My year of living biblically | A.J. Jacobs

273,756 views ・ 2008-07-17

TED


Lütfən, videonu oynamaq üçün aşağıdakı ingiliscə altyazılara iki dəfə klikləyin.

Translator: Gulchin Taghiyeva Reviewer: Mohammad Tofighi
00:16
I thought I'd tell you a little about what I like to write.
0
16160
4000
Əvvəl nə yazdığım haqda bir az danışmaq istərdim.
00:20
And I like to immerse myself in my topics.
1
20160
4000
Özüm məşğul olduğum işlər haqda yazıram.
00:24
I just like to dive right in and become sort of a human guinea pig.
2
24160
5000
İşin içində olub, bir növ təcrübə dovşanı olmağı sevirəm.
00:29
And I see my life as a series of experiments.
3
29160
5000
Həyatımı da təcrübələr toplusu olaraq görürəm.
00:34
So, I work for Esquire magazine, and a couple of years ago,
4
34160
4000
Esquire jurnalı üçün çalışıram və bir neçə il əvvəl jurnalda
00:38
I wrote an article called "My Outsourced Life,"
5
38160
3000
"Başqasına Yaşatdığım Həyatım" adlı məqalə yazdım,
00:41
where I hired a team of people in Bangalore, India,
6
41160
4000
məqalə üçün həqiqətən də mənim həyatımı yaşamaları üçün
00:45
to live my life for me.
7
45160
2000
Bangalore(Hindistan)dan işçilər tapdım.
00:47
So, they answered my emails.
8
47160
2000
Onlar mənim e-maillərimə,
00:49
They answered my phone.
9
49160
2000
zənglərimə cavab verdilər.
00:51
They argued with my wife for me, and they read my son bedtime stories.
10
51160
7000
Əvəzimə həyat yoldaşımla mübahisə edib, uşaqlarım üçün nağıl danışdılar.
00:58
It was the best month of my life,
11
58160
2000
Ömrünün ən yaxşı ayı idi,
01:00
because I just sat back and I read books and watched movies.
12
60160
5000
bir ay müddətində ancaq kitab oxuyub, film seyr etdim.
01:05
It was a wonderful experience.
13
65160
2000
Gözəl təcrübə idi.
01:07
More recently, I wrote an article for Esquire called --
14
67160
3000
Bu yaxınlarda isə Esquire üçün radikal düzgünlük
01:10
about radical honesty.
15
70160
3000
haqda məqalə yazmışam.
01:13
And this is a movement where --
16
73160
2000
Bu Virciniada bir psixoloqun başlatdığı
01:15
this is started by a psychologist in Virginia,
17
75160
4000
hərəkatdır, o poker və qolf oyununu
01:19
who says that you should never, ever lie,
18
79160
3000
çıxmaq şərti ilə heç vaxt yalan
01:22
except maybe during poker and golf, his only exceptions.
19
82160
5000
danışmamağımızı məsləhət görür.
01:27
And, more than that, whatever is on your brain
20
87160
2000
Bundan əlavə, hər fikirləşdiyinizi də
01:29
should come out of your mouth.
21
89160
2000
dilinizlə ifadə etməlisiniz.
01:31
So, I decided I would try this for a month.
22
91160
3000
Bunu da bir ay etməyə çalışdım.
01:34
This was the worst month of my life.
23
94160
3000
Həyatımın ən pis ayı idi.
01:37
(Laughter)
24
97160
1000
(Gülüş)
01:38
I do not recommend this at all.
25
98160
2000
Heç kəsə məsləhət görmürəm.
01:40
To give you a sense of the experience,
26
100160
2000
Necə bir təcrübə olduğunu azca izah etmək üçün
01:42
the article was called, "I Think You're Fat."
27
102160
4000
əlavə edim ki, məqalənin adı "Məncə sən köksən." idi.
01:46
(Laughter)
28
106160
2000
(Gülüş)
01:48
So, that was hard.
29
108160
1000
Çətin iş idi.
01:50
My most recent book -- my previous book was called "The Know-It-All,"
30
110160
4000
Axırdan ikinci kitabımın adı " Hərşeyi Bilən" idi,
01:55
and it was about the year I spent reading the Encyclopedia Britannica
31
115160
4000
bu kibat üçün də bir il Britanıya Ensklopediyasını A-dan Z-yə
01:59
from A to Z in my quest to learn everything in the world,
32
119160
3000
oxuyaraq hər şeyi öyrənməyə çalışdım,
02:03
or more precisely from Aak, which is a type of East Asian music,
33
123160
5000
daha dəqiqi Şərqi-Asiya musiqisi olan Aak-dan,
02:08
all the way to Zwyiec, which is -- well, I don't want to ruin the ending.
34
128160
4000
nə olduğunu deyərək sonu korlamaq istəmədiyim Zwyiec-ə kimi hər şeyi.
02:12
(Laughter)
35
132160
1000
(Gülüş)
02:13
It's a very exciting twist ending, like an O. Henry novel, so I won't ruin it.
36
133160
4000
Sonu O.Henrinin əsərləri kimi qarışıqdır, əvvəlcədən deyib korlamayım.
02:17
But I love that one,
37
137160
2000
Bu işi də sevdim,
02:19
because that was an experiment about how much information
38
139160
4000
çünki insan beyninin nə qədər informasiyanı saxlaya
02:23
one human brain could absorb.
39
143160
2000
bildiyi haqda təcrübə idi.
02:25
Although, listening to Kevin Kelly, you don't have to remember anything.
40
145160
4000
Kevin Kelly-ni eşidəndən sonra,əzbərləməyin lazım olmadığını bilsəm də.
02:29
You can just Google it.
41
149160
2000
Google-da axtarmaqla.
02:31
So, I wasted some time there.
42
151160
2000
Həmin bir ilim bir az boş keçdi.
02:33
I love those experiments,
43
153160
3000
Sevirəm belə təcrübələrimi,
02:36
but I think that the most profound
44
156160
2000
ancaq bu təcrübələrimdən
02:38
and life-changing experiment that I've done
45
158160
4000
an önəmli və həyat dəyişəni
02:42
is my most recent experiment, where I spent a year
46
162160
4000
"Bibliyaya Uyğun Yaşadığım Bir İl"
02:46
trying to follow all of the rules of the Bible,
47
166160
3000
oldu, əsl mənada Bibliyadakı
02:49
"The Year of Living Biblically."
48
169160
2000
bütün qaydalara əməl etdim.
02:52
And I undertook this for two reasons.
49
172160
3000
Bunu iki səbəbdən edirdim.
02:55
The first was that I grew up with no religion at all.
50
175160
4000
Birincisi dinsiz ailədə doğulmuşdum.
02:59
As I say in my book, I'm Jewish in the same way
51
179160
4000
Kitabda dediyim kimi, Olive Garden(Amerikada restoran adı)
03:03
the Olive Garden is Italian.
52
183160
2000
nə qədər italyandırsa mən də o qədər yəhudiyəm.
03:05
(Laughter)
53
185160
2000
(Gülüş)
03:07
So, not very.
54
187160
2000
Yəni deyiləm.
03:09
But I've become increasingly interested in religion.
55
189160
3000
Ancaq dinlə çox maraqlanıram.
03:12
I do think it's the defining issue of our time,
56
192160
2000
İndiki dövrün ən vacib məsələlərindən
03:14
or one of the main ones.
57
194160
2000
biri olduğunu düşünürəm.
03:16
And I have a son. I want to know what to teach him.
58
196160
3000
Bir də oğlum var. Ona nə öyrədəcəyimə də qərar verməliyəm.
03:19
So, I decided to dive in head first, and try to live the Bible.
59
199160
4000
Bunun üçün də özüm Bibliyaya uyğun yaşamağa başladım.
03:24
The second reason I undertook this is because
60
204160
3000
Bunu etməyimin ikinci səbəbi isə
03:27
I'm concerned about the rise of fundamentalism,
61
207160
3000
dini fundamentalların artmasından duyduğum
03:30
religious fundamentalism, and people who say
62
210160
3000
narahatlıq idi, bəzi səsvermələrə görə
03:33
they take the Bible literally, which is, according to some polls,
63
213160
3000
özlərinin Bibliyaya uyğun həyat yaşadığını deyən insanlar
03:36
as high as 45 or 50 percent of America.
64
216160
3000
Amerikanın 45~50%-ni təşkil edir.
03:40
So I decided, what if you really did take the Bible literally?
65
220160
4000
Həqiqətən Bibliyaya uyğun yaşamağı da sınamaq istədim.
03:44
I decided to take it to its logical conclusion
66
224160
4000
Bibliyadan özüm seçdiyim qaydalara deyil,
03:48
and take everything in the Bible literally,
67
228160
2000
Bibliyadakı bütün qaydalara riayət
03:50
without picking and choosing.
68
230160
3000
etməyə qərar verdim.
03:53
The first thing I did was I got a stack of bibles.
69
233160
3000
İlk iş bütün Bibliyaları toplamaq oldu.
03:56
I had Christian bibles.
70
236160
2000
Xristian Bibliyaları.
03:58
I had Jewish bibles.
71
238160
2000
Yəhudi Bibliyaları.
04:00
A friend of mine sent me something called a hip-hop bible,
72
240160
3000
Dostlarımın birinin göndərdiyi hip-hop Bibliyasında
04:03
where the twenty-third Psalm is rendered as, "The Lord is all that,"
73
243160
4000
23-cü məzmurda(?)kı "Allah mənim çobanımdır." ifadəsi,
04:07
as opposed to what I knew it as, "The Lord is my shepherd."
74
247160
4000
"Allah hamısıdır." kimi ifadə edilib.
04:11
Then I went down and I read several versions,
75
251160
4000
Kitabların bir neçəsini oxuyub,
04:15
and I wrote down every single law that I could find.
76
255160
3000
tapdığım bütün qaydaların siyahısını tutdum.
04:18
And this was a very long list -- over 700 rules.
77
258160
4000
Siyahıda 700-dən çox qayda var idi.
04:23
And they range from the famous ones that I had heard of --
78
263160
3000
Siyahıda hamının bildiyi məşhur qaydalar var idi-
04:26
The Ten Commandments, love your neighbor, be fruitful and multiply.
79
266160
3000
10 Hökm, qonşunu sev, səmərəli iş gör və çoxal kimi qaydalar.
04:29
So I wanted to follow those.
80
269160
2000
Bu qaydalara əməl etməyə çalışdım.
04:31
And actually, I take my projects very seriously,
81
271160
3000
İşimə ciddi yanaşdığımı əvvəl də demişdim,
04:34
because I had twins during my year,
82
274160
2000
həmin il əkiz uşaqlarımız doğulduğu
04:36
so I definitely take my projects seriously.
83
276160
3000
üçün daha da ciddiləşmişdim.
04:39
But I also wanted to follow the hundreds
84
279160
3000
Ciddiliklə bərabər Bibliyadakı sirli
04:42
of arcane and obscure laws that are in the Bible.
85
282160
3000
və qeyri-dəqiq yüzlərlə qayda da bura daxil idi.
04:45
There is the law in Leviticus,
86
285160
2000
Levitikus-dakı qaydalardan biri
04:47
"You cannot shave the corners of your beard."
87
287160
2000
"Saqqalının künclərini kəsmək olmaz."idi.
04:49
I didn't know where my corners were,
88
289160
2000
Saqqal küncünün hara olduğunu bilmədiyimdən
04:51
so I decided to let the whole thing grow,
89
291160
3000
saqqalımı qırxdırmadım,
04:54
and this is what I looked like by the end.
90
294160
2000
bir ilin sonunda belə bir şəkil aldım.
04:57
As you can imagine, I spent a lot of time at airport security.
91
297160
4000
Hava limanı təhlükəsizlik keçidində xeyli vaxt keçirirdim.
05:01
(Laughter)
92
301160
2000
(Gülüş)
05:03
My wife wouldn't kiss me for the last two months.
93
303160
3000
Son iki ayı həyat yoldaşım məni öpmürdü.
05:06
So, certainly the challenge was there.
94
306160
2000
Təbii ki, çətin bir iş idi.
05:08
The Bible says you cannot wear clothes made of mixed fibers,
95
308160
5000
Bibliyada qarışıq parçadan olan geyim geymək olmaz yazılıb,
05:13
so I thought, "Sounds strange, but I'll try it."
96
313160
2000
"Qəribədir, ancaq çalışaram." fikirləşdim.
05:15
You only know if you try it.
97
315160
2000
Nəyisə etsən başa düşürsən.
05:17
I got rid of all my poly-cotton T-shirts.
98
317160
3000
Bütün sintetik-pambıq köynəklərimi atdım.
05:20
The Bible says that if two men are in a fight,
99
320160
4000
Bibliyada deyilir ki, iki nəfər dava edirsə və dava edənlərdən
05:24
and the wife of one of those men grabs the testicles of the other man,
100
324160
6000
hansınınsa arvadı digərinin şaxsin tərəfini tutarsa, qadının
05:30
then her hand shall be cut off.
101
330160
2000
əlləri kəsilməlidir.
05:32
So, I wanted to follow that rule.
102
332160
2000
Bu qaydaya əməl etmək istəyirdim.
05:34
(Laughter)
103
334160
1000
(Gülüş)
05:35
That one I followed by default,
104
335160
3000
Daha doğrusu, həyat yoldaşı
05:38
by not getting in a fight with a man whose wife was standing nearby,
105
338160
4000
ətrafımda olub mənə yaxınlaşan kişi ilə mübahisə
05:42
looking like she had a strong grip.
106
342160
2000
etməməyə çalışaraq əməl edirdim.
05:45
(Laughter)
107
345160
2000
(Gülüş)
05:48
So -- oh, there's another shot of my beard.
108
348160
3000
Davam edirəm, bu da başqa şəkildir.
05:52
I will say it was an amazing year
109
352160
2000
Əla bir il idi deyə bilərəm,
05:54
because it really was life changing, and incredibly challenging.
110
354160
3000
çünki həyat dəyişəcək, həm də çətin bir il idi.
05:57
And there were two types of laws that were particularly challenging.
111
357160
3000
İki cür qayda var idi ki, onlar daha çətin idilər.
06:00
The first was avoiding the little sins that we all commit every day.
112
360160
4000
Birincisi, hər gün etdiyimiz kiçik günahlardan çəkinmək idi.
06:04
You know, I could spend a year not killing,
113
364160
2000
Öldürmədən bir il yaşaya bilərəm,
06:06
but spending a year not gossiping, not coveting, not lying --
114
366160
5000
ancaq qeybət etmədən, yalan danışmadan, nəyisə arzulamadam
06:11
you know, I live in New York, and I work as a journalist,
115
371160
3000
yaşamaq çox çətin idi, bunlar Nyu Yorka yaşayan jurnalist
06:14
so this was 75, 80 percent of my day I had to do it.
116
374160
5000
həyatının 75~80%-ni təşkil edir.
06:19
But it was really interesting, because I was able to make some progress,
117
379160
5000
Həqiqətən maraqlı olan isə, bu bir ildə irəliləyiş əldə etməyim idi,
06:24
because I couldn't believe how much
118
384160
2000
hərəkətlərimin düşüncə tərzimi
06:26
my behavior changed my thoughts.
119
386160
3000
bu dərəcədə dəyişəcəyinə inanmırdım.
06:29
This was one of the huge lessons of the year,
120
389160
2000
Aldığım ən vacib dərs budur ki, daha yaxşı insan kimi
06:31
is that I almost pretended to be a better person,
121
391160
3000
hərəkət etməklə həqiqətən də
06:34
and I became a little bit of a better person.
122
394160
3000
daha yaxşı insan oldum.
06:37
So I had always thought, you know, "You change your mind,
123
397160
5000
Həmişə "Birinci fikrini dəyişirsən, sonra hərəkətlərini,"
06:42
and you change your behavior," but it's often the other way around.
124
402160
3000
fikirləşirdim, ancaq əksinədir.
06:45
You change your behavior, and you change your mind.
125
405160
5000
Davranışını dəyişirsən, o da fikrini dəyişir.
06:50
So, you know, if you want to become more compassionate,
126
410160
3000
Məsələn, daha şəfqətli olmaq istəyirsən,
06:53
you visit sick people in the hospital,
127
413160
2000
xəstəxanada xəstələrə baş çəkirsən,
06:55
and you will become more compassionate.
128
415160
2000
və daha şəfqətli olursan.
06:57
You donate money to a cause,
129
417160
2000
Hamsısa xeyriyyə işinə pul xərcliyirsən,
06:59
and you become emotionally involved in that cause.
130
419160
3000
həmin işdə maraqlı olursan.
07:02
So, it really was cognitive psychology --
131
422160
2000
İdrak psixologiyası-- mənim yaşadığım da
07:05
you know, cognitive dissonance -- that I was experiencing.
132
425160
3000
idraki ahəngsizlik(?) idi.
07:08
The Bible actually talks about cognitive psychology,
133
428160
3000
Əslində Bibliyada da səthi şəkildə
07:11
very primitive cognitive psychology.
134
431160
2000
idrak psixologiyasından danışılır.
07:13
In the Proverbs, it says that if you smile, you will become happier,
135
433160
4000
Deyimə görə, gülürsənsə daha xoşbəxt olursan,
07:17
which, as we know, is actually true.
136
437160
3000
bu doğrudur əslində.
07:20
The second type of rule that was difficult to obey
137
440160
4000
Digər qaydalar isə, 21-ci əsr Amerikasında
07:24
was the rules that will get you into a little trouble
138
444160
3000
əməl etmək çox
07:27
in twenty-first-century America.
139
447160
2000
çətin olan qaydalar idi.
07:30
And perhaps the clearest example of this is stoning adulterers.
140
450160
5000
Bu qaydalara ən adi misal, zinakarın daşlanmasıdır.
07:35
(Laughter)
141
455160
1000
(Gülüş)
07:36
But it's a big part of the Bible,
142
456160
4000
Ancaq Biblyada mühüm olduğuna görə
07:40
so I figured I had to address it.
143
460160
2000
mütləq əməl etmək istəyirdim.
07:43
So, I was able to stone one adulterer.
144
463160
2000
Həm də zinakar tapıb daşladım.
07:45
It happened -- I was in the park, and I was dressed in my biblical clothing,
145
465160
5000
Bir dəfə parkda idim, Bibliyaya uyğun geyimim,
07:50
so sandals and sort of a white robe,
146
470160
3000
sandallarım da ayağımda,
07:53
you know, because again, the outer affects the inner.
147
473160
2000
xarici görünüşün fikri dəyişdiyi başqa bir misal idi.
07:55
I wanted to see how dressing biblically affected my mind.
148
475160
3000
Bibliyaya uyğun geyinməyin fikrimi necə dəyişəcəyi maraqlı idi.
07:59
And this man came up to me and he said,
149
479160
2000
Adamın biri mənə yaxınlaşıb soruşdu ki,
08:01
"Why are you dressed like that?"
150
481160
2000
"Niyə belə geyinibsən?"
08:03
And I explained my project,
151
483160
2000
İşim haqda danışdım və
08:05
and he said, "Well, I am an adulterer, are you going to stone me?"
152
485160
3000
o yenə soruşdu, " Demək mən zinakaramsa məni daşlayacaqsan?"
08:08
And I said, "Well, that would be great!"
153
488160
3000
"Sevə-sevə edərdim!" dedim.
08:11
(Laughter)
154
491160
4000
(Gülüş)
08:16
And I actually took out a handful of stones from my pocket
155
496160
5000
Həqiqətən də cibimdən xeyli daş çıxardım,
08:21
that I had been carrying around for weeks,
156
501160
2000
neçə gün idi ki, qarşıma kiminsə çıxacağına
08:23
hoping for just this interaction -- and, you know, they were pebbles --
157
503160
4000
ümid edərək cibimdə gəzdiridim çay daşları idi,
08:27
but he grabbed them out of my hand.
158
507160
3000
ancaq həmin şəxs daşları aldı əlimdən.
08:30
He was actually an elderly man, mid-70s, just so you know.
159
510160
3000
Əslində 70 yaşlı qoca kişi olsa da,
08:33
But he's still an adulterer, and still quite angry.
160
513160
2000
əsəbi həm də əsası zinakar idi.
08:35
He grabbed them out of my hand
161
515160
2000
Əlimdən alıb mənə atmağa başladı,
08:37
and threw them at my face, and I felt that I could --
162
517160
3000
mən də intiqam almaq, həm də qaydaya
08:40
eye for an eye -- I could retaliate, and throw one back at him.
163
520160
4000
əməl etmək üçün birini ona atdım.
08:44
So that was my experience stoning, and it did allow me
164
524160
3000
Daşlama qaydasına da əməl etməklə, bu qaydaların
08:47
to talk about, in a more serious way, these big issues.
165
527160
5000
bəzən barbarlıq da olduğunu irəli sürə bilərəm.
08:52
How can the Bible be so barbaric in some places,
166
532160
4000
Necə bibliyanın bəzi qaydaları çox barbar bəziləri
08:56
and yet so incredibly wise in others?
167
536160
2000
çox müdrik ola bilər?
08:59
How should we view the Bible?
168
539160
2000
Bibliyaya necə yanaşmalıyıq?
09:01
Should we view it, you know, as original intent,
169
541160
2000
Bibliyadakı bütün qaydalara olduğu kimi
09:03
like a sort of a Scalia version of the Bible?
170
543160
4000
əməl etməliyik konstitusiya kimi?
09:08
How was the Bible written?
171
548160
2000
Bibliyanın necə yarandığına baxsaq necə?
09:10
And actually, since this is a tech crowd,
172
550160
2000
Əyləşənlərin texnologiyadan başı çıxdığından
09:12
I talk in the book about how the Bible actually reminds me
173
552160
4000
kitabımda da yazdığım kimi Bibliyanın mənə vikipediyanı
09:16
of the Wikipedia, because it has all of these authors and editors
174
556160
3000
xatırlatdığını da deyim, Vikipediya kimi əsrlər boyunca
09:19
over hundreds of years.
175
559160
2000
yığılıb, və dəyişilib.
09:21
And it's sort of evolved.
176
561160
2000
Və çoxalıb.
09:23
It's not a book that was written and came down from on high.
177
563160
3000
Səmadan enən kitab deyil.
09:28
So I thought I would end by telling you
178
568160
4000
Bu bir ildə öyrəndiyim böyük dərslərdən,
09:32
just a couple of the take-aways, the bigger lessons
179
572160
3000
bir neçəsi haqda da
09:35
that I learned from my year.
180
575160
2000
danışmaq istərdim.
09:38
The first is, thou shalt not take the Bible literally.
181
578160
4000
Birincisi, Bibliyaya hərfi mənada əməl etməyin.
09:42
This became very, very clear, early on.
182
582160
3000
Bu dərsli ilk günlərdən dərk etmişdim.
09:45
Because if you do, then you end up acting like a crazy person,
183
585160
3000
Əməl etməyə çalışsanız ağılsız adam kimi hərəkət etməyə başlayır,
09:48
and stoning adulterers, or -- here's another example.
184
588160
3000
zinakarları daşlayırsınız, yaxud...
09:51
Well, that's another. I did spend some time shepherding.
185
591160
5000
Başqa bir misal- qoyun otarmaqla məşğul olursunuz.
09:56
(Laughter)
186
596160
1000
(Gülüş)
09:57
It's a very relaxing vocation. I recommend it.
187
597160
3000
Sakitləşdirici məşğuliyyətdir. Məsləhətlidir.
10:01
But this one is -- the Bible says that you cannot touch women
188
601160
4000
Digər misal- Bibliyaya görə ayın müəyyən vaxtlarında qadınlara
10:05
during certain times of the month, and more than that,
189
605160
3000
toxunmaq olmaz, hətta menustrasiya dövründə qadının
10:08
you cannot sit on a seat where a menstruating woman has sat.
190
608160
3000
oturduğu yerdə oturmaq da olmaz.
10:12
And my wife thought this was very offensive,
191
612160
2000
Bu həyat yoldaşımın xətrinə dəydiyindən,
10:14
so she sat in every seat in our apartment,
192
614160
2000
acığa evdəki bütün yerlərdə oturmuşdu,
10:16
and I had to spend much of the year standing
193
616160
3000
nəticədə özümə stul alıb özümlə gəzdirənə
10:19
until I bought my own seat and carried it around.
194
619160
6000
qədər uzun müddət evdə ayaq üstə qalmalı oldum.
10:25
So, you know, I met with creationists.
195
625160
4000
Bir dəfə yaradılışçılarla da görüşdüm.
10:29
I went to the creationists' museum.
196
629160
2000
Yaradılışla bağlı muzeyə getmişdim.
10:31
And these are the ultimate literalists.
197
631160
2000
Bu insanlar isə hər şeyi hərfi mənada qəbul edirlər.
10:33
And it was fascinating, because they were not stupid people at all.
198
633160
3000
Heyran olmuşdum bir az, çünki heç biri axmaq deyildi.
10:36
I would wager that their IQ is exactly the same as the average evolutionist.
199
636160
3000
Məncə normal təkamülə inananla eyni İQ-yə malikdirlər.
10:39
It's just that their faith is so strong
200
639160
3000
Yalnız bibliyanın hərfi anlamına o qədər
10:42
in this literal interpretation of the Bible
201
642160
2000
dərindən inanırlar ki, bütün bildiklərini
10:44
that they distort all the data to fit their model.
202
644160
4000
Bibliyadakı modelə uyğun qurublar.
10:49
And they go through these amazing mental gymnastics to accomplish this.
203
649160
4000
Əqli cəhətdən bu modelə uyğun bir beyin formalaşdırıblar özlərində.(?)
10:53
And I will say, though, the museum is gorgeous.
204
653160
5000
Əlavə edim ki, muzey çox gözəl idi.
10:58
They really did a fantastic job.
205
658160
2000
Əla düzəldilmişdi.
11:00
If you're ever in Kentucky,
206
660160
1000
Kentucky-də yerləşir muzey,
11:01
there's, you can see a movie of the flood,
207
661160
3000
qısa filmdə daşqın səhnəsi çox inandırıcı ediblər,
11:04
and they have sprinklers in the ceiling
208
664160
2000
hətta daşqın zamanı tavandan
11:06
that will sprinkle on you during the flood scenes.
209
666160
4000
üstününzə su səpilir.
11:10
So, whatever you think of creationism -- and I think it's crazy --
210
670160
3000
Yaradıcılar(?) haqda nə fikirləşsəniz də- ki məncə dəlilikdir--
11:13
they did a great job.
211
673160
2000
yenə də əla düzəltmişdilər.
11:16
(Laughter)
212
676160
2000
(Gülüş)
11:18
Another lesson is that thou shalt give thanks.
213
678160
4000
İkinci dərs- təşəkkür etməyi öyrənəcəksiniz.
11:22
And this one was a big lesson because I was praying,
214
682160
4000
Bu daha vacib dərs idi, çünki aqnostik olsam da
11:26
giving these prayers of thanksgiving, which was odd for an agnostic.
215
686160
4000
dua edir, təşəkkür edirdim.
11:30
But I was saying thanks all the time, every day,
216
690160
4000
Hər gün hər yerdə, sağ ol deyirdim,
11:34
and I started to change my perspective.
217
694160
3000
bu da düşüncə tərzimi dəyişməmə səbəb oldu.
11:37
And I started to realize the hundreds of little things
218
697160
3000
Başa düşdüm ki, hər gün yüzlərlə kiçik şeylər
11:40
that go right every day, that I didn't even notice,
219
700160
4000
baş versə də onları təbii qəbul edib,
11:44
that I took for granted, as opposed to focusing
220
704160
2000
yolunda olmayan bir-iki işə
11:46
on the three or four that went wrong.
221
706160
3000
fikir verirdim.
11:50
So, this is actually a key to happiness for me,
222
710160
2000
Bunu dərk etməklə xoşbəxt olmağı bacarıram,
11:53
is to just remember when I came over here,
223
713160
2000
məsələn gələrkən yolda büdrəmədiyimə,
11:55
the car didn't flip over, and I didn't trip coming up the stairs.
224
715160
4000
pilləkənlərdən yıxılmadığıma görə sevinirəm.
11:59
It's a remarkable thing.
225
719160
2000
Gözəl hissdir.
12:03
Third, that thou shall have reverence.
226
723160
2000
Hörmət etməyi öyrənəcəksiniz.
12:05
This one was unexpected because I started the year
227
725160
3000
Bu mənim üçün də gözlənilməz idi, ilin əvvəlində
12:08
as an agnostic, and by the end of the year,
228
728160
2000
aqnostik idim, ilin sonunda isə, bir dostumun
12:10
I became what a friend of mine calls a reverent agnostic, which I love.
229
730160
5000
dediyi kimi (sevdiyim bir ifadədir) hörmətcil aqnostik oldum.
12:15
And I'm trying to start it as a movement.
230
735160
2000
Belə bir dalğa yaratmaq istəyirəm.
12:17
So, if anyone wants to join,
231
737160
2000
İstəyən qoşula bilər,
12:19
the basic idea is, whether or not there is a God,
232
739160
3000
əsas Allahın olub olmaması deyil,
12:22
there's something important and beautiful about the idea of sacredness,
233
742160
4000
müqəddəslik anlayışının lazımlı həm də gözəl(?) olmasıdır,
12:26
and that our rituals can be sacred.
234
746160
2000
rituallar da bunun bir nümunəsidir.
12:28
The Sabbath can be sacred.
235
748160
3000
Sabbath(istirahət günü) məsələn.
12:31
This was one of the great things about my year, doing the Sabbath,
236
751160
3000
Sabbath qaydasına riayyət etmək bir il ərzində ən sevdiyim şet idi,
12:34
because I am a workaholic, so having this one day
237
754160
4000
işimə düşgün olduğum üçün həftədə bir günlük istirahət
12:38
where you cannot work, it really, that changed my life.
238
758160
3000
həqiqətən də həyatımı dəyişdi.
12:42
So, this idea of sacredness, whether or not there is a God.
239
762160
4000
Mənim də əsas motivim, Allahım mövcudluğu deyil, müqəddəslik hissidir.
12:47
Thou shall not stereotype.
240
767160
2000
Stereotiplərdən də azad olursunuz.
12:49
This one happened because
241
769160
2000
Bu Amerikadakı bütün dini icmalardan
12:51
I spent a lot of time with various religious communities
242
771160
3000
olan insalarla görüşüb danışdıqdan sonra baş verdi,
12:54
throughout America because I wanted it to be more
243
774160
2000
bu təcrübəmin təkcə mənim deyil, bütün Amerikanın
12:56
than about my journey.
244
776160
2000
təcrübəsi olsun istəyirdim.
12:58
I wanted it to be about religion in America.
245
778160
3000
Amerikada din haqda olsun istəyirdim.
13:01
So, I spent time with evangelical Christians, and Hasidic Jews, and the Amish.
246
781160
4000
Protestantlarla, Hasid Yahudilər, Amişlərlə görüşdüm,
13:05
I'm very proud because
247
785160
2000
və qürurla deyə bilərəm ki,
13:07
I think I'm the only person in America
248
787160
2000
məncə Yahovanın şahidinə Bibliya
13:09
to out Bible-talk a Jehovah's Witness.
249
789160
3000
mübahisəsində qalib gələn ilk amerikan oldum.
13:12
(Laughter)
250
792160
1000
(Gülüş)
13:13
After three and a half hours, he looked at his watch,
251
793160
3000
Üç saat yarım mübahisıdən sonra saatına baxıb,
13:16
he's like, "I gotta go."
252
796160
2000
"Mən getməliyəm indi." dedi.
13:18
(Laughter)
253
798160
2000
(Gülüş)
13:20
Oh, thank you very much.
254
800160
1000
Çox sağ olun,
13:25
Thank you. Bless you, bless you.
255
805160
1000
Çox sağ olun. Allahın amanında.
13:27
But it was interesting
256
807160
2000
Maraqlı tərəfi budur ki,
13:29
because I had some very preconceived notions about, for instance,
257
809160
3000
əvvəllər protestantlıq haqda çox da bilmirdim, ancaq sonradan
13:32
evangelical Christianity, and I found that
258
812160
4000
öyrəndim ki, bütün protestanları
13:36
it's such a wide and varied movement
259
816160
2000
eyni görmək və bir qrupa daxil etmək
13:38
that it is difficult to make generalizations about it.
260
818160
5000
mümkün deyil.
13:44
There's a group I met with called the Red Letter Christians,
261
824160
3000
Qırmızı Hərf Xristianlar adlı bir qrup var ki,
13:47
and they focus on the red words in the Bible,
262
827160
3000
Bibliyadakı qırmızı ilə yazılanlar, İsa(məsih)nın
13:50
which are the ones that Jesus spoke.
263
830160
2000
sözlərinə fikirlərinı yönəldirlər.
13:52
That's how they printed them in the old Bibles.
264
832160
2000
Köhnə Bibliyalar elə yazılır.
13:54
And their argument is that Jesus never talked about homosexuality.
265
834160
5000
Onlar inanırlar ki, İsa(məsih) heç vaxt homoseksuallar haqda danışmayıb.
13:59
They have a pamphlet that says,
266
839160
2000
"İsa(məsih) homoseksuallar haqda" adlı
14:01
"Here's what Jesus said about homosexuality,"
267
841160
2000
həvcləri var, açıb içinə baxsanız
14:03
and you open it up, and there's nothing in it.
268
843160
2000
heç nə yazılmayıb.
14:06
So, they say Jesus did talk a lot about helping the outcasts,
269
846160
6000
İsa(məsih) tərk edilmiş, kasıb insanlara kömək etmək haqda
14:12
helping poor people.
270
852160
3000
çox danışıb deyirlər.
14:15
So, this was very inspiring to me.
271
855160
3000
Qrupun belə baxışı xoşuma gəlmişdi
14:19
I recommend Jim Wallis and Tony Campolo.
272
859160
4000
Jim Wallis və Tony Campolo-un fikirləri də xoşuma gəlirdi.
14:24
They're very inspiring leaders, even though I disagree
273
864160
4000
Dediklərinin çoxu ilə razı olmasam da,
14:28
with much of what they say.
274
868160
2000
çox ruhlandırıcı liderlərdir.
14:30
Also, thou shalt not disregard the irrational.
275
870160
3000
Məntiqi olmayana da hörmət etməyi də öyrəndim.
14:33
This one was very unexpected because, you know,
276
873160
4000
Bu da gözlənilməz idi, çünki elmi dünya görüşünə
14:37
I grew up with the scientific worldview,
277
877160
3000
malik ailədə böyümüşəm, ancaq həyatımda
14:40
and I was shocked learning how much of my life
278
880160
7000
bu qədər çox məntiqə uyğun olmayan hadisələrin
14:47
is governed by irrational forces.
279
887160
3000
olduğunu bilmirdim.
14:50
And the thing is, if they're not harmful,
280
890160
3000
Və məncə, qeyri-rasionallıqlar zərərli
14:54
they're not to be completely dismissed.
281
894160
2000
deyilsə onları rədd etmək lazım deyil.
14:56
Because I learned that -- I was thinking, I was
282
896160
4000
Pambığı kətandan ayırmaq kimi bütün bu dini ritualları
15:00
doing all these rituals, these biblical rituals,
283
900160
3000
edərkən öz-özümə fikirləşir və digər
15:03
separating my wool and linen, and I would ask these religious people
284
903160
3000
dindarlardan soruşurdum ki, " Bibliya niyə belə işləri buyurur? Allahın
15:07
"Why would the Bible possibly tell us to do this? Why would God care?"
285
907160
4000
nə işinə qalıb ki?" onların cavabı belə olurdu,
15:11
And they said, "We don't know,
286
911160
2000
"Bilmirik tam da, sadəcə inamımızı
15:13
but it's just rituals that give us meaning."
287
913160
4000
göstərmək üçün edirik.(?)"
15:17
And I would say, "But that's crazy."
288
917160
2000
Mən deyirdim ki, "Axı bu dəlilikdir."
15:19
And they would say, "Well, what about you?
289
919160
2000
Onlar da cavabında, " Özünə fikir veribsən?
15:21
You blow out candles on top of a birthday cake.
290
921160
4000
Ad günü tortunun üstündəki şamə üfürmək
15:26
If a guy from Mars came down and saw, here's one guy
291
926160
4000
dəlilik deyil? Marsan biri gəlib səni şam üfürən
15:30
blowing out the fire on top of a cake
292
930160
4000
digərini bir materialdan hazıranmış
15:34
versus another guy not wearing clothes of mixed fabrics,
293
934160
4000
paltar geyinən görsə kimi daha dəli hesab edər?
15:38
would the Martians say, 'Well, that guy, he makes sense,
294
938160
4000
Marsan gələn 'Şam üfürən daha çox dəliyə oxşayır '
15:42
but that guy's crazy?'"
295
942160
2000
deyərdi yəqin ki."
15:44
So no, I think that rituals are, by nature, irrational.
296
944160
5000
Mənim fikrimcə də bütün rituallar qeyri-rasionaldır.
15:49
So the key is to choose the right rituals,
297
949160
3000
Əsas zərərli olmayan ritualı seçməkdir,
15:52
the ones that are not harmful -- but rituals by themselves
298
952160
6000
bir də ritualları
15:58
are not to be dismissed.
299
958160
2000
rədd etməmək.
16:01
And finally I learned that thou shall pick and choose.
300
961160
4000
Son olaraq seçməyi öyrəndim.
16:05
And this one I learned because
301
965160
2000
Bu dərsi Bibliyadakı bütün qaydalara
16:07
I tried to follow everything in the Bible.
302
967160
2000
əməl etməyə çalışarkən öyrəndim.
16:09
And I failed miserably.
303
969160
2000
Daha doğrusu əməl edə bilmədim.
16:11
Because you can't.
304
971160
2000
Çünki bu qeyri-mümkündür.
16:13
You have to pick and choose. And anyone who follows the Bible
305
973160
3000
Qaydaları özünüz seçirsiniz. Bibliyaya uyğun yaşayanların
16:16
is going to be picking and choosing.
306
976160
2000
hamısı belə edir.
16:18
The key is to pick and choose the right parts.
307
978160
5000
Əsas düzgün qaydaları seçməkdir.
16:23
There's the phrase called cafeteria religion,
308
983160
4000
Yeməkxana dini deyilən bir ifadə var,
16:27
and the fundamentalists will use it in a denigrating way,
309
987160
4000
fundamentalistər bu ifadəni başqalarını özlərindən saymamaq
16:31
and they'll say, "Oh, it's just cafeteria religion.
310
991160
2000
üçün işlədir, "Onların inandığı yeməkxana dinidir.
16:33
You're just picking and choosing."
311
993160
1000
İstədiklərini seçirlər." deyirlər.
16:34
But my argument is, "What's wrong with cafeterias?"
312
994160
4000
Mən fikrimcə isə, " Nə olub ki yeməkxanaya?
16:38
I've had some great meals at cafeterias.
313
998160
2000
Yeməkxanada əla yeməklər yemişəm.
16:40
I've also had some meals that make me want to dry heave.
314
1000160
4000
Dəhşət pis yeməklərə rast gəldiyim də olub.
16:44
So, it's about choosing the parts of the Bible about compassion,
315
1004160
3000
Bibliyanın da tolerantlıq, qonşusunu sevmək kimi
16:48
about tolerance, about loving your neighbor,
316
1008160
2000
hissələri də, homoseksuallığın
16:51
as opposed to the parts about homosexuality is a sin,
317
1011160
5000
günah olduğu, qeyri-tolerantlıq,
16:56
or intolerance, or violence,
318
1016160
2000
zorakılığın aşılandığı hissələri
16:58
which are very much in the Bible as well.
319
1018160
2000
də var.
17:00
So if we are to find any meaning in this book,
320
1020160
4000
Yəni bu kitabda məna axtarırsınızsa
17:04
then we have to really engage it, and wrestle with it.
321
1024160
4000
bunu özünüz tapmalısınız.
17:08
And I thought I'd end with just a couple more.
322
1028160
3000
Son olaraq bir neçə misal da göstərim.
17:11
There's me reading the Bible.
323
1031160
2000
Burada Bibliya oxuyuram.
17:13
That's how I hailed taxicabs.
324
1033160
2000
Taksini belə çağırırdım.
17:15
(Laughter)
325
1035160
3000
(Gülüş)
17:18
Seriously, and it worked. And yes,
326
1038160
2000
Ciddi sözümdür, işə yarayırdı.
17:20
that was actually a rented sheep,
327
1040160
3000
Bu şəkildəki qoyunu kirayəyə götürmüşdüm.
17:23
so I had to return that in the morning, but it served well for a day.
328
1043160
4000
Sabahı qaytarsam da bir günlük işimə yaramışdı.
17:28
So, anyway, thank you so much for letting me speak.
329
1048160
3000
Hər nə isə. Diqqətinizə görə çox sağ olun.
Bu sayt haqqında

Bu sayt sizi ingilis dilini öyrənmək üçün faydalı olan YouTube videoları ilə tanış edəcək. Siz dünyanın hər yerindən yüksək səviyyəli müəllimlər tərəfindən tədris olunan ingilis dili dərslərini görəcəksiniz. Videonu oradan oynamaq üçün hər bir video səhifəsində göstərilən ingiliscə altyazılara iki dəfə klikləyin. Subtitrlər videonun oxudulması ilə sinxron şəkildə sürüşdürülür. Hər hansı bir şərhiniz və ya sorğunuz varsa, bu əlaqə formasından istifadə edərək bizimlə əlaqə saxlayın.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7