How My Mind Came Back to Life — and No One Knew | Martin Pistorius | TED Talks

Translator: Daban Q. Jaff Reviewer: Razaw S. Bor

بیهێنە پێش چاوت لە تواناتدا نەبێت بڵێیت "برسیمە"، "ئازارم هەیە"

"سوپاست دەکەم" يان "خۆشمدەوێیت"

Imagine being unable to say, "I am hungry," "I am in pain,"

لەناو جەستەی خۆتدا گیرتخواردبێت

جەستەیەک وەڵامدانەوەی نەبێت بۆ فرمانەکانی مێشک

بەخەڵک دەوردرابیت و

"thank you," or "I love you."

هێشتاش تەواو تەنها بیت

Being trapped inside your body,

ئاواتەخوازبیت كە بتوانيت دەنگت بگەيەنيت بە خەڵک

a body that doesn't respond to commands.

بۆ ئەوەى پەیوەندیبکەیت، ئارامیببەخشیت، بەشداریبکەیت

Surrounded by people,

بۆ ١٣ ساڵی دوور و درێژ، ئەوە ڕاستی ژیانی من بوو

yet utterly alone.

Wishing you could reach out,

to connect, to comfort, to participate.

زۆربەمان هەرگیز بەوردى بیرناکەینەوە دەربارەی قسەکردن، دەربارەی پەیوەندیکردن

For 13 long years, that was my reality.

من زۆرم بیرلێکردەوە

کاتی زۆرم هەبوو بۆ بیرکردنەوە

Most of us never think twice about talking, about communicating.

لە ١٢ ساڵی سەرەتای ژیانمدا

کوڕێکی سادە و دڵخۆش و تەندروستبووم

I've thought a lot about it.

دواتر هەموو شتێک گۆڕا

I've had a lot of time to think.

تووشی هەوکردنێکی مێشکبووم

For the first 12 years of my life,

دکتۆرەکان دڵنیا نەبوون کە چیبووە

I was a normal, happy, healthy little boy.

بەڵام چییان لەدەست هات بۆیان کردم.

Then everything changed.

لەگەڵ ئەوەشدا، خراپتربووم

I contracted a brain infection.

لەکۆتایدا، توانای کۆنترۆڵکردنی جوڵەکانم لەدەست دا

The doctors weren't sure what it was,

but they treated me the best they could.

بۆ تەماشاکردن

However, I progressively got worse.

و لە کۆتایشدا، توانای قسەکردنم نەما

Eventually, I lost my ability to control my movements,

کاتێک لە نەخۆشخانە بووم

تامەزرۆ بووم بڕۆمەوە ماڵەوە

make eye contact,

بە دایکمم گوت، "کەی ماڵەوە؟"

and finally, my ability to speak.

ئەوانە کۆتا وشەکان بوون کە بەدەنگی خۆم وتم.

While in hospital,

I desperately wanted to go home.

لە کۆتایدا لە هەموو پشکنینەکانی بەئاگایی مێشکدا

I said to my mother, "When home?"

سەرکەوتوونەبووم.

Those were the last words I ever spoke with my own voice.

بە دایک و باوکمیان وتبوو کە هەروەک مردوو وام.

کەسێکی پەککەوتە، کە ژیری منداڵێکی سێ مانگی هەیە.

I would eventually fail every test for mental awareness.

پێیانوترابوو بمبەنەوە بۆ ماڵەوە و هەوڵبدەن بەئاسوودەیی بمهێڵنەوە

My parents were told I was as good as not there.

A vegetable, having the intelligence of a three-month-old baby.

تا ئەوکاتەی دەمرم

ژیانی دایک و باوکم، لە ڕاستیدا ژیانی تەواوی خێزانەکەم

They were told to take me home and try to keep me comfortable

گۆڕابوو لەبەرئەوەی بەباشترین شێوە کە دەیانزانی

until I died.

هەوڵياندەدا ئاگایان لێم بێت.

هاوڕێکانیان دوورکەوتنەوە

My parents, in fact my entire family's lives,

ساڵێک بوو بە دووان

became consumed by taking care of me the best they knew how.

دووان بوو بە سیان

وا دەردەکەوت ئەو کەسەی کە ڕۆژێک لە ڕۆژان من بووم بەرەو دیارنەمان دەچوو

Their friends drifted away.

One year turned to two,

پارچە میکانۆکان و سوڕە ئەلكترۆنییەکان کە وەك کوڕێک حەزم لێيان بوو لابران

two turned to three.

It seemed like the person I once was began to disappear.

لەژوورى نووستنەکەمەوە گواستيانمەوە بۆ ژوورێکی گونجاوتر

The Lego blocks and electronic circuits I'd loved as a boy were put away.

بووم بە تارماییەک

یادەوەری کاڵبووەوەی کوڕێک کە ڕۆژانێک خەڵک دەیاناسی و خۆشیان دەویست

I had been moved out of my bedroom into another more practical one.

لەهەمان کاتدا مێشکم دەستیکرد بەوەی خۆی ڕێکبخاتەوە

I had become a ghost,

a faded memory of a boy people once knew and loved.

بەرەبەرە، هۆشیاریم دەستی بە گەڕانەوە کرد

بەڵام هیچ کەس درکی بەوە نەکرد کە گەڕاومەتەوە بۆ ژیان

Meanwhile, my mind began knitting itself back together.

ئاگاداری هەمووشێتک بووم

Gradually, my awareness started to return.

هەروەک هەر کەسێکی ئاسایی

دەمتوانی هەموو شتێک ببینم و لێيان تێبگەم

But no one realized that I had come back to life.

بەڵام نەمتوانی ڕێگەیەک بدۆزمەوە تاوابکەم کەسێک پێيبزانێت

I was aware of everything,

just like any normal person.

کەسایەتیم لەناو جەستەیەکی بەڕواڵەت بێدەنگدا لەگۆڕ نرابوو

I could see and understand everything,

مێشکێکی چالاک لەبەر چاوی خەڵکدا لە ناو قۆزاخەیەکدا شاردرابوەوە

but I couldn't find a way to let anybody know.

My personality was entombed within a seemingly silent body,

ڕووبەڕووی ئەو ڕاستییە تاڵە بوومەوە کە

ئەو کاتەی کە ماومە لە ژیانم بە زیندانی لەناو خۆمدا بەسەردەبەم،

a vibrant mind hidden in plain sight within a chrysalis.

تەواو بە تەنها

گیرم خواردبوو و تەنها بيركردنەوەكانم هاودەمم بوون

The stark reality hit me that I was going to spend

the rest of my life locked inside myself,

هەرگیز ڕزگار ناکرێم

هیچ کەس هەرگیز دڵنەرمیم پیشان نادات

totally alone.

I was trapped with only my thoughts for company.

هەرگیز لەگەڵ هاوڕێیەکدا قسە ناکەم

هەرگیز کەس خۆشیناوێم

I would never be rescued.

No one would ever show me tenderness.

هیچ خەونێک، هیچ هیوایەک، هیچ شتێکم نەبوو کە تامەزرۆیبم

I would never talk to a friend.

لەڕاستیدا، هیچ شتێکی خۆش نەبوو

No one would ever love me.

لە ترسدا دەژیام

I had no dreams, no hope, nothing to look forward to.

و ڕاستر بڵێم

چاوەڕوانی مردنم دەکرد تا لە کۆتایدا ڕزگارم بکات

Well, nothing pleasant.

چاوەڕێم دەکرد بە تەنها بمرم لە خانەیەکی چاودێری تەندروستی

I lived in fear,

and, to put it bluntly,

نازانم ئایا بەڕاستی دەکرێت بە وشە دەرببڕدرێت

was waiting for death to finally release me,

هەستێکی چۆنە کە نەتوانیت پەیوەندی بکەیت بە دەوروبەرەوە

expecting to die all alone in a care home.

کەسایەتیت وادەردەکەوێت لەناو تەمێکی چڕداونببێت

I don't know if it's truly possible to express in words

و هەموو هەست و ئارەزووەکانت سنووردار دەكرێن

what it's like not to be able to communicate.

و ڕێيان لێدەگيرێت و بێدەنگ دەكرێن لەناو خۆتدا

Your personality appears to vanish into a heavy fog

بۆ من خراپترینیان هەستی تەواو بێهێزیم بوو

and all of your emotions and desires are constricted, stifled and muted within you.

من تەنها بوونم هەبوو

جێگایەکی زۆر تاریکە کە خۆتی تیا بدۆزیتەوە

For me, the worst was the feeling of utter powerlessness.

چونکە بە جۆرێک لە جۆرەکان ونبوویت

I simply existed.

خەڵکی تر کۆنتڕۆڵی هەموو لایەنەکانی ژیانمیان دەکرد

It's a very dark place to find yourself

ئەوان بڕیاریاندەدا چی بخۆم و کەی بیخۆم

because in a sense, you have vanished.

ئایا لەسەر لا پاڵبخرێم یان لەناو کوورسیە کەمئەندامییەکەمدا ببەسترێمەوە.

Other people controlled every aspect of my life.

زۆرجار ڕۆژەکانم بەوە بەسەردەبرد کە لەبەردەم تەلەفیزێۆنەکەدا دانرابووم

They decided what I ate and when.

سەیری ئەو زنجیرانەى بارنیم ئەکرد كە دووبارە دەكرانەوە

Whether I was laid on my side or strapped into my wheelchair.

وابزانم لەبەر ئەوەی بارنی زۆر دڵخۆش و قسەخۆشە

I often spent my days positioned in front of the TV

و منيش هیچ وانەبووم

ئەوەش دۆخەکەی زۆر خراپتر کرد

watching Barney reruns.

بەتەواوی بێهێزبووم لە گۆڕینی هەرشتێک لە ژیانمدا

I think because Barney is so happy and jolly,

یان گۆڕینی تێڕوانینی خەڵک بۆ خۆم

and I absolutely wasn't,

it made it so much worse.

چاودێرێکی بێدەنگ و نادیاری ئەوە بووم کە چۆن خەڵک ڕەفتار دەکەن

I was completely powerless to change anything in my life

کاتێک پێیان وابوو کەس سەیریان ناکات

or people's perceptions of me.

بەداخەوە، تەنها چاودێرێک نەبووم

I was a silent, invisible observer of how people behaved

لەبەرئەوەی ‌هیچ ڕێگەیەک نەبوو بۆ گفتووگۆکردن، بووم بە قوربانیەکی تەواو

when they thought no one was watching.

تەنێکی بێبەرگری، بەڕواڵەت بەتەواوى بەتاڵبووم لە هەست

Unfortunately, I wasn't only an observer.

کە خەڵکی واڕاهاتبوون تاریکترين حەزەکانی خۆیانی تیا بەتاڵبکەنەوە

With no way to communicate, I became the perfect victim:

بۆ زیاتر لە ١٠ ساڵ، ئەو کەسانەی کە بەرپرس بوون لە چاودێریکردنم

a defenseless object, seemingly devoid of feelings

بە خراپی مامەڵەیان لەگەڵ دەکردم لە ڕووی جەستەیی و زارەکی و سێکسیەوە

that people used to play out their darkest desires.

سەرەڕای ئەوەی کەچۆن بیریان دەکردەوە هەستم پێکرد

For more than 10 years, people who were charged with my care

یەکەم جار کە ئەوە ڕوویدا

abused me physically, verbally and sexually.

شۆک بووم و نەمدەتوانى باوەڕ بەوە بكەم كە ڕوودەدات

Despite what they thought, I did feel.

چۆن دەتوانن ئەمە بکەن لەگەڵم؟

سەرم لێتێکچوو بوو

The first time it happened,

چیم کردبوو تاوەکو شایەنی ئەمە بم؟

I was shocked and filled with disbelief.

بەشێکم دەیویست بگری و بەشەکەی ترم دەیویست بجەنگێت

How could they do this to me?

I was confused.

ئازار و خەمباری و تووڕەیی بەناو جەستەمدا شەپۆلیدەدا

What had I done to deserve this?

هەستم بە بێنرخی دەکرد

Part of me wanted to cry and another part wanted to fight.

هيچ کەسێک نەبوو ئاسوودەم بکات

Hurt, sadness and anger flooded through me.

بەڵام هیچ کام لە دایک و باوکم نەیاندەزانی ئەمە ڕوودەدات

لە ناو ترسدا دەژیام، دەمزانی ئەمە جار لەدوای جار ڕوودەداتەوە

I felt worthless.

There was no one to comfort me.

تەنها نەمدەزانی کەی

But neither of my parents knew this was happening.

هەموو ئەوەی دەمزانی ئەوەبوو كە هەرگیز وەک پێشتر نابم

I lived in terror, knowing it would happen again and again.

لەبیرمە جارێکیان گوێم دەگرت لە گۆرانیەکی ویتنی هۆستن دەیوت

I just never knew when.

"گرنگ نیە ئەوان چیم لێدەبەن، ناتوانن کەرامەتم ببەن"

All I knew was that I would never be the same.

I remember once listening to Whitney Houston singing,

منيش بە خۆمم وت، "ئەتەوێت گرەو بکەین؟"

"No matter what they take from me, they can't take away my dignity."

ڕەنگە دایک و باوکم بیانتوانیایە پێبزانن و بیانتوانییایە یارمەتیم بدەن

And I thought to myself, "You want to bet?"

بەڵام ساڵانێک لە چاودێریکردنی بەردەوام

ئەوەی کە ناچاربن هەموو دوو کاژمێرێک بە خەبەربێن و بمجوڵێنن

Perhaps my parents could have found out and could have helped.

لەگەڵ ئەوەی ئەوان لە بنەڕەتدا شینی لەدەستدانی کوڕەکەیان دەکرد

But the years of constant caretaking,

دایک و باوکمی بە تەواوی لە پێ خستبوو

having to wake up every two hours to turn me,

لە پاش مشتوومڕێکی گەرمی تری دایک و باوکم

combined with them essentially grieving the loss of their son,

لە ساتێکی بێ ئومێدی و بێچارەییدا

had taken a toll on my mother and father.

دایکم ڕووی تێکردم و پێی ووتم کە دەبێت بمرم

Following yet another heated argument between my parents,

،شۆک بووم بەڵام کە بیرمکردەوە لەوەی ووتبووی

in a moment of despair and desperation,

پڕببووم لە هاوسۆزی و خۆشەویستییەکی گەورە بۆ دایکم

my mother turned to me and told me that I should die.

هێشتاش نەمدەتوانی هيچ بکەم دەربارەی

I was shocked, but as I thought about what she had said,

چەندین سات هەبوون کە تیایدا کۆڵم دا

I was filled with enormous compassion and love for my mother,

نووقمی قووڵاییەکی تاریک دەبووم

ساتێکی ناخۆشى دیاریکراوم لە یادە

yet I could do nothing about it.

There were many moments when I gave up,

باوکم لە ئۆتۆمبیلەکەدا بە تەنیا جێیهێشتم

کاتێک بەپەلە ڕۆشت بۆ کڕینی شتێک لە فرۆشگايەك

sinking into a dark abyss.

I remember one particularly low moment.

کەسێکی نەناسراو بەلامدا تێپەڕی

My dad left me alone in the car

سەیریکردم و زەردەخەنەی کرد

while he quickly went to buy something from the store.

ڕەنگە هەرگیز نەزانم بۆ، بەڵام ئەو کردارە سادەیە

A random stranger walked past,

ئەو ساتە زوو گووزەرە لە پەیوەندی مرۆڤ

looked at me and he smiled.

ئەوەی گۆڕی کە چۆن هەستم دەکرد

I may never know why, but that simple act,

وایلێکردم بمەوێ بەردەوامبم

بوونم بە هۆی دووبارەییەوە لە ئەشکەنجەدابوو

the fleeting moment of human connection,

transformed how I was feeling,

واقیعێک کە زۆرجار زۆر لەوە زیاتر بوو بەرگەى بگرم

making me want to keep going.

بە تەنها لەگەڵ بیرکردنەوەکانمدا، خەیاڵگەلێکی ئاڵۆزم دروستکرد

My existence was tortured by monotony,

دەربارەی مێروولەکان کە بەسەر ڕووی زەویەکەدا دەڕۆشتن

a reality that was often too much to bear.

خۆم فێرکرد کە بزانم کاتژمێر چەندە بە تێبینیکردنی شوێنی سێبەرەکان

Alone with my thoughts, I constructed intricate fantasies

about ants running across the floor.

چونکە فێرببووم چۆن سێبەرەکان دەجوڵان کاتێک کە کاتژمێرەکانی ڕۆژەکە تێدەپەڕین

I taught myself to tell the time by noticing where the shadows were.

درکم پێدەکرد کە چەندە دەخایەنێت تا ئەو کاتەی دێن بەشوێنمدا و دەبرێمەوە ماڵەوە

As I learned how the shadows moved as the hours of the day passed,

بینينی باوکم كاتێك کە لە دەرگاکەوە دەهات تا بمباتەوە لەگەڵ خۆی

I understood how long it would be before I was picked up and taken home.

خۆشترین ساتی ڕۆژەکە بوو

مێشکم ببووە کەرەستەیەک کە دەمتوانی بەکاریبهێنم

Seeing my father walk through the door to collect me

بە شێوەيەك یان دايبخەم و بکشێمەوە لە واقیعی ژیانم

was the best moment of the day.

یاخود فراوانى بکەم بۆ بۆشاییەکی زۆر گەورە کە بتوانم بە خەیاڵ پڕیبکەمەوە

My mind became a tool that I could use

to either close down to retreat from my reality

هیوام دەخواست کە واقیعی ژیانم بگۆڕایە

و یەکێک بیبینیایە کە من گەڕاومەتەوە بۆ ژیان

or enlarge into a gigantic space that I could fill with fantasies.

بەڵام من سڕابوومەوە وەکو قەڵايەكى لم

کە زۆر نزیک لە شەپۆلەکانەوە دروست کرابێت

I hoped that my reality would change

and someone would see that I had come back to life.

وە لە شوێنی من کەسێک هەبوو کە خەڵکی چاوەڕوانیان دەکرد کە من وابم

But I had been washed away like a sand castle

بۆ هەندێکیان من مارتن بووم، قاوغە بەتاڵەكە، کەسە پەککەوتەکە

built too close to the waves,

and in my place was the person people expected me to be.

كە شایەنی قسەی ڕەق و دوورخستنەوە و تەنانەت بەد بەکارهێنان بوو

To some I was Martin, a vacant shell, the vegetable,

بۆ ئەوانى تر، من ئەو کوڕە بووم كە بە شێوەيەكى تراژیدی مێشکى زیانى لێکەوت

و گەورە بووم بۆ ئەوەى ببم بە پیاوێک

deserving of harsh words, dismissal and even abuse.

کەسێک کە لەگەڵی میهرەبان بوون و ئاگایان لێی بوو

باش یان خراپ، من ڕووتەختێکی بەتاڵ بووم

To others, I was the tragically brain-damaged boy

who had grown to become a man.

کە لەسەری چەند شێوازێکی جیاوازی خۆم پيشاندەدرا

Someone they were kind to and cared for.

ئەمەش کەسێکی نوێى پێویست بوو بۆ ئەوەی بە شێوەیەکی جیاواز بمبینێت

Good or bad, I was a blank canvas

چارەسەرکەرێك دەستیکرد بەوەی نزيكەى هەفتەی جارێک بێت بۆ

onto which different versions of myself were projected.

خانەی چاودێری تەندروستییەکە

بەهۆی پەیپێبردنەوە یاخود سەرنجدانی بۆ وردەکارییەکان

It took someone new to see me in a different way.

کە ئەوانی تر نەیانتوانی بیبینن

An aromatherapist began coming to the care home about once a week.

قایل بوو بەوەی کە من دەمتوانی تێبگەم لەوەی چى دەوترا

Whether through intuition or her attention to details

دایک و باوکمی هاندا تا بمبەن بۆ پشکنین لەلایەن پسپۆڕانی

that others failed to notice,

بوارى پەیوەندیکردنی پەرەپێدراو و جێگرەوەوە

she became convinced that I could understand what was being said.

و لەماوەی ساڵێکدا

She urged my parents to have me tested by experts

دەستمکرد بە بەکارهێنانی بەرنامەیەکی کۆمپیوتەر بۆ پەیوەندیکردن

in augmentative and alternative communication.

زۆر خۆشیهێنەر بوو بەڵام بێهیواکەریش بوو لە هەندێک کاتدا

And within a year,

زۆر وشەم هەبوو لە مێشکمدا

I was beginning to use a computer program to communicate.

کە زۆر بەپەرۆشبووم تا بتوانم دەريانببڕم

It was exhilarating, but frustrating at times.

هەندێک کات، قسەم بۆخۆم دەکرد تەنها لەبەرئەوەی دەمتوانی

I had so many words in my mind,

لەناو خۆمدا، گوێگرێکم هەبوو

that I couldn't wait to be able to share them.

و باوەڕم وابوو کە بە دەربڕینی بیرکردنەوە و ویستەکانم

Sometimes, I would say things to myself simply because I could.

ئەوانى تریش گوێبیست دەبن

بەڵام کە دەستمکرد بەوەی زیاتر پەیوەندیبکەم بە دەوروبەرەوە

In myself, I had a ready audience,

بۆم دەرکەوت لە ڕاستیدا ئەوە تەنها دەسپێکی

and I believed that by expressing my thoughts and wishes,

دروستکردنی دەنگێکی نوێبوو بۆ خۆم

others would listen, too.

فڕێدرابوومە جیهانێکەوە کە بە باشی نەمدەزانی چۆن ڕەفتاربکەم تیایدا

But as I began to communicate more,

I realized that it was in fact only just the beginning

ئیتر نەچوومەوە بۆ خانەی چاودێری تەندروستییەکە

of creating a new voice for myself.

و توانیم یەکەم ئیشی خۆم دەستبکەوێت کە ئیستینساخ کردن بوو

I was thrust into a world I didn't quite know how to function in.

،ڕەنگە ئەمە چەندە سادەش دەربکەوێت بەڵام کارێکی نایاب بوو

I stopped going to the care home

جیهانە تازەکەم بەڕاستی دڵخۆشکەر بوو

and managed to get my first job making photocopies.

بەڵام زۆرجار زۆر پەرێشانکەر و ترسێنەربوو

As simple as this may sound, it was amazing.

وەکو منداڵێك وابووم

و ئەمەش چەندە زۆرجار ئازادی بەخش بوو

My new world was really exciting

ئەوەندە توشی سەختی هاتم

but often quite overwhelming and frightening.

هەروەها ئەوەشم زانی کە زۆرێک لەوانەی منیان بۆ ماوەیەکی زۆر دەناسی

I was like a man-child,

مەحاڵبوو بەلایانەوە بیرۆکەی ئەو مارتنەی کە لە مێشکیاندا بوو بەلاوەبنێن

and as liberating as it often was,

I struggled.

I also learned that many of those who had known me for a long time

لە کاتێکدا ئەوانەی کە تازە چاوم پێیان کەوتبوو

سەختبوو بەلایانەوە کە ڕوو وەربگێڕن لە وێنای پیاوێکی بێدەنگ لەسەر کورسیەکی کەمئەندامی

found it impossible to abandon the idea of Martin they had in their heads.

بۆم دەرکەوت کە هەندێک خەڵک تەنها گوێیان لێدەگرتم

While those I had only just met

ئەگەر ئەوەی دەمگوت هاوتەريب بوایە لەگەڵ ئەوەى کە ئەوان چاوەڕێیاندەکرد

struggled to look past the image of a silent man in a wheelchair.

ئەگەرنا، پشتگوێ دەخرا

و ئەوەیان دەکرد کە بە باشیان دەزانی

I realized that some people would only listen to me

if what I said was in line with what they expected.

بۆم دەرکەوت کە پەیوەندیکردنی ڕاستەقینە

زیاترە لە تەنها گواستنەوەی پەیامێک لە ڕێگەى جەستەوە

Otherwise, it was disregarded

and they did what they felt was best.

پەیوەندیکردنی ڕاستەقینە بریتییە لەوەی کە پەیامەکە ببیسترێت و ڕێزی لێبگیرێت

I discovered that true communication

is about more than merely physically conveying a message.

هێشتاش، شتەکان باش دەڕۆشتن

جەستەم هێواش هێواش بەهێزتر دەبوو

It is about getting the message heard and respected.

پیشەیەکم هەبوو لە بوارى كارى كۆمپيوتەردا کە خۆشمدەویست

تەنانەت کۆجاکیشم بەدەستهێنا، ئەو سەگەی کە بۆ چەندین ساڵ خەونم پێوەدەبینی

Still, things were going well.

My body was slowly getting stronger.

بەڵام، تامەزرۆبووم کە ژیانم هاوبەشی پێبکەم لەگەڵ کەسێکدا

I had a job in computing that I loved,

and had even got Kojak, the dog I had been dreaming about for years.

بیرمە چاوم بڕیبوە دەرەوە لە جامی ئۆتۆمبێلەکەوە کاتێک باوکم لە کارەوە هێنامیەوە بۆ ماڵەوە

However, I longed to share my life with someone.

بیرمدەکردەوە خۆشەویستیەکی زۆر لە ناخمدا هەیە و کەسێک نیە پێی ببەخشم

I remember staring out the window as my dad drove me home from work,

ڕێک ئەوکاتەی باوەڕم بەخۆم هێنا کە سەڵتبم تا کۆتایی ژیانم

thinking I have so much love inside of me and nobody to give it to.

جەونم بینی

جەون نەک تەنها باشترین شتە کە تا ئێستا ژیان پێيدابم

Just as I had resigned myself to being single for the rest of my life,

بەڵکو یارمەتیدام بۆ بەرەنگاربوونەوەی بۆچوونە هەڵەکانم دەربارەی خۆم

I met Joan.

Not only is she the best thing that has ever happened to me,

جەون وتی لەڕێی وشەکانمەوە بووە کە کەوتۆتە خۆشەویستی منەوە

but Joan helped me to challenge my own misconceptions about myself.

بەڵام، دوای هەموو ئەوەی کە پێیدا تێپەڕبووم

هێشتا نەمدەتوانی ئەو باوەڕە بەلاوەبنێم

Joan said it was through my words that she fell in love with me.

کە هیچ کەسێک بتوانێت بەڕاستی پشت بێتواناییەکەم ببینێت

و قبووڵم بکات وەک ئەوەی کە هەم

However, after all I had been through,

هەروەها بەڕاستی سەختبوو بۆم تێبگەم کە من پیاوم

I still couldn't shake the belief

that nobody could truly see beyond my disability

یەکەم جار کەسێک وەک پیاوێک بانگیکردم

and accept me for who I am.

لە شوێنی خۆم وەستاندمی

I also really struggled to comprehend that I was a man.

هەستم كرد سەیری دەوروبەر ئەکەم و ئەپرسم، "کێ، من؟"

The first time someone referred to me as a man,

ئەوە هەمووی گۆڕا لەگەڵ جەوندا

it stopped me in my tracks.

ئێمە پەیوەنديەکی سەرسامكەرمان هەیە

I felt like looking around and asking, "Who, me?"

و فێربووم چەند گرنگە کە بە ڕاستگۆیی و ڕاشکاوانە پەیوەندیبکەیت

That all changed with Joan.

هەستم بە سەلامەتی دەکرد و ئەم پەیوەندییە متمانە بەخۆبوونی پێدام

We have an amazing connection

and I learned how important it is to communicate openly and honestly.

تا بەڕاستی ئەوە بڵێم کە بیرم لێدەکردەوە

دووبارە هەستم بە تەواوی خۆم کرد، پیاوێک کە شایستەی خۆشەویستییە

I felt safe, and it gave me the confidence to truly say what I thought.

دەستمکرد بە دووبارە بنیاتنانەوەی چارەنووسم

لەكاتى کاردا کەمێک زیاتر ڕاشکاوانەتر قسەمكرد

I started to feel whole again, a man worthy of love.

بۆ کەسانی چواردەورم دووپاتکردەوە کە پێویستم بە سەربەخۆییە

I began to reshape my destiny.

ئەوەی کە هۆكارێکی پەیوەندیکردنم پێدرابوو هەموو شتێکی گۆڕی

I spoke up a little more at work.

I asserted my need for independence to the people around me.

هێزی وشە و ئارەزووم بەکارهێنا بۆ ئاڵنگاریکردنی بۆچوونەکانی

Being given a means of communication changed everything.

کەسانی دەورووبەرم و ئەوانەی کە خۆم لەسەر خۆم هەمبوو

I used the power of words and will to challenge the preconceptions

پەیوەندیکردن ئەو شتەیە کە ئێمە دەکات بە مرۆڤ

توانای پەوەندیکردنمان دەداتێ لە قوڵترین ئاستدا

of those around me and those I had of myself.

لەگەڵ ئەوانەی دەوروبەرماندا--

باسکردنى چیرۆکەکانی خۆمان و

Communication is what makes us human,

دەربڕینی ویست و پێویستی و ئارەزووەکان

enabling us to connect on the deepest level

یان بیستنی ئەم شتانەی کەسانی دیکە تەنها لەڕێی گوێگرتنەوە

with those around us --

telling our own stories,

لەڕێی هەموو ئەو شتانەوەیە جیهان ئەزانێ ئێمە کێین

expressing wants, needs and desires,

کەواتە ئێمە کێن بەبێ پەیوەندیکردن؟

or hearing those of others by really listening.

پەیوەندیکردنی ڕاستەقینە تێگەشتن زیاددەکات

All this is how the world knows who we are.

و جیهانێکی میهرەبانتر و بە بەزەییتر دروستدەکات

So who are we without it?

ڕۆژێک لە ڕۆژان، وەکو تەنێکی بێگیان دەبینرام

True communication increases understanding

تارماییەکی بێ ئاگای کوڕێک لەسەر کورسیەکی کەمئەندامی

and creates a more caring and compassionate world.

ئەمڕۆ، من زۆر لەوە زیاترم

Once, I was perceived to be an inanimate object,

مێرد، کوڕ، هاوڕێ

a mindless phantom of a boy in a wheelchair.

برا، خاوەن بازرگانی، دەرچوویەکی یەکەمی زانکۆم

Today, I am so much more.

وێنەگرێکی تامەزرۆی ئارەزوومەند

A husband, a son, a friend,

ئەوە توانای پەیوەندیکردنمە کە هەموو ئەم شتانەی پێبەخشیووم

a brother, a business owner, a first-class honors graduate,

پێمان دەوترێت کە کردار گرنگترە لە قسە

a keen amateur photographer.

It is my ability to communicate that has given me all this.

بەڵام دەپرسم

ئایا گرنگترن؟

We are told that actions speak louder than words.

وشەکانمان، هەر چۆنێک دەریانببڕین

هەر هێندە بەهێزن

But I wonder,

ئەگەر وشەکان بەدەنگی خۆمان دەرببڕین

do they?

بەچاومان بیان نوسین

Our words, however we communicate them,

یان نازارەکی دەریان ببڕین بۆ کەسێک کە لە جیاتی ئێمە دەریان ببڕێت

are just as powerful.

Whether we speak the words with our own voices,

وشە یەکێکە لە بەهێزترین کەرەستەکانمان

type them with our eyes,

or communicate them non-verbally to someone who speaks them for us,

من لە تاریکییەکی سامناکەوە هاتووم بۆ لای ئێوە

کە لێێ دەرهێنرام بەهۆی ڕۆحە میهرەبانەکانەوە

words are among our most powerful tools.

و بەهۆی خودی زمانەوە

گوێگرتنی ئێوە لەمن ئەمڕۆ زیاتر دەمهێنێتە ناو ڕووناکییەوە

I have come to you through a terrible darkness,

pulled from it by caring souls

لێرە هەموومان پێکەوە دەدرەوشێینەوە

and by language itself.

ئەگەر سەخترین ئاستەنگێک لە ڕێگەی پەیوەندیکردنمدا هەبێت

The act of you listening to me today brings me farther into the light.

ئەوەیە کە هەندێك جار دەمەوێت هاواربکەم

We are shining here together.

و هەندێ جاری دیکەش، دەمەوێت تەنها وشەیەکی خۆشەویستی یان سوپاسگوزاری بچرپێنم

If there is one most difficult obstacle to my way of communicating,

هەموویان وەک یەک دێنە بەرگوێ

it is that sometimes I want to shout

بەڵام بە ئەرک نەبێت

تکایە ئەم دوو وشەیەیی دواتر بە دڵسۆزانەترین شێوە کەدەتوانن بیهێننە پێش چاوتان:

and other times simply to whisper a word of love or gratitude.

It all sounds the same.

سوپاستان دەکەم

But if you will,

(چەپڵەلێدان)

please imagine these next two words as warmly as you can:

Thank you.

(Applause)