Fashion that celebrates African strength and spirit | Walé Oyéjidé

Tłumaczenie: Martyna Selke Korekta: Agnieszka Fijałkowska

Mówi się, że karty historii zapisane są przez zwycięzców.

Jeśli to prawda,

to co z uciśnionymi?

It is often said that the stories of history are written by its victors,

Jak mogą marzyć o czymś więcej,

skoro historie ich wspaniałej przeszłości pozostają nieopowiedziane?

but if this is true,

what becomes of the downtrodden,

Pozornie stoję przed wami jako zwykły krawiec,

and how can they ever hope to aspire for something greater

if they are never told the stories of their own glorious pasts?

ale pośród pradawnych materiałów i nowoczesnych tkanin,

odnalazłem powołanie.

Ostensibly, I stand before you as a mere maker of clothing,

Jako projektant

zrozumiałem, jak ważne jest zapewnienie reprezentacji

but within the folds of ancient fabrics and modern textiles,

marginalizowanym członkom naszej społeczności

I have found a higher calling.

i powtarzanie tym najbezbronniejszym,

Through my work as a designer,

I've discovered the importance of providing representation

że nie muszą być ugodowi,

for the marginalized members of our society,

tylko po to, żeby dopasować się do bezkompromisowej większości.

and the importance of telling the most vulnerable among us

Okazuje się, że moda,

dziedzina przez wielu postrzegana za trywialną,

that they no longer have to compromise themselves

just so they can fit in with an uncompromising majority.

może być potężnym narzędziem do zwalczania uprzedzeń

i wzmacniania wizerunku niedostatecznie reprezentowanej ludności.

It turns out that fashion,

a discipline many of us consider to be trivial,

can actually be a powerful tool for dismantling bias

Zainteresowanie wykorzystaniem mody jako nośnika zmian społecznych

jest dla mnie osobiste.

and bolstering the self-images of underrepresented populations.

Jako Amerykanin nigeryjskiego pochodzenia wiem, z jaką łatwością “afrykański”

My interest in using design as a vehicle for social change

ze zwykłego deskryptora geograficznego,

happens to be a personal one.

może stać się pejoratywnym określeniem.

As a Nigerian American, I know how easily the term "African"

Jako osoby pochodzące z tego pięknego kontynentu

can slip from being an ordinary geographic descriptor

wiemy, że bycie Afrykańczykiem, to bycie zainspirowanym kulturą

to becoming a pejorative.

i przepełnionym nieposkromioną nadzieją na przyszłość.

For those of us from this beautiful continent,

Żeby zmienić niefortunne skojarzenia, które wiele osób ma

to be African is to be inspired by culture

o moim miejscu urodzenia,

and to be filled with undying hope for the future.

używam mody jako nośnika historii,

So in an attempt to shift the misguided perceptions that many have

opowieści o radości,

zwycięstwach

i wytrwałości przez afrykańską diasporę.

about the place of my birth,

I use design as a means to tell stories,

Opowiadam je

stories about joy,

jako wspólny trud wkładany do naprawy zapisów historii,

stories about triumph,

stories about perseverance all throughout the African diaspora.

bo niezależnie skąd jesteśmy,

każdy z nas został dotknięty skomplikowanymi historiami,

I tell these stories

as a concerted effort to correct the historical record,

które sprowadziły nasze rodziny na obcą ziemię.

because, no matter where any of us is from,

Wpływają one na to, jak postrzegamy świat,

each of us has been touched by the complicated histories

i kształtują uprzedzenia, które w sobie nosimy.

that brought our families to a foreign land.

Żeby walczyć z tymi uprzedzeniami,

These histories shape the way we view the world,

w pracy czerpię inspiracje z różnych stron świata

i tworzę narrację istoty walczenia o inkluzywność.

and they mold the biases we carry around with us.

To combat these biases,

Kształtując na nowo klasyczną sztukę europejską

my work draws aesthetics from different parts of the globe

i łącząc ją z afrykańską estetyką,

and crafts a narrative about the importance

mogę osadzić niebiałe osoby w znaczących rolach,

of fighting for inclusivity.

By refashioning images from classic European art

dając im pewien poziom godności,

której nie doświadczyły wcześniej.

and marrying them with African aesthetics,

I am able to recast people of color in roles of prominence,

Takie podejście obala akceptowaną niższość Afryki

providing them with a degree of dignity

they didn't have in earlier times.

i jest inspiracją dla niebiałych ludzi,

którzy niechętnie widzą siebie przedstawianych bez wyrafinowania

This approach subverts the historically accepted narrative of African inferiority,

i wdzięku.

and it serves as inspiration for people of color

Każdy z tych gobelinów, które naginają kulturę,

staje się szytym na miarę ubraniem

who have grown wary of seeing themselves depicted without sophistication

lub jedwabną chustą, którą mam na sobie zupełnie przypadkowo.

and without grace.

(Śmiech)

Each of these culture-bending tapestries

Nawet otoczone strukturą europejskiego klasycyzmu,

becomes a tailored garment

or a silk scarf, like the one I am very coincidentally wearing right now.

narracje te odważnie wynoszą wartości afrykańskiego upodmiotowienia.

(Laughter)

And even when surrounded in a structure of European classicism,

W ten sposób narzędzia mistrzów stają się arcydziełami

these narratives boldly extoll the merits of African empowerment.

celebrującymi tych, którzy niegdyś byli uprzedmiotowieni.

In this way, the tools of the masters become masterworks

Ta metafora wychodzi poza ramy sztuki,

do prawdziwego świata.

to celebrate those who were once subservient.

Noszone przez uchodźców czy zmieniających świat przedsiębiorców,

kiedy ludzie mogą prezentować się

This metaphor extends beyond the realm of art

and out into the real world.

w sposób, który wspiera ich wyjątkowe osobowości,

Whether worn by refugees or world-changing entrepreneurs,

dzieje się coś magicznego.

Chodzimy z podniesioną głową.

when people are allowed the freedom to present themselves

Jesteśmy dumniejsi i bardziej samoświadomi,

in a manner that celebrates their own unique identities,

bo pokazujemy prawdziwych siebie.

a magical thing happens.

Będąc wśród takich osób uczymy się,

We stand taller.

We're more proud and self-aware

jesteśmy bardziej otwarci i tolerancyjni wobec innych punktów widzenia.

because we're presenting our true, authentic selves.

And those of us who are around them in turn become more educated,

Na swój sposób ubrania, które nosimy,

mogą mieć delikatny, dyplomatyczny wydźwięk.

more open and more tolerant of their different points of view.

Ubrania, które nosimy, mogą łączyć nasze wydawało by się odmienne kultury.

In this way, the clothes that we wear

can be a great illustration of diplomatic soft power.

Pozornie stoję przed wami jako zwykły krawiec.

The clothes that we wear can serve as bridges

between our seemingly disparate cultures.

Ale moja praca zawsze była czymś więcej niż modą.

And so, yeah, ostensibly I stand before you as a mere maker of clothing.

Redagowanie narracji kulturowych stało się moim powołaniem,

żeby pokazać niebiałe osoby w nowym, pełnym niuansów świetle

But my work has always been about more than fashion.

i żebyśmy my,

dumne dzieci subsaharyjskiej Afryki,

It has become my purpose to rewrite the cultural narratives

mogły przemierzać świat,

so that people of color can be seen in a new and nuanced light,

patrząc przed siebie z dumą.

and so that we,

Prawdą było, że karty historii

the proud children of sub-Saharan Africa,

zapisane były przez dawnych zwycięzców,

can traverse the globe

while carrying ourselves with pride.

ale ja jestem z nowego pokolenia.

It was indeed true that the stories of history

Moja praca jest głosem tych,

którzy nie pozwolą, żeby o ich przyszłości wciąż decydowała trudna przeszłość.

were told by its old victors,

but I am of a new generation.

Jesteśmy gotowi, żeby opowiedzieć nasze historie

My work speaks for those

bez kompromisów i bez przepraszania.

who will no longer let their futures be dictated by a troubled past.

Jednak pozostaje pytanie:

Today, we stand ready to tell our own stories

czy jesteście gotowi na to, co zaraz usłyszycie?

without compromise, without apologies.

Mam nadzieję, że tak, bo nikt nas już nie uciszy.

But the question still remains:

are you prepared for what you are about to hear?

(Brawa)

I hope you are, because we are coming regardless.

(Applause)