Deep sea diving ... in a wheelchair | Sue Austin

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Vertaald door: Christel Foncke Nagekeken door: Rik Delaet

It's wonderful to be here

Het is geweldig om hier te zijn

to talk about my journey,

en mijn verhaal te vertellen

to talk about the wheelchair

over de rolstoel

and the freedom it has bought me.

en de vrijheid die hij me kocht.

I started using a wheelchair 16 years ago

Ik begon 16 jaar geleden een rolstoel te gebruiken

when an extended illness

toen een slepende ziekte

changed the way I could access the world.

mijn toegang tot de wereld veranderde.

When I started using the wheelchair,

Toen ik een rolstoel begon te gebruiken,

it was a tremendous new freedom.

gaf hij mij een enorme vrijheid.

I'd seen my life slip away and become restricted.

Ik had mijn leven zien wegglippen en beperkt worden.

It was like having an enormous new toy.

Ik kreeg een groot nieuw stuk speelgoed.

I could whiz around and feel the wind in my face again.

Ik zoefde rond en voelde opnieuw de wind in mijn gezicht.

Just being out on the street was exhilarating.

Enkel de straat opgaan, was opwindend.

But even though I had this newfound joy and freedom,

Maar ondanks mijn herwonnen vreugde en vrijheid

people's reaction completely changed towards me.

veranderde de reactie van mensen compleet.

It was as if they couldn't see me anymore,

Ze zagen mij niet meer,

as if an invisibility cloak had descended.

alsof ik bedekt werd door een onzichtbare mantel.

They seemed to see me in terms of their assumptions

Ze zagen mij op basis van hun veronderstellingen

of what it must be like to be in a wheelchair.

hoe het moet zijn om in een rolstoel te zitten.

When I asked people their associations with the wheelchair,

Toen ik mensen vroeg naar hun associaties met een rolstoel

they used words like "limitation," "fear,"

gebruikten ze woorden als: 'beperking', 'angst' en 'medelijden'.

"pity" and "restriction."

gebruikten ze woorden als: 'beperking', 'angst' en 'medelijden'.

I realized I'd internalized these responses

Ik besefte dat ik deze antwoorden internaliseerde

and it had changed who I was on a core level.

en ze veranderden wie ik was.

A part of me had become alienated from myself.

Een deel van mij vervreemdde van mezelf.

I was seeing myself not from my perspective,

Ik zag mijzelf niet door mijn ogen

but vividly and continuously from the perspective

maar levendig en voortdurend door de ogen

of other people's responses to me.

en reacties van anderen.

As a result, I knew I needed to make my own stories

Ik moest mijn eigen verhaal beginnen maken

about this experience,

over deze ervaring.

new narratives to reclaim my identity.

Nieuwe verhalen om mijn identiteit terug te vinden.

["Finding Freedom: 'By creating our own stories we learn to take the texts of our lives as seriously as we do 'official' narratives.' — Davis 2009, TEDx Women"]

["Vrijheid vinden: 'Ons eigen verhaal even serieus nemen als ‘officële verhalen’. - Davis 2009, TEDx vrouwen"]

I started making work

Ik maakte kunst

that aimed to communicate something

met de bedoeling te communiceren over

of the joy and freedom I felt when using a wheelchair --

de vreugde en vrijheid die ik voelde in een rolstoel,

a power chair -- to negotiate the world.

een 'krachtstoel' - om met de wereld te onderhandelen.

I was working to transform these internalized responses,

Ik werkte aan het transformeren van geïnternaliseerde reacties

to transform the preconceptions that had so shaped

om de vooroordelen te transformeren die

my identity when I started using a wheelchair,

mijn identiteit vormden toen ik rolstoelgebruiker werd,

by creating unexpected images.

door onverwachte beelden te creëren.

The wheelchair became an object to paint and play with.

De rolstoel werd een ding om te schilderen en mee te spelen

When I literally started leaving

Toen ik letterlijk sporen

traces of my joy and freedom,

van mijn vreugde en vrijheid achterliet,

it was exciting to see

was het opwindend om

the interested and surprised responses from people.

de geïnteresseerde en verraste reacties van mensen te zien.

It seemed to open up new perspectives,

Het opende nieuwe perspectieven

and therein lay the paradigm shift.

en veranderde daarmee ook hun model van de wereld.

It showed that an arts practice

Het toonde dat kunst beoefenen

can remake one's identity

iemands identiteit kan herstellen

and transform preconceptions by revisioning the familiar.

en vooroordelen transformeren door het vertrouwde anders te bekijken.

So when I began to dive, in 2005,

Toen ik in 2005 begon te duiken,

I realized scuba gear extends your range of activity

besefte ik dat een duikuitrusting je activiteiten

in just the same way as a wheelchair does,

op dezelfde manier kan uitbreiden als een rolstoel.

but the associations attached to scuba gear

De associaties verbonden aan duikuitrusting

are ones of excitement and adventure,

zijn er echter van opwinding en avontuur,

completely different to people's responses to the wheelchair.

compleet verschillend van reacties op een rolstoel.

So I thought, "I wonder what'll happen

Ik vroeg mij af wat er zou gebeuren

if I put the two together?" (Laughter) (Applause)

als ik die twee samenvoegde? (Gelach)

And the underwater wheelchair that has resulted

De onderwaterrolstoel die eruit voortkwam,

has taken me on the most amazing journey

heeft mij de laatste 7 jaar op een wonderlijk pad gebracht.

over the last seven years.

heeft mij de laatste 7 jaar op een wonderlijk pad gebracht.

So to give you an idea of what that's like,

Om jullie een idee te geven hoe het is,

I'd like to share with you one of the outcomes

wil ik jullie het resultaat laten zien

from creating this spectacle,

van dit schouwspel

and show you what an amazing journey it's taken me on.

en jullie tonen welk een wonderlijke reis ik maakte.

(Music)

(Muziek)

(Applause)

(Applaus)

It is the most amazing experience,

Het is de meest wonderlijke ervaring

beyond most other things I've experienced in life.

die ver uitsteekt boven alles wat ik ooit beleefde.

I literally have the freedom to move

Ik heb letterlijk vrijheid van bewegen,

in 360 degrees of space

in alle richtingen

and an ecstatic experience of joy and freedom.

in een extatische ervaring van vreugde en vrijheid.

And the incredibly unexpected thing

Het ongelooflijk onverwachte

is that other people seem to see and feel that too.

is dat andere mensen het ook zien en voelen.

Their eyes literally light up,

Hun ogen lichten letterlijk op.

and they say things like, "I want one of those,"

Ze zeggen: "Ik wil ook zo één,"

or, "If you can do that, I can do anything."

of: "als jij dat kan, kan ik alles."

And I'm thinking, it's because in that moment

Op het moment

of them seeing an object

dat ze een voorwerp zien

they have no frame of reference for,

waar ze geen referentiekader voor hebben.

or so transcends the frames of reference

Of het valt zo buiten hun referentiekader

they have with the wheelchair,

dat ze hebben over een rolstoel.

they have to think in a completely new way.

Ze moeten een complete ommezwaai maken in hun denken.

And I think that moment of completely new thought

Dat moment

perhaps creates a freedom

creëert misschien een vrijheid

that spreads to the rest of other people's lives.

die zich uitbreidt tot het leven van anderen.

For me, this means that they're seeing

Dit betekent voor mij dat ze

the value of difference,

de waarde van het verschil zien,

the joy it brings

de vreugde die het brengt

when instead of focusing on loss or limitation,

als we in plaats van op verlies en beperking te focussen,

we see and discover the power and joy

wij de kracht en de vreugde ontdekkten

of seeing the world from exciting new perspectives.

om de wereld te zien vanuit opwindende nieuwe perspectieven.

For me, the wheelchair becomes

De rolstoel wordt

a vehicle for transformation.

een voertuig van transformatie.

In fact, I now call the underwater wheelchair "Portal,"

Ik noem de onderwater-rolstoel: 'portaal'

because it's literally pushed me through

omdat hij me letterlijk naar

into a new way of being,

een nieuwe manier van zijn duwde

into new dimensions and into a new level of consciousness.

in een nieuwe dimensie en een nieuw niveau van bewustzijn.

And the other thing is,

Nog iets:

that because nobody's seen or heard

niemand hoorde of zag ooit eerder

of an underwater wheelchair before,

een onderwater-rolstoel.

and creating this spectacle is about creating

Dit schouwspel creëren is

new ways of seeing, being and knowing,

de creatie van een nieuwe manier van zien, zijn en weten.

now you have this concept in your mind.

Jullie hebben nu dit concept in je hoofd

You're all part of the artwork too.

en worden ook deel van het kunstwerk.

(Applause)

(Applaus)