The gift and power of emotional courage | Susan David

1,347,890 views ・ 2018-02-20

TED


Ju lutemi, klikoni dy herë mbi titrat në anglisht më poshtë për të luajtur videon.

Translator: elza babatinca Reviewer: Erblina Vrbovci
00:13
Hello, everyone.
0
13167
1190
Përshëndetje të gjithëve.
00:15
Sawubona.
1
15531
1150
Sawubona.
00:20
In South Africa, where I come from,
2
20412
2206
Në Afrikën e Jugut, nga unë vij.
00:22
"sawubona" is the Zulu word for "hello."
3
22642
2555
"sawubona" është fjala Zulu për përshëndetje
00:26
There's a beautiful and powerful intention behind the word
4
26122
2722
Ka një qëllimi të bukur dhe të fuqishme prapa fjalës
00:28
because "sawubona" literally translated means,
5
28868
2230
sepse sawubona përkthyer fjalë për fjalë thotë
00:31
"I see you, and by seeing you, I bring you into being."
6
31122
3291
"Unë ju shoh, dhe duke parë ju, Unë ju sjell në ekzistencë ".
00:35
So beautiful, imagine being greeted like that.
7
35538
2920
Kaq bukur, imagjinoni të përshëndeteni kështu.
00:40
But what does it take in the way we see ourselves?
8
40093
2920
Por çfarë na merr mënyra se si ne e shohim veten?
00:43
Our thoughts, our emotions and our stories
9
43037
2746
Mendimet tona, emocionet dhe tregimet tona
00:45
that help us to thrive
10
45807
1332
që na ndihmojnë të lulëzojmë
00:47
in an increasingly complex and fraught world?
11
47163
2950
në një botë gjithnjë e më komplekse dhe të mbushur?
00:50
This crucial question has been at the center of my life's work.
12
50958
3825
Kjo pyetje thelbësore ka qenë në qendër të punës sime të jetës.
00:54
Because how we deal with our inner world drives everything.
13
54807
3310
Sepse si veprojmë me botën tonë të brendshme drejton gjithçka.
00:58
Every aspect of how we love, how we live,
14
58593
3190
çdo aspekt se si duam, si jetojmë,
01:01
how we parent and how we lead.
15
61807
2000
si ne prindërojmë dhe si udhëheqim.
01:04
The conventional view of emotions as good or bad,
16
64696
3785
Pamja konvencionale e emocioneve si të mira apo të këqija,
01:08
positive or negative,
17
68505
1667
pozitive ose negative,
01:10
is rigid.
18
70196
1150
është e ngurtë.
01:11
And rigidity in the face of complexity is toxic.
19
71768
3283
Dhe ngurtësia përballë kompleksitetit është toksike.
01:16
We need greater levels of emotional agility
20
76093
3294
Ne kemi nevojë për nivele më të mëdha të shkathtësisë emocionale
01:19
for true resilience and thriving.
21
79411
2200
për reziliencë dhe lulëzim të vërtetë.
01:23
My journey with this calling
22
83302
1683
Thirrja për këtë udhëtim
01:25
began not in the hallowed halls of a university,
23
85009
3618
nuk filloi në sallat e shenjta të universiteti,
01:28
but in the messy, tender business of life.
24
88651
2268
por në jetën e përditshme kaotike.
01:31
I grew up in the white suburbs of apartheid South Africa,
25
91728
3635
Jam rritur në periferitë e bardha të Afrikës së Jugut aparteid
01:35
a country and community committed to not seeing.
26
95387
3523
një vend dhe bashkësi të përkushtuar për të mos parë.
01:38
To denial.
27
98934
1150
Të mohosh.
01:40
It's denial that makes 50 years of racist legislation possible
28
100578
4548
Ȅshtë mohimi që bën 50 vjet të legjislacionit racist të mundshëm
01:45
while people convince themselves that they are doing nothing wrong.
29
105150
3372
ndërsa njerëzit bindin veten e tyre se ata nuk po bëjnë asgjë të keqe.
01:49
And yet, I first learned of the destructive power of denial
30
109461
3806
Dhe megjithatë, kam mësuar së pari fuqinë shkatërruese të mohimit
01:53
at a personal level,
31
113291
1333
në një nivel personal,
01:55
before I understood what it was doing to the country of my birth.
32
115117
4015
para se ta kuptoja se çfarë po bëhej në vendin e lindjes time.
02:01
My father died on a Friday.
33
121850
1800
Babai im vdiq një të Premte.
02:04
He was 42 years old and I was 15.
34
124564
2200
Ai ishte 42 vjeç dhe unë 15 vjeç.
02:07
My mother whispered to me to go and say goodbye to my father
35
127802
2833
Nëna ime më pëshpëriti të shkoj e t'i them lamtumire babait
02:10
before I went to school.
36
130659
1551
para se të shkoja në shkollë.
02:12
So I put my backpack down and walked the passage that ran through
37
132234
3571
Kështu që mora çantën e shpinës dhe eca nëpër kalimin që përshkoi
02:15
to where the heart of our home my father lay dying of cancer.
38
135829
2897
atje tek zemra e shtëpisë sonë babai im ka vdekur nga kanceri.
02:19
His eyes were closed, but he knew I was there.
39
139526
2790
Sytë e tij ishin të mbyllur, por ai e dinte që isha atje.
02:22
In his presence, I had always felt seen.
40
142997
2631
Në prani të tij, unë gjithmonë ndihesha e parë.
02:26
I told him I loved him,
41
146331
1452
Unë i thashë që e dua,
02:27
said goodbye and headed off for my day.
42
147807
2600
i thashë lamtumirë dhe u nisa për në ditën time.
02:31
At school, I drifted from science to mathematics to history to biology,
43
151984
4088
Në shkollë, unë lëviza nga shkenca në matematikë në histori në biologji,
02:36
as my father slipped from the world.
44
156096
2196
ndërsa babai im rrëshqiste nga bota.
02:38
From May to July to September to November,
45
158889
2798
Nga maji deri në korrik në shtator në nëntor,
02:41
I went about with my usual smile.
46
161711
2200
Unë vazhdova me buzëqeshjen time të zakonshme.
02:44
I didn't drop a single grade.
47
164251
1933
Unë nuk lëshova një klasë të vetme.
02:46
When asked how I was doing, I would shrug and say, "OK."
48
166673
3666
Kur më pyetën si po bëja, Unë ngrija supet dhe thoja: "Në rregull"
02:51
I was praised for being strong.
49
171292
2066
U vlerësova për të fortë.
02:54
I was the master of being OK.
50
174108
2794
Unë kam qenë mjeshtër për të qenë në rregull.
Por përsëri në shtëpi, ne luftuam
02:58
But back home, we struggled --
51
178673
1582
babai nuk ishte në gjendje të vazhdonte biznesin e tij të vogël
03:00
my father hadn't been able to keep his small business going
52
180279
2766
03:03
during his illness.
53
183069
1159
gjatë sëmundjes së tij.
03:04
And my mother, alone, was grieving the love of her life
54
184252
3031
Dhe nëna ime, vetëm, pikëllohej për dashurinë e jetës së saj
03:07
trying to raise three children,
55
187307
1477
përpiqej të rriste tre fëmijë,
03:08
and the creditors were knocking.
56
188808
1877
dhe kreditorët po trokisnin.
03:11
We felt, as a family, financially and emotionally ravaged.
57
191355
3665
Ne jemi ndjerë si familje, financiarisht dhe emocionalisht të shkatërruar
03:15
And I began to spiral down, isolated, fast.
58
195553
3972
Dhe fillova të bija poshtë, e izoluar, shpejtë.
03:20
I started to use food to numb my pain.
59
200798
3118
Fillova të përdor ushqim për të mpirë dhimbjen.
03:24
Binging and purging.
60
204733
1414
haja me qejf dhe pastroja.
03:26
Refusing to accept the full weight of my grief.
61
206893
3200
Refuzoja të pranoja peshën e plotë të pikëllimit tim.
03:31
No one knew, and in a culture that values relentless positivity,
62
211125
4238
Askush nuk e dinte, dhe në një kulturë që vlerëson pozitivitetin e
03:35
I thought that no one wanted to know.
63
215387
2037
pamëshirshëm. Mendova se askush nuk donte ta dinte.
03:39
But one person did not buy into my story of triumph over grief.
64
219339
4267
Por një person nuk e bleu historinë time të triumfit mbi pikëllimin.
03:44
My eighth-grade English teacher fixed me with burning blue eyes
65
224751
3517
Mësuesja e Anglishtës në klasën e tetë më fiksoi me sy të kaltër
03:48
as she handed out blank notebooks.
66
228292
2461
ndërsa ajo shpërndante fletore bosh.
03:51
She said, "Write what you're feeling.
67
231598
2533
Ajo tha: "Shkruaj çfarë po ndjen.
03:55
Tell the truth.
68
235106
1150
Thuaj të vërtetën.
03:56
Write like nobody's reading."
69
236876
2000
Shkruaj sikur askush nuk do ta lexon".
04:00
And just like that,
70
240093
1214
Dhe ashtu si kjo;
04:01
I was invited to show up authentically to my grief and pain.
71
241331
3622
Më ftuan të paraqitem në mënyrë autentike për pikëllimin dhe dhimbjen time
04:05
It was a simple act
72
245395
2325
Ishte një veprim i thjeshtë
04:07
but nothing short of a revolution for me.
73
247744
2610
por asgjë më pak se një revolucion për mua
04:11
It was this revolution that started in this blank notebook
74
251040
4301
Ishte ky revolucion që filloi në këtë fletore bosh
04:15
30 years ago
75
255365
2239
30 vjet më parë
04:17
that shaped my life's work.
76
257628
1872
që formësoi punën e jetës sime.
04:20
The secret, silent correspondence with myself.
77
260117
3288
Sekreti, korrespodencë e heshtur me veten time.
04:24
Like a gymnast,
78
264656
1176
Si një gjimnaziste,
04:25
I started to move beyond the rigidity of denial
79
265856
4531
Fillova të lëviz përtej ngurtësisë së mohimit
04:30
into what I've now come to call
80
270411
2104
në atë që tani kam ardhur për të thënë
04:32
emotional agility.
81
272539
1532
shkathtësi emocionale.
04:38
Life's beauty is inseparable from its fragility.
82
278187
3222
Bukuria e jetës është e pandashme nga brishtësia e saj.
04:43
We are young until we are not.
83
283036
1933
Ne jemi të rinj deri sa nuk jemi.
04:45
We walk down the streets sexy
84
285807
1873
Ne ecim nëpër rrugë sexy
04:47
until one day we realize that we are unseen.
85
287704
2869
derisa një ditë ta kuptojmë se jemi të padukshëm.
04:53
We nag our children and one day realize
86
293488
2221
Ne bezdisim fëmijët dhe një ditë e kuptojmë
04:55
that there is silence where that child once was,
87
295733
2257
se ka heshtje aty ku dikur ishte ai fëmijë,
04:58
now making his or her way in the world.
88
298014
1969
tani bëjn rrugën e tij ose saj në botë.
05:01
We are healthy until a diagnosis brings us to our knees.
89
301009
4928
Ne jemi të shëndetshëm deri sa një diagnozë na sjell në gjunjë.
05:07
The only certainty is uncertainty,
90
307009
2342
E vetmja siguri është pasiguria,
05:09
and yet we are not navigating this frailty successfully or sustainably.
91
309375
3602
ende ne nuk po drejtojm këtë dobësi me sukses ose mënyrë të qëndrueshme
05:14
The World Health Organization tells us that depression
92
314164
3008
Organizata Botërore e Shëndetit na tregon se depresioni
05:17
is now the single leading cause of disability globally --
93
317196
3609
tani është shkaku i vetëm kryesor i paaftësisë globale
05:21
outstripping cancer,
94
321585
1801
duke tejkaluar kancerin,
05:23
outstripping heart disease.
95
323410
1669
duke tejkaluar sëmundjen e zemrës.
05:26
And at a time of greater complexity,
96
326411
4094
Dhe në një kohë me një kompleksitet më të madh,
05:30
unprecedented technological, political and economic change,
97
330529
3548
teknologji të paparë, ndryshimi politik dhe ekonomik,
05:34
we are seeing how people's tendency
98
334895
1777
ne po shohim sesi tendenca e njerëzve
05:36
is more and more to lock down into rigid responses to their emotions.
99
336696
4111
është gjithnjë e më shumë të mbyllura në përgjigje të ngurtë
ndaj emocioneve të tyre.
Nga njëra anë mund të rrisim në mënyrë obsesive ndjenjat tona
05:42
On the one hand we might obsessively brood on our feelings.
100
342371
3067
05:46
Getting stuck inside our heads.
101
346387
1833
Të mbërthyer brenda kokave tona.
05:48
Hooked on being right.
102
348735
1469
I përkulur të ketë të drejtë.
05:51
Or victimized by our news feed.
103
351085
2127
Ose viktimizohet nga burimi ynë i lajmeve.
05:55
On the other, we might bottle our emotions,
104
355124
2024
Nga tjetra, ne mund konservojm emocionet,
05:57
pushing them aside
105
357172
1984
duke i shtyrë ato mënjanë
05:59
and permitting only those emotions deemed legitimate.
106
359180
3136
dhe lejimi i vetëm atyre emocioneve që konsiderohen legjitime.
06:04
In a survey I recently conducted with over 70,000 people,
107
364068
3170
Në një studim që bëra kohët e fundit me mbi 70,000 njerëz,
06:07
I found that a third of us --
108
367262
1734
Kam zbuluar se një e treta nga ne -
06:09
a third --
109
369704
1150
një e treta
06:11
either judge ourselves for having so-called "bad emotions,"
110
371466
4900
ose gjykoni veten sepse kemi të ashtuquajturat "emocione të këqija",
06:16
like sadness,
111
376390
1794
si trishtim,
06:18
anger or even grief.
112
378208
1959
zemërimi apo edhe hidhërimi.
06:22
Or actively try to push aside these feelings.
113
382057
3747
Ose përpiqeni aktivisht të shtyni mënjanë këto ndjenja.
06:27
We do this not only to ourselves,
114
387273
1650
Ne e bëjmë jo vetëm për veten tonë
06:28
but also to people we love, like our children --
115
388947
2254
por edhe për njerëzit që i duam, si fëmijët tanë
06:31
we may inadvertently shame them out of emotions seen as negative,
116
391225
4598
ne mund t'i turpërojmë pa dashje ata jashtë emocioneve që shihen si negative
06:35
jump to a solution,
117
395847
2024
hidhemi në një zgjidhje,
06:37
and fail to help them
118
397895
1480
nuk arrijnë t'i ndihmojnë ata
06:39
to see these emotions as inherently valuable.
119
399399
3090
për të parë këto emocione si natyrë e vlefshme.
06:45
Normal, natural emotions are now seen as good or bad.
120
405030
5412
Normale, emocionet natyrore tani shihen si të mira apo të këqija.
06:52
And being positive has become a new form of moral correctness.
121
412474
4188
Dhe të qenit pozitiv është bërë një formë e re e korrektësisë morale.
06:59
People with cancer are automatically told to just stay positive.
122
419522
3871
Njerëzit me kancer u thuhet automatikisht të qëndrojn vetëm pozitiv.
07:06
Women, to stop being so angry.
123
426434
2803
Grave, për të mos u zemëruar kaq shumë.
07:11
And the list goes on.
124
431191
1400
Dhe lista vazhdon.
07:14
It's a tyranny.
125
434000
1414
Ȅshtë një tirani.
07:16
It's a tyranny of positivity.
126
436303
2147
Ȅshtë një tirani e pozitivitetit.
07:20
And it's cruel.
127
440752
1309
Dhe është mizore.
07:23
Unkind.
128
443021
1150
E pasjellshme.
07:25
And ineffective.
129
445260
1381
Dhe joefektive.
07:27
And we do it to ourselves,
130
447728
2532
Dhe ne e bëjmë atë vetë,
07:30
and we do it to others.
131
450284
1533
dhe ne ua bëjmë të tjerëve.
07:33
If there's one common feature
132
453373
2697
Nëse ka një veçori të përbashkët
07:36
of brooding, bottling or false positivity, it's this:
133
456094
3651
E konservimit, ose pozitiviteti i rremë , është kjo:
07:40
they are all rigid responses.
134
460666
2413
ato janë të gjitha përgjigje të ngurtë
07:44
And if there's a single lesson we can learn
135
464586
2080
nëse ka një mësim të vetëm mund të mësojmë
07:46
from the inevitable fall of apartheid
136
466690
2793
nga rënia e pashmangshme e aparteidit
07:49
it is that rigid denial doesn't work.
137
469507
2685
është se mohimi i ngurtë nuk funksionon.
07:53
It's unsustainable.
138
473642
1350
Ȅshtë e paqëndrueshme.
07:55
For individuals, for families,
139
475967
2864
Për individët, për familjet,
07:58
for societies.
140
478855
1150
për shoqëritë.
08:00
And as we watch the ice caps melt,
141
480783
4080
Dhe ndërsa shohim që shkopinjtë e akullit shkrihen,
08:04
it is unsustainable for our planet.
142
484887
2706
është e paqëndrueshme për planetin tonë.
08:09
Research on emotional suppression shows
143
489831
1865
Studimi mbi shtypjen emocionale tregon
08:11
that when emotions are pushed aside or ignored,
144
491720
2968
që kur emocionet shtyhen mënjanë ose injorohen,
08:14
they get stronger.
145
494712
1200
ata bëhen më të fortë.
08:16
Psychologists call this amplification.
146
496664
2214
Psikologët e quajnë këtë përforcim.
08:18
Like that delicious chocolate cake in the refrigerator --
147
498902
3252
Si ajo tortë e shijshme çokollate në frigorifer -
08:23
the more you try to ignore it ...
148
503061
1934
sa më shumë që përpiqeni ta injoroni atë
08:26
(Laughter)
149
506124
3604
(Të qeshura)
08:30
the greater its hold on you.
150
510744
2158
aq më e mirë të duket.
08:34
You might think you're in control of unwanted emotions when you ignore them,
151
514619
3572
Mund mendoni se jeni në kontroll të emocioneve të padëshiruara kur i injoron
08:38
but in fact they control you.
152
518215
2642
por në fakt ata ju kontrollojnë juve.
08:42
Internal pain always comes out.
153
522127
2179
Dhimbja e brendshme gjithmonë del.
08:45
Always.
154
525068
1150
Gjithmonë.
08:46
And who pays the price?
155
526863
1532
Dhe kush e paguan çmimin?
08:49
We do.
156
529244
1405
Ne e bëjmë.
08:50
Our children,
157
530673
1150
Fëmijët tanë,
08:52
our colleagues,
158
532696
1150
kolegët tanë,
08:55
our communities.
159
535354
1150
komunitetet tona.
09:01
Now, don't get me wrong.
160
541354
1412
Tani, mos më keqkupto.
09:03
I'm not anti-happiness.
161
543203
1638
Unë nuk jam kundër lumturisë.
09:06
I like being happy.
162
546213
1309
Më pëlqen të jem e lumtur.
09:07
I'm a pretty happy person.
163
547546
1587
Unë jam një person mjaft i lumtur
09:10
But when we push aside normal emotions to embrace false positivity,
164
550181
5777
Por kur shtyjmë mënjanë emocionet normale për të
përqafuar pozitivitetin e rremë
09:15
we lose our capacity to develop skills to deal with the world as it is,
165
555982
5000
ne e humbim aftësinë tonë për të zhvilluar aftësi të merremi me botën
ashtu siç është, jo ashtu siç e dëshirojmë.
09:22
not as we wish it to be.
166
562013
1683
09:24
I've had hundreds of people tell me what they don't want to feel.
167
564950
3259
Unë kam pasur qindra njerëz të më thonë ato që nuk duan të ndiejnë.
09:29
They say things like,
168
569180
1698
Ata thonë gjëra të tilla si,
09:30
"I don't want to try because I don't want to feel disappointed."
169
570902
3142
"Nuk dua ta provoj sepse Nuk dua të ndihem i zhgënjyer ”.
09:35
Or, "I just want this feeling to go away."
170
575022
3468
Ose, "Unë thjesht dua që kjo ndjenjë të largohet".
09:41
"I understand," I say to them.
171
581235
1867
"Unë e kuptoj", u them atyre.
09:44
"But you have dead people's goals."
172
584061
2200
Por ju keni qëllimet e njerëzve të vdekur.
09:47
(Laughter)
173
587187
5350
(Të qeshura)
09:52
(Applause)
174
592561
6293
(Duartrokitje)
09:58
Only dead people
175
598878
2040
Vetëm njerëzit e vdekur
10:00
never get unwanted or inconvenienced by their feelings.
176
600942
3635
kurrë nuk bëhen të padëshiruar ose të pakënaqur nga ndjenjat e tyre.
10:04
(Laughter)
177
604601
1309
(Të qeshura)
10:05
Only dead people never get stressed,
178
605934
2296
Vetëm të vdekurit nuk stresohen kurrë,
10:09
never get broken hearts,
179
609101
1600
kurrë nuk ju thyhen zemrat
10:11
never experience the disappointment that comes with failure.
180
611196
3944
kurrë nuk e përjetojnë zhgënjimin që vjen me dështim.
10:17
Tough emotions are part of our contract with life.
181
617195
3500
Emocionet e vështira janë pjesë të kontratës sonë me jetën.
10:21
You don't get to have a meaningful career
182
621949
2325
Ju nuk do të keni një karrierë të rëndësishme
10:24
or raise a family
183
624298
1795
ose të rrisni një familje
10:26
or leave the world a better place
184
626117
2778
ose ta lëm botën një vend më të mirë
10:28
without stress and discomfort.
185
628919
2118
pa stres dhe parehati.
10:32
Discomfort is the price of admission to a meaningful life.
186
632173
4880
Parehatia është çmimi i pranimit të një jete domethënëse.
10:39
So, how do we begin to dismantle rigidity
187
639561
2572
Pra, si fillojmë të çmontojmë ngurtësinë
10:42
and embrace emotional agility?
188
642157
2000
dhe përqafojmë aftësinë emocionale?
10:45
As that young schoolgirl,
189
645791
1659
Si ajo nxënëse e re e shkollës,
10:47
when I leaned into those blank pages,
190
647474
3367
kur u mbështeta në ato faqe boshe,
10:50
I started to do away with feelings
191
650865
2389
Fillova të largohem nga ndjenjat
10:53
of what I should be experiencing.
192
653278
3118
të asaj që duhet të përjetoja.
10:57
And instead started to open my heart to what I did feel.
193
657254
3346
Dhe përkundrazi fillova të hapja zemrën time ndaj asaj që ndjeva
11:01
Pain.
194
661103
1187
Dhimbje.
11:02
And grief.
195
662679
1150
Dhe pikëllim
11:04
And loss.
196
664838
1539
Dhe humbje.
11:06
And regret.
197
666401
1150
Dhe pendim.
11:09
Research now shows
198
669972
2581
Studimi tani tregon
11:12
that the radical acceptance of all of our emotions --
199
672577
3333
që pranimi radikal i të gjitha emocioneve tona
11:15
even the messy, difficult ones --
200
675934
1659
edhe ato të çrregullt, të vështira
11:17
is the cornerstone to resilience, thriving,
201
677617
2747
është gurthemeli në reziliencë, lulëzim,
11:20
and true, authentic happiness.
202
680388
3141
dhe lumturi e vërtetë, autentike.
11:25
But emotional agility is more that just an acceptance of emotions.
203
685268
4937
Por shkathtësia emocionale është më shumë që thjesht .
një pranim i emocioneve
11:30
We also know that accuracy matters.
204
690229
2150
Ne gjithashtu e dimë se saktësia ka rëndësi
11:33
In my own research, I found that words are essential.
205
693228
4523
Në hulumtimin tim, Kam konstatuar se fjalët janë thelbësore.
11:37
We often use quick and easy labels to describe our feelings.
206
697775
3032
ne përdorim etiketa të shpejta dhe lehta të përshkruajm ndjenjat
11:40
"I'm stressed" is the most common one I hear.
207
700831
2635
"Jam i stresuar" është më e zakonshmja që dëgjoj
11:43
But there's a world of difference between stress and disappointment
208
703490
3381
Por ka një botë ndryshimesh midis stresit dhe zhgënjimit
11:46
or stress and that knowing dread of "I'm in the wrong career."
209
706895
3668
ose stresi dhe se njohja e frikës "Unë jam në karrierë të gabuar".
11:51
When we label our emotions accurately,
210
711804
1905
Kur emërtojmë emocionet tona me saktësi,
11:53
we are more able to discern the precise cause of our feelings.
211
713733
3409
ne jemi më të aftë të dallojmë shkakun e saktë të ndjenjave tona.
11:57
And what scientists call the readiness potential in our brain
212
717692
2988
atë shkencëtarët quajnë potencial i gatishmërisë në trurin tonë
12:00
is activated, allowing us to take concrete steps.
213
720704
3202
aktivizohet, duke na lejuar për të ndërmarrë hapa konkret.
12:04
But not just any steps -- the right steps for us.
214
724513
2905
Por jo vetëm çdo hap - hapat e duhur për ne.
12:07
Because our emotions are data.
215
727442
2000
Sepse emocionet tona janë të dhëna.
12:10
Our emotions contain flashing lights to things that we care about.
216
730109
3949
Emocionet tona përmbajnë drita ndezëse për gjërat që na interesojnë
12:14
We tend not to feel strong emotion
217
734720
3071
Ne priremi të mos ndiejmë emocione të forta
12:17
to stuff that doesn't mean anything in our worlds.
218
737815
3221
për gjëra që nuk do të thotë çdo gjë në botët tona.
12:22
If you feel rage when you read the news,
219
742251
2612
Nëse ndiheni tërbim kur lexoni lajmet,
12:24
that rage is a signpost, perhaps, that you value equity and fairness --
220
744887
4249
se tërbimi është një pikë referimi, ndoshta, që ju vlerësoni
barazinë dhe drejtësinë
12:29
and an opportunity to take active steps
221
749760
1976
dhe mundësi për të ndërmarrë hapa aktiv
12:31
to shape your life in that direction.
222
751760
2206
për të formuar jetën tuaj në atë drejtim.
12:35
When we are open to the difficult emotions,
223
755093
2183
Kur jemi të hapur te emocionet e vështira
12:37
we are able to generate responses that are values-aligned.
224
757300
3436
ne jemi në gjendje të gjenerojmë përgjigje që janë
në përputhje me vlera
12:41
But there's an important caveat.
225
761957
1985
Por ka një vërejtje të rëndësishme.
12:43
Emotions are data, they are not directives.
226
763966
2420
Emocionet janë të dhëna, ato nuk janë udhëzime.
12:46
We can show up to and mine our emotions for their values
227
766752
3142
Ne mund të shfaqemi dhe miniera emocionale për vlerat e tyre
12:49
without needing to listen to them.
228
769918
1928
pa qenë nevoja t’i dëgjosh.
12:52
Just like I can show up to my son in his frustration with his baby sister --
229
772419
5293
Ashtu si unë mund të tregoj për djalin tim në zhgënjimin e tij
me motrën e tij të vogël
12:58
but not endorse his idea that he gets to give her away
230
778673
2566
por jo të miratojë idenë e tij që ai duhet ta dhurojë
13:01
to the first stranger he sees in a shopping mall.
231
781263
2326
tek i huaji i parë që ai sheh në qendrën tregtare
13:03
(Laughter)
232
783613
1528
(Të qeshura)
13:05
We own our emotions, they don't own us.
233
785165
3031
Ne i zotërojmë emocionet tona, ato nuk na zotërojnë neve.
Kur përvetësojm ndryshimin midis mënyrës sesi ndjehem
13:09
When we internalize the difference between how I feel in all my wisdom
234
789520
3803
në gjithë diapazonin tim
13:13
and what I do in a values-aligned action,
235
793347
3913
dhe atë që unë bëj në një veprim të lidhur me vlerat,
13:17
we generate the pathway to our best selves
236
797284
3191
ne gjenerojmë shtegun deri tek vetja më e mirë
13:20
via our emotions.
237
800499
1407
përmes emocioneve tona.
13:24
So, what does this look like in practice?
238
804466
2733
Pra, si duket kjo në praktikë?
13:28
When you feel a strong, tough emotion,
239
808474
1818
Kur ndjeni emocion të fortë, të ashpër
13:30
don't race for the emotional exits.
240
810316
1975
mos garoni për daljet emocionale.
13:33
Learn its contours, show up to the journal of your hearts.
241
813203
3644
Mësoni konturet e saj, paraqituni në ditarin e zemrave tuaja.
13:37
What is the emotion telling you?
242
817625
1944
Çfarë po ju tregon emocioni?
13:41
And try not to say "I am," as in, "I'm angry" or "I'm sad."
243
821570
3801
Dhe përpiquni të mos thoni "Unë jam"si "Unë jam i zemëruar"
ose "Jam i trishtuar"
13:45
When you say "I am"
244
825395
1159
Kur thua "Unë jam"
13:46
it makes you sound as if you are the emotion.
245
826578
2547
kjo ju bën të tingëlloni sikur të jeni emocioni.
13:49
Whereas you are you, and the emotion is a data source.
246
829149
2729
Ndërsa ju jeni ju, dhe emocioni është burim i të dhënave.
13:52
Instead, try to notice the feeling for what it is:
247
832577
2445
më mirë përpiquni të vini re ndjenja për atë që është
13:55
"I'm noticing that I'm feeling sad"
248
835046
1688
"Po vërej që ndjehem i trishtuar"
13:56
or "I'm noticing that I'm feeling angry."
249
836758
2022
ose " po vërej se jam ndjerë e zemëruar".
14:00
These are essential skills for us,
250
840037
2118
Këto janë aftësi thelbësore për ne,
14:02
our families, our communities.
251
842179
2255
familjet tona, komunitetet tona.
14:04
They're also critical to the workplace.
252
844458
2250
Ata janë gjithashtu kritike për vendin e punës.
14:08
In my research,
253
848132
1168
Në hulumtimin tim,
14:09
when I looked at what helps people to bring the best of themselves to work,
254
849324
3539
kur shikova çfarë ndihmon njerëzit të sjellin më të mirën nga vetja në punë
14:12
I found a powerful key contributor:
255
852887
1674
gjeta një kontribim të fuqishëm kyç
14:14
individualized consideration.
256
854585
1934
konsideratë e individualizuar.
14:17
When people are allowed to feel their emotional truth,
257
857084
3762
Kur njerëzit lejohen të ndiejnë të vërtetën e tyre emocionale,
14:20
engagement, creativity and innovation flourish in the organization.
258
860870
3467
angazhimi, kreativiteti dhe inovacioni lulëzojnë në organizatë.
14:25
Diversity isn't just people,
259
865661
1508
Diversiteti nuk është vetëm njerëz
14:27
it's also what's inside people.
260
867193
2341
është gjithashtu ajo që ka brenda njerëzve
14:29
Including diversity of emotion.
261
869558
2067
Përfshirë larminë e emocionit.
14:34
The most agile, resilient individuals, teams,
262
874425
3888
Më të shkathët, individë rezilient , ekipe,
14:38
organizations, families, communities
263
878337
2312
organizata, familje, komunitete
14:40
are built on an openness to the normal human emotions.
264
880673
2748
janë ndërtuar në hapje tek emocionet normale të njeriut
14:44
It's this that allows us to say,
265
884189
2309
Ȅshtë kjo që na lejon të themi,
14:46
"What is my emotion telling me?"
266
886522
2078
" Çfarë po më thotë emocioni?"
14:48
"Which action will bring me towards my values?"
267
888624
3057
"Cili veprim do të më sjellë drejt vlerave të mia? "
14:51
"Which will take me away from my values?"
268
891705
2388
"Cila do të më largojë nga vlerat e mia?"
14:55
Emotional agility is the ability to be with your emotions
269
895436
3729
Shkathtësia emocionale është aftësia të jesh me emocionet e tua
14:59
with curiosity, compassion,
270
899189
2976
me kuriozitet, dhembshuri,
15:02
and especially the courage to take values-connected steps.
271
902189
3766
e sidomos guximi për të ndërmarrë hapa të lidhur me vlerat.
15:07
When I was little,
272
907891
1166
Kur isha e vogël,
15:09
I would wake up at night terrified by the idea of death.
273
909081
2810
zgjohesha natën e tmerruar nga ideja e vdekjes.
15:11
My father would comfort me with soft pats and kisses.
274
911915
3032
Babai im do të më ngushëllonte me përkëdhelje dhe puthje të buta
15:15
But he would never lie.
275
915677
1534
Por ai kurrë nuk do gënjente.
15:18
"We all die, Susie," he would say.
276
918738
2118
"Të gjithë vdesim, Susie," do të thoshte ai.
15:21
"It's normal to be scared."
277
921780
1845
"Ȅshtë normale të frikësohesh".
15:24
He didn't try to invent a buffer between me and reality.
278
924483
3541
Ai nuk u përpoq të shpikte një barrierë midis meje dhe realitetit.
15:29
It took me a while to understand
279
929037
1850
M’u desh kohë për ta kuptuar
15:30
the power of how he guided me through those nights.
280
930911
2588
fuqinë se si ai më udhëzoi nëpër ato netë.
15:34
What he showed me is that courage is not an absence of fear;
281
934228
4133
Ajo që ai më tregoi është që guximi nuk është mungesë frike;
15:39
courage is fear walking.
282
939579
2944
guximi është frika duke ecur.
15:44
Neither of us knew that in 10 short years,
283
944791
2239
Asnjëri nga ne nuk e dinte që në 10 vjet
15:47
he would be gone.
284
947054
1212
ai do të kishte vdekur.
15:48
And that time for each of us is all too precious
285
948950
2904
Dhe atë kohë për secilin nga ne është gjithçka shumë e çmuar
15:51
and all too brief.
286
951878
1200
dhe gjithçka e shkurtër.
15:54
But when our moment comes
287
954494
2793
Por kur të vijë momenti ynë
15:57
to face our fragility,
288
957311
2198
të përballemi me brishtësinë tonë,
15:59
in that ultimate time,
289
959533
1699
në atë kohë të fundit,
16:01
it will ask us,
290
961256
1261
do të na pyesë,
16:03
"Are you agile?"
291
963359
1300
"A jeni i shkathët?"
16:05
"Are you agile?"
292
965421
1150
"A jeni i shkathët?"
16:07
Let the moment be an unreserved "yes."
293
967738
3444
Le të jetë momenti një "po" i pakufizuar.
16:12
A "yes" born of a lifelong correspondence with your own heart.
294
972381
4301
Një "po" e lindur nga një jetë e përjetshme korrespodencë me zemrën tuaj
16:17
And in seeing yourself.
295
977784
1716
Dhe duke parë veten.
16:20
Because in seeing yourself,
296
980839
2389
Sepse kur e shihni veten,
16:23
you are also able to see others, too:
297
983252
2467
ju jeni në gjendje të shihni të tjerët, gjithashtu:
16:27
the only sustainable way forward
298
987218
3423
e vetmja mënyrë e qëndrueshme përpara
16:30
in a fragile, beautiful world.
299
990665
2626
në një botë të brishtë, të bukur.
16:34
Sawubona.
300
994972
1446
Sawubona.
16:36
And thank you.
301
996442
1167
Dhe faleminderit.
16:37
(Laughter)
302
997633
1033
(Të qeshura)
16:38
Thank you.
303
998690
1151
Faleminderit.
16:39
(Applause)
304
999865
2270
(Duartrokitje)
16:42
Thank you.
305
1002159
1261
Faleminderit.
16:43
(Applause)
306
1003444
3976
(Duartrokitje)
Rreth kësaj faqe interneti

Kjo faqe do t'ju prezantojë me videot e YouTube që janë të dobishme për të mësuar anglisht. Do të shihni mësime angleze të mësuara nga mësues të nivelit më të lartë nga e gjithë bota. Klikoni dy herë mbi titrat në anglisht të shfaqura në secilën faqe të videos për të luajtur videon prej andej. Titrat lëvizin në sinkron me riprodhimin e videos. Nëse keni ndonjë koment ose kërkesë, ju lutemi na kontaktoni duke përdorur këtë formular kontakti.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7