Amber Case: We are all cyborgs now

Translator: Gulchin Taghiyeva Reviewer: Zhala Najafova

I would like to tell you all

Əvvəlcədən deyim ki,

that you are all actually cyborgs,

biz hamımız sayborquq,

but not the cyborgs that you think.

ancaq fərqli mənada.

You're not RoboCop, and you're not Terminator,

Robokop yaxud terminator deyilik,

but you're cyborgs every time you look at a computer screen

yalnız hər dəfə komputer yaxud telefonumuzun

or use one of your cell phone devices.

ekranına baxarkən sayborq oluruq.

So what's a good definition for cyborg?

Sayborqa necə tərif vermək olar?

Well, traditional definition is "an organism

Ənənəvi tərifi belədir: "Yeni mühitə

to which exogenous components have been added

uyğunlaşmaq üçün başqa hissələr

for the purpose of adapting to new environments."

əlavə edilmiş orqanizm."

That came from a 1960 paper on space travel,

Bu 1960-cı ildə kosmosda uçuşla bağlı jurnalda

because, if you think about it, space is pretty awkward.

yazılmışdı, belə götürəndə kosmos qəribə yerdir axı.

People aren't supposed to be there.

İnsanlara uyğun mühit deyil.

But humans are curious, and they like to add things to their bodies

İnsanlar isə hər şeylə maraqlanırlar,

so they can go to the Alps one day

bu gün Alp dağlarına çıxmaq,

and then become a fish in the sea the next.

sabah dənizdə balıq olmaq istəyirlər.

So let's look at the concept of traditional anthropology.

Bir az da ənənəvi antropologiya anlayışına baxaq.

Somebody goes to another country,

Kimsə başqa ölkəyə gedir,

says, "How fascinating these people are, how interesting their tools are,

"Necə də gözəl insanlardır, nə maraqlı alətlər işlədirlər,

how curious their culture is."

necə fərqli mədəniyyətləri var." deyə fikirləşir.

And then they write a paper, and maybe a few other anthropologists read it,

Bununla bağlı bir məqalə yazır, bir neçə antropoloq onu oxuyur,

and we think it's very exotic.

və qeyri-adi hesab edirlər.

Well, what's happening

Nəticə olaraq antropoloq yeni

is that we've suddenly found a new species.

növ insan aşkar etmiş olur.

I, as a cyborg anthropologist, have suddenly said,

Sayborq antropoloqu olaraq məndə belə oldu,

"Oh, wow. Now suddenly we're a new form of Homo sapiens,

"Bu insanlara baxın, homosapiensdən nə qədər fərqlənirlər!

and look at these fascinating cultures,

Mədəniyyətlərinə baxın,

and look at these curious rituals

rituallarına, texnologiya ilə

that everybody's doing around this technology.

necə davrandıqlarına baxın.

They're clicking on things and staring at screens."

Düymələrə toxunur və ekrana gözlərini zilləyirlər."

Now there's a reason why I study this,

Nəyə görə ənənəvi antropologiyanı deyil,

versus traditional anthropology.

bu elmi öyrəndiyimi deyim.

And the reason is that tool use,

Çünki insanlar minilliklərlə

in the beginning -- for thousands and thousands of years,

mühitə uyğunlaşmaq üçün

everything has been a physical modification of self.

bədənlərinə fiziki dəyişiklik ediblər.

It has helped us to extend our physical selves,

Fiziki limitlərimizi aşıb,

go faster, hit things harder,

daha sürətli qaçıb, daha güclü zərbələr endirmişik.

and there's been a limit on that.

Belə dəyişikliyin isə öz limitləri var.

But now what we're looking at is not an extension of the physical self,

Mənim öyrəndiyim isə fiziki deyil,

but an extension of the mental self,

insanın zehni dəyişikliyidir, bu dəyişikliyin köməyilə

and because of that, we're able to travel faster,

daha sürətlə hərəkət edib,

communicate differently.

fərqli yollarla ünsiyyətdə oluruq.

And the other thing that happens

Başqa bir fərqimiz isə, hamımızın

is that we're all carrying around little Mary Poppins technology.

Meri Popins texnologiyasına sahib olmağımızdır.

We can put anything we want into it, and it doesn't get heavier,

Bu texnologiyanı istədiyimiz qədər yükləsək də

and then we can take anything out.

ağırlaşmır, istəyəndə də çıxarırıq.

What does the inside of your computer actually look like?

Komputerimizin içində nələr olmur ki?

Well, if you print it out, it looks like a thousand pounds of material

Çap etdirəsi olsaq yanımızda daşıdığımız

that you're carrying around all the time.

tonlarla material olardı.

And if you actually lose that information,

İtirdikdə isə bu itkinin real olaraq hiss edir,

it means that you suddenly have this loss in your mind,

mənəvi nəyinsə

that you suddenly feel like something's missing,

çatışmazlığı hissinə qapılırıq.

except you aren't able to see it, so it feels like a very strange emotion.

Ancaq, itkimizi görmürük deyə, qəribə bir hiss olur.

The other thing that happens is that you have a second self.

Digər fərqimiz isə ikinci mənimizin olmasıdır.

Whether you like it or not, you're starting to show up online,

Xoşumuza gəlsə ya da gəlməsə də,

and people are interacting with your second self

bizim yoxluğumuzda insanlar

when you're not there.

ikinci mənimizlə ünsiyyətdə olurlar.

And so you have to be careful

Gecələr darvazamızı açıq qoymadığımız kimi,

about leaving your front lawn open,

facebook səhifəmizi də açıq qoymuruq,

which is basically your Facebook wall,

çünki ikisi də eyni şeydir,

so that people don't write on it in the middle of the night --

gecə yarısı kimsə girib istədiyini

because it's very much the equivalent.

edə, yaxud yaza bilər.

And suddenly we have to start to maintain our second self.

Birdən ikinci mənimizə də fikir verməli oluruq.

You have to present yourself in digital life

Rəqəmsal dünyada da analoq dünyada olduğu kimi

in a similar way that you would in your analog life.

özümüzü təqdim etməli oluruq.

So, in the same way that you wake up, take a shower and get dressed,

Adi həyatda oyanıb duş qəbul edib, paltarımızı dəyişdiyimiz kimi

you have to learn to do that for your digital self.

rəqəmsal mənimizin də qeydinə qalmalıyıq.

And the problem is that a lot of people now,

Problem isə orasındadır ki, çox adam,

especially adolescents,

xüsusən yeniyetmələr bu çətin dövrlərini

have to go through two adolescences.

iki dəfə keçməli olurlar.

They have to go through their primary one, that's already awkward,

Birinci özlərinin yeniyetməlik qəribəlikləri var,

and then they go through their second self's adolescence,

bir də ikinci mənlərinin yeniyetməliyi,

and that's even more awkward

ikinci mənlərinin qəribəlikləri

because there's an actual history

onlayn tarixçəsi olduğundan

of what they've gone through online.

bu iş daha çətindir.

And anybody coming in new to technology

Texnologiya ilə yeni tanış olan

is an adolescent online right now,

hər kəs də onlayn yeniyetməlik dövrü keçir,

and so it's very awkward,

və bu qəribə dövrü aşmaq

and it's very difficult for them to do those things.

çox çətindir.

So when I was little, my dad would sit me down at night and he would say,

Uşaq olanda atam məni yanında oturdub deyərdi,

"I'm going to teach you about time and space in the future."

"Gələcəkdəki zaman və məkan haqda sənə bəzi şeylər öyrədəcəm."

And I said, "Great."

"Əla" sevinərdim.

And he said one day, "What's the shortest distance between two points?"

Bir gün isə dedi: "İki nöqtə arasındakı ən qısa yol hansıdır?"

And I said, "Well, that's a straight line. You told me that yesterday."

Mən də cavab verdim, "Onları birləşdirən düz xətt. Özün mənə demişdin dünən."

I thought I was very clever.

Özümü ağıllı hesab etdim.

He said, "No, no, no. Here's a better way."

O isə dedi, "Yox, yox, yox. Daha qısa yol da var."

He took a piece of paper,

O kağız götürüb bir tərəfinə A digərinə B

drew A and B on one side and the other

hərfini yazdı, kağızı qatlayıb

and folded them together so where A and B touched.

A və B-ni üst-üstə saldı.

And he said, "That is the shortest distance between two points."

Və dedi, "İki nöqtə arasındakı ən qısa məsafə budur."

And I said, "Dad, dad, dad, how do you do that?"

"Ata, ata, bəs bu necə mümkündür?" - dedim.

He said, "Well, you just bend time and space,

"Sadəcə zaman və məkanı qatlamaq lazımdır,

it takes an awful lot of energy,

buna isə hədsiz çox enerji lazımdır,

and that's just how you do it."

bu tək yoldur." atam dedi.

And I said, "I want to do that."

Mən də, "Bunu bacarmaq istəyirəm." dedim.

And he said, "Well, okay."

O, "Yaxşı" - dedi.

And so, when I went to sleep for the next 10 or 20 years,

Sonrakı 10-20 ili hər dəfə yatağa uzananda

I was thinking at night,

fikirləşirdim,

"I want to be the first person to create a wormhole,

"Zaman keçidini yaradacaq, əşyaları daha sürətlə

to make things accelerate faster.

hərəkətə gətirəcək ilk insan olmaq istəyirəm.

And I want to make a time machine."

Zaman maşını düzəltmək istəyirəm."

I was always sending messages to my future self

Lent yazısı ilə gələcəkdəki özümə

using tape recorders.

mesajlar göndərirdim.

But then what I realized when I went to college

Ancaq universitetə başlayanda isə hiss etdim ki,

is that technology doesn't just get adopted

texnologiya ancaq yararlı olduğu üçün

because it works.

istifadə edilmir.

It gets adopted because people use it

O, həm də insanlar üçün yaradıldığından

and it's made for humans.

geniş istifadə olunur.

So I started studying anthropology.

Və mən antropologiyanı öyrənməyə başladım.

And when I was writing my thesis on cell phones,

Mobil telefonlar haqda tezisimi yazarkən

I realized that everyone was carrying around wormholes in their pockets.

başa düşdüm ki, əslində hər kəs cibində zaman keçidi gəzdirir.

They weren't physically transporting themselves;

Bu dəlikdən özlərini fiziki mənada deyil,

they were mentally transporting themselves.

zehni mənada teleportasiya edirlər.

They would click on a button,

Bircə düyməyə basmaqla A nöqtəsindən

and they would be connected as A to B immediately.

B nöqtəsinə teleportasiya olunurlar.

And I thought, "Oh, wow. I found it. This is great."

Fikirləşdim,"Əla, bu da mənim tapıntım."

So over time, time and space

Yəni zaman və məkan bu yolla

have compressed because of this.

qatlanır.

You can stand on one side of the world,

Dünyanın bir tərəfində pıçıldayıb

whisper something and be heard on the other.

o biri tərəfində eşidilmək mümkündür.

One of the other ideas that comes around

Üstündə durduğum başqa bir fikir isə budur ki,

is that you have a different type of time on every single device that you use.

işlətdiyimiz hər alətdə başqa zaman anlayışı var.

Every single browser tab gives you a different type of time.

Hər açdığımız brauzer başqa bir zamana keçiddir.

And because of that, you start to dig around

Buna görə də axtardığımızı tapmaq üçün

for your external memories -- where did you leave them?

bu xarici yaddaşımızı qarışdırıb ələk-vələk edirik.

So now we're all these paleontologists

Hamımız cibimizdə daşıdığımız

that are digging for things that we've lost

xarici yaddaşımızda itirdiyimizi tapmağa çalışaraq

on our external brains that we're carrying around in our pockets.

axtarışda olan paleontoloqlarıq.

And that incites a sort of panic architecture --

Bu da insanlarda daimi panika hissinin əsasını qoyur.

"Oh no, where's this thing?"

"Görən hara qoydum o şeyi?"

We're all "I Love Lucy" on a great assembly line of information,

Hədsiz informasiya qarşısında "Lusini Sevirəm" serialındakı kimi

and we can't keep up.

daim axtarışdayıq.

And so what happens is,

Buna görədir ki, bu informasiyanı

when we bring all that into the social space,

özümüzlə ictimai yerlərə daşıyanda

we end up checking our phones all the time.

bütün vaxtı telefonumuzu yoxlayırıq. Ətrafla

So we have this thing called ambient intimacy.

hədsiz yaxınlıq deyilən şey də bu səbəbdən yaranır.

It's not that we're always connected to everybody,

Bu, hamı ilə əlaqədəyik demək deyil,

but at anytime we can connect to anyone we want.

istədiyimiz vaxt istədiyimiz şəxslə əlaqə qura bilərik deməkdir.

And if you were able to print out everybody in your cell phone,

Telefonumuzda qeyd olunmuş şəxsləri bir yerə

the room would be very crowded.

toplasaq belə çox adam olar.

These are the people that you have access to right now, in general --

Bu, bu dəqiqə əlaqə saxlaya biləcəyiniz

all of these people, all of your friends and family that you can connect to.

bütün dost-tanış və qohumlarınızdır.

And so there are some psychological effects that happen with this.

Bu yaxınlığın bəzi psixoloji təsirləri də olur.

One I'm really worried about

Həmişə narahat olduğum belə təsir,

is that people aren't taking time for mental reflection anymore,

insanların oturub fikirlərini götür-qoy etməmələri

and that they aren't slowing down and stopping,

və sürətlərini azaldıb yavaşımamalarıdır.

being around all those people in the room all the time

Bütün bu insanlarla bir yerdə olub,

that are trying to compete for their attention

onların diqqətini çəkmək üçün çalışmaq

on the simultaneous time interfaces,

çox yorucudur, insanda

paleontology and panic architecture.

daim panika halı yaradır.

They're not just sitting there.

Sakitcə oturmur heç kəs.

And really, when you have no external input,

Bu yarışdan azad olub

that is a time when there is a creation of self,

nə isə paylaşmayanda, insanın özü ortaya çıxır,

when you can do long-term planning,

insan bir az durub fikirləşə,

when you can try and figure out who you really are.

kim olduğuna qərar verə bilir.

And then, once you do that, you can figure out

Bir az durub belə fikirləşsək, qarşımıza çıxan

how to present your second self in a legitimate way,

hər şeyi etməklə varlığımızı göstərmək əvəzinə,

instead of just dealing with everything as it comes in --

ikinci özümüzü necə təqdim edəcəyimizə dair

and oh, I have to do this, and I have to do this, and I have to do this.

tutarlı fikirlərimiz olar.

And so this is very important.

Belə etmək çox vacibdir.

I'm really worried that, especially kids today,

Xüsusən uşaqlar üçün çox narahatam.

they're not going to be dealing with this down-time,

Çünki bu telefon düymələrindən asılılıq aləminin

that they have an instantaneous button-clicking culture,

içində qalan uşaqlar qarşılarına çıxan

and that everything comes to them,

hər şeyə aludə olub,

and that they become very excited about it and very addicted to it.

asılı hala düşürlər.

So if you think about it, the world hasn't stopped either.

Yəni ümumiyyətlə götürəndə dünya da dəyişib.

It has its own external prosthetic devices,

Dünyaya əlavə olunmuş cihazların

and these devices are helping us all

köməyi ilə bir-birimizlə

to communicate and interact with each other.

və dünya ilə əlaqədəyik.

But when you actually visualize it,

Ancaq bu əlaqənin xəritəsini çəkib

all the connections that we're doing right now --

-- bu gördüyünüz internetin xəritəsidir, --

this is an image of the mapping of the Internet --

-- gözümüzün önünə gətirəndə,

it doesn't look technological.

by texnoloji yenilik kimi görünmür.

It actually looks very organic.

Bu xəritə canlı varlıq kimi görünür.

This is the first time in the entire history of humanity

Tarixdə ilk dəfə bu yolla

that we've connected in this way.

bir-birimizlə ünsiyyət qururuq.

And it's not that machines are taking over.

Bu, maşınların dünyanı fəth etməsi deyil.

It's that they're helping us to be more human,

Bu, maşınların insanlara özləri olmalarında və

helping us to connect with each other.

ünsiyyət qurmalarında kömək etməsidir.

The most successful technology gets out of the way

Ən uğurlu texnologiyalar seçilib geniş

and helps us live our lives.

istifadə edilir və yaşayışımızı asanlaşdırır.

And really,

Və cihazların özləri

it ends up being more human than technology,

daha çox insana bənzəyirlər, çünki

because we're co-creating each other all the time.

iki məvhum daimi bir-birini yaratmaqla məşğuldur.

And so this is the important point that I like to study:

Öyrənmək istədiyim vacib məsələ də budur:

that things are beautiful, that it's still a human connection --

bunların hamısı gözəldir, hamısı insanların ünsiyyətinin bir parçasıdır.

it's just done in a different way.

Yalnız fərqli yoldur.

We're just increasing our humanness

Texnologiya ilə insani keyfiyyətlərimizi

and our ability to connect with each other, regardless of geography.

inkişaf etdirir, məsafələri aşıb ünsiyyətdə oluruq.

So that's why I study cyborg anthropology.

Bu səbəbdən də sayborq antropologiyasını öyrənirəm.

Thank you.

Sağ olun.

(Applause)

(Alqış)