How we take back the internet | Edward Snowden

Vertaald door: Els De Keyser Nagekeken door: Axel Saffran

Chris Anderson: The rights of citizens,

Chris Anderson: De rechten van burgers,

the future of the Internet.

de toekomst van het internet.

So I would like to welcome to the TED stage

Ik heet hem graag welkom op het TED-podium,

the man behind those revelations,

de man achter die onthullingen,

Ed Snowden.

Ed Snowden.

(Applause)

(Applaus)

Ed is in a remote location somewhere in Russia

Ed bevindt zich op een afgelegen plek ergens in Rusland

controlling this bot from his laptop,

en bestuurt deze bot vanaf zijn laptop

so he can see what the bot can see.

zodat hij kan zien wat de bot kan zien.

Ed, welcome to the TED stage.

Ed, welkom op het TED-podium.

What can you see, as a matter of fact?

Wat kan je eigenlijk zien?

Edward Snowden: Ha, I can see everyone.

Edward Snowden: Ha, ik zie iedereen.

This is amazing.

Fantastisch.

(Laughter)

(Gelach)

CA: Ed, some questions for you.

CA: Ed, enkele vragen voor jou.

You've been called many things

Je krijgt allerlei etiketten, de jongste maanden.

in the last few months.

You've been called a whistleblower, a traitor,

Ze noemen je een klokkenluider, een verrader, een held.

a hero.

What words would you describe yourself with?

Hoe zou je jezelf beschrijven?

ES: You know, everybody who is involved

ES: Weet je, alle betrokkenen in dit debat

with this debate

has been struggling over me and my personality

worstelen met mij en mijn persoonlijkheid

and how to describe me.

en hoe ze mij moeten beschrijven.

But when I think about it,

Mij lijkt dat niet het probleem waar we ons het hoofd over moeten breken.

this isn't the question that we should be struggling with.

Who I am really doesn't matter at all.

Wie ik ben, doet echt niet ter zake.

If I'm the worst person in the world,

Als ik de slechtste mens ter wereld ben,

you can hate me and move on.

mag je me haten en dat is het dan.

What really matters here are the issues.

Waar het echt om gaat, zijn de problemen.

What really matters here is the kind of government we want,

Het gaat erom welke soort regering we willen,

the kind of Internet we want,

welk soort internet,

the kind of relationship between people

welke soort relatie tussen mens en maatschappij.

and societies.

And that's what I'm hoping the debate will move towards,

Ik hoop dat het debat die richting zal uitgaan.

and we've seen that increasing over time.

Mettertijd hebben we dat zien toenemen.

If I had to describe myself,

Als ik mezelf zou beschrijven,

I wouldn't use words like "hero."

zou ik geen woorden als 'held' gebruiken, of 'patriot', of 'verrader'.

I wouldn't use "patriot," and I wouldn't use "traitor."

I'd say I'm an American and I'm a citizen,

Ik zou mezelf Amerikaan en burger noemen,

just like everyone else.

net als iedereen.

CA: So just to give some context

CA: Gewoon wat context

for those who don't know the whole story --

voor wie het hele verhaal niet kent --

(Applause) —

(Applaus) --

this time a year ago, you were stationed in Hawaii

een jaar geleden werkte je in Hawaii

working as a consultant to the NSA.

als consultant voor de NSA.

As a sysadmin, you had access

Als systeemadministrator had je toegang tot hun systemen.

to their systems,

and you began revealing certain classified documents

Je begon vertrouwelijke documenten te onthullen.

to some handpicked journalists

aan enkele zorgvuldig gekozen journalisten.

leading the way to June's revelations.

Dat leidde tot de onthullingen van juni.

Now, what propelled you to do this?

Wat was je drijfveer?

ES: You know,

ES: Weet je,

when I was sitting in Hawaii,

toen ik in Hawaii zat,

and the years before, when I was working in the intelligence community,

en de jaren ervoor, toen ik voor de inlichtingendienst werkte,

I saw a lot of things that had disturbed me.

zag ik een hoop dingen die me verontrustten.

We do a lot of good things in the intelligence community,

De inlichtingendiensten doen veel goed werk,

things that need to be done,

noodzakelijke dingen

and things that help everyone.

die goed zijn voor iedereen.

But there are also things that go too far.

Maar er zijn ook dingen die te ver gaan.

There are things that shouldn't be done,

Die dingen zouden niet mogen gebeuren.

and decisions that were being made in secret

Er werden in het geheim beslissingen genomen

without the public's awareness,

zonder medeweten of toestemming van het publiek

without the public's consent,

and without even our representatives in government

en zonder dat onze vertegenwoordigers in de overheid

having knowledge of these programs.

weet hadden van deze programma's.

When I really came to struggle with these issues,

Toen ik het echt lastig kreeg met deze zaken,

I thought to myself,

dacht ik bij mezelf:

how can I do this in the most responsible way,

hoe kan ik dit zo verantwoordelijk mogelijk doen,

that maximizes the public benefit

met maximale baat voor de gemeenschap

while minimizing the risks?

en minimale risico's?

And out of all the solutions that I could come up with,

Van de oplossingen die ik kon bedenken --

van het Congres aanspreken,

out of going to Congress,

when there were no laws,

dat geen wetten had,

there were no legal protections

geen wettelijke bescherming

for a private employee,

voor een gewone werknemer,

a contractor in intelligence like myself,

een zelfstandige in de inlichtingendienst zoals ik.

there was a risk that I would be buried along with the information

Het risico was dat ik samen met de informatie begraven zou worden

and the public would never find out.

en dat het publiek het nooit te weten zou komen.

But the First Amendment of the United States Constitution

Maar het Eerste Amendement van de grondwet van de VS

guarantees us a free press for a reason,

waarborgt de vrije pers, en daar is een goede reden voor:

and that's to enable an adversarial press,

een kritische pers kan

de regering uitdagen en prikkelen,

to challenge the government,

but also to work together with the government,

maar er ook mee samenwerken,

to have a dialogue and debate about how we can

dialogeren en debatteren over hoe we

inform the public about matters of vital importance

het publiek kunnen informeren over belangrijke zaken

without putting our national security at risk.

zonder de nationale veiligheid in het gedrang te brengen.

And by working with journalists,

Door samen te werken met journalisten,

by giving all of my information

door al mijn informatie terug te geven aan het Amerikaanse volk,

back to the American people,

rather than trusting myself to make

in plaats van op mezelf te vertrouwen

the decisions about publication,

voor de beslissingen over de publicatie,

we've had a robust debate

kregen we een stevig debat

with a deep investment by the government

met groot engagement van de overheid.

that I think has resulted in a benefit for everyone.

Dat kwam volgens mij iedereen ten goede.

And the risks that have been threatened,

De risico's waarmee gedreigd werd,

the risks that have been played up

de risico's die werden opgeblazen door de overheid,

by the government

have never materialized.

hebben zich niet voorgedaan.

We've never seen any evidence

We hebben geen enkel voorbeeld gezien,

of even a single instance of specific harm,

niet één, van specifieke schade.

and because of that,

Daarom heb ik vrede met mijn beslissingen.

I'm comfortable with the decisions that I made.

CA: So let me show the audience

CA: Laten we het publiek

a couple of examples of what you revealed.

een paar voorbeelden tonen van wat je hebt onthuld.

If we could have a slide up, and Ed,

Kunnen we een dia zien?

I don't know whether you can see,

Ed, ik weet niet of je het ziet.

the slides are here.

De dia's zijn hier.

This is a slide of the PRISM program,

Dit is een dia over het PRISM-programma.

and maybe you could tell the audience

Kan je het publiek vertellen

what that was that was revealed.

wat hier werd onthuld?

ES: The best way to understand PRISM,

ES: De beste manier om PRISM te begrijpen,

because there's been a little bit of controversy,

is om eerst uit te leggen

is to first talk about what PRISM isn't.

wat PRISM niet is.

Much of the debate in the U.S. has been about metadata.

Het debat hier in de VS draaide meestal om metadata.

They've said it's just metadata, it's just metadata,

Ze zeiden: het zijn maar metadata.

and they're talking about a specific legal authority

Ze hebben het over een specifieke wettelijke toelating,

called Section 215 of the Patriot Act.

Hoofdstuk 215 van de Patriot Act.

That allows sort of a warrantless wiretapping,

Die laat afluisteren toe zonder gerechtelijk bevel,

mass surveillance of the entire country's

massaal toezicht op de telefoongegevens van het hele land, dat soort dingen --

phone records, things like that --

who you're talking to,

met wie je praat,

when you're talking to them,

wanneer je met hen praat, je reisbestemmingen.

where you traveled.

These are all metadata events.

Dat zijn allemaal metadata.

PRISM is about content.

PRISM gaat over de inhoud.

It's a program through which the government could

Het is een programma waardoor de overheid

compel corporate America,

Amerikaanse bedrijven kon dwingen

it could deputize corporate America

om voor haar te werken

to do its dirty work for the NSA.

en het vuile werk van de NSA op te knappen.

And even though some of these companies did resist,

Hoewel sommige bedrijven zich daartegen verzetten,

even though some of them --

en sommige bedrijven

I believe Yahoo was one of them —

-- onder meer Yahoo --

challenged them in court, they all lost,

ze voor de rechtbank aanvochten, verloren ze allemaal,

because it was never tried by an open court.

want het kwam nooit voor een openbare rechtbank.

They were only tried by a secret court.

Het kwam alleen voor een geheime rechtbank.

And something that we've seen,

Wat we zagen --

something about the PRISM program that's very concerning to me is,

en een erg zorgwekkend aspect van het PRISM-programma,

there's been a talking point in the U.S. government

is dat de overheid van de VS benadrukte

where they've said 15 federal judges

dat 15 rechters van hogere rechtbanken

have reviewed these programs and found them to be lawful,

deze programma's verifieerden en wettelijk bevonden.

but what they don't tell you

Wat ze er niet bij vertellen,

is those are secret judges

is dat het geheime rechters zijn

in a secret court

in een geheime rechtbank,

based on secret interpretations of law

op basis van geheime interpretaties van het recht,

that's considered 34,000 warrant requests

die 34.000 verzoeken tot onderzoek verifieerden

over 33 years,

in 33 jaar tijd,

and in 33 years only rejected

en in die 33 jaar

11 government requests.

maar 11 verzoeken van de overheid afwees.

These aren't the people that we want deciding

Dat zijn niet de mensen die we willen laten beslissen over de rol

what the role of corporate America

in a free and open Internet should be.

van VS-bedrijven in een vrij en open internet.

CA: Now, this slide that we're showing here

CA: De dia die we hier tonen,

shows the dates in which

geeft de data weer wanneer

different technology companies, Internet companies,

technologiebedrijven, internetbedrijven

are alleged to have joined the program,

in het programma zouden zijn gestapt,

and where data collection began from them.

en wanneer de inzameling van hun gegevens begon.

Now, they have denied collaborating with the NSA.

Zij ontkennen samenwerking met de NSA.

How was that data collected by the NSA?

Hoe heeft de NSA die gegevens verzameld?

ES: Right. So the NSA's own slides

ES: De eigen dia's van de NSA

refer to it as direct access.

hebben het over rechtstreekse toegang.

What that means to an actual NSA analyst,

Wat dat betekent voor een NSA-analist,

someone like me who was working as an intelligence analyst

iemand zoals ik, die zich als informatie-analist

targeting, Chinese cyber-hackers,

bezighield met Chinese cyberhackers en zo,

things like that, in Hawaii,

in Hawaii,

is the provenance of that data

is dat die gegevens

is directly from their servers.

rechtstreeks van hun servers komen.

It doesn't mean

Het betekent niet

that there's a group of company representatives

dat er een groep bedrijfsvertegenwoordigers

sitting in a smoky room with the NSA

in een rokerig achterkamertje

palling around and making back-room deals

met hun maatjes van de NSA schimmige deals sluiten

about how they're going to give this stuff away.

over hoe ze dit gaan weggeven.

Now each company handles it different ways.

Elk bedrijf doet het op zijn manier.

Some are responsible.

Sommige zijn verantwoordelijk.

Some are somewhat less responsible.

Sommige zijn wat minder verantwoordelijk.

But the bottom line is, when we talk about

Het komt er altijd op neer

how this information is given,

dat als het gaat om hoe de informatie is gegeven,

it's coming from the companies themselves.

de informatie van de bedrijven zelf komt.

It's not stolen from the lines.

Ze is niet gestolen.

But there's an important thing to remember here:

Je moet één ding goed onthouden:

even though companies pushed back,

hoewel bedrijven zich verzetten,

even though companies demanded,

hoewel ze eisen stelden

hey, let's do this through a warrant process,

- "Dit moet via een gerechtelijk bevel,

let's do this

dit moet

where we actually have some sort of legal review,

met een soort wettelijkheidstoetsing,

some sort of basis for handing over

een basis voor de overdracht

these users' data,

van de gebruikersgegevens,"

we saw stories in the Washington Post last year

toch zagen we vorig jaar verhalen in de Washington Post

that weren't as well reported as the PRISM story

die niet zoveel weerklank kregen als het PRISM-verhaal,

that said the NSA broke in

over de NSA die inbrak in datacenter-communicatie

to the data center communications

between Google to itself

van Google naar zichzelf

and Yahoo to itself.

en van Yahoo naar zichzelf.

So even these companies that are cooperating

Dus zelfs als bedrijven meewerken,

in at least a compelled but hopefully lawful manner

niet helemaal vrijwillig maar hopelijk wel wettelijk,

with the NSA,

met de NSA,

the NSA isn't satisfied with that,

dan volstaat dat nog niet voor de NSA.

and because of that, we need our companies

En daarom moeten onze bedrijven

to work very hard

hard werken

to guarantee that they're going to represent

om te garanderen dat ze zullen instaan

the interests of the user, and also advocate

voor de belangen van de gebruikers

for the rights of the users.

en voor hun rechten.

And I think over the last year,

Het afgelopen jaar

we've seen the companies that are named

zagen we bedrijven die genoemd zijn

on the PRISM slides

op de PRISM-dia's

take great strides to do that,

daar grote inspanningen voor doen.

and I encourage them to continue.

Ik moedig hen daar graag bij aan.

CA: What more should they do?

CA: Wat moeten ze nog meer doen?

ES: The biggest thing that an Internet company

ES: Het belangrijkste dat een internetbedrijf

in America can do today, right now,

in Amerika vandaag kan doen,

zonder advocaten te raadplegen,

without consulting with lawyers,

to protect the rights of users worldwide,

om de rechten van gebruikers wereldwijd te beschermen,

is to enable SSL web encryption

is om SSL-encryptie toe te passen

on every page you visit.

op elke pagina die je bezoekt.

The reason this matters is today,

Dat is belangrijk omdat het vandaag zo is dat

if you go to look at a copy of "1984" on Amazon.com,

als jij op Amazon.com een exemplaar van '1984' bekijkt,

the NSA can see a record of that,

de NSA daar een registratie van kan zien,

the Russian intelligence service can see a record of that,

de Russische inlichtingendienst ook,

the Chinese service can see a record of that,

de Chinese inlichtingendienst,

the French service, the German service,

de Franse, de Duitse,

the services of Andorra.

die van Andorra.

They can all see it because it's unencrypted.

Ze zien het allemaal omdat het niet versleuteld is.

The world's library is Amazon.com,

De bibliotheek van de wereld: Amazon.com.

but not only do they not support encryption by default,

Maar niet alleen wordt encryptie niet standaard ondersteund,

you cannot choose to use encryption

je kan er evenmin voor kiezen

when browsing through books.

als je door de boeken bladert.

This is something that we need to change,

Dat moeten we veranderen,

not just for Amazon, I don't mean to single them out,

niet alleen voor Amazon, ze zijn geen zondebok,

but they're a great example.

maar ze zijn een goed voorbeeld.

All companies need to move

Alle bedrijven moeten overgaan

to an encrypted browsing habit by default

naar encryptie als standaardinstelling

for all users who haven't taken any action

voor alle gebruikers die niets hebben ondernomen

or picked any special methods on their own.

of die geen eigen methode hebben gekozen.

That'll increase the privacy and the rights

Dat zal de privacy verhogen en de rechten van mensen wereldwijd.

that people enjoy worldwide.

CA: Ed, come with me to this part of the stage.

CA: Ed, kom even mee naar deze kant van het podium.

I want to show you the next slide here. (Applause)

Ik wil je deze dia hier tonen. (Applaus)

This is a program called Boundless Informant.

Dit programma heet 'Grenzeloze informant'.

What is that?

Wat is dat?

ES: So, I've got to give credit to the NSA

ES: Je moet het de NSA nageven

for using appropriate names on this.

dat ze gepaste namen uitkiest.

This is one of my favorite NSA cryptonyms.

Dit is één van mijn favoriete NSA-schuilnamen.

Boundless Informant

'Grenzeloze informant'

is a program that the NSA hid from Congress.

is een programma dat de NSA verborgen hield voor het Congres.

The NSA was previously asked by Congress,

Het Congres had de NSA eerder gevraagd

was there any ability that they had

of ze in staat waren

to even give a rough ballpark estimate

om zelfs maar een ruw cijfer te geven

of the amount of American communications

over hoeveel Amerikaanse communicaties

that were being intercepted.

er onderschept werden.

They said no. They said, we don't track those stats,

Ze zeiden van niet. Ze zeiden:

die statistieken hebben we niet, en die kunnen we niet hebben.

and we can't track those stats.

We can't tell you how many communications

We kunnen jullie niet zeggen hoeveel communicaties

we're intercepting around the world,

we wereldwijd onderscheppen,

because to tell you that would be

want dat zou een inbreuk op je privacy zijn.

to invade your privacy.

Now, I really appreciate that sentiment from them,

Ik waardeer dat gevoel bij hen,

but the reality, when you look at this slide is,

maar als je deze dia bekijkt, hebben ze in werkelijkheid

not only do they have the capability,

niet alleen de mogelijkheid,

the capability already exists.

want die bestaat al.

It's already in place.

Die is al voorhanden.

The NSA has its own internal data format

De NSA heeft haar eigen interne dataformaat

that tracks both ends of a communication,

dat beide kanten van een communicatie opvolgt.

and if it says,

Als dat zegt

this communication came from America,

dat er één uit Amerika komt,

they can tell Congress how many of those communications

dan kunnen ze ook vertellen hoeveel communicaties er zijn

they have today, right now.

en wel vandaag, nu.

And what Boundless Informant tells us

'Grenzeloze informant' vertelt ons

is more communications are being intercepted

dat er meer communicaties worden onderschept

in America about Americans

in Amerika over Amerikanen

than there are in Russia about Russians.

dan in Rusland over Russen.

I'm not sure that's what an intelligence agency

Volgens mij is dat niet waar een inlichtingendienst

should be aiming for.

naar zou moeten streven.

CA: Ed, there was a story broken in the Washington Post,

CA: Ed, er kwam een verhaal uit in de Washington Post,

again from your data.

alweer op basis van jouw data.

The headline says,

De titel is:

"NSA broke privacy rules

"De NSA schond de privacyregels

thousands of times per year."

duizenden keren per jaar."

Tell us about that.

Vertel ons daar wat over."

ES: We also heard in Congressional testimony last year,

ES: We hoorden vorig jaar bij het getuigenis voor het Congres -

it was an amazing thing for someone like me

het was verbluffend voor iemand als ik,

who came from the NSA

die van de NSA kwam

and who's seen the actual internal documents,

en de interne documenten heeft gezien,

knows what's in them,

weet wat erin staat,

to see officials testifying under oath

om ambtenaren onder ede te zien getuigen

that there had been no abuses,

dat er geen misbruiken waren geweest,

that there had been no violations of the NSA's rules,

geen schendingen van de NSA-regels,

when we knew this story was coming.

terwijl we wisten dat dit verhaal er zat aan te komen.

But what's especially interesting about this,

Maar het is vooral interessant

about the fact that the NSA has violated

dat de NSA haar eigen regels en wetten schond,

their own rules, their own laws

thousands of times in a single year,

duizenden keren per jaar.

including one event by itself,

Inclusief één geval --

one event out of those 2,776,

van die 2.776 keer --

waarbij het meer dan 3.000 mensen betrof.

that affected more than 3,000 people.

In another event, they intercepted

Een andere keer onderschepten ze per abuis alle telefoongesprekken in Washington.

all the calls in Washington, D.C., by accident.

Wat verbluffend is aan dit rapport, dat weinig aandacht kreeg,

What's amazing about this,

this report, that didn't get that much attention,

is the fact that not only were there 2,776 abuses,

is het feit dat er niet alleen 2.776 inbreuken waren,

the chairman of the Senate Intelligence Committee,

maar dat de voorzitter van het Senaatscomité,

Dianne Feinstein, had not seen this report

Dianne Feinstein, dit rapport pas onder ogen kreeg

until the Washington Post contacted her

toen de Washington Post haar contacteerde

asking for comment on the report.

en vroeg om commentaar.

And she then requested a copy from the NSA

Zij vroeg een kopie op bij de NSA,

and received it,

die ze ontving,

but had never seen this before that.

maar ze had het nooit eerder gezien.

What does that say about the state of oversight

Wat zegt dat over het toezicht

in American intelligence

op Amerikaanse inlichtingendiensten

when the chairman of the Senate Intelligence Committee

als de voorzitter van het Senaatscomité

has no idea that the rules are being broken

geen idee heeft dat de regels jaarlijks duizenden keren geschonden worden?

thousands of times every year?

CA: Ed, one response to this whole debate is this:

CA: Ed, één reactie op dit hele debat is dit:

Why should we care about

waarom moeten we ons wat aantrekken

all this surveillance, honestly?

van al die controles?

I mean, look, if you've done nothing wrong,

Als je niets fout hebt gedaan,

you've got nothing to worry about.

moet je je nergens zorgen om maken.

What's wrong with that point of view?

Wat is er mis met dat standpunt?

ES: Well, so the first thing is,

ES: Om te beginnen

you're giving up your rights.

geef je je rechten op.

You're saying hey, you know,

Je zegt:

I don't think I'm going to need them,

ik denk niet dat ik ze zal nodig hebben,

so I'm just going to trust that, you know,

dus ik vertrouw er maar op.

let's get rid of them, it doesn't really matter,

Weg ermee. Heeft geen belang.

these guys are going to do the right thing.

Die jongens weten waar ze mee bezig zijn.

Your rights matter

Je rechten zijn belangrijk

because you never know when you're going to need them.

omdat je nooit weet wanneer je ze nodig zal hebben.

Beyond that, it's a part of our cultural identity,

Verder dan dat is het ook deel van onze culturele identiteit,

not just in America,

niet alleen in Amerika,

but in Western societies

maar in Westerse maatschappijen en democratieën overal ter wereld.

and in democratic societies around the world.

People should be able to pick up the phone

Mensen moeten de telefoon kunnen opnemen

and to call their family,

en hun familie bellen,

people should be able to send a text message

mensen moeten een sms kunnen sturen

to their loved ones,

naar hun geliefden,

people should be able to buy a book online,

mensen moeten online een boek kunnen kopen,

they should be able to travel by train,

met de trein kunnen reizen,

they should be able to buy an airline ticket

een vlucht kunnen boeken

without wondering about how these events

zonder zich af te vragen

are going to look to an agent of the government,

hoe dat eruit ziet voor een overheidsagent,

possibly not even your government

misschien zelfs niet van je eigen overheid,

years in the future,

over vele jaren,

how they're going to be misinterpreted

hoe dat fout kan worden geïnterpreteerd

and what they're going to think your intentions were.

en wat ze van je intenties zullen denken.

We have a right to privacy.

We hebben recht op privacy.

We require warrants to be based on probable cause

Gerechtelijke bevelen moeten steunen op een gegrond vermoeden

or some kind of individualized suspicion

betreffende specifieke individuen,

because we recognize that trusting anybody,

omdat we beseffen dat als we aan iemand,

any government authority,

aan welke overheid dan ook,

with the entirety of human communications

het geheel van de menselijke communicaties toevertrouwen,

in secret and without oversight

in het geheim en zonder toezicht,

is simply too great a temptation to be ignored.

dit een te grote verleiding is om er de ogen voor te sluiten.

CA: Some people are furious at what you've done.

CA: Sommige mensen zijn woest om wat je hebt gedaan.

I heard a quote recently from Dick Cheney

Ik hoorde recent een citaat van Dick Cheney

who said that Julian Assange was a flea bite,

die zei dat Julian Assange een vlooienbeet was,

Edward Snowden is the lion that bit the head off the dog.

maar Edward Snowden de leeuw die het hoofd van de hond afbeet.

He thinks you've committed

Hij denkt dat je schuldig bent

one of the worst acts of betrayal

aan één van de ergste daden van verraad

in American history.

in de Amerikaanse geschiedenis.

What would you say to people who think that?

Wat zeg je tegen mensen die er zo over denken?

ES: Dick Cheney's really something else.

ES: Dick Cheney is echt een geval apart.

(Laughter) (Applause)

(Gelach) (Applaus)

Thank you. (Laughter)

Dankuwel. (Gelach)

I think it's amazing, because at the time

Ik vind het verbluffend, want in de periode

Julian Assange was doing some of his greatest work,

waarin Julian Assange met zijn beste werk bezig was,

Dick Cheney was saying

zei Dick Cheney

he was going to end governments worldwide,

dat hij overheden over de hele wereld ten val zou brengen,

the skies were going to ignite

dat de hemel in vuur zou ontsteken

and the seas were going to boil off,

en de zeeën zouden overkoken.

and now he's saying it's a flea bite.

En nu zegt hij dat het een vlooienbeet is.

So we should be suspicious about the same sort of

Laten we ze dus met een korreltje zout nemen,

overblown claims of damage to national security

die overtrokken claims over schade aan de nationale veiligheid

from these kind of officials.

van dat soort overheidsmensen.

But let's assume that these people really believe this.

Maar laten we even aannemen dat deze mensen dit echt geloven.

I would argue that they have kind of

Ik zou zeggen dat ze

a narrow conception of national security.

een beperkt begrip hebben van nationale veiligheid.

The prerogatives of people like Dick Cheney

De prerogatieven van mensen als Dick Cheney

do not keep the nation safe.

zorgen niet voor de veiligheid van de natie.

The public interest is not always the same

Het openbare belang is niet altijd hetzelfde

as the national interest.

als het nationale belang.

Going to war with people who are not our enemy

Ten oorlog trekken tegen mensen die onze vijand niet zijn

in places that are not a threat

in landen die geen bedreiging vormen

doesn't make us safe,

maakt ons niet veilig,

and that applies whether it's in Iraq

en dat geldt voor Irak

or on the Internet.

en voor het internet.

The Internet is not the enemy.

Het internet is niet de vijand.

Our economy is not the enemy.

Onze economie is niet de vijand.

American businesses, Chinese businesses,

Amerikaanse bedrijven, Chinese bedrijven,

and any other company out there

alle andere bedrijven

is a part of our society.

zijn deel van onze maatschappij.

It's a part of our interconnected world.

Ze zijn deel van onze verbonden wereld.

There are ties of fraternity that bond us together,

Er zijn broederschapsbanden die ons verbinden.

and if we destroy these bonds

Als we die banden verbreken

by undermining the standards, the security,

door de normen te ondermijnen, de veiligheid,

the manner of behavior,

de gedragscode

that nations and citizens all around the world

waarvan alle naties en burgers ter wereld

expect us to abide by.

verwachten dat we ze naleven.

CA: But it's alleged that you've stolen

CA: Maar de beschuldiging luidt

1.7 million documents.

dat je 1,7 miljoen documenten hebt gestolen.

It seems only a few hundred of them

Blijkbaar zijn er maar een paar honderd al gedeeld met journalisten.

have been shared with journalists so far.

Are there more revelations to come?

Komen er nog meer onthullingen aan?

ES: There are absolutely more revelations to come.

ES: Er komen zeker nog meer onthullingen aan.

I don't think there's any question

Ik denk dat het overduidelijk is

that some of the most important reporting

dat de allerbelangrijkste verslaggeving

to be done is yet to come.

nog moet komen.

CA: Come here, because I want to ask you

CA: Kom even hier, ik wil je iets vragen

about this particular revelation.

over deze onthulling in het bijzonder.

Come and take a look at this.

Kijk hier even naar.

I mean, this is a story which I think for a lot of the techies in this room

Dit is een verhaal dat voor vele techies in de zaal

is the single most shocking thing

hét meest schokkende is

that they have heard in the last few months.

dat ze de afgelopen maanden hebben gehoord.

It's about a program called "Bullrun."

Het programma heet Bullrun (Stierenloop).

Can you explain what that is?

Kan je uitleggen wat het is?

ES: So Bullrun, and this is again

ES: Bullrun -- en ook hier

where we've got to thank the NSA for their candor,

moeten we de NSA danken voor haar openhartigheid --

is een programma dat vernoemd is naar een veldslag in de Burgeroorlog.

this is a program named after a Civil War battle.

The British counterpart is called Edgehill,

De Britse evenknie is Edgehill,

which is a U.K. civil war battle.

een Britse veldslag uit de burgeroorlog.

And the reason that I believe they're named this way

Ik denk dat ze het zo noemden

is because they target our own infrastructure.

omdat het tegen onze eigen infrastructuur gericht is.

They're programs through which the NSA

Dit zijn programma's waarbij de NSA

intentionally misleads corporate partners.

bewust bedrijfspartners misleidt.

They tell corporate partners that these

Ze zeggen bedrijfspartners

are safe standards.

dat dit veilige normen zijn.

They say hey, we need to work with you

Ze zeggen: we moeten met je samenwerken

to secure your systems,

om je systemen te beveiligen,

but in reality, they're giving bad advice

maar eigenlijk geven ze slecht advies

to these companies that makes them

aan deze bedrijven, waardoor de veiligheid van hun diensten daalt.

degrade the security of their services.

They're building in backdoors that not only

Ze bouwen achterpoortjes in

the NSA can exploit,

die niet alleen de NSA kan gebruiken:

but anyone else who has time and money

iedereen die tijd en geld heeft

to research and find it

om ze te onderzoeken en te vinden

can then use to let themselves in

kan ze gebruiken om zich toegang te verschaffen

to the world's communications.

tot de communicatie van de wereld.

And this is really dangerous,

Dat is echt gevaarlijk.

because if we lose a single standard,

Als we ook maar één norm verliezen,

if we lose the trust of something like SSL,

als we het vertrouwen verliezen van iets als SSL,

which was specifically targeted

dat een specifiek doelwit was van het Bullrun-programma,

by the Bullrun program,

we will live a less safe world overall.

dan zal de hele wereld een onveiliger plek worden.

We won't be able to access our banks

We zullen onze banken

and we won't be able to access commerce

en onze bedrijven niet meer kunnen contacteren,

without worrying about people monitoring those communications

zonder ons zorgen te maken dat iemand die communicatie monitort

or subverting them for their own ends.

of ze voor eigen doeleinden misbruikt.

CA: And do those same decisions also potentially

CA: En diezelfde beslissingen stellen Amerika

open America up to cyberattacks

ook bloot aan mogelijke cyberaanvallen

from other sources?

uit andere bronnen?

ES: Absolutely.

ES: Absoluut.

One of the problems,

Eén van de problemen,

one of the dangerous legacies

van de gevaarlijke erfenissen

that we've seen in the post-9/11 era,

van het tijdperk na 9/11,

is that the NSA has traditionally worn two hats.

is dat de NSA traditioneel twee petjes op heeft.

They've been in charge of offensive operations,

Ze hebben de leiding over offensieve operaties,

that is hacking,

hacking, dus,

but they've also been in charge of defensive operations,

maar ze leiden ook defensieve operaties.

and traditionally they've always prioritized

Traditioneel gaven ze altijd prioriteit aan de verdediging boven de aanval.

defense over offense

based on the principle

Het principe was dat Amerikaanse geheimen gewoon meer waard zijn.

that American secrets are simply worth more.

If we hack a Chinese business

Als we een Chinees bedrijf hacken

and steal their secrets,

en hun geheimen stelen,

if we hack a government office in Berlin

als we een overheidsgebouw in Berlijn hacken,

and steal their secrets,

en hun geheimen stelen,

that has less value to the American people

dan is dat minder waardevol voor het Amerikaanse volk

than making sure that the Chinese

dan ervoor te zorgen dat de Chinezen

can't get access to our secrets.

geen toegang krijgen tot onze geheimen.

So by reducing the security of our communications,

Door de veiligheid van onze communicatie te verminderen,

they're not only putting the world at risk,

brengen ze niet alleen de wereld in gevaar,

they're putting America at risk in a fundamental way,

maar ze brengen Amerika fundamenteel in gevaar,

because intellectual property is the basis,

omdat intellectuele eigendom de basis is,

the foundation of our economy,

het fundament van onze economie.

and if we put that at risk through weak security,

Als we dat in gevaar brengen door zwakke beveiliging,

we're going to be paying for it for years.

dan zullen we daar nog jaren voor betalen.

CA: But they've made a calculation

CA: Maar ze rekenden voor

that it was worth doing this

dat dit de moeite waard was

as part of America's defense against terrorism.

als deel van de Amerikaanse verdediging tegen terrorisme.

Surely that makes it a price worth paying.

Dat maakt het vast zijn prijs waard.

ES: Well, when you look at the results

ES: Als je nagaat hoe succesvol deze programma's zijn

of these programs in stopping terrorism,

in de strijd tegen het terrorisme,

you will see that that's unfounded,

zul je zien dat dat ongefundeerd is.

and you don't have to take my word for it,

Dat moet je niet eens van mij aannemen,

because we've had the first open court,

want de eerste open rechtbank,

the first federal court that's reviewed this,

de eerste federale rechtbank die dit onderzocht,

outside the secrecy arrangement,

buiten de geheimhoudingsovereenkomst,

called these programs Orwellian

noemde deze programma's "Orwelliaans"

and likely unconstitutional.

en "waarschijnlijk ongrondwettelijk".

Congress, who has access

Het Congres, dat het recht heeft om hiervan

to be briefed on these things,

op de hoogte te worden gehouden,

and now has the desire to be,

en dat nu ook wenst,

has produced bills to reform it,

heeft wetten gemaakt om het te hervormen.

and two independent White House panels

Twee onafhankelijke panels in het Witte Huis

who reviewed all of the classified evidence

hebben alle geheime informatie onderzocht

said these programs have never stopped

en gezegd dat deze programma's nooit één terroristische aanval verhinderden

a single terrorist attack

that was imminent in the United States.

die de VS bedreigde.

So is it really terrorism that we're stopping?

Stoppen we dan echt het terrorisme?

Do these programs have any value at all?

Hebben deze programma's wel enige waarde?

I say no, and all three branches

Ik zeg nee, en de drie machten

of the American government say no as well.

van de Amerikaanse regering zeggen ook nee.

CA: I mean, do you think there's a deeper motivation

CA: Denk je dat ze een dieper motief hebben voor de oorlog tegen terrorisme?

for them than the war against terrorism?

ES: I'm sorry, I couldn't hear you, say again?

ES: Sorry, dat hoorde ik niet goed, kan je even herhalen?

CA: Sorry. Do you think there's a deeper motivation

CA: Sorry. Denk je dat ze een dieper motief hebben voor de oorlog tegen terrorisme?

for them other than the war against terrorism?

ES: Yeah. The bottom line is that terrorism

ES: Ja. Het komt erop neer dat terrorisme

has always been what we in the intelligence world

van oudsher is wat we bij de inlichtingendiensten

would call a cover for action.

een dekmantel voor actie noemen.

Terrorisme lokt een emotionele reactie uit, die mensen doet

Terrorism is something that provokes

an emotional response that allows people

to rationalize authorizing powers and programs

rationaliseren dat ze volmachten en programma's goedkeuren

that they wouldn't give otherwise.

die ze anders zouden afkeuren.

The Bullrun and Edgehill-type programs,

Voor programma's als Bullrun- en Edgehill

the NSA asked for these authorities

heeft de NSA volmachten gevraagd in de jaren 90.

back in the 1990s.

They asked the FBI to go to Congress and make the case.

Ze vroegen de FBI om de zaak te bepleiten voor het Congres.

The FBI went to Congress and did make the case.

Dat deed de FBI.

But Congress and the American people said no.

Maar het Congres en het Amerikaanse volk weigerden.

They said, it's not worth the risk to our economy.

"Het is het risico voor de economie niet waard."

They said it's worth too much damage

"Er is te veel kans op schade voor de maatschappij

to our society to justify the gains.

om de baten te rechtvaardigen."

But what we saw is, in the post-9/11 era,

Maar in de periode na 9/11

they used secrecy and they used the justification of terrorism

opereerden ze in het geheim, met terrorisme als excuus

to start these programs in secret

om deze programma's heimelijk te starten

without asking Congress,

zonder iets aan het Congres te vragen,

without asking the American people,

of aan het Amerikaanse volk.

and it's that kind of government behind closed doors

Het is die regering achter gesloten deuren

that we need to guard ourselves against,

waar we ons tegen moeten wapenen,

because it makes us less safe,

want die maakt ons onveiliger

and it offers no value.

en biedt geen waarde.

CA: Okay, come with me here for a sec,

CA: Oké, kom even hier,

because I've got a more personal question for you.

ik heb een persoonlijke vraag voor jou.

Speaking of terror,

Van terreur gesproken,

most people would find the situation you're in right now

de meeste mensen vinden jouw situatie op dit moment

in Russia pretty terrifying.

in Rusland nogal afschrikwekkend.

You obviously heard what happened,

Je hoorde ongetwijfeld wat er gebeurde,

what the treatment that Bradley Manning got,

welke behandeling Bradley Manning kreeg,

Chelsea Manning as now is,

of nu Chelsea Manning.

and there was a story in Buzzfeed saying that

In Buzzfeed stond een verhaal

there are people in the intelligence community

dat sommigen in de inlichtingendiensten je dood wensen.

who want you dead.

How are you coping with this?

Hoe ga je daarmee om?

How are you coping with the fear?

Hoe ga je om met de angst?

ES: It's no mystery

ES: Het is geen geheim

that there are governments out there that want to see me dead.

dat er overheden zijn die me dood willen.

I've made clear again and again and again

Ik heb keer op keer duidelijk gemaakt

that I go to sleep every morning

dat ik elke ochtend ga slapen met de gedachte

thinking about what I can do for the American people.

aan wat ik kan doen voor het Amerikaanse volk.

I don't want to harm my government.

Ik wil mijn overheid niet schaden.

I want to help my government,

Ik wil mijn overheid helpen,

but the fact that they are willing to

maar dat ze bereid zijn om de regels

completely ignore due process,

voor een eerlijk proces aan hun laars te lappen,

they're willing to declare guilt

om me schuldig te verklaren

without ever seeing a trial,

zonder enige vorm van proces,

these are things that we need to work against

dat zijn dingen waar we ons tegen moeten verzetten,

as a society, and say hey, this is not appropriate.

als maatschappij, omdat het niet past.

We shouldn't be threatening dissidents.

We moeten dissidenten niet bedreigen.

We shouldn't be criminalizing journalism.

We moeten journalisten niet criminaliseren.

And whatever part I can do to see that end,

Al wat ik daartoe kan bijdragen,

I'm happy to do despite the risks.

dat wil ik doen, ondanks de risico's.

CA: So I'd actually like to get some feedback

CA: Ik zou hier graag wat feedback van het publiek krijgen.

from the audience here,

because I know there's widely differing reactions

Ik weet dat er heel verschillende reacties zijn op Edward Snowden.

to Edward Snowden.

Suppose you had the following two choices, right?

Stel dat je de keuze had uit deze twee:

You could view what he did

je kan wat hij deed

as fundamentally a reckless act

beschouwen als een roekeloze daad

that has endangered America

die Amerika in gevaar bracht,

or you could view it as fundamentally a heroic act

of als een heldendaad

that will work towards America and the world's

die op lange termijn het belang van Amerika en de wereld zal dienen.

long-term good?

Those are the two choices I'll give you.

Die twee keuzes geef ik je.

I'm curious to see who's willing to vote with

Ik wil graag weten wie kiest voor het eerste,

the first of those,

that this was a reckless act?

dat dit een roekeloze daad was.

There are some hands going up.

Er gaan enkele handen omhoog.

Some hands going up.

It's hard to put your hand up

Het is moeilijk om je hand op te steken

when the man is standing right here,

als de man hier voor je staat,

but I see them.

maar ik zie ze.

ES: I can see you. (Laughter)

ES: Ik zie jullie. (Gelach)

CA: And who goes with the second choice,

CA: Wie kiest voor het tweede,

the fundamentally heroic act?

dat het een heldendaad is?

(Applause) (Cheers)

(Applaus) (Gejuich)

And I think it's true to say that there are a lot of people

Ik denk dat we mogen stellen dat vele mensen

who didn't show a hand and I think

hun hand niet opstaken

are still thinking this through,

en hier nog over nadenken,

because it seems to me that the debate around you

want het debat over jou

doesn't split along traditional political lines.

volgt niet de klassieke politieke tweedeling.

It's not left or right, it's not really about

Het is niet links of rechts, het gaat niet echt over

pro-government, libertarian, or not just that.

'voor de regering', vrijdenker, of niet alleen dat.

Part of it is almost a generational issue.

Het is ten dele haast een generatiekwestie.

You're part of a generation that grew up

Jij bent deel van een generatie die opgroeide

with the Internet, and it seems as if

met het internet, en het lijkt alsof

you become offended at almost a visceral level

je haast op een heel diep niveau beledigd bent

when you see something done

als je iets ziet gebeuren

that you think will harm the Internet.

dat volgens jou het internet zal schaden.

Is there some truth to that?

Zit daar enige waarheid in?

ES: It is. I think it's very true.

ES: Ik denk dat het helemaal klopt.

This is not a left or right issue.

Dit is geen kwestie van links of rechts.

Our basic freedoms, and when I say our,

Onze basisvrijheden, en met 'ons'

I don't just mean Americans,

bedoel ik niet alleen Amerikanen,

I mean people around the world,

maar mensen over de hele wereld,

it's not a partisan issue.

dat is geen partijkwestie.

These are things that all people believe,

Dit zijn dingen die iedereen gelooft.

and it's up to all of us to protect them,

Het is aan elk van ons om ze te beschermen.

and to people who have seen and enjoyed

Wij hebben een vrij en open internet gezien en beleefd,

a free and open Internet,

it's up to us to preserve that liberty

en het is aan ons om die vrijheid te beschermen

for the next generation to enjoy,

zodat de volgende generatie ervan kan genieten.

and if we don't change things,

Als we de dingen niet veranderen,

if we don't stand up to make the changes

Als we geen vuist maken om de veranderingen te bekomen

we need to do to keep the Internet safe,

die we nodig hebben om het internet veilig te houden,

not just for us but for everyone,

niet alleen voor ons, maar voor iedereen,

dan zijn we dat kwijt.

we're going to lose that,

and that would be a tremendous loss,

Dat zou een immens verlies zijn,

not just for us, but for the world.

niet alleen voor ons, maar voor de wereld.

CA: Well, I have heard similar language recently

CA: Ik hoorde recent gelijkaardige taal

from the founder of the world wide web,

van de oprichter van het wereldwijde web,

who I actually think is with us, Sir Tim Berners-Lee.

die volgens mij bij ons is, Sir Tim Berners-Lee.

Tim, actually, would you like to come up and say,

Tim, wil je naar voren komen en iets zeggen?

do we have a microphone for Tim?

Hebben we een microfoon voor Tim?

(Applause)

(Applaus)

Tim, good to see you. Come up there.

Tim, blij je te zien. Kom hier.

Which camp are you in, by the way,

In welk kamp zit je trouwens,

traitor, hero? I have a theory on this, but --

verrader of held? Ik heb er een theorie over.

Tim Berners-Lee: I've given much longer

Tim Berners-Lee: Ik heb hier al veel uitgebreider

answers to that question, but hero,

op geantwoord, maar held,

if I have to make the choice between the two.

als ik tussen die twee moet kiezen.

CA: And Ed, I think you've read

CA: Ed, volgens mij heb je

the proposal that Sir Tim has talked about

het voorstel van Sir Tim gelezen

about a new Magna Carta to take back the Internet.

over een nieuwe Magna Charta om het internet te heroveren.

Is that something that makes sense?

Vind je dat zinvol?

ES: Absolutely. I mean, my generation, I grew up

ES: Absoluut. Mijn generatie is opgegroeid

not just thinking about the Internet,

niet alleen met de gedachte aan het internet;

but I grew up in the Internet,

ik ben opgegroeid OP het internet.

and although I never expected to have the chance

Hoewel ik nooit had gedacht dat ik de kans zou krijgen

to defend it in such a direct and practical manner

om het zo direct en praktisch te mogen verdedigen

and to embody it in this unusual,

en het te incarneren op deze ongebruikelijke,

almost avatar manner,

haast avatar-achtige wijze,

I think there's something poetic about the fact that

ik denk dat er iets poëtisch is aan het feit dat

one of the sons of the Internet

één van de zonen van het internet

has actually become close to the Internet

dichter bij het internet kwam

as a result of their political expression.

ten gevolge van zijn politieke uitingen.

And I believe that a Magna Carta for the Internet

Volgens mij is een Magna Charta voor het internet

is exactly what we need.

precies wat we nodig hebben.

We need to encode our values

We moeten onze waarden vastleggen,

not just in writing but in the structure of the Internet,

niet alleen op schrift, maar in de structuur van het internet.

and it's something that I hope,

Ik hoop,

I invite everyone in the audience,

en ik nodig iedereen in het publiek uit,

not just here in Vancouver but around the world,

niet alleen hier in Vancouver, maar over de hele wereld,

to join and participate in.

om hieraan deel te nemen.

CA: Do you have a question for Ed?

CA: Heb je een vraag voor Ed?

TBL: Well, two questions,

TBL: Wel, twee vragen,

a general question —

een algemene vraag --

CA: Ed, can you still hear us?

CA: Ed, hoor je ons nog?

ES: Yes, I can hear you. CA: Oh, he's back.

ES: Ja, ik hoor je. CA: O, hij is er weer.

TBL: The wiretap on your line

TBL: De telefoontap op je lijn

got a little interfered with for a moment.

was even in de war.

(Laughter)

(Gelach)

ES: It's a little bit of an NSA problem.

ES: Een klein NSA-akkefietje.

TBL: So, from the 25 years,

TBL: Als je terugdenkt over 25 jaar,

stepping back and thinking,

even een stap achteruit,

what would you think would be

wat is dan volgens jou

the best that we could achieve

het beste dat we kunnen halen

from all the discussions that we have

uit al onze discussies

about the web we want?

over het web dat we willen?

ES: When we think about

ES: Als we dat bekijken

in terms of how far we can go,

als hoe ver we kunnen gaan,

I think that's a question that's really only limited

dan is die vraag volgens mij alleen beperkt

by what we're willing to put into it.

door wat we erin willen steken.

I think the Internet that we've enjoyed in the past

Ik denk dat het internet dat we vroeger genoten,

has been exactly what we as not just a nation

exact was wat we niet alleen als natie

but as a people around the world need,

maar als mensen over de hele wereld nodig hadden.

and by cooperating, by engaging not just

Door samen te werken, door mensen te engageren

the technical parts of society,

niet alleen techneuten,

but as you said, the users,

maar wat je zei, gebruikers,

the people around the world who contribute

zullen mensen overal, die bijdragen,

through the Internet, through social media,

via het internet, via sociale media,

who just check the weather,

die gewoon het weer opzoeken,

who rely on it every day as a part of their life,

die er elke dag op vertrouwen,

to champion that.

daar een punt van maken.

We'll get not just the Internet we've had,

Zo krijgen we niet allen het internet dat we hadden,

but a better Internet, a better now,

maar een beter internet, een beter nu,

something that we can use to build a future

iets dat we kunnen gebruiken om een toekomst te bouwen

that'll be better not just than what we hoped for

die beter is, niet alleen dan we hoopten

but anything that we could have imagined.

maar zelfs dan we ons konden inbeelden.

CA: It's 30 years ago that TED was founded, 1984.

CA:TED werd 30 jaar geleden opgericht, in 1984.

A lot of the conversation since then has been

Sindsdien was de krachtlijn van het gesprek veelal

along the lines that

dat George Orwell zich had vergist.

actually George Orwell got it wrong.

It's not Big Brother watching us.

Big Brother houdt ons niet in de gaten.

We, through the power of the web,

Door de kracht van het web en door transparantie

and transparency, are now watching Big Brother.

houden wij Big Brother in de gaten.

Your revelations kind of drove a stake

Jouw onthullingen hebben een kruis gemaakt

through the heart of that rather optimistic view,

over die optimistische visie,

but you still believe there's a way of doing something

maar je gelooft nog steeds dat er iets aan kan worden gedaan.

about that.

And you do too.

En jij ook.

ES: Right, so there is an argument to be made

ES: Juist. Je zou kunnen argumenteren

that the powers of Big Brother have increased enormously.

dat de macht van Big Brother enorm is toegenomen.

There was a recent legal article at Yale

Er was recent een juridisch artikel in Yale

that established something called the Bankston-Soltani Principle,

dat het zogenaamde Bankston-Soltani-principe vaststelde,

which is that our expectation of privacy is violated

dat onze privacyverwachtingen geschonden zijn

when the capabilities of government surveillance

als de mogelijkheden van overheidstoezicht

have become cheaper by an order of magnitude,

met een orde van grootte goedkoper zijn geworden.

and each time that occurs, we need to revisit

Telkens als dat gebeurt, moeten we onze privacyrechten opnieuw afwegen.

and rebalance our privacy rights.

Now, that hasn't happened since

Dat is nog niet gebeurd sinds

the government's surveillance powers

de mogelijkheden van overheidstoezicht

have increased by several orders of magnitude,

met verschillende ordes van grootte zijn toegenomen.

and that's why we're in the problem that we're in today,

Daarom zitten we vandaag in de problemen.

but there is still hope,

Maar er is hoop,

because the power of individuals

want de kracht van het individu

have also been increased by technology.

is ook toegenomen door technologie.

I am living proof

Ik ben het levende bewijs

that an individual can go head to head

dat een individu het kan opnemen

against the most powerful adversaries

tegen de sterkste tegenstanders

and the most powerful intelligence agencies

en de machtigste inlichtingendiensten

around the world and win,

van de wereld, en winnen.

and I think that's something

Dat is iets

that we need to take hope from,

om hoop uit te putten

and we need to build on

en verder op bouwen, om het toegankelijk te maken,

to make it accessible not just to technical experts

niet alleen voor techneuten,

but to ordinary citizens around the world.

maar voor gewone burgers overal ter wereld.

Journalism is not a crime,

Journalisme is geen misdaad.

communication is not a crime,

Communicatie is geen misdaad.

and we should not be monitored in our everyday activities.

We zouden niet moeten worden gemonitord in onze dagelijkse activiteiten.

CA: I'm not quite sure how you shake the hand of a bot,

CA: Ik weet niet goed hoe je een bot de hand schudt,

but I imagine it's, this is the hand right here. TBL: That'll come very soon.

maar ik stel me voor dat dit de hand is. TLB: Die volgt binnenkort.

ES: Nice to meet you,

ES: Aangename kennismaking.

and I hope my beam looks as nice

Hopelijk ziet mijn glimlach er even goed uit

as my view of you guys does.

als mijn zicht op jullie.

CA: Thank you, Tim.

CA: Bedankt, Tim.

(Applause)

(Applaus)

I mean, The New York Times recently called for an amnesty for you.

De New York Times pleitte recent voor amnestie voor jou.

Would you welcome the chance to come back to America?

Zou je graag de kans krijgen om terug naar Amerika te komen?

ES: Absolutely. There's really no question,

ES: Absoluut, geen enkele twijfel.

the principles that have been the foundation

De principes die ten grondslag liggen

of this project

aan dit project,

have been the public interest

zijn het algemeen belang

and the principles that underly

en de principes die de basis zijn

the journalistic establishment in the United States

van journalisme in de VS

and around the world,

en overal ter wereld.

and I think if the press is now saying,

Ik denk dat als de pers nu zegt:

we support this,

"Wij steunen dit,

this is something that needed to happen,

dit moest gebeuren,"

that's a powerful argument, but it's not the final argument,

dat dat een krachtig argument is, maar niet het ultieme.

and I think that's something that public should decide.

Volgens mij moet het publiek daarover oordelen.

But at the same time,

Tegelijk

the government has hinted that they want

heeft de overheid een signaal gegeven

some kind of deal,

dat ze een soort deal willen,

that they want me to compromise

dat ze willen dat ik de journalisten met wie ik werk, in gevaar breng

the journalists with which I've been working,

to come back,

om terug te komen.

and I want to make it very clear

Ik wil heel duidelijk zeggen

that I did not do this to be safe.

dat ik dit niet deed om mijn hachje te redden.

I did this to do what was right,

Ik deed het om te doen wat juist is.

and I'm not going to stop my work

Ik ga mijn werk in het algemeen belang niet stopzetten

in the public interest

just to benefit myself.

enkel om er zelf beter van te worden.

(Applause)

(Applaus)

CA: In the meantime,

CA: Intussen,

courtesy of the Internet and this technology,

dankzij het internet en deze technologie,

you're here, back in North America,

ben je hier terug, in Noord-Amerika,

not quite the U.S., Canada, in this form.

niet echt in de VS, in Canada, in deze vorm.

I'm curious, how does that feel?

Ik vraag me af hoe dat voelt.

ES: Canada is different than what I expected.

ES: Canada is anders dan ik dacht.

It's a lot warmer.

Een stuk warmer.

(Laughter)

(Gelach)

CA: At TED, the mission is "ideas worth spreading."

CA: De missie van TED is: ideeën die het verspreiden waard zijn.

If you could encapsulate it in a single idea,

Als je het in één idee zou kunnen vangen,

what is your idea worth spreading

wat is dan jouw idee dat het verspreiden waard is, op dit moment?

right now at this moment?

ES: I would say the last year has been a reminder

ES: Ik zou zeggen dat het voorbije jaar een waarschuwing was

that democracy may die behind closed doors,

dat de democratie kan sterven achter gesloten deuren,

but we as individuals are born

maar dat wij als individuen geboren worden

behind those same closed doors,

achter diezelfde gesloten deuren.

and we don't have to give up

We moeten onze privacy niet opgeven in ruil voor een goede regering.

our privacy to have good government.

We don't have to give up our liberty

We moeten onze vrijheid niet opgeven in ruil voor veiligheid.

to have security.

And I think by working together

Ik denk dat we als we samenwerken,

we can have both open government

zowel een open overheid

and private lives,

als een privéleven kunnen krijgen.

and I look forward to working with everyone

Ik kijk ernaar uit om samen te werken

around the world to see that happen.

met iedereen ter wereld om dat te realiseren.

Thank you very much.

Heel hartelijk dank.

CA: Ed, thank you.

CA: Ed, dankjewel.

(Applause)

(Applaus)