Joseph Lekuton: A parable for Kenya

Vertaald door: Hèlen Grives Nagekeken door: Annemieke Vanlaer

My name is Joseph, a Member of Parliament in Kenya.

Mijn naam is Joseph, ik ben lid van het Parlement in Kenya.

Picture a Maasai village,

Stel je een Masai dorp voor.

and one evening,

En op een avond komen overheidssoldaten, ze omsingelen het dorp,

government soldiers come, surround the village

and ask each elder to bring one boy to school.

en vragen elke ouder één jongen naar school te laten gaan.

That's how I went to school --

Op die manier ging ik naar school --

pretty much a government guy pointing a gun

terwijl een overheidsgast zo'n beetje een geweer richtte,

and told my father, "You have to make a choice."

en mijn vader aansprak, "U moet een keuze maken."

I walked very comfortably to this missionary school,

Dus wandelde ik erg op mijn gemak naar deze zendelingschool,

that was run by an American missionary.

die geleid werd door een Amerikaanse zendeling,

The first thing the American missionary gave me was a candy.

en het eerste wat de Amerikaanse zendeling gaf was een snoepje.

I had never in my life ever tasted candy.

Ik had nog nooit in mijn leven snoep geproefd.

So I said to myself, with all these hundred other boys,

Dus zei ik tegen mezelf, samen met al die honderd andere jongens,

this is where I belong.

hier hoor ik thuis. Ik bleef --

(Laughter) I stayed.

(gelach)

When everybody else was dropping out.

-- toen iedereen uitviel.

My family moved; we're nomads.

Mijn familie verhuisde. We zijn nomaden.

It was a boarding school, I was seven --

Elke keer dat de school uit was -- het was een internaat, en ik was zeven --

Every time it closed you had to travel to find them.

moest je reizen totdat je hen vond.

40-50 miles, it doesn't matter.

50 mijl, 40 mijl, het maakt niet uit.

You slept in the bush, but you kept going.

Je sliep in de struiken, maar je bleef gaan.

And I stayed. I don't know why, but I did.

En ik bleef. I weet niet waarom ik bleef, maar ik bleef.

All of a sudden I passed the national examination,

En plotseling slaagde ik voor het nationale examen,

found myself in a very beautiful high school in Kenya.

kwam ik op een erg mooie middelbare school terecht in Kenya.

And I finished high school.

En ik maakte de middelbare school af. En gewoon door rond te lopen, vond ik een man

And just walking, I found a man

who gave me a full scholarship to the United States.

die me een volledige beurs gaf voor de Verenigde Staten.

My mother still lived in a cow-dung hut,

Mijn moeder woont nog steeds in een hut van koeienpoep,

none of my brothers were going to school,

geen van mijn broers gaat naar school

and this man told me, "Here, go."

en deze man zei me. "Hier, ga."

I got a scholarship

Dus ik kreeg een beurs voor de St. Lawrence Universiteit, uit het noorden van New York.

to St. Lawrence University, Upstate New York;

finished that.

Slaagde daar, en daarna ging ik naar de Harvard vervolgopleiding.

And after that I went to Harvard Graduate School;

finished that.

Maakte dat af, en werkte toen een beetje in DC.

Then I worked in DC a little bit:

I wrote a book for National Geographic and taught U.S. history.

Ik schreef een boek voor National Geographic, en gaf geschiedenis, Amerikaanse geschiedenis.

And every time, I kept going back home,

En elke keer ging ik naar huis,

listening to their problems --

om te luisteren naar de problemen van deze mensen,

sick people, people with no water, all this stuff --

zieke mensen, mensen zonder water, al dat soort dingen.

every time I go back to America,

En elke keer dat ik terugging naar Amerika, bleef ik aan hen denken.

I kept thinking about them.

Then one day, an elder gave me a story that went like this:

Toen op een dag een oudere man me een verhaal gaf, en het verhaal ging zo.

long time ago, there was a big war between tribes.

Heel lang geleden, was er een grote oorlog tussen stammen.

This specific tribe was really afraid of this other Luhya tribe.

Er was deze ene stam die erg bang was voor deze andere Luhya stam.

Every time, they sent scouts to make sure no one attacked them.

En elke keer zonden ze verkenners erop uit om te zorgen dat niemand hen aanviel.

So one day, the scouts came running and told the villagers,

Dus op een dag, kwamen de verkenners aangehold, en vertelden de dorpelingen,

"The enemies are coming. Only half an hour away, they'll be here."

"De vijand komt, slechts een half uur ver weg -- ze zullen hier zijn."

So people scrambled, took their things and ready to go, move out.

Dus haastten de mensen zich, pakten hun dingen en klaar om te gaan, te vertrekken.

But there were two men:

Maar er ware twee mannen,

one man was blind, one man had no legs

een man was blind, een man had geen benen -- hij was zo geboren.

-- he was born like that.

The leader of the chiefs said, "No, sorry. We can't take you. You'll slow us down.

De hoofdleider zei, "Nee, sorry, we kunnen jullie niet meenemen, jullie zullen ons ophouden.

We have to flee our women and children, we have to run."

We moeten onze vrouwen en kinderen laten vluchten, we moeten rennen."

And they were left behind, waiting to die.

En ze werden achtergelaten, wachtend om te sterven.

But these two people worked something out.

Maar deze twee mensen werkten iets uit.

The blind man said, "Look, I'm a very strong man but I can't see."

De blinde man zei, "Kijk, ik ben een erg sterke man, maar ik kan niet zien."

The man with no legs says, "I can see as far as the end of the world,

De man zonder benen zei, "Ik kan zien tot het einde van de wereld,

but I can't save myself from a cat, or whatever animals."

maar ik kan mijzelf niet redden van een kat, of wat voor dier dan ook."

The blind man went down on his knees like this,

Dus ging de blinde man op zijn knieën zitten, zoals dit,

and told the man with no legs to go over his back, and stood up.

en vertelde de man zonder benen op zijn rug te gaan zitten, en stond op.

The man on top can see, the blind man can walk.

De man bovenop kan zien, de blinde man kan wandelen.

En deze mannen vertrokken, volgden de voetstappen van de dorpelingen,

These guys took off, followed the footsteps of the villagers

tot ze hen vonden en hen passeerden.

until they found and passed them.

So, this was told to me in a setup of elders.

Dit werd me verteld bij een bijeenkomst van oudsten.

And it's a really poor area.

En het is een erg arm gebied, Ik vertegenwoordig Noord Kenya --

I represent Northern Kenya:

the most nomadic, remote areas you can even find.

het meest nomadische, afgelegen gebied dat je maar kunt vinden.

And that man told me, "So, here you are.

En de man vertelde me, "Hier, ben je dus,

You've got a good education from America, you have a good life in America;

je hebt een goede opleiding van Amerika,

je hebt een goed leven in Amerika, wat ga je voor ons doen?

what are you going to do for us?

We want you to be our eyes, we'll give you the legs.

We willen dat je onze ogen bent, wij zullen je benen geven.

We'll walk you, you lead us."

We zullen je rondleiden, jij leidt ons."

The opportunity came. I was always thinking about that:

Zo kwam de kans, en ik dacht altijd daaraan,

"What can I do to help my people?

wat kan ik doen om mijn mensen te helpen?

Every time you go to an area where for 43 years of independence,

Elke keer ga je naar een gebied waar 43 jaar onafhankelijkheid is,

we still don't have basic health facilities.

en we nog steeds geen basisvoorzieningen hebben.

A man has to be transported in a wheelbarrow 30 km for a hospital.

Een man moet in een kruiwagen vervoerd worden

zo'n 20, 30 km naar het ziekenhuis. Geen schoon drinkwater.

No clean drinking water.

Dus zei ik, "Ik ga mijzelf daaraan wijden,

So I said, "I'm going to dedicate myself.

I'm leaving America.

ik vertrek uit Amerika. Ik ga de politiek in."

I'm going to run for office."

Last June, I moved from America,

Dus afgelopen juli -- verhuisde ik van Amerika in juni, deed mee aan de verkiezingen van juli en won.

ran in July election and won.

And I came for them,

En ik kwam voor hen, en dat is mijn doel.

and that's my goal.

Right now I have in place, for the last nine months,

En juist nu, heb ik de laatste negen maanden

een plan liggen dat in vijf jaar, elke nomade schoon drinkwater moet hebben.

a plan that in five years,

every nomad will have clean drinking water.

We're building dispensaries across that constituency.

We bouwen dispensaria verspreid over dat kiesdistrict.

I'm asking my friends from America to help

Ik vraag mijn vrienden uit Amerika om te helpen

door verpleegsters en dokters te brengen om ons te helpen.

with bringing nurses or doctors to help us out.

I'm trying to improve infrastructure.

Ik probeer de infrastructuur te verbeteren.

I'm using the knowledge I received from the United States

Ik gebruik de kennis die ik kreeg uit de Verenigde Staten

en uit mijn gemeenschap om hen vooruit te helpen.

and from my community

to move them forward.

Ik probeer thuisgemaakte oplossingen te ontwikkelen voor onze problemen.

I'm trying to develop homegrown solutions to our issues

because people from outside can come and help us,

Omdat we weten, ons realiseren dat mensen van buiten ons kunnen komen helpen,\

but if we don't help ourselves, there's nothing to do.

maar als we onszelf niet helpen, is er niets wat we kunnen doen.

My plan right now

Mijn plan is nu, terwijl ik verder ga met de introductie van studenten in verschillende gebieden --

as I continue with introducing students to different fields --

some become doctors, some lawyers --

sommige worden dokters, sommige advocaten --

we want to produce a comprehensive group of people,

we willen komen tot een omvattende groep mensen, studenten,

students who can come back and help us see a community grow

die kunnen terugkomen en ons helpen om de gemeenschap te laten groeien

that is in the middle of a huge economic recession.

en dit middenin een grote economische recessie.

As I continue to be a Member of Parliament

Dus terwijl ik verder ga als lid van het Parlement,

and as I continue listening to all of you talking about botany,

en terwijl ik verder ga met luisteren naar jullie allen die praten over plantkunde,

health, democracy, new inventions,

over gezondheid, over democratie, over nieuwe uitvindingen,

I'm hoping that one day in my own little community --

hoop ik dat op een dag, in mijn eigen kleine gemeenschap --

which is 26,000 square km,

dat 26.000 vierkante kilometer is,

maybe five times Rhode Island --

misschien vijf keer de grootte van Rhode Island, zonder wegen --

with no roads,

we'll be able to become a model to help others develop.

dat we in staat zullen zijn een model te worden om anderen te helpen ontwikkelen.

Thank you very much.

Dank jullie wel.

(Applause)