History's deadliest king - by Georges Nzongola-Ntalaja

Çeviri: Ebrar Batmaz Gözden geçirme: Nihal Aksakal

On December 12, 1904, Chief Lontulu laid 110 twigs

12 Aralık 1904′te Şef Lontulu dışişleri komisyonunun önüne

in front of a foreign commission.

110 tane dal dizdi.

Every twig represented a person in his village who died

Her dal, Kral Leopold’un Kongo’daki acımasız rejimi

because of King Leopold’s horrific regime in the Congo—

yüzünden ölen her bir köylüyü temsil ediyordu.

all in the name of rubber.

Bunların hepsi, sadece kauçuk içindi.

Chief Lontulu separated the twigs into four piles:

Şef Lontulu dalları dört ayrı gruba ayırmıştı:

tribal nobles, men, women, and children—

Kabile soyluları, erkekler, kadınlar ve çocuklar.

then proceeded to name the dead of one-by-one.

Sonrasında tek tek onlara isim vermeye başladı.

His testimony joined hundreds of others to help bring an end

İfadesinden sonra yüzlerce insan, tarihteki en büyük vahşetlerden

to one of the greatest atrocities in history.

birini sona erdirmek için ona katıldı.

Beginning in the late 1800s,

1800′lerin sonlarında, Avrupa ülkeleri

European countries participated in the so-called “Scramble for Africa.”

″Afrika Talanı″ adı verilen işgale başladılar.

They colonized 90% of the continent,

Kıtanın %90′ını Afrika kaynaklarını sömürerek

exploiting African resources and enriching their countries.

ve kendi ülkelerini zenginleştirerek sömürgeleştirdiler.

Belgium had recently become an independent kingdom.

Belçika, o vakitte daha yeni bağımsız bir krallık olmuştu.

Its ruler, Leopold II, wanted to acquire what he called

Hükümdarları II.Leopold, ″bu muhteşem Afrika kekinden

“a slice of this magnificent African cake.”

bir parça″ diyerek orayı ele geçirmek istedi.

Meanwhile, he read colonial explorer Henry Morton Stanley’s reports

Bu sürede, sömürge kaşifi Henry Morton Stanley’nin

about traveling through Africa.

Afrika yolculuğuyla ilgili raporlarını okudu.

Stanley emphasized the Congo basin’s majesty.

Stanley, Kongo havzasının ihtişamına dikkat çekmişti.

So, in 1879, Leopold contracted him to return to the Congo.

Bu yüzden 1879′da, Leopold Kongo’ya dönebilmesi için onunla iletişime geçti.

There, Stanley deceived leaders into signing some 450 treaties

Orada Stanley, liderleri kandırarak toprak kullanımına izin verdikleri

allowing for land use.

450 antlaşma imzalattı.

Leopold persuaded the US and European powers to grant him ownership

Leopold ABD ve Avrupa güçlerini, bölgede serbest ticareti

of the Congo,

sözünü vererek

pledging to protect free trade in the region.

Kongo’nun mülkiyetini hibe etmelerine ikna etti.

And on May 29, 1885, a territory more than 80 times the size of Belgium

29 Mayıs 1885′te, Belçika’nın 80 katı büyüklüğünde

ve 20 milyon insanı barındıran bir araziyi kendi şahsi sömürgesi yaptı.

and home to 20 million people was declared his own private colony—

by no one it actually belonged to.

Aslında hiç ona ait olmasa da.

Leopold lost no time consolidating power in what he called the Congo Free State.

Leopold, Bağımsız Kongo Devleti dediği yerde hemen gücünü sağlamlaştırdı.

He claimed land, raised an army,

Topraklarda hak iddia etti, ordu kurdu

and forced many Congolese men to complete unpaid labor.

ve çoğu Kongolu erkeği ücretsiz çalışmaya zorladı.

Things got even worse when, in 1887,

1887 yılında, İskoçyalı bir mucit pnömatik lastiği yeniden geliştirip

a Scottish inventor redeveloped the pneumatic tire,

kauçuk için muazzam bir uluslararası pazar yarattığında

creating a massive international market for rubber.

işler daha da kötüleşti.

The Congo had one of the world’s largest supplies.

Kongo, dünyanın en büyük kauçuk kaynaklarından biriydi.

Leopold seized the opportunity,

Leopold bu fırsatı kaçırmadı.

requiring villages to meet ever-greater rubber quotas.

Köylerin daha fazla kauçuk kotasına ulaşması şartını koydu.

Congolese men had to harvest the material from wild vines.

Kongolu erkekler, bu materyali yabani asmaları hasat ederek topluyordu.

As supplies drained, they walked for days to gather enough.

Kaynaklar azalınca, yeterince toplayabilmek için günlerce yürüdüler.

Leopold’s army entered villages and held women and children hostage

Leopold’un ordusu köylere girdi, o imkansız kotaya ulaşılana kadar

until the impossible quota was met.

kadın ve çocukları rehin aldı.

Soldiers sexually violated women and deprived children of food and water.

Askerler kadınları taciz etti, çocukları aç ve susuz bıraktı.

Congolese people rebelled—

Kongolu insanlar ayaklandı.

they refused to cooperate, fought Leopold’s soldiers,

İşbirliği yapmayı reddettiler, Leopold’un askerleriyle savaştılar,

hid in the forests, and destroyed rubber vines.

ormanlarda saklandılar ve kauçuk asmalarını tahrip ettiler.

Leopold’s army responded to resistance or failure to meet quotas

Leopold’un ordusu bu direnişe ve kotaya ulaşma başarısızlığına

with unflinching torture and executions.

gözü kara eziyetler ve idamlarla yanıt verdi.

Because guns and ammunition were expensive,

Silahlar ve cephane pahalı olduğundan,

officers ordered soldiers to prove they used their bullets in the line of duty

askerler mermilerini sadece görev alanında kullandıklarını kanıtlamak için

by removing a hand from anyone they killed.

öldürdükleri herkesin bir elini keseceklerdi.

However, many soldiers hunted using their guns.

Fakat, çoğu asker silahlarını kullanarak avlandı.

To avoid harsh penalties and account for lost bullets,

Kaybedilen kurşunlara sert cezalar ödemekten kaçınmak için

they cut off living people’s hands.

yaşayan insanların ellerini kestiler.

They also used this practice as punishment.

Bunu aynı zamanda bir ceza olarak kullandılar.

If rubber quotas weren’t met,

Eğer kauçuk kotasına ulaşılmadıysa,

soldiers would sever people’s hands and bring them to their commanders

insanların ellerini koparıyor, kauçuk yerine elleri

komutanlarına götürüyorlardı.

instead of rubber.

The regime dramatically upended daily life and agriculture,

Bu rejim, açlığa ve hastalığa sebep olarak

causing widespread starvation and disease.

günlük yaşamı ve tarımı altüst etti.

Meanwhile, King Leopold built monuments and private estates

Bu sırada Kral Leopold, çekip aldığı zenginlikle anıtlar

with the wealth he extracted.

ve özel konaklar yaptırıyordu.

Soon, people brought international attention to the horrific abuses

Sonrasında, insanlar Leopold’un Bağımsız Kongo Devleti’nde yaşanan

of Leopold’s Congo Free State.

korkunç olayların farkına vardı.

In 1890, American journalist George Washington Williams

1890 yılında, Amerikan gazeteci George Washington Williams

accused King Leopold of “deceit, fraud, robberies, arson,

Kral Leopold’u ″hilekarlık, dolandırıcılık, hırsızlık, kundakçılık,

murder, slave-raiding, and [a] general policy of cruelty.”

cinayet, köle taşımacılığı ve genel zulüm politikası″ ile suçladı.

In 1903, Diplomat Roger Casement wrote a report that corroborated

1903 yılında, Diplomat Roger Casement bu vahşetlerin doğasını ve boyutunu

the nature and scale of the atrocities.

anlatan bir rapor yazdı.

It was published the following year.

Bir sonraki yılda da basıldı.

In response, Leopold appointed his own commission to investigate the accusations.

Bunun üzerine, Leopold bu suçlamaları araştırması için bir komisyon oluşturdu.

They heard numerous witness statements in the Congo— Chief Lontulu’s included.

Şef Lontulu dahil, sayısız tanığın ifadesini aldılar.

The report only confirmed the worst.

Rapor, en kötü şeyleri doğruladı.

Facing pressure, Leopold relinquished control of the Congo

Baskıyla karşılaşan Leopold, Kongo’nun kontrolünü 1908 yılında

to the Belgian government in 1908.

Belçika hükümetine devretti.

But this did not mean justice.

Fakat bu adaletli olmadı.

The Belgian state awarded Leopold 50 million francs

Belçika devleti Leopold’u ″Kongo’ya yaptığı fedakarlıklar için″

“in testimony for his great sacrifice in favor of the Congo.”

diyerek 50 milyon frankla ödüllendirdi.

He died the following year.

Bir sonraki yıl Leopold öldü.

Crowds booed his funeral procession.

Kalabalıklar cenaze alayını yuhaladı.

For more than 50 years following, the Congo remained a Belgian colony,

Kongo bundan 50 yıl sonra, 1960 yılında bağımsızlıklarını ilan edene kadar

until declaring independence in 1960.

Belçika sömürgesi olarak kaldı.

That year, the Congo elected its first prime minister, Patrice Lumumba.

O yıl Kongo, Patrice Lumumba’yı ilk başbakanları olarak seçti.

But months later, he was unseated in a US and Belgium backed coup.

Fakat aylar sonra, ABD ve Belçika destekli bir darbeyle azledildi.

In early 1961, Lumumba was assassinated under Belgian supervision.

1961′in başlarında, Lumumba Belçika gözetimi altında öldürüldü.

The coup launched the country into a decades-long dictatorship.

Darbe, onlarca yıl sürecek bir diktatörlüğün başlangıcı oldu.

Around 10 million Congolese people are thought to have died

Yaklaşık 10 milyon Kongo vatandaşının

during Leopold’s occupation and looting of the Congo.

Leopold’un işgali ve yağmalaması sırasında öldüğü düşünülüyor.

Despite this devastation, calls for reparations have gone unanswered.

Bu yıkıma rağmen, tazminat talepleri hep cevapsız bırakıldı.

To this day, throughout Belgium can be found the monuments King Leopold built

Bugün bile tüm Belçika’da, Kral Leopold’un akıl almaz bir zulmün

on a foundation of inconceivable cruelty.

temeli üzerine yaptırdığı anıtlar görülebilir.