Arthur Potts Dawson: A vision for sustainable restaurants

Translator: Hiwa Foundation Reviewer: Hiwa Foundation II

Restaurants and the food industry in general

ڕیستۆرانتەکان و پیشەسازی خۆراک بە گشتی

are pretty much the most wasteful industry

سەرچاوەی زۆرینەی پاشماوەکانی پیشەسازین

in the world.

لە جیهاندا

For every calorie of food that we consume here in Britain today,

بۆ هەموو گەرمۆکەیەکی خواردن کە ئەمڕۆ ئێمە لە بەریتانیادا لە ناوی دەبەین

10 calories are taken to produce it.

دەبێت دە گەرمۆکەی بۆ بەرهەم بهێنین

That's a lot.

ئەوەش زۆرە

I want to take something rather humble

من دەمەوێت شتێکی سادە بکەین

to discuss.

بۆ گفتوگۆ

I found this in the farmers' market today,

ئەمڕۆ لە بازاڕ لە ناو جوتیارەکاندا ئەمەم دۆزیەوە

and if anybody wants to take it home and mash it later, you're very welcome to.

ئەگەر هەر کەسێک ویستی ئەوە بباتەوە بۆ ماڵەوە بۆ ئەوەی دواتر بخورێت، ئێوە بەوە زۆر دڵخۆش دەبن

The humble potato --

پەتاتە سادەکە

and I've spent a long time, 25 years, preparing these.

کاتێکی زۆرم بەسەربرد بۆ ئامادەکردنی ئەمە، کە ماوەی بیست و پێنج ساڵ بوو

And it pretty much goes through

ئەوە زۆر خۆش بەڕێوە دەچێت

eight different forms in its lifetime.

ئەوە هەشت شێوەی جیاوازی هەیە لە تەمەنیدا

First of all, it's planted, and that takes energy.

یەکەمیان، دەچێندرێت، و وزەیان دەوێت

It grows and is nurtured.

گەورە دەبن و گەشە دەکەن

It's then harvested.

پاشان بەرهەمەکە بەدەست دێت

It's then distributed,

دوای ئەوە دابەش بوون و

and distribution is a massive issue.

بڵاو دەکرێنەوە و مشتەریەکیان بۆ پەیدا دەبێت

It's then sold and bought,

پاشان کڕین و فرۆشتنیان پێوە دەکرێت

and it's then delivered to me.

دوای هەموو ئەمانەش بە دەستی من گەیشتن

I basically take it, prepare it,

پێشەکی خەڵک بە دەستی دێنن، ئامادەی دەکەن

and then people consume it -- hopefully they enjoy it.

پاشان لە ناوی دەبەن.. هیوادارم چێژیان لێوەرگرتبێت

The last stage is basically waste,

دواهەمین قۆناغ بە شێوەیەکی بنچینەیی بە فیڕۆدانیەتی

and this is is pretty much where everybody disregards it.

ئەمە ئەو شتەیە کە زۆربەی کەسەکان خۆیانی لێ گێل دەکەن

There are different types of waste.

جۆری جیاوازمان هەیە لە بەفیڕۆدان

There's a waste of time; there's a waste of space; there's a waste of energy;

بەفیڕۆدانی کات، بە فیڕۆدانی زەوی و زار، بەفیڕۆدانی ووزە

and there's a waste of waste.

بە فیڕۆدانی پاشەڕۆ

And every business I've been working on

هەموو ئەو ئیشانەی کە کارم تێدا کردون

over the past five years,

لەماوەی پێنج ساڵی ڕابردودا

I'm trying to lower each one of these elements.

هەوڵ دەدەم بۆ کەمکردنەوەی هەر یەکێک لەم بەشانە

Okay, so you ask what a sustainable restaurant looks like.

باشە، ئێوە پرسیار دەکەن ئایا شێوەی چی ڕیستۆرانتێک گونجاوە

Basically a restaurant just like any other.

بەشێوەیەکی بنچینەیی هەموو ڕێستۆرانتەکان لە یەکتر دەچن

This is the restaurant, Acorn House.

ئەمە ڕیستۆرانت (ئەکەرۆن هاوس)ە

Front and back.

پێشەوە و دواوە

So let me run you through a few ideas.

ڕێگەم بدەن کەمێک بیرۆکەتان نیشان بدەم

Floor: sustainable, recyclable.

زەویەکە: گونجاوەو توانای بەکارهێنانەوەی هەیە

Chairs: recycled and recyclable.

کورسیەکان: بەکاردەهێنرێت و توانای بەکارهێنانەوەی هەیە

Tables: Forestry Commission.

مێزەکان: هی لیژنەی دارستانن

This is Norwegian Forestry Commission wood.

ئەمە داری لیژنەی دارستانی نەرویجە

This bench, although it was uncomfortable for my mom --

ئەم مێزە، گونجاو نەبوو بۆ دایکم

she didn't like sitting on it,

ئەو حەزی لە دانیشتن نەبوو لەسەر ئەوە

so she went and bought these cushions for me from a local jumble sale --

بۆیە ڕۆشت ئەم سەرینانەی بۆ من کڕی لە بازاڕێکی ناوخۆیی کە شتی بەکارهێنراوی تێدا دەفرۆشرایەوە

reusing, a job that was pretty good.

ئەوە ئیشێکی زۆر باش بوو

I hate waste, especially walls.

ڕقم لە بەفیڕۆدانە، بەتایبەتی دیوارەکان

If they're not working, put a shelf on it, which I did,

ئەگەر ئەوانە ئیشێکیان پێناکرێت، خۆ دەتوانین ڕەفەیەکیان پێدا داکوتین،

and that shows all the customers my products.

ئەوە نیشاندانی بەرهەمەکانمە بە هەموو موشتەریەکان

The whole business is run on sustainable energy.

هەموو ئیشەکە کار دەکات لەسەر ووزەی گونجاو

This is powered by wind. All of the lights are daylight bulbs.

ئەمە بە هۆی باوە ئیش دەکات. هەموو ڕوناکیەکانی هی گڵۆپەکانی بەرەبەیان

Paint is all low-volume chemical,

وێنەی هەموو مادە کیمیاییە کەمەکان نیشان دەدات

which is very important when you're working in the room all the time.

ئەمەش زۆر گرنگە لە کاتێکدا تۆ هەموو کاتێک ئیش دەکەیت لە ژورەکەدا

I was experimenting with these -- I don't know if you can see it --

تاقیکردنەوەیەکم لەگەڵ ئەمانەدا کرد... نازانم ئەگەر بتوانن ئەوە ببینن

but there's a work surface there.

بەڵام لەوێدا ڕوبەرێک هەیە کە بتوانیت کاری تێدا بکەیت

And that's a plastic polymer.

ئەوە پلاستیکێکی پۆلیمەرە

And I was thinking, well I'm trying to think nature, nature, nature.

بیرم لەوە دەکردەوە لە ڕاستیدا دەمەوێت بیر لە سرووشت بکەمەوە، سروشت، سروشت

But I thought, no, no, experiment with resins,

بەڵام بیرم کەوتەوە نەخێر، نەخێر، تاقیکردنەوە کیماییەکان

experiment with polymers.

تاقیکردنەوە لەگەڵ پۆڵیمەرەکان

Will they outlive me? They probably might.

ئەمانە بۆ من باشترن؟ لەوانەیە وابێت

Right, here's a reconditioned coffee machine.

لێرەدا ئامێرێکی ئامادەکردنی قاوەی لێیە

It actually looks better than a brand new one -- so looking good there.

لە ڕاستیدا شێوەی زۆر باشترە لە دانەیەکی تازە... لەوێدا شێوەیەکی جوانی وەرگرتوە

Now reusing is vital.

ئێستا بەکارهێنانەوە شتێکی پێویستە

And we filter our own water.

ئێمە ئاوی خۆمان دەپاڵێوین

We put them in bottles, refrigerate them,

دەیانکەینە بوتڵەکانەوە، دەیانخەینە سەلاجەوە

and then we reuse that bottle again and again and again.

پاشان ئەو بوتڵە بەکاردەهێنینەوە جارێکی تر و جارێکی تر جارێکی تر

Here's a great little example.

ئەمانە چەند نمونەیەکی کەمن

If you can see this orange tree, it's actually growing in a car tire,

ئەگەر بتوانن ئەم داری پڕتەقاڵە ببینن، لەڕاستیدا ئەوە چێندراوە لە ناو تایەی سەیارەدا

which has been turned inside out and sewn up.

دەخولایەوە لە ناوەوە بۆ دەرەوە و دەبەسترایەوە بەیەکەوە

It's got my compost in it, which is growing an orange tree, which is great.

پەینم تێکرد ئێستا گەشە دەکات، ئەوە زۆر نایابە

This is the kitchen, which is in the same room.

ئەمە چێشتخانەکەیە، کە لە هەمان ژوردایە

I basically created a menu that allowed people

بەشێوەیەکی بنچینەیی ئەو خواردنانەی تێدا دروست دەکرێت، دەکرێن بە لیستێک و دەدرێت بەخەڵک

to choose the amount and volume of food

بۆ ئەوەی بڕو قەبارەی خواردنەکە دیاری بکەن

that they wanted to consume.

کە ئەوان دەیانەوێت بەکاری بهێنن

Rather than me putting a dish down,

بەڵکو زیاتر لەوەی کە من دایدەنێم لە قاپێکدا

they were allowed to help themselves to as much or as little as they wanted.

ئەوان ڕێگەیان دەدرێت و یارمەتیان دەدرێت تاکو خۆیان بڕیار بدەن کەمیان دەوێت یان زۆر

Okay, it's a small kitchen. It's about five square meters.

باشە، ئەوە چێشتخانەیەکی بچوکە، نزیکەی پێنج مەتر چوار گۆشەیە

It serves 220 people a day.

لە ڕۆژێکدا خزمەتگوزاری پێشکەشی دوو سەدو بیست کەس دەکات

We generate quite a lot of waste.

ئینجا ئێمە بەیەکجاری زیادەڕەوی دروست دەکەین

This is the waste room.

ئەمە ژوری شتە زیادەکانە

You can't get rid of waste.

ناتوانن ڕزگارتان بێت لە شتە زیادەکان

But this story's not about eliminating it, it's about minimizing it.

بەڵام ئەم چیرۆکە دەربارەی لابردنی ئەوە نیە، دەربارەی بچوک کردنەوەی ئەوەیە

In here, I have produce and boxes

لێرە، بەرهەم و سندوقەکانی منی لێیە

that are unavoidable.

ئەوە خۆی لێ لانادرێت

I put my food waste into this dehydrating, desiccating macerator --

زیادەی خواردنەکەم دادەنێم لە ناو ئەمەداو تاکو وشکی بکات، هەروەها وشکی دەکاتەوە و نەرمی دەکات

turns food into an inner material,

خواردنەکە دەخولێنێتەوە لەناو کەرەستە ناوخۆییەکەدا

which I can store and then compost later.

کەدەتوانم هەڵیبگرم و پاشان وەک پەین بەکاری بهێنم

I compost it in this garden.

پەین دەکەمە ناو ئەم باخچەیەوە

All of the soil you can see there is basically my food,

هەموو خاکەکە دەتوانن ببینن لەوێدا کە بەشێوەیەکی بنچینەیی خواردنەکەی منن

which is generated by the restaurant,

کە دەستم کەوتوە لە لایەن ڕیستۆرانتەکەوە

and it's growing in these tubs, which I made out of storm-felled trees

ئەوانە گەشە دەکەن لە ناو ئەم حەوزانەدا، کە دروست کراون لە کارگەکانی بڕینی دار و درەخت

and wine casks and all kinds of things.

بەرمیلەکانی مەی و کۆمەڵێک شتی تر

Three compost bins --

سێ سندوقی زبڵدانی لێیە

go through about 70 kilos of raw vegetable waste a week --

کە حەفتا کیلۆ لە سەوزەی کاڵی زیادە دەگرێت لەیەک هەفتەدا

really good, makes fantastic compost.

بەڕاستی باشە، پەینێکی بێوینە دروست دەبیت

A couple of wormeries in there too.

هەروەها لەوێدا دوو سندوقی دروست کردنی پەینی لێیە لە ڕێگەی کرمەکانەوە

And actually one of the wormeries

لە ڕاستیدا یەکێک لە سندوقەکان

was a big wormery. I had a lot of worms in it.

زۆر گەورە بوو. کرمی زۆرم تیا دانابوو

And I tried taking the dried food waste,

هەوڵمدا خواردنی زیادەی وشکی تێبکەم

putting it to the worms, going, "There you go, dinner."

دامدەنا بۆ کرمەکان، دەمگوت، فەرمون نانی ئێوارەیە

It was like vegetable jerky,

ئەوە وەک خواردنی سەگ وابوو

and killed all of them.

هەموویانی کوشت

I don't know how many worms [were] in there,

نازانم ژمارەی کرمەکان کە لەوێدا بوون چەندە

but I've got some heavy karma coming, I tell you.

بەڵام وەک پێم وتن، چارەسەرێکی قورس ڕوبەڕویان بوویەوە

(Laughter)

پێکەنین

What you're seeing here is a water filtration system.

ئەوەی لێرەدا دەیبینن سیستەمێکی ئاو پاڵاوتنە

This takes the water out of the restaurant,

ئەمە ئەو ئاوە وەردەگرێت کە لە ڕیستۆرانتەکەوە دێتە دەرەوە

runs it through these stone beds -- this is going to be mint in there --

دەڕوات بە ناو ئەم بەردانەدا، ئەمە زۆر بەباشی دەڕوات بەڕێوە

and I sort of water the garden with it.

ئاوەکەیم دابەش کردوە بە ناو باخچەکەدا

And I ultimately want to recycle that, put it back into the loos,

لە کۆتایدا ویستم ئەوە بەکار بهێنمەوە، دووبارە ئەو ئاوە بەکاربهێنرێتەوە

maybe wash hands with it, I don't know.

لەوانەیە ئەوە بۆ دەست شۆردن بێت، نازانم

So, water is a very important aspect.

لەبەرئەوە ئاو لایەنێکی زۆر گرنگە

I started meditating on that

دەستم کرد بە بیرکردنەوە لەوە

and created a restaurant called Waterhouse.

ڕیستۆرانتێکم دروست کرد بە ناوی ماڵی ئاو

If I could get Waterhouse to be a no-carbon restaurant

ئەگەر بمتوانیایە ماڵی ئاو بکەم بەڕیستۆرانتێکی نا کاربۆنی

that is consuming no gas to start with, that would be great.

وە هیچ گازێکم تێدا بەکارنەهێنایە، ئەوە زۆر خۆش دەبوو

I managed to do it.

دەتوانم ئەوە بکەم

This restaurant looks a little bit like Acorn House --

ئەم ڕیستۆرانتە تۆزێک شێوەی لە خانوی ئەکۆرن دەچێت

same chairs, same tables.

هەمان کورسی، هەمان مێزەکان

They're all English and a little bit more sustainable.

هەموو ئینگلیزەکان بەشێوەیەکی زۆر کەم هاوڕێی ژینگەن

But this is an electrical restaurant.

بەڵام ئەمە ڕیستۆرانتێکی کارەباییە

The whole thing is electric, the restaurant and the kitchen.

هەموو شتەکانی کارەباییە، ڕیستۆرانت و چێشتخانەکە

And it's run on hydroelectricity,

ئەوە ئیش دەکات بە کارۆ ئاوی

so I've gone from air to water.

کەواتە، من تەواو بوم لە هەواوە بۆ ئاو

Now it's important to understand

ئێستا ئەوەی گرنگە تێگەشتنە

that this room

لەم ژوورە

is cooled by water, heated by water,

فێنک دەکرێتەوە بە ئاو، گەرم دەکرێت بە ئاو

filters its own water,

ئاوەکەی خۆی دەپاڵێوێت

and it's powered by water.

ووزەکەی بە ئاوە

It literally is Waterhouse.

ئەوە بەتەواوی خانوی ئاویە

The air handling system inside it --

سیستەمی هەواگۆڕکێی لە ناو خۆیدایە

I got rid of air-conditioning

لە هەوای پیس خۆی ڕزگار دەکات

because I thought there was too much consumption going on there.

لەبەرەئوەی هەستم کرد لەوێدا کارکردنێکی زۆر هەیە

This is basically air-handling.

ئەمە بەشێوەیەکی بنچینەیی سیستەمی هەواگۆڕکێیە

I'm taking the temperature of the canal outside,

پلەی گەرماکەیم بە نۆکەندێکدا بردۆتە دەرەوە

pumping it through the heat exchange mechanism,

میکانیکی ئاڵوگۆڕی گەرمیەکە بە هۆی ترومپایەکەوە دەبێت

it's turning through these amazing sails on the roof,

ئەوەش بە هۆی ئەم چارۆکە سەرنج ڕاکێشانەی سەقفەکەوە دەخولێتەوە

and that, in turn, is falling softly onto the people in the restaurant,

دەخولێتەوە، زۆر بەنەرمی دەکەوێتە سەر خەڵکی لە ناو ڕیستۆرانتەکەدا

cooling them, or heating them, as the need may be.

فێنکیان دەکاتەوە، یان گەرمیان دەکاتەوە، ئەوەی پێویست بێت دەیکات

And this is an English willow air diffuser,

ئەمە دار چناری ئینگلیزیە کە بەناو هەوادا بڵاو دەبێتەوە

and that's softly moving

بە هێواشی دەجوڵێتەوە

that air current through the room.

تەوژمی هەواکەی بە ناو ژوورەکەدا دەڕوات

Very advanced, no air-conditioning -- I love it.

زۆر پێش کەوتوە، بە بێ هەواگۆڕکێ، من حەزم لەوەیە

In the canal, which is just outside the restaurant,

لە نۆکەندەکەدا، تەنها لەدەرەوەی ڕیستۆرانتەکە

there is hundreds of meters of coil piping.

سەدان مەتر لە بۆری پێچاوپێچ هەیە

This takes the temperature of the canal

ئەمە پلەی گەرمای نۆکەندەکە وەردەگریت

and turns it into this four-degrees of heat exchange.

ئەوە دەخولێتەوە لە ناو ئەم چوار پلەیەی ئاڵوگۆڕی گەرمیەدا

I have no idea how it works, but I paid a lot of money for it.

هیچ بیرۆکەیەکم نیە دەربارەی ئەوەی کە ئەوە چۆن ئیش دەکات، بەڵام پارەیەکی زۆرم تێدا سەرف کردوە

(Laughter)

پێکەنین

And what's great is one of the chefs who works in that restaurant

شتێکی خۆش ئەوەیە کە یەکێک لەو چێشت لێنەرانەی کە لەو ڕیستۆرانتە ئیش دەکات لەوێ

lives on this boat -- it's off-grid; it generates all its own power.

لە ناو بەلەمێکدا دەژی، ئەوە ژوورێکە کە خۆی ووزە ی خۆی دروست دەکات

He's growing all his own fruit, and that's fantastic.

هەموو میوەکانی تێدا گەورە کردوە، ئەوە زۆر سەرنج ڕاکێشە

There's no accident in names of these restaurants.

ئەم ڕیستۆرانتانە لە خۆیانەوە ناو نەنراون

Acorn House is the element of wood; Waterhouse is the element of water;

ماڵی ئەکۆرن بەشەکانی پێک هاتوە لە دار، ماڵی ئاو بەشەکانی پێک هاتوە لە ئاو

and I'm thinking, well, I'm going to be making

بیرم دەکردەوە دەست بکەم بە دروستکردنی

five restaurants based

پێنج ڕیستۆرانت

on the five Chinese medicine acupuncture specialities.

لە پێنج بنکە بۆ کاری تایبەتی پزیشکی چینی

I've got water and wood. I'm just about to do fire.

ئاو و دارم بەدەست هێناوە، تەنها ئاگرم ماوە

I've got metal and earth to come.

پێویستم بەوە بوو کانزام دەست بکەوێت لە زەویەکەوە

So you've got to watch your space for that.

کەواتە بۆ بەدەست هێنانی ئەوە دەبێت سەیری بۆشاییەکەت بکەیت

Okay. So this is my next project.

باشە، کەواتە ئەمە پرۆژەی داهاتومە

Five weeks old,

پێنج هەفتە دواتر

it's my baby, and it's hurting real bad.

منداڵەکەم، زۆر بەخراپی بریندار بوو

The People's Supermarket.

خەڵکی سۆپەرمارکێتەکان

So basically, the restaurants only really hit

بەشێوەیەکی بنچینەیی، ڕیستۆرانتەکان تەنها کاریگەرییان

people who believed in what I was doing anyway.

لەسەر خەڵک هەیە، ئەوانەی باوەڕیان وایە کە هەرچۆنێ بێت بەردەوام بێت

What I needed to do was get food out

چیم پێویست بوو بۆ ئەوەی خواردنەکە بکەمە دەرەوە

to a broader spectrum of people.

تا مەودایەکی بێسنور لە خەڵکی دووربکەوێتەوە

So people -- i.e., perhaps, more working-class --

کەواتە خەڵک، مانای ئەوەیە زۆرینەیان چینی کرێکارانن

or perhaps people who actually believe in a cooperative.

یان لەوانەیە ئەو خەڵکانە بن کە باوەڕیان بە هاوکاری کردنی یەکتر هەیە

This is a social enterprise,

ئەمە پڕۆژەیەکی کۆمەڵایەتیە

not-for-profit cooperative supermarket.

هاوکاری کردنی سۆپەرمارکێتەکان قازانج نەویستە

It really is about the social disconnect

لە ڕاستیدا ئەوە دەربارەی لێک ترازانی کۆمەڵایەتیە

between food, communities

لە نێوان خواردن و کۆمەڵگاکاندا

in urban settings

لە ناوچە خاوەن شارستانیەتەکاندا

and their relationship to rural growers --

پەیوەندیان بە جوتیارە لادێیەکانەوە

connecting communities in London to rural growers.

پەیوەندیان بە کۆمەڵگاکان لە لەندەن بۆ جوتیارە لادێیەکان

Really important.

بەڕاستی گرنگە

So I'm committing to potatoes; I'm committing to milk;

کەواتە، من بەرهەم هێنەری پەتاتەکانم، بەرهەم هێنەری شیرم

I'm committing to leeks and broccoli -- all very important stuff.

بەرهەم هێنەری کەوەر و قەڕنابیتم... هەموو شتە گرنگەکان

I've kept the tiles; I've kept the floors;

خشتەکانم دەپاراست، زەویەکانم دەپاراست

I've kept the trunking; I've got in some recycled fridges;

قەدەکانم دەپاراست، سەلاجەکانم بەکاردەهێنا بۆ دووبارە بەکارهێنانەوەی هەندێکیان

I've got some recycled tills; I've got some recycled trolleys.

هەندێکیانم بەکاردەهێنایەوە لە فرۆشگاکاندا، هەندێکیانم بەکاردەهێنایەوە لە عەرەبانەی خواردنەکاندا

I mean, the whole thing is is super-sustainable.

مەبەستم ئەوەیە، هەموو شتەکان دۆستی ژینگەن بە شێوەیەکی گەورە

In fact, I'm trying and I'm going to make this

لە ڕاستیدا، هەوڵ دەدەم، واتە بەنیازم ئەمە دروست بکەم

the most sustainable supermarket in the world.

زۆرترین سۆپەرمارکێتی دۆستی ژینگەیی لە جیهاندا

That's zero food waste.

کە ڕێژەی بە فیڕۆدانی خۆراک تیایدا سفر بێت

And no one's doing that just yet.

تا ئێستا کەس ئەوەی نەکردوە

In fact, Sainsbury's, if you're watching,

لە ڕاستیدا، سینسیبری، ئەگەر سەیرتان کردبێت

let's have a go. Try it on.

بابڕۆین، هەوڵی بۆ دەدەین

I'm going to get there before you.

بە نیازم پێش ئێوە بگەمە ئەوێ

So nature doesn't create waste

کەواتە سروشت پاشەڕۆ و شتی زیادە دروست ناکات

doesn't create waste as such.

پاشەڕۆیەکی دیاریکراوی نیە

Everything in nature is used up in a closed continuous cycle

هەموو شتێک لە سروشتدا بەکاردەهێنرێت لە سوڕێکی بەردەوامی داخراودا

with waste being the end of the beginning,

لەگەڵ بەفیڕۆدان کە کۆتایی سەرەتایە

and that's been something that's been nurturing me for some time,

ئەو شتەش بوە هۆی سەرقاڵ کردنی من بۆ ماوەیەک

and it's an important statement to understand.

ئەوە دەستەواژەیەکی گرنگە بۆ تێگەشتن

If we don't stand up

ئەگەر ئێمە هەلنەستین

and make a difference

وە جیاوازیەک دروست نەکەین

and think about sustainable food,

وە بیر لە خواردنێک نەکەینەوە کە دۆستی ژینگە بێت

think about the sustainable nature of it,

وە بیر نەکەینەوە لە سروشتێک کە دۆستی ژینگە بێت

then we may fail.

ئەو کاتە لەوانەیە شکست بهێنین

But, I wanted to get up and show you

بەڵام، من ویستم نیشانی ئێوەی بدەم

that we can do it if we're more responsible.

ئەگەر زیاتر هەست بە لێپرسراوێتی بکەین دەتوانین ئەو کارە ئەنجام بدەین

Environmentally conscious businesses are doable.

کۆمپانیاکانی دۆستی ژینگە دەتوانن ئەوە بکەن

They're here. You can see I've done three so far;

ئەوان لێرەن، دەتوانن بیبینن هەتا ئێستا سێ جار کردومە

I've got a few more to go.

کەمێک ماوە بۆ ئەوەی زیاتر هەنگاو بنێم

The idea is embryonic.

بیرۆکەکە کۆرپەییە

I think it's important.

واهەست دەکەم ئەوە گرنگ بێت

I think that if we reduce, reuse, refuse

هەست دەکەم ئەگەر ئێمە ئەمانە کەم بکەینەوە، دووبارە بەکارهێنان، ڕەت کردنەوە

and recycle -- right at the end there --

لەگەڵ بەکارهێنانەو...بە تەواوەتی لە کۆتایی دا

recycling is the last point I want to make;

دووبارە بەکارهێنانەوە، دواهەمین خاڵە کە من دەمەوێت نیشانتانی بدەم

but it's the four R's, rather than the three R's --

بەڵام ئەوە چوار ڕێگەیە نەک سێ ڕێگە

then I think we're going to be on our way.

دواتر وا هەست دەکەم لەسەر ئەم کارە بەردەوام دەبین

So these three are not perfect -- they're ideas.

کەواتە ئەم سیانە بەس نین... بیرۆکەکانیان

I think that there are many problems to come,

هەست دەکەم ژمارەیەکی زۆر کێشە و گرفت ڕوبەڕویان دەبێتەوە

but with help, I'm sure I'm going to find solutions.

بەڵام لەگەڵ یارمەتی، دڵنیام ڕێگا چارەسەرەکان دەدۆزینەوە

And I hope you all take part.

هیوادارم هەمووتان بەشدار بن

Thank you very much. (Applause)

زۆر سوپاس، چەپڵە