Poverty isn't a lack of character; it's a lack of cash | Rutger Bregman

Tłumaczenie: Natalie Kam Korekta: Paulina Kaniewska

Chciałbym rozpocząć od prostego pytania.

Dlaczego biedni podejmują tyle kiepskich decyzji?

I'd like to start with a simple question:

Wiem, że to drażliwa kwestia,

ale spójrzcie na statystyki.

Why do the poor make so many poor decisions?

Pożyczają więcej, oszczędzają mniej,

więcej palą i piją, mniej ćwiczą

I know it's a harsh question,

i jedzą mniej zdrowo.

but take a look at the data.

Dlaczego?

The poor borrow more, save less,

Typowe wyjaśnienie

smoke more, exercise less, drink more

zaproponowała kiedyś brytyjska premier Margaret Thatcher.

and eat less healthfully.

Nazwała ubóstwo “wadą charakteru”.

Why?

Well, the standard explanation

(Śmiech)

was once summed up by the British Prime Minister, Margaret Thatcher.

A w zasadzie brakiem charakteru.

Jestem pewien, że niewielu z was wyraziłoby się tak dosadnie.

And she called poverty "a personality defect."

(Laughter)

Ale nie tylko pani Thatcher była zdania, że z ubogimi jest coś nie tak.

A lack of character, basically.

Now, I'm sure not many of you would be so blunt.

Niektórzy z was mogą uważać, że biedni powinni płacić za własne błędy.

But the idea that there's something wrong with the poor themselves

Inni powiedzą, że należy pomóc im podejmować lepsze decyzje.

is not restricted to Mrs. Thatcher.

Some of you may believe that the poor should be held responsible

Ale podstawowe założenie jest takie samo.

for their own mistakes.

And others may argue that we should help them to make better decisions.

Coś jest z nimi nie tak.

Gdybyśmy tylko mogli ich zmienić,

But the underlying assumption is the same:

gdybyśmy mogli nauczyć ich jak żyć,

gdyby tylko słuchali...

there's something wrong with them.

Szczerze mówiąc,

If we could just change them,

przez długi czas sam tak myślałem.

if we could just teach them how to live their lives,

if they would only listen.

Dopiero kilka lat temu odkryłem,

że wszystko, co wiedziałem o biedzie, to nieprawda.

And to be honest,

this was what I thought for a long time.

Zaczęło się od tego, że natknąłem się na artykuł

It was only a few years ago that I discovered

kilkorga amerykańskich psychologów.

that everything I thought I knew about poverty was wrong.

Przebyli 13 000 kilometrów aż do samych Indii,

żeby przeprowadzić fascynujące badanie.

It all started when I accidentally stumbled upon a paper

Do eksperymentu zaprosili rolników uprawiających trzcinę cukrową.

by a few American psychologists.

They had traveled 8,000 miles, all the way to India,

Powinniście wiedzieć, że otrzymują oni około 60 procent

for a fascinating study.

swoich rocznych przychodów naraz,

And it was an experiment with sugarcane farmers.

bezpośrednio po żniwach.

Czyli przez jedną część roku raczej żyją w biedzie,

You should know that these farmers collect about 60 percent

a przez drugą są względnie bogaci.

of their annual income all at once,

Badacze zrobili im testy inteligencji przed zbiorami i po zbiorach.

right after the harvest.

This means that they're relatively poor one part of the year

and rich the other.

Wyniki tego eksperymentu całkowicie mną wstrząsnęły.

The researchers asked them to do an IQ test before and after the harvest.

Okazało się, że przed zbiorami rolnicy mają dużo niższy iloraz inteligencji.

What they subsequently discovered completely blew my mind.

Życie w biedzie, jak widać,

The farmers scored much worse on the test before the harvest.

wiąże się z utratą 14 punktów IQ.

Dam wam pojęcie, co to oznacza.

Skutki biedy przypominają skutki nieprzespanej nocy lub alkoholizmu.

The effects of living in poverty, it turns out,

correspond to losing 14 points of IQ.

Now, to give you an idea,

Parę miesięcy później usłyszałem, że Eldar Shafir,

that's comparable to losing a night's sleep

profesor Uniwersytetu Princeton, a zarazem jeden z autorów tego badania,

or the effects of alcoholism.

przyjeżdża do Holandii, gdzie mieszkam.

A few months later, I heard that Eldar Shafir,

Spotkaliśmy się w Amsterdamie,

żeby porozmawiać o jego nowej, rewolucyjnej teorii ubóstwa.

a professor at Princeton University and one of the authors of this study,

Mogę ją streścić w dwóch słowach.

was coming over to Holland, where I live.

So we met up in Amsterdam

Mentalność niedoboru.

to talk about his revolutionary new theory of poverty.

Okazuje się, że ludzie zachowują się inaczej,

And I can sum it up in just two words:

kiedy mają poczucie, że czegoś im brak.

Czym jest to coś, ma drugorzędne znaczenie.

scarcity mentality.

Może chodzić o czas, pieniądze albo jedzenie.

It turns out that people behave differently

when they perceive a thing to be scarce.

Wszyscy znamy to uczucie,

kiedy mamy zbyt wiele do zrobienia

And what that thing is doesn't much matter --

albo kiedy zbyt długo odwlekaliśmy obiad i spada nam poziom cukru we krwi.

whether it's not enough time, money or food.

Coś takiego zawęża pole widzenia do najpilniejszej potrzeby.

You all know this feeling,

when you've got too much to do,

Do kanapki, którą musimy zjeść natychmiast,

or when you've put off breaking for lunch

do spotkania, które mamy za pięć minut,

and your blood sugar takes a dive.

lub do rachunków, które trzeba do jutra opłacić.

This narrows your focus to your immediate lack --

Znika nam z oczu szersza perspektywa.

to the sandwich you've got to have now,

the meeting that's starting in five minutes

or the bills that have to be paid tomorrow.

Można to porównać do nowego komputera,

na którym działa 10 wymagających programów.

So the long-term perspective goes out the window.

Komputer zwalnia coraz bardziej, pojawiają się błędy.

You could compare it to a new computer

W końcu się zawiesza.

Nie dlatego, że jest słaby,

that's running 10 heavy programs at once.

ale dlatego, że ma robić zbyt dużo naraz.

It gets slower and slower, making errors.

Ubodzy mają ten sam problem.

Eventually, it freezes --

not because it's a bad computer,

Podejmują głupie decyzje nie dlatego, że są głupi,

but because it has too much to do at once.

ale dlatego, że znajdują się w sytuacji, w której każdy podejmowałby takie decyzje.

The poor have the same problem.

Nagle zrozumiałem,

They're not making dumb decisions because they are dumb,

dlaczego tak wiele programów zwalczania ubóstwa kończy się fiaskiem.

but because they're living in a context

in which anyone would make dumb decisions.

So suddenly I understood

Na przykład inwestycje w edukację są często zupełnie nieskuteczne.

why so many of our anti-poverty programs don't work.

Bieda to nie brak wiedzy.

Investments in education, for example, are often completely ineffective.

Wnioski z najnowszej analizy 201 badań

nad skutecznością treningu zarządzania finansami są takie,

Poverty is not a lack of knowledge.

że szkolenie nie odniosło prawie żadnego skutku.

A recent analysis of 201 studies

Nie zrozumcie mnie źle.

Nie oznacza to, że biedni niczego się uczą,

on the effectiveness of money-management training

bo na pewno wychodzą ze szkoleń mądrzejsi.

came to the conclusion that it has almost no effect at all.

Ale to nie wystarczy.

Now, don't get me wrong --

Zdaniem profesora Shafira

this is not to say the poor don't learn anything --

“to jak uczyć kogoś pływać,

they can come out wiser for sure.

a następnie wrzucić go do wzburzonego morza“.

But it's not enough.

Or as Professor Shafir told me,

Pamiętam, jak siedziałem tam skonsternowany.

"It's like teaching someone to swim

and then throwing them in a stormy sea."

Zdałem sobie sprawę,

że mogliśmy dojść do tego już dawno.

Bez skomplikowanych badań mózgu.

I still remember sitting there,

perplexed.

Wystarczyło zmierzyć farmerom inteligencję,

And it struck me

a testy IQ opracowano ponad 100 lat temu.

that we could have figured this all out decades ago.

I mean, these psychologists didn't need any complicated brain scans;

Przypomniałem sobie, że już kiedyś czytałem o psychologii ubóstwa.

they only had to measure the farmer's IQ,

George Orwell, jeden z najwybitniejszych pisarzy wszech czasów,

and IQ tests were invented more than 100 years ago.

doświadczył biedy na własnej skórze w latach 20. XX wieku.

Actually, I realized I had read about the psychology of poverty before.

Napisał wtedy, że istotą biedy jest to,

George Orwell, one of the greatest writers who ever lived,

że unicestwia ona przyszłość.

experienced poverty firsthand in the 1920s.

Dziwił się,

"The essence of poverty," he wrote back then,

“dlaczego ludzie zakładają, że mają prawo cię pouczać albo modlić za ciebie,

is that it "annihilates the future."

kiedy tylko twoje dochody spadną do pewnego poziomu”.

And he marveled at, quote,

Dziś te słowa są tak samo aktualne.

"How people take it for granted they have the right to preach at you

and pray over you

as soon as your income falls below a certain level."

Nasuwa się pytanie,

Now, those words are every bit as resonant today.

co można zrobić.

Współcześni ekonomiści mają w zanadrzu kilka rozwiązań.

Pomoc ubogim w wypełnianiu formularzy.

The big question is, of course:

Albo esemesowe przypomnienia o terminach płatności za rachunki.

What can be done?

Takie rozwiązania podobają się współczesnym politykom,

Modern economists have a few solutions up their sleeves.

We could help the poor with their paperwork

głównie dlatego,

or send them a text message to remind them to pay their bills.

że prawie nic nie kosztują.

This type of solution is hugely popular with modern politicians,

To znak naszych czasów.

mostly because,

Leczenie objawów

well, they cost next to nothing.

i ignorowanie podłoża problemu.

These solutions are, I think, a symbol of this era

Zacząłem się zastanawiać,

in which we so often treat the symptoms,

dlaczego nie zmienimy po prostu sytuacji, w której znajdują się biedni.

but ignore the underlying cause.

Lub, wracając do przykładu z komputerem,

So I wonder:

dlaczego zamiast grzebać przy oprogramowaniu,

Why don't we just change the context in which the poor live?

nie rozwiążemy problemu prościej, wgrywając dodatkową pamięć?

Or, going back to our computer analogy:

Profesor Shafir popatrzył na mnie wtedy pustym spojrzeniem.

Why keep tinkering around with the software

when we can easily solve the problem by installing some extra memory instead?

Odpowiedział po kilku sekundach.

“Już rozumiem.

At that point, Professor Shafir responded with a blank look.

Chodzi ci o to, żeby dać biednym więcej pieniędzy

And after a few seconds, he said,

i tak zwalczyć ubóstwo.

"Oh, I get it.

Jasne, byłoby świetnie.

You mean you want to just hand out more money to the poor

Obawiam się jednak, że taka lewicowa polityka,

to eradicate poverty.

jaką macie w Amsterdamie,

Uh, sure, that'd be great.

nie istnieje w USA”.

Czy to naprawdę niemodny lewicowy pomysł?

But I'm afraid that brand of left-wing politics

you've got in Amsterdam --

Przypomniałem sobie o czymś, co wymyśliły dawno temu najtęższe głowy w historii.

it doesn't exist in the States."

But is this really an old-fashioned, leftist idea?

Filozof Tomasz More jako pierwszy wspomniał o tym w książce “Utopia”

I remembered reading about an old plan --

ponad 500 lat temu.

something that has been proposed by some of history's leading thinkers.

Zwolennikami tego pomysłu były osoby reprezentujące i lewicę, i prawicę.

The philosopher Thomas More first hinted at it in his book, "Utopia,"

Od lidera ruchu praw obywatelskich Martina Luthera Kinga

more than 500 years ago.

do ekonomisty Miltona Friedmana.

And its proponents have spanned the spectrum from the left to the right,

A pomysł jest niesamowicie prosty.

from the civil rights campaigner, Martin Luther King,

Dochód gwarantowany.

to the economist Milton Friedman.

Co to takiego?

And it's an incredibly simple idea:

Prosta sprawa.

To comiesięczne świadczenie na podstawowe potrzeby.

basic income guarantee.

Jedzenie, schronienie i edukację.

What it is?

Jest zupełnie bezwarunkowe.

Well, that's easy.

Nikt ci nie powie,

It's a monthly grant, enough to pay for your basic needs:

co masz zrobić, żeby je otrzymać, ani na co masz je wydać.

food, shelter, education.

Bezwarunkowy dochód podstawowy to nie przywilej, ale prawo.

It's completely unconditional,

Pobieranie go nie stygmatyzuje.

so no one's going to tell you what you have to do for it,

Odkąd zrozumiałem prawdziwą naturę ubóstwa,

and no one's going to tell you what you have to do with it.

The basic income is not a favor, but a right.

nie przestawałem się zastanawiać.

Czy to właśnie jest ta idea, na którą wszyscy czekaliśmy?

There's absolutely no stigma attached.

So as I learned about the true nature of poverty,

Czy może to być takie proste?

I couldn't stop wondering:

W ciągu następnych trzech lat

Is this the idea we've all been waiting for?

przeczytałem wszystko, co znalazłem na ten temat.

Could it really be that simple?

Przejrzałem wyniki dziesiątków badań przeprowadzonych na całym świecie.

I nie minęło dużo czasu, aż natknąłem się na historię miasta,

And in the three years that followed,

I read everything I could find about basic income.

któremu faktycznie udało się zlikwidować biedę.

I researched the dozens of experiments

Ale później

that have been conducted all over the globe,

niemal wszyscy o tym zapomnieli.

and it didn't take long before I stumbled upon a story of a town

that had done it -- had actually eradicated poverty.

To historia Dauphin w Kanadzie.

But then ...

W 1974 roku każdy mieszkaniec miasteczka dostawał bezwarunkowy dochód podstawowy,

nearly everyone forgot about it.

This story starts in Dauphin, Canada.

dzięki czemu nikt nie spadał poniżej granicy ubóstwa.

In 1974, everybody in this small town was guaranteed a basic income,

Na początku eksperymentu

do miasta przybyła ogromna liczba badaczy.

ensuring that no one fell below the poverty line.

Przez cztery lata wszystko szło dobrze.

At the start of the experiment,

Później do władzy doszedł nowy rząd,

an army of researchers descended on the town.

który nie widział większego sensu w tym kosztownym eksperymencie.

For four years, all went well.

Kiedy okazało się, że nie ma pieniędzy na analizę wyników,

But then a new government was voted into power,

and the new Canadian cabinet saw little point to the expensive experiment.

badacze spakowali teczki do około dwóch tysięcy pudeł.

So when it became clear there was no money left to analyze the results,

25 lat później

the researchers decided to pack their files away in some 2,000 boxes.

kanadyjska profesor Evelyn Forget

odnalazła te dane.

Przez trzy lata poddawała je analizie statystycznej wszelkimi metodami,

Twenty-five years went by,

and then Evelyn Forget, a Canadian professor,

ale czego by nie próbowała,

wyniki były za każdym razem jednakowe.

found the records.

For three years, she subjected the data to all manner of statistical analysis,

Eksperyment był spektakularnym sukcesem.

and no matter what she tried,

the results were the same every time:

Forget odkryła, że mieszkańcy Dauphin

stali się nie tylko zamożniejsi, lecz także mądrzejsi i zdrowsi.

the experiment had been a resounding success.

Poprawiły się wyniki dzieci w nauce.

Evelyn Forget discovered

that the people in Dauphin had not only become richer

Wskaźnik hospitalizacji spadł o 8,5 procenta.

but also smarter and healthier.

The school performance of kids improved substantially.

Przemoc domowa się zmniejszyła,

a zdrowie psychiczne poprawiło.

The hospitalization rate decreased by as much as 8.5 percent.

A ludzie nie rezygnowali z pracy.

Trochę mniej zaczęli pracować tylko młode matki i studenci,

Domestic violence incidents were down,

as were mental health complaints.

którzy decydowali się uczyć się dłużej.

And people didn't quit their jobs.

Podobne wyniki otrzymano później

The only ones who worked a little less were new mothers and students --

w licznych badaniach na świecie

od USA po Indie.

who stayed in school longer.

Similar results have since been found

Oto czego się dowiedziałem.

in countless other experiments around the globe,

from the US to India.

W sprawie biedy

my, bogaci, powinniśmy przestać udawać ekspertów.

So ...

here's what I've learned.

When it comes to poverty,

Powinniśmy przestać słać buty i pluszaki biednym nieznajomym.

we, the rich, should stop pretending we know best.

Powinniśmy pozbyć się armii paternalistyczych biurokratów.

Ich pensje możemy po prostu przekazać na pomoc potrzebującym.

We should stop sending shoes and teddy bears to the poor,

to people we have never met.

(Brawa)

And we should get rid of the vast industry of paternalistic bureaucrats

Pieniądze mają tę zaletę, że pozwalają ludziom kupić rzeczy,

when we could simply hand over their salaries

których ci potrzebują,

to the poor they're supposed to help.

(Applause)

a nie rzeczy, których potrzebują według samozwańczych ekspertów.

Because, I mean, the great thing about money

Tylko pomyślcie, ilu wybitnych ludzi, naukowców, przedsiębiorców i pisarzy,

is that people can use it to buy things they need

instead of things that self-appointed experts think they need.

jak Orwell,

marnieje, cierpiąc niedostatek.

Just imagine how many brilliant scientists and entrepreneurs and writers,

Ile energii i talentu można by uwolnić,

gdybyśmy pozbyli się biedy raz na zawsze.

like George Orwell,

are now withering away in scarcity.

Uważam, że dochód gwarantowany mógłby stanowić inwestycję w ludzi.

Imagine how much energy and talent we would unleash

if we got rid of poverty once and for all.

Nie stać nas na to, żeby go nie wprowadzić,

bo bieda słono kosztuje.

I believe that a basic income would work like venture capital for the people.

Wystarczy spojrzeć na koszty ubóstwa wśród amerykańskich dzieci.

And we can't afford not to do it,

Szacuje się, że wynoszą one około 500 miliardów dolarów rocznie.

because poverty is hugely expensive.

To wyższe wydatki na zdrowie,

Just look at the cost of child poverty in the US, for example.

wyższy odsetek niekończących szkoły i wyższa przestępczość.

It's estimated at 500 billion dollars each year,

To straszliwe marnotrawstwo ludzkiego potencjału.

in terms of higher health care spending, higher dropout rates,

Ale porozmawiajmy o tym, o czym się nie mówi.

and more crime.

Now, this is an incredible waste of human potential.

Czy kiedykolwiek będzie nas stać na dochód gwarantowany?

Tak naprawdę to wcale nie jest taki wielki koszt.

But let's talk about the elephant in the room.

W Dauphin świadczenie sfinansowano, wprowadzając negatywny podatek dochodowy.

How could we ever afford a basic income guarantee?

Rozwiązanie to polega na wyrównywaniu dochodu do poziomu granicy ubóstwa.

Well, it's actually a lot cheaper than you may think.

What they did in Dauphin is finance it with a negative income tax.

W tym scenariuszu,

według szacunków naszych ekonomistów,

This means that your income is topped up

za równowartość 175 miliardów dolarów netto,

as soon as you fall below the poverty line.

za jedną czwartą wydatków na wojsko w USA, czyli za jeden procent PKB,

And in that scenario,

according to our economists' best estimates,

for a net cost of 175 billion --

można by wyciągnąć z ubóstwa wszystkich Amerykanów.

a quarter of US military spending, one percent of GDP --

Naprawdę można by było wyeliminować biedę.

you could lift all impoverished Americans above the poverty line.

I to powinien być nasz cel.

(Brawa)

Czas ostrożnych planów i delikatnych sugestii już minął.

You could actually eradicate poverty.

Naprawdę wierzę, że nadeszła pora na nowe, radykalne pomysły

Now, that should be our goal.

i że dochód podstawowy to więcej niż świadczenie.

(Applause)

The time for small thoughts and little nudges is past.

To fundamentalna zmiana w myśleniu o tym, czym jest praca.

I really believe that the time has come for radical new ideas,

and basic income is so much more than just another policy.

Dzięki niemu wyzwolimy nie tylko biednych,

It is also a complete rethink of what work actually is.

lecz także siebie.

Współcześnie miliony ludzi

And in that sense,

czują, że ich praca ma niewielkie znaczenie.

it will not only free the poor,

Niedawne badanie 230 tysięcy pracowników

but also the rest of us.

z 142 krajów

Nowadays, millions of people feel

ujawniło, że tylko 13 procent z nich lubi swoją pracę.

that their jobs have little meaning or significance.

A recent poll among 230,000 employees

in 142 countries

Z innego sondażu wynika, że 37 procent Brytyjczyków

found that only 13 percent of workers actually like their job.

ma pracę, która według nich mogłaby w ogóle istnieć.

Jak to ujął to Brad Pitt w “Podziemnym kręgu”,

And another poll found that as much as 37 percent of British workers

“zbyt często wykonujemy znienawidzoną pracę, żeby kupić niepotrzebne nam gówno”.

have a job that they think doesn't even need to exist.

(Śmiech)

Nie zrozumcie mnie źle.

It's like Brad Pitt says in "Fight Club,"

Nie mówię o nauczycielach, ładowaczach śmieci

"Too often we're working jobs we hate so we can buy shit we don't need."

ani o opiekunach społecznych.

Jeśli oni przestaliby pracować,

(Laughter)

mielibyśmy przechlapane.

Now, don't get me wrong --

Mam na myśli tych dobrze opłacanych ekspertów z idealnymi CV,

I'm not talking about the teachers and the garbagemen

and the care workers here.

którzy zarabiają na życie, odbywając strategiczne spotkania z partnerami

If they stopped working,

we'd be in trouble.

i dyskutując o wartości dodanej rozwiązań współtworzonych w społeczności sieciowej.

I'm talking about all those well-paid professionals with excellent résumés

(Śmiech)

who earn their money doing ...

(Brawa)

Lub coś w tym stylu.

strategic transactor peer-to-peer meetings

Wyobraźcie sobie, ile talentu się marnuje

while brainstorming the value add-on of disruptive co-creation

tylko dlatego, że mówimy dzieciakom, że będą musiały “zarobić na siebie”.

in the network society.

(Laughter)

(Applause)

Or something like that.

Just imagine again how much talent we're wasting,

Oto, nad czym ubolewał kilka lat temu pewien matematyk pracujący dla Facebooka.

simply because we tell our kids they'll have to "earn a living."

“Najlepsze umysły mojego pokolenia

zajmują się tym, jak sprawić, żeby ludzie klikali w reklamy”.

Or think of what a math whiz working at Facebook lamented a few years ago:

Jestem historykiem.

"The best minds of my generation

Jeśli historia uczy nas czegokolwiek,

are thinking about how to make people click ads."

to tego, że może być inaczej.

To, jak są zorganizowane społeczeństwo i gospodarka, nie jest nieodwracalne.

I'm a historian.

And if history teaches us anything,

Idee mają moc zmieniania świata.

it is that things could be different.

Szczególnie w ostatnich latach

There is nothing inevitable

widać bardzo wyraźnie, że nie możemy bronić obecnego stanu rzeczy.

about the way we structured our society and economy right now.

Że potrzebujemy nowych pomysłów.

Ideas can and do change the world.

And I think that especially in the past few years,

Wiem, że wielu z was może patrzeć w przyszłość z pesymizmem

it has become abundantly clear

that we cannot stick to the status quo --

ze względu na rosnące nierówności,

that we need new ideas.

ksenofobię

i zmiany klimatyczne.

I know that many of you may feel pessimistic

Nie wystarczy jednak być przeciw.

Trzeba być też za czymś.

about a future of rising inequality,

Martin Luther King nie powiedział: “Miałem koszmar”.

xenophobia

and climate change.

(Śmiech)

But it's not enough to know what we're against.

On miał marzenie.

(Brawa)

A oto moje marzenie.

We also need to be for something.

Martin Luther King didn't say, "I have a nightmare."

(Laughter)

Wierzę w przyszłość,

He had a dream.

w której o wartości pracy nie decyduje to, ile zarabiasz,

(Applause)

So ...

here's my dream:

ale to, ile szczęścia dajesz,

ile sensu wnosisz.

I believe in a future

where the value of your work is not determined

Wierzę w przyszłość,

w której edukacja przygotowuje nie do bezużytecznej pracy,

by the size of your paycheck,

but by the amount of happiness you spread

a do dobrego życia.

and the amount of meaning you give.

Wierzę w przyszłość,

I believe in a future

w której brak ubóstwa to nie przywilej,

where the point of education is not to prepare you for another useless job

ale prawo każdego człowieka.

but for a life well-lived.

A tymczasem jest tak.

I believe in a future

Mamy badania,

where an existence without poverty is not a privilege

mamy dowody

i mamy środki.

Od czasu, kiedy Tomasz More pisał o dochodzie gwarantowanym, minęło 500 lat.

but a right we all deserve.

So here we are.

Here we are.

Orwell odkrył istotę ubóstwa 100 lat temu.

We've got the research, we've got the evidence

and we've got the means.

Now, more than 500 years after Thomas More first wrote about a basic income,

Teraz my musimy zmienić światopogląd,

bo bieda to nie brak charakteru.

and 100 years after George Orwell discovered the true nature of poverty,

Bieda to brak pieniędzy.

we all need to change our worldview,

Dziękuję.

(Brawa)

because poverty is not a lack of character.

Poverty is a lack of cash.

Thank you.

(Applause)