Plato’s Allegory of the Cave - Alex Gendler

Platon'un Mağara Teorisi - Alex Gendler

Çeviri: Gözde Zülal Solak Gözden geçirme: güney örnek

What is reality, knowledge, the meaning of life?

Gerçeklik, bilgi ve hayatın anlamı nedir?

Big topics you might tackle figuratively

Bazı temel konular bunları mecazen ele alır ve

explaining existence as a journey down a road or across an ocean,

varoluşu bir yolculuk olarak açıklarlar; bir yol imgesiyle veya okyanus üzerinden,

a climb, a war, a book, a thread, a game, a window of opportunity,

bir tırmanış, savaş, kitap, ince bir çizgi, oyun ya da bir fırsat penceresi

or an all-too-short-lived flicker of flame.

veya zamansız sönmüş bir ışık ya da alev.

2,400 years ago,

2.400 yıl önce

one of history's famous thinkers said life is like being chained up in a cave,

tarihin ünlü düşünürlerinden birisi, hayatın bir mağara içinde zincirlenmek ve

forced to watch shadows flitting across a stone wall.

taş duvara yansıyan gölgeleri izlemeye mecbur kalmak olduğunu söyledi.

Pretty cheery, right?

Çok keyifli, değil mi?

That's actually what Plato suggested in his Allegory of the Cave,

Bu, Platon'un adalet, gerçeklik ve güzellik kavramlarını inceleyerek

found in Book VII of "The Republic,"

ideal bir toplum hayalini canlandırdığı

in which the Greek philosopher envisioned the ideal society

"Devlet" adlı eserinin yedinci kitabında bulunan

by examining concepts like justice, truth and beauty.

Mağara Alegorisi'nde bahsettiği şey.

In the allegory, a group of prisoners have been confined in a cavern since birth,

Alegoride, bir grup tutsak doğumlarından itibaren bir mağaraya kapatılmışlar ve

with no knowledge of the outside world.

sırtları mağaranın girişine dönük, kafalarını çeviremiyorlar

They are chained, facing a wall, unable to turn their heads,

ve dış dünya hakkında bilgileri yok.

while a fire behind them gives off a faint light.

Fakat bazen mağaranın kapısından geçen insanlar ve başka şeyler,

Occasionally, people pass by the fire,

carrying figures of animals and other objects that cast shadows on the wall.

mağaranın duvarlarında gölge ve yankı oluşmasına sebep oluyorlar.

Tutsaklar da bu illüzyonları gerçek olduklarına inanarak

The prisoners name and classify these illusions,

adlandırıyor ve kategorize ediyorlar.

believing they're perceiving actual entities.

Suddenly, one prisoner is freed and brought outside for the first time.

Birdenbire, bir tutsak serbest bırakılıyor ve ilk kez dışarıya çıkıyor.

The sunlight hurts his eyes and he finds the new environment disorienting.

Işık gözlerini acıtıyor ve yeni ortamı karışık buluyor.

When told that the things around him are real,`

Etrafındakilerin gerçek olduğu ve gölgelerin de

while the shadows were mere reflections, he cannot believe it.

yalnızca yansımalar olduğu söylendiğinde, buna inanamıyor.

The shadows appeared much clearer to him.

Gölgeler ona daha net geliyordu.

But gradually, his eyes adjust

Fakat gittikçe gözleri alışıyor;

until he can look at reflections in the water,

sudaki yansımalara bakabiliyor,

at objects directly,

objelere doğrudan bakabiliyor

and finally at the Sun,

ve en sonunda, ışığının, gördüğü her şeyin

whose light is the ultimate source of everything he has seen.

en büyük kaynağı olan güneşe bakabiliyor.

The prisoner returns to the cave to share his discovery,

Tutsak, buluşunu paylaşmak için mağaraya dönüyor,

but he is no longer used to the darkness,

fakat artık karanlığa alışık değil

and has a hard time seeing the shadows on the wall.

ve duvardaki gölgeleri görmekte zorluk çekiyor.

The other prisoners think the journey has made him stupid and blind,

Diğer tutsaklar bu yolculuğun onu aptal ve kör ettiğini düşünüyorlar

and violently resist any attempts to free them.

ve herhangi bir serbest bırakılma eylemine şiddetle karşı çıkıyorlar.

Plato introduces this passage as an analogy

Platon bu parçayı, halkı eğitmeye çalışan bir filozofun

of what it's like to be a philosopher trying to educate the public.

durumuna benzeşim olarak sunuyor.

Most people are not just comfortable in their ignorance

Çoğu insan, yalnızca cehalet içerisinde huzurlu olmakla kalmıyor,

but hostile to anyone who points it out.

aynı zamanda bu cehaleti dile getirenlere de düşmanlık besliyor.

In fact, the real life Socrates was sentenced to death

Aslında, Sokrates de Antik Yunan devleti tarafından toplumsal düzeni bozduğu

gerekçesiyle idama mahkum ediliyor

by the Athenian government for disrupting the social order,

and his student Plato spends much of "The Republic"

ve onun öğrencisi olan Platon da "Devlet" adlı eserinin

disparaging Athenian democracy,

çoğu kısmını Antik Yunan demokrasisini kötüleyerek,

while promoting rule by philosopher kings.

filozof kralların yönetimini desteklemeye ayırıyor.

With the cave parable,

Platon, mağara alegorisi ile

Plato may be arguing that the masses are too stubborn and ignorant

halkın kendi kendini yönetemeyecek kadar cahil ve inatçı olduğunu

to govern themselves.

ileri sürüyor olabilir.

But the allegory has captured imaginations for 2,400 years

Fakat bu hikaye 2.400 yıldır ilgi çekiyor

because it can be read in far more ways.

çünkü birçok farklı açıdan okunabiliyor.

Importantly, the allegory is connected to the theory of forms,

Daha da önemlisi, bu alegori Platon'un diğer diyaloglarında gelişen ve

developed in Plato's other dialogues,

fiziksel dünyadaki yuvarlaklık ve güzellik

which holds that like the shadows on the wall,

vb. şeylerin, tıpkı duvardaki gölgeler gibi,

things in the physical world are flawed reflections of ideal forms,

ideal biçimlerin kusurlu yansımaları olduğunu savunan

such as roundness, or beauty.

idealar kuramı ile bağlantılı.

In this way, the cave leads to many fundamental questions,

Böylece mağara birçok temel soruyu da beraberinde getiriyor;

including the origin of knowledge,

bilginin kaynağı,

the problem of representation,

temsil etiiği şey problemi

and the nature of reality itself.

ve gerçekliğin kendi doğası gibi.

For theologians, the ideal forms exist in the mind of a creator.

İlahiyatçılara göre, ideal biçimler yaratıcının zihninde bulunur.

For philosophers of language viewing the forms as linguistic concepts,

Biçimleri dilbilimsel konseptler olarak gören dil filozoflarına göre de

the theory illustrates the problem of grouping concrete things

bu teori somut şeyleri, soyut ifadeler altında gruplamak problemini

under abstract terms.

ifade ediyor.

And others still wonder whether we can really know

Ve diğerleri de hala mağaranın dışındaki şeylerin

that the things outside the cave are any more real than the shadows.

gölgelerden daha gerçek olup olmadığını bilebilir miyiz diye merak ediyorlar.

As we go about our lives,

Yaşadığımız sürece,

can we be confident in what we think we know?

bildiğimizi düşündüğümüz şeylerden emin olabilir miyiz?

Perhaps one day,

Bir gün, ufak bir ışık

a glimmer of light may punch a hole in your most basic assumptions.

en temel varsayımlarınızı değiştirebilir.

Will you break free to struggle towards the light,

Bu arkadaşlarınıza ve ailenize mal olsa bile,

even if it costs you your friends and family,

ışığa karşı savaşmak için serbest kalır mıydınız

or stick with comfortable and familiar illusions?

yoksa huzurlu ve tanıdık illüzyonlarınız ile mi devam ederdiniz?

Truth or habit? Light or shadow?

Gerçek mi, alışkanlık mı? Işık mı, gölge mi?

Hard choices, but if it's any consolation, you're not alone.

Zor sorular, fakat eğer bu sizi teselli edecekse, yalnız değilsiniz.

There are lots of us down here.

Burada bizden birsürü var.