Give yourself permission to be creative | Ethan Hawke | TED

Μετάφραση: Miriela Patrikiadou Επιμέλεια: Chryssa R. Takahashi

I was hoping today to talk a little bit about creativity.

Σήμερα ήλπιζα να μιλήσω λίγο για τη δημιουργικότητα.

You know, a lot of people really struggle

Ξέρετε, πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται

to give themselves permission to be creative.

να επιτρέψουν στον εαυτό τους να είναι δημιουργικός.

And reasonably so.

Και είναι λογικό.

I mean, we're all a little suspect of our own talent.

Εννοώ, όλοι είμαστε λίγο επιφυλακτικοί με το ταλέντο μας.

And I remember a story I came across in my early 20s

Θυμάμαι μια ιστορία που μου συνέβη όταν ήμουν γύρω στα 20,

that kind of meant a lot to me.

που σήμαινε πολλά για μένα.

I was really into Allen Ginsberg,

Μου άρεσε πολύ ο Άλεν Γκίνσμπεργκ, διάβαζα την ποίησή του.

and I was reading his poetry,

and I was reading -- he did a lot of interviews --

Έδινε πολλές συνεντεύξεις.

and one time, William F. Buckley had this television program

Κάποτε, στην τηλεοπτική εκπομπή του Γουίλιαμ Φ. Μπάκλεϊ,

called "Firing Line,"

«Στη Γραμμή του Πυρός»,

and Ginsberg went on there and sang a Hare Krishna song

πήγε ο Γκίνσμπεργκ και τραγούδησε το Χάρε Κρίσνα

while playing the harmonium.

παίζοντας αρμόνιο.

And he got back to New York to all his intelligentsia friends,

Μετά επέστρεψε στη Νέα Υόρκη, στους διανοούμενους φίλους του,

and they all told him,

κι όλοι του είπαν, «Δεν ξέρεις πως όλοι σε θεωρούν ηλίθιο,

"Don't you know that everybody thinks you're an idiot,

κι ότι όλη χώρα σε κοροϊδεύει;»

and the whole country's making fun of you?"

And he said, "That's my job.

Κι εκείνος είπε, «Αυτή είναι η δουλειά μου.

I'm a poet, and I'm going to play the fool.

Είμαι ποιητής και θα κάνω τον χαζό.

Most people have to go to work all day long,

Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι όλη μέρα στη δουλειά τους,

and they come home and they fight with their spouse,

γυρίζουν σπίτι, τσακώνονται με τον σύντροφό τους,

and they eat, and they turn on the old boob tube,

τρώνε και μετά ανοίγουν το χαζοκούτι,

and somebody tries to sell them something,

και κάποιος προσπαθεί να τους πουλήσει κάτι,

and I just screwed all that up.

κι εγώ τους το χάλασα αυτό.

I went on and I sang about Krishna,

Πήγα και τραγούδησα για τον Κρίσνα

and now they're sitting in bed and going, 'Who is this stupid poet?'

και τώρα κάθονται στο κρεβάτι τους και λένε,

«Ποιος είναι αυτός ο ηλίθιος ποιητής;»

And they can't fall asleep, right?"

Και δεν μπορούν να κοιμηθούν».

And that's his job as a poet.

Κι αυτή είναι η δουλειά του ως ποιητής.

And so, I find that very liberating,

Το βρίσκω πολύ απελευθερωτικό αυτό,

because I think that most of us really want to offer the world

επειδή νομίζω πως οι περισσότεροι

πραγματικά θέλουμε να προσφέρουμε στον κόσμο κάτι ποιοτικό,

something of quality,

something that the world will consider good or important.

κάτι που ο κόσμος θα θεωρήσει ότι είναι καλό ή σημαντικό.

And that's really the enemy,

Κι αυτό είναι ο πραγματικός εχθρός,

because it's not up to us whether what we do is any good,

γιατί δεν εξαρτάται από εμάς αν αυτό που κάνουμε είναι της προκοπής.

and if history has taught us anything,

Αν μας έχει διδάξει κάτι η ιστορία,

the world is an extremely unreliable critic.

αυτό είναι πως ο κόσμος είναι αναξιόπιστος κριτικός.

Right?

Σωστά;

So you have to ask yourself:

Πρέπει ν' αναρωτηθείτε:

Do you think human creativity matters?

Νομίζετε πως η ανθρώπινη δημιουργικότητα έχει σημασία;

Well, hmm.

Χμμ...

Most people don't spend a lot of time thinking about poetry. Right?

Τους περισσότερους ανθρώπους δεν τους απασχολεί ιδιαίτερα η ποίηση.

They have a life to live,

Έχουν τη ζωή τους να ζήσουν

and they're not really that concerned with Allen Ginsberg's poems

και δεν τους ενδιαφέρουν ιδιαίτερα τα ποιήματα του Άλεν Γκίνσμπεργκ

or anybody's poems,

ή οποιουδήποτε άλλου,

until their father dies,

μέχρι να πεθάνει ο πατέρας τους,

they go to a funeral,

να πάνε σε μια κηδεία.

you lose a child,

να χάσετε ένα παιδί,

somebody breaks your heart, they don't love you anymore,

κάποιος σας ραγίζει την καρδιά και δεν σας αγαπάει πια,

and all of a sudden,

και ξαφνικά,

you're desperate for making sense out of this life,

θέλετε απεγνωσμένα να βρείτε κάποιο νόημα σ' αυτή τη ζωή.

and, "Has anybody ever felt this bad before?

«Έχει αισθανθεί κανείς ποτέ τόσο χάλια;

How did they come out of this cloud?"

Πώς το ξεπέρασαν;»

Or the inverse -- something great.

Ή το αντίθετο, κάτι υπέροχο.

You meet somebody and your heart explodes.

Γνωρίζετε κάποιον και η καρδιά σας εκρηγνύεται.

You love them so much, you can't even see straight.

Τον αγαπάτε τόσο πολύ που δεν βλέπετε μπροστά σας.

Ζαλίζεστε.

You know, you're dizzy.

"Did anybody feel like this before? What is happening to me?"

«Έχει αισθανθεί κανείς ποτέ έτσι; Τι μου συμβαίνει;»

And that's when art's not a luxury, it's actually sustenance.

Κι εδώ είναι που η τέχνη δεν είναι πολυτέλεια,

είναι κάτι που σε θρέφει.

We need it.

Τη χρειαζόμαστε.

OK. Well, what is it?

Λοιπόν, τι είναι;

Human creativity is nature manifest in us.

Η ανθρώπινη δημιουργικότητα είναι η εκδήλωση της φύσης μέσα μας.

We look at the, oh ...

Κοιτάμε το...

the aurora borealis. Right?

το Βόρειο Σέλας.

Μικρός έπαιξα στην ταινία «Ο Ασπροδόντης».

I did this movie called "White Fang" when I was a kid,

and we shot up in Alaska,

Κάναμε γυρίσματα στην Αλάσκα,

and you go out at night

και βγαίνεις έξω τη νύχτα

και ο ουρανός κάνει μοβ, ροζ και άσπρους κυματισμούς.

and the sky was like rippling with purple and pink and white,

and it's the most beautiful thing I ever saw.

Ήταν το πιο όμορφο πράγμα που είχα δει ποτέ.

It really looked like the sky was playing.

Ήταν σαν να έπαιζε ο ουρανός.

Beautiful.

Πανέμορφο.

Πάτε στο Γκραν Κάνιον τη δύση.

You go to Grand Canyon at sundown.

It's beautiful.

Είναι πανέμορφο.

Ξέρουμε ότι είναι πανέμορφο.

We know that's beautiful.

Όμως το να ερωτεύεστε;

But fall in love?

Your lover's pretty beautiful.

Η ερωμένη σας είναι όμορφη.

I have four kids.

Έχω τέσσερα παιδιά.

Watching them play?

Να τα βλέπω να παίζουν;

Watching them pretend to be a butterfly

Να τα βλέπω να κάνουν την πεταλούδα

or run around the house and doing anything,

ή να τρέχουν γύρω από το σπίτι,

it's so beautiful.

είναι τόσο όμορφο.

And I believe that we are here on this star in space

Πιστεύω πως είμαστε στο διάστημα, πάνω σ' αυτό το άστρο,

to try to help one another. Right?

για να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλον.

And first we have to survive,

Πρώτα πρέπει να επιβιώσουμε,

and then we have to thrive.

και μετά ν' ανθίσουμε.

And to thrive, to express ourselves,

Και για ν' ανθίσουμε, για να εκφραστούμε,

alright, well, here's the rub: we have to know ourselves.

-κι εδώ είναι το πρόβλημα-

πρέπει να ξέρουμε τον εαυτό μας.

What do you love?

Τι αγαπάς;

Αν πλησιάσεις αυτό που αγαπάς,

And if you get close to what you love,

who you are is revealed to you,

σου αποκαλύπτεται ποιος είσαι,

and it expands.

κι αυτό επεκτείνεται.

For me, it was really easy.

Για μένα ήταν πολύ εύκολο.

I did my first professional play. I was 12 years old.

Πήρα τον πρώτο μου επαγγελματικό ρόλο όταν ήμουν 12 ετών.

I was in a play called "Saint Joan" by George Bernard Shaw

Έπαιζα στο έργο «Αγία Ιωάννα» του Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω,

at the McCarter Theatre,

στο θέατρο ΜακΚάρτερ.

and -- boom! -- I was in love.

και -μπαμ!- ερωτεύτηκα.

My world just expanded.

Ο κόσμος μου είχε μόλις διευρυνθεί.

And that profession -- I'm almost 50 now --

Αυτό το επάγγελμα -είμαι σχεδόν 50 τώρα-

that profession has never stopped giving back to me,

αυτό το επάγγελμα δεν έπαψε ποτέ να μου δίνει,

and it gives back more and more,

και συνεχώς μου δίνει όλο και περισσότερο,

mostly, strangely,

κυρίως, όλως περιέργως,

through the characters that I've played.

μέσα από τους χαρακτήρες που υποδυόμουν.

I've played cops, I've played criminals,

Έχω παίξει τον αστυνομικό, τον εγκληματία,

έχω παίξει τον ιερέα, έχω παίξει τον αμαρτωλό,

I've played priests, I've played sinners,

and the magic of this over a lifetime, over 30 years of doing this,

και η μαγεία να το κάνεις αυτό μια ζωή, για πάνω από 30 χρόνια,

είναι πως αρχίζεις να βλέπεις πως οι εμπειρίες μου,

is that you start to see that my experiences,

me, Ethan, is not nearly as unique

εγώ, ο Ίθαν, δεν είμαι τόσο ιδιαίτερος όσο νόμιζα ότι είμαι.

as I thought.

I have so much in common with all these people.

Έχω τόσα κοινά με όλους αυτούς τους ανθρώπους.

And so they have something in common with me.

Κι έτσι, κι αυτοί έχουν κάτι κοινό με μένα.

You start to see how connected we all are.

Αρχίζεις να βλέπεις πόσο συνδεδεμένοι είμαστε όλοι μας.

My great-grandmother, Della Hall Walker Green,

Η προγιαγιά μου, Ντέλα Χολ Γουόκερ Γκριν,

on her deathbed,

στο νεκροκρέβατό της,

she wrote this little biography in the hospital,

έγραψε μια μικρή βιογραφία, στο νοσοκομείο.

and it was only about 36 pages long,

Ήταν μόλις 36 σελίδες.

and she spent about five pages

Ξόδεψε περίπου πέντε σελίδες

για τη φορά που είχε φτιάξει τα κοστούμια σε μια παράσταση.

on the one time she did costumes for a play.

Her first husband got, like, a paragraph.

Για τον πρώτο της άντρα, μόλις μια παράγραφο.

Cotton farming, of which she did for 50 years, gets a mention.

Στην καλλιέργεια βαμβακιού που έκανε για 50 χρόνια,

έκανε απλώς μια αναφορά.

Five pages on doing these costumes.

Πέντε ολόκληρες σελίδες για τα κοστούμια που έφτιαξε!

And I look -- my mom gave me one of her quilts that she made,

Η μητέρα μου μού έδωσε μία από τις κουβέρτες που είχε ράψει,

and you can feel it.

και μπορείς να το νιώσεις.

She was expressing herself,

Εξέφραζε τον εαυτό της,

and it has a power that's real.

κι έχει μια δύναμη που είναι αληθινή.

I remember my stepbrother and I went to go see "Top Gun,"

Θυμάμαι να πηγαίνω με τον ετεροθαλή αδερφό μου να δούμε το «Τοπ Γκαν»,

whatever year that came out.

όποια χρονιά κι αν είχε βγει.

And I remember we walked out of the mall, it was, like, blazing hot,

Θυμάμαι πως περπατούσαμε έξω από το εμπορικό κέντρο,

είχε απίστευτη ζέστη.

I just looked at him,

Απλά τον κοίταξα,

and we both felt that movie just like a calling from God.

και οι δύο αισθανθήκαμε πως η ταινία ήταν σαν κάλεσμα από τον Θεό.

You know? Just ...

But completely differently.

Όμως τελείως διαφορετικά.

Like, I wanted to be an actor.

Εγώ ήθελα να γίνω ηθοποιός.

I was like, I've got to make something that makes people feel.

Να κάνω τους ανθρώπους να νιώθουν.

Ήθελα να είμαι μέρος αυτού.

I just want to be a part of that.

Κι εκείνος ήθελε να πάει στον στρατό.

And he wanted to be in the military.

Το μόνο που κάναμε ήταν να παίζουμε FBI, τους στρατιωτικούς, τους ιππότες,

That's all we ever did was play FBI, play army man,

play knights, you know, and I'd like, pose with my sword,

κι εγώ έπαιρνα πόζες με το σπαθί μου,

and he would build a working crossbow

κι εκείνος κατασκεύαζε τόξα με τα οποία έριχνες βέλη στα δέντρα.

that you could shoot an arrow into a tree.

Εκείνος κατατάχθηκε στον στρατό.

So he joins the army.

Well, he just retired a colonel in the Green Berets.

Μόλις αποστρατεύτηκε με τον βαθμό του συνταγματάρχη στα ΛΟΚ.

He's a multidecorated combat veteran of Afghanistan and Iraq.

Είναι παρασημοφορημένος βετεράνος του Αφγανιστάν και του Ιράκ.

He now teaches a sail camp for children of fallen soldiers.

Τώρα διδάσκει ιστιοπλοΐα σε παιδιά πεσόντων στρατιωτών.

He gave his life to his passion.

Αφιέρωσε τη ζωή του στο πάθος του.

His creativity was leadership,

Η δημιουργικότητά του ήταν η ηγεσία,

leading others,

να διοικεί άλλους,

his bravery, to help others.

η γενναιότητά του, να βοηθάει άλλους,

That was something he felt called to do,

αυτό ένιωθε ότι ήταν το κάλεσμά του,

and it gave back to him.

και απ' αυτό έλαβε ανταπόδοση.

We know this -- the time of our life is so short,

Ξέρουμε ότι ο χρόνος ζωής που έχουμε είναι λίγος

and how we spend it --

και πώς τον ξοδεύουμε,

are we spending it doing what's important to us?

τον ξοδεύουμε κάνοντας αυτό που είναι σημαντικό για εμάς;

Most of us not.

Οι περισσότεροι από εμάς, όχι.

I mean, it's hard.

Είναι δύσκολο.

Η έλξη της συνήθειας είναι τεράστια,

The pull of habit is so huge,

and that's what makes kids so beautifully creative,

κι αυτό είναι που κάνει τα παιδιά τόσο υπέροχα δημιουργικά,

is that they don't have any habits,

επειδή δεν έχουν συνήθειες.

Δεν τα νοιάζει αν κάνουν κάτι καλά.

and they don't care if they're any good or not, right?

They're not building a sandcastle going,

Δεν χτίζουν πύργους στην άμμο λέγοντας,

"I think I'm going to be a really good sandcastle builder."

«Θα γίνω ένας πολύ καλός κατασκευαστής κάστρων άμμου».

They just throw themselves at whatever project you put in front of them --

Απλά πέφτουν με τα μούτρα σ' οτιδήποτε τους αναθέτεις,

dancing, doing a painting,

χορό, ζωγραφική, κατασκευές.

building something:

any opportunity they have,

Με κάθε ευκαιρία που τους δίνεται,

they try to use it to impress upon you their individuality.

προσπαθούν να σου μεταδώσουν τη μοναδικότητά τους.

Είναι τόσο όμορφο.

It's so beautiful.

It's a thing that worries me sometimes whenever you talk about creativity,

Υπάρχει κάτι που με ανησυχεί όταν μιλάμε για τη δημιουργικότητα,

because it can have this kind of feel that it's just nice,

γιατί μπορεί να μοιάζει σαν κάτι απλά «ωραίο»,

you know, or it's warm or it's something pleasant.

ή «συμπαθητικό» ή «ευχάριστο».

Δεν είναι.

It's not.

Είναι ζωτικής σημασίας.

It's vital.

It's the way we heal each other.

Είναι ο τρόπος που θεραπεύουμε ο ένας τον άλλον,

In singing our song,

τραγουδώντας το τραγούδι μας,

in telling our story,

λέγοντας την ιστορία μας.

in inviting you to say,

Σε καλεί να πεις,

"Hey, listen to me, and I'll listen to you,"

«Κοίτα, άκουσέ με και θα σ' ακούσω κι εγώ».

we're starting a dialogue.

Ξεκινάμε έναν διάλογο.

And when you do that, this healing happens,

Κι όταν το κάνετε αυτό, είναι θεραπευτικό,

and we come out of our corners,

και βγαίνουμε από τις γωνιές μας,

and we start to witness each other's common humanity.

κι αρχίζουμε να βλέπουμε την κοινή ανθρωπιά μας,

We start to assert it.

αρχίζουμε να την εκφράζουμε.

And when we do that, really good things happen.

Κι όταν το κάνουμε αυτό, συμβαίνουν πολύ καλά πράγματα.

Έτσι, αν θέλετε να βοηθήσετε τους γύρω σας,

So, if you want to help your community, if you want to help your family,

την οικογένειά σας, τους φίλους σας,

if you want to help your friends,

πρέπει να εκφραστείτε,

you have to express yourself.

And to express yourself, you have to know yourself.

και για να εκφραστείτε, πρέπει να ξέρετε τον εαυτό σας.

It's actually super easy.

Στην πραγματικότητα, είναι πανεύκολο.

You just have to follow your love.

Πρέπει απλώς ν' ακολουθήσετε την αγάπη σας.

Δεν υπάρχει μονοπάτι.

There is no path.

There's no path till you walk it,

Δεν υπάρχει μονοπάτι μέχρι να το περπατήσετε.

and you have to be willing to play the fool.

Και πρέπει να είστε πρόθυμοι να κάνετε τον χαζό.

So don't read the book that you should read,

Οπότε, μη διαβάσετε το βιβλίο που πρέπει να διαβάσετε,

read the book you want to read.

διαβάστε το βιβλίο που θέλετε να διαβάσετε.

Don't listen to the music that you used to like.

Μην ακούτε τη μουσική που κάποτε σας άρεσε.

Take some time to listen to some new music.

Αφιερώστε χρόνο ν' ακούστε νέα μουσική.

Βρείτε χρόνο και μιλήστε με κάποιον που συνήθως δεν μιλάτε.

Take some time to talk to somebody that you don't normally talk to.

I guarantee, if you do that,

Σας εγγυώμαι πως αν το κάνετε αυτό,

you will feel foolish.

θα νιώσετε ανόητα.

That's the point.

Αυτός είναι ο στόχος.

Play the fool.

Να κάνετε τους χαζούς.

(Παίζει κιθάρα)

(Plays guitar)

(Sings) Well, I want to go Austin, and I wanna stay home.

(Τραγουδάει) Θέλω να πάω στο Όστιν και θέλω να μείνω σπίτι,

Invite our friends over but still be alone.

Να καλέσω τους φίλους μου, αλλά να παραμείνω μόνος μου,

Live for danger.

Να ζήσω επικίνδυνα,

Play it cool.

Να το παίξω χαλαρός,

Have everyone respect me for being a fool.

Έτσι θα με σεβαστούν σαν να'μαι χαζός.