Why you don't need 8 glasses of water a day | Body Stuff with Dr. Jen Gunter | TED

Transcriber:

You know that whole thing about drinking eight glasses of water a day?

Translator: Razaw S. Bor Reviewer: Daban Q. Jaff

ئایا هەموو شتێک دەزانیت سەبارەت بە خواردنەوەی هەشت پەرداخ ئاو لە ڕۆژێکدا؟

Sorry to have to tell you this, but it's a myth.

بە داخەوە کە دەبێت ئەمەت پێ دەڵێم، بەڵام ئەوە ئەفسانەیە.

It won't make your skin brighter,

ئاو پێستت گەشاوەتر ناکاتەوە،

it won't make you feel clearheaded,

ئاو وا ناکات هەست بە جەستەیەکی پاک بکەیت،

it won't make you feel more energetic.

نابێتە هۆی ئەوەی وزەی زیاترت پێ ببەخشێت.

It might, however, make you have to pee a lot.

بەڵام، ئەمە لەوانەیە وا لە تۆ بکات کە زۆر میز بکەیت.

(Music)

(مۆسیقا)

[Body Stuff with Dr. Jen Gunter]

[Body Stuff with Dr. Jen Gunter]

(Music)

(مۆسیقا)

Many people don't understand the biology behind their bodies.

زۆربەی خەڵک لە کردارە بایۆلۆژییەکانی جەستە تێناگەن.

There's a lot of misinformation out there.

لەوێ زانیاری بەهەڵە هەیە.

But the truth is that when you understand how your systems function,

بەڵام ڕاستیەکەی ئەوەیە کاتێک تێدەگەیت چۆن سیستەمەکانت کار دەکەن،

you're able to make better decisions.

ئەو کاتە دەتوانیت بڕیاری باشتر بدەیت.

You're not as prone to fall for hype or pseudoscience.

تۆ وەک پێویست نیت بکەویتە ناو زانستێک لە بیروباوەری هەڵە.

You'll feel empowered to understand what's really going on.

تۆ هەست بە توانا دەکەیت بۆ تێگەیشتن لەو شتەی بەڕاستی ڕوودەدات.

One myth that really bugs me

ئەفسانەیەک کە بەڕاستی نیگەرانم دەکات

is the idea that you need eight glasses of water a day.

ئەو بیرۆکەیەیە کە تۆ پێویستیت بە هەشت پەرداخ ئاوە لە ڕۆژێکدا.

Honestly, it's pretty shocking how ingrained it is.

راستگۆیانە، ئەمە زۆر کاریگەرە چۆن ئەم بیرۆکەیە چەسپیووە.

You hear it on TV, you see it in articles.

لە تەلەڤزیۆن گوێت لێ دەبێت، لە وتارەکان دەیبینیت.

But like I said, it's nonsense.

بەڵام وەک وتم، ئەوە بێمانایە.

For the most part,

بەشی هەرە زۆری،

your body will tell you when you need to drink water,

لەشی تۆ پێت دەڵێت کاتێک پێویستت بە خواردنەوەی ئاو هەیە،

because you've got these wonderful, amazing, undervalued things --

چونکە تۆ ئەم شتانەت زۆر جوانە، شتی سەرسوڕهێنەر و نرخ نەزانەکان --

kidneys.

گورچیلەکان.

Kidneys are the bean-shaped organs located to either side of your spine,

گورچیلەکان ئەندامێکن لە شێوەی باقلە کە دەکەنە هەر دوو لای تەنیشت بڕبڕەی پشت،

right below your ribs.

لە خوار پەراسووەکان.

They're often thought of as a filter or a waste-removal system,

زۆر جار وەک فلتەرێک یان سیستەمی پاشماوە زیانبەخشەکان بیریان لێ دەکرێتەوە،

but that doesn't do the kidneys justice.

بەڵام ئەوە پاڵپشتی گورچیلە ناکات.

Your body is an environment where everything, fluid and chemicals,

جەستەت ژینگەیەکە تیایدا هەموو شتێک، شلە و مادەیی کیمیایی،

needs to be in a delicate balance.

پێویستە لە هاوسەنگییەکی ڕێکدا بن.

The kidneys do a lot of the heavy lifting when it comes to this balance.

گورچیلەکان زۆر لە فەرمانە قورسەکان جێبەجێ دەکەن بە ڕێکخستنی ئەم هاوسەنگییە.

Every day, blood in your body passes through the kidneys.

هەموو ڕۆژێک، خوێن لە جەستەت بەناو گورچیلەدا تێدەپەڕێت.

What you eat, drink, the temperature around you,

ئەو شتانەی کە دەیخۆن، دەخۆنەوە، ئەو پلەی گەرمییەی لە دەوروبەرت،

how much you exercise --

تا چەند وەرزش دەکەیت --

all of this affects what's going on with your body.

هەموو ئەمانە کاریگەریان هەیە لەسەر ئەوەی چی لە جەستەت دەگوزەرێت.

Your kidneys, along with your nervous system and various hormones,

گورچیلەکانت، لەگەڵ کۆئەندامی دەماری و هۆرمۆنە جۆراوجۆرەکانت،

are constantly watching many gauges

بەردەوام کۆنترۆلی زۆر پێوانە دەکەن

and making adjustments about fluid, salt and levels of other substances

و وەک ڕێکخستنەکان سەبارەت بە شلە، خوێ و ئاستی ماددەکانی تر

in real time.

لە کاتێکی گونجاودا.

They do this with about one million tiny structures called nephrons.

بە نزیکەی یەک ملیۆن پێکهاتەی بچوک کە پێیان دەوترێت نێفەرۆنەکان ئەم کارە دەکەن.

These nephrons are kind of like workers on a conveyor belt,

ئەم نێفەرۆنانە وەک کارکەرەکان وان لەسەر پشتێنەیەکی گوێزەرەوە،

actively adding things and taking things away,

بە شێوەیەکی چالاکانە زیاد کردنی شتەکان و دوورخستنەوەی شتەکان،

things like sodium, glucose or sugar, calcium, amino acids and water,

وەک سۆدیۆم، گلوکۆز یان شەکر، کلسیۆم، ترشی ئەمینی و ئاو،

to make sure the body maintains homeostasis, or balance.

بۆ ئەوەی لە جەستە دڵنیا بنەوە توانا، یان هاوسەنگی دەپارێزێت.

If levels of anything get too high or too low,

ئەگەر ئاستی هەر شتێک زۆر بەرز بێت یان زۆر نزم بێت،

then that can be harmful.

دواتر ئەمە زیانبەخش دەبێت.

And it is the job of the kidneys

و ئەوە کاری گورچیلەکانە

to keep the levels of many of these substances in the just-right zone.

بۆ هێشتنەوەی ئاستی زۆرێک لەم مادەکان لە شوێنی ئاستی ڕێکخستنی ئاسایی.

Substances that aren't needed leave the kidney

ئەو ماددانەی کە پێویست نین لە گورچیلە نامێنن

and head to the bladder,

و دەچنە میزدڵدان،

where you excrete them in the form of urine.

لەو شوێنەی لە شێوەی میز دەردەکرێنە دەرەوەی لەش.

So where do eight glasses of water a day fit in?

کەواتە لە کوێدا هەشت پەرداخ ئاو لە ڕۆژێکدا گونجاوە؟

They don't.

نەخێر گونجاو نیە.

Noticed that I did not say

تێبینی ئەوە بکەن من نەمگوت

that the kidney function is improved with excess water.

کە کرداری گورچیلە بە ئاوی زیادە باشتر دەکرێت.

Imagine that you're sweating a lot,

وادابنێ کە تۆ زۆر ئارەقە دەکەیت،

so you're losing water from your blood.

کەواتە تۆ ڕێژەی ئاو لەناو خوێنت لە دەست دەدەیت.

The kidneys know your blood volume is dropping ever so slightly

گورچیلەکان دەزانن قەبارەی خوێنت زۆر بە کەمی دادەبەزێت

and that your blood is getting ever so slightly saltier.

و کە خوێنت کەمێک سوێرترە.

They compensate by absorbing more water back into the blood,

لە ڕێگەی هەڵمژینەوە ئاوی زیاتر دەگەڕێنەوە ناو خوێن و قەرەبوو دەکرێنەوە،

making the urine more concentrated.

میزەکە خەست دەکاتەوە.

If the kidneys sense enough fluid can't be reabsorbed from the urine,

ئەگەر گورچیلەکان شلەی پێویستیان بوێت ناتوانرێت دووبارە لە میزەکە وەربگیردرێت،

you're signaled to drink, meaning you get thirsty.

تۆ کە ئاماژەی ئاو خوارنەوەت بۆ دێت، کەواتە تۆ تینووە.

If you don't have fluid available,

ئەگەر تۆ شلەی پێویست لە لەش نەبێت،

the thirst message gets stronger and stronger.

ئاماژەی تینوێتی بەهێزتر و بەهێزتر دەبێت.

A person facing real dehydration won't be unsure if they need water.

کەسێکی توشبوو بە وشکبوونەوەی جەستە نابێت دڵنیا نەبێت ئەگەر پێویستیان بە ئاو هەیە.

They'll do whatever they need to get it.

ئەوان هەرشتێک پێویستیان بێت بۆ بەدەست هێنانی دەیکەن.

It's one of our most basic instincts

ئەمە یەکێکە لە غەریزە سەرەتاییەکانی ئێمە

that's evolved over a very long time,

ئەوە بە درێژایی ماوەیەکی زۆر پەرەی سەندووە،

in environments where clean water

لەو ژینگەیانەی کە ئاوی پاک

wasn't nearly as readily available as it is today.

زۆر بە ئاسانی بەردەست نەبوو وەک ڕۆژگاری ئەمڕۆ.

So thanks to your kidneys,

کەواتە سوپاسی گورچیلەکانت بکە،

your body is really good at maintaining hydration.

جەستەت پارێزەرێکی زۆر باشە لە هەوکردن.

But if you stop counting eight glasses of water a day,

بەڵام ئەگەر تۆ واز لە ژماردنی هەشت پەرداخ ئاو لە ڕۆژێکدا بهێنیت،

how much should you be drinking?

دەبێت چەند بخۆیتەوە؟

The answer is simple:

وەڵامەکە سادەیە:

there is no should.

هیچ پێویست ناکات.

When you feel thirsty, drink some water.

کاتێک هەست بە تینوێتی دەکەیت، هەندێک ئاو بخۆەوە.

You can trust your body.

دەتوانیت متمانە بە جەستەت بکەیت.

Unless you have kidney stones or are elderly --

ئەگەر بەردی گورچیلەت نەبێت یان بەتەمەنن --

sometimes, our messaging systems get a little worn with age --

هەندێک جار، سیستەمی ئاماژە ناردن لەگەڵ تەمەن کەمێک شەکەت دەبن --

or your doctor has told you otherwise,

یان دکتۆرەکەت بە پێچەوانەوە پێی وتوویت،

constantly monitoring how much water you drink

بەردەوام چاودێریکردنی ئەوەی چەند ئاو دەخۆنەوە

is not really necessary.

بەڕاستی پێویست نیە.

Here's a point that's often missed:

لێرەدا خاڵێک کە زۆرجار ئاماژەی پێ ناکرێت:

every single thing you consume contains water.

ئەوەیە هەموو شتێک کە دەخۆیت ئاو لەخۆ دەگرێت.

Your morning coffee has water, so does your breakfast.

قاوەی بەیانیت ئاوی تێدایە، نانی بەیانیش بە هەمان شێوە.

And that snack -- an apple, an orange, a glass of juice, a granola bar --

و سوکە ژەمێک -- سێوێک، پرتەقاڵێک، پەرداخێک شەربەت، بسکیتێک --

just like you, they're made of water too.

وەک تۆ، ئەوانیش لە ئاو دروست کراون.

So as long as you're listening to your body's internal sense of thirst,

کەواتە تاکو گوێت لە هەستی تینوێتی جەستەت بگریت،

there's really no need to be counting those eight glasses.

لە ڕاستیدا پێویست بە ژماردنی ئەو هەشت پەرداخ ئاوە ناکات.