Eric Mead: The magic of the placebo

Μετάφραση: Christina Vlachaki Επιμέλεια: Spyros Petrounakos

For some time I have been interested in

Εδώ και καιρό με ενδιαφέρει

the placebo effect,

το φαινόμενο του πλασέμπο,

which might seem like an odd thing

κάτι που μπορεί να ακούγεται περίεργο

for a magician to be interested in,

για έναν ταχυδακτυλουργό σαν εμένα,

unless you think of it in the terms that I do,

εκτός κι αν το δείτε όπως κι εγώ

which is, "Something fake

δηλαδή: "Κάτι ψεύτικο

is believed in enough by somebody

που το πιστεύει κάποιος τόσο πολύ

that it becomes something real."

ώστε γίνεται αληθινό."

In other words, sugar pills

Μ' άλλα λόγια, τα χάπια ζάχαρης

have a measurable effect in certain kinds of studies,

έχουν μετρήσιμο αποτέλεσμα σε μελέτες,

the placebo effect,

το φαινόμενο πλασέμπο,

just because the person thinks

απλά και μόνο επειδή οι ασθενείς πιστεύουν

that what's happening to them is a pharmaceutical

ότι τους χορηγείται φαρμακευτική αγωγή

or some sort of a --

ή κάποιο είδος-

for pain management, for example,

αναλγητικό, για παράδειγμα.

if they believe it enough there is a measurable effect in the body

Εάν το πιστέψουν αρκετά υπαρχει σωματικά μετρήσιμο αποτέλεσμα

called the placebo effect.

που ονομάζεται φαινόμενο πλασέμπο (εικονικού φαρμάκου).

Something fake becomes

Κάτι ψεύτικο μετασχηματίζεται

something real

σε κάτι αληθινό

because of someone's perception of it.

απλά και μόνο γιατί κάποιος πιστεύει πως είναι αλήθεια.

In order for us to understand each other,

Για να με καταλάβετε καλύτερα

I want to start by showing you a rudimentary,

θα ξεκινήσω δείχνοντάς σας ένα στοιχειώδες,

very simple magic trick.

ένα πολύ απλό ταχυδακτυλουργικό κόλπο.

And I'm going to show you how it works. This is a trick

Θα σας εξηγήσω και πως γίνεται. Είναι ένα κόλπο

that's been in every children's magic book since at least the 1950s.

που υπάρχει σ' όλα τα παιδικά βιβλία με τρικ από το 1950 και μετά.

I learned it myself from Cub Scout Magic in the 1970s.

Το έμαθα από το περιοδικό Cub Scout Magic τη δεκαετία του '70.

I'll do it for you, and then I'll explain it.

Θα σας το δείξω πρώτα και μετά θα το εξηγήσω.

And then I'll explain why I explained it.

Και μετά θα σας εξηγήσω, γιατί σας το εξηγώ.

So, here's what happens.

Να λοιπόν το κόλπο.

The knife, which you can examine; my hand, which you could examine.

Να το μαχαίρι και το χέρι μου, τα οποία και τα δυο μπορείτε να ελέγξετε.

I'm just going to hold the knife in my fist like this.

Απλά θα κρατάω το μαχαίρι στο χέρι μου, έτσι.

I'll get my sleeve back.

Θα σηκώσω το μανίκι μου.

And to make sure nothing goes up or down my sleeve

Και για να σιγουρευτείτε ότι τίποτα δεν μπαινοβγαίνει από το μανίκι μου

I'm just going to squeeze my wrist right here.

θα τυλίξω με τ' άλλο χέρι μου τον καρπό μου ακριβώς εδώ.

That way you can see that at no time

Μ' αυτό τον τρόπο θα είστε σίγουροι ότι ποτέ

can anything travel, as long as I'm squeezing there

τίποτα δε θα κινηθεί λαθραία, όσο κρατάω το χέρι μου

nothing can go up or down my sleeve.

τίποτα δεν μπορεί να μπει ή να βγει από τα μανίκια μου.

And the object of this is quite simple.

Ο σκοπός μας είναι σχετικά απλός.

I'm going to open my hand,

Θ'ανοίξω τη γροθιά μου

and hopefully, if all is well,

και εάν όλα πάνε καλά,

my pure animal magnetism will hold the knife.

ο καθαρός ζωικός μαγνητισμός μου θα κρατήσει το μαχαίρι στη θέση του.

In fact it's held so tightly in place

Στην πραγματικότητα είναι τόσο σταθερό στη θέση του

that I can shake it,

που μπορώ ακόμα και να τινάξω το χέρι μου

and the knife does not come off.

και το μαχαίρι να μην κουνηθεί.

Nothing goes up or down my sleeve,

Τίποτα δε μπήκε ή βγήκε από το μανίκι μου,

no trickery. And you can examine everything.

κανένα κόλπο. Μπορείτε να ελέγξετε τα πάντα αν θέλετε.

Ta-da!

Τα-ρα!

(Applause)

(χειροκρότημα)

So, this is a trick that I often teach to young children

Αυτό είναι ένα κόλπο που συχνά διδάσκω σε μικρά παιδιά,

that are interested in magic, because you can learn

που ενδιαφέρονται για τα ταχυδακτυλουργικά, γιατί μπορείς να μάθεις

a great deal about deception by studying

πολλά για την τέχνη αυτή, μελετώντας

this very -- even though it's a very simple trick methodologically.

ακριβώς αυτό - το μεθοδολογικά απλούστατο κόλπο.

Probably many of you in the room know this trick.

Πιθανώς πολλοί από εσάς να γνωρίζετε το κόλπο.

What happens is this.

Αυτό που συμβαίνει είναι το εξής:

I hold the knife in my hand.

Κρατώ το μαχαίρι με τη γροθιά μου.

I say I'm going to grab hold of my wrist

Λέω πως θα πιάσω τον καρπό μου

to make sure nothing goes up or down my sleeve,

για να μην ανεβοκατέβει κάτι από τα μανίκια μου,

that is a lie.

το οποίο είναι ψέμα.

The reason I'm holding onto my wrist

Ο λόγος που κρατάω τον καρπό μου

is because that's actually the secret

είναι άλλος, αφού ακριβώς εδώ βρίσκεται το μυστικό

of the illusion.

της ψευδαίσθησης.

In a moment when my hand moves from facing you

Τη στιγμή ακριβώς που το χέρι μου γυρνά από την ορατή προς εσάς πλευρά

to being away from you,

προς την αντίθετη,

this finger right here, my index finger is just going to shift

αυτό εδώ το δάχτυλο, ο δείκτης θα μετακινηθεί

from where it is, to a position

από τη θέση που είναι, σε νέα θέση

pointing out like this.

που θα δείχνει προς τα έξω, έτσι δηλαδή.

Nice one.

Καλό ε;

Someone who didn't have a childhood is out there.

Κάποιος που δεν έζησε παιδικά χρόνια είναι εκεί έξω, ε;

(Laughter)

(γέλια)

So, it goes like this, from here, right.

Έτσι λοιπόν, γίνεται.

And as I move around my finger shifts.

Και καθώς στρίβω το σώμα μου, μετακινώ και το δάχτυλό μου.

And we could talk about why this is deceptive,

Θα μπορούσαμε να πούμε γιατί σας εξαπατά,

why you don't notice there are only three fingers down here,

γιατί δεν παρατηρήσατε ότι φαίνονται μονάχα τρία δάχτυλα;

because the mind, and the way it processes information,

Γιατί όταν ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τις πληροφορίες

it doesn't count, one, two, three. It groups them.

δε μετράει ένα, δύο, τρία... Απλώς ομαδοποιεί.

But that's not really what this is about. Right? And then I open my hand up.

Αλλά δεν πρόκειται περί αυτού. Σωστά; Και μετά ανοίγω το χέρι μου,

Obviously it's clinging there, not by animal magnetism,

Προφανώς είναι κολλημένο εκεί, σίγουρα όχι από ζωικό μαγνητισμό,

but by chicanery,

αλλά από κόλπο

my index finger being there.

αφού ο δείκτης μου το κρατά στη θέση του.

And then when I close my finger, same thing,

Και μετά πάλι ξανακλείνω το χέρι μου

as I move back, this motion

καθώς ξαναστρίβω το σώμα μου, αυτή μου η κίνηση

kind of covers the moving back of my finger.

σας αποσπά την προσοχή από τη κίνηση επαναφοράς του δακτύλου μου.

I take this hand away. You give the knife out.

Αφήνω τον καρπό μου. Σας δείχνω το μαχαίρι.

There is a trick you can do for your friends and neighbors. Thanks.

Να ένα κόλπο που μπορείτε να κάνετε σε φίλους και γείτονες. Ευχαριστώ.

Now, (Laughter)

Τώρα.. (γέλια)

what does that have to do with the placebo effect?

τί σχέση είχε το τρικ με το φαινόμενο πλασέμπο;

I read a study a year or so ago

Διάβασα μια μελέτη πριν από κανένα χρόνο

that really blew my mind wide open.

που πραγματικά μου έκανε τρομακτική εντύπωση

I'm not a doctor or a researcher, so this, to me,

Δεν είμαι γιατρός ή ερευνητής, οπότε αυτό για μένα

was an astonishing thing.

ήταν πολύ εντυπωσιακό.

It turns out that if you administer

Φαίνεται πως αν χορηγήσεις σε ασθενή

a placebo in the form of a white pill,

ένα εικονικό φάρμακο με τη μορφή ενός άσπρου χαπιού,

that's like aspirin shaped --

σε σχήμα ασπιρίνης, ας πούμε

it's just a round white pill -- it has some certain measurable effect.

ένα απλό στρογγυλό άσπρο χάπι- έχει κάποιο μετρήσιμο αποτέλεσμα.

But if you change the form that you give the placebo in,

Αλλά εάν αλλάξεις τη μορφή αυτού του πλασέμπο,

like you make a smaller pill,

για παράδειγμα αν δώσεις ένα μικρότερο χάπι,

and color it blue, and stamp a letter into it,

που είναι όμως χρώματος μπλε και έχει και μια στάμπα,

it is actually measurably more effective.

τ' αποτελέσματα που έχει είναι καλύτερα.

Even though neither one of these things

Παρόλο που κανένα από τα δύο

has any pharmaceutical -- they're sugar pills.

δεν περιέχει οποιαδήποτε φαρμακευτική ουσία- είναι χάπια ζάχαρης.

But a white pill is not as good as a blue pill.

Όμως το άσπρο χάπι δεν είναι τόσο καλό όσο το μπλε.

What? (Laughter) That really flipped me out.

Πώς; (γέλια) Τρελάθηκα τελείως.

Turns out though, that that's not even where it stops.

Συνεχίζει όμως, δεν τελειώνει εδώ η ιστορία.

If you have capsules,

Αν χορηγήσεις κάψουλες,

they're more effective than tablets in any form.

είναι πιο αποτελεσματικές από οποιοδήποτε ταμπλέτα οποιασδήποτε μορφής.

A colored capsule, that's yellow on one end and red on the other

Μια χρωματιστή κάψουλα, κίτρινη απ' τη μια μεριά και κόκκινη απ' την άλλη

is better than a white capsule.

είναι καλύτερη από μια άσπρη.

Dosage has something to do with this.

Η δοσολογία παίζει και αυτή κάποιο ρόλο.

One pill twice a day

Ένα χάπι δυο φορές την ημέρα

is not as good at three pills --

δεν είναι τόσο αποτελεσματικό όσο τρία χάπια-

I don't remember the statistic now. Sorry.

δε θυμάμαι ακριβώς τα στατιστικά στοιχεία, συγγνώμη.

But the point is ...

Το θέμα είναι...

(Laughter) ... these dosages have something to do with it.

(γέλια)... πως η δοσολογία επηρεάζει τ' αποτελέσματα.

And the form has something to do with it.

Καθώς επίσης και η μορφή.

And if you want the ultimate in placebo,

Αν ψάχνεις το καλύτερο πλασέμπο απ' όλα

you've go to the needle.

πας στη βελόνα.

Right? A syringe with some inert --

Έτσι; Μια σύριγγα

a couple CCs of some inert something,

που περιέχει μερικά cc ενός υποτιθέμενου φαρμάκου

and you inject this into a patient ...

που χορηγείται ως ένεση σ' ένα ασθενή...

Well this is such a powerful image in their mind,

Αυτή η εικόνα είναι ιδιαίτερα δυνατή στο νου τους,

it's so much stronger than the white pill.

πολύ πιο δυνατή από ένα άσπρο χαπάκι.

It's a really, this graph, well I'll show it to you

Πραγματικά ... στον πίνακα, που θα σας δείξω,

some other time when we have slides.

όμως μια άλλη φορά που θα έχω διαφάνειες.

The point is

Το θέμα είναι πως

the white pill is not as good as the blue pill

το λευκό χάπι είναι λιγότερο αποτελεσματικό από το μπλε

is not as good as the capsule is not as good as the needle.

λιγότερο από τις κάψουλες και πολύ λιγότερο από τις ενέσεις.

And none of it has any real pharmaceutical quality,

Και φυσικά κανένα δεν έχει οποιαδήποτε φαρμακευτική ιδιότητα,

it's only your belief that makes it real

είναι μόνο η πίστη μας σ' αυτά που τα κάνει αποτελεσματικά

in your body and makes a stronger effect.

στο σώμα μας, με αυτό τον ισχυρό τρόπο.

I wanted to see if I could take that idea

Ήθελα να δω αν μπορώ να πάρω αυτήν την ιδέα

and apply it to a magic trick.

και να την εφαρμόσω σ' ενα ταχυδακτυλουργικό κόλπο.

And take something that is obviously a fake trick

Θα κάνω κάτι που είναι φανερό ότι είναι τρικ

and make it seem real.

να φαίνεται αληθινό.

And we know from that study

Ξέρουμε από την αυτή την μελέτη

that when you want reality, you go to the needle.

ότι αν θες να γίνεις πιστευτός, χρησιμοποίησε βελόνα.

This is a seven-inch hatpin. It's very, very sharp,

Αυτή είναι μια καρφίτσα 17 εκατοστών, πολύ αιχμηρή,

and I'm going to just sterilize it a tiny bit.

θα την αποστειρώσω μια στιγμούλα.

This is really my flesh. This is not

Αυτή είναι πράγματι η σάρκα μου. Δεν είναι

Damian's special-grown flesh.

η σάρκα του Damian, που φτιάχνεται σε εργαστήριο.

That's my skin right there. This is not a Hollywood special effect.

Να και το δέρμα μου. Δεν πρόκειται για χολυγουντιανό εφφέ.

I'm going to pierce my skin

Θα τρυπήσω το δέρμα μου

and run this needle through to the other side.

και θα βγάλω τη βελόνα απ' την άλλη πλευρά.

If you're queasy -- (Laughs)

Εάν είστε ευαίσθητοι - (γέλια)

if you faint easily -- I was doing this for some friends

εάν λιποθυμάτε εύκολα- έκανα αυτό το κόλπο σε φίλους

in the hotel room last night, and some people that I didn't know,

στο ξενοδοχείο χθες βράδυ, αλλά και σε κάποιους που δε γνώριζα,

and one woman almost passed out.

και μια γυναίκα παραλίγο να λιποθυμήσει.

So, I suggest if you get queasy easy

Οπότε αν φοβάστε προτείνω

that you look away for about the next 30 --

να στρέψετε αλλού το βλέμμα σας τα επόμενα 30 δευτερόλεπτα

in fact, you know what, I'll do the first bad part behind it.

αφήστε καλύτερα να κάνω το πρώτο τρύπημα χωρίς να βλέπετε.

You'll get to see, you can look away too if you'd like to.

Εσύ όμως θα βλέπεις, αν δε θες κοίτα και εσύ αλλού.

So, here is what happens, right here,

Οπότε να τι γίνεται εδώ,

the beginning of my flesh

στο δέρμα μου

at the lower part of my arm I just make

στο κάτω μέρος του χεριού μου απλώς κάνω

a little pierce.

ένα μικρό τρύπημα.

I'm sorry, man. Am I freaking you out?

Λυπάμαι φίλε. Σ' έχω φρικάρει;

OK, and then just through my skin a tiny bit,

Εντάξει, τώρα σπρώχνω μέσα στο δέρμα λιγάκι,

and then out the other side like this.

ώσπου να βγει από την άλλη μεριά.

Now, essentially we're in the same position we were in

Τώρα βρισκόμαστε ακριβώς στο ίδιο σημείο που είμασταν

with the knife trick.

και με το κόλπο του μαχαιριού.

(Laughter)

(γέλια)

Sort of.

Περίπου βέβαια.

But you can't count my fingers right now can you?

Τώρα όμως δε μπορείτε να μετρήσετε τα δάχτυλά μου, έτσι δεν είναι;

So, let me show them to you. That's one, two

Ας σας τα δείξω καλύτερα. Εδώ είναι ένα, δύο,

three, four, five.

τρία, τέσσερα, πέντε.

Yes, well...

Καλά λοιπόν....

I know what people think when they see this.

ξέρω τί σκέφτονται οι άνθρωποι όταν με βλέπουν να κάνω αυτό.

They go, "Well, he's certainly not dumb enough

Λένε: "Καλά δε μπορεί να είναι τόσο χαζός

to stab himself through the skin to entertain us for a few minutes.

που να τρυπάει το σώμα του για να μας διασκεδάσει για λίγα λεπτά."

So, let me give you a little peek.

Λοιπόν, θα σας αφήσω να ρίξετε μια μικρή ματιά.

How's that look out there? Pretty good.

Πώς σας φαίνεται; Καλό ε;

(Laughs)

(γέλια)

Yeah, I know. (Laughs)

Ναι, ξέρω. (γέλια)

And the people in the back go, "OK, I didn't really see that."

Οι άνθρωποι που κάθονται στο πίσω μέρος λένε: "Με ξεγελάνε τα μάτια μου".

People in the satellite room are starting to move in now.

Οι άνθρωποι στα παρασκήνια θέλουν να μπουν μέσα.

Let me give you good close look at this.

Θα σας αφήσω να δείτε πιο προσεκτικά.

That really is my skin. That is not a Hollywood special effect.

Είναι όντως το δέρμα μου. Δεν είναι κάποιο χολυγουντιανό εφφέ.

That's my flesh, and I can twist that around.

Είνα όντως το δέρμα μου, μπορώ να κουνήσω και τη βελόνα.

I'm sorry. If you're getting queasy, look away,

Συγγνώμη. Εάν δεν αντέχετε, κοιτάξτε αλλού,

don't look at the thing.

μη με κοιτάτε.

People in the back or people on video years from now watching this

Όσοι κάθονται στα πίσω καθίσματα ή αυτοί που θα το δουν σε βίντεο μετά από χρόνια

will go, "Well yeah, that looks kind of neat

θα σκέφτονται: "Φαίνεται καλοφτιαγμένο,

in some sort of effect there, but if it were real he would be --

κάποιο κόλπο υπαρχει όμως, αλλιώς αν ήταν αληθινό

see there's a hole there and a hole there, if it were real he would be bleeding.

θα βλέπαμε από τις δυο τρύπες να τρέχει αίμα."

Well let me work up some blood for you.

Να σας δείξω λοιπόν λίγο αίμα!

(Laughter)

(γέλια)

Yes, there it is.

Να το λοιπόν!

(Applause)

(χειροκρότημα)

(Laughter)

(γέλια)

Normally now, I would take the needle out.

Κανονικά, τώρα θα έβγαζα τη βελόνα.

I would clean off my arm, and I would show you that there are no wounds.

Θα καθάριζα το αίμα και θα σας έδειχνα ότι δεν έχω καμιά πληγή.

But I think in this context

Όμως νομίζω ότι με αυτά που είπαμε εδώ,

and with the idea of taking something fake

και σε σχέση με το να κάνεις κάτι ψεύτικο

and making it into something real,

να φαίνεται αληθινό,

I'm just going to leave it there,

απλώς θα σταματήσω εδώ,

and walk off the stage.

και θα αποχωρήσω από τη σκηνή.

(Laughter)

(γέλια)

I will be seeing you several times over the next few days.

Θα σας ξαναδώ τις επόμενες μέρες...

I hope you're looking forward to that. Thank you very much.

Έλπιζω να θέλετε κι εσείς να με ξαναδείτε. Σας ευχαριστώ πολύ.

(Laughter)

(γέλια)

(Applause)

(χειροκρότημα)