Annette Heuser: The 3 agencies with the power to make or break economies

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung

Almost two years ago,

လွန်ခဲ့တဲ့ (၂) နှစ်နီးပါးကပေါ့။

I was driving in my car in Germany,

ဂျာမဏီမှာ ကျွန်မကားကို မောင်းနေတုန်းပါ။

and I turned on the radio.

ကျွန်မ ရေဒီယိုကို ဖွင့်လိုက်မိတယ်။

Europe at the time was in the middle

ဥရောပမှာ အဲဒီအချိန်က

of the Euro crisis,

ယူရိုငွေ အကျပ်အတည်း ဖြစ်နေချိန်ပါ။

and all the headlines were about European countries

သတင်းစာခေါင်းစီးတွေ အားလုံးမှာလည်း ဥရောပနိူင်ငံတွေဟာ

getting downgraded by rating agencies

အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုမှာ ရှိတဲ့ စံနှုန်းသတ်မှတ်တဲ့

in the United States.

အေဂျင်စီတွေ ရဲ့ အဆင် လျှော့ ချခံနေရတယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းတွေပါပဲ။

I listened and thought to myself,

ကျွန်မနားထောင်ကြည့်ပြီး၊ ကိုယ်ဘာသာကို တွေးမိတာက

"What are these rating agencies,

"ဒီ အဆင့်သတ်မှတ်တဲ့ အေဂျင်စီတွေဆိုတာ ဘာတွေလဲ၊

and why is everybody so upset about their work?"

ပြီးတော့ ဘာဖြစ်လို့ သူတို့ရဲ့လုပ်ရပ်ကြောင့် လူတိုင်းက အရမ်း စိတ်မချမ်းမသာ ဖြစ်နေရတာပါလိမ့်"လို့ပေါ့။

Well, if you were sitting

အင်း အဲဒီနေ့တုန်းက ကားထဲမှာ သင်တို့ဟာ

next to me in the car that day

ကျွန်မဘေးမှာ ထိုင်နေခဲ့ မယ်ဆိုရင်

and would have told me that I would devote

ကျွန်မဟာ ဒါတွေကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲဖို့

the next years to trying to reform them,

နောက်နှစ်တွေမှာ လုံးလုံးလျားလျား နှစ်မြှပ်ထားတော့မယ် ဆိုတာကို ပြောခဲ့လေမလားပဲ။

obviously I would have called you crazy.

အဲဒီလိုဆိုရင် ကျွန်မကတော့ သင်တို့ကို ရူးမိုက်တဲ့လူတွေပဲလို့ပြောခဲ့မိပါလိမ့်မယ်။

But guess what's really crazy:

ဒါပေမယ့် တကယ်တမ်း ရူးမိုက်နေတာက

the way these rating agencies are run.

အဆင့်သတ်မှတ်တဲ့ အေဂျင်စီတွေ ရဲ့လုပ်ပုံကိုင်ပုံတွေပါ။

And I would like to explain to you

ကျွန်မ ရှင်းပြချင်တာကတော့ ဘာဖြစ်လို့ ဒါကိုပြောင်းလဲဖို့

not only why it's time to change this,

အချိန်ရောက်ပြီ၊ ဆိုတာသာမကပဲ၊

but also how we can do it.

ဒါကို ကျွန်မတို့ ဘယ်လိုဆောင်ရွက်နိူင်သလဲ ဆိုတာကိုပါ။

So let me tell you a little bit

ဒါကြောင့် အဆင့်သတ်မှတ်တဲ့ အေဂျင်စီတွေ တကယ်တမ်းကျတော့ ဘာလုပ်တယ်ဆိုတာ

about what rating agencies really do.

ကျွန်မ နည်းနည်းလောက် သင်တို့ကို ပြောပြပါရစေ။

As you would read a car magazine

သင်တို့ အနေနဲ့ ကားသစ် တစ်စီး မဝယ်ခင်ပဲ

before purchasing a new car

ကားမဂ္ဂဇင်း တစ်စောင်ကို ဖတ်နေမိမှာပေါ့၊

or taking a look at a product review

ဘယ် တက်ဘလက် ဒါမှမဟုတ် ဖုန်းအမျိုးအစား ဝယ်ချင်တယ်ဆိုတာ မဆုံးဖြတ်ခင်

before deciding which kind of tablet or phone to get,

ကုန်ပစ္စည်း သုံးသပ်ချက်ကို တစ်ချက်လောက် ကြည့်နေမိမှာပေါ့၊

investors are reading ratings

ဘယ်လိုကုန်ပစ္စည်းမှာမဆို ပိုက်ဆံကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံဖို့ မဆုံးဖြတ်ခင်

before they decide in which kind of product

ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေကတော့

they are investing their money.

အဆင့် သတ်မှတ်ချက်တွေကို ဖတ်နေမှာပေါ့။

A rating can range from a so-called AAA,

အဆင့် သတ်မှတ်ချက်တစ်ခုဟာ AAA လို့ဆိုတဲ့ အကောင်းဆုံး စွမ်းဆောင်နိူင်တဲ့

which means it's a top-performing product,

ကုန်ပစ္စည်းဆိုတဲ့ အဆင့် သတ်မှတ်ချက်မှာ ရှိနေရင်းက

and it can go down to the level

BBB- လို့ဆိုတဲ့ တော်တော်လေး အန္တရာယ်ရှိတဲ့

of the so-called BBB-,

ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အဆင့် ကို

which means it's a fairly risky investment.

ကျဆင်းသွားနိူင်ပါတယ်။

Rating agencies are rating companies.

အဆင့်သတ်မှတ်တဲ့ အေဂျင်စီတွေဟာ ကုမ္ပဏီတွေကို အဆင့်သတ်မှတ်နေပါတယ်။

They are rating banks.

သူတို့ဟာ ဘဏ်တွေကို အဆင့်သတ်မှတ်နေပါတယ်။

They are rating even financial products

နာမည်ဆိုးထွက်နေတဲ့ ပေါင်နှံမှုကို အခြေပြုထားတဲ့

like the infamous mortgage-backed securities.

ရှယ်ယာစာတမ်းကိုတောင်မှပဲ အဆင့်သတ်မှတ်နေပါတယ်။

But they can also rate countries,

ဒါပေမယ့် သူတို့တွေဟာ နိူင်ငံတွေကိုလည်း အဆင့်သတ်မှတ်နိူင်ကြပြီးတော့

and these ratings are called sovereign ratings,

ဒီအဆင့် သတ်မှတ်ချက်တွေကိုတော့ အချုပ်အခြာအာဏာ အဆင့်သတ်မှတ်ချက်တွေလို့ ခေါ်ကြပြီး၊

and I would like to focus in particular

ကျွန်အနေနဲ့ ဒီအချုပ်အခြာအာဏာ အဆင့်သတ်မှတ်ချက်တွေ ဆိုတာကိုမှ

on these sovereign ratings.

အလေးအနက်ထားပြီး ပြောချင်ပါတယ်။

And I can tell, as you're listening to me right now,

အခု ကျွန်မပြောတာကို နားထောင်နေတဲ့ အခိုက်မှာပဲ၊

you're thinking,

သင်တို့တွေဟာ "ဘာဖြစ်လို့ကျွန်မက ဒီကိစ္စကို ဒီလောက်တောင် အရေးစိုက် နေပါလိမ့်"လိုဆိုပြီး

so why should I really care about this, right?

စဉ်းစားနေမယ်မိမယ် ဆိုတာ ကျွန်မပြောရဲတယ်။

Be honest.

အမှန်အတိုင်း ပြောဖို့လိုပါတယ်။

Well, ratings affect you.

ကောင်းပါပြီ၊ အဆင့်သတ်မှတ်ချက်တွေဟာ သင်တို့အပေါ် အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိပါတယ်။

They affect all of us.

ဒါတွေက ကျွန်မတို့အားလုံး သင်တို့အပေါ် အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိပါတယ်။

If a rating agency rates a country,

တကယ်လို အဆင့်သတ်မှတ်တဲ့ အေဂျင်စီ တစ်ခုဟာ နိူင်ငံတစ်နိူင်ငံကို အဆင့်သတ်မှတ်ရင်

it basically assesses and evaluates

အခြေခံအားဖြင့်တော့ ၎င်းဟာ နိူင်ငံတစ်နိူင်ငံရဲ့ ကြွေးမြီရယ်၊

a country's debt

ဒီ ကြွေးမြီကို ပြန်လည်ပေးဆပ်ဖို့

and the ability and willingness of a country

နိူင်ငံတစ်နိူင်ငံရဲ့ စွမ်းပကားရယ်၊

to repay its debt.

လိုလားထက်သန်မှုကိုပါ အကဲခတ် ချင့်တွက်တာပါ။

So if a country gets downgraded by a rating agency,

တကယ်လို့ နိူင်ငံတစ်နိူင်ငံဟာ အဆင့်သတ်မှတ်တဲ့ အေဂျင်စီ တစ်ခုကနေပြီး

the country has to pay more

အဆင့်လျှော့ ချတာကို ခံရရင်တော့

in order to borrow money

ဒီနိူင်ငံဟာ နိူင်ငံတကာဈေးကွက်တွေမှာ ငွေချေးယူဖို့ကို

on the international markets.

ပိုပြီး ပေဆပ်ရတော့တာပါပဲ။

So it affects you as a citizen and as a taxpayer,

ဒါကြောင့် အဒီအချက်က သင့်ကို နိူင်ငံသား အနေနဲ့ရော၊ အခွန်ပေးဆောင်သူ အနေနဲ့ပါ ထိခိုက်စေပါတယ်။

because you and your fellow countrymen

ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ သင်နဲ့ သင်တို့ရဲ့ တစ်နိူင်ငံတည်းသားတွေဟာ

have to pony up more in order to borrow.

ငွေချေးယူဖို့ ပိုပြီး စိုက်ထုတ်ပေးချေရမှာ မို့လို့ပါ။

But what if a country can't afford to pay more

ဒါပေမယ့် ဒါဟာ အဆမတန် ဈေးကြီးနေလို့

because it's maybe too expensive?

ပိုပြီးပေးဖို့ မတတ်နိူင်ဘူးဆိုရင်ကော။

Well, then the country has less available

ကဲ ၊ ဒီလိုဆိုရင်တော့ ဒီတိုင်းပြည်မှာ လမ်းတွေ၊ ကျောင်းတွေ၊ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုတွေလိုမျိုး

for other services, like roads, schools, healthcare.

ဝန်ဆောင်မှုတွေအတွက် တတ်နိုင်တာ ပိုနည်းလာတော့တာပေါ့။

And this is the reason why you should care,

ဒါကြောင့်မို့ သင့်အနေနဲ့ ဂရုစိုက်သင့်တဲ့ အချက်ပါ။

because sovereign ratings affect everyone.

အချုပ်အခြာအာဏာ အဆင့်သတ်မှတ်ချက်တွေက လူတိုင်းအပေါ် အကျိုးသက်ရောက်ပါတယ်။

And that is the reason why I believe

ဒါကြောင့် ဒါတွေကို အများပြည်သူပိုင် ပစ္စည်းတွေ အဖြစ် အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုသင့်တယ်လို့

they should be defined as public goods.

ကျွန်မ အနေနဲ့ ယုံကြည်ရခြင်းရဲ့ အကြောင်းရင်းပါ။

They should be transparent, accessible,

ဒါတွေကို လူတိုင်း ပွင့် လင်းမြင်သာမှုရှိဖို့၊ ရယူအသုံးပြုနိင်မှုနဲ့

and available to everyone at no cost.

လူတိုင်း ကုန်ကျစရိတ်မရှိပဲ ရရှိနိူင်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။

But here's the situation:

ဒါပေမယ့် လက်တွေ့ အခြေအနေကျတော့ ဒီလိုရှိနေပါတယ်။

the rating agency market is dominated

အဆင့်သတ်မှတ်တဲ့ အေဂျင်စီဈေးကွက်ကို အဓိက လုပ်ကိုင်နေကြသူ (၃) ယောက်က စိုးမိုးခြယ်လှယ်နေတယ်။

by three players and three players only --

ကြိုးကိုင်သူ (၃) ယောက်တည်းပဲ ရှိနေတာပါ။

Standard & Poor's, Moody's, and Fitch --

Standard & Poor's၊ Moody's၊ ပြီးတော့ Fitch ဆိုတာရယ်ပါ။

and we know whenever there is a market concentration,

ဈေးကွက်ကို စုစည်းချုပ်ကိုင်ထားမှု ရှိတဲ့အခါတိုင်း၊

there is really no competition.

တကယ့်ကို အပြိုင်အဆိုင် လုပ်ကိုင်မှု မရှိနိုင်တာကို ကျွန်မတို့ သိကြပါတယ်။

There is no incentive to improve

သင့်ရဲ့ ကုန်ပစ္စည်း အရည်အသွေးကို

the quality of your product.

မြှင့်တင်ဖို့ မက်လုံး မရှိတော့ပါဘူး။

And let's face it, the credit rating agencies have contributed,

ဒါကို ရင်ဆိုင်ကြရတာပေါ့။ အဆင့်သတ်မှတ်တဲ့ အေဂျင်စီတွေ လုပ်ဆောင်ချက်တွေကြောင့်

putting the global economy on the brink,

ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးဟာ ချောက်ကမ်းပါး နှုတ်ဝဆီကို ရောက်နေတာပါ။

and yet they have to change the way they operate.

ဒါပေမယ့် သူတို့က သူတို့လုပ်ကိုပုံတွေကို ပြောင်းလဲကြရပါမယ်။

The second point,

ဒုတိယ အချက်က

would you really buy a car

"သင်ဟာ ကားတစ်စီးကို ရောင်းတဲ့သူရဲ့

just based on the advice of the dealer?

အကြံဥာဏ် ပေးချက်ကိုပဲ အခြေခံပြီး တကယ်ပဲ ဝယ်လိုက်မှာလား။"

Obviously not, right? That would be irresponsible.

လုံးဝ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ မှန်တယ်နော်။ မသိတတ်ရာကျနေမှာပေါ့။

But that's actually what's going on

ဒါပေမယ့် တကယ်တမ်းကျတော့ အဆင့်သတ်မှတ်တဲ့ အေဂျင်စီကဏ္ဍမှာက

in the rating agency sector every single day.

ဒီဥစ္စာက နေ့တဓူဝ ဖြစ်နေတာလေ။

The customers of these rating agencies,

ဒီအဆင့်သတ်မှတ်တဲ့ အေဂျင်စီတွေရဲ့ ဖောက်သည်တွေ၊

like countries or companies,

နိူင်ငံတွေ၊ ကုမ္ပဏီတွေလိုမျိုးတွေကျတော့

they are paying for their own ratings,

သူတို့တွေရဲ့ကိုယ်ပိုင် သတ်မှတ်နှုန်းစံတွေ အတွက်ကို ငွေပေးနေကြရတော့

and obviously this is creating

ဒါဟာ အကျိုးစီးပွားများဆိုင်ရာ ပဋိပက္ခ အခြေအနေမျိုးကို

a conflict of interest.

ဖန်တီးနေတယ်ဆိုတာ အသိသာကြီးပဲလေ။

The third point is,

တတိယ အချက်ကတော့

the rating agencies are not really telling us

အဆင့်သတ်မှတ်တဲ့ အေဂျင်စီတွေဟာ သူတို့တွေ ဘယ်လိုလုပ်ပြီး

how they are coming up with their ratings,

သူတို့ရဲ့ သတ်မှတ်နှုန်းစံတွေ ရလာတယ် ဆိုတာကိုတော့ တကယ့်ကို မပြောပြကြဘူး။

but in this day and age,

ဒါပေမယ့် ဒီနေခေတ်အခါကြီးမှာ

you can't even sell a candy bar

ပါဝင်ပြုလုပ်ထားတဲ့ ပစ္စည်းတိုင်းရဲ့ စာရင်းမပါပဲနဲ့တော့

without listing everything that's inside.

သကြားလုံးချောင်း တစ်ခုတောင် သင်ဟာ ရောင်းလို့ မရနိူင်ပါဘူး။

But for ratings, a crucial element of our economy,

ဒါပေမယ့် သတ်မှတ်နှုန်းစံတွေကျတော့၊ ကျွန်မတို့ စီပွားရေးရဲ့ အရေးပါတဲ့ လိုအပ်ချက်တစ်ခုလေ၊

we really do not know

ဘယ်လို ကွဲပြားတဲ့ ပေါင်းစပ်ပစ္ဇည်းတွေ

what all the different ingredients are.

ပါဝင် နေမှန်းကို ကျွန်မတို့ မသိရဘူး။

We are allowing the rating agencies

ကျွန်မတို့ဟာ ဒီအဆင့်သတ်မှတ်တဲ့ အေဂျင်စီတွေကို

to be intransparent about their work,

သူတို့ရဲ့ လုပ်တာကိုင်တာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပွင့်လင်းမြင်သာမှု မရှိတာကို ခွင့်ပြုထားသလို ဖြစ်နေတယ်။

and we need to change this.

ကျွန်မတို့ ဒါကို ပြောင်းလဲဖို့ လိုအပ်တယ်လေ။

I think there is no doubt that the sector

ကျွန်မအထင်တော့ ဒီကဏ္ဍဟာ

needs a complete overhaul,

အဖျားအနား ကလေးတွေလိုက်ပြီး တိနေရုံမဟုတ်ပဲ၊

not just a trimming at the margins.

အမြစ်ကနေလှန်ပစ်ဖို့ လိုနေတာ သံသယ ရှိစရာ မရှိဘူးလို့ ထင်တာပါပဲ။

I think it's time for a bold move.

ဒီအချိန်ဟာ ရဲရဲဝံ့ဝံ့လုပ်ဖို့ အချိန်ပဲလို့ ကျွန်မထင်တယ်။

I think it's time to upgrade the system.

ဒီ စနစ်ကို အဆင့်မြှင့်တင်ဖို့ အချိန်ရောက်ပြီလို့ ကျွန်မထင်တယ်။

And this is why we at the Bertelsmann Foundation

ဒါကြောင့်လည်း Bertelsmann Foundation အနေနဲ့

have invested a lot of time and effort

အချိန်နဲ့အားတွေကို မြောက်မြားစွာ ရင်းနှီးမြှပ်နှံပြီး

thinking about an alternative for the sector.

ဒီကဏ္ဍအတွက် တစ်ခြားနည်းလမ်းကို စဉ်းစားအကြံထုတ်နေတာပါ။

And we have developed the first model

ဒီလိုနဲ့ အချုပ်အခြာ အန္တရာယ်များအတွက် ပထမပုံစံကို

for a nonprofit rating agency for sovereign risk,

ကိုယ်ကျိုးမရှာတဲ့ အဆင့်သတ်မှတ်ရေး အေဂျင်စီပုံစံကို ပြုစုလိုက်ပြီး

and we call it by its acronym, INCRA.

၎င်းရဲ့ အတိုကောက်အနေနဲ့ INCRA လို့ ခေါ်ပါတယ်။

INCRA would make a difference

INCRA ဆိုတဲ့ ကိုယ်ကျိုးမရှာတဲ့

to the current system

ပါဝင်လှုပ်ရှားသူ နောက်တစ်ဦးကို ထပ်ဖြည့်လိုက်ခြင်းအားဖြင့်

by adding another nonprofit player to the mix.

လက်ရှိ စနစ်ကို ထူးခြားပြောင်းလဲ လာစေပါလိမ့်မယ်။

It would be based on a nonprofit model

ဒါဟာဆိုရင် ရေရှည်တည်တံ့နေမှာ ဖြစ်တဲ့ လှူဒါန်းမှုကို အခြေံသွားမယ့်

that would be based on a sustainable endowment.

ကိုယ်ကျိုးမရှာတဲ့ ပုံစံ တစ်ခုကို အခြေခံပါလိမ့်မယ်။

The endowment would create income

ဒီလုပ်ငန်းလည်ပတ်ဖို့အတွက် ဝင်ငွေကို

that would allow us to run the operation,

ထောက်ပံ့ လျှူဒါန်းမှုက

to run the rating agency,

ကျွန်မတို့အတွက် ဖန်တီးပေးမှာပါ။

and it would also allow us

နောက်ပြီး အဲဒါကြောင့်မို့လို့ပဲ အေဂျင်စီက ကျွန်မတို့ရဲ့ စံသတ်မှတ်ချက်တွေကို

to make our ratings publicly available.

အများပြည်သူတို့ ရရှိအောင် လုပ်ပေးပါလိမ့် မယ်။

But this is not enough to make a difference, right?

ဒါပေမယ့် ဒါဟာ ထူးခြားပြောင်းပစ်ဖို့ မလုံလောက်သေးပါဘူး၊ ဟုတ်တယ်နော်။

INCRA would also be based on

ICRA ဟာ အကျိုးစီးပွားများဆိုင်ရာ ပဋိပက္ခတွေကို

a very, very clear governance structure

ရှောင်ရှားနိူင်မယ့် အရမ်းကိုရှင်းလင်းတဲ့

that would avoid any conflict of interest,

အုပ်ချုပ်မှု ဖွဲ့စည်းပုံကိုလည်း အခြေခံထားပါသေးတယ်။

and it would include many stakeholders from society.

အဲဒီမှာ အများပြည်သူတွေထဲက ထင်ရှားသူတွေ ပါဝင်ပါလိမ့် မယ်။

INCRA would not only be a European

ICRA ဟာ ဥရောပ ဒါမှမဟုတ် အမေရိကန် အဆင့်သတ်မှတ်ရေး အေဂျင်စီတစ်ခု မဟုတ်ရုံသာမကပဲ၊

or an American rating agency,

ဒါဟာ စစ်မှန်တဲ့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အေဂျင်စီ တစ်ခုဖြစ်လျက်

it would be a truly international one,

အဲဒီမှာ အထူးသဖြင့် စီးပွားရေး ထိုးတက်လာနေကြတဲ့

in which, in particular, the emerging economies

ထွန်းသစ်စ နိုင်ငံများဟာလည်း တကယ့်ကို

would have an equal interest, voice and representation.

တူညီတဲ့အကျိုးအမြတ်၊ သဘောထား အသံ၊ ကိုယ်စားပြု ပါဝင်နိုင်ကြပါလိမ့်မယ်။

The second big difference that INCRA would make is

INCRAကနေပြုလုပ်ပြမယ့် ဒုတိယကြီးမားတဲ့ ခြားနားချက်ကတော့

that would it base its sovereign risk assessment

၎င်းရဲ့ အချုပ်အခြာ အန္တရယ်များဆိုင်ရာ အကဲဖြတ်ချက်ကို

on a broader set of indicators.

ပိုကျယ်ပြန့်တဲ့ အချက်ပြအညွန်းများရဲ့ စနစ်ကို အခြေခံတွက်ချက်သွားမှာပါ။

Think about it that way.

ဒါကို ဒလိုပုံစံဖြင့် စဉ်းစားကြည့်လိုက်ပါဦး။

If we conduct a sovereign rating,

ကျွန်မတို့တွေ အချုပ်အခြာ စံတစ်ခုကို သတ်မှတ်မယ်ဆိုရင်

we basically take a look at

အဲဒီနိူင်ငံရဲ့ စီးပွားရေး မြေလွှာ၊ ၎င်းရဲ့

the economic soil of a country,

ကျယ်ပြန့်တဲ့ စီးပွားရေးလေ့လာမှု ဆိုင်ဆိုင်ရာ

its macroeconomic fundamentals.

အခြေခံတွေကို ထည့်တွက် ကြည့်ရှုကြမှာပါ။

But we also have to ask the question,

ဒါပေမယ့် ကျွန်မတို့ အနေနဲ့ နောက်မေးခွန်း တစ်ခုကိုလည်းမေးဖို့လိုတယ်လေ။

who is cultivating the economic soil

"ဘယ်သူက အဲဒီနိူင်ငံရဲ့ စီးပွားရေး မြေလွှာကို ထွန်ယက်စိုက်ပျိုးနေတာပါလဲ။"

of a country, right?

"ဟုတ်တယ်နော်။"

Well, a country has many gardeners,

ကောင်းပြီ၊ နိူင်ငံတစ်ခုမှာ ဥယျာဉ်မှုးတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။

and one of them is the government,

သူတို့ထဲက တစ်ယောက်ကတော့ အစိုးရပါ။

so we have to ask the question,

ဒါကြောင့် ကျွန်မတို့ ဒီမေးခွန်းကို မေးဖို့လိုတာပေါ့။

how is a country governed?

"အဲဒီနိူင်ငံအား အုပ်ချုပ်မှု ဘယ်လိုရှိပါသလဲ" ။

How is it managed?

"ဘယ်လို စီမံအုပ်ချုပ်ပါသလဲ" ဆိုတာကိုပေါ့။

And this is the reason why we have developed

ဒါကတော့ ကျွန်မတို့က ရှေ့ကိုမြော်မြင်တဲ့ အညွှန်းကိန်းများလို့ ခေါ်ဝေါ်ထားတာကို

what we call forward-looking indicators.

ဘာဖြစ်လို့ ပြုစုဖန်တီးထားတာလဲ ဆိုတာရဲ့ အကြောင်အရင်း တစ်ခုပါ။

These are indicators that give you

ဒီအညွှန်းကိန်းတွေဟာ သင့်ကို နိူင်ငံတစ်ခုရဲ့

a much better read about

လူမှုစီးပွား တိုးတက်မှုအကြောင်း များစွာမှ ပိုကောင်းမွန်တဲ့

the socioeconomic development of a country.

လေ့လာသုံးသပ်ချက်ကို ပေးနိုင်ကြပါတယ်။

I hope you would agree it's important for you to know

သင်တို့နိူင်ငံရဲ့ အစိုးရဟာ အသစ်ပြန်လည်ထုတ်ယူလို့ရတဲ့ စွမ်းအင်နဲ့ ပညာရေးထဲမှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံဖို့ကို စိတ်ဆန္ဒရှိပါရဲ့လားဆိုတာကို

if your government is willing to invest in renewable energy and education.

သင်တို့သိရှိဖို့ အရေးကြီးတယ်ဆိုတာ သင်တို့ သဘောတူမယ်လို့ ကျွန်မမျှော်လင့်ပါတယ်။

It's important for you to know

သင်တို့အနေနဲ့ သိရှိဖို့ အရေးကြီးတာက သင်တို့နိူင်ငံရဲ့ အစိုးရဟာ

if the government of your country

ဘေးကျပ်နံကျပ်ကာလတစ်ခုကို ကိုင်တွယ်နိူင်စွမ်း ရှိပါသလား၊

is able to manage a crisis,

ကတိပြုထားတဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေကို

if the government is finally able to implement

အစိုးရဟာ နောက်ဆုံးမှာတော့

the reforms that it's promised.

အကောင်အထည်ဖော ္ဆောင်ရွက်နိူင်စွမ်းရှိပါသလား ဆိုတာတွေပါ။

For example, if INCRA would rate

ဥပမာအနေနဲ့ အကယ်၍ INCRA ကနေပြီး

South Africa right now,

အခုလက်ရှိအချိန်မှာ တောင်အာဖရိကနိူင်ငံကို စံနှုန်းသတ်မှတ်မယ်ဆိုရင်

of course we would take a very, very close look

ဒီနိူင်ငံထဲတွင် ကမ္ဘာပေါ်မှာ အမြင့်ဆုံးဖြစ်နေတဲ့

at the youth unemployment of the country,

လူငယ်အလုပ်လက်မဲ့ နှုန်းထားကို

the highest in the world.

တကယ့်ကို အရမ်းကြီး နီးနီးကပ်ကပ် လေ့လာကြည့်ပါလိမ့်မယ်။

If over 70 percent of a country's population

အကယ်လို့များ နိူင်ငံတစ်ခုရဲ့အသက ္(၃၅) နှစ်အောက်

under the age of 35 is unemployed,

လူဦးရေရဲ့ (၇၀)ရာခိုင်နှုန်းဟာ အလုပ်လက်မဲ့ ဖြစ်နေတယ်ဆိုရင်

of course this has a huge impact on the economy

ဒါဟာ မျက်မှောက် စီးပွားရေးကို ကြီးမားစာ အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိနေမှာဖြစ်ပြီးတော့

today and even more so in the future.

အနာဂတ်ကို ဒီထက်တောင် ပိုမိုလို့ကို အကျိုးသက်ရောက်မှာပါ။

Well, our friends at Moody's,

ကောင်းပြီ၊ Moody's၊ Standard & Poor's နဲ့ Fitch မှာရှိနေကြတဲ့

Standard & Poor's, and Fitch will tell us

ကျွန်မတို့ မိတ်ဆွေတွေကလည်း အဲဒါတွေအားလုံးကို

we would take this into account as well.

ကျွန်မတို့တွေ ထည့်သွင်းစဉ်းစာမယ် ဆိုတာကို ပြောပြကြမှာပေါ့။

But guess what? We do not know

ဒါပေမယ့် ဘာဖြစ်မလဲ မှန်းဆကြည့်စမ်းပါဦ။

exactly how they will take this into account.

သူတို့တွေ ဘယ်လို ထည့်သွင်းစဉ်းစားမလဲဆိုတာကို ၽြန်မတို့ တိတိကျကျ သိရမှာ မဟုတ်ပါဘူး။

And this leads me to the third big difference

ဒီအကြောင်းက INCRA ကလုပ်ဆောင်နိုင်မယ့်

that INCRA would make.

တတိယ ကြီးမားတဲ့ ခြားနားချက်ဆီကို ရှေးရှုသွားစေတာပေါ့။

INCRA would not only release its ratings

INCRA ဟာ ၎င်းရဲ့ အဆင့်သတ်မှတ်ချက်တွေကို ထုတ်ပြန်ရုံသာမကပဲ၊

but it would also release its indicators

၎င်းအနေနဲ့ ရဲ့ အညွှန်းကိန်းတွေရော၊

နည်းစနစ်ပိုင်း ဆိုင်ရာကိုပါ ထုတ်ပြန်ပေးပါလိမ့်မယ်။

and methodology.

ဒါကြောင့် လက်ရှိစနစ်နဲ့ လုံးဝမတူ ခြားနားချက်က

So in contrast to the current system,

INCRA ဟာ လုံးဝကို ပွင်လင်းမြင်သာမှု ရှိနေမယ်ဆိုတာပါပဲ။

INCRA would be fully transparent.

ဒါကြောင့် အနှစ်ချုပ်အနေနဲ့ INCRA ဟာ လက်ရှိကျွန်မတို့ဆီမှာရှိနေတဲ့

So in a nutshell,

အဆင့်သတ်မှတ်ရေး အေဂျင်စီကြီး (၃) ခုတို့အတွက် ပြိုင်ဆိုင်မှုတိုးမြှင့်ဖို့

INCRA would offer an alternative

အဲဒီဈေးကွက်ထဲကို ကိုယ်ကျိုးမဖက်တဲ့

to the current system of the big three rating agencies

ပါဝင်လှုပ်ရှားသူ တစ်ယောက်ကို ထပ်ဖြည့်လိုက်ခြင်းအားဖြင့်

by adding a new, nonprofit player to the mix

အစားထိုးရွေးစရာ တစ်ခုကို ကမ်းလှမ်း ပေးနိူင်ပါလိမ့် မယ်။

that would increase the competition,

ဒါဟာ ဒီကဏ္ဍရဲ့ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုကို တိုးမြှင့်နိူင်ပါလိမ့် မယ်။

it would increase the transparency of the sector,

ပြီးတော့ အရည်အသွေးကိုပါ မြှင့်တင်နိူင်ပါလိမ့် မယ်။

and it would also increase the quality.

ကျွန်မ ပြောနိူင်တာက အချုပ်အခြာ စံသတ်မှတ်ခြင်းဆိုတဲ့ အရာဟာ

I can tell that sovereign ratings

ဒီရှုပ်ထွေးတဲ့ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဘဏ္ဍာရေးလောကကြီးထဲက အရမ်းကိုသေးဖွဲတဲ့ အစိတ်အပိုင်းလေးပါလို့

may still look to you like this very small piece

သင်တို့ အနေနဲ့ ယူဆချင်ယူဆမိနေကောင်းပါလိမ့်မလားပဲ။

of this very complex global financial world,

ဒါပေမယ့် ဒါဟာ အရမ်းကို အရေးကြီးတဲ့ အရာတစ်ခုလို့ ကျွန်မက ထောက်ပြချင်နေတာပါ။

but I tell you it's a very important one,

အဲဒါ ပြင်ဆင်ဖို့ အရမ်းကို အရေးကြီးတဲ့ အရာတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။

and a very important one to fix,

ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ အချုပ်အခြာ စံသတ်မှတ်ချက်ဟာ ကျွန်မတို့ အားလုံးနဲ့ ဆက်စပ်နေလို့ပါ။

because sovereign ratings affect all of us,

ဒါတွေကို အများနဲ့ ဆိုင်တဲ့ ကုန်ပစ္စည်းအဖြစ်

and they should be addressed and should be defined

ကိုင်တွယ်သင့်ပြီး၊ အဓိပ္ပါယ်ဖွင့် သင့်တာပေါ့။

as public goods.

ဒါကြောင့်လည်း ကျွန်မတို့ရဲ့ ပုံစံအသစ်ကို အခုစမ်းသပ်နေကြတာဖြစ်ပြီး၊

And this is why we are testing our model right now,

INCRA ကို အသက်သွင်းပေးဖို့ကို

and why we are trying to find out if it can

စွမ်းဆောင်ရည်ရှိပြီး၊ စိတ်အားထက်သန်တဲ့ လုပ်ဆောင်သူတွေပါဝင်မယ့်

bring together a group of able and willing actors

အဖွဲ့တစ်ခုအဖြစ် စုစည်းနိူင်မလားဆိုပြီး အားထုတ်ကြိုးပမ်းနေကြတာပေါ့။

to bring INCRA to life.

INCRA ကိုတည်ထောင်ခြင်းဟာ လူတိုင်းလူတိုင်းရဲ့

I truly believe building up INCRA

အကျိုးစီပွားများနဲ့ အံဝင်ဂွင်ကျ ဖြစ်တယ် ဆိုတာရယ်၊

is in everyone's interest,

ပြီးတော့INCRA ကို ပိုပြီးတော့ ကျယ်ပြန့်တဲ့ ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ စနစ်အသစ် တစ်ခုရဲ့

and that we have the unique opportunity right now

အုတ်မြစ်တစ်ခုအဖြစ် ပြောင်းလဲဖို့ သူမတူတဲ့ အခွင့်အလမ်းတစ်ရပ်

to turn INCRA into a cornerstone

ဒီနေ့ ဒီအချိန်မှာ ရှိနေတယ်ဆိုတာကို ကျွန်မ တကယ်ယုံကြည်နေမိပါတယ်။

of a new, more inclusive financial system.

ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ကျွန်မတို့တွေဟာ အကြီစား ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာကြိုးကိုင်သူတွေကို

Because for way too long,

သူတို့ သဘောအတိုင်း ကစားနေကြတာကို သိပ်ကိုအကြာကြီး ခွင့်လွတ်ထားခဲ့ကြတာလေ။

we have left the big financial players on their own.

အခုအချိန်မှာတော့ သူတို့ထဲကို အဖော်သဟဲ တစ်ယောက်ယောက် ထည့်ပေးဖို့ အချိန်ရောက်ပြီပေါ့။

It's time to give them some company.

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

Thank you.

(လက်ခုပ်သံများ)

(Applause)