Julian Baggini: Is there a real you?

Vertaald door: Peter van de Ven Nagekeken door: Axel Saffran

Is there a real you?

Wat is je echte zelf?

This might seem to you like a very odd question.

Dat lijkt je misschien een heel vreemde vraag.

Because, you might ask,

Want, zul je zeggen,

how do we find the real you,

hoe vind ik mijn echte zelf,

how do you know what the real you is?

waaraan herken ik mijn echte zelf?

And so forth.

Enzovoort.

But the idea that there must be a real you,

Maar het is in ieder geval wel duidelijk dat er een echt zelf moet zijn.

surely that's obvious.

If there's anything real in the world, it's you.

Als er iets in de wereld echt is dan ben jij het wel.

Well, I'm not quite sure.

Toch ben ik daar niet zo zeker van.

At least we have to understand a bit better what that means.

Laten we eerst eens bekijken wat dat precies betekent.

Now certainly, I think there are lots of things in our culture around us

Een heleboel dingen in de cultuur om ons heen

which sort of reinforce the idea

versterken het idee

that for each one of us, we have a kind of a core, an essence.

dat ieder van ons een kern heeft, een essentie.

There is something about what it means to be you which defines you,

Er is iets wat bepaalt wie jij bent, iets wat jou definieert,

and it's kind of permanent and unchanging.

en het is permanent en onveranderlijk.

The most kind of crude way in which we have it,

Een van de meest grove vormen

are things like horoscopes.

is de horoscoop.

You know, people are very wedded to these, actually.

Mensen zijn daar heel verknocht aan.

People put them on their Facebook profile

Ze zetten hem in hun Facebook-profiel

as though they are meaningul,

alsof hij van groot belang is.

you even know your Chinese horoscope as well.

Ze kennen zelfs hun Chinese horoscoop.

There are also more scientific versions of this,

Meer wetenschappelijke versies hiervan

all sorts of ways of profiling personality type,

zijn allerlei manieren om de persoonlijkheid te profileren,

such as the Myers-Briggs tests, for example.

zoals bijvoorbeeld de Myers-Briggs tests.

I don't know if you've done those.

Misschien ken je ze.

A lot of companies use these for recruitment.

Ze worden vaak gebruikt bij personeelswerving.

You answer a lot of questions,

Je beantwoordt een hoop vragen

and this is supposed to reveal something about your core personality.

en dat moet inzicht geven in je persoonlijkheid.

And of course, the popular fascination with this is enormous.

En we zijn er zeer door gefascineerd.

In magazines like this, you'll see,

Kijk, in weekbladen zoals deze,

in the bottom left corner, they'll advertise in virtually every issue

in de hoek linksonder, adverteren ze in bijna elk nummer

some kind of personality thing.

met een persoonlijkheidstest.

And if you pick up one of those magazines,

En de verleiding is moeilijk te weerstaan, nietwaar?

it's hard to resist, isn't it?

Doing the test to find what is your learning style,

Je doet de test om te zien wat je leerstijl is,

what is your loving style, or what is your working style?

je stijl van liefhebben of je stijl van werken.

Are you this kind of person or that?

Ben je een type A of een type B?

So I think that we have a common-sense idea

Dus lijkt het een kwestie van gezond verstand

that there is a kind of core or essence of ourselves

dat er een kern, een essentie bestaat van onszelf

to be discovered.

die we kunnen ontdekken.

And that this is kind of a permanent truth about ourselves,

Die kern zou een permanente waarheid over onszelf bevatten,

something that's the same throughout life.

die ons leven lang hetzelfde blijft.

Well, that's the idea I want to challenge.

Dat idee wil ik aanvechten.

And I have to say now, I'll say it a bit later,

Ik zal je alvast zeggen,

but I'm not challenging this just because I'm weird,

ik doe dat niet om gek te doen,

the challenge actually has a very, very long and distinguished history.

die andere zienswijze heeft een lange en eminente historie.

Here's the common-sense idea.

Die gezond-verstandversie was als volgt.

There is you.

Dit ben jij.

You are the individuals you are, and you have this kind of core.

Je bent het individu dat je bent en je hebt een bepaalde kern.

Now in your life, what happens is that you, of course,

Natuurlijk doe je in je leven

accumulate different experiences and so forth.

allerlei verschillende ervaringen op.

So you have memories,

Dus heb je herinneringen

and these memories help to create what you are.

en die helpen je jezelf te definiëren.

You have desires, maybe for a cookie,

Je wilt dingen, bijvoorbeeld een koekje.

maybe for something that we don't want to talk about

Misschien wil je wel dingen waar we niet over willen praten

at 11 o'clock in the morning in a school.

in een school om elf uur 's ochtends.

You will have beliefs.

Je zult in bepaalde dingen geloven.

This is a number plate from someone in America.

Dit is een Amerikaans kenteken.

I don't know whether this number plate, which says "messiah 1,"

Nou weet ik niet of dit kenteken, 'Messiah 1',

indicates that the driver believes in the messiah,

betekent dat de bestuurder gelooft in de Verlosser

or that they are the messiah.

of dat hij zelf de Verlosser is.

Either way, they have beliefs about messiahs.

Het gaat in ieder geval over het geloof in een Verlosser.

We have knowledge.

Verder hebben we kennis,

We have sensations and experiences as well.

gevoelens en ervaringen.

It's not just intellectual things.

Het gaat niet alleen om intellectuele dingen.

So this is kind of the common-sense model, I think,

Dat is zo ongeveer het gezond-verstandmodel

of what a person is.

van wat iemand is:

There is a person who has all the things that make up our life experiences.

er is een persoon die al die menselijke ervaringen heeft.

But the suggestion I want to put to you today

Maar vandaag wil ik je laten zien

is that there's something fundamentally wrong with this model.

dat er iets aan dit model fundamenteel niet deugt.

And I can show you what's wrong with one click.

Ik kan het je met één click laten zien.

Which is there isn't actually a "you" at the heart of all these experiences.

Er is niet echt een 'jij' die middenin al die ervaringen staat.

Strange thought? Well, maybe not.

Rare gedachte? Misschien niet.

What is there, then?

Wat is er dan wel?

Well, clearly there are memories, desires, intentions, sensations,

Er zijn zeker herinneringen, wensen, intenties, gevoelens,

and so forth.

enzovoort.

But what happens is these things exist,

Deze ervaringen bestaan echt

and they're kind of all integrated,

en ze zijn als het ware geïntegreerd.

they're overlapped, they're connected in various different ways.

Ze overlappen elkaar en zijn op verschillende manieren verbonden.

They're connecting partly, and perhaps even mainly,

Ze zijn onder andere, of zelfs met name verbonden

because they all belong to one body and one brain.

omdat ze allemaal bij hetzelfde lichaam en brein horen.

But there's also a narrative, a story we tell about ourselves,

Ook is er een verhaal over onszelf dat we in het leven roepen.

the experiences we have when we remember past things.

Dat wat we ervaren wanneer we ons dingen herinneren.

We do things because of other things.

We doen dingen vanwege andere dingen.

So what we desire is partly a result of what we believe,

Dus wat we wensen, is voor een deel het product van wat we geloven

and what we remember is also informing us what we know.

en wat we ons herinneren, bepaalt deels wat we weten.

And so really, there are all these things,

Dus eigenlijk zijn er al die dingen

like beliefs, desires, sensations, experiences,

zoals overtuigingen, wensen, gevoelens, ervaringen,

they're all related to each other,

die zijn allemaal met elkaar verbonden

and that just is you.

en dat ben jij gewoon.

In some ways, it's a small difference from the common-sense understanding.

Op één manier is het verschil met het gezond-verstandmodel heel klein,

In some ways, it's a massive one.

op een andere manier juist gigantisch.

It's the shift between thinking of yourself

Het is de verschuiving van

as a thing which has all the experiences of life,

over jezelf denken als iets wat al die ervaringen heeft

and thinking of yourself as simply that collection

naar over jezelf denken als het collectief

of all experiences in life.

van al die ervaringen.

You are the sum of your parts.

Je bent de som van je delen.

Now those parts are also physical parts, of course,

Die delen zijn natuurlijk ook fysieke delen,

brains, bodies and legs and things,

hersenen, armen en benen,

but they aren't so important, actually.

maar die zijn in feite niet zo belangrijk.

If you have a heart transplant, you're still the same person.

Ook met een nieuw hart zou je dezelfde persoon zijn.

If you have a memory transplant, are you the same person?

Met een nieuw geheugen, ben je dan nog dezelfde?

If you have a belief transplant, would you be the same person?

En met andere overtuigingen, ben je dan nog dezelfde persoon?

Now this idea, that what we are, the way to understand ourselves,

Dit hele idee, dat we onszelf zouden moeten zien,

is as not of some permanent being, which has experiences,

niet als een permanent wezen dat ervaringen heeft

but is kind of a collection of experiences,

maar als simpelweg het collectief van ervaringen,

might strike you as kind of weird.

vind je misschien gek.

But actually, I don't think it should be weird.

Toch zou het niet zo vreemd moeten zijn.

In a way, it's common sense.

Het ligt eigenlijk zo voor de hand.

Because I just invite you to think about, by comparison,

Denk bijvoorbeeld eens na, ter vergelijking,

think about pretty much anything else in the universe,

aan andere dingen in ons universum,

maybe apart from the very most fundamental forces or powers.

misschien alles behalve de meest fundamentele krachten.

Let's take something like water.

Neem zoiets als water.

Now my science isn't very good.

Mijn natuurkunde is niet zo sterk hoor.

We might say something like water has two parts hydrogen

We zeggen dat water bestaat uit twee deeltjes waterstof

and one parts oxygen, right?

en een deeltje zuurstof, toch?

We all know that.

Dat weten we allemaal.

I hope no one in this room thinks that what that means

Nou hoop ik dat niemand hier denkt

dat dat betekent dat er zoiets is als de kern van water

is there is a thing called water, and attached to it

waar waterstof- en zuurstofdeeltjes aan vastgeplakt zitten

are hydrogen and oxygen atoms,

and that's what water is.

en dat is dan water.

Of course we don't.

Natuurlijk niet.

We understand, very easily, very straightforwardly,

We begrijpen, als vanzelfsprekend,

that water is nothing more

dat water niets meer is

than the hydrogen and oxygen molecules suitably arranged.

dan waterstof- en zuurstofmoleculen in een bepaalde samenstelling.

Everything else in the universe is the same.

Zo is het met alles in ons heelal.

There's no mystery about my watch, for example.

Neem bijvoorbeeld mijn horloge, daar is ook niets mysterieus aan.

We zeggen: het hééft wijzers en een wijzerplaat,

We say the watch has a face, and hands,

and a mechanism and a battery,

een klokmechanisme en een batterij.

But what we really mean is,

Maar we denken niet echt dat er eerst een horloge is

we don't think there is a thing called the watch

to which we then attach all these bits.

waar we dan vervolgens al die onderdelen aan vast maken.

We understand very clearly that you get the parts of the watch,

We begrijpen donders goed dat je de onderdelen neemt,

you put them together, and you create a watch.

die zet je in elkaar en het horloge ontstaat.

Now if everything else in the universe is like this,

Als alles in ons heelal zo in elkaar zit,

why are we different?

waarom zouden wij anders zijn?

Why think of ourselves

Waarom zien we onszelf

as somehow not just being a collection of all our parts,

niet als louter het geheel van onze delen

but somehow being a separate, permanent entity which has those parts?

maar als een apart, permanent iets wat al die onderdelen heeft?

Now this view is not particularly new, actually.

Nu is dit trouwens niet bepaald een nieuw idee.

It has quite a long lineage.

Het heeft al een lange historie.

You find it in Buddhism,

Het boeddhisme ziet het zo,

you find it in 17th, 18th-century philosophy

je vindt het in 17e en 18e eeuwse filosofie

going through to the current day, people like Locke and Hume.

en tot op de dag van vandaag bij mensen als Locke en Hume.

But interestingly, it's also a view

Interessant genoeg hoor je het ook steeds meer

increasingly being heard reinforced by neuroscience.

in neurologische kringen.

This is Paul Broks, he's a clinical neuropsychologist,

Dit is Paul Broks, hij is klinisch neuropsycholoog

and he says this:

en hij zegt er dit over:

"We have a deep intuition that there is a core,

"We hebben een diepe intuïtie, dat er een kern is, een essentie,

an essence there, and it's hard to shake off,

en dat gevoel is moeilijk, misschien wel onmogelijk kwijt te raken.

probably impossible to shake off, I suspect.

But it's true that neuroscience shows that there is no centre in the brain

Maar de neurologie leert ons dat er geen centrum in de hersenen is

where things do all come together."

waar alles samenkomt."

So when you look at the brain,

Dus wanneer je kijkt naar de hersenen,

and you look at how the brain makes possible a sense of self,

en je kijkt naar hoe die hersenen een gevoel van identiteit mogelijk maken,

you find that there isn't a central control spot in the brain.

vind je daar geen centraal punt.

There is no kind of center where everything happens.

Er is geen centrum waar alles gebeurt.

There are lots of different processes in the brain,

Er vinden in de hersenen allerlei processen plaats

all of which operate, in a way, quite independently.

en die werken allemaal min of meer onafhankelijk van elkaar.

But it's because of the way that they relate

Het komt door de manier waarop ze samenhangen

that we get this sense of self.

dat we dit gevoel van identiteit krijgen.

The term I use in the book, I call it the ego trick.

In het boek noem ik het de 'ego-truc'.

It's like a mechanical trick.

Het is net een mechanisch trucje.

It's not that we don't exist,

Het is niet zo dat we niet bestaan

it's just that the trick is to make us feel that inside of us

maar de truc is om ons meer samenhang te laten voelen

is something more unified than is really there.

dan er in werkelijkheid is.

Now you might think this is a worrying idea.

Nou vind je dit misschien een zorgwekkend idee.

You might think that if it's true,

Je denkt misschien: als dat zo is,

that for each one of us there is no abiding core of self,

als in ieder van ons geen duurzaam zelf aanwezig is,

no permanent essence,

geen blijvende essentie,

does that mean that really, the self is an illusion?

is ons 'zelf' dan niet een illusie?

Does it mean that we really don't exist?

Betekent dat dan dat we feitelijk niet bestaan?

There is no real you.

Er bestaat helemaal geen 'ik'.

Well, a lot of people actually do use this talk of illusion and so forth.

Een heleboel mensen beschouwen het ook als een illusie.

These are three psychologists, Thomas Metzinger, Bruce Hood,

Dit zijn drie psychologen, Thomas Metzinger, Bruce Hood,

Susan Blackmore,

Susan Blackmore,

a lot of these people do talk the language of illusion,

zij praten inderdaad in termen van illusie,

the self is an illusion, it's a fiction.

dat het zelf een fictie is, een verzinsel.

But I don't think this is a very helpful way of looking at it.

Maar ik denk dat we daar niet veel verder mee komen.

Go back to the watch.

The watch isn't an illusion, because there is nothing to the watch

Neem dat horloge.

Alleen het feit dat het niet meer is dan de som van zijn delen

other than a collection of its parts.

maakt het nog geen illusie.

In the same way, we're not illusions either.

Op dezelfde manier zijn wij dat ook niet.

The fact that we are, in some ways, just this very, very complex collection,

Het feit dat we alleen maar bestaan

uit die heel complexe ordening van allerlei zaken,

ordered collection of things,

does not mean we're not real.

betekent nog niet dat we niet echt zijn.

I can give you a very sort of rough metaphor for this.

Laat ik je daar een grove metafoor voor geven.

Let's take something like a waterfall.

Neem zoiets als een waterval.

These are the Iguazu Falls, in Argentina.

Dit zijn de watervallen van Iguaçu in Argentinië.

Now if you take something like this,

Als je naar zoiets kijkt,

you can appreciate the fact that in lots of ways,

realiseer je je heel goed

dat hier in veel opzichten niets permanents aan is.

there's nothing permanent about this.

For one thing, it's always changing.

Het verandert voortdurend.

The waters are always carving new channels.

Het water slijpt voortdurend nieuwe geulen,

with changes and tides and the weather,

de getijden en het weer veranderen,

some things dry up, new things are created.

sommige dingen drogen op en nieuwe dingen ontstaan.

Of course the water that flows through the waterfall

En het water dat door de waterval stroomt

is different every single instance.

is natuurlijk geen moment hetzelfde.

But it doesn't mean that the Iguazu Falls are an illusion.

Maar dat betekent nog niet dat de waterval een illusie is.

It doesn't mean it's not real.

Alsof hij niet echt zou zijn.

What it means is we have to understand what it is

Het betekent dat we het moeten zien

as something which has a history,

als iets wat een geschiedenis heeft

has certain things that keep it together,

en andere dingen die het samenhang geven

but it's a process, it's fluid, it's forever changing.

maar het is een proces, voortdurend in verandering.

Now that, I think, is a model for understanding ourselves,

Dat lijkt me ook het model om onszelf te begrijpen,

and I think it's a liberating model.

en ik denk een bevrijdend model.

Because if you think that you have this fixed, permanent essence,

Want als je denkt dat je dit vaste, permanente zelf bent,

which is always the same, throughout your life, no matter what,

dat altijd hetzelfde is, je hele leven, wat er ook gebeurt,

in a sense you're kind of trapped.

dan zit je eigenlijk gevangen.

You're born with an essence,

Je bent dan geboren met een essentie

that's what you are until you die,

en dat ben je dan tot je dood gaat,

if you believe in an afterlife, maybe you continue.

als je gelooft in een leven na de dood, misschien wat langer.

But if you think of yourself as being, in a way,

Maar als je jezelf ziet,

not a thing as such, but a kind of a process,

niet als een vast gegeven maar als een soort proces,

something that is changing,

iets wat verandert,

then I think that's quite liberating.

dan is dat toch heel bevrijdend.

Because unlike the the waterfalls,

Want, anders dan de waterval,

we actually have the capacity to channel

hebben wij wel het vermogen

the direction of our development for ourselves to a certain degree.

om tot op zekere hoogte zelf te bepalen hoe we ons zullen ontwikkelen.

Now we've got to be careful here, right?

Nou moeten we hier voorzichtig mee zijn.

If you watch the X-Factor too much, you might buy into this idea

Als je teveel kijkt naar X-Factor krijg je misschien het idee

that we can all be whatever we want to be.

dat je kunt worden wat je maar zou willen.

That's not true.

Dat is niet zo.

I've heard some fantastic musicians this morning,

Ik heb net fantastische muzikanten gehoord

and I am very confident that I could in no way be as good as them.

en ik ben ervan overtuigd dat ik nooit zo goed kan worden.

I could practice hard and maybe be good,

Door hard te oefenen word ik misschien goed

but I don't have that really natural ability.

maar ik heb gewoon niet het aangeboren talent.

There are limits to what we can achieve.

Er zijn grenzen aan wat we kunnen bereiken.

There are limits to what we can make of ourselves.

Er zijn grenzen aan wat we van onszelf kunnen maken.

But nevertheless, we do have this capacity

Maar desalniettemin hebben we het vermogen

to, in a sense, shape ourselves.

om onszelf tot op zekere hoogte te vormen.

The true self, as it were then,

Als je het zo ziet, is je echte zelf

is not something that is just there for you to discover,

niet zozeer iets wat je kunt ontdekken.

you don't sort of look into your soul and find your true self,

Je vindt jezelf dus niet door in je ziel te kijken.

What you are partly doing, at least,

Wat je op zijn minst ten dele doet

is actually creating your true self.

is daadwerkelijk jezelf creëren.

And this, I think, is very, very significant,

Ik denk dat dat heel erg belangrijk is,

particularly at this stage of life you're at.

in het bijzonder op jullie leeftijd.

You'll be aware of the fact

Je zult je ervan bewust zijn

how much of you changed over recent years.

hoeveel je de laatste jaren bent veranderd.

If you have any videos of yourself, three or four years ago,

Mocht je video's van jezelf zien van een paar jaar geleden

you probably feel embarrassed because you don't recognize yourself.

dan voelt dat waarschijnlijk vreemd omdat je jezelf niet herkent.

So I want to get that message over, that what we need to do

Wat ik probeer duidelijk te maken

is think about ourselves as things that we can shape,

is dat we onszelf moeten zien als iets wat we kunnen vormen

and channel and change.

en kunnen veranderen.

This is the Buddha, again:

Boeddha zei het zo:

"Well-makers lead the water,

"Bron-makers leiden het water,

fletchers bend the arrow,

pijlmakers buigen de pijl,

carpenters bend a log of wood,

timmerlui buigen een blok hout,

wise people fashion themselves."

wijze mensen vormen zichzelf."

And that's the idea I want to leave you with,

Dit idee geef ik jullie mee,

that your true self is not something that you will have to go searching for,

dat je echte zelf niet iets is wat je moet gaan zoeken,

as a mystery, and maybe never ever find.

een mysterie wat je misschien nooit vindt.

To the extent you have a true self,

In zoverre je een echt zelf hebt

it's something that you in part discover,

kun je het wellicht voor een deel vinden

but in part create.

maar zeker voor een deel ook zelf creëren.

and that, I think, is a liberating and exciting prospect.

Ik denk dat dat een heel bevrijdend en een heel opwindend idee is.

Thank you very much.

Dank jullie wel.