Eric Mead: The magic of the placebo

Eric Mead: Phép thuật của giả dược

255,556 views ・ 2010-03-12

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Ha Tran Reviewer: LD .
00:18
For some time I have been interested in
0
18260
2000
Lâu nay, tôi đã để tâm đến
00:20
the placebo effect,
1
20260
2000
tác dụng của giả dược,
00:22
which might seem like an odd thing
2
22260
2000
đối với một ảo thuật gia như tôi
00:24
for a magician to be interested in,
3
24260
2000
thì điều đó khá kỳ lạ
00:26
unless you think of it in the terms that I do,
4
26260
2000
trừ phi bạn nghĩ đến giả dược ở khía cạnh giống tôi,
00:28
which is, "Something fake
5
28260
4000
đó là " một thứ giả
00:32
is believed in enough by somebody
6
32260
2000
được ai đó tin đủ để
00:34
that it becomes something real."
7
34260
2000
thành thực."
00:36
In other words, sugar pills
8
36260
2000
Nói cách khác, các viên thuốc đường
00:38
have a measurable effect in certain kinds of studies,
9
38260
3000
có tác dụng đáng kể theo nghiên cứu,
00:41
the placebo effect,
10
41260
2000
tác dụng giả dược,
00:43
just because the person thinks
11
43260
3000
chỉ vì ai đó nghĩ rằng
00:46
that what's happening to them is a pharmaceutical
12
46260
2000
điều đang xảy ra là 1 tác dụng dược phẩm
00:48
or some sort of a --
13
48260
3000
hoặc 1 loại ...
00:51
for pain management, for example,
14
51260
2000
Vì dụ như cho việc giảm đau,
00:53
if they believe it enough there is a measurable effect in the body
15
53260
2000
nếu họ tin có 1 tác dụng đáng kể trong cơ thể
00:55
called the placebo effect.
16
55260
2000
có tên tác dụng giả dược.
00:57
Something fake becomes
17
57260
2000
Đôi khi giả thành
00:59
something real
18
59260
2000
thật
01:01
because of someone's perception of it.
19
61260
3000
tùy vào nhận thức của từng người.
01:04
In order for us to understand each other,
20
64260
2000
Để chúng ta hiểu nhau rõ hơn,
01:06
I want to start by showing you a rudimentary,
21
66260
2000
thì trước hết tôi muốn bắt đầu bằng một
01:08
very simple magic trick.
22
68260
2000
chiêu ảo thuật rất đơn giản và sơ đẳng.
01:10
And I'm going to show you how it works. This is a trick
23
70260
2000
Và tôi sẽ tiết lộ cho các bạn cách thực hiện. Đây là 1 chiêu
01:12
that's been in every children's magic book since at least the 1950s.
24
72260
4000
có trong mọi cuốn sách ảo thuật cho trẻ em, ít nhất là trong những năm 50.
01:16
I learned it myself from Cub Scout Magic in the 1970s.
25
76260
4000
Tôi đã học được chiêu đó từ Cub Scout Magic ở những năm 70.
01:20
I'll do it for you, and then I'll explain it.
26
80260
2000
Tôi sẽ làm trước và giải thích sau.
01:22
And then I'll explain why I explained it.
27
82260
3000
Và sau đó tôi sẽ giải thích lý do tôi diễn giải nó.
01:25
So, here's what happens.
28
85260
2000
Nó là thế này.
01:27
The knife, which you can examine; my hand, which you could examine.
29
87260
2000
Các bạn có thể kiểm tra con dao và tay tôi.
01:29
I'm just going to hold the knife in my fist like this.
30
89260
3000
Tôi sẽ nắm con dao trong tay như thế này.
01:32
I'll get my sleeve back.
31
92260
2000
Tôi sẽ vén tay áo lên
01:34
And to make sure nothing goes up or down my sleeve
32
94260
2000
để đảm bảo không có gì giấu trong ống tay áo.
01:36
I'm just going to squeeze my wrist right here.
33
96260
3000
Tôi sẽ vặn cổ tay ở đây.
01:39
That way you can see that at no time
34
99260
2000
Theo đó các bạn có thể thấy rằng không có thời gian
01:41
can anything travel, as long as I'm squeezing there
35
101260
2000
cho 1 vật di chuyển. Miễn là tôi tiếp tục vặn ở đó
01:43
nothing can go up or down my sleeve.
36
103260
3000
thì không gì có thể nhét lên hoặc nhét xuống ống tay áo.
01:46
And the object of this is quite simple.
37
106260
2000
Và vật này khá là đơn giản.
01:48
I'm going to open my hand,
38
108260
3000
Tôi sẽ mở tay ra,
01:51
and hopefully, if all is well,
39
111260
3000
và mong rằng, nếu mọi thứ đều ổn
01:54
my pure animal magnetism will hold the knife.
40
114260
3000
thì từ tính trong cơ thể sẽ giữ con dao.
01:57
In fact it's held so tightly in place
41
117260
2000
Thực ra, nó được giữ chặt ở nơi
01:59
that I can shake it,
42
119260
2000
tôi có thể lắc nó,
02:01
and the knife does not come off.
43
121260
3000
và con dao không rơi ra.
02:04
Nothing goes up or down my sleeve,
44
124260
2000
Chẳng có gì đi lên hoặc xuống ống tay áo cả,
02:06
no trickery. And you can examine everything.
45
126260
3000
và cũng không phải mánh khóe gì. Các bạn có thể kiểm tra.
02:09
Ta-da!
46
129260
2000
Ta-da!
02:11
(Applause)
47
131260
2000
(Vỗ tay)
02:13
So, this is a trick that I often teach to young children
48
133260
3000
Đây là một trò tôi thường dạy những đứa trẻ
02:16
that are interested in magic, because you can learn
49
136260
2000
yêu thích ảo thuật, vì các bạn có thể học được
02:18
a great deal about deception by studying
50
138260
2000
nhiều điều về sự dối trá bằng cách học
02:20
this very -- even though it's a very simple trick methodologically.
51
140260
3000
cái này -- mặc dù đó chỉ là 1 chiêu với phương pháp rất đơn giản.
02:23
Probably many of you in the room know this trick.
52
143260
2000
Có thể nhiều vị khán giả trong phòng hôm nay biết trò này.
02:25
What happens is this.
53
145260
2000
Bây giờ tôi sẽ giải thích cho các bạn được rõ.
02:27
I hold the knife in my hand.
54
147260
2000
Tôi nắm con dao trong tay.
02:29
I say I'm going to grab hold of my wrist
55
149260
2000
Tôi nói tôi sẽ nắm lấy cổ tay
02:31
to make sure nothing goes up or down my sleeve,
56
151260
2000
để đảm bảo không gì đi lên hoặc đi xuống ống tay áo
02:33
that is a lie.
57
153260
2000
chỉ là lời nói dối.
02:35
The reason I'm holding onto my wrist
58
155260
2000
Lý do tôi nắm cổ tay
02:37
is because that's actually the secret
59
157260
2000
là vì đó là bí mật
02:39
of the illusion.
60
159260
2000
của ảo giác.
02:41
In a moment when my hand moves from facing you
61
161260
2000
Trong khoảnh khắc tay tôi di chuyển từ vị trí trước mặt
02:43
to being away from you,
62
163260
2000
đến cách xa dần các bạn,
02:45
this finger right here, my index finger is just going to shift
63
165260
2000
ngón trỏ của tôi sắp di chuyển
02:47
from where it is, to a position
64
167260
3000
từ vị trí của nó đến 1 vị trí
02:50
pointing out like this.
65
170260
2000
chỉ ra ngoài như thế này.
02:52
Nice one.
66
172260
2000
Tuyệt.
02:54
Someone who didn't have a childhood is out there.
67
174260
3000
Có người còn không có tuổi thơ.
02:57
(Laughter)
68
177260
2000
(Tiếng cười)
02:59
So, it goes like this, from here, right.
69
179260
2000
Thế là, nó đi như thế này, từ đây.
03:01
And as I move around my finger shifts.
70
181260
2000
Và khi tôi di chuyển ngón tay.
03:03
And we could talk about why this is deceptive,
71
183260
2000
Và chúng ta có thể nói về việc tại sao trò này lại mang tính lừa dối,
03:05
why you don't notice there are only three fingers down here,
72
185260
3000
tại sao các bạn không nhận ra chỉ có 3 ngón tay phía dưới này,
03:08
because the mind, and the way it processes information,
73
188260
2000
vì cách trí não xử lý thông tin
03:10
it doesn't count, one, two, three. It groups them.
74
190260
3000
nó không đếm, 1,2,3. Nó nhóm chúng lại.
03:13
But that's not really what this is about. Right? And then I open my hand up.
75
193260
2000
Nhưng đó không hẳn là lý do. Và tiếp đến tôi mở tay ra.
03:15
Obviously it's clinging there, not by animal magnetism,
76
195260
4000
Hiển nhiên nó đang dính ở đó, không phải do từ tính
03:19
but by chicanery,
77
199260
2000
mà nhờ mánh khóe,
03:21
my index finger being there.
78
201260
3000
ngón trỏ của tôi ở đó.
03:24
And then when I close my finger, same thing,
79
204260
2000
Và tiếp đến khi tôi gập ngón tay lại, điều tương tự diễn ra,
03:26
as I move back, this motion
80
206260
2000
khi di chuyển trở lại, chuyển động
03:28
kind of covers the moving back of my finger.
81
208260
2000
của các tấm che di chuyển lại về ngón tay tôi.
03:30
I take this hand away. You give the knife out.
82
210260
2000
Tôi vung tay này ra. Các bạn không còn để ý đến con dao nữa.
03:32
There is a trick you can do for your friends and neighbors. Thanks.
83
212260
4000
Đây là 1 trò ảo thuật các bạn có thể làm cho bạn bè và hàng xóm xem. Cảm ơn.
03:36
Now, (Laughter)
84
216260
2000
Bây giờ, (Tiếng cười)
03:38
what does that have to do with the placebo effect?
85
218260
3000
cái đó thì liên quan gì đến tác dụng của giả dược?
03:41
I read a study a year or so ago
86
221260
3000
Tôi đã đọc 1 nghiên cứu cách đây khoảng 1 năm
03:44
that really blew my mind wide open.
87
224260
3000
nó thực sự đã mở mang cho tôi rất nhiều.
03:47
I'm not a doctor or a researcher, so this, to me,
88
227260
2000
Tôi không phải bác sĩ hay nhà nghiên cứu gì cả,
03:49
was an astonishing thing.
89
229260
2000
nên điều này khiến tôi há hốc miệng ngạc nhiên.
03:51
It turns out that if you administer
90
231260
2000
Hóa ra là, nếu bạn phân phối
03:53
a placebo in the form of a white pill,
91
233260
2000
giả dược dưới dạng 1 viên thuốc trắng,
03:55
that's like aspirin shaped --
92
235260
3000
giống hình viên aspirin,
03:58
it's just a round white pill -- it has some certain measurable effect.
93
238260
3000
1 viên thuốc tròn, trắng, nó sẽ tạo ra 1 tác dụng đáng kể.
04:01
But if you change the form that you give the placebo in,
94
241260
3000
Nhưng nếu bạn thay đổi hình dạng của viên giả dược,
04:04
like you make a smaller pill,
95
244260
2000
ví dụ như làm viên thuốc nhỏ hơn,
04:06
and color it blue, and stamp a letter into it,
96
246260
3000
và chuyển nó thành màu xanh da trời, dập 1 chữ cái lên đó,
04:09
it is actually measurably more effective.
97
249260
3000
nó sẽ hiệu quả hơn rất nhiều.
04:12
Even though neither one of these things
98
252260
2000
Mặc dù không viên nào
04:14
has any pharmaceutical -- they're sugar pills.
99
254260
3000
có tác dụng dược tính gì -- chúng chỉ là viên đường.
04:17
But a white pill is not as good as a blue pill.
100
257260
3000
Nhưng 1 viên màu trắng thì không hiệu quả bằng 1 viên xanh.
04:21
What? (Laughter) That really flipped me out.
101
261260
3000
Cái gì? (Tiếng cười) Điều đó khiến tôi không thể hiểu nổi.
04:24
Turns out though, that that's not even where it stops.
102
264260
2000
Tuy nhiên, nó không dừng lại ở đó.
04:26
If you have capsules,
103
266260
3000
Thuốc con nhộng luôn
04:29
they're more effective than tablets in any form.
104
269260
2000
hiệu nghiệm hơn thuốc viên.
04:31
A colored capsule, that's yellow on one end and red on the other
105
271260
3000
Một viên con nhộng màu vàng và đỏ ở mỗi đầu
04:34
is better than a white capsule.
106
274260
2000
thì tốt hơn 1 viên nhộng trắng.
04:36
Dosage has something to do with this.
107
276260
2000
Liều lượng cũng liên quan tới vấn đề này.
04:38
One pill twice a day
108
278260
2000
Hai viên 1 ngày
04:40
is not as good at three pills --
109
280260
3000
không tốt bằng 3 viên --
04:43
I don't remember the statistic now. Sorry.
110
283260
2000
Tôi không nhớ số liệu thống kê trong đó. Xin lỗi các bạn.
04:45
But the point is ...
111
285260
2000
Nhưng cái chính là ...
04:47
(Laughter) ... these dosages have something to do with it.
112
287260
2000
(Tiếng cười)...các liều lượng này liên quan đến nó.
04:49
And the form has something to do with it.
113
289260
2000
Và hình dạng viên thuốc cũng vậy.
04:51
And if you want the ultimate in placebo,
114
291260
3000
Và nếu bạn muốn đạt hiệu quả cao nhất ở giả dược
04:54
you've go to the needle.
115
294260
3000
thì bạn cần 1 cây kim.
04:57
Right? A syringe with some inert --
116
297260
2000
Đúng không nhỉ? Một ống tiêm với thuốc giả vờ
04:59
a couple CCs of some inert something,
117
299260
2000
một vài cc thuốc mất hoạt tính chẳng hạn
05:01
and you inject this into a patient ...
118
301260
2000
sau đó tiêm cho bệnh nhân...
05:03
Well this is such a powerful image in their mind,
119
303260
2000
Đó thật là 1 hình ảnh mạnh mẽ trong tâm trí bệnh nhân,
05:05
it's so much stronger than the white pill.
120
305260
2000
mạnh hơn cả viên thuốc trắng.
05:07
It's a really, this graph, well I'll show it to you
121
307260
3000
Tôi sẽ cho các bạn xem biểu đồ này
05:10
some other time when we have slides.
122
310260
2000
vào 1 dịp khác khi chúng ta có các slide.
05:12
The point is
123
312260
2000
Cái chính là
05:14
the white pill is not as good as the blue pill
124
314260
3000
viên thuốc màu trắng không tốt bằng viên thuốc xanh
05:17
is not as good as the capsule is not as good as the needle.
125
317260
3000
cả 2 lại không tốt bằng viên con nhộng, và viên con nhộng không bằng ống tiêm.
05:20
And none of it has any real pharmaceutical quality,
126
320260
3000
Và dĩ nhiên chẳng cái nào thực sự có dược tính cả.
05:23
it's only your belief that makes it real
127
323260
4000
Chính là niềm tin của bạn khiến nó trở thành thực
05:27
in your body and makes a stronger effect.
128
327260
3000
trong cơ thể và tạo ra 1 tác dụng mạnh mẽ hơn.
05:30
I wanted to see if I could take that idea
129
330260
2000
Tôi muốn xem liệu mình có thể áp dụng
05:32
and apply it to a magic trick.
130
332260
2000
ý tưởng đó vào 1 trò ảo thuật không.
05:34
And take something that is obviously a fake trick
131
334260
4000
Lấy 1 thứ rõ ràng là 1 chiêu giả
05:38
and make it seem real.
132
338260
3000
và làm nó trông có vẻ thật.
05:43
And we know from that study
133
343260
3000
Và chúng ta học được từ nghiên cứu đó
05:46
that when you want reality, you go to the needle.
134
346260
4000
rằng khi bạn muốn hiện thực, bạn cần đến mũi tiêm.
05:50
This is a seven-inch hatpin. It's very, very sharp,
135
350260
4000
Đây là 1 cái ghim mũ dài 7 inch, rất sắc nhọn.
05:54
and I'm going to just sterilize it a tiny bit.
136
354260
5000
Và tôi sẽ khử trùng nó.
06:01
This is really my flesh. This is not
137
361260
2000
Đây là da thịt thật của tôi chứ không phải
06:03
Damian's special-grown flesh.
138
363260
2000
da thịt được nuôi cấy đặc biệt của Damian.
06:05
That's my skin right there. This is not a Hollywood special effect.
139
365260
3000
Lớp da của tôi ngay đây, không phải 1 hiệu ứng đặc biệt của Hollywood đâu nhé.
06:10
I'm going to pierce my skin
140
370260
2000
Tôi sẽ đâm vào da
06:12
and run this needle through to the other side.
141
372260
2000
và đẩy cây kim tới phía bên kia.
06:14
If you're queasy -- (Laughs)
142
374260
3000
Nếu quý vị nào yếu bóng vía --( diễn giả cười)
06:17
if you faint easily -- I was doing this for some friends
143
377260
2000
Nếu bạn nào dễ ngất -- Tôi đã biểu diễn màn ảo thuật này cho 1 số bạn bè
06:19
in the hotel room last night, and some people that I didn't know,
144
379260
3000
trong phòng khách sạn tối qua, một số người tôi không quen biết,
06:22
and one woman almost passed out.
145
382260
2000
và 1 phụ nữ suýt ngất xỉu.
06:24
So, I suggest if you get queasy easy
146
384260
3000
Nên tôi muốn nhắc nhở vị nào dễ buồn nôn
06:27
that you look away for about the next 30 --
147
387260
2000
thì hãy quay mặt đi trong 30 giây tới --
06:29
in fact, you know what, I'll do the first bad part behind it.
148
389260
2000
thực ra, các bạn biết không, tôi sẽ thực hiện phần kinh khủng đầu tiên phía sau nó.
06:31
You'll get to see, you can look away too if you'd like to.
149
391260
4000
Các bạn có thể quay mặt đi nếu muốn.
06:35
So, here is what happens, right here,
150
395260
2000
Vâng, tiết mục là như thế này.
06:37
the beginning of my flesh
151
397260
2000
Ở phần đầu của lớp da
06:39
at the lower part of my arm I just make
152
399260
2000
phần da bụng cánh tay
06:41
a little pierce.
153
401260
2000
tôi sẽ đâm nó.
06:43
I'm sorry, man. Am I freaking you out?
154
403260
2000
Xin lỗi, tôi có đang làm mọi người sợ không vậy?
06:45
OK, and then just through my skin a tiny bit,
155
405260
4000
Và tiếp đến xuyên qua da 1 chút
06:49
and then out the other side like this.
156
409260
3000
và xuyên cây kim ra đầu này.
06:52
Now, essentially we're in the same position we were in
157
412260
4000
Chúng ta đang ở trong vị trí tương tự như
06:56
with the knife trick.
158
416260
2000
với trò con dao.
06:58
(Laughter)
159
418260
4000
(Tiếng cười)
07:02
Sort of.
160
422260
2000
Đại loại thế.
07:04
But you can't count my fingers right now can you?
161
424260
3000
Nhưng bây giờ các bạn không thể đếm các ngón tay tôi, đúng không?
07:07
So, let me show them to you. That's one, two
162
427260
2000
Vậy hãy để tôi chìa ra cho các bạn xem. Một, hai,
07:09
three, four, five.
163
429260
3000
ba, bốn, năm.
07:12
Yes, well...
164
432260
3000
Vâng,
07:15
I know what people think when they see this.
165
435260
2000
Tôi biết mọi người nghĩ gì khi xem trò này.
07:17
They go, "Well, he's certainly not dumb enough
166
437260
2000
Đó là, " uhm, anh ta chắc không ngu đến mức
07:19
to stab himself through the skin to entertain us for a few minutes.
167
439260
3000
chọc thủng da chỉ để mua vui cho khán giả trong vài phút."
07:22
So, let me give you a little peek.
168
442260
3000
Vậy hãy để tôi tiết lộ cho các bạn 1 chút.
07:25
How's that look out there? Pretty good.
169
445260
2000
Trông nó thế nào? Khá tốt.
07:27
(Laughs)
170
447260
3000
(Diễn giả cười)
07:30
Yeah, I know. (Laughs)
171
450260
3000
Vâng, tôi biết (Diễn giả cười)
07:33
And the people in the back go, "OK, I didn't really see that."
172
453260
2000
Và những người ở phía sau nói, "OK, tôi không nhìn thấy cái đó."
07:35
People in the satellite room are starting to move in now.
173
455260
3000
Những người ở phòng vệ tinh đang bắt đầu di chuyển vào.
07:38
Let me give you good close look at this.
174
458260
2000
Tôi sẽ cố để mọi người có thể quan sát rõ hơn.
07:40
That really is my skin. That is not a Hollywood special effect.
175
460260
3000
Đây thực sự là da của tôi, không phải 1 hiệu ứng đặc biệt của Hollywood đâu.
07:43
That's my flesh, and I can twist that around.
176
463260
3000
Đó là da thịt tôi, và tôi có thể vặn véo nó.
07:46
I'm sorry. If you're getting queasy, look away,
177
466260
2000
Thành thực xin lỗi, nếu bạn nào đang buồn nôn, xin hãy quay mặt đi,
07:48
don't look at the thing.
178
468260
2000
đừng nhìn nhé.
07:50
People in the back or people on video years from now watching this
179
470260
2000
Các khán giả ở phía sau hoặc sẽ xem video này trong tương lai
07:52
will go, "Well yeah, that looks kind of neat
180
472260
3000
sẽ nói, "uh, khá khéo léo
07:55
in some sort of effect there, but if it were real he would be --
181
475260
3000
nhưng nếu là thật thì anh ta sẽ đau lắm --
07:58
see there's a hole there and a hole there, if it were real he would be bleeding.
182
478260
3000
thấy chưa, cái lỗ ở kia, ở kia nữa, nếu là thật anh ta sẽ chảy máu ngay.
08:01
Well let me work up some blood for you.
183
481260
3000
Thế thì hãy đợi tôi cho thêm ít máu cho hoành tráng nhé.
08:04
(Laughter)
184
484260
5000
(Tiếng cười)
08:09
Yes, there it is.
185
489260
2000
Vâng, máu đây này.
08:11
(Applause)
186
491260
6000
(Vỗ tay)
08:27
(Laughter)
187
507260
3000
(Tiếng cười)
08:30
Normally now, I would take the needle out.
188
510260
3000
Thường thì, đến lúc này tôi sẽ tháo cây kim ra.
08:33
I would clean off my arm, and I would show you that there are no wounds.
189
513260
3000
Rửa sạch tay và cho các bạn xem, không có vết thương nào.
08:36
But I think in this context
190
516260
3000
nhưng trong hoàn cảnh này, tôi thiết nghĩ
08:39
and with the idea of taking something fake
191
519260
2000
với ý tưởng biến giả
08:41
and making it into something real,
192
521260
3000
thành thật
08:44
I'm just going to leave it there,
193
524260
2000
tôi xin kết thúc tại đây
08:46
and walk off the stage.
194
526260
2000
và rời khỏi sân khấu.
08:48
(Laughter)
195
528260
2000
(Tiếng cười)
08:50
I will be seeing you several times over the next few days.
196
530260
3000
Hẹn gặp lại các bạn trong vài ngày tới.
08:53
I hope you're looking forward to that. Thank you very much.
197
533260
3000
Hy vọng các bạn sẽ mong chờ cuộc tái ngộ đó. Xin cảm ơn rất nhiều.
08:56
(Laughter)
198
536260
2000
(Tiếng cười)
08:58
(Applause)
199
538260
2000
(Vỗ tay)
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7