The wars that inspired Game of Thrones - Alex Gendler

6,936,081 views ・ 2015-05-11

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Minh Ngoc Nguyen Reviewer: Thi Bui
00:06
As far as we know,
0
6926
1476
Chúng ta đều biết
00:08
Medieval England was never invaded by ice zombies,
1
8402
4070
Nước Anh thời Trung Cổ chưa bao giờ bị tấn công bởi các thây ma băng đá
00:12
or terrorized by dragons,
2
12472
2257
hoặc bị tàn phá bởi loài rồng
00:14
but it was shaken by a power struggle between two noble families
3
14729
4616
nhưng đã có cuộc tranh giành quyền lực giữa hai gia đình quý tộc
00:19
spanning generations
4
19345
1765
trải dài qua nhiều thế hệ
00:21
and involving a massive cast of characters
5
21110
2794
và có liên quan tới nhiều nhân vật
00:23
with complex motives and shifting loyalties.
6
23904
4114
với nhiều động cơ phức tạp và những lòng trung thành thay đổi.
00:28
If that sounds familiar,
7
28018
1736
Nghe thật quen thuộc phải không?
00:29
it's because the historical conflicts known as the Wars of the Roses
8
29754
4205
đó là bởi vì những cuộc xung đột lịch sử được biết đến là những Cuộc chiến Hoa Hồng
00:33
served as the basis for much of the drama in Game of Thrones.
9
33959
5949
là cơ sở cho phần lớn tình tiết của bộ phim Game of Thrones.
00:39
The real-life seeds of war were sewn by the death of King Edward III in 1377.
10
39908
7189
Mầm mống của cuộc chiến xuất hiện sau cái chết của Vua Edward III vào năm 1377.
00:47
Edward's oldest son had died before his father,
11
47097
3793
Người con cả của Edward đã chết trước cả cha mình,
00:50
but his ten-year-old son, Richard II,
12
50890
2989
nhưng người cháu nội 10 tuổi, Richard II
00:53
succeeded to the throne ahead of Edward's three surviving sons.
13
53879
5300
đã được truyền ngôi thay vì ba người con khác của Edward.
00:59
This skipping of an entire generation
14
59179
2424
Việc bỏ qua cả một thế hệ như vậy
01:01
left lingering claims to the throne among their various offspring,
15
61603
4793
đã để lại sự bất đồng về ngôi báu giữa nhiều thế hệ con cháu,
01:06
particularly the Lancasters, descended from Edward's third son,
16
66396
4530
nhất là nhà Lancasters, hậu duệ của người con thứ ba của Edward,
01:10
and the Yorks, descended from his fourth son.
17
70926
3440
và nhà Yorks, hậu duệ của người con thứ tư
01:14
The name of the ensuing wars
18
74366
1829
Tên của các cuộc chiến tranh tiếp theo
01:16
comes from the symbols associated with the two families,
19
76195
3306
xuất phát từ biểu tượng của hai gia tộc này,
01:19
the white rose of York and the red rose of Lancaster.
20
79501
4627
hoa hồng trắng của nhà York và hoa hồng đỏ của nhà Lancaster.
01:24
The Lancasters first gained the throne
21
84128
2111
Nhà Lancasters giành được ngai vàng trước,
01:26
when Richard II was deposed by his cousin Henry IV in 1399.
22
86239
6101
khi Richard II bị lật bổ bởi người anh họ Henry IV vào năm 1399.
01:32
Despite sporadic unrest,
23
92340
2156
Cho dù có những bất ổn rải rác,
01:34
their reign remained secure until 1422,
24
94496
3980
triều đại của họ vẫn an toàn cho đến tận năm 1422,
01:38
when Henry V's death in a military campaign
25
98476
2953
khi cái chết của Henry V trong một chiến dịch quân sự
01:41
left an infant Henry VI as king.
26
101429
3798
đưa đứa con nhỏ Henry VI lên làm vua
01:45
Weak-willed and dominated by advisors,
27
105227
2558
Yếu ớt và bị thao túng bởi các cố vấn,
01:47
Henry was eventually convinced to marry Margaret of Anjou to gain French support.
28
107785
5565
Henry cuối cùng đã bị thuyết phục cưới Margaret của Anjou để được Pháp ủng hộ.
01:53
Margaret was beautiful, ambitious,
29
113350
3074
Margaret rất xinh đẹp, nhiều tham vọng
01:56
and ruthless in persecuting any threat to her power,
30
116424
3926
và tàn nhẫn trong việc xử lý bất cứ mối đe dọa nào đến quyền lực của bà,
02:00
and she distrusted Richard of York, most of all.
31
120350
3373
và người bà ta không tin tưởng nhất chính là Richard of York,
02:03
York had been the King's close advisor and loyal General,
32
123723
3333
York là cố vấn thân cận và vị tướng trung thành của nhà vua,
02:07
but was increasingly sidelined by the Queen,
33
127056
3047
nhưng ngày càng bị cho ra ngoài lề bởi hoàng hậu,
02:10
who promoted her favorite supporters, like the Earls of Suffolk and Somerset.
34
130103
4945
người luôn tiến cử các thuộc hạ thân cận như Earls của Suffolk và Somerset.
02:15
York's criticism of their inept handling of the war against France
35
135048
3804
Những lời chỉ trích về York về khả năng xử lý yếu kém trong cuộc chiến chống Pháp
02:18
led to his exclusion from court and transfer to Ireland.
36
138852
5123
đã dẫn đến việc loại ông ra khỏi hội đồng và chuyển ông đến Ireland.
02:23
Meanwhile, mounting military failures,
37
143975
2322
Trong lúc đó, gắn với những thất bại quân sự liên tiếp
02:26
and corrupt rule by Margaret and her allies
38
146297
3139
và sự cai trị lũng đoạn của Margaret và đồng minh
02:29
caused widespread discontent,
39
149436
2439
đã gây ra sự bất mãn ngày càng lớn,
02:31
and in the midst of this chaos,
40
151875
1873
và giữa cuộc hỗn loạn này,
02:33
Richard of York returned with an army to arrest Somerset and reform the court.
41
153748
6001
Richard nhà York quay trở lại với một đội quân
để bắt giam Somerset và tái cơ cấu hội đồng.
02:39
Initially unsuccessful, he soon got his chance
42
159749
2726
Dù ban đầu không thành công, nhưng ông sớm có được cơ hội
02:42
when he was appointed Protector of the Realm
43
162475
2932
khi ông được chỉ định là Người bảo hộ của Vương quốc
02:45
after Henry suffered a mental breakdown.
44
165407
2728
sau khi Henry bị suy nhược tinh thần.
02:48
However, less than a year later,
45
168135
2293
Tuy nhiên, chưa đầy 1 năm sau,
02:50
Henry suddendly recovered
46
170428
1628
Henry đột nhiên bình phục
02:52
and the Queen convinced him to reverse York's reforms.
47
172056
3595
và Hoàng hậu thuyết phục ông loại bỏ những cải cách của York.
02:55
York fled and raised an army once more.
48
175651
3245
York đã bỏ trốn và dấy binh một lần nữa.
02:58
Though he was unable to directly seize the throne,
49
178896
2601
Mặc dù ông không thể trực tiếp chiếm lấy ngai vàng,
03:01
he managed to be reinstated as Protector
50
181497
2746
ông đã sắp xếp để trở thành Người bảo hộ một lần nữa
03:04
and have himself and his heirs designated to succeed Henry.
51
184243
5483
cũng như cho ông và những người thừa kế của mình được chỉ định để nối ngôi Henry.
03:09
But instead of a crown,
52
189726
1603
Nhưng thay vì đội vương miện,
03:11
York's head acquired a pike
53
191329
2426
đầu của York lại bị gắn lên giáo
03:13
after he was killed in battle with the Queen's loyalists.
54
193755
4050
sau khi ông bị giết trong trận chiến với lực lượng trung thần của Hoàng hậu.
03:17
His young son took up the claim and was crowned Edward IV.
55
197805
4911
Người con trai nhỏ của ông đã nổi dậy và lên ngôi Edward IV.
03:22
Edward enjoyed great military success against the Lancasters.
56
202716
3637
Edward thỏa mãn với các chiến thắng trong cuộc chiến chống lại Lancasters.
03:26
Henry was captured,
57
206353
1634
Henry bị bắt giữ,
03:27
while Margaret fled into exile
58
207987
2245
trong khi Margaret trốn lưu vong
03:30
with their reportedly cruel son, Edward of Westminster.
59
210232
3880
cùng với con trai nổi tiếng tàn bạo Edward của Westminster.
03:34
But the newly crowned King made a tragic political mistake
60
214112
3475
Nhưng vừa mới lên ngôi, ông đã phạm một sai lầm chính trị bi thảm
03:37
by backing out of his arranged marriage with a French Princess
61
217587
3983
khi phá vỡ cuộc hôn nhân sắp đặt với công chúa Pháp
03:41
to secretly marry the widow of a minor Noble.
62
221570
3496
để bí mật kết hôn với một góa phụ của vùng Noble bé nhỏ.
03:45
This alienated his most powerful ally, the Earl of Warwick.
63
225066
3881
Điều này đã làm xa lánh chính đồng minh mạnh nhất của mình, Earl của vùng Warwick.
03:48
Warwick allied with the Lancasters,
64
228947
3096
Warwick đã liên minh với Lancasters,
03:52
turned Edward's jealous younger brother, George, against him,
65
232043
3792
sử dụng người em trai đố kỵ của Edward, George, để chống lại ông
03:55
and even briefly managed to restore Henry as King,
66
235835
4489
và thậm chí đã có ý định tôn Henry trở lại lên làm vua.
04:00
but it didn't last.
67
240324
1566
nhưng ý định này không kéo dài.
04:01
Edward recaptured the throne,
68
241890
1741
Edward đã chiếm lại ngại vàng,
04:03
the Lancaster Prince was killed in battle,
69
243631
2738
hoàng tử Lancaster bị giết trong một trận chiến,
04:06
and Henry himself died in captivity not long after.
70
246369
4753
còn chính Henry đã chết trong ngục không lâu sau đó.
04:11
The rest of Edward IV's reign was peaceful,
71
251122
2717
Phần còn lại của triều đại Edward IV's sống trong hòa bình,
04:13
but upon his death in 1483, the bloodshed resumed.
72
253839
4239
nhưng khi ông qua đời năm 1483, đổ máu lại tiếp diễn.
04:18
Though his twelve-year-old son was due to succeed him,
73
258078
2893
Mặc dù người con trai 12 tuổi được mặc định sẽ kế nhiệm ông,
04:20
Edward's younger brother Richard III declared his nephews illegitimate
74
260971
4663
em trai của Edward là Richard III tuyên bố cháu trai mình là con ngoài giá thú
04:25
due to their father's secret marriage.
75
265634
2911
do cuộc hôn nhân bí mật trước đây.
04:28
He assumed the regency himself and threw the boys in prison.
76
268545
4303
Ông tự cho mình là người nhiếp chính và tống các cháu mình vào tù.
04:32
Though no one knows what ultimately became of them,
77
272848
2477
Mặc dù không ai biết chuyện gì đã xảy ra với những đứa nhỏ,
04:35
after a while, the Princes disappeared
78
275325
2740
nhưng sau một thời gian, các hoàng tử nhỏ đều mất tích
04:38
and Richard's power seemed secure.
79
278065
2751
và quyền lực của Richard dường như được đảm bảo.
04:40
But his downfall would come only two years later
80
280816
2707
Nhưng sự sụp đổ đến với ông chỉ 2 năm sau đó
04:43
from across the narrow sea of the English Channel.
81
283523
4245
từ các eo biển hẹp của nước Anh.
04:47
Henry Tudor was a direct descendant of the first Duke of Lancaster,
82
287768
4110
Henry Tudor là hậu duệ trực tiếp của nhà Duke đầu tiên thuộc Lancaster,
04:51
raised in exile after his father's death in a previous rebellion.
83
291878
4132
lớn lên trong lưu vọng sau khi cha mình bị chết trong cuộc nổi loạn trước đó.
04:56
With Richard III's power grab causing a split in the York faction,
84
296010
4147
Việc giành lấy quyền lực của Richard III đã gây ra sự chia rẽ trong phe York,
05:00
Henry won support for his royal claim.
85
300157
3402
Henry đã dành được sự ủng hộ cho tuyên bố ngôi vương của mình.
05:03
Raising an army in France, he crossed the Channel in 1485
86
303559
4143
Dấy binh ở Pháp, ông vượt qua eo biển năm 1458.
05:07
and quickly defeated Richard's forces.
87
307702
2977
và nhanh chóng đánh bại các lực lượng của Richard.
05:10
And by marrying Elizabeth of York, elder sister of the disappeared Princes,
88
310679
4624
Và bằng cách cưới Elizabeth của York, chị gái của các hoàng tử đã mất tích,
05:15
the newly crowned Henry VII joined the two roses,
89
315303
4718
vị vua mới lên ngôi Henry VII đã hàn gắn hai gia tộc hoa hồng,
05:20
finally ending nearly a century of war.
90
320021
3887
kết thúc cuộc chiến tranh gần thể kỷ.
05:23
We often think of historical wars as decisive conflicts
91
323908
4312
Chúng ta hay nghĩ các cuộc chiến lịch sử là các xung đột mang tính quyết định
05:28
with clearly defined winners and losers.
92
328220
2759
với kẻ thắng, người thua rõ ràng.
05:30
But the Wars of the Roses, like the fiction they inspired,
93
330979
3339
Nhưng Cuộc chiến Hoa Hồng, cũng như bộ tiểu thuyết lấy cảm hứng từ nó
05:34
show us that victories can be uncertain,
94
334318
2829
cho chúng ta thấy chiến thắng không hẳn sẽ bền vững
05:37
alliances unstable,
95
337147
2176
đồng minh cũng có thể không ổn định
05:39
and even the power of Kings as fleeting as the seasons.
96
339323
4528
và thậm chí quyền lực của nhà vua cũng chỉ thoáng qua như các mùa.
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7