Sarah Kaminsky: My father the forger

Translator: federica bonaldi Reviewer: Thomas VANDENBOGAERDE

Vertaald door: Els De Keyser Nagekeken door: Christel Foncke

I am the daughter of a forger,

Ik ben de dochter van een vervalser,

not just any forger ...

maar niet de eerste de beste vervalser ...

When you hear the word "forger," you often understand "mercenary."

Wanneer je het woord "vervalser" hoort, begrijp je dat vaak als "huurling".

You understand "forged currency," "forged pictures."

Je begrijpt "vals geld", "vervalste schilderijen".

My father is no such man.

Mijn vader hoort niet in dat rijtje thuis.

For 30 years of his life,

Tijdens 30 jaar van zijn leven,

he made false papers --

maakte hij valse papieren --

never for himself, always for other people,

nooit voor zichzelf, altijd voor andere mensen,

and to come to the aid of the persecuted and the oppressed.

en om te hulp te komen aan de vervolgden en de onderdrukten.

Let me introduce him.

Laat me hem voorstellen.

Here is my father at age 19.

Hier is mijn vader op 19-jarige leeftijd.

It all began for him during World War II,

Het begon voor hem allemaal tijdens de Tweede Wereldoorlog,

when at age 17 he found himself thrust

toen hij als 17-jarige terechtkwam

into a forged documents workshop.

in een werkplaats voor vervalste documenten.

He quickly became the false papers expert of the Resistance.

Hij groeide snel uit tot de expert in vervalste documenten van het verzet.

And it's not a banal story --

Het verhaal is niet banaal, want

after the liberation he continued

na de bevrijding bleef hij

to make false papers until the '70s.

valse papieren maken tot in de jaren '70.

When I was a child

Toen ik kind was,

I knew nothing about this, of course.

wist ik daar natuurlijk niets van.

This is me in the middle making faces.

Dat ben ik, in het midden, die gekke bekken trekt.

I grew up in the Paris suburbs

Ik groeide op in de Parijse voorsteden

and I was the youngest of three children.

en ik was de jongste van drie kinderen.

I had a "normal" dad like everybody else,

Ik had een "normale" vader zoals iedereen

apart from the fact that he was 30 years older than ...

behalve dan dat hij 30 jaar ouder was dan ...

well, he was basically old enough to be my grandfather.

wel, hij was eigenlijk oud genoeg om mijn grootvader te zijn.

Anyway, he was a photographer and a street educator,

In ieder geval, hij was fotograaf en straathoekwerker,

and he always taught us to obey the law very strictly.

en hij leerde ons altijd om de wet zeer strikt te gehoorzamen.

And, of course, he never talked about his past life

Hij sprak uiteraard nooit over zijn vorig leven,

when he was a forger.

toen hij vervalser was.

There was, however, an incident I'm going to tell you about,

Er was echter een incident waar ik jullie over zal vertellen,

that perhaps could have led me suspect something.

dat me misschien iets had kunnen doen vermoeden.

I was in high school and got a bad grade,

Ik zat in het middelbaar en kreeg een slecht cijfer,

a rare event for me,

wat uitzonderlijk was voor mij.

so I decided to hide it from my parents.

Ik wilde alleszins dat mijn ouders er niet achter kwamen.

In order to do that, I set out to forge their signature.

Om dat te doen, vervalste ik hun handtekening.

I started working on my mother's signature,

Ik begon te studeren op mijn moeders handtekening

because my father's is absolutely impossible to forge.

want die van mijn vader is absoluut onmogelijk na te maken.

So, I got working. I took some sheets of paper

Dus ik begon eraan. Ik nam enkele vellen papier

and started practicing, practicing, practicing,

en begon te oefenen, oefenen, oefenen,

until I reached what I thought was a steady hand,

tot ik er, naar mijn mening, een vaste hand in kreeg,

and went into action.

en ging over tot actie.

Later, while checking my school bag,

Later, tijdens het controleren van mijn schooltas,

my mother got hold of my school assignment and immediately saw that the signature was forged.

kreeg mijn moeder de kopie te pakken. Ze zag onmiddellijk dat de handtekening vervalst was.

She yelled at me like she never had before.

Ze schreeuwde naar me zoals ze nooit tevoren had gedaan.

I went to hide in my bedroom, under the blankets,

Ik ging me verstoppen in mijn slaapkamer, onder de lakens.

and then I waited for my father to come back from work

Ik wachtte tot mijn vader terugkwam van zijn werk,

with, one could say, much apprehension.

met, dat mag je wel zeggen, een bang hartje.

I heard him come in.

Ik hoorde hem binnenkomen.

I remained under the blankets. He entered my room,

Ik bleef onder te dekens. Hij kwam mijn kamer binnen,

sat on the corner of the bed,

ging op de hoek van het bed zitten,

and he was silent, so I pulled the blanket from my head,

en bleef stil. Dus ik trok het laken van mijn hoofd,

and when he saw me he started laughing.

en toen hij me zag begon hij te lachen.

He was laughing so hard, he could not stop and he was holding my assignment in his hand.

Hij lachte zo hard, dat hij niet kon stoppen terwijl hij de kopie in zijn hand hield.

Then he said, "But really, Sarah, you could have worked harder! Can't you see it's really too small?"

Toen zei hij: "Maar Sarah, dat had je beter kunnen doen, je ziet toch dat ze te klein is!"

Indeed, it's rather small.

En inderdaad, het was nogal klein.

I was born in Algeria.

Ik ben geboren in Algerije.

There I would hear people say my father was a "moudjahid"

Daar hoorde ik zeggen dat mijn vader een "moudjahid" was,

and that means "fighter."

en dat betekent "krijger."

Later on, in France, I loved eavesdropping on grownups' conversations,

Later, in Frankrijk, hield ik ervan om de gesprekken van de volwassenen af te luisteren,

and I would hear all sorts of stories about my father's previous life,

en hoorde ik allerlei verhalen over mijn vaders vorige leven,

especially that he had "done" World War II,

en vooral dat hij Wereldoorlog Twee had "gedaan",

that he had "done" the Algerian war.

en ook de Algerijnse oorlog.

And in my head I would be thinking that "doing" a war meant being a soldier.

Ik bedacht dat een oorlog "doen" betekende: soldaat zijn.

But knowing my father, and how he kept saying that he was a pacifist and non-violent,

Mijn vader kennende, die steeds bleef zeggen dat hij een geweldloze pacifist was,

I found it very hard to picture him with a helmet and gun.

vond ik het erg moeilijk om hem te zien met helm en geweer.

And indeed, I was very far from the mark.

En inderdaad, ik zat er ver naast.

One day, while my father was working on a file

Op een dag, toen mijn vader het dossier aan het aanleggen was

for us to obtain French nationality,

om voor ons allemaal de Franse nationaliteit te verkrijgen,

I happened to see some documents

zag ik toevallig enkele documenten

that caught my attention.

die mijn aandacht trokken.

These are real!

Deze zijn echt!

These are mine, I was born an Argentinean.

Deze zijn van mij, ik ben geboren als Argentijnse.

But the document I happened to see

Maar het document dat ik toevallig zag,

that would help us build a case for the authorities

dat ons zou helpen om een dossier op te bouwen bij de autoriteiten,

was a document from the army

was een document van het leger

that thanked my father for his work

dat mijn vader bedankte voor zijn werk

on behalf of the secret services.

namens de geheime diensten.

And then, suddenly, I went "wow!"

Plots dacht ik: "wauw!"

My father, a secret agent?

Mijn vader, een geheim agent?

It was very James Bond.

Het was heel James Bond-achtig.

I wanted to ask him questions, which he didn't answer.

Ik wilde hem vragen stellen, die hij niet zou beantwoorden.

And later, I told myself that

Later vertelde ik mezelf dat ik

one day I would have to question him.

hem op een dag zou moeten bevragen.

And then I became a mother and had a son,

Toen werd ik een moeder en kreeg een zoon,

and finally decided it was time -- that he absolutely had to talk to us.

en eindelijk besliste ik dat het tijd werd -- dat hij er absoluut met ons over moest spreken.

I had become a mother

Ik was moeder geworden

and he was celebrating his 77th birthday,

en hij vierde zijn 77ste verjaardag,

and suddenly I was very, very afraid.

en plots werd ik erg, erg bang.

I feared he'd go

Ik vreesde dat hij zou weggaan

and take his silences with him,

en zijn stiltes met zich mee zou nemen,

and take his secrets with him.

en zijn geheimen.

I managed to convince him that it was important for us,

Ik slaagde erin hem te overtuigen dat het belangrijk voor ons was,

but possibly also for other people

en mogelijk ook voor andere mensen

that he shared his story.

dat hij zijn verhaal deelde.

He decided to tell it to me

Hij besloot het tegen mij te vertellen

and I made a book,

en ik schreef hierover een boek,

from which I'm going to read you some excerpts later.

waaruit ik jullie straks een paar uittreksels zal voorlezen.

So, his story. My father was born in Argentina.

Dus, zijn verhaal. Mijn vader werd geboren in Argentinië.

His parents were of Russian descent.

Zijn ouders waren van Russische afkomst.

The whole family came to settle in France in the '30s.

De hele familie vestigde zich in Frankrijk in de jaren '30.

His parents were Jewish, Russian and above all, very poor.

Zijn ouders waren Joods, Russisch en vooral erg arm.

So at the age of 14 my father had to work.

Dus moest mijn vader op 14-jarige leeftijd gaan werken.

And with his only diploma,

Met zijn enige diploma,

his primary education certificate,

zijn attest van de basisschool,

he found himself working at a dyer - dry cleaner.

vond hij werk bij een ververij.

That's where he discovered something totally magical,

Het is daar dat hij iets magisch ontdekte,

and when he talks about it, it's fascinating --

en wanneer hij erover praat, is het fascinerend --

it's the magic of dyeing chemistry.

het is de magie van het chemisch verven.

During that time the war was happening

Tijdens die periode was de oorlog al bezig

and his mother was killed when he was 15.

en was zijn moeder vermoord toen hij 15 was.

This coincided with the time when

Dit viel samen met de tijd waarin

he threw himself body and soul into chemistry

hij zichzelf met hart en ziel stortte in de chemie

because it was the only consolation for his sadness.

omdat het zijn enige troost was voor zijn verdriet.

All day he would ask many questions to his boss

De hele dag stelde hij vele vragen aan zijn baas

to learn, to accumulate more and more knowledge,

om te leren en steeds meer kennis te accumuleren

and at night, when no one was looking,

en 's nachts, wanneer niemand keek,

he'd put his experience to practice.

bracht hij zijn ervaring in de praktijk.

He was mostly interested in ink bleaching.

Hij was vooral geïnteresseerd in het bleken van inkt.

All this to tell you

Al dit om je te zeggen

that if my father became a forger, actually,

dat als mijn vader een vervalser werd, dit eigenlijk

it was almost by accident.

bijna toevallig gebeurde.

His family was Jewish, so they were hounded.

Zijn familie was Joods. Ze werden opgejaagd.

Finally they were all arrested and taken to the Drancy camp

Uiteindelijk werden ze allemaal gearresteerd en naar het kamp van Drancy gebracht

and they managed to get out at the last minute thanks to their Argentinean papers.

waar ze op de laatste moment uit wisten te ontsnappen dankzij hun Argentijnse papieren.

Well, they were out,

Wel, ze waren vrij,

but they were always in danger. The big "Jew" stamp was still on their papers.

maar ze bleven altijd in gevaar. De grote stempel "Jood" stond nog steeds op hun papieren.

It was my grandfather who decided they needed false documents.

Het was mijn grootvader die besloot dat ze valse documenten nodig hadden.

My father had been instilled with such respect for the law

Mijn vader was zulk een respect voor de wet bijgebracht

that although he was being persecuted,

dat, ook al werd hij vervolgd,

he'd never thought of false papers.

hij nooit had gedacht aan valse papieren.

But it was he who went to meet a man from the Resistance.

Maar het was hij die naar de afspraak met de verzetsman ging.

In those times documents had hard covers,

In die tijd waren de officiële documenten van karton.

they were filled in by hand,

Ze werden ingevuld met de hand.

and they stated your job.

en ze vermeldden je beroep.

In order to survive, he needed

Om te overleven, moest hij

to be working. He asked the man

aan het werk zijn. Hij vroeg de man

to write "dyer."

om neer te schrijven "verver."

Suddenly the man looked very, very interested.

Plots keek die man heel erg geïnteresseerd.

As a "dyer," do you know how to bleach ink marks?

Hoezo, "verver," weet jij hoe je inktvlekken moet verwijderen?

Of course he knew.

Natuurlijk wist hij dat.

And suddenly the man started explaining that

Plots begon de man uit te leggen dat

actually the whole Resistance had a huge problem:

het verzet eigenlijk één groot probleem had:

even the top experts

zelfs de top-experten

could not manage to bleach an ink, called "indelible,"

slaagden er niet in de "onuitwisbaar" genoemde inkt,

the "Waterman" blue ink.

de blauwe inkt van "Waterman", te verwijderen.

And my father immediately replied that he knew exactly

Mijn vader antwoordde meteen dat hij precies wist

how to bleach it.

hoe hij die moest verwijderen.

Now, of course, the man was very impressed with this young man of 17

De man wan natuurlijk heel erg onder de indruk van die knul van 17 jaar

who could immediately give him the formula, so he recruited him.

die hem onmiddellijk de formule kon geven, dus rekruteerde hij hem.

And actually, without knowing it, my father had invented something

Zonder het zelf te weten, had mijn vader iets uitgevonden

we can find in every schoolchild's pencil case:

dat we vandaag terugvinden in de pennenzak van elke scholier:

the so-called "correction pen."

de zogenaamde "correctiepen".

(Applause)

(Applaus)

But it was only the beginning.

Dat was maar het begin.

That's my father.

Dat is mijn vader.

As soon as he got to the lab,

Het moment dat hij bij het lab aankwam,

even though he was the youngest,

zag hij onmiddellijk, ook al was hij de jongste,

he immediately saw that there was a problem with the making of forged documents.

dat er een probleem was met het maken van vervalste documenten.

All the movements stopped at falsifying.

Alle bewegingen beperkten zich tot vervalsen.

But demand was ever-growing

Maar de vraag bleef steeds groeien

and it was difficult to tamper with existing documents.

en het was moeilijk om met bestaande documenten te knoeien.

He told himself it was necessary to make them from scratch.

Hij zei dat ze ze moesten fabriceren.

He started a press. He started photoengraving.

Hij begon met een drukpers. En met fotogravure.

He started making rubber stamps.

Hij begon rubberen stempels te maken.

He started inventing all kind of things --

Hij begon allerlei dingen uit te vinden --

with some materials he invented a centrifuge using a bicycle wheel.

met wat materiaal en een fietswiel vond hij een centrifuge uit.

Anyway, he had to do all this

In ieder geval, hij moest dit alles gewoon doen

because he was completely obsessed with output.

omdat hij bezeten was door het rendement.

He had made a simple calculation:

Hij had een eenvoudige rekensom gemaakt:

In one hour he could make 30 forged documents.

in één uur kon hij 30 vervalste documenten maken.

If he slept one hour, 30 people would die.

Dus als hij één uur sliep, zouden 30 personen sterven.

This sense of

Dit verantwoordelijkheidsgevoel

responsibility for other people's lives when he was just 17 --

voor de levens van anderen, terwijl hij nog maar 17 was --

and also his guilt for being a survivor,

en daarbij zijn schuldgevoel om een overlevende te zijn,

since he had escaped the camp when his friends had not --

want hij was ontsnapt uit het kamp, en zijn vrienden waren achtergebleven,

stayed with him all his life.

bleef hem bij voor de rest van zijn leven.

And this is maybe what explains why, for 30 years,

Dat verklaart misschien waarom hij, dertig jaar lang,

he continued to make false papers

valse papieren bleef maken

at the expense of all kinds of sacrifices.

ten koste van een heleboel dingen.

I'd like to talk about those sacrifices,

Ik zou willen spreken over die opofferingen,

because there were many.

want het waren er veel.

There were obviously financial sacrifices

Er was de duidelijke financiële opoffering

because he always refused to be paid.

want hij weigerde steeds om betaald te worden.

To him, being paid would have meant being a mercenary.

Voor hem zou een vergoeding beteken dat hij een huurling was.

If he had accepted payment,

Als hij een vergoeding had aanvaard,

he wouldn't be able to say "yes" or "no"

zou hij niet "ja" of "neen" hebben kunnen zeggen

depending on what he deemed a just or unjust cause.

afhankelijk van wat hij een al dan niet rechtvaardige zaak vond.

So he was a photographer by day,

Dus was hij fotograaf overdag,

and a forger by night for 30 years.

en vervalser 's nachts, 30 jaar lang.

He was broke all of the time.

Hij was heel de tijd blut.

Then there were the emotional sacrifices:

Dan was er ook de emotionele opoffering:

How can one live with a woman while having so many secrets?

hoe kan je leven met een vrouw als je zoveel geheimen hebt?

How can one explain what one does at night in the lab, every single night?

Hoe kan je verklaren wat je elke nacht in het lab doet?

Of course, there was another kind of sacrifice

Natuurlijk was er nog een ander soort opoffering

involving his family that I understood much later.

van familiale aard die ik pas veel later begreep.

One day my father introduced me to my sister.

Op een dag stelde mijn vader me mijn zus voor.

He also explained to me that I had a brother, too,

Hij legde me ook uit dat ik ook nog een broer had,

and the first time I saw them I must have been three or four,

en de eerste keer dat ik hen zag moet ik 3 of 4 geweest zijn.

and they were 30 years older than me.

Zij waren 30 jaar ouder dan ik.

They are both in their sixties now.

Ze zijn beiden in de zestig momenteel.

In order to write the book,

Toen ik dit boek wilde schrijven,

I asked my sister questions. I wanted to know who my father was,

stelde ik mijn zuster heel wat vragen. Ik wilde weten wie mijn vader was,

who was the father she had known.

wie de vader was die zij had gekend.

She explained that the father that she'd had

Ze vertelde dat de vader die zij had gehad,

would tell them he'd come and pick them up on Sunday to go for a walk.

hun zei dat hij hen zou komen oppikken op zondag voor een wandeling.

They would get all dressed up and wait for him,

Ze kleedden zich op, ze wachtten op hem,

but he would almost never come.

maar hij kwam bijna nooit.

He'd say, "I'll call." He wouldn't call.

Hij zei: "Ik zal jullie bellen." Maar hij belde niet.

And then he would not come.

En hij kwam ook niet.

Then one day he totally disappeared.

Op een dag verdween hij gewoon.

Time passed,

De tijd verstreek,

and they thought he had surely forgotten them,

en ze dachten dat hij hen zeker vergeten was,

at first.

in het begin.

Then as time passed,

Maar naarmate de tijd verstreek,

at the end of almost two years, they thought,

na bijna 2 jaar, dachten ze:

"Well, perhaps our father has died."

"Wel, misschien is vader gestorven."

And then I understood

Ik begreep toen

that asking my father so many questions

dat al die vragen bij mijn vader

was stirring up a whole past he probably didn't feel like talking about

een heel verleden oprakelden waar hij waarschijnlijk niet graag over sprak

because it was painful.

omdat het pijnlijk was.

And while my half brother and sister thought they'd been abandoned,

Op het moment dat mijn halfbroer en -zus dachten dat ze verlaten waren,

orphaned,

zelfs verweesd,

my father was making false papers.

was mijn vader valse papieren aan het maken.

And if he did not tell them, it was of course to protect them.

Als hij het hun niet vertelde, was het natuurlijk om hen te beschermen.

After the liberation he made false papers

Na de bevrijding maakte hij valse papieren

to allow the survivors of concentration camps to immigrate to Palestine

om de overlevenden van de kampen toe te laten te emigreren naar Palestina

before the creation of Israel.

voor de oprichting van Israël.

And then, as he was a staunch anti-colonialist,

Daarna maakte hij, als overtuigde antikoloniaal,

he made false papers for Algerians during the Algerian war.

valse papieren voor Algerijnen tijdens de Algerijnse oorlog.

After the Algerian war,

Na de Algerijnse oorlog

at the heart of the international resistance movements,

circuleerde zijn naam

his name circulated

bij de internationale verzetsbewegingen

and the whole world came knocking at his door.

en kwam de hele wereld aan zijn deur kloppen.

In Africa there were countries fighting for their independence:

In Afrika waren er de landen die vochten voor hun onafhankelijkheid:

Guinea, Guinea-Bissau, Angola.

Guinee, Guinea-Bissau, Angola.

And then my father connected with Nelson Mandela's anti-apartheid party.

Mijn vader liet zich in met de anti-apartheidspartij van Nelson Mandela.

He made false papers for persecuted black South Africans.

Hij maakte valse papieren voor de vervolgde zwarte Zuid-Afrikanen.

There was also Latin America.

Daarnaast was er ook nog Latijns-Amerika.

My father helped those who resisted dictatorships

Mijn vader hielp diegenen die zich verzetten tegen dictaturen

in the Dominican Republic, Haiti,

in de Dominicaanse Republiek, Haïti,

and then it was the turn of Brazil, Argentina, Venezuela, El Salvador, Nicaragua,

en toen was het aan Brazilië, Argentinië, Venezuela, El Salvador, Nicaragua,

Colombia, Peru, Uruguay, Chile and Mexico.

Colombia, Peru, Uruguay, Chili en Mexico.

Then there was the Vietnam War.

Toen kwam de Vietnamoorlog.

My father made false papers for the American deserters

Mijn vader maakte valse papieren voor de Amerikaanse deserteurs

who did not wish to take up arms against the Vietnamese.

die geen wapens wilden opnemen tegen de Vietnamezen.

Europe was not spared either.

Europa werd ook niet gespaard.

My father made false papers for the dissidents

Mijn vader maakte valse papieren voor de dissidenten

against Franco in Spain, Salazar in Portugal,

tegen Franco in Spanje, Salazar in Portugal,

against the colonels' dictatorship in Greece,

tegen de dictatuur van de kolonels in Griekenland,

and even in France.

en zelfs in Frankrijk.

There, just once, it happened in May of 1968.

Daar gebeurde het slechts één keer, in mei 1968.

My father watched, benevolently, of course,

Mijn vader zag, natuurlijk met een welwillend oog,

the demonstrations of the month of May,

de demonstraties van de maand mei,

but his heart was elsewhere, and so was his time

maar zijn hart lag elders, en ook zijn tijd was beperkt

because he had over 15 countries to serve.

want hij had meer dan 15 landen te bedienen.

Once, though, he agreed to make false papers

Eén keer echter was hij akkoord om valse papieren te maken

for someone you might recognize.

voor iemand die je zou kunnen herkennen.

(Laughter)

(Gelach)

He was much younger in those days,

Hij was veel jonger in die dagen,

and my father agreed to make false papers

en mijn vader ging akkoord om valse papieren op te maken

to enable him to come back and speak at a meeting.

om hem te laten terugkomen om te spreken op een meeting.

He told me that those false papers were the most media-relevant

Hij vertelde me dat die valse papieren de meest mediagenieke

and the least useful he'd had to make in all his life.

en minst nuttige waren die hij in zijn hele leven had gemaakt.

But, he agreed to do it,

Maar hij ging akkoord om het te doen,

even though Daniel Cohn-Bendit's life was not in danger,

ook al was het leven van Daniel Cohn-Bendit niet in gevaar,

just because

gewoon omdat

it was a good opportunity

het een mooie kans was

to mock the authorities,

om de autoriteiten belachelijk te maken

and to show them that there's nothing more porous than borders --

en hun te tonen dat er niets meer poreus is dan grenzen --

and that ideas have no borders.

en dat ideeën geen grenzen kennen.

All my childhood,

Heel mijn kindertijd,

while my friends' dads would tell them Grimm's fairy tales,

terwijl de vaders van mijn vrienden hen de sprookjes van Grimm vertelden,

my father would tell me stories about very unassuming heroes

vertelde mijn vader me verhalen van heel bescheiden helden

with unshakeable utopias

met onwankelbare utopieën,

who managed to make miracles.

die erin slaagden mirakels te doen.

And those heroes did not need an army behind them.

Die helden hadden geen leger achter zich nodig.

Anyhow, nobody would have followed them,

Hoe dan ook, niemand zou hen gevolgd zijn,

except for a handful [of] men and women of conviction and courage.

behalve een handvol mannen en vrouwen vol overtuiging en moed.

I understood much later

Ik begreep pas veel later

that actually it was his own story my father would tell me to get me to sleep.

dat het eigenlijk zijn eigen verhaal was dat mijn vader me voor het slapengaan vertelde.

I asked him whether, considering the sacrifices he had to make,

Ik vroeg hem, gezien de opofferingen die hij moest doen,

he ever had any regrets.

of hij ooit spijt had.

He said no.

Hij zei van niet.

He told me that he would have been unable

Hij vertelde me dat hij niet in staat zou zijn geweest

to witness or submit to injustice without doing anything.

om onrechtvaardigheid te zien of ondervinden zonder iets te doen.

He was persuaded, and he's still convinced

Hij was overtuigd, en blijft overtuigd

that another world is possible --

dat een andere wereld mogelijk is --

a world where no one would ever need a forger.

een wereld waar niemand vervalsers nodig heeft.

He's still dreaming about it.

Hij droomt daar nog steeds van.

My father

Mijn vader

is here in the room today.

is hier in de zaal vandaag.

His name is Adolfo Kaminsky and I'm going to ask him to stand up.

Zijn naam is Adolfo Kaminsky en ik ga hem vragen om op te staan.

(Applause)

(Applaus)

Thank you.

Bedankt.