Hasan Elahi: FBI, here I am!

104,455 views ・ 2011-10-31

TED


Խնդրում ենք կրկնակի սեղմել ստորև ներկայացված անգլերեն ենթագրերի վրա՝ տեսանյութը նվագարկելու համար:

Translator: YSLU MA translators 2010-2012 Reviewer: Lily Tsarukyan
00:15
Hi there. I'm Hasan. I'm an artist.
0
15260
2000
Ողջույն: Ես Հասանն եմ: Ես արվեստագետ եմ:
00:17
And usually when I tell people I'm an artist,
1
17260
3000
Եվ սովորաբար, երբ մարդկանց ասում եմ, որ արվեստագետ եմ,
00:20
they just look at me and say, "Do you paint?"
2
20260
2000
նրանք պարզապես նայում են ինձ և ասում. <<Դուք նկարո՞ւմ եք>>
00:22
or "What kind of medium do you work in?"
3
22260
3000
կամ <<Ո՞ր լրատվամիջոցում եք աշխատում>>:
00:25
Well most of my work that I work with
4
25260
2000
Դե այն, ինչով ես զբաղվում եմ,
00:27
is really a little bit about methodologies of working
5
27260
3000
ավելի շատ կապված է աշխատելու մեթոդների հետ,
00:30
rather than actually a specific discipline
6
30260
3000
քան որևէ կոնկրետ գիտաճյուղի
00:33
or a specific technique.
7
33260
2000
կամ կոնկրետ հմտությունների:
00:35
So what I'm really interested in is creative problem solving.
8
35260
3000
Իրականում ես հետաքրքրված եմ ստեղծարար խնդիրների լուծումով:
00:38
And I had a little bit of a problem a few years ago.
9
38260
3000
Մի քանի տարի առաջ մի փոքր խնդիր եմ ունեցել:
00:41
So let me show you a little of that.
10
41260
2000
Թույլ տվեք դրա վերաբերյալ մի բան ցույց տալ ձեզ:
00:43
So it started over here.
11
43260
2000
Ամեն ինչ սկսվեց այստեղ:
00:45
And this is the Detroit airport in June 19th of 2002.
12
45260
4000
Սա Դեթրոյթի օդանավակայանն է, հունիսի 19, 2002 թվական:
00:49
I was flying back to the U.S. from an exhibition overseas.
13
49260
3000
Ես արտասահմանյան մի ցուցահանդեսից վերադառնում էի Միացյալ Նահանգներ:
00:52
And as I was coming back,
14
52260
2000
Ճանապարհին ինձ կանգնեցրեց հետաքննությունների դաշնային բյուրոն,
00:54
well I was taken by the FBI, met by an FBI agent,
15
54260
3000
ծառայության մի աշխատակից դիմավորեց ինձ,
00:57
and went into a little room
16
57260
2000
մենք գնացինք մի փոքր սենյակ,
00:59
and he asked me all sorts of questions --
17
59260
2000
ու նա սկսեց տարբեր հարցեր տալ ինձ.
01:01
"Where were you? What were you doing? Who were you talking with?
18
61260
2000
<<Որտե՞ղ էիք:Ի՞նչ էիք անում: Ո՞ւմ հետ էիք խոսում:
01:03
Why were you there? Who pays for your trips?" --
19
63260
2000
Ինչո՞ւ էիք այդտեղ: Ո՞վ է վճարում ձեր ուղևորության համար>>-
01:05
all these little details.
20
65260
2000
նման մանրամասներ:
01:07
And then literally just out of nowhere,
21
67260
2000
Ու հանկարծ չգիտես որտեղից
01:09
the guy asks me, "Where were you September 12th?"
22
69260
3000
երիտասարդն ինձ հետևյալ հարցն է տալիս. <<Որտե՞ղ էիք սեպտեմբերի 12 –ին>>:
01:12
And when most of us get asked, "Where were you September 12th?"
23
72260
2000
Ում էլ հարցնեն << Որտե՞ղ էիք սեպտեմբերի 12 –ին>>
01:14
or any date for that fact,
24
74260
2000
կամ որևէ այլ օր,
01:16
it's like, "I don't exactly remember, but I can look it up for you."
25
76260
3000
ի պատասխան կհնչի << Հաստատ չեմ հիշում, բայց եթե ուզում եք, կարող եմ ճշտել>>:
01:19
So I pulled out my little PDA,
26
79260
2000
Այսպիսով, ես հանեցի գրպանի փոքրիկ համակարգիչը, (PDA),
01:21
and I said, "Okay, let's look up my appointments for September 12th."
27
81260
3000
և ասացի. << Լավ, եկեք տեսնենք ինչ հանդիպումներ եմ ունեցել սեպտեմբերի 12- ին:
01:24
I had September 12th -- from 10:00 a.m. to 10:30 a.m., I paid my storage bill.
28
84260
3000
Սեպտեմբերի 12-ին առավոտյան ժամը 10:00-10:30 վճարել եմ պահեստավորման վարձը:
01:27
From 10:30 a.m. to 12:00 p.m., I met with Judith who was one of my graduate students at the time.
29
87260
3000
Ժամը 10:30-12:00-ը հանդիպել եմ այդ ժամանակվա իմ շրջանավարտներից մեկի` Ջուդիի հետ:
01:30
From 12:00 p.m. to 3:00 p.m., I taught my intro class,
30
90260
2000
Ժամը 12:00-3:00 պարապել եմ նրա հետ,
01:32
3:00 p.m. to 6:00 p.m., I taught my advanced class.
31
92260
2000
իսկ ժամը 3:00-ից մինչև երեկոյան 6:00ը ևս մի դաս ունեի:
01:34
"Where were you the 11th?" "Where were you the 10th?"
32
94260
2000
<< Որտե՞ղ էիք ամսի 11-ին, ամսի 10-ին,
01:36
"Where were you the 29th? the 30th?"
33
96260
2000
29-ին, 30-ին:
01:38
"Where were you October 5th?"
34
98260
2000
Որտե՞ղ էիք հոկտեմբերի 5-ին>>:
01:40
We read about six months of my calendar.
35
100260
3000
Մենք կարդացինք մոտավորապես վեց ամիս իմ օրացույցից:
01:43
And I don't think he was expecting me to have such detailed records
36
103260
3000
Եվ չեմ կարծում, թե նա սպասում էր,
01:46
of what I did.
37
106260
2000
որ նման մանրակրկիտ գրառումներ կունենայի:
01:48
But good thing I did,
38
108260
2000
Բայց լավ է, որ այդ ամենն ունեի,
01:50
because I don't look good in orange.
39
110260
2000
քանի որ նարնջագույնն ինձ չէր սազի:
01:52
(Laughter)
40
112260
2000
( Ծիծաղ)
01:54
So he asked me --
41
114260
2000
Եվ նա ինձ հարցրեց
01:56
(Applause)
42
116260
2000
(Ծափահարություններ)
01:58
"So this storage unit that you paid the rent on,
43
118260
2000
<<Ի՞նչ կա
02:00
what did you have in it?"
44
120260
3000
ձեր վարձակալած պահեստում>>:
02:03
This was in Tampa, Florida,
45
123260
2000
Դա Տամպայում էր, Ֆլորիդայում,
02:05
so I was like, "Winter clothes that I have no use for in Florida.
46
125260
3000
ու ես ասացի. <<Ձմեռային հագուստ, որի կարիքը ես չունեմ Ֆլորիդայում:
02:08
Furniture that I can't fit in my ratty apartment.
47
128260
3000
Կահույք, որը չեմ կարող տեղավորել իմ խղճուկ բնակարանում:
02:11
Just assorted garage sale junk,
48
131260
3000
Պարզապես ավտոտնակում դրված աճուրդային աղբի հավաքածու,
02:14
because I'm a pack rat."
49
134260
2000
որովհետև ես հնահավաք եմ:
02:16
And he looks at me really confused and says, "No explosives?"
50
136260
3000
Երիտասարդը շփոթված ինձ է նայում ու ասում. << Պայթուցիկ չունե՞ք>>:
02:19
(Laughter)
51
139260
2000
(Ծիծաղ)
02:21
I was like, "No, no. I'm pretty certain there were no explosives.
52
141260
2000
Ես էլ թե << Ոչ, ոչ: Ես համոզված եմ, այնտեղ պայթուցիկ չկար:
02:23
And if there were, I would have remembered that one."
53
143260
3000
Իսկ եթե լիներ, ապա ես անպայման դա կհիշեի>>:
02:26
And he's still a little confused,
54
146260
2000
Նա դեռ մի քիչ շփոթված էր,
02:28
but I think that anyone who talks to me for more than a couple of minutes
55
148260
2000
բայց կարծում եմ, որ յուրաքանչյուր ոք, ով մի քանի րոպեից ավելի խոսում է հետս,
02:30
realizes I'm not exactly a terrorist threat.
56
150260
3000
հասկանում է, որ ես չեմ կարող ահաբեկիչ լինել:
02:33
And so we're sitting there,
57
153260
3000
Եվ այսպես, մենք նստած էինք,
02:36
and eventually after about an hour, hour and a half of just going back and forth,
58
156260
4000
և մոտավորապես մեկ-մեկուկես ժամ հետ ու առաջ անելուց հետո,
02:40
he says, "Okay, I have enough information here.
59
160260
2000
նա ասաց. <<Լավ, ես արդեն բավական տեղեկություն ստացա:
02:42
I'm going to pass this onto the Tampa office. They're the ones who initiated this.
60
162260
2000
Ես սա կփոխանցեմ Տամպայի գրասենյակ: Նրանք են այս ամենը նախաձեռնողները:
02:44
They'll follow up with you, and we'll take care of it."
61
164260
2000
Մենք կհոգանք ամեն ինչի մաիսն >>:
02:46
I was like, "Great."
62
166260
2000
<<Հրաշալի է>>,- ասացի:
02:48
So I got home and the phone rings,
63
168260
3000
Եվ այսպես, հասնում եմ տուն,հանկարծ լսվում է հեռախոսի զանգը,
02:51
and a man introduced himself.
64
171260
2000
ու մի մարդ է ներկայանում:
02:53
Basically this is the FBI offices in Tampa
65
173260
3000
Արդյունքում, ես կյանքիս վեց ամիսն անցկացրի Տամպայի
02:56
where I spent six months of my life --
66
176260
2000
հետաքննությունների դաշնային բյուրոյի գրասենյակներում
02:58
back and forth, not six months continuously.
67
178260
2000
հետ ու առաջ անելով. վեց ամիս շարունակ:
03:00
By the way, you folks know that in the United States,
68
180260
2000
Ի դեպ, ընկերնե'ր, կարծում եմ` դուք գիտեք, որ Միացյալ Նահանգներում
03:02
you can't take photographs of federal buildings,
69
182260
2000
պետական կառույցները լուսանկարելու իրավունք չկա,
03:04
but Google can do it for you.
70
184260
2000
բայց Գուգլը դա կանի ձեր փոխարեն:
03:06
So to the folks from Google, thank you.
71
186260
2000
Այնպես որ, Գուգլցինե'ր, շնորհակալություն ձեզ:
03:08
(Applause)
72
188260
3000
(Ծափահարություններ)
03:11
So I spent a lot of time in this building.
73
191260
2000
Այսպիսով, ես շատ ժամանակ անցկացրի այս շենքում:
03:13
Questions like:
74
193260
2000
Անընդհատ լսում էի նման հարցեր.
03:15
"Have you ever witnessed or participated in any act
75
195260
3000
<< Դուք երբևէ եղե՞լ եք վկա կամ մասնակցե՞լ եք որևէ գործունեության,
03:18
that may be detrimental to the United States or a foreign nation?"
76
198260
4000
որը կարող է վնաս հասցնել Միացյալ Նահանգներին կամ որևէ այլ ազգի>>:
03:22
And you also have to consider the state of mind you're in
77
202260
2000
Նկատի ունեցեք նաև հոգեկան այն վիճակը,
03:24
when you're doing this.
78
204260
2000
որում գտնվում եք:
03:26
You're basically face-to-face with someone
79
206260
2000
Դուք հիմնականում դեմ առ դեմ եք մի մարդու հետ,
03:28
that essentially decides life or death.
80
208260
3000
ով որոշում է ձեր կյանքի ու մահվան հարցը:
03:31
Or questions such as -- actually, during the polygraph,
81
211260
2000
Տալիս էին հարցեր, որոնք ստուգվում էին ստի դետեկտորով.
03:33
which was how it finally ended after nine consecutive of them --
82
213260
3000
դրանք ինն էին,
03:36
one of the polygraph questions was ...
83
216260
2000
և այդ հարցերից մեկն էր, …
03:38
well the first one was, "Is your name Hasan?" "Yes."
84
218260
3000
դե առաջին հարցն էր <<Ձեր անունը Հասա՞ն է: Այո:
03:41
"Are we in Florida?" "Yes." "Is today Tuesday?" "Yes."
85
221260
3000
Մենք Ֆլորիդայո՞ւմ ենք: Այո: Այսօր երեքշաբթի՞ է: Այո:
03:44
Because you have to base it on a yes or no.
86
224260
2000
Քանի որ պետք է պատասխանեք <<այո>> կամ <<ոչ>>,
03:46
Then, of course, the next question is:
87
226260
2000
հետևաբար հաջորդ հարցն է.
03:48
"Do you belong to any groups that wish to harm the United States?"
88
228260
3000
<< Դուք պատկանո՞ւմ եք որևէ խմբավորման, որը ցանկանում է վնաս հասցնել Միացյալ Նահանգներին>>:
03:51
I work at a university.
89
231260
2000
Ես աշխատում եմ համալսարանում:
03:53
(Laughter)
90
233260
2000
(Ծիծաղ)
03:55
So I was like, "Maybe you want to ask some of my colleagues that directly."
91
235260
4000
Դե ես ել ասացի <<Գուցե դուք դա անձա՞մբ հարցնեք իմ մի քանի աշխատակիցներից>>:
03:59
But they said, "Okay, aside from what we had discussed,
92
239260
3000
Բայց նրանք ասացին. <<Լավ, բացի այն, ինչ մենք քննարկեցինք,
04:02
do you belong to any groups that wish to harm the United States?"
93
242260
2000
դուք պատկանո՞ւմ եք որևէ խմբավորման, որը ցանկանում է վնաս հասցնել Միացյալ Նահանգներին>>:
04:04
I was like, "No."
94
244260
2000
Դե ես էլ ասացի <<Ոչ>>:
04:06
So at the end of six months of this
95
246260
2000
Այսպես, վեցերորդ ամսվա վերջում,
04:08
and nine consecutive polygraphs,
96
248260
2000
դետեկտորի ինը թեստերից հետո
04:10
they said, "Hey, everything's fine."
97
250260
2000
նրանք ասացին. <<Դե, ամեն ինչ լավ է>>:
04:12
I was like, "I know. That's what I've been trying to tell you guys all along.
98
252260
2000
<<Գիտեմ,- ասացի,- հենց դա էլ փորձում էի բացատրել այս ամբողջ ժամանակ, տղանե՛ր:
04:14
I know everything's fine."
99
254260
2000
Գիտեմ, որ ամեն ինչ լավ է>>:
04:16
So they're looking at me really odd.
100
256260
3000
Նրանք, իրոք, շատ զարմացած ինձ են նայում:
04:19
And it's like, "Guys, I travel a lot."
101
259260
2000
Ասում եմ. << Տղաներ, հասկանու՞մ եք, ես շատ եմ ճանապարհորդում>>:
04:21
This is with the FBI.
102
261260
2000
Այս ամենը հետաքննությունների դաշնային բյուրոյի հետ զրույցում:
04:23
And I was like, "All we need is Alaska not to get the last memo,
103
263260
2000
Ասում եմ. <<Մեզ միայն պետք է, որ Ալյասկան չընդունի վերջին հուշագիրը,
04:25
and here we go all over again."
104
265260
2000
որպեսզի ամեն ինչ նորից չսկսվի:>>
04:27
And there was a sincere concern there.
105
267260
2000
Գործակալներն անկեղծորեն մտահոգվեցին:
04:29
And he was like, "You know, if you get into trouble,
106
269260
2000
Նրանցից մեկն ասաց. <<Լսե'ք, եթե խնդիր լինի,
04:31
give us a call -- we'll take care of it."
107
271260
2000
զանգե'ք մեզ, ու մենք ձեզ կօգնենք>>:
04:33
So ever since then, before I would go anywhere, I would call the FBI.
108
273260
3000
Այդ օրվանից սկսած, նախքան որևէ տեղ գնալս զանգում եմ հետաքննությունների դաշնային բյուրո ու ասում.
04:36
I would tell them, "Hey guys, this is where I'm going. This is my flight.
109
276260
3000
<<Դե, տղանե'ր, ես գնում եմ այսինչ տեղը: Սա իմ չվերթն է.
04:39
Northwest flight seven coming into Seattle
110
279260
3000
հյուսիս-արևմտյան համար յոթ չվերթը ժամանում է Սիեթլ
04:42
on March 12th" or whatever.
111
282260
2000
մարտի 12-ին>> կամ նման մի բան:
04:44
A couple weeks later, I'd call again, let them know.
112
284260
2000
Մի քանի շաբաթ հետո նորից եմ զանգում, տեղեկացնում նրանց.
04:46
It wasn't that I had to, but I chose to.
113
286260
3000
դե, իրականում ստիպված չեմ դա անել, բայց այդպես եմ նախընտրում:
04:49
Just wanted to say, "Hey guys.
114
289260
2000
Պարզապես ուզում եմ ասել. <<Տղանե'ր,
04:51
Don't want to make it look like I'm making any sudden moves."
115
291260
2000
չեմ ուզում մտածեք, թե ես որևէ <<կտրուկ շարժում>> եմ անում>>:
04:53
(Laughter)
116
293260
2000
(Ծիծաղ)
04:55
"I don't want you guys to think that I'm about to flee.
117
295260
3000
<<Չմտածե'ք, թե ուզում եմ փախչել:
04:58
Just letting you know. Heads up."
118
298260
2000
Պարզապես ձեզ տեղյակ եմ պահում: Ուշադի'ր եղեք>>:
05:00
And so I just kept doing this over and over and over.
119
300260
2000
Այս ամենն անում եմ նորից ու նորից:
05:02
And then the phone calls turned into emails,
120
302260
2000
Շուտով հեռախոսազանգերը վերածվեցին էլէկտրոնային նամակների,
05:04
and the emails got longer and longer and longer ...
121
304260
2000
դրանք էլ գնալով երկարեցին`
05:06
with pictures,
122
306260
2000
լցվելով նկարներով,
05:08
with travel tips.
123
308260
2000
ճամփորդական խորհուրդներով:
05:10
Then I'd make websites.
124
310260
2000
Հետո ես սարքեցի ինտերնետային կայքեր:
05:12
And then I built this over here. Let me go back to it over here.
125
312260
2000
Մշակեցի դրանք: Ահա, թույլ տվեք այստեղ անդրադառնամ դրան:
05:14
So I actually designed this back in 2003.
126
314260
3000
Իրականում սա ես մշակել եմ դեռ 2003-ին:
05:17
So this kind of tracks me at any given moment.
127
317260
3000
Այն ինձ հետ է օրվա յուրաքանչյուր պահի:
05:20
I wrote some code for my mobile phone.
128
320260
2000
Բջջայինիս համար մի ծածկագիր եմ գրել:
05:22
Basically, what I decided is okay guys, you want to watch me, that's cool.
129
322260
3000
Իրականում՝ մտածածս սա է. ուզում եք ինձ հետևե՞լ, տղանե՛ր, լավ,
05:25
But I'll watch myself. It's okay.
130
325260
2000
բայց ես էլ կարող եմ դա անել: Նորմալ է:
05:27
You don't have to waste your energy or your resources.
131
327260
2000
Կարիք չկա, որ դուք ծախսեք ձեր էներգիան ու միջոցները:
05:29
And I'll help you out.
132
329260
3000
Ես ձեզ կօգնեմ:
05:32
So in the process, I start thinking, well what else might they know about me?
133
332260
3000
Ընթացքում ես սկսեցի մտածել, թե էլ ինչը կարող էր նրանց հետաքրքրել:
05:35
Well they probably have all my flight records,
134
335260
2000
Հավանաբար նրանք ունեին իմ բոլոր թռիչքների գրանցումները:
05:37
so I decided to put all my flight records from birth online.
135
337260
5000
Ու ես որոշեցի ծնվածս օրվանից կատարած բոլոր թռիչքները տեղադրել կայքում:
05:42
So you can see, Delta 1252
136
342260
3000
Դուք կարող եք տեսնել դրանք, Դելտա 1252,
05:45
going from Kansas City to Atlanta.
137
345260
2000
որը թռչում է Կանզաս Սիթիից Ատլանտա:
05:47
And then you see, these are some of the meals that I've been fed on the planes.
138
347260
3000
Ահա դուք տեսնում եք, թե ինչ եմ կերել ինքնաթիռում:
05:52
This was on Delta 719
139
352260
2000
Սա Դելտա 719-ն էր,
05:54
going from JFK to San Francisco.
140
354260
4000
որը թռչում էր Քենեդիի օդանավակայանից դեպի Սան Ֆրանցիսկո:
05:58
See that? They won't let me on a plane with that,
141
358260
3000
Տեսնո՞ւմ եք սա: Նրանք ինձ չէին թողնում ինքնաթիռ մտնել սրանով,
06:01
but they'll give it to me on the plane.
142
361260
2000
բայց ինքնաթիռում հենց իրենք են ինձ այն տալիս:
06:03
(Laughter)
143
363260
2000
(Ծիծաղ):
06:05
These are the airports that I hang out in,
144
365260
2000
Սրանք այն օդանավակայաններն են, որտեղ ես եղել եմ,
06:07
because I like airports.
145
367260
2000
քանի որ սիրում եմ օդանավակայաններ:
06:09
That's Kennedy airport, May 19th, Tuesday.
146
369260
3000
Սա Քենեդիի օդանավակայանն է, մայիսի 19-ին, երեքշաբթի:
06:12
This is in Warsaw.
147
372260
3000
Սա Վարշավան է:
06:15
Singapore. You can see, they're kind of empty.
148
375260
3000
Սինգապուրը: Տեսնու՞մ եք, նրանք մի տեսակ դատարկ են:
06:18
These images are shot really anonymously
149
378260
2000
Այս նկարները նկարել են թաքուն,
06:20
to the point where it could be anyone.
150
380260
2000
մի վայրում, որտեղ բոլորն էլ կարող են լինել:
06:22
But if you can cross-reference this with the other data,
151
382260
3000
Բայց եթե սկսեք համեմատել սրանք այլ տվյալների հետ,
06:25
then you're basically replaying the roll of the FBI agent
152
385260
2000
կստացվի, որ կրկնում եք հետաքննությունների դաշնային բյուրոյի աշխատակցի դերը՝
06:27
and putting it all together.
153
387260
2000
կապելով այդ ամենն իրար:
06:29
And when you're in a situation
154
389260
2000
Եվ երբ հայտնվում ես մի իրավիճակում,
06:31
where you have to justify every moment of your existence,
155
391260
2000
ուր պետք է արդարացնես ապրածդ ամեն մի վայրկյանը,
06:33
you're put in the situation where you react in a very different manner.
156
393260
3000
հնարավոր է, որ արձագանքես լրիվ այլ կերպ:
06:36
At the time that this was going on,
157
396260
2000
Նման իրավիճակում
06:38
the last thing on my mind was "art project."
158
398260
3000
ամենավերջին բանը, որ կանցներ մտքովս, <<գեղարվեստական նախագիծն>> էր:
06:41
I was certainly not thinking, hey, I got new work here.
159
401260
3000
Ես, իհարկե, չէի մտածում` հեյ, ես նոր աշխատանք եմ գտել:
06:44
But after going through this, after realizing, well what just happened?
160
404260
3000
Բայց երբ անցա այս ամենի միջով, երբ սկսեցի գիտակցել, թե ինչ տեղի ունեցավ
06:47
And after piecing together this, this and this,
161
407260
2000
ու երբ այս ամենը կապեցի իրար, սա և սա,
06:49
this way of actually trying to figure out what happened for myself
162
409260
3000
իրականում այսպես փորձում էի հասկանալ`
06:52
eventually evolved into this,
163
412260
2000
ինչու ինձ ներքաշեցին այս ամենի մեջ,
06:54
and it actually became this project.
164
414260
3000
ու հենց դա դարձավ իմ նախագիծը:
06:57
So these are the stores that I shop in -- some of them --
165
417260
2000
Ահա այն խանութները, որտեղ ես գնումներ եմ կատարում,
06:59
because they need to know.
166
419260
2000
քանի որ նրանց դա անհրաժեշտ է իմանալ:
07:01
This is me buying some duck flavored paste
167
421260
2000
Սա ես եմ գնում եմ սպագետտի բադի մսի համով,
07:03
at the Ranch 99 in Daly City
168
423260
2000
Ռանչ 99-ում, Դեյլի Սիթիում
07:05
on Sunday, November 15th.
169
425260
2000
կիրակի օրը, նոյեմբերի 15-ին:
07:07
At Coreana Supermarket
170
427260
2000
Սա էլ Կորենա սուպերմարկետն է
07:09
buying my kimchi because I like kimchi.
171
429260
2000
գնում եմ քիմչի, քանի որ ես սիրում եմ այն:
07:11
And I bought some crabs too right around there,
172
431260
3000
Այդտեղից գնեցի նաև մի քանի խեցգետին
07:14
and some chitlins at the Safeway in Emoryville.
173
434260
3000
և խոզի աղիք Սայֆվեյից, Էմորվիլլեյում:
07:17
And laundry too. Laundry detergent at West Oakland --
174
437260
2000
Նաև լվացքի փոշի: Լվացքի փոշի Արևմտյան Օուքլենդից,
07:19
East Oakland, sorry.
175
439260
2000
ներեցե'ք, Արևելյան Օուքլենդից:
07:21
And then my pickled jellyfish
176
441260
2000
Իսկ հետո թթու դրած մեդուզա
07:23
at the Hong Kong Supermarket on Route 18 in East Brunswick.
177
443260
3000
Հոնգ Կոնգի սուպերմարկետից , Ռոութ 18-ից, արևելյան Բրունսվիքից:
07:26
Now if you go to my bank records,
178
446260
2000
Հիմա որ նայեք իմ բանկային գրառումներին,
07:28
it'll actually show something from there,
179
448260
2000
կտեսնեք,
07:30
so you know that, on May 9th,
180
450260
2000
որ մայիսի 9–ին,
07:32
that I bought $14.79 in fuel from Safeway Vallejo.
181
452260
3000
ես գնել եմ $14.79 արժողությամբ վառելիք Սեյֆուեյ Վալլեխոյից:
07:35
So not only that I'm giving this information here and there,
182
455260
4000
Հարցն այն չէ, որ ես բաժանում եմ այս տեղեկատվությունն այս ու այն կողմ,
07:39
but now there's a third party,
183
459260
2000
ուղղակի հիմա կա նաև երրորդ կողմը,
07:41
an independent third party, my bank,
184
461260
3000
անկախ երրորդ կողմը` իմ բանկը,
07:44
that's verifying that, yes indeed, I was there at this time.
185
464260
2000
որը հաստատում է, որ ես, իրոք, եղել եմ այդ վայրում այսինչ ժամին:
07:46
So there's points, and these points are actually being cross-referenced.
186
466260
3000
Կան որոշակի կետեր, ու այս կետերը խաչաձև փոխանակվում են:
07:49
And there's a verification taking place.
187
469260
2000
Այսպիսով, կատարվում է ստուգում:
07:51
Sometimes they're really small purchases.
188
471260
2000
Երբեմն գնումներն, իրոք, շատ քիչ են լինում:
07:53
So 34 cents foreign transaction fee.
189
473260
2000
34 ցենտ օտարերկրյա գործարքի համար:
07:55
All of these are extracted directly from my bank accounts,
190
475260
3000
Այս ամենը դուրս է բերվում իմ բանկային հաշվեհամարից,
07:58
and everything pops up right away.
191
478260
2000
ու դուրս է բերվում միանգամից:
08:00
Sometimes there's a lot of information.
192
480260
2000
Երբեմն տեղեկատվությունը շատ-շատ է լինում:
08:02
This is exactly where my old apartment in San Francisco was.
193
482260
4000
Ահա, հենց այստեղ էր գտնվում Սան Ֆրանցիսկոյի նախկին բնակարանս:
08:06
And then sometimes you get this.
194
486260
2000
Երբեմն այսպես է լինում:
08:08
Sometimes you just get this, just an empty hallway in Salt Lake City,
195
488260
2000
Երբեմն էլ այսպես, պարզապես մի դատարկ միջանցք` Սոլթ Լեյկ Սիթի,
08:10
January 22nd.
196
490260
2000
Հունվարի 22:
08:12
And I can tell you exactly who I was with, where I was,
197
492260
2000
Եվ ես կարող եմ ձեզ ասել, թե ում հետ եմ եղել, որտեղ եմ եղել,
08:14
because this is what I had to do with the FBI.
198
494260
2000
որովհետև հենց դա է պետք հետաքննությունների դաշնային բյուրոյին:
08:16
I had to tell them every little detail of everything.
199
496260
2000
Պետք է ամեն ինչ ամենաչնչին մանրամասներով պատմեմ նրանց:
08:18
I spend a lot of time on the road.
200
498260
2000
Ես շատ ժամանակ եմ անցկացնում ճանապարհին:
08:20
This is a parking lot in Elko, Nevada
201
500260
2000
Սա Էլկոյի ավտոկայանն է, Նևադայում, Ռոուտ 80
08:22
off of Route 80
202
502260
2000
Ռոուտ 80
08:24
at 8:01 p.m. on August 19th.
203
504260
2000
երեկոյան ժամը 8:01, օգոստոսի 19-ին:
08:26
I spend a lot of time in gas stations too -- empty train stations.
204
506260
3000
Շատ ժամանակ է ծախսվում նաև գազալիցքավորման կայաններում, գնացքների դատարկ կայարաններում:
08:29
So there's multiple databases.
205
509260
2000
Այնպես որ, կան տեղեկություններ պարունակող բազմաթիվ բազաներ:
08:31
And there's thousands and thousands and thousands of images.
206
511260
3000
Եվ այնտեղ կան հազար-հազարավոր նկարներ:
08:34
There's actually 46,000 images right now on my site,
207
514260
3000
Իրականում իմ կայքում հենց հիմա կա մոտ 46000 նկար,
08:37
and the FBI has seen all of them --
208
517260
3000
և անվտանգության ծառայությունը տեսել է դրանք բոլորը,
08:40
at least I trust they've seen all of them.
209
520260
3000
համենայն դեպս, ես այդպես եմ կարծում:
08:43
And then sometimes you don't get much information at all,
210
523260
3000
Երբեմն շատ քիչ տեղեկություն եք ստանում.
08:46
you just get this empty bed.
211
526260
2000
դուք պարզապես տեսնում եք այս դատարկ մահճակալը:
08:48
And sometimes you get a lot of text information and no visual information.
212
528260
3000
Երբեմն էլ տեքստային տեղեկությունն է շատ, փոխարենը տեսողական ոչինչ:
08:51
So you get something like this.
213
531260
2000
Ստանում եք նման մի բան:
08:53
This, by the way, is the location of my favorite sandwich shop in California --
214
533260
2000
Սա, ի դեպ, իմ սիրած սենդվիչների խանութն է Կալիֆորնիայում՝
08:55
Vietnamese sandwich.
215
535260
2000
վիետնամական սենդվիչ:
08:57
So there's different categorizations
216
537260
2000
Այսպիսով,սննդի տարբեր տեսակներ կան,
08:59
of meals eaten outside
217
539260
2000
որոնք ուտում եմ
09:01
empty train stations, empty gas stations.
218
541260
3000
դատարկ գնացքի և գազի կայաններից դուրս:
09:04
These are some of the meals that I've been cooking at home.
219
544260
2000
Սրանք ես պատրաստել եմ տանը:
09:06
So how do you know these are meals eaten at home?
220
546260
2000
Ինչպե՞ս եք դուք իմանում, որ այս ուտելիքը տանն է պատրատվել:
09:08
Well the same plate shows up a whole bunch of times.
221
548260
3000
Դե, միևնույն ափսեն պարբերաբար հայտնվում է տարբեր նկարների վրա:
09:11
So again, you have to do some detective work here.
222
551260
3000
Եվ այսպես, դուք կրկին աստիճանաբար հետախույզի դեր եք ստանձնում:
09:14
So sometimes the databases get so specific.
223
554260
3000
Երբեմն տեղեկատվության բազան շատ յուրահատուկ է:
09:17
These are all tacos eaten in Mexico City
224
557260
2000
Սրանք այն բոլոր տակոներն են, որոնք ես կերել եմ Մեքսիկո Սիթիյում,
09:19
near a train station
225
559260
2000
գնացքի կայարանի մոտ՝
09:21
on July fifth to July sixth.
226
561260
3000
հուլիսի հինգից վեցը:
09:24
At 11:39 a.m. was this one.
227
564260
2000
Առավոտվա ժամը 11:39-ին այս մեկն եմ կերել:
09:26
At 1:56 p.m. was this one. At 4:59 p.m. was this one.
228
566260
3000
Ցերեկվա ժամը 1:56 այս մեկը: 4:59 այս մեկը:
09:29
So I time-stamp my life every few moments.
229
569260
3000
Այսպիսով, ես նշում եմ իմ կյանքի ամեն մի պահը:
09:32
Every few moments I shoot the image.
230
572260
2000
Մի քանի րոպեն մեկ ես նկարում եմ մի նկար:
09:34
Now it's all done on my iPhone,
231
574260
2000
Այժմ այդ ամենն արվում է իմ iPhone – ով,
09:36
and it all goes straight up to my server,
232
576260
2000
և միանգամից ուղարկվում է իմ սերվերին,
09:38
and my server does all the backend work
233
578260
2000
այնտեղ կատարվում է մնացած սերվերային աշխատանքը,
09:40
and categorizes things and puts everything together.
234
580260
3000
անհրաժեշտ ամեն ինչ դասակարգվում է ու միանում:
09:43
They need to know where I'm doing my business,
235
583260
2000
Նրանք ուզում են իմանալ, թե որտեղ եմ զուգարան գնում,
09:45
because they want to know about my business.
236
585260
3000
որովհետև նրանք ուզում են տեղյակ լինել բառացիորեն ամեն ինչից:
09:48
So on December 4th, I went here.
237
588260
3000
Այսպես Դեկտեմբերի 4-ին ես գնացել եմ այստեղ:
09:51
And on Sunday, June 14th at 2009 --
238
591260
3000
Իսկ Կիրակի, հունիսի 14ին, , 2009 թվականին,
09:54
this was actually about two o'clock in the afternoon
239
594260
2000
մոտավորապես առավոտյան ժամը երկուսին
09:56
in Skowhegan, Maine -- this was my apartment there.
240
596260
2000
Շկովհեգանում, Մեյնում- սա իմ սենյակն է:
09:58
So what you're basically seeing here
241
598260
3000
Դե այն,ինչ դուք այստեղ տեսնում եք,
10:01
is all bits and pieces and all this information.
242
601260
2000
այս բոլորը կտորներ ու հատվածներն են, տեղեկատվություն:
10:03
If you go to my site, there's tons of things.
243
603260
3000
Եթե մտնեմ իմ կայք, այնտեղ տոննաներով տեղեկատվություն կա:
10:06
And really, it's not the most user-friendly interface.
244
606260
3000
Եվ իրոք, օգտագործողի համար դա այդքան էլ հարմարավետ ինտերֆեյս չէ:
10:09
It's actually quite user-unfriendly.
245
609260
4000
Այն բոլորովին հարմար չէ օգտագործողի համար:
10:13
And one of the reasons, also being part of the user-unfriendliness,
246
613260
2000
Պատճառներից մեկն այն է,
10:15
is that everything is there,
247
615260
2000
որ ամեն ինչ այնտեղ է,
10:17
but you have to really work through it.
248
617260
2000
բայց դուք պետք է կարողանաք գլուխ հանել դրանից:
10:19
So by me putting all this information out there,
249
619260
4000
Ասածս այն է, որ ամբողջ տեղեկատվությունն այդտեղ տեղադրելով`
10:23
what I'm basically telling you is I'm telling you everything.
250
623260
3000
ուզում եմ, որ դուք ամեն ինչ իմանաք:
10:26
But in this barrage of noise
251
626260
2000
Բայց չնայած այս ամբողջ տեղադրված աղբին՝
10:28
that I'm putting out,
252
628260
2000
ամբողջ տեղադրված աղբին՝
10:30
I actually live an incredibly anonymous and private life.
253
630260
4000
իրականում ես շատ թաքուն անձնական կյանք ունեմ:
10:34
And you know very little about me actually.
254
634260
4000
Փաստորեն, դուք իմ մասին շատ քիչ բան գիտեք:
10:38
And really so I've come to the conclusion
255
638260
3000
Եվ ես եկել եմ այն եզրակացության,
10:41
that the way you protect your privacy,
256
641260
2000
որ երբ դուք փորձում եք անձեռնմխելի պահել ձեր անձնական կյանքը,
10:43
particularly in an era where everything is cataloged
257
643260
2000
հատկապես մի դարաշրջանում, երբ ամեն ինչ դասակարգված է,
10:45
and everything is archived and everything is recorded,
258
645260
2000
արխիվացված ու ձայնագրված,
10:47
there's no need to delete information anymore.
259
647260
3000
այլևս տեղեկատվություն ջնջելու կարիք չկա:
10:50
So what do you do when everything is out there?
260
650260
3000
Եվ ի՞նչ եք անում, երբ ամեն ինչ այդտեղ է:
10:53
Well you have to take control over it.
261
653260
2000
Պետք է հետևեք դրան:
10:55
And if I give you this information directly,
262
655260
3000
Եվ եթե ես ձեզ անձամբ տալիս եմ որևէ տեղեկություն,
10:58
it's a very different type of identity
263
658260
3000
այն էապես տարբերվում է
11:01
than if you were to try to go through and try to get bits and pieces.
264
661260
3000
ձեր ինքնուրույն հավաքած տեղեկությունից:
11:04
The other thing that's also interesting that's going on here
265
664260
3000
Այստեղ առկա հաջորդ հետաքրքիր փաստն այն է,
11:07
is the fact that intelligence agencies --
266
667260
2000
որ հետախուզական գործակալությունները,
11:09
and it doesn't matter who they are --
267
669260
3000
կարևոր չէ, թե ստույգ որոնք,
11:12
they all operate in an industry
268
672260
2000
բոլորն աշխատում են մի ոլորտում,
11:14
where their commodity is information,
269
674260
2000
որտեղ “ապրանքը” տեղեկատվությունն է,
11:16
or restricted access to information.
270
676260
2000
կամ էլ այդ տեղեկատվության սահմանափակ հասանելիությունը:
11:18
And the reason their information has any value
271
678260
3000
Տեղեկատվության անհասանելի լինելն էլ
11:21
is, well, because no one else has access to it.
272
681260
3000
այն դարձնում է արժեքավոր:
11:24
And by me cutting out the middle man
273
684260
2000
Եվ իմ կողմից տեղեկատվությունն
11:26
and giving it straight to you,
274
686260
3000
առանց միջնորդների ձեզ փոխանցելը
11:29
the information that the FBI has has no value,
275
689260
3000
փոխանցելը արժեզրկում է հետաքննությունների
11:32
so thus devaluing their currency.
276
692260
3000
դաշնային բյուրոյի գործունեությունը:
11:35
And I understand that, on an individual level,
277
695260
2000
Հարցի անհատական տեսանկյունից ես հասկանում եմ,
11:37
it's purely symbolic.
278
697260
2000
որ դա սիմվոլիկ մի բան է:
11:39
But if 300 million people in the U.S.
279
699260
2000
Բայց եթե Միացյալ Նահանգների 300 միլիոն մարդ
11:41
started doing this,
280
701260
2000
սկսեն դա անել,
11:43
we would have to redesign the entire intelligence system
281
703260
2000
մենք ստիպված կլինենք
11:45
from the ground up.
282
705260
2000
հիմնովին փոխել ներկայիս տեղեկատվական համակարգը:
11:47
Because it just wouldn't work if everybody was sharing everything.
283
707260
3000
Որովհետև այն չի գործի այն դեպքում, երբ բոլորը ամեն ինչ փոխանակեն:
11:50
And we're getting to that.
284
710260
2000
Իսկ մենք գնում ենք հենց դրան:
11:52
When I first started this project,
285
712260
2000
Երբ ես նոր սկսեցի այս նախագիծը,
11:54
people were looking at me and saying,
286
714260
2000
մարդիկ ինձ էին նայում ու ասում.
11:56
"Why would you want to tell everybody what you're doing, where you're at?
287
716260
3000
<<Ինչո՞ւ ես ուզում` բոլորն իմանան, թե ինչ ես անում կամ որտեղ ես:
11:59
Why are you posting these photos?"
288
719260
2000
Ինչո՞ւ ես տեղադրում այդ նկարները>>:
12:01
This was an age before people were Tweeting everywhere
289
721260
4000
Սա այն ժամանակ էր, երբ դեռ չկար Twitter –ը,
12:05
and 750 million people
290
725260
3000
ոչ էլ 750 միլիոն մարդ
12:08
were posting status messages
291
728260
2000
իրենց ստատուսն էին թարմացնում
12:10
or poking people.
292
730260
2000
կամ համացանցով <<բզում>> էին միմյանց:
12:12
So in a way, I'm glad that I'm completely obsolete.
293
732260
3000
Այնպես որ, ես ինչ-որ չափով ուրախ եմ, որ մի քիչ հետ եմ ընկել այդ ամենից:
12:15
I'm still doing this project, but it is obsolete,
294
735260
3000
Ես դեռ անում եմ այս նախագիծը, բայց այն արդեն հնացած է,
12:18
because you're all doing it.
295
738260
2000
քանի որ դուք բոլորդ էլ անում եք դա:
12:20
This is something that we all are doing on a daily basis,
296
740260
2000
Բոլորս ամեն օր անում ենք սա,
12:22
whether we're aware of it or not.
297
742260
2000
գիտակցաբար կամ ոչ:
12:24
So we're creating our own archives and so on.
298
744260
3000
Այնպես որ, մենք ստեղծում ենք մեր սեփական արխիվն ու նման բաներ:
12:27
And you know, some of my friends have always said,
299
747260
3000
Գիտեք, իմ ընկերներից մի քանիսն ինձ միշտ ասել են.
12:30
"Hey, you're just paranoid. Why are you doing this?
300
750260
2000
<<Է’յ, դու պարզապես խենթ ես: Ինչո՞ւ ես անում դա:
12:32
Because no one's really watching.
301
752260
2000
Ոչ ոք քեզ չի հետևում ու
12:34
No one's really going to bother you."
302
754260
2000
ոչ ոք քեզ չի անհանգստացնի >>:
12:36
So one of the things that I do
303
756260
2000
Դե իրականում
12:38
is I actually look through my server logs very carefully.
304
758260
2000
ես պարզապես շատ ուշադիր եմ իմ սերվերի այցերի նկատմամբ,
12:40
Because it's about surveillance.
305
760260
2000
քանի որ դա հսկողության հարց է արդեն:
12:42
I'm watching who's watching me.
306
762260
3000
Ես հետևում եմ նրանց, ովքեր հետևում են ինձ:
12:45
And I came up with these.
307
765260
2000
Ու ահա, թե ինչ ստացա:
12:47
So these are some of my sample logs.
308
767260
2000
Սրանք մի քանի նմուշներ են:
12:49
And just little bits and pieces, and you can see some of the things there.
309
769260
3000
Կրկին առանձնացված են, և դուք որոշ բաներ կարող եք տեսնել ահա այստեղ:
12:52
And I cleaned up the list a little bit so you can see.
310
772260
3000
Ես մի քիչ թեթևացրել եմ ցուցակը, որպեսզի կարողանաք տեսնել դա:
12:55
So you can see that the Homeland Security likes to come by --
311
775260
3000
Ինչպես տեսնում եք, ինձ այցելել է Պետական Անվտանգությունը`
12:58
Department of Homeland Security.
312
778260
2000
Պետական Անվտանգության բաժանմունքը:
13:00
You can see the National Security Agency likes to come by.
313
780260
2000
Նաև կարող եք տեսնել ազգային անվտանգությունը:
13:02
I actually moved very close to them. I live right down the street from them now.
314
782260
4000
Անկեղծ ասած՝ այժմ ես նրանց շատ մոտ եմ ապրում. նրանցից մի փողոց ներքև:
13:06
Central Intelligence Agency.
315
786260
2000
Կենտրոնական Հետախուզական Գործակալությունը,
13:08
Executive Office of the President.
316
788260
4000
Նախագահի գործադիր աշխատալազմը:
13:12
Not really sure why they show up, but they do.
317
792260
3000
Չգիտեմ, թե ինչու են նրանք այցելել ինձ,բայց նրանք դա արել են:
13:15
I think they kind of like to look at art.
318
795260
2000
Կարծում եմ, նրանց դուր է գալիս արվեստին նայելը:
13:17
And I'm glad that we have patrons of the arts in these fields.
319
797260
4000
Եվ ես ուրախ եմ, որ մենք ունենք արվեստը գնահատողներ նաև այդ ոլորտում:
13:21
So thank you very much. I appreciate it.
320
801260
2000
Այսպիսով, շնորհակալություն: Շատ հաճելի էր:
13:23
(Applause)
321
803260
9000
(Ծափահարություններ)
13:33
Bruno Giussani: Hasan, just curious.
322
813260
2000
Բրունո Գիսսանի: Հասան, ուղղակի հետաքրքիր է:
13:35
You said, "Now everything automatically goes from my iPhone,"
323
815260
3000
Դու ասացիր. << Այժմ ամեն ինչ միանգամից ուղարկում եմ իմ iPhone –ից>>,
13:38
but actually you do take the pictures and put on information.
324
818260
2000
բայց իրականում դու նկարահանում ես ու տեղադրում նկարները, տեղեկատվությունը:
13:40
So how many hours of the day does that take?
325
820260
3000
Որքա՞ն ժամանակ է դա քեզանից խլում:
13:43
HE: Almost none.
326
823260
2000
ՀԷ: Շատ քիչ,
13:45
It's no different
327
825260
2000
դա նման է
13:47
than sending a text.
328
827260
2000
հաղորդագրություն ուղարկելուն:
13:49
It's no different than checking an email.
329
829260
3000
Կամ ասենք, էլէկտրոնային նամակ ստուգելուն:
13:52
It's one of those things, we got by just fine before we had to do any of those.
330
832260
2000
Դա նման է այն բաներին, որոնք մենք համարում ենք հաճելի նախքան անելը:
13:54
So it's just become another day.
331
834260
2000
Այնպես որ, դա դառնում է կենսաձև:
13:56
I mean, when we update a status message,
332
836260
2000
Նկատի ունեմ, որ երբ մենք թարմացնում ենք մեր ստատուսը սոցիալական կայքերում,
13:58
we don't really think about how long that's going to take.
333
838260
3000
իրականում չենք մտածում, թե դա որքան ժամանակ կխլի:
14:01
So it's really just a matter of my phone clicking a couple of clicks,
334
841260
2000
Այնպես որ, դա պարզապես մի քանի հեռախոսային կոճակների սեղմում է,
14:03
send, and then it's done.
335
843260
2000
ամեն ինչ ուղարկվում է,
14:05
And everything's automated at the other end.
336
845260
2000
և ահա այն պատրաստ է:
14:07
BG: On the day you are in a place where there is no coverage, the FBI gets crazy?
337
847260
3000
Բ.Գ: Իսկ երբ դու անհասանելի մի վայրում ես, ազգային ծառայությունը խառնվո՞ւմ է իրար:
14:10
HE: Well it goes to the last point that I was at.
338
850260
2000
ՀԷ:Դե այն ցույց է տալիս, թե որտեղ եմ եղել վերջին անգամ,
14:12
So it holds onto the very last point.
339
852260
2000
այսինքն`վերջնակետը
14:14
So if I'm on a 12-hour flight,
340
854260
2000
Այսպիսով, եթե ես տասներկուժամյա թռիչք ունեմ,
14:16
you'll see the last airport that I departed from.
341
856260
3000
դուք կտեսնեք այն օդանավակայանը, որտեղից ես մեկնել եմ:
14:19
BG: Hasan, thank you very much. (HE: Thank you.)
342
859260
3000
Բ.Գ: Շատ Շնորհակալություն, Հասան: Նա: Ձեզ էլ շնորհակալություն:
14:22
(Applause)
343
862260
2000
Ծափահարություններ:

Original video on YouTube.com
Այս կայքի մասին

Այս կայքը ձեզ կներկայացնի YouTube տեսանյութեր, որոնք օգտակար են անգլերեն սովորելու համար: Դուք կտեսնեք անգլերենի դասեր, որոնք դասավանդում են բարձրակարգ ուսուցիչներ ամբողջ աշխարհից: Կրկնակի սեղմեք յուրաքանչյուր տեսանյութի էջում ցուցադրված անգլերեն ենթագրերի վրա՝ այնտեղից տեսանյութը նվագարկելու համար: Ենթագրերը պտտվում են տեսանյութի նվագարկման հետ համաժամանակյա: Եթե ունեք որևէ մեկնաբանություն կամ հարցում, խնդրում ենք կապվել մեզ հետ՝ օգտագործելով այս կոնտակտային ձևը:

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7