The family I lost in North Korea. And the family I gained | Joseph Kim

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Translator: Arevik Karian Reviewer: Kristine Sargsyan

I was born and raised in North Korea.

Ես ծնվել և մեծացել եմ Հյուսիսային Կորեայում:

Although my family constantly struggled against poverty,

Չնայած ընտանիքս շարունակ պայքարում էր աղքատության դեմ,

I was always loved and cared for first,

ինձ միշտ սիրում էին և առաջին հերթին իմ մասին էին հոգ տանում,

because I was the only son

որովհետև ես ընտանիքի միակ որդին էի

and the youngest of two in the family.

և երկու զավակներից փոքրը:

But then the great famine began in 1994.

Բայց հետո 1994-ին մեծ սովը սկսվեց:

I was four years old.

Ես չորս տարեկան էի:

My sister and I would go searching for firewood

Քույրս ու ես գնում էինք վառելափայտ հավաքելու

starting at 5 in the morning

առավոտյան ժամը 5-ից սկսած

and come back after midnight.

և վերադառնում էինք կեսգիշերից հետո:

I would wander the streets searching for food,

Ես թափառում էի փողոցներով` ուտելիք փնտրելով

and I remember seeing a small child

և հիշում եմ մի փոքրիկ երեխայի,

tied to a mother's back eating chips,

ով, մոր մեջքին կապված, չիփսեր էր ուտում,

and wanting to steal them from him.

և ես ուզում էի նրանից գողանալ դրանք:

Hunger is humiliation. Hunger is hopelessness.

Սովը նվաստացում է: Սովը հուսահատություն է:

For a hungry child, politics and freedom

Սոված երեխայի համար քաղաքականությունը և ազատությունը

are not even thought of.

ոչ մի բան են:

On my ninth birthday, my parents

Ծննդյանս իններորդ տարեդարձին ծնողներս

couldn't give me any food to eat.

նույնիսկ չկարողացան ինձ ուտելու ինչ-որ բան տալ:

But even as a child, I could feel the heaviness

Բայց նույնիսկ որպես երեխա ես զգում էի ծանրությունը

in their hearts.

նրանց սրտերում:

Over a million North Koreans died of starvation in that time,

Ավելի քան մեկ միլիոն հյուսիսային կորեացի է մահացել սովից այդ ժամանակ,

and in 2003, when I was 13 years old,

և 2003-ին, երբ 13 տարեկան էի,

my father became one of them.

հայրս դարձավ նրանցից մեկը:

I saw my father wither away and die.

Ես տեսել եմ օրեցօր մաշվող հորս մահը:

In the same year, my mother disappeared one day,

Նույն տարում մի օր մայրս անհետացավ,

and then my sister told me

և քույրս ինձ հետո ասաց,

that she was going to China to earn money,

որ նա գնացել է Չինաստան գումար վաստակելու,

but that she would return with money and food soon.

բայց որ նա շուտով կվերադառնա փողով և ուտելիքով:

Since we had never been separated,

Երբեք մորիցս բաժանված չլինելով

and I thought we would be together forever,

և մտածելով, որ միշտ միասին ենք լինելու`

I didn't even give her a hug when she left.

ես նույնիսկ նրան գնալիս չգրկեցի:

It was the biggest mistake I have ever made in my life.

Դա կյանքիս ամենամեծ սխալն էր:

But again, I didn't know

Բայց այնուամենայնիվ ես չգիտեի,

it was going to be a long goodbye.

որ նրան երկար ժամանակով էի հրաժեշտ տալիս:

I have not seen my mom or my sister since then.

Այն ժամանակվանից ի վեր ես չեմ տեսել ոչ մորս, ոչ էլ քրոջս:

Suddenly, I became an orphan and homeless.

Հանկարծ ես դարձա որբ և անտուն:

My daily life became very hard,

Կյանքս դարձավ շատ դժվար,

but very simple.

բայց շատ հասարակ:

My goal was to find a dusty piece of bread in the trash.

Իմ նպատակն աղբի միջից մի կտոր փոշոտ հացի կտոր գտնելն էր:

But that is no way to survive.

Բայց դա գոյատևելու միջոց չէր:

I started to realize, begging would not be the solution.

Ես սկսեցի հասկանալ, որ մուրացկանությունը լուծում չէր:

So I started to steal from food carts in illegal markets.

Այսպիսով, սկսեցի անօրինական շուկաների սայլակներից ուտելիք գողանալ:

Sometimes, I found small jobs

Երբեմն փոքր գործեր էի կատարում

in exchange for food.

ուտելիքի դիմաց:

Once, I even spent two months in the winter

Նույնիսկ մի անգամ ձմռանը երկու ամիս անցկացրի

working in a coal mine,

ածուխի հանքում աշխատելիս:

33 meters underground without any protection

33 մետր խորությամբ գետնի տակ, առանց անվտանգության որևէ միջոցի,

for up to 16 hours a day.

օրը մինչև16 ժամ:

I was not uncommon.

Ես միակը չէի:

Many other orphans survived this way, or worse.

Շատ այլ որբեր գոյատևել են այս կամ նույնիսկ ավելի վատ վիճակում:

When I could not fall asleep from bitter cold

Երբ ես չէի կարողանում քնել ուժեղ ցրտից

or hunger pains,

կամ անտանելի սովից,

I hoped that, the next morning,

հույս էի փայփայում, որ հաջորդ առավոտյան

my sister would come back to wake me up

քույրս հետ կգար ինձ արթնացնելու

with my favorite food.

իմ սիրելի ուտեստը ձեռքին:

That hope kept me alive.

Այդ հույսն ինձ կենդանի պահեց:

I don't mean big, grand hope.

Ես մեծ հույսը ի նկատի չունեմ:

I mean the kind of hope that made me believe

Ես ի նկատի ունեմ այն հույսը, որ ինձ ստիպում էր հավատալ,

that the next trash can had bread,

որ մյուս աղբամանի մեջ հաց կլինի,

even though it usually didn't.

չնայած սովորաբար չէր լինում:

But if I didn't believe it, I wouldn't even try,

Բայց եթե չհավատայի դրան, չէի էլ փորձի,

and then I would die.

և վերջում ես կմահանայի:

Hope kept me alive.

Հույսը ինձ կենդանի պահեց:

Every day, I told myself,

Ամեն օր ես ասում էի ինքս ինձ`

no matter how hard things got,

միևնույն է` որքան էլ դժվար լինի գոյատևելը,

still I must live.

ես պետք է ապրեմ:

After three years of waiting for my sister's return,

Երեք տարի քրոջս վերադարձին սպասելուց հետո

I decided to go to China to look for her myself.

ես որոշեցի գնալ Չինաստան` ինքս նրան փնտրելու:

I realized

Ես հասկացա,

I couldn't survive much longer this way.

որ այս կերպ երկար չէի դիմանա:

I knew the journey would be risky,

Ես գիտեի, որ ճամփորդությունը վտանգավոր է լինելու,

but I would be risking my life either way.

բայց երկու դեպքում էլ կյանքս էի վտանգում:

I could die of starvation like my father in North Korea,

Ես կարող էի մահանալ սովից, ինչպես հայրս Հյուսիսային Կորեայում,

or at least I could try for a better life

կամ առնվազն կարող էի ավելի լավ կյանք սկսել`

by escaping to China.

փախչելով Չինաստան:

I had learned that many people tried to cross

Ես իմացել էի, որ շատ մարդիկ փորձել էին Չինաստանի սահմանն անցնել

the border to China in the nighttime to avoid being seen.

գիշերը` բռնվելուց խուսափելու համար:

North Korean border guards often shoot and kill people

Հյուսիսային Կորեայի սահմանապահները հաճախ կրակում և սպանում էին

trying to cross the border without permission.

սահմանը հատելու թույլատրություն չունեցող մարդկանց:

Chinese soldiers will catch

Իսկ չինացի զինվորները փախչողներին բռնում

and send back North Koreans,

և հետ էին ուղարկում Հյուսիսային Կորեա,

where they face severe punishment.

որտեղ նրանք խիստ պատժի էին ենթարկվում:

I decided to cross during the day,

Ես որոշեցի հատել սահմանը ցերեկը,

first because I was still a kid and scared of the dark,

որովհետև առաջին հերթին դեռ փոքր էի և վախենում էի մթությունից,

second because I knew I was already taking a risk,

և հետո ես գիտեի, որ արդեն ռիսկի էի դիմում,

and since not many people tried to cross during the day,

և քանի որ շատ մարդիկ ցերեկով չէին փորձում հատել սահմանը,

I thought I might be able to cross

մտածեցի, որ կարող եմ ես դա անել

without being seen by anyone.

առանց նկատվելու:

I made it to China on February 15, 2006.

Ես հասա Չինաստան 2006-ի փետրվարի 15-ին:

I was 16 years old.

Ես 16 տարեկան էի:

I thought things in China would be easier,

Ես կարծում էի` Չինաստանում ավելի հեշտ կլիներ,

since there was more food.

քանի որ ավելի շատ ուտելիք կար:

I thought more people would help me.

Ես կարծում էի` ավելի շատ մարդիկ ինձ կօգնեին:

But it was harder than living in North Korea,

Բայց այստեղ ավելի դժվար էր ապրելը, քան Հյուսիսային Կորեայում,

because I was not free.

որովհետև ես ազատ չէի:

I was always worried about being caught

Ես անընդհատ անհանգստանում էի, որ ինձ կբռնեն

and sent back.

և հետ կուղարկեն:

By a miracle, some months later,

Հրաշքով մի քանի ամիս անց

I met someone who was running

ես հանդիպեցի մեկին, ով ղեկավարում էր

an underground shelter for North Koreans,

հյուսիսային կորեացիների համար մի ստորգետնյա ապաստարան,

and was allowed to live there

և ինձ թույլ տվեցին ապրել այնտեղ

and eat regular meals for the first time in many years.

ու առաջին անգամ այսքան տարիների ընթացքում կանոնավոր սնվել:

Later that year, an activist helped me escape China

Ավելի ուշ նույն տարում մի ակտիվիստ օգնեց ինձ Չինաստանից փախչել

and go to the United States as a refugee.

ԱՄՆ որպես փախստական:

I went to America without knowing a word of English,

Ես գնացի Ամերիկա` անգլերեն ոչ մի բառ չիմանալով,

yet my social worker told me that I had to go to high school.

մինչդեռ իմ սոցիալական աշխատողն ինձ ասաց, որ ես պետք է ավագ դպրոց հաճախեմ:

Even in North Korea, I was an F student.

Նույնիսկ Հյուսիսային Կորեայում ես F աշակերտ էի:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

And I barely finished elementary school.

Եվ ես միայն ավարտել էի տարրական դպրոցը:

And I remember I fought in school more than once a day.

Եվ ես հիշում եմ, որ օրը մի քանի անգամ կռիվ էի անում դպրոցում :

Textbooks and the library were not my playground.

Դասագրքերը և գրադարանը իմ հետաքրքրությունների մեջ չէին մտնում:

My father tried very hard to motivate me into studying,

Հայրս շատ էր փորձում ինձ մղել ուսման,

but it didn't work.

բայց դա չէր օգնում:

At one point, my father gave up on me.

Մի պահ հայրս հանգիստ թողեց ինձ:

He said, "You're not my son anymore."

Նա ասաց,-"Դու այլևս իմ որդին չես":

I was only 11 or 12, but it hurt me deeply.

Ես ընդամենը 11 կամ 12 տարեկան էի, բայց դա ինձ խորը վիրավորեց:

But nevertheless, my level of motivation

Բայց այնուամենայնիվ, իմ մեջ սովորելու ցանկություն

still didn't change before he died.

այդպես էլ չառաջացավ մինչև հորս մահը:

So in America, it was kind of ridiculous

Ուստի Ամերիկայում ինձ համար անհեթեթ էր հնչում,

that they said I should go to high school.

երբ ասում էին, որ պետք է ավագ դպրոց գնամ:

I didn't even go to middle school.

Ես նույնիսկ միջնակարգ դպրոց չէի գնացել:

I decided to go, just because they told me to,

Ես որոշեցի դպրոց գնալ միայն այն պատճառով, որ ինձ ասում էին գնալ,

without trying much.

այն էլ առանց մեծ ջանքեր թափելու:

But one day, I came home and my foster mother

Բայց մի օր, երբ ես տուն եկա, խորթ մայրս

had made chicken wings for dinner.

ճաշի համար հավի թևիկներ էր պատրաստել:

And during dinner, I wanted to have one more wing,

Եվ ճաշելիս մի թևիկ էլ էի ուզում ուտել,

but I realized there were not enough for everyone,

բայց հասկացա, որ այնքան թևիկ չկար, որ բոլորին բավականացներ,

so I decided against it.

ուստի որոշեցի չուտել:

When I looked down at my plate,

Երբ հանկարծ նայեցի ափսեիս,

I saw the last chicken wing, that my foster father had given me his.

տեսա վերջին հավի թևիկը. խորթ հայրս էր իրենը տվել ինձ:

I was so happy.

Ես այնքան ուրախացա:

I looked at him sitting next to me.

Նայեցի նրան, որ նստած էր կողքիս:

He just looked back at me very warmly,

Նա ուղղակի ջերմ հայացք գցեց ինձ վրա,

but said no words.

բայց ոչինչ չասաց:

Suddenly I remembered my biological father.

Հանկարծ ես հիշեցի իմ կենսաբանական հորը:

My foster father's small act of love

Խորթ հորս սիրո այդ փոքր արարքը

reminded me of my father,

հիշեցրեց իմ հորը,

who would love to share his food with me

ով միշտ կիսում էր իր ուտելիքը ինձ հետ,

when he was hungry, even if he was starving.

երբ նա քաղցած էր, նույնիսկ եթե սովամահ էլ լիներ:

I felt so suffocated that I had so much food in America,

Ինձ խեղդում էր այն միտքր, որ ես այդքան շատ ուտելիք ունեի Ամերիկայում,

yet my father died of starvation.

մինչդեռ հայրս մահացավ սովից:

My only wish that night was to cook a meal for him,

Ադ գիշեր իմ միակ ցանկությունը նրա համար կերակուր եփելն էր,

and that night I also thought of what else I could do

և այդ գիշեր ես մտածեցի նաև, թե էլ ինչ կարող եմ անել

to honor him.

նրան պատվելու համար:

And my answer was to promise to myself

Եվ իմ պատասխանը ինքս ինձ խոստանալն էր,

that I would study hard and get the best education

որ շատ սովորեմ և ստանամ լավագույն կրթությունը

in America to honor his sacrifice.

Ամերիկայում` ի հատուցում նրա կատարած զոհաբերության:

I took school seriously,

Ես լրջորեն զբաղվեցի իմ կրթությամբ

and for the first time ever in my life,

և առաջին անգամ իմ կյանքում

I received an academic award for excellence,

գերազանցության ակադեմիական մրցանակ ստացա

and made dean's list from the first semester in high school.

և ավագ դպրոցում առաջին կիսամյակից սկսած ներառվեցի դեկանի ցուցակի մեջ:

(Applause)

(Ծափահարություններ)

That chicken wing changed my life.

Այդ հավի թևիկը փոխեց իմ կյանքը:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

Hope is personal. Hope is something

Հույսն անձնական է: Հույսն այնպիսի բան է,

that no one can give to you.

որ ոչ ոք քեզ չի կարող տալ:

You have to choose to believe in hope.

Դու' պետք է ընտրես հավատալ հույսին:

You have to make it yourself.

Դու ի'նքդ պետք է դա անես:

In North Korea, I made it myself.

Հյուսիսային Կորեայում ես ինքս դա արեցի:

Hope brought me to America.

Հույսը բերեց ինձ Ամերիկա:

But in America, I didn't know what to do,

Բայց Ամերիկայում ես չգիտեի ինչ անել,

because I had this overwhelming freedom.

որովհետև ես ունեի այս ճնշող ազատությունը:

My foster father at that dinner gave me a direction,

Խորթ հայրս այդ օրը ճաշելիս ինձ ուղղություն տվեց

and he motivated me and gave me a purpose

և նպատակ տվեց ինձ

to live in America.

ապրել Ամերիկայում:

I did not come here by myself.

Ես ինքնուրույն չեմ եկել այստեղ:

I had hope, but hope by itself is not enough.

Ես հույսով էի ապրում, բայց հույսը միայն բավական չէ:

Many people helped me along the way to get here.

Շատ մարդիկ են օգնել ինձ այստեղ հասնելու ճանապարհին:

North Koreans are fighting hard to survive.

Հյուսիսային կորեացիները պայքարում են գոյատևելու համար:

They have to force themselves to survive,

Նրանք ստիպում են իրենց գոյատևելու,

have hope to survive,

հույս ունեն գոյատևելու,

but they cannot make it without help.

բայց նրանք չեն կարող դա անել առանց օգնության:

This is my message to you.

Սա իմ ուղերձն է ձեզ:

Have hope for yourself,

Հուսացեք ձեր համար,

but also help each other.

բայց նաև օգնեք միմյանց:

Life can be hard for everyone, wherever you live.

Կյանքը կարող է դժվար լինել բոլորի համար, որտեղ ել որ ապրես:

My foster father didn't intend to change my life.

Խորթ հայրս մտադրված չէր փոխել իմ կյանքը:

In the same way, you may also change someone's life

Նույն կերպ դուք էլ կարող եք փոխել ինչ-որ մեկի կյանքը

with even the smallest act of love.

նույնիսկ սիրո ամենափոքր արարքով:

A piece of bread can satisfy your hunger,

Մի կտոր հացը կարող է բավարարել ձեր քաղցը,

and having the hope will bring you bread

իսկ հույս փայփայելը ձեզ համար հաց կբերի

to keep you alive.

կենդանի մնալու համար:

But I confidently believe that

Բայց ես վստահաբար հավատում եմ, որ

your act of love and caring

ձեր սերը և հոգատարությունը

can also save another Joseph's life

կարող է նաև փրկել մեկ այլ Ջոզեֆի կյանք

and change thousands of other Josephs

և փոխել հազարավոր այլ Ջոզեֆների կյանքը,

who are still having hope to survive.

ովքեր դեռ գոյատևելու հույս են փայփայում:

Thank you.

Շնորհակալություն

(Applause)

(Ծափահարություններ)

Adrian Hong: Joseph, thank you for sharing

Էդրիըն Հոնգ - Ջոզե'ֆ, շնորհակալություն կիսելու համար

that very personal and special story with us.

այդ խիստ անձնական և առանձնահատուկ պատմությունը մեզ հետ:

I know you haven't seen your sister for, you said,

Գիտեմ, որ քրոջդ չես տեսել, ինչպես նշեցիր,

it was almost exactly a decade,

արդեն մոտ մի տասնամյակ,

and in the off chance that she may be able to see this,

և ամեն դեպքում, քանի որ նա կարող է տեսնել սա,

we wanted to give you an opportunity

մենք ուզում ենք քեզ հնարավորություն տալ

to send her a message.

նրան հաղորդագություն ուղարկելու:

Joseph Kim: In Korean?

Ջոզեֆ Քիմ - Կորեերե՞ն:

AH: You can do English, then Korean as well.

ԷՀ - Կարող ես անգլերեն , հետո նաև կորեերեն:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

JK: Okay, I'm not going to make it any longer in Korean

ՋՔ - Լավ, ես չեմ պատրաստվում երկար խոսել կորեերեն,

because I don't think I can make it

որովհետև չեմ կարծում, թե կարող եմ դա անել

without tearing up.

առանց արտասվելու:

Nuna, it has been already 10 years

Նունա', արդեն 10 տարի է,

that I haven’t seen you.

ինչ չեմ տեսել քեզ:

I just wanted to say

Ես պարզապես ուզում եմ ասել,

that I miss you, and I love you,

որ կարոտում եմ քեզ և սիրում եմ քեզ,

and please come back to me and stay alive.

և խնդրում եմ` վերադարձիր ինձ մոտ և ողջ ու առողջ մնա:

And I -- oh, gosh.

Եվ ես -- օհ, Աստված իմ:

I still haven't given up my hope to see you.

Ես դեռ չեմ կորցրել քեզ տեսնելու հույսը:

I will live my life happily

Ես կապրեմ երջանիկ

and study hard

և շատ կսովորեմ,

until I see you,

մինչև քեզ կտեսնեմ,

and I promise I will not cry again.

և խոստանում եմ` ես այլևս լաց չեմ լինի:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

Yes, I'm just looking forward to seeing you,

Այո', ես անհամբեր սպասում եմ քեզ կրկին տեսնելուն,

and if you can't find me,

և եթե դու չկարողանաս գտնել ինձ,

I will also look for you,

ես նույնպես կփնտրեմ քեզ,

and I hope to see you one day.

և ես հույս ունեմ օրերից մի օր տեսնել քեզ:

And can I also make a small message to my mom?

Ես կարո՞ղ եմ մի փոքր խոսք էլ մորս ուղղեմ:

AH: Sure, please.

ԷՀ - Իհարկե, խնդրեմ:

JK: I haven't spent much time with you,

ՋՔ - Ես շատ ժամանակ չեմ անցկացրել քեզ հետ,

but I know that you still love me,

բայց ես գիտեմ, որ դու ինձ դեռ սիրում ես

and you probably still pray for me

և դու երևի դեռ աղոթում ես ինձ համար

and think about me.

մտածում ես իմ մասին:

I just wanted to say thank you

Ես միայն ուզում եմ քեզ շնորհակալություն հայտնել

for letting me be in this world.

ինձ այս աշխարհում լինելու հնարավորություն տալու համար:

Thank you.

Շնորհակալություն:

(Applause)

(Ծափահարություններ)