The life cycle of a cup of coffee - A.J. Jacobs

1,424,126 views ・ 2021-01-04

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Gökçe Nur Pulat Gözden geçirme: Ozay Ozaydin
00:07
How many people does it take to make a cup of coffee?
0
7788
4291
Bir fincan kahve yapmak için kaç kişi gerekir?
00:12
For many of us, all it takes is a short walk and a quick pour.
1
12079
4250
Birçoğumuz için, bütün süreç kısa bir yürüyüş ve hızlı bir döküş.
00:16
But this simple staple is the result of a globe-spanning process
2
16329
4709
Ancak bu basit temel, maliyeti ve karmaşıklığı
00:21
whose cost and complexity are far greater than you might imagine.
3
21038
5166
hayal edebileceğinizden çok daha büyük olan, dünya çapında bir sürecin sonucudur.
00:26
It begins in a place like the remote Colombian town of Pitalito.
4
26204
4959
Kolombiya’nın ücra köylerinden olan Pitalito gibi bir yerde başlar.
00:31
Here, family farms have clear cut local forests to make room
5
31163
4874
Burada, aile çiftliklerinde, düzgün sıralı kahve ağaçlarına yer açmak için
00:36
for neat rows of Coffea trees.
6
36037
3000
kesilmiş yerel ormanlar vardır.
00:39
These shrub-like plants were first domesticated in Ethiopia
7
39037
4542
Bu çalı benzeri bitkiler ilk olarak Etiyopya’da evcilleştirilmişti
00:43
and are now cultivated throughout equatorial regions.
8
43579
4083
ve şimdi ekvator bölgelerinde yetiştiriliyor.
00:47
Each shrub is filled with small berries called "coffee cherries."
9
47662
4750
Her çalı, “kahve kirazları” adı verilen küçük meyvelerle doldurulur.
00:52
Since fruits on the same branch can ripen at different times,
10
52412
4250
Aynı daldaki meyveler farklı zamanlarda olgunlaşabildiklerinden
00:56
they’re best picked by hand,
11
56662
2459
en iyi ellle seçilebilirler
00:59
but each farm has its own method for processing the fruit.
12
59121
3875
fakat her çiftlik, meyveyi işlemek için kendi yöntemine sahiptir.
01:02
In Pitalito, harvesters toil from dawn to dusk at high altitudes,
13
62996
5250
Pitalito’da, biçerdöverler yüksek rakımda şafaktan alacakaranlığa kadar çalışırlar
01:08
often picking over 25 kilograms per shift for very low wages.
14
68246
6042
ve genelde düşük ücretlerle vardiya başına 25 kilogramdan fazla toplarlar.
01:14
The workers deliver their picked cherries to the wet mill.
15
74288
4000
İşçiler topladıkları kirazları yaş değirmene teslim eder.
01:18
This machine separates the seeds from the fruit,
16
78288
2791
Bu makine tohumla meyveyi ayırır
01:21
and then sorts them by density.
17
81079
2542
ve onları yoğunluklarına göre sıralar.
01:23
The heaviest, most flavorful seeds sink to the bottom of the mill,
18
83621
4292
En ağır, en lezzetli tohumlar değirmenin dibine çöker,
01:27
where they’re collected and taken to ferment
19
87913
2416
burada toplanıp bir veya iki gün boyunca
01:30
in a tub of water for one or two days.
20
90329
3417
su dolu bir küvette mayalanmaya götürülürler.
01:33
Then, workers wash off the remaining fruit and put the seeds out to dry.
21
93746
5000
Sonra, çalışanlar geride kalan meyveleri ayıklar ve tohumları kurumaya bırakırlar.
01:38
Some farms use machines for this process,
22
98746
3000
Bazı çiftlikler bu süreç için makineler kullanır
01:41
but in Pitalito, seeds are spread onto large mesh racks.
23
101746
4667
ama Pitalito’da, çekirdekler büyük ağ raflara yayılır.
01:46
Over the next three weeks, workers rake the seeds regularly
24
106413
4000
Üç hafta boyunca çalışanlar çekirdeklerin eşit kuruduklarından emin olmak
01:50
to ensure they dry evenly.
25
110413
2583
için düzenli bir şekilde tırmıklar.
01:52
Once the coffee beans are dry,
26
112996
1792
Kahve çekirdekleri kuruduğunda,
01:54
a truck takes them to a nearby mill with several specialized machines.
27
114788
4958
bir kamyon onları alır ve yakınlarda özel makineleri olan bir değirmene götürür.
01:59
An air blower re-sorts the seeds by density,
28
119746
3625
Bir vantilatör, çekirdekleri yoğunluğa göre yeniden dizer,
02:03
an assortment of sieves filter them by size,
29
123371
2833
çeşitli elekler onları boyuta göre filtreler
02:06
and an optical scanner sorts by color.
30
126204
3250
ve bir optik tarayıcı renge göre sıralar.
02:09
At this point, professionals called Q-graders select samples
31
129454
4542
Bu noktada, Q-graders olarak bilinen profesyoneller, kavurmak ve demlemek için
02:13
of beans to roast and brew.
32
133996
2375
çekirdek örneklerini seçerler.
02:16
In a process called "cupping," they evaluate the coffee’s taste, aroma,
33
136371
4875
“cupping” denilen süreçte kahvenin tadını, aromasını ve ağızda bıraktığı hissi,
02:21
and mouthfeel to determine its quality.
34
141246
2917
kalitesini belirleyecek şekilde değerlendirirler.
02:24
These experts give the beans a grade, and get them ready to ship.
35
144163
4708
Bu uzmanlar çekirdekleri derecelendirir ve onları sevkiyat için hazır eder.
02:28
Workers load burlap sacks containing up to 70 kilograms
36
148871
4208
Çalışanlar, her biri 21 metrik ton kahve taşıyabilen
02:33
of dried and sorted coffee beans onto steel shipping containers,
37
153079
4667
çelik ticaret konteynerlere sıralanmış
02:37
each able to carry up to 21 metric tons of coffee.
38
157746
4708
ve kurutulmuş 70 kg kahve çekirdeği içeren çuvalları yüklerler.
02:42
From tropical ports, cargo ships crewed by over 25 people
39
162454
4750
Tropikal limanlardan, 25′ten fazla kişinin çalıştığı kargo gemileri,
02:47
transport coffee around the world
40
167204
2667
dünyanın dört bir yanına kahve taşır,
02:49
But no country imports more coffee than the United States,
41
169871
4375
fakat her gün tek başına milyonlarca kupa tüketen New York şehri ile
02:54
with New York City alone consuming millions of cups every day.
42
174246
4833
Amerika’dan daha fazla kahve ithal eden bir ülke yoktur.
02:59
After the long journey from Colombia to New Jersey,
43
179079
3375
Kolombiya’dan New Jersey’e uzun bir yolculuktan sonra,
03:02
our coffee beans pass through customs.
44
182454
2459
kahve çekirdeklerimiz gümrükten geçer.
03:04
Once dockworkers unload the container,
45
184913
2666
Liman çalışanları konteynerleri boşalttığında,
03:07
a fleet of eighteen-wheelers transport the coffee to a nearby warehouse,
46
187579
4917
bir TIR filosu kahveyi yakınlardaki bir depoya
03:12
and then to a roastery.
47
192496
2208
ve ardından bir kavurma yerine taşıyor.
03:14
Here the beans go into a roasting machine, stirred by a metallic arm
48
194704
4375
Burada tohumlar kavurma makinelerine girer, mekanik bir kol ile karıştırılır
03:19
and heated by a gas-powered fire.
49
199079
3167
ve gaz ateşiyle ısıtılır.
03:22
Nearby sensors monitor the coffee’s moisture level, chemical stability,
50
202246
4333
Yakındaki sensörler, kahvenin nem seviyesini, kimyasal stabilitesini
03:26
and temperature, while trained coffee engineers manually adjust these levels
51
206579
5375
ve sıcaklığını izlerken, eğitimli kahve mühendisleri bu seviyeleri 12 dakikalık
03:31
throughout the twelve-minute roasting cycle.
52
211954
3000
kavurma döngüsü boyunca manuel olarak ayarlar.
03:34
This process releases oil within the seed,
53
214954
2875
Bu işlem, çekirdeğin içindeki yağı açığa çıkararak koyu kahverengi renkli
03:37
transforming the seeds into grindable, brewable beans
54
217829
3959
ve zengin aromalı, öğütülebilir,
03:41
with a dark brown color and rich aroma.
55
221788
3375
demlenebilir çekirdeklere dönüştürür.
03:45
After roasting, workers pack the beans into five-pound bags,
56
225163
4416
Kavurma işleminden sonra işçiler, çekirdekleri bir kamyonetlerin şehrin dört
03:49
which a fleet of vans deliver to cafes and stores across the city.
57
229579
5125
bir yanındaki kafeler ve mağazalara teslim ettiği beş kiloluk torbalara koyar.
03:54
The coffee is now so close you can smell it,
58
234704
2959
Kahve artık kokusunu alabileceğin kadar yakındır,
03:57
but it needs more help for the final stretch.
59
237663
2708
fakat son düzlük için biraz daha yardıma ihtiyaç duyar.
04:00
Each coffee company has a head buyer
60
240371
2875
Her kahve şirketinin,
04:03
who carefully selects beans from all over the world.
61
243246
3542
dünyanın her yerinden çekirdekleri özenle seçen bir baş alıcısı vardır.
04:06
Logistics teams manage bean delivery routes,
62
246788
2958
Lojistik takımlar çekirdek hizmet rotalarını yönetir
04:09
and brave baristas across the city serve this caffeinated elixir
63
249746
4583
ve şehrin dört bir yanındaki cesur baristalar, bu kafeinli iksiri
04:14
to scores of hurried customers.
64
254329
3209
çok sayıda aceleci müşterilerine sunar.
04:17
All in all, it takes hundreds of people to get coffee to its intended destination—
65
257538
5125
Sonuç olarak, kahveyi varış noktasına ulaştırmak için yüzlerce insan gerekir -
04:22
and that’s not counting everyone maintaining the infrastructure
66
262663
3833
ve bu, yolculuğu mümkün kılan altyapıyı
04:26
that makes the journey possible.
67
266496
2000
koruyan herkesi saymadığımız haldedir.
04:28
Many of these individuals work for low pay in dangerous conditions—
68
268496
4250
Bu kişilerin çoğu tehlikeli koşullarda düşük ücretle çalışıyor
04:32
and some aren’t paid at all.
69
272746
2583
ve hatta bazıları hiçbir ödeme almıyor.
04:35
So while we might marvel at the global network behind this commodity,
70
275329
4167
Bu metanın arkasındaki küresel ağa hayranlıkla bakarken,
04:39
let’s make sure we don’t value the final product
71
279496
2958
nihai ürüne, onu yapan insanlardan daha fazla
04:42
more than the people who make it.
72
282454
2084
değer vermediğimizden emin olalım.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7