Joseph Lekuton: A parable for Kenya

Joseph Lekuton Kenya'ya ait bir kıssa anlatıyor

Çeviri: Abdülkadir İnel Gözden geçirme: Sancak Gülgen

My name is Joseph, a Member of Parliament in Kenya.

Adım Joseph, Kenya'daki meclisin bir üyesiyim.

Picture a Maasai village,

Ve Masai köyünün bir resmi.

and one evening,

Bir gece, rejimin askerleri gelir, köyü kuşatır,

government soldiers come, surround the village

and ask each elder to bring one boy to school.

ve her büyükten bir oğlan çocuğunu okula göndermesini ister.

That's how I went to school --

Ben bu şekilde okula başladım --

pretty much a government guy pointing a gun

silah doğrultan devletin bir adamının, babama

and told my father, "You have to make a choice."

"Bir seçim yapmak zorundasın" demesi ile.

I walked very comfortably to this missionary school,

Ben çok rahat bir şekilde bu misyoner okuluna gittim,

that was run by an American missionary.

bu okul Amerikalı bir misyoner tarafından yönetiliyordu,

The first thing the American missionary gave me was a candy.

ve bu misyonerin bana verdiği ilk şey bir şeker olmuştu.

I had never in my life ever tasted candy.

Hayatımda önceden hiç şeker yememiştim.

So I said to myself, with all these hundred other boys,

Dedim ki kendi kendime, diğer yüz çocuk da dahil olmak üzere

this is where I belong.

biz buraya ayidiz. Ve kaldım --

(Laughter) I stayed.

(Gülüşmeler)

When everybody else was dropping out.

ama diğerleri okulu bırakıyordu.

My family moved; we're nomads.

Ailem taşındı. Bizler göçebeyiz.

It was a boarding school, I was seven --

Ne zaman okul kapansa -- okulumuz yatılı idi, ben de 7 yaşındaydım --

Every time it closed you had to travel to find them.

onları bulana kadar gezmeniz gerekirdi.

40-50 miles, it doesn't matter.

80 kilometre, 65 kilometre, hiç farketmez.

You slept in the bush, but you kept going.

Çalılıklarda uyurdunuz, fakat sürekli giderdiniz.

And I stayed. I don't know why, but I did.

Ve ben kaldım. Sebebini bilmiyorum ama kaldım.

All of a sudden I passed the national examination,

Ve birden, ulusual sınavı geçtim.

found myself in a very beautiful high school in Kenya.

ve kendimi Kenya'nın çok güzel bir lisesinde buldum.

And I finished high school.

Ve liseyi bitirdim. Yürürken bir adama rastladım, ve o adam

And just walking, I found a man

who gave me a full scholarship to the United States.

bana Amerika'da tam burslu imkanı verdi.

My mother still lived in a cow-dung hut,

Annem hala gübre barakada yaşıyor,

none of my brothers were going to school,

ve hiçbir kardeşim okula gitmiyor

and this man told me, "Here, go."

ve bu adam bana, "Hadi, git" dedi.

I got a scholarship

New York'un dışında yer alan St. Lawrence Üniversitesi'ne burslu olarak gittim,

to St. Lawrence University, Upstate New York;

finished that.

Orayı bitirdim, ve sonrasında Harvard yüksek lisans okuluna gittim.

And after that I went to Harvard Graduate School;

finished that.

Buradan mezun olduktan sonra biraz Vaşington'da çalıştım.

Then I worked in DC a little bit:

I wrote a book for National Geographic and taught U.S. history.

National Geographic için bir kitap yazdım, Amerikan tarihi dersini verdim.

And every time, I kept going back home,

Eve her gelişimde hasta olan,

listening to their problems --

suyu olmayan bu insanların

sick people, people with no water, all this stuff --

problemlerini dinliyordum.

every time I go back to America,

Ve Amerika'ya her gidişimde, hep onları düşünüyordum.

I kept thinking about them.

Then one day, an elder gave me a story that went like this:

Ve bir gün, bir büyüğüm bana bir hikayeden bahsetti, şu şekildeydi.

long time ago, there was a big war between tribes.

Uzun zaman önce, kabileler arasında büyük bir savaş patlak vermiş.

This specific tribe was really afraid of this other Luhya tribe.

Ve bunlardan bir tanesi diğer Luhya kabilesinden çok korkuyormuş.

Every time, they sent scouts to make sure no one attacked them.

Kimsenin saldırmadığından emin olmak için sürekli asker birlikler gönderiyorlarmış.

So one day, the scouts came running and told the villagers,

Ve bir gün, birlikler dönmüşler ve köylülere

"The enemies are coming. Only half an hour away, they'll be here."

"Düşman geliyor, sadece bir buçuk saatlik mesafedeler -- burada olacaklar."

So people scrambled, took their things and ready to go, move out.

İnsanlarda panik başlamış, eşyalarını alıp, hareket için hazır hale gelmişler.

But there were two men:

Fakat aralarında iki tane adam varmış.

one man was blind, one man had no legs

biri kör, diğerinin de ayakları yokmuş -- o şekilde doğmuş.

-- he was born like that.

The leader of the chiefs said, "No, sorry. We can't take you. You'll slow us down.

Lider demiş ki, "Üzgünüm, sizi beraberimizde götüremeyiz, bizi yavaşlatırsınız.

We have to flee our women and children, we have to run."

Kadın ve çocuklarımızı uzaklaştırmalıyız, kaçmak zorundayız."

And they were left behind, waiting to die.

Ve onları arkada, ölüme bırakmışlar,

But these two people worked something out.

Fakat bu adamlar bir yol buluyorlar.

The blind man said, "Look, I'm a very strong man but I can't see."

Kör olan demiş ki, "Bak, ben güçlüyüm, fakat göremiyorum."

The man with no legs says, "I can see as far as the end of the world,

Ayakları olmayan demiş, "Ben dünyanın diğer ucunu görüyorum,

but I can't save myself from a cat, or whatever animals."

fakat kendimi bir kediden, ya da herneyse, hayvandan koruyamam."

The blind man went down on his knees like this,

Ve kör olan dizinin üzerine çökmüş, bu şekilde,

and told the man with no legs to go over his back, and stood up.

ve ayakları olmayan adama üzerine çıkmasını söylemiş, ve ayağa kalkmış.

The man on top can see, the blind man can walk.

Tepedeki adam görebiliyor, kör adam yürüyebiliyor.

Ve bunlar kalkıp, köylülerin izlerini takip etmişler,

These guys took off, followed the footsteps of the villagers

ve köylüleri bulup onları geçmişler.

until they found and passed them.

So, this was told to me in a setup of elders.

Bu bana büyüklerin toplandığı bir yerde söylenmişti.

And it's a really poor area.

Ve orası oldukça fakir bir bölge, ben kuzey Kenya'yı temsil ediyorum --

I represent Northern Kenya:

the most nomadic, remote areas you can even find.

görebileceğiniz en hareketli, en göçebe yer.

And that man told me, "So, here you are.

Ve bu adam bana dedi ki, "İşte, buradasın,

You've got a good education from America, you have a good life in America;

Amerika'da güzel bir eğitim aldın,

orada güzel bir hayatın var, bizim için ne yapacaksın?

what are you going to do for us?

We want you to be our eyes, we'll give you the legs.

Bizim gözümüz olmanı istiyoruz, ayaklarını biz buluruz.

We'll walk you, you lead us."

Seni yürütürüz, sen bize öncülük et."

The opportunity came. I was always thinking about that:

Ve fırsat gelmişti, ben de hep bunu düşünüyordum,

"What can I do to help my people?

insanlarım için ne yapabilirim?

Every time you go to an area where for 43 years of independence,

43 yıldır bağımsız olan bir yere gidiyorsunuz,

we still don't have basic health facilities.

fakat temel sağlık ihtiyaçlarınızdan yoksunsunuz.

A man has to be transported in a wheelbarrow 30 km for a hospital.

İnsanlar, hastaneler için el arabası ile

20, 30 kilometre taşınmak zorunda. Hiç temiz içme suyu yok.

No clean drinking water.

Ve dedim, "Kendimi adayacağım,

So I said, "I'm going to dedicate myself.

I'm leaving America.

Amerika'yı terkediyorum, göreve koşacaktım."

I'm going to run for office."

Last June, I moved from America,

Geçen Temmuz -- Amerika'dan Haziran'da ayrıldım, Temmuz seçimlerine girdim, kazandım.

ran in July election and won.

And I came for them,

Ve onlar için geldim, amacım bu benim.

and that's my goal.

Right now I have in place, for the last nine months,

Ve şimdi, dokuz aydır kafamda bir plan var şöyle ki,

beş yıl içinde, her göçmen aile temiz suya kavuşacak.

a plan that in five years,

every nomad will have clean drinking water.

We're building dispensaries across that constituency.

Bu seçim gölgesinin bir ucundan diğer ucuna dispanserler inşa ediyoruz.

I'm asking my friends from America to help

Amerika'daki arkadaşlarımdan bize yardım etmeleri

için doktor ya da hemşire getirmelerini istiyorum.

with bringing nurses or doctors to help us out.

I'm trying to improve infrastructure.

Alt yapıyı geliştirmeye çalışıyorum.

I'm using the knowledge I received from the United States

Amerika'da kazandığım bilgileri, toplumumu

ileri götürmek için kullanıyorum.

and from my community

to move them forward.

Problemlerimize kendimize has çözümler üreteye çalışıyorum.

I'm trying to develop homegrown solutions to our issues

because people from outside can come and help us,

Çünkü biliyoruz ki, dışarıdaki insanlar gelip bize yardım edebilirler,

but if we don't help ourselves, there's nothing to do.

fakat kendimize yardım etmezsek, yapılacak hiç bir şey yok.

My plan right now

Şu anki planım, öğrencilere farklı alanlar tanıtırken --

as I continue with introducing students to different fields --

some become doctors, some lawyers --

bazısı doktor oluyor, bazısı avukat --

we want to produce a comprehensive group of people,

onlarla birlikte, geri dönüp muazzam bir ekonomik gerilemenin

students who can come back and help us see a community grow

ortasında bulunan bir toplumun nasıl geliştiğini görmemize

that is in the middle of a huge economic recession.

yardım edecek geniş bir öğrenci grubu oluşturmak istiyoruz.

As I continue to be a Member of Parliament

Parlamentin bir üyesi olarak sizlerin botanik,

and as I continue listening to all of you talking about botany,

sağlık,demokrasi, yeni icatlar hakkındaki düşüncelerinizi

health, democracy, new inventions,

dinlerken bir yandan da umuyorum ki; bir gün,

I'm hoping that one day in my own little community --

yolu olmayan bu küçük toplumumuzla birlikte --

which is 26,000 square km,

26,000 kilometre kare büyüklüğünde,

maybe five times Rhode Island --

Rhode Ada'sının yaklaşık beş katı büyüklüğünde,

with no roads,

we'll be able to become a model to help others develop.

diğerlerinin gelişmesine önayak olacak bir model olacağız.

Thank you very much.

Çok teşekkür ediyorum.

(Applause)