Powerful visual illusions | Al Seckel

Translator: Zoran Blazevski Reviewer: Marko Marcevski

We're going to talk -- my -- a new lecture, just

Ќе зборуваме

for TED -- and I'm going show you some illusions

-- за моето -- ново предавање, само за ТЕД -- и ќе ви покажам неколку илузии

that we've created for TED, and I'm going to try

кои ги креиравме за ТЕД, и исто така ќе се обидам

to relate this to happiness. What I was thinking

да го поврзам ова со среќата. Под среќа

about with happiness is, what gives happiness --

мислам на тоа што не прави среќни --

or happiness, which I equate with joy in my

или среќа што ја поистоветувам со радост во мојата

particular area, and I think there's something very

област, и мислам дека има нешто многу

fundamental. And I was thinking about this. And

фундаментално во тоа. Размислував за ова.

it's in terms of both illusions and movies that we

Има врска и со илузиите и филмовите кои одиме

go see and jokes and magic shows is that there's

да ги гледаме, како и вицевите и маѓионичарските претстави -- има

something about these things where our

нешто заедничко меѓу овие работи, а тоа е дека нашите

expectations are violated in some sort of pleasing

очекувања се измамени на некој пријатен

way. You go see a movie. And it has an unexpected

начин. Одите да гледате филм. И гледате неочекуван

twist -- something that you didn't expect -- and

пресврт -- нешто што не сте очекувале -- и

you find a joyful experience. You look at those

доживувате чувство на радост. Погледнувате во оние,

sort of illusions in my book and it's not as what

еден вид илузии, во мојата книга и гледате нешто

you'd expect. And there's something joyful about

што не сте очекувале. И има некоја радост во тоа.

it. And it's the same thing with jokes and all

А истото чувство е и со вицовите и

these sorts of things. So, what I'm going to try

сличните работи. Значи, она што ќе се обидам

and do in my lecture is go a little bit further

да постигнам со предавањево, е да отидеме подалеку

and see if I can violate your expectations in a

и да видиме дали јас ќе успеам да ги нарушам вашите очекувања на

pleasing way. I mean, sometimes expectations that

пријатен начин. Мислам, некогаш очекувањата кои

are violated are not pleasant, but I'm going to try

се нарушени не се пријатни, но ќе се обидам

to do it in a pleasant way, in a very primal way,

да го направам тоа на пријатен начин, на многу едноставен начин

so I can make the audience here happy.

и така да ја направам публиката среќна.

So I'm going to show you some ways that we can

Значи, ќе ви покажам неколку начини на кои ќе ги

violate your expectations. First of all, I want to

нарушиме вашите очекувања. Најпрво сакам да

show you the particular illusion here. I want you

ви ја покажам оваа илузија. Сакам, веднаш

first of all when it pops up on the screen to

кога ќе се појави на екранот да

notice that the two holes are perpendicular to

забележите дека двата отвора се под прав агол

each other. These are all perceptual tricks. These

еден во однос на друг. Ова се перцептивни трикови.

are real objects that I'm going to show you. Now

Објектите што се прикажани се реални. Сега,

I'm going to show you how it is done. I've looped

ќе ви покажам како е ова направено. Го враќам

the film here so you can get a very interesting

филмот за да доживеете интересно

experience. I want you to see how this illusion is

искуство. Сакам да видите како оваа илузија е

constructed, and it's going to rotate so you see

направена, и ќе се ротира така да вие ја видите

that it's inside out. Now watch, as it rotates

од сите агли. Сега гледајте, како што ротира

back, how quickly your perception snaps. OK now.

наназад, колку брзо вашата перцепција се менува. Добро.

Watch it as it rotates back again. And this is a very

Гледајте како повторно се ротира назад. А ова е многу

bright audience, all right? See if you can stop it

умна публика, нели? Обидете се да го запрете

from happening, even though you know 100 percent it's

ова да се случи, и покрај тоа што знаете дека е 100%

true that -- bam! You can't undo it. What does

реално -- бам! Неможете да го запрете, Што ова

that tell you about yourselves? We're going to do

ни кажува за самите нас? Ќе го направиме

it again. No doubt about it. See if you can stop

повторно, Без сомнение. Обидете се да го запрете.

it from happening. No. It's difficult.

Не. Тешко е.

And we can violate your expectations in a whole

А можеме да ги нарушиме вашите очекувања на многу

variety of ways about representation, about shape,

различни начини на претставување, со форми,

about color and so forth and it's very primal. And

со бои и така натаму и тоа на многу едноставен начин. Ова

it's an interesting question to ponder, why these

е интересно прашање за размилување. Зошто овие

things -- we find these things joyful. Why would

работи не прават радосни. Зошто би

we find them joyful? So, here's something that

не правиле радосни? Еве нешто што

Lionel did a while ago. I like these sort of

Лајонел го направи пред извесно време. Сакам вакви

little things like this.

мали работи како ова.

Again, this is not an optical trick. This is what

Повторно, ова не е оптички трик. Ова е тоа

you would see. In other words, it's not a camera

што би го виделе. Со други зборови, не е трик со камера.

cut. It's a perceptual trick.

Ова е перцептуален трик.

OK. We can violate your expectations about

Добро, Можеме да ви ги нарушиме и очекувањата за

shape.

форма.

We can violate your expectations on representation

Можеме да ви ги нарушиме очекувањата за претстава

-- what an image represents. What do you see here?

-- што претставува сликава. Што гледата тука?

How many of you here see dolphins? Raise your hand

Колкумина од вас тука гледаат делфини? Кренете рака

if you see dolphins. OK, those people who raised

ако гледате делфини. Добро, со овие луѓе кои кренаа

their hands, afterwards, the rest of the audience,

рака, после предавањево, остатокот од публиката,

go talk to them, all right? Actually, this is the

нека оди да поразговара со нив, добро? Всушност, ова е

best example of priming by experience that I know.

најдобар пример за потсвесно наведување врз основа на претходно искуство.

If you are a child under the age of 10 who

Ако сте дете под 10 години кое

haven't been ruined yet, you will look at this

сеуште не е расипано, ќе гледате во оваа

image and see dolphins. Now, some of you adults

слика и ќе видите делфини. Сега, некој од вас кои сте возрасни

here are saying, "What dolphins? What dolphins?"

ќе каже, "Какви делфини? Кои делфини?"

But in fact, if you reversed the figure ground --

Но, ако ја инвертиравте основата на сликата --

in other words, the dark areas here -- I forgot to

односно, темните места тука -- заборавив да

ask for a pointer -- but if you reverse it, you'll

побарам покажувач -- но, ако ја инвертирате, ќе

see a whole series of little dolphins. By the way,

видите група мали делфини. Патем речено,

if you're also a student at CalTech -- they also

и ако сте студент на Кал Теч -- тие исто така

tend to just see the dolphins. It's based on

имаат тенденција да гледаат делфини. Затоа што е базирано

experience.

на претходно искуство.

Now, something like this can be used because this

Сега, нешто вакво може да се користи затоа што

is after all talk about design, too. This was

станува збор и за дизајн исто така. Значи, ова е

done by Saatchi and Saatchi, and they actually got

направено од Сачи и Сачи, кои

away with this ad in Australia. So, if you look at

се појавија со оваа реклама во Австралија. Ако погледнете во

this ad for beer, all those people are in sort of

оваа реклама за пиво, сите луѓе се во еден вид

provocative positions. But they got it passed, and

провокативна позиција. Но, ова им помина и тие

actually won the Clio awards, so it's funny how you can do

всушност ја освоија Клио наградата, -- забавно е да се

these things.

прават вакви работи.

Remember that sort of, um. This is the joke I did

Се сеќавате на ова, хмм. Ова е шега што ја направив

when the Florida ballot was going around. You

за пребројувањето гласови во Флорида.

know, count the dots for Gore; count the dots for

Знаете, броите точки за Гор, броите точки за

Bush; count 'em again ...

Буш. Па повторно ги броите.

You can violate your expectations about

Можете да ги промените очекувањата и за

experience. Here is an outside water fountain that

искуството. Еве една водена фонтана, која

I created with some friends of mine, but you can

ја правев со едни мои пријатели, но можете да

stop the water in drops and -- actually make all

ги запрете капките вода -- всушност да направите

the drops levitate. This is something we're

капките да лебдат. Ова е нешто што

building for, you know, amusement parks and that

го правиме за, знаете, забавни паркови и

kind of stuff.

слични места.

Now let's take a static image. Can you see this?

Сега да земеме една статична слика. Го гледате ова?

Do you see the middle section moving down and the

Го гледате средниот дел како се движи надолу а

outer sections moving up? It's completely static.

страничните делови нагоре? А всушност е статично.

It's a static image. How many people see this

Тоа е статична слика. Колкумина од вас ја видоа

illusion? It's completely static.

илузијата? Сликата е комплетно статична.

Right. Now, when -- it's interesting that when we

Добро. Сега -- интересно е кога

look at an image we see, you know, color, depth,

гледаме во сликава, гледаме боја, длабочина,

texture. And you can look at this whole scene and

состав. И може да ја гледате целава сцена и

analyze it. You can see the woman is in closer than

да ја анализирате. Гледате дека жената е поблиску од

the wall and so forth. But the whole thing is

ѕидот и така натаму, Но целата слика е

actually flat. It's painted. It's trompe l'oeil.

всушност рамна. Насликана е. Тоа е визуелен трик..

And it was such a good trompe l'oeil that people

И тоа толку добар визуелен трик што луѓето

got irritated when they tried to talk to the

беа иритирани кога сакаа да зборуваат со

woman and she wouldn't respond.

жената, а таа не им возвраќаше.

Now, you can make design mistakes. Like this

Може да направите и дизајнерски грешки. Како оваа

building in New York. So that when you see it from

зграда во Њујорк. Така да кога ја гледате од

this side, it looks like the balconies tilt up,

една страна, изгледа како балконите да се поткренати,

and when you walk around to the other side it

а кога ќе отидете од другата страна тие

looks like the balconies go down. So there are

изгледаат како да се навалени. Значи има

cases where you have mistakes in design that

случаи каде што имате грешки во дизајнот кои

incorporate illusions.

содржат илузии.

Or, you take this particular un-retouched

Или да ја земеме оваа неретуширана

photograph. Now, interestingly enough, I get a lot

фотографија. Сега, интересното е што, примив многу

of emails from people who say, "Is there any

пораки од луѓе кои прашуваат, "Дали има некоја

perceptual difference between males and females?"

перцептуална разлика помеѓу мажите и жените?"

And I really say, "No." I mean, women can navigate

И јас велам, "Не." Мислам, жените може да се ориентираат

through the world just as well as males can -- and

низ просторот исто толку добро колку и мажите -- и

why wouldn't they? However, this is the one

зошто не би било така? Сепак, оваа

illusion that women can consistently do better

илузија жените постојано ја разбираат подобро

than males: in matching which head because they

отколку мажите: во претставата која глава е чија, затоа што тие

rely on fashion cues. They can match the hat.

се ослонуваат на модните познавања. Можат да ја спојат шапката со лицето.

Okay, now getting to a part -- I want to show

Добро, стигнавме до делот -- каде сакам да ви покажам

design in illusions. I believe that the first

како се прават илузиите. Верувам дека прв

example of illusions being used purposely was by

пример на илузија кој е намерно направен е од

da Vinci in this anamorphic image of an eye. So

Да Винчи, со овој анаморфичен приказ на око. Така,

that when you saw from one little angle was like

кога го гледате под агол изгледа

this. And this little technique got popular in the

вака. Оваа техника била популарна во

16th century and the 17th century to disguise

16-тиот и 17-тиот век, за маскирање на

hidden meanings, where you could flip the image and

скриени значења, со вртење на сликата

see it from one little point of view like this.

и гледање под агол како што е прикажано.

But these are early incorporations of illusions

Но ова беше во раните фази на користење на илузијата

brought to -- sort of high point with Hans

донесени до -- некоја повисока точка со "Амбасадорите"

Holbein's "Ambassadors." And Hans Holbein worked

на Ханс Холбајнс. Ханс Холбајнс работел

for Henry VIII. This was hung on a wall where you

за Хенри VII. Сликата била закачена на ѕид така да

could walk down from the stair and you can see

симнувајќи се по скали можело да се види

this hidden skull.

овој скриен череп.

All right, now I'm going to show you some

Добро, сега ќе ви покажам дела на некои

designers who work with illusions to give that

дизајнери кои работеа со илузии за да го добијат

element of surprise. One of my favorites is Scott

елементот на изненадување. Еден од моите омилени е Скот

Kim. I worked with Scott to create some illusions

Ким. Работевме со Скот да креираме илузии

for TED that I hope you will enjoy. We have one

за ТЕД кои се надевам ќе ви се допаднат. Имаме една

here on TED and happiness.

тука за ТЕД и среќата.

OK now. Arthur [Ganson] hasn't talked yet, but his is

Добро. Артур (Генсон) сеуште не говорел тука, но тоа ќе

going to be a delightful talk and he has some of

биде восхитувачки говор, а тој има надвор некои

his really fantastic machines outside. And so, we

навистина фантастични машини. И затоа, ние

-- Scott created this wonderful tribute to Arthur

-- Скот го креира ова прекрасно признание за Артур

Ganson.

Генсон.

Well, there's analog and digital. Thought that

Еве, аналогно и дигитално, Мислев дека

was appropriate here.

ќе е соодветно за овде.

And figure goes to ground.

Еве како фигура преоѓа во позадина.

And for the musicians.

И за музичарите.

And of course, since happiness -- we want "joy to the

И се разбира, за среќата -- посакуваме "радост на

world."

целиот свет."

Now, another great designer -- he's very well

Сега, уште еден голем дизајнер -- тој е многу

known in Japan -- Shigeo Fukuda. And he just

познат во Јапонија -- Шигео Фукуда. Тој има

builds some fantastic things. This is simply

конструирано неколку фантастични работи. Ова е едноставно

amazing. This is a pile of junk that when you view

неверојатно. Ова е еден куп отпадоци кој кога го гледате

it from one particular angle, you see its

од одреден агол, во огледалото

reflection in the mirror as a perfect piano.

ќе видите одраз на совршено пијано,

Pianist transforms to violinist.

Пијанист се трансформира во виолинист.

This is really wild. This assemblage of forks,

Ова е навистина лудо. Оваа структура од вилушки,

knives and spoons and various cutlery, welded

ножеви и лажици и најразличен прибор, заварени

together. It gives a shadow of a motorcycle. You learn

заедно, создаваат сенка на моторцикл. Се учат

something in the sort of thing that I do, which

некои работи во областа во која работам,

is there are people out there with a lot of time

на пример дека има луѓе, кои имаат

on their hands.

време на претек.

Ken Knowlton does wonderful composite images, like

Кен Нолтон прави прекрасни мозаици. Како

creating Jacques Cousteau out of seashells --

на пример Жак Кусто од школки --

un-retouched seashells, but just by rearranging

неретуширани школки, само аранжирани.

them. He did Einstein out of dice because, after

Го направи и Анјштајн од коцки, па нели и

all, Einstein said, "God does not play dice with

Ајнштајн рече "Господ не се коцка со универзумот"

the universe." Bert Herzog out of un-retouched

Берт Херцог од копчиња од тастатура.

keyboards. Will Shortz, crossword puzzle. John

Вил Шорц крстозбор.

Cederquist does these wonderful trompe l'oeil

Џон Седерквист ги прави овие прекрасни

cabinets.

ормари со визуелни трикови.

Now, I'm going to skip ahead since I'm sort of running

Сега ќе прескокнам некои работи затоа што сме кратки

[behind]. I want to show you quickly what I've

со времето. Сакам набрзина да ви покажам

created, some new type of illusions. I've done

што имам направено. Некои нови видови илузии.

something with taking the Pixar-type illusions. So

Направив нешто користејќи илузии од типот на Пиксар. Еве

you see these kids the same size here, running

ги гледате овие деца кои се исти по големина. Трчаат

down the hall. The two table tops of the same size.

низ ходникот. Двете маси со потполно иста големина.

They're looking out two directions at once. You

Децата гледаат во два правци истовремено.

have a larger piece fitting in with a smaller. And

Поголем предмет како го собира во помал. И

that's something for you to think about, all

ова е нешто за кое треба да се размисли така?

right? So you see larger pieces fitting in within

Значи гледате поголем предмет како го собира

smaller pieces here. Does everyone see that? Which

во помал тука. Дали сите можете да го видите ова? Што

is impossible. You can see the two kids are

всушност е невозможно. И двете деца кои

looking out simultaneously out of two different

гледаат истовремено во два разлицни

directions at once. Now can you believe these two

правци. Сега, можете ли да поверувате дека ове две

table tops are the same size and shape? They are.

маси се со иста големина и форма? Да исти се.

So, if you measured them, they would be. And as I say,

Ако ги измерите ќе се уверите. Како што кажав,

those two figures are identical in size and shape.

овие две фигури се идентични по големина и форма.

And it's interesting, by doing this in this sort

Интересно е дека, изработувајќи го ова

of rendered fashion, how much stronger the

со користење компјутерска графика, илузиите се уште

illusions are. Any case, I hope this has brought

посилни. Во секој случај, се надевам дека ова ви донесе

you a little joy and happiness, and if you're

малку радост и среќа, и ако ве

interested in seeing more cool effects, see me

интересира да видете повеке вакви интересни ефекти, може да се сретнеме

outside. I'd be happy to show you lots of things.

надвор. Ќе ми биде задоволство да ви покажам уште многу работи.