Anastasia Taylor-Lind: Fighters and mourners of the Ukrainian revolution

Translator: Aung Paing Soe Reviewer: Sanntint Tint

When I arrived in Kiev,

ကျမ ကိယက်မြို့ကို

on February 1 this year,

ဒီနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့မှာရောက်တော့

Independence Square was under siege,

လွတ်လပ်ရေးအထိန်းအမှတ်ကွင်းပြင်ကို

surrounded by police loyal to the government.

ရဲတွေ၊ အစိုးရသစ္စာခံတွေက

ပိတ်ဆို့ဝန်းရံထားတယ်။

The protesters who occupied Maidan,

မိုင်ဒန်လို့ခေါ်တဲ့ ကွင်းပြင်မှာ

as the square is known,

ဆန္ဒပြသူတွေနဲ့ ပြည့်နေပြီးတေ့

prepared for battle,

တိုက်ပွဲအတွက် ပြင်ဆင်ထားကြတယ်။

stockpiling homemade weapons

အိမ်လုပ်လက်နက်တွေ၊ ချပ်ဝတ်တန်ဆာတွေ

and mass-producing improvised body armor.

အမြောက်အများ စုပုံထားကြတယ်။

The Euromaidan protests began peacefully at the end of 2013,

ဥရောပရဲ့ မိုင်ဒန်ဆန္ဒပြပွဲဟာ ၂၀၁၃ အကုန်မှာ

ငြိမ်းချမ်းစွာ စတင်ခဲ့တယ်။

after the president of Ukraine, Viktor Yanukovych,

ယူကရိန်း သမ္မတ ဗစ်တီယာနော့ကိုဗစ်ချ်က

rejected a far-reaching accord with the European Union

ဥရောပသမဂ္ဂရဲ့ စာချုပ်ကိုပါဝင်ဖို့ ငြင်းတယ်

in favor of stronger ties with Russia.

ရုရှနဲ့ ပိုခိုင်မာအောင် ချိတ်ဆက်ဖို့ပေါ့။

In response, tens of thousands of dissatisfied citizens

ဒါကိစ္စကိုမကျေနပ်တဲ့ လူပေါင်းများစွာက

poured into central Kiev to demonstrate against this allegiance.

ဆန္ဒပြဖို့ ကိယက်မြို့လည်ကို စုရုံးလာကြတယ်။

As the months passed,

လကြာလာတဲ့အမျှ

confrontations between police and civilians intensified.

ရဲနဲ့ အရပ်သားကြား ပိုမိုတင်းမာလာပြီ။

I set up a makeshift portrait studio by the barricades on Hrushevsky Street.

ဟူရှက်စကီးလမ်းမှာ ဓာတ်ပုံစတူရီယိုတစ်ခု

ကျမ ဖန်တီးလိုက်တယ်။

There, I photographed the fighters against a black curtain,

အဲဒီနေရာမှာ အနက်ရောင်ပိတ်စနောက်ခံနဲ့

ဖိုက်တာတွေကို ဓာတ်ပုံစရိုက်တယ်။

a curtain that obscured the highly seductive and visual backdrop

မီးရောင်၊ ရေခဲနဲ့ မီးခိုးမြင်ကွင်းတွေကို

of fire, ice and smoke.

အနက်ရောင်ခန်းဆီး,စနဲ့ ကွယ်လိုက်တာပါ။

In order to tell the individual human stories here,

လူတစ်ယောက်စီရဲ့ အကြောင်းပြောဖို့

I felt that I needed to remove the dramatic visuals

မီဒီယာတွေမှာ ထပ်ခါတလဲပါနေတဲ့

that had become so familiar and repetitive within the mainstream media.

ဒရာမာဆန်တဲ့ မြင်ကွင်းတွေကို

မပြသင့်ဘူးလို့ ကျမခံစားမိတယ်။

What I was witnessing was not only news, but also history.

ကျမတွေ့ကြုံနေရတာက သတင်းအချက်အလက်သာမက

သမိုင်းတကွေ့ကိုပါ ဖြတ်သန်းနေရတာပါ။

With this realization,

အဲဒီလို နားလည်မိတဲ့အခါ

I was free from the photojournalistic conventions

သတင်းစာ၊ မဂ္ဂဇင်းတွေရဲ့

သမားရိုးကျနည်းလမ်းတွေအတိုင်း

of the newspaper and the magazine.

ကျမ လိုက်မလုပ်ဖြစ်တော့ဘူး။

Oleg, Vasiliy and Maxim were all ordinary men,

အိုလက်၊ ဗက်စလီနဲ့ မက်စင်တို့က

မြို့ငယ်တွေမှာ အေးချမ်းစွာနေထိုင်ကြတဲ့

with ordinary lives from ordinary towns.

ရိုးရိုးအရပ်သားတွေပါ။

But the elaborate costumes that they had bedecked themselves in

ဒါပေမဲ့ သူတို့ဘာသာ တီထွင်ပြီး

ဝတ်ထားတဲ့ဝတ်စုံတွေက

were quite extraordinary.

တော်တော်မိုက်တယ်။

I say the word "costume"

ကျမ ဝတ်စုံလို့ သုံးနှုန်းရတာက

because these were not clothes that had been issued

ဝတ်စုံတွေကို တိုင်ပင်ပြီးမှ

or coordinated by anyone.

ချုပ်ဝတ်ကြတာ မဟုတ်ဘူး။

They were improvised uniforms

ရတာနဲ့ ဖြစ်သလို ချုပ်ဝတ်ထားကြတာ။

made up of decommissioned military equipment,

ရှေးခတ်က စစ်အသုံးအဆောင်တွေ

irregular combat fatigues and trophies taken from the police.

မတူညီတဲ့ တိုက်ပွဲဝင်ဝတ်စုံတွေနဲ့

ရဲတွေဆီကရတဲ့ တံဆိပ်တွေ ပါတယ်။

I became interested in the way they were choosing to represent themselves,

သူတို့ကိုယ်သူတို့ ဖော်ညွှန်းဖို့

ရွေးချယ်ဝတ်စားပုံကို ကျမစိတ်ဝင်စားလာတယ်။

this outward expression of masculinity,

ကျားကျားယားယား ဝတ်ဆင်ပုံတွေ

the ideal of the warrior.

တိုက်ပွဲဝင်သူရဲကောင်းပေါ့။

I worked slowly, using an analog film camera

ဖလင်သုံးတဲ့ကင်မရာ၊

လက်လှည့် ဖိုးကပ်ချိန်သီး

လက်ကိုင် ဆလိုက်မီးနဲ့

with a manual focusing loop and a handheld light meter.

ဖြည်းဖြည်းပဲ ကျမအလုပ် လုပ်တယ်။

The process is old-fashioned.

ရှေးဟောင်းဓာတ်ပုံရိုက်နည်းပေါ့။

It gives me time to speak with each person

အဲတော့ လူတိုင်းနဲ့ ကျမစကားပြောချိန်ရတယ်။

and to look at them, in silence, while they look back at me.

ကျမကိုပြန်ကြည့်တဲ့အခါ

သူတို့ကို အချိန်ယူပြီး ကြည့်နိုင်တယ်။

Rising tensions culminated in the worst day of violence

နှစ်ဖက်တင်းမာလာရာက

အဆိုးဆုံးအကြမ်းဖက်မှု

on February 20,

ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၀ ရက်မှာ ဖြစ်ခဲ့တယ်။

which became known as Bloody Thursday.

သွေးစွန်းတဲ့ ကြာသပတေးနေ့လို့ ခေါ်ကြတယ်။

Snipers, loyal to the government,

အစိုးရသစ္စာခံ စနိုက်ပါသမားတွေက

started firing on the civilians and protesters on Institutskaya Street.

အရပ်သားတွေနဲ့ ဆန္ဒပြသူတွေကို

အင်စတီကျု့ကာယာလမ်းမှာ စပစ်တယ်။

Many were killed in a very short space of time.

အချိန်တိုအတွင်း လူတွေအများကြီး အသတ်ခံရတယ်။

The reception of the Hotel Ukraine became a makeshift morgue.

ယူကရိန်းဟိုတယ် ဧည့်ကြိုကောင်တာခုံက

အလောင်းတင်စင် ဖြစ်သွားတယ်။

There were lines of bodies laid in the street.

လမ်းပေါ်မှာလည်း အလောင်းတွေစီတန်းလို့

And there was blood all over the pavements.

ကြမ်းပြင်ပေါ်မှာသွေးတွေအိုင်လို့

The following day, President Yanukovych fled Ukraine.

နောက်တနေ့မှာ ယူကရိန်းသမ္မတ ယာန

In all, three months of protests

သုံးလတာဆန္ဒပြပွဲမှာ စုစုပေါင်း

resulted in more than 120 confirmed dead

အတည်ပြုသေဆုံး ၁၂၀ ဦး ရှိပြီး၊

and many more missing.

အများစုကတော့ ပျောက်ဆုံးနေကြတယ်။

History unfolded quickly,

သမိုင်းအဖြစ်အပျက်‌တွေက မြန်ဆန်လွန်းတယ်။

but celebration remained elusive in Maidan.

ဒါပေမဲ့ မိုင်ဒန်မှာ အောင်ပွဲဆိုတာမရှိသေးပါ

As the days passed in Kiev's central square,

အချိန်ကြာလာတဲ့အမျှ

ကိယက် မြို့လယ်ခေါင်ကကွင်းမှာ

streams of armed fighters

လက်နက်ကိုင်ဖိုက်တာ‌တွေနဲ့အတူ

were joined by tens of thousands of ordinary people,

ပြည်သူထောင်ပေါင်းများစွာက လမ်းတွေပေါ်မှာ

filling the streets in an act of collective mourning.

ဝမ်းနည်းချင်းအထိမ်းအမှတ် စုရုံးကြတယ်။

Many were women who often carried flowers

အမျိုးသမီးက အများစုပါ။ ပန်းတွေယူလာကြတယ်။

that they had brought to lay as marks of respect for the dead.

ကျဆုံးသူတွေကို ဂုဏ်ပြုဖို့ ယူလာတာ။

They came day after day

နေ့စဉ်ရက်ဆက်ကြာလာတဲ့အခါ

and they covered the square with millions of flowers.

ကွင်းတခုလုံး ပန်းမျိုးစုံလွှမ်းခြုံသွားတယ်

Sadness enveloped Maidan.

မိုင်ဒန်ကို ဝမ်းနည်းမှုနဲ့ ထုပ်ပိုးထားတယ်။

It was quiet and I could hear the birds singing.

တိတ်ဆိတ်နေလို့ ငှက်သံတွေပါ ကြားရတယ်။

I hadn't heard that before.

အရင်ကဆို လုံးဝမကြားဖူးဘူး။

I stopped women as they approached the barricades

ဂုဏ်ပြုဖို့ရောက်လာတဲ့ အမျိုးသမီး‌တွေကို

to lay their tributes

ဘယ်ရီဂိတ်နားရောက်လာရင်

and asked to make their picture.

ဓာတ်ပုံရိုက်ဖို့ ခွင့်တောင်းတယ်။

Most women cried when I photographed them.

ဓာတ်ပုံရိုက်တဲ့အခါ

အမျိုးသမီးအများစုက ငိုကြတယ်။

On the first day, my fixer, Emine, and I cried

ပထမနေ့မှာ

ဓာတ်ပုံလာရိုက်သူတွေနဲ့ ကျမအကူရယ်၊

with almost every woman who visited our studio.

အီမိုင်ရယ်၊ ကျမရယ် တူတူလိုက်ငိုကြတယ်။

There had been such a noticeable absence of women

အဲဒီအချိန်မတိုင်မီအထိ အမျိုးသမီးတွေကို

up until that point.

သိသိသာသာ မတွေ့ရဘူး။

And the color of their pastel coats,

သူတို့ရဲ့ ကုတ်အင်္ကျီရှည်တွေရဲ့အရောင်

their shiny handbags,

တောက်ပြောင်နေတဲ့ လက်ကိုင်အိတ်တွေ

and the bunches of red carnations,

သူတို့ယူလာတဲ့ ဇော်မွှားပန်းစည်းနီနီတွေ

white tulips and yellow roses that they carried

ကျူလစ်ဖြူဖြူ၊ နှင်းဆီဝါဝါတွေက

jarred with the blackened square

မည်းနက်နေတဲ့ ကွင်းပြင်နဲ့ စခန်းချနေတဲ့

and the blackened men who were encamped there.

ညစ်ပေနေတဲ့လူတွေနဲ့ ထော်လော်ကန့်လန့်ကြီး

It is clear to me that these two sets of pictures

ကျမအတွက်တော့ ဒီဆန့်ကျင်ဘက်မြင်ကွင်းနှစ်ခုက

don't make much sense without the other.

တစ်ခုခုများမရှိခဲ့ရင် အဓိပ္ပာယ်မဲ့နေမှာပဲ။

They are about men and women and the way we are --

ယောကျ်ားတွေနဲ့ မိန်းမတွေ အကြောင်းပါ။

not the way we look, but the way we are.

ဝတ်စားပုံမဟုတ်၊ ကျမတို့ရဲ့ ဖြစ်တည်မှုပါ။

They speak about different gender roles in conflict,

ပဋိပက္ခမှာ ကျား/မအခန်းကဏ္ဍတွေ

မတူညီပုံကို ပြောကြတယ်။

not only in Maidan, and not only in Ukraine.

မိုင်ဒန်၊ ယူကရိန်းပြင်ပမှာပါ

Men fight most wars and women mourn them.

ယောက်ျားတွေစစ်တိုက်ကြပြီး၊

မိန်းမတွေကပူဆွေးကြတယ်။

If the men showed the ideal of the warrior,

ယောက်ျားတွေက စစ်သည်တော်‌တွေဆိုရင်

then the women showed the implications of such violence.

မိန်းမတွေက စစ်အနိဌာရုံတွေကို ဖော်ပြနေတယ်။

When I made these pictures,

ဒီပုံတွေကျမ ရိုက်ခဲ့တုန်းက

အကြမ်းဖက်မှုတွေရဲ့ အဆုံးသတ်ကို

I believed that I was documenting the end of violent events in Ukraine.

မှတ်တမ်းတင်ခဲ့ပြီလို့ ကျမယုံကြည်ခဲ့တယ်။

But now I understand that it is a record of the beginning.

ဒါကအစပဲရှိသေးတယ်ဆိုတာကို အခုကျမ နားလည်ပြီ။

Today, the death toll stands around 3,000,

ဒီနေ့အထိ သေဆုံး ၃၀၀၀ နီးပါးရှိပြီ။

while hundreds of thousands have been displaced.

လူထောင်ပေါင်းများစွာ ရွှေ့ပြောင်းရတယ်။

I was in Ukraine again six weeks ago.

လွန်ခဲ့တဲ့ ၆ ပတ်က ယူကရိန်းကိုပြန်ရောက်တယ်။

In Maidan, the barricades have been dismantled,

မိုင်ဒန်မှာ ဘယ်ရီတုံးတွေကို ဖယ်လိုက်ကြပြီ။

and the paving stones which were used as weapons during the protests replaced,

ဆန္ဒပြချိန်တုန်းကလက်နက်အဖြစ်သုံးခဲ့တဲ့

လမ်းခင်းကျောက်တုံးတွေ မရှိကြတော့။

so that traffic flows freely through the center of the square.

ကွင်းအလယ်ကနေ ကားတွေ ဥဒဟိုသွားနေကြပြီ။

The fighters, the women and the flowers are gone.

ဖိုက်တာ၊ အမျိုးသမီးနဲ့ ပန်းတွေ မရှိကြတော့။

A huge billboard depicting geese flying over a wheat field

ဂျုံခင်းပေါ် ဖြတ်ပျံနေတဲ့

ငန်းအုပ်ပုံဘီလ်ဘုတ်ကြီးနဲ့

covers the burned-out shell of the trade union's building

မီးလောင်ထားတဲ့ သမဂ္ဂအဆောက်အဦကို

ဖုံးကာထားတယ်။

and proclaims,

အဲဒီမှာရေးထားတာက

"Glory to Ukraine.

ယူကရိန်းနိုင်ငံအားဦးညွှတ်ပါ၏။

Glory to heroes."

သူရဲကောင်းတွေကို ဦးညွှတ်ပါ၏။

Thank you.

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

(Applause).

(လက်ခုပ်တီးသံ)