Why 30 is not the new 20 | Meg Jay

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Tłumaczenie: Wojciech Ożański Korekta: Rysia Wand

When I was in my 20s,

Mając dwadzieścia parę lat,

I saw my very first psychotherapy client.

spotkałam pierwszą pacjentkę na psychoterapii.

I was a Ph.D. student in clinical psychology at Berkeley.

Robiłam doktorat z psychologii klinicznej na Berkeley.

Ona była 26-letnią kobietą o imieniu Alex.

She was a 26-year-old woman named Alex.

Now Alex walked into her first session wearing jeans and a big slouchy top,

Alex przyszła na pierwszą sesję

w dżinsach i szerokim, luźnym topie,

and she dropped onto the couch in my office

rzuciła się na kozetkę w gabinecie,

and kicked off her flats

zrzuciła buty mówiąc,

and told me she was there to talk about guy problems.

że przyszła pogadać o problemach z facetami.

Now when I heard this, I was so relieved.

Gdy to usłyszałam, poczułam ulgę.

Pierwszym pacjentem mojej koleżanki był podpalacz.

My classmate got an arsonist for her first client.

(Laughter)

(Śmiech)

And I got a twentysomething who wanted to talk about boys.

Mnie trafiła się dwudziestoparolatka, chcąca pogadać o chłopakach.

This I thought I could handle.

Pomyślałam sobie, że dam radę.

But I didn't handle it.

Ale nie poradziłam sobie.

With the funny stories that Alex would bring to session,

Przy zabawnych opowieściach Alex

łatwo było mi po prostu kiwać głową,

it was easy for me just to nod my head

gdy zamiatałyśmy wszystko pod dywan.

while we kicked the can down the road.

"Thirty's the new 20," Alex would say,

"Trzydziestka to nowa dwudziestka", mówiła Alex,

and as far as I could tell, she was right.

i sądziłam, że ma rację.

Work happened later, marriage happened later,

Później idzie się do pracy, później zwiera małżeństwo,

kids happened later, even death happened later.

później pojawiają się dzieci, nawet śmierć zdarzała się później.

Twentysomethings like Alex and I had nothing but time.

Dwudziestoparolatki, jak ja i Alex, miały mnóstwo czasu.

But before long, my supervisor pushed me to push Alex about her love life.

Niebawem jednak przełożony zaczął naciskać,

żebym przycisnęła Alex co do jej życia miłosnego.

I pushed back.

Stawiłam opór.

Mówię, "Owszem, spotyka się z byle kim,

I said, "Sure, she's dating down,

she's sleeping with a knucklehead,

sypia z idiotą,

but it's not like she's going to marry the guy."

ale nie zamierza przecież za niego wyjść".

And then my supervisor said,

Wtedy przełożony powiedział:

"Not yet, but she might marry the next one.

"Za tego nie, ale może poślubić następnego.

Besides, the best time to work on Alex's marriage

Nad małżeństwem Alex najlepiej pracować

is before she has one."

zanim do niego dojdzie".

That's what psychologists call an "Aha!" moment.

Psychologowie nazywają to momentem "Eureka".

That was the moment I realized, 30 is not the new 20.

Uświadomiłam sobie wtedy, że 30 to nie nowa 20.

Yes, people settle down later than they used to,

Tak, ludzie ustatkowują się później niż kiedyś,

but that didn't make Alex's 20s a developmental downtime.

ale to nie znaczy, że Alex może teraz zasypiać gruszki w popiele.

That made Alex's 20s a developmental sweet spot,

Dwadzieścia lat to okres kluczowego rozwoju,

and we were sitting there, blowing it.

a my to marnowałyśmy.

That was when I realized that this sort of benign neglect

Zdałam sobie sprawę, że ten rodzaj łagodnego zaniedbania

was a real problem, and it had real consequences,

jest prawdziwym problemem i ma realne konsekwencje,

not just for Alex and her love life

nie tylko dla Alex i jej związków,

but for the careers and the families and the futures

ale dla karier, rodzin i przyszłości

of twentysomethings everywhere.

dwudziestokilkulatków na całym świecie.

There are 50 million twentysomethings in the United States right now.

W Stanach Zjednoczonych jest obecnie

około 50 milionów dwudziestokilkulatków.

We're talking about 15 percent of the population,

Mowa tu o 15% społeczeństwa,

or 100 percent if you consider

albo o 100%, jeśli wziąć pod uwagę,

that no one's getting through adulthood without going through their 20s first.

że nikt nie osiąga dorosłości,

nie przechodząc najpierw przez ten etap.

(Laughter)

Raise your hand if you're in your 20s.

Podnieście ręce, jeśli macie dwadzieścia kilka lat.

I really want to see some twentysomethings here.

Chcę dwudziestoparolatków.

Hurra! Jesteście wspaniali.

Oh, yay! You are all awesome.

If you work with twentysomethings, you love a twentysomething,

Jeśli z nimi pracujesz, kochasz jednego z nich,

you're losing sleep over twentysomethings, I want to see —

nie możesz przez nich spać, chcę to zobaczyć.

Okay. Awesome, twentysomethings really matter.

Dwudziestokilkulatki naprawdę się liczą.

Specjalizuję się w nich, bo wierzę,

So, I specialize in twentysomethings because I believe

that every single one of those 50 million twentysomethings

że każdy z tych 50 milionów zasługuje

deserves to know what psychologists,

aby wiedzieć, co psychologowie,

sociologists, neurologists and fertility specialists

socjologowie, neurolodzy i specjaliści od płodności

already know:

już wiedzą:

that claiming your 20s is one of the simplest,

wykorzystanie tych lat to najłatwiejsza,

yet most transformative, things you can do

a przy tym najbardziej przekształcająca rzecz,

for work, for love, for your happiness,

jaką można zrobić dla pracy, miłości, szczęścia,

maybe even for the world.

może nawet dla świata.

This is not my opinion.

To nie jest moja opinia. Takie są fakty.

These are the facts.

We know that 80 percent of life's most defining moments

Wiemy, że 80% definiujących życie momentów

take place by age 35.

ma miejsce do 35 roku życia.

That means that eight out of 10

To znaczy, że 8 na 10 decyzji

of the decisions and experiences and "Aha!" moments

i doświadczeń, momentów "Eureka",

that make your life what it is

które kształtują nasze życie,

will have happened by your mid-30s.

wydarzy się zanim skończysz 35 lat.

People who are over 40, don't panic.

Osoby powyżej 40, proszę nie panikować.

This crowd is going to be fine, I think.

Akurat ta widownia nie ma się czego obawiać.

We know that the first 10 years of a career

Wiemy, że pierwsze 10 lat kariery

has an exponential impact on how much money you're going to earn.

ma wykładniczy wpływ na to,

ile pieniędzy będziemy zarabiać.

We know that more than half of Americans

Wiemy, że ponad połowa Amerykanów zawarła małżeństwo,

are married or are living with or dating their future partner by 30.

lub mieszka czy spotyka się z przyszłymi partnerami

przed trzydziestką.

We know that the brain caps off

Wiemy, że mózg przechodzi swój drugi

its second and last growth spurt in your 20s

i ostatni zryw rozwojowy u dwudziestoparolatków,

as it rewires itself for adulthood,

kiedy przeprogramowuje się na dojrzałość.

which means that whatever it is you want to change about yourself,

Cokolwiek chcielibyście u siebie zmienić,

now is the time to change it.

właśnie wtedy jest na to czas.

We know that personality changes more during your 20s

Osobowość zmienia się znacznie bardziej w wieku dwudziestu kilu lat,

than at any other time in life,

niż w innym momencie życia.

and we know that female fertility peaks at age 28,

Kobiety osiągają szczyt płodności w wieku 28 lat,

and things get tricky after age 35.

po 35 roku życia sprawa się komplikuje.

Dwadzieścia kilka lat to czas, by dowiedzieć się

So your 20s are the time to educate yourself

about your body and your options.

jak najwięcej o swoim ciele i możliwościach.

So when we think about child development,

Kiedy myślimy o rozwoju dziecka,

we all know that the first five years are a critical period

wiemy, że pierwsze pięć lat jest krytycznych

for language and attachment in the brain.

dla rozwoju języka i tworzenia połączeń w mózgu.

It's a time when your ordinary, day-to-day life

Jest to czas, gdy zwykłe, codzienne życie

has an inordinate impact on who you will become.

ma niepomierny wpływ na to, kim się staniesz.

Znacznie rzadziej słyszymy o istnieniu czegoś takiego,

But what we hear less about is that there's such a thing

as adult development,

and our 20s are that critical period of adult development.

jak rozwój u dorosłych i że dwudziestka

jest krytycznym okresem dla tego procesu.

But this isn't what twentysomethings are hearing.

Nie to słyszą dwudziestoparolatkowie.

Newspapers talk about the changing timetable of adulthood.

Gazety mówią o zmianach w harmonogramie dorosłości.

Researchers call the 20s an extended adolescence.

Badacze nazywają ten wiek lat przedłużeniem dojrzewania.

Journalists coin silly nicknames for twentysomethings

Dziennikarze tworzą głupawe określenia dla tej grupy wiekowej:

like "twixters" and "kidults."

"przejściowcy", "dzieciorośli".

(Laughing) It's true!

To prawda.

As a culture, we have trivialized

Jako społeczeństwo strywializowaliśmy coś,

what is actually the defining decade of adulthood.

co właściwie jest decydującą dekadą dorosłości.

Leonard Bernstein said that to achieve great things,

Leonard Bernstein powiedział, że do osiągnięcia wielkich rzeczy

you need a plan and not quite enough time.

potrzebny jest plan i niewystarczająca ilość czasu.

(Laughing) Isn't that true?

Czyż to nie jest prawda?

So what do you think happens

Jak myślicie, co stanie się,

when you pat a twentysomething on the head and you say,

gdy pogładzimy dwudziestoparolatka po głowie i powiemy:

"You have 10 extra years to start your life"?

"Masz dodatkowe 10 lat, aby zacząć swoje dorosłe życie"?

Nic się nie stanie.

Nothing happens.

Właśnie ograbiliście tę osobę z uporu i ambicji.

You have robbed that person of his urgency and ambition,

and absolutely nothing happens.

Nie stanie się absolutnie nic.

And then every day, smart, interesting twentysomethings

Co dzień mądrzy, interesujący dwudziestoparolatkowie,

like you or like your sons and daughters

jak wy czy wasi synowie i córki,

come into my office and say things like this:

przychodzą do mojego gabinetu i mówią takie rzeczy:

"I know my boyfriend's no good for me,

"Wiem, że mój chłopak jest dla mnie nieodpowiedni,

but this relationship doesn't count. I'm just killing time."

ale ten związek się nie liczy. Tylko zabijam czas".

Or they say, "Everybody says as long as I get started

Albo "Wszyscy mówią, że jeśli tylko uda mi się rozpocząć karierę

on a career by the time I'm 30, I'll be fine."

przed trzydziestką, to wszystko będzie ok".

But then it starts to sound like this:

Ale nagle zaczynają mówić tak:

"My 20s are almost over, and I have nothing to show for myself.

"Zbliżam się do trzydziestki i nie mam się czym pochwalić.

I had a better résumé the day after I graduated from college."

Moje CV wyglądało znacznie lepiej po skończeniu studiów".

And then it starts to sound like this:

Później brzmi to już tak:

"Dating in my 20s was like musical chairs.

"Randki przed 30. były jak gra w muzyczne krzesła.

Everybody was running around and having fun,

Wszyscy biegali i świetnie się bawili

but then sometime around 30 it was like the music turned off

Koło trzydziestki jakby ktoś wyłączył muzykę

and everybody started sitting down.

i wszyscy zaczęli zajmować krzesła.

I didn't want to be the only one left standing up,

Nie chciałam być ostatnią, która stoi.

so sometimes I think I married my husband

Czasem myślę, że wyszłam za mąż za niego,

because he was the closest chair to me at 30."

bo akurat najbliżej stał, gdy skończyłam trzydziestkę".

Where are the twentysomethings here?

Gdzie tutaj mamy dwudziestoparolatków?

Do not do that.

Nie róbcie tego.

(Laughter)

Okay, now that sounds a little flip, but make no mistake,

Może zabrzmi to wariacko, ale nie popełnijcie błędu,

the stakes are very high.

gra toczy się o naprawdę wysoką stawkę.

Gdy zbyt dużo zepchniemy lata między 30. a 40.,

When a lot has been pushed to your 30s,

there is enormous thirtysomething pressure

powstanie ogromna presja,

to jump-start a career, pick a city, partner up,

żeby zacząć karierę, wybrać miasto, znaleźć partnera

and have two or three kids in a much shorter period of time.

i dorobić się szybko dwójki czy trójki dzieci.

Many of these things are incompatible,

Wiele z tych rzeczy trudno pogodzić

and as research is just starting to show,

i jak pokazują badania,

simply harder and more stressful to do all at once in our 30s.

stają się dużo trudniejsze i stresujące

gdy robić je na raz po trzydziestce.

The post-millennial midlife crisis isn't buying a red sports car.

Kryzys wieku średniego po 2000 r.

nie prowadzi już zakupu czerwonego sportowego auta.

It's realizing you can't have that career you now want.

To realizacja, że już nie da się zrobić wymarzonej kariery,

It's realizing you can't have that child you now want,

że nie można już mieć wymarzonego dziecka

or you can't give your child a sibling.

lub nie można dać jedynakowi rodzeństwa.

Too many thirtysomethings and fortysomethings

Zbyt wielu trzydziesto- i czterdziestoparolatków

look at themselves, and at me, sitting across the room,

spogląda na siebie w moim gabinecie

and say about their 20s,

i mówią o swoim życiu przed trzydziestką:

"What was I doing? What was I thinking?"

"Co wtedy robiłem? Co ja sobie wtedy myślałem?".

I want to change what twentysomethings are doing and thinking.

Chciałabym zmienić

postępowanie i myślenie dwudziestoparolatków,

Here's a story about how that can go.

Oto przykład, jak mogłoby się to potoczyć.

It's a story about a woman named Emma.

To historia o kobiecie o imieniu Emma.

At 25, Emma came to my office

W wieku 25 lat Emma przyszła do mnie,

because she was, in her words, having an identity crisis.

bo sądziła że przechodzi kryzys osobowości.

Mówiła, że zdawało jej się, że interesuje ją praca

She said she thought she might like to work in art or entertainment,

w sztuce lub rozrywce, ale jeszcze nie zdecydowała.

but she hadn't decided yet,

so she'd spent the last few years waiting tables instead.

Zamiast tego ostatnie kilka lat spędziła pracując jako kelnerka.

Z oszczędności mieszkała z chłopakiem,

Because it was cheaper, she lived with a boyfriend

who displayed his temper more than his ambition.

który częściej wykazywał się temperamentem niż ambicją.

And as hard as her 20s were,

Choć życie po dwudziestce dało jej w kość,

her early life had been even harder.

jej wcześniejsze życie było jeszcze cięższe.

Często płakała podczas naszych sesji,

She often cried in our sessions,

but then would collect herself by saying,

ale zaraz zbierała się do kupy, mówiąc:

"You can't pick your family, but you can pick your friends."

"Nie można wybrać sobie rodziny, ale można wybrać przyjaciół".

Well one day, Emma comes in and she hangs her head in her lap,

Pewnego dnia Emma weszła,

zwiesiła głowę

and she sobbed for most of the hour.

i łkała prawie całą godzinę.

She'd just bought a new address book,

Właśnie kupiła nową książkę adresową

and she'd spent the morning filling in her many contacts,

i spędziła cały ranek przepisując liczne kontakty,

but then she'd been left staring at that empty blank

ale nagle utknęła, wpatrując się w puste miejsce

that comes after the words

pozostawione po słowach

"In case of emergency, please call ..."

"W nagłym wypadku, proszę skontaktować się z ...".

She was nearly hysterical when she looked at me and said,

Była bliska histerii.

"Who's going to be there for me if I get in a car wreck?

"Kto będzie przy mnie, jeśli ulegnę wypadkowi?

Who's going to take care of me if I have cancer?"

Kto się mną zaopiekuje, jeśli zachoruję na raka?"

Now in that moment, it took everything I had

Musiałam powstrzymywać się z całych sił,

not to say, "I will."

by nie powiedzieć "Ja".

Ale Emma nie potrzebowała

But what Emma needed wasn't some therapist who really, really cared.

bardzo zaangażowanej terapeutki,

Emma needed a better life, and I knew this was her chance.

potrzebowała lepszego życia i zobaczyłam dla niej szansę.

I had learned too much since I first worked with Alex

Zbyt wiele nauczyłam się, odkąd pracowałam z Alex,

to just sit there while Emma's defining decade

by bezczynnie patrzeć, jak decydująca dla Emmy dekada

właśnie mija.

went parading by.

So over the next weeks and months,

Przez kolejne tygodnie i miesiące

I told Emma three things

powtarzałam Emmie

trzy rzeczy, na których usłyszenie

that every twentysomething, male or female,

deserves to hear.

zasługuje każdy dwudziestoparolatek.

First, I told Emma to forget about having an identity crisis

Po pierwsze, żeby zapomniała o kryzysie tożsamości,

and get some identity capital.

a zdobyła kapitał tożsamości.

By "get identity capital,"

Kapitał tożsamości to dokonanie czegoś,

I mean do something that adds value to who you are.

co podnosi własną wartość.

Do something that's an investment

Zainwestuj w to,

in who you might want to be next.

kim zechcesz stać się później.

I didn't know the future of Emma's career,

Nie znałam przyszłości kariery Emmy,

and no one knows the future of work,

nikt tego nie przewidzi, ale wiem jedno:

but I do know this:

Identity capital begets identity capital.

Kapitał tożsamości rodzi kolejny kapitał.

So now is the time for that cross-country job,

Teraz jest czas na pracę na drugim końcu kraju,

that internship, that startup you want to try.

na ten staż, ten biznes, który chcesz założyć.

I'm not discounting twentysomething exploration here,

Nie lekceważę poszukiwań dwudziestoparolatków,

but I am discounting exploration that's not supposed to count,

ale pomijam poszukiwania, które ich zdaniem się nie liczą,

a które nie są żadnym poszerzaniem horyzontów.

which, by the way, is not exploration.

That's procrastination.

Są marnowaniem czasu.

I told Emma to explore work and make it count.

Kazałam Emmie przyłożyć się do badania możliwości pracy.

Second, I told Emma that the urban tribe is overrated.

Po drugie, powiedziałam, że więzi koleżeńskie są przeceniane.

Best friends are great for giving rides to the airport,

Przyjaciele są świetni, by odwieźć na lotnisko,

but twentysomethings who huddle together with like-minded peers

ale siedzenie na kupie z podobnie myślącymi rówieśnikami

ogranicza to, kogo znają,

limit who they know,

co wiedzą, jak myślą, jak mówią

what they know, how they think,

how they speak, and where they work.

i gdzie pracują.

That new piece of capital, that new person to date

Nowy kapitał, nowa osoba, z którą można się umówić,

almost always comes from outside the inner circle.

prawie zawsze pochodzi spoza ciasnego kręgu znajomych.

New things come from what are called our weak ties,

Nowe rzeczy pojawiają się dzięki luźnym powiązaniom,

our friends of friends of friends.

znajomym znajomych naszych znajomych.

So yes, half of twentysomethings are un- or under-employed.

Połowa młodych nie ma pracy albo pracuje poniżej umiejętności.

But half aren't,

Ale druga połowa nie i to luźne powiązania sprawią,

and weak ties are how you get yourself into that group.

że znajdziesz się w tej drugiej grupie.

Half of new jobs are never posted,

Nabór na połowę nowych stanowisk nigdy nie jest ogłaszany,

so reaching out to your neighbor's boss is how you get that unposted job.

więc to dzięki kontaktowi z szefem sąsiada

dostaniesz tę nieogłoszoną pracę.

It's not cheating. It's the science of how information spreads.

To nie oszustwo. To nauka o rozpowszechnianiu informacji.

Last but not least, Emma believed

Emma wierzyła,

that you can't pick your family, but you can pick your friends.

że nie można wybrać rodziny, ale można wybrać przyjaciół.

Now this was true for her growing up,

To było prawdą, gdy dorastała,

but as a twentysomething, soon Emma would pick her family

ale po dwudziestce miała wkrótce wybrać rodzinę,

wchodząc z kimś w związek

when she partnered with someone and created a family of her own.

i zakładając własną rodzinę.

Powiedziałam jej, że czas wyboru rodziny jest właśnie teraz.

I told Emma the time to start picking your family is now.

Now you may be thinking that 30 is actually a better time to settle down

Możecie myśleć, że trzydziestka

to lepsza pora na ustatkowanie,

than 20, or even 25,

niż 20 czy nawet 25

and I agree with you.

i zgadzam się z wami.

But grabbing whoever you're living with or sleeping with

Ale łapanie kogokolwiek, z kim mieszkasz lub sypiasz,

when everyone on Facebook starts walking down the aisle

gdy wszyscy na Facebooku zaczynają iść do ołtarza,

is not progress.

to nie postęp.

The best time to work on your marriage is before you have one,

Nad małżeństwem najlepiej pracować

przed jego zawarciem.

and that means being as intentional with love

Wyborów w miłości trzeba dokonywać z równym rozmysłem

as you are with work.

jak w pracy.

Picking your family is about consciously choosing

Wybór rodziny polega na świadomej decyzji,

who and what you want

kogo i czego pragniesz,

rather than just making it work or killing time

a nie chodzeniu na łatwiznę czy zabijaniu czasu

z kimś, kto akurat wybrał ciebie.

with whoever happens to be choosing you.

So what happened to Emma?

Co stało się z Emmą?

Przejrzałyśmy jej książkę adresową,

Well, we went through that address book,

gdzie znalazła kuzyna dawnej współlokatorki,

and she found an old roommate's cousin

who worked at an art museum in another state.

który pracował w galerii sztuki w innym stanie.

That weak tie helped her get a job there.

To luźne powiązanie pomogło jej znaleźć tam pracę.

That job offer gave her the reason to leave that live-in boyfriend.

Praca dała jej pretekst,

aby opuścić ówczesnego chłopaka.

Teraz, pięć lat później, organizuje imprezy dla muzeów.

Now, five years later, she's a special events planner for museums.

Poślubiła mężczyznę, którego świadomie wybrała.

She's married to a man she mindfully chose.

She loves her new career, she loves her new family,

Kocha swoją nową pracę, kocha nową rodzinę.

Przysłała mi kartkę ze zdaniem:

and she sent me a card that said,

"Now the emergency contact blanks

"Teraz pole do wpisania kontaktów w razie wypadku,

don't seem big enough."

wydaje się zbyt małe".

Now Emma's story made that sound easy,

Rozwiązanie problemu Emmy może wydać się proste,

but that's what I love about working with twentysomethings.

ale za to lubię pracę z dwudziestoparolatkami.

They are so easy to help.

Tak łatwo jest im pomóc.

Twentysomethings are like airplanes just leaving LAX,

Są jak samoloty, które z Los Angeles

bound for somewhere west.

kierują się gdzieś na zachód.

Right after takeoff, a slight change in course

Tuż po starcie drobna zmiana kursu decyduje,

is the difference between landing in Alaska or Fiji.

czy wylądują na Alasce czy na Fiji.

Likewise, at 21 or 25 or even 29,

W wieku 21, 25 czy nawet 29 lat

one good conversation, one good break,

jedna dobra rozmowa, jedno rozstanie,

one good TED Talk, can have an enormous effect

jedna prelekcja TED może mieć ogromny wpływ

across years and even generations to come.

na przyszłe lata czy nawet pokolenia.

So here's an idea worth spreading

Oto idea warta szerzenia

to every twentysomething you know.

wśród wszystkich znajomych dwudziestoparolatków.

It's as simple as what I learned to say to Alex.

Nauczyłam się tak mówić do Alex.

It's what I now have the privilege

Teraz mam przywilej mówienia tego codziennie

of saying to twentysomethings like Emma every single day:

dwudziestoparolatkom podobnymi Emmie:

Thirty is not the new 20, so claim your adulthood,

Trzydziestka to nie nowa dwudziestka, więc wykorzystaj dorosłość,

get some identity capital, use your weak ties,

zdobądź kapitał tożsamości, użyj luźnych powiązań,

pick your family.

wybierz rodzinę.

Don't be defined by what you didn't know

Nie daj się zdefiniować przez to, czego nie wiedziałeś,

or didn't do.

bądź nie zrobiłeś.

Właśnie teraz decydujesz o swoim życiu.

You're deciding your life right now.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)