Paula Johnson: His and hers ... healthcare

76,369 views ・ 2014-01-22

TED


Двойчы пстрыкніце па англійскіх субтытрах ніжэй, каб прайграць відэа.

Translator: Hanna Baradzina Reviewer: Alena Zhaliazniak
00:12
Some of my most wonderful memories of childhood
0
12706
2711
Адныя з самых найцудоўнешых успамінаў майго дзяцінства -
00:15
are of spending time with my grandmother, Mamar,
1
15417
3551
пра тое, як я бавіла час са сваёй бабуляю, Мамар,
00:18
in our four-family home in Brooklyn, New York.
2
18968
3800
у нашай хаце на чатыры сям'і ў Брукліне, Нью-Ёрк.
00:22
Her apartment was an oasis.
3
22768
3075
Ейны пакой быў аазісам.
00:25
It was a place where I could sneak a cup of coffee,
4
25843
2045
Гэта было месца, дзе я магла ўпотай выпіць кубачак кавы,
00:27
which was really warm milk with just a touch of caffeine.
5
27888
3881
якая насамрэч была ўсяго толькі цёплым малаком з невялікім намёкам на кафеін.
00:31
She loved life.
6
31769
2534
Яна любіла жыццё.
00:34
And although she worked in a factory,
7
34303
2495
І нягледзячы на тое, што яна працавала на фабрыцы,
00:36
she saved her pennies and she traveled to Europe.
8
36798
3172
яна адкладвала свае капейкі і падарожнічала па Еўропе.
00:39
And I remember poring over those pictures with her
9
39970
3329
І я памятаю, як мы праглядалі тыя здымкі з ёю,
00:43
and then dancing with her to her favorite music.
10
43299
4112
а потым танчылі пад яе ўлюбёную музыку.
00:47
And then, when I was eight and she was 60,
11
47411
4622
А потым, калі мне было восем, а ёй 60,
00:52
something changed.
12
52033
2053
нешта змянілася.
00:54
She no longer worked or traveled.
13
54086
2354
Яна больш не працавала і не падарожнічала.
00:56
She no longer danced.
14
56440
1691
Яна больш не танчыла.
00:58
There were no more coffee times.
15
58131
2753
Больш не было часу на каву.
01:00
My mother missed work and took her to doctors
16
60884
2184
Мая маці прапусціла працу і павяла яе да дактароў,
01:03
who couldn't make a diagnosis.
17
63068
2386
якія не маглі паставіць дыягназ.
01:05
And my father, who worked at night, would spend every afternoon with her,
18
65454
5337
І мой бацька, які працаваў уночы, праводзіў з ёй кожны дзень,
01:10
just to make sure she ate.
19
70791
3085
проста каб упэўніцца, што яна пад'ела.
01:13
Her care became all-consuming for our family.
20
73876
4700
Клопат пра яе стаў займаць увесь час нашай сям'і.
01:18
And by the time a diagnosis was made,
21
78576
1647
І да таго часу, калі дыягназ быў пастаўлены,
01:20
she was in a deep spiral.
22
80223
2705
яна была ўжо ў цяжкім стане.
01:22
Now many of you will recognize her symptoms.
23
82928
3561
Цяпер многія з вас лёгка расшыфруюць ейныя сімптомы.
01:26
My grandmother had depression.
24
86489
2663
Мая бабуля была ў дэпрэсіі.
01:29
A deep, life-altering depression,
25
89152
3320
У цяжкой, жыццязмяняльнай дэпрэсіі,
01:32
from which she never recovered.
26
92472
3090
з якой яна так ніколі і не выйшла.
01:35
And back then, so little was known about depression.
27
95562
3691
У той час так мала было вядома пра дэпрэсію.
01:39
But even today, 50 years later,
28
99253
3405
Але нават зараз, 50 гадоў пасля таго,
01:42
there's still so much more to learn.
29
102658
3274
нам яшчэ шмат што ёсць даведацца.
01:45
Today, we know that women are 70 percent more likely
30
105932
4908
Сёння мы ведаем, што жанчыны на 70 адсоткаў больш падвергнутыя
01:50
to experience depression over their lifetimes
31
110840
2991
дэпрэсіі на працягу свайго жыцця
01:53
compared with men.
32
113831
2281
у параўнанні з мужчынамі.
01:56
And even with this high prevalence,
33
116112
2840
Але нават пры такім вялікім распаўсюдзе
01:58
women are misdiagnosed between 30 and 50 percent of the time.
34
118952
6287
жанчын няправільна дыягнастуюць у 30-50 адсотках выпадкаў.
02:05
Now we know that women are more likely
35
125239
2933
Цяпер нам вядома, што жанчыны часцей
02:08
to experience the symptoms of fatigue, sleep disturbance,
36
128172
5388
адчуваюць такія сімптомы, як стома, парушэнне сну,
02:13
pain and anxiety compared with men.
37
133560
2545
боль і трывога, у параўнанні з мужчынамі.
02:16
And these symptoms are often overlooked
38
136105
2699
І гэтыя сімптомы часта не улічваюцца
02:18
as symptoms of depression.
39
138804
2963
як сімптомы дэпрэсіі.
02:21
And it isn't only depression in which these sex differences occur,
40
141767
3783
Але такія полавыя адрозненні здараюцца не толькі ў дэпрэсіі,
02:25
but they occur across so many diseases.
41
145550
4519
яны здараюцца ў шмат якіх захворваннях.
02:30
So it's my grandmother's struggles
42
150069
1995
Так, менавіта барацьба маёй бабулі
02:32
that have really led me on a lifelong quest.
43
152064
3733
прывяла мяне на шлях гэтага пажыццёвага квэсту.
02:35
And today, I lead a center in which the mission
44
155797
3228
І сёння я кірую цэнтрам, місія якога
02:39
is to discover why these sex differences occur
45
159025
3779
знаходзіць, чаму здараюцца гэтыя полавыя адрозненні,
02:42
and to use that knowledge
46
162804
2102
і выкарыстоўваць гэтыя веды
02:44
to improve the health of women.
47
164906
2959
для паляпшэння жаночага здароўя.
02:47
Today, we know that every cell has a sex.
48
167865
4133
Сёння мы ведаем, што кожная вуза мае пол.
02:51
Now, that's a term coined by the Institute of Medicine.
49
171998
3953
Цяпер гэта тэрмін, зацверджаны Інстытутам медыцыны.
02:55
And what it means is that men and women are different
50
175951
3761
І што гэта азначае, дык тое, што мужчыны і жанчыны розныя
02:59
down to the cellular and molecular levels.
51
179712
4442
ажно да вузавага і малекулярнага ўзроўняў.
03:04
It means that we're different across all of our organs.
52
184154
4940
Гэта азначае, што мы розныя скрозь усе нашыя органы.
03:09
From our brains to our hearts, our lungs, our joints.
53
189094
5495
Ад нашых мазгоў да нашых сэрцаў, нашых лёгкіх і нашых суставаў.
03:14
Now, it was only 20 years ago
54
194589
3884
Цяпер, прайшло толькі 20 гадоў з таго часу,
03:18
that we hardly had any data on women's health
55
198473
3827
калі ў нас не было амаль аніякіх звестак пра жаночае здароўе,
03:22
beyond our reproductive functions.
56
202300
2883
акрамя нашай рэпрадукцыйнай функцыі.
03:25
But then in 1993,
57
205183
2901
Але потым у 1993,
03:28
the NIH Revitalization Act was signed into law.
58
208084
4612
у законную сілу ўвайшоў "Акт пра актывызацыю" Нацыянальнага інстытута здароўя.
03:32
And what this law did was it mandated
59
212696
2603
І гэта быў закон, які заявіў,
03:35
that women and minorities be included in clinical trials
60
215299
4473
што жанчыны і мяншынствы
павінны ўдзельнічаць у клінічных іспытах,
03:39
that were funded by the National Institutes of Health.
61
219772
4051
што праводзіліся НІЗ.
03:43
And in many ways, the law has worked.
62
223823
2927
І ў многіх адносінах гэты закон спрацаваў.
03:46
Women are now routinely included in clinical studies,
63
226750
3670
Цяпер жанчыны звычайна ўключаны ў клінічныя даследаванні,
03:50
and we've learned that there are major differences
64
230420
2251
і мы даведаліся, што існуюць вялізныя адрозненні
03:52
in the ways that women and men
65
232671
2093
ў тым, як жанчыны і мужчыны
03:54
experience disease.
66
234764
2536
пераносяць хваробу.
03:57
But remarkably,
67
237300
2165
Але цікава,
03:59
what we have learned about these differences is often overlooked.
68
239465
5094
таму, што мы даведаліся пра гэтыя адрозненні, часта не надаюць увагі.
04:04
So, we have to ask ourselves the question:
69
244559
3825
Такім чынам, мы павінны задацца пытаннем:
04:08
Why leave women's health to chance?
70
248384
4513
Навошта пакідаць жаночае здароўе на волю выпадка?
04:12
And we're leaving it to chance in two ways.
71
252897
2643
І мы падвяргаем яго выпадковасці двума спосабамі.
04:15
The first is that there is so much more to learn
72
255540
3697
Па-першае, мы мусім яшчэ многаму навучыцца
04:19
and we're not making the investment
73
259237
2409
і мы не інвестуем
04:21
in fully understanding the extent of these sex differences.
74
261646
4168
у поўнае разуменне ступені гэтых полавых адрозненняў.
04:25
And the second is that we aren't taking what we have learned,
75
265814
4722
Па-другое, мы не карыстаемся тым, чаму навучыліся,
04:30
and routinely applying it in clinical care.
76
270536
3704
і не выкарыстоўваем гэта у штодзённай клінічнай практыцы.
04:34
We are just not doing enough.
77
274240
3989
Мы проста недастаткова робім.
04:38
So, I'm going to share with you three examples
78
278229
2259
Так, я збіраюся падзяліцца з вамі трыма прыкладамі
04:40
of where sex differences have impacted the health of women,
79
280488
3706
полавых адрозненняў, якія паўплывалі на жаночае здароўе,
04:44
and where we need to do more.
80
284194
2670
і ў дачыненні да якіх мы павінны рабіць больш.
04:46
Let's start with heart disease.
81
286864
2012
Давайце пачнем з сардэчных захворванняў.
04:48
It's the number one killer of women in the United States today.
82
288876
5202
Гэта забойца жанчын нумар адзін у сучасных Злучаных Штатах.
04:54
This is the face of heart disease.
83
294078
2896
Гэта - твар сардэчнага захворвання.
04:56
Linda is a middle-aged woman,
84
296974
2281
Лінда - жанчына сярэдняга ўзросту,
04:59
who had a stent placed in one of the arteries
85
299255
2585
якой паставілі пашыральнік, змешчаны ў адной з артэрый,
05:01
going to her heart.
86
301840
2100
якая шла да ейнага сэрца.
05:03
When she had recurring symptoms she went back to her doctor.
87
303940
3251
Калі ў яе з'явіліся паўторныя сімптомы, яна зноўку пайшла да доктара.
05:07
Her doctor did the gold standard test:
88
307191
2638
Доктар зрабіў стары добры тэст:
05:09
a cardiac catheterization.
89
309829
2287
катэтарызацыю сэрца.
05:12
It showed no blockages.
90
312116
2417
Ён не паказаў закупорванняў.
05:14
Linda's symptoms continued.
91
314533
2072
Сімптомы Лінды працягваліся.
05:16
She had to stop working.
92
316605
2473
Ей давялося кінуць працу.
05:19
And that's when she found us.
93
319078
2752
І менавіта тады яна знайшла нас.
05:21
When Linda came to us, we did another cardiac catheterization
94
321830
4148
Калі Лінда да нас прыйшла, мы зрабілі ячшэ адну катэтарызацыю сэрца,
05:25
and this time, we found clues.
95
325978
3417
але ў гэты раз, мы ведалі адказ.
05:29
But we needed another test
96
329395
2474
Але нам быў патрэбны яшчэ адзін аналіз,
05:31
to make the diagnosis.
97
331869
2594
каб паставіць дыягназ.
05:34
So we did a test called an intracoronary ultrasound,
98
334463
4580
Так, мы зрабілі тэст, які называецца міжкаранарны ультрагук,
05:39
where you use soundwaves to look at the artery
99
339043
2305
калі выкарыстоўваюцца гукавыя хвалі,
05:41
from the inside out.
100
341348
2731
каб паглядзець на артэрыю знутры.
05:44
And what we found
101
344079
1938
І тое, што мы вынайшлі, гэта тое,
05:46
was that Linda's disease didn't look like
102
346017
2451
што ліндзіна хвароба зусім не выглядала
05:48
the typical male disease.
103
348468
3070
так, як звычайная мужчынская хвароба.
05:51
The typical male disease looks like this.
104
351538
3196
Тыповая мужчынская хвароба выглядае вось так.
05:54
There's a discrete blockage or stenosis.
105
354734
3312
Бачна асобнае закупорванне або закупорванне.
05:58
Linda's disease, like the disease of so many women,
106
358046
4301
Хвароба Лінды, таксама як і хваробы столькіх многіх жанчын,
06:02
looks like this.
107
362347
1842
выглядае вось так.
06:04
The plaque is laid down more evenly, more diffusely
108
364189
3537
Крывяная бляшка танейшая, яна больш дыфузіўна ляжыць
06:07
along the artery, and it's harder to see.
109
367726
3972
ўздоўж артэрыі, і яе цяжэй убачыць.
06:11
So for Linda, and for so many women,
110
371698
3406
Так, для Лінды, і для многіх іншых жанчын,
06:15
the gold standard test wasn't gold.
111
375104
3692
стары добры тэст не быў такім ужо добрым.
06:18
Now, Linda received the right treatment.
112
378796
2987
Цяпер, Лінда атрымала адпаведнае лекаванне.
06:21
She went back to her life and, fortunately, today
113
381783
2178
Яна вярнулася да жыцця, і на шчасце,
06:23
she is doing well.
114
383961
1752
цяпер у яе ўсё добра.
06:25
But Linda was lucky.
115
385713
1606
Але Ліндзе пашчасціла.
06:27
She found us, we found her disease.
116
387319
2626
Яна знайшла нас, мы знайшлі яе хваробу.
06:29
But for too many women, that's not the case.
117
389945
2911
Але для вельмі многіх жанчын гэта не так.
06:32
We have the tools.
118
392856
2315
У нас ёсць інструменты.
06:35
We have the technology to make the diagnosis.
119
395171
3681
У нас ёсць тэхналогіі для пастаноўкі дыягназу.
06:38
But it's all too often that these sex diffferences
120
398852
3397
Але вельмі часта на гэтыя полавыя адрозненні
06:42
are overlooked.
121
402249
2304
не звяртаюць увагі.
06:44
So what about treatment?
122
404553
2173
Такім чынам, што наконт лекавання?
06:46
A landmark study that was published two years ago
123
406726
2710
Вельмі важнае даследванне, апублікаванае два гады таму,
06:49
asked the very important question:
124
409436
2422
паставіла вельмі важнае пытанне:
06:51
What are the most effective treatments for heart disease in women?
125
411858
5055
Як эфектыўней за ўсё лекаваць сардэчныя захворванні ў жанчын?
06:56
The authors looked at papers written over a 10-year period,
126
416913
3659
Аўтары вывучылі дакументы за апошнія 10 год,
07:00
and hundreds had to be thrown out.
127
420572
2478
і сотням з іх месца было на сметніцы.
07:03
And what they found out was that of those that were tossed out,
128
423050
4773
І што яны вынайшлі, дык што з тых, якія засталіся,
07:07
65 percent were excluded
129
427823
3654
65 адсоткаў былі выключаны,
07:11
because even though women were included in the studies,
130
431477
4364
бо нават калі жанчыны былі ўключаныя ў даследванні,
07:15
the analysis didn't differentiate between women and men.
131
435841
6356
у аналізе не было розніцы паміж жанчынамі і мужчынамі.
07:22
What a lost opportunity.
132
442197
3221
Якая страчаная мажлівасць.
07:25
The money had been spent
133
445418
2031
Былі змарнаваныя грошы,
07:27
and we didn't learn how women fared.
134
447449
2147
але мы так і не даведаліся, як жывуць жанчыны.
07:29
And these studies could not contribute one iota
135
449596
2801
І гэтыя даследванні не здолелі ні ёты прыўнесці
07:32
to the very, very important question,
136
452397
2417
да вельмі, вельмі важнага пытання,
07:34
what are the most effective treatments
137
454814
2391
як эфектыўней за ўсё лекаваць
07:37
for heart disease in women?
138
457205
2895
сардэчныя захворванні ў жанчын?
07:40
I want to introduce you to Hortense, my godmother,
139
460100
5492
Я хачу прадставіць вам Гартэнзію, маю хросную,
07:45
Hung Wei, a relative of a colleague,
140
465592
3443
Хун Вэй, сваячку маёй калегі,
07:49
and somebody you may recognize --
141
469035
2191
і кагосьці, каго вы, мажліва, ведаеце --
07:51
Dana, Christopher Reeve's wife.
142
471226
3647
Дану, жонку Крыстафера Рыва.
07:54
All three women have something very important in common.
143
474873
4360
У ва ўсіх гэтых жанчын ёсць нешта вельмі важнае і агульнае.
07:59
All three were diagnosed with lung cancer,
144
479233
3575
Усім ім тром паставілі дыягназ рак лёгкіх,
08:02
the number one cancer killer of women
145
482808
2929
рак-забойца жанчын нумар адзін
08:05
in the United States today.
146
485737
2701
у сучасных Злучаных Штатах.
08:08
All three were nonsmokers.
147
488438
3876
І ні адна з іх не паліла.
08:12
Sadly, Dana and Hung Wei died of their disease.
148
492314
5166
На жаль, Дана і Хун Вэй памерлі ад сваёй хваробы.
08:17
Today, what we know is that women who are nonsmokers are three times more likely
149
497480
6140
Сёння мы ведаем, што жанчыны, якія не паляць, у тры разы больш падвергнутыя
08:23
to be diagnosed with lung cancer than are men
150
503620
2737
дыягназу рак лёгкіх за мужчын,
08:26
who are nonsmokers.
151
506357
1986
якія не паляць.
08:28
Now interestingly, when women are diagnosed with lung cancer,
152
508343
3690
Цяпер, цікавы факт: калі жанчынам ставяць дыягназ рак лёгкіх,
08:32
their survival tends to be better than that of men.
153
512033
3179
яны лепш выжываюць за мужчын.
08:35
Now, here are some clues.
154
515212
1875
Цяпер, некаторыя таму тлумачэнні.
08:37
Our investigators have found that there are
155
517087
2399
Нашыя даследванні паказалі,
08:39
certain genes in the lung tumor cells of both women and men.
156
519486
4672
што ў вузах пухлінаў лёгкіх як у мужчын, так і ў жанчын, ёсць пэўныя гены.
08:44
And these genes are activated
157
524158
2192
І гэтыя гены актывуюцца
08:46
mainly by estrogen.
158
526350
2090
перш за ўсё эстрагенам.
08:48
And when these genes are over-expressed,
159
528440
2818
І калі гэтыя гены празмерна выражаныя,
08:51
it's associated with improved survival
160
531258
2731
гэта вынікае ў павышэнні здольнасці выжывання,
08:53
only in young women.
161
533989
2667
толькі ў маладых жанчын.
08:56
Now this is a very early finding
162
536656
1674
Пакуль што гэта вельмі нядаўнае адкрыццё,
08:58
and we don't yet know whether it has relevance
163
538330
3643
і мы яшчэ не ведаем, ці гэта можа быць карысна
09:01
to clinical care.
164
541973
2441
у медыцынскай практыцы.
09:04
But it's findings like this that may provide hope
165
544414
3859
Але такія адкрыцці, як гэта, могуць надаць нам надзею
09:08
and may provide an opportunity to save lives
166
548273
2767
і даць нам магчымасць выратаваць жыццё
09:11
of both women and men.
167
551040
2547
як жанчынам, так і мужчынам.
09:13
Now, let me share with you an example
168
553587
1381
Цяпер, падзялюся прыкладам
09:14
of when we do consider sex differences, it can drive the science.
169
554968
3978
таго, калі мы ўлічваем полавыя адрозненні, і гэта можа стымуляваць навуку.
09:18
Several years ago a new lung cancer drug
170
558946
2328
Некалькі год таму новыя лекі ад раку
09:21
was being evaluated,
171
561274
1646
праходзілі праверку,
09:22
and when the authors looked at whose tumors shrank,
172
562920
4372
і калі аўтары паглядзелі на тое, у каго зменшыліся пухліны,
09:27
they found that 82 percent were women.
173
567292
3433
то пабачылі, што 82 адсоткі вылекаваных былі жанчынамі.
09:30
This led them to ask the question: Well, why?
174
570725
2963
І гэта прывяло іх да пытання: Але чаму?
09:33
And what they found
175
573688
1555
І яны вынайшлі,
09:35
was that the genetic mutations that the drug targeted
176
575243
3480
што тыя генетычныя мутацыі, на якія былі накіраваныя лекі,
09:38
were far more common in women.
177
578723
2727
нашмат часцей сустракаліся ў жанчын.
09:41
And what this has led to
178
581450
1699
І гэта прывяло
09:43
is a more personalized approach
179
583149
2182
да больш індывідуалізавнаага падыходу
09:45
to the treatment of lung cancer that also includes sex.
180
585331
4154
да лекавання раку лёгкіх, які таксама ўлічвае пол.
09:49
This is what we can accomplish
181
589485
2095
Вось чаго мы можам дасягнуць,
09:51
when we don't leave women's health to chance.
182
591580
3826
калі не пакінем жаночага здароўя на волю выпадка.
09:55
We know that when you invest in research,
183
595406
3208
Мы ведаем, калі вы ўкладваеце ў даследванні,
09:58
you get results.
184
598614
1526
вы атрымліваеце вынікі.
10:00
Take a look at the death rate from breast cancer over time.
185
600140
4508
Зірніце на ўзровень смяротнасці ад раку грудзей за ўвесь час.
10:04
And now take a look at the death rates
186
604648
1925
А цяпер зірніце на ўзровень смяротнасці
10:06
from lung cancer in women over time.
187
606573
3332
ад раку лёгкіх за гэты час.
10:09
Now let's look at the dollars invested in breast cancer --
188
609905
3610
А цяпер давайце паглядзім на даляры, інвеставаныя ў рак грудзей --
10:13
these are the dollars invested per death --
189
613515
2969
гэта даляры на кожную смерць --
10:16
and the dollars invested in lung cancer.
190
616484
4228
і на даляры, інвеставаныя ў рак лёгкіх.
10:20
Now, it's clear that our investment in breast cancer
191
620712
4921
Цяпер зразумела, что нашы інвестыцыі ў рак грудзей
10:25
has produced results.
192
625633
1789
мелі вынік.
10:27
They may not be fast enough,
193
627422
2333
Мажліва, недастаткова хутка,
10:29
but it has produced results.
194
629755
2226
але яны мелі вынік.
10:31
We can do the same
195
631981
1804
Тое ж самае мы можам зрабіць з ракам лёгкіх і з любой іншай хваробай.
10:33
for lung cancer and for every other disease.
196
633785
4991
10:38
So let's go back to depression.
197
638776
3326
Дык давайце вернемся да дэпрэсіі.
10:42
Depression is the number one cause
198
642102
2310
Дэпрэсія -- прычына нумар адзін
10:44
of disability in women in the world today.
199
644412
4592
інваліднасці ў жанчын у цяперашнім свеце.
10:49
Our investigators have found
200
649004
2135
Адны даследчыкі вынайшлі,
10:51
that there are differences in the brains
201
651139
1816
што інсуюць адрозненні ў мазгах
10:52
of women and men
202
652955
1477
жанчын і мужчын,
10:54
in the areas that are connected with mood.
203
654432
3119
у частках, якія звязаныя з настроем.
10:57
And when you put men and women
204
657551
2073
І калі пакласці мужчын і жанчын
10:59
in a functional MRI scanner --
205
659624
1875
у функцыянальны МРТ сканер --
11:01
that's the kind of scanner that shows how the brain is functioning when it's activated --
206
661499
4547
гэта такі сканер, які паказвае, як мозг функцыянуе, калі ён актываваны --
11:06
so you put them in the scanner and you expose them to stress.
207
666046
4043
калі пакласці іх у гэты сканэр і падвергнуць іх стрэсу,
11:10
You can actually see the difference.
208
670089
3887
вы насамрэч можаце пабачыць розніцу.
11:13
And it's findings like this
209
673976
2529
І менавіта такія вынаходкі,
11:16
that we believe hold some of the clues
210
676505
2981
на нашу думку, маюць адказы на тое,
11:19
for why we see these very significant sex differences
211
679486
3753
чаму мы бачым гэтыя істотныя полавыя адрозненні
11:23
in depression.
212
683239
2254
у дэпрэсіі.
11:25
But even though we know
213
685493
1558
І нават наглядезячы на тое, што мы ведаем,
11:27
that these differences occur,
214
687051
2867
што гэтыя адрозненні існуюць,
11:29
66 percent
215
689918
2653
66 адсоткаў
11:32
of the brain research that begins in animals
216
692571
3996
даследванняў мозгу, пачынаючы ад жывёл,
11:36
is done in either male animals
217
696567
2326
зробленыя або на жывёлах мужчынскага полу,
11:38
or animals in whom the sex is not identified.
218
698893
4347
або на жывёлах, пол якіх не быў вызначаны.
11:43
So, I think we have to ask again the question:
219
703240
3619
Таму, я думаю, мы павінны зноў задацца пытаннем:
11:46
Why leave women's health to chance?
220
706859
4802
Чаму мы пакідаем жаночае здароўе на волю выпадка?
11:51
And this is a question that haunts those of us
221
711661
2828
І гэта пытанне, якое не дае супакою тым з нас
11:54
in science and medicine
222
714489
1811
навукоўцам і медыкам,
11:56
who believe that we are on the verge of being able to dramatically improve
223
716300
6359
якія вераць, што мы стаім на парозе магчымасці значна палепшыць
12:02
the health of women.
224
722659
1676
здароўе жанчыны.
12:04
We know that every cell has a sex.
225
724335
2486
Мы ведаем, што кожная вуза мае пол.
12:06
We know that these differences are often overlooked.
226
726821
2942
Мы ведаем, што на гэтыя адрозненні часта не звяртаюць увагі.
12:09
And therefore we know that women are not getting the full benefit
227
729763
4288
І таму мы ведаем, что жанчыны не спаўна карыстаюцца
12:14
of modern science and medicine today.
228
734051
3899
здабыткамі сучаснай навукі і медыцыны.
12:17
We have the tools
229
737950
1651
У нас ёсць інструменты,
12:19
but we lack the collective will and momentum.
230
739601
3882
але нам не хапае калектыўнай волі і імпульсу.
12:23
Women's health is an equal rights issue
231
743483
2744
Жаночае здароўе -- такая ж прававая праблема,
12:26
as important as equal pay.
232
746227
3554
такая ж важная, як і справядлівы заробак.
12:29
And it's an issue of the quality
233
749781
2184
І гэта праблема якасці
12:31
and the integrity of science and medicine.
234
751965
3155
і з'яднанасці навукі і медыцыны.
12:35
(Applause)
235
755120
7463
(Плясканні)
12:42
So imagine the momentum we could achieve
236
762583
4545
Проста ўявіце імпульс, якога мы маглі б дасягнуць
12:47
in advancing the health of women
237
767128
2111
ў паляпшэнні здароўя жанчын,
12:49
if we considered whether these sex differences were present
238
769239
2859
калі б мы ўлічвалі, што гэтыя адрозненні існуюць
12:52
at the very beginning of designing research.
239
772098
3589
на самым пачатку планавання даследванняў.
12:55
Or if we analyzed our data by sex.
240
775687
3879
Або калі б мы аналізавалі нашыя дадзеныя паводле полу.
12:59
So, people often ask me:
241
779566
1948
Так, людзі пытаюцца ў мяне:
13:01
What can I do?
242
781514
1771
Што я магу зрабіць?
13:03
And here's what I suggest:
243
783285
2334
І вось што я прапаную:
13:05
First, I suggest that you think about women's health
244
785619
4173
Па-першае, я прапаную вам думаць пра жаночае здароўе
13:09
in the same way
245
789792
1743
так сама,
13:11
that you think and care about other causes that are important to you.
246
791535
6045
як вы думаеце і клапоціцеся пра іншыя важныя для вас праблемы.
13:17
And second, and equally as important,
247
797580
3182
І па-другое, не менш важна,
13:20
that as a woman,
248
800762
2212
як жанчына,
13:22
you have to ask your doctor
249
802974
2641
вы павінны спытаць у свайго доктара
13:25
and the doctors who are caring for those who you love:
250
805615
4412
і ў дактароў, што лекуюць вашых блізкіх:
13:30
Is this disease or treatment different in women?
251
810027
4876
Ці гэтая хвароба або лекаванне адрозніваецца ў жанчын?
13:34
Now, this is a profound question because the answer is likely yes,
252
814903
3588
Цяпер, паўстае глыбокае пытанне, бо адказ, хутчэй за ўсё, будзе "так",
13:38
but your doctor may not know the answer, at least not yet.
253
818491
3697
але ваш доктар можа не ведаць адказу, прынамсі пакуль не ведаць.
13:42
But if you ask the question, your doctor will very likely
254
822188
4376
Але калі вы запытаеце, ваш доктар хутчэй за ўсё
стане шукаць адказ.
13:46
go looking for the answer.
255
826564
2282
13:48
And this is so important,
256
828846
2337
І гэта так важна,
13:51
not only for ourselves,
257
831183
2162
не толькі для нас саміх,
13:53
but for all of those whom we love.
258
833345
2653
але для ўсіх тых, каго мы любім.
13:55
Whether it be a mother, a daughter, a sister,
259
835998
4484
Для маці, дачкі, сястры,
14:00
a friend or a grandmother.
260
840482
3697
сяброўкі ці бабулі.
14:04
It was my grandmother's suffering
261
844179
2143
Менавіта пакуты маёй бабулі
14:06
that inspired my work
262
846322
1933
натхнілі маю працу
14:08
to improve the health of women.
263
848255
2985
па паляпшэнні жаночага здароўя.
14:11
That's her legacy.
264
851240
2350
Гэта яе спадчына.
14:13
Our legacy can be to improve the health of women
265
853590
4669
Нашай спадчынай можа стацца паляпшэнне жаночага здароўя
14:18
for this generation
266
858259
2139
для гэтага пакалення,
14:20
and for generations to come.
267
860398
3022
і для будучых пакаленняў.
14:23
Thank you.
268
863420
2149
Дзякуй.
14:25
(Applause)
269
865569
3282
(Плясканні)
Аб гэтым сайце

Гэты сайт пазнаёміць вас з відэа YouTube, якія карысныя для вывучэння англійскай мовы. Вы ўбачыце ўрокі англійскай мовы, якія вядуць высакакласныя выкладчыкі з усяго свету. Двойчы пстрыкніце англійскія субтытры, якія адлюстроўваюцца на кожнай старонцы відэа, каб прайграць відэа адтуль. Субтытры пракручваюцца сінхранізавана з прайграваннем відэа. Калі ў вас ёсць якія-небудзь каментарыі або пажаданні, звяжыцеся з намі, выкарыстоўваючы гэтую кантактную форму.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7