What makes muscles grow? - Jeffrey Siegel

Çka shkakton rritjen e muskujve? - Jeffrey Siegel

Translator: Çlirim Sheremeti Reviewer: Helena Bedalli

Muscles.

Muskujt.

We have over 600 of them.

Kemi më shumë se 600 prej tyre.

They make up between 1/3 and 1/2 of our body weight,

Ata përbëjnë ndërmjet 1/3 dhe 1/2 të peshës sonë,

and along with connective tissue,

dhe së bashku me indet lidhëse,

they bind us together, hold us up, and help us move.

ata na shtrëngojnë së bashku, na mbajnë të ngritur, dhe na ndihmojnë të lëvizim.

And whether or not body building is your hobby,

Dhe pa marrë parasysh se a është bodybuilding hobi yt,

muscles need your constant attention

muskujve ju nevojitet vëmendja jote konstante

because the way you treat them on a daily basis

sepse mënyra se si ti i trajton ata në baza ditore

determines whether they will wither or grow.

përcakton se a do të thahen apo do të rriten.

Say you're standing in front of a door, ready to pull it open.

Le të themi se po qëndron para një dere, gati për ta hapur.

Your brain and muscles are perfectly poised to help you achieve this goal.

Truri dhe muskujt e tu janë plotësisht të përgaditur të ndihmojnë ta arrish këtë.

First, your brain sends a signal to motor neurons inside your arm.

Fillimisht, truri yt dërgon një sinjal në neuronet motorike brenda krahut tënd.

When they receive this message, they fire,

Kur e marrin këtë mesazh, ato ndizen,

causing muscles to contract and relax,

duke i shkaktuar muskujt të tkurren dhe relaksohen,

which pull on the bones in your arm and generate the needed movement.

të cilët tërheqin eshtrat në krahun tënd dhe gjenerojnë lëvizjen e nevojshme.

The bigger the challenge becomes, the bigger the brain's signal grows,

Sa më e madhe që bëhet sfida, aq më shumë rritet sinjali i trurit,

and the more motor units it rallies to help you achieve your task.

dhe më shumë njësi motorike mbledh për të ndihmuar në kryerjen e detyrës.

But what if the door is made of solid iron?

Por çka nëse dera është e ndërtuar nga hekur i fortë?

At this point, your arm muscles alone

Në këtë pikë, muskujt e tu të krahut vetëm

won't be able to generate enough tension to pull it open,

nuk janë në gjendje që të gjenerojnë mjaftueshëm tension që ta hapin,

so your brain appeals to other muscles for help.

kështu që truri yt thërret muskujt e tjerë për ndihmë.

You plant your feet, tighten your belly, and tense your back,

Ti i ngul këmbët, shtrëngon belin, dhe tendos shpinën,

generating enough force to yank it open.

duke gjeneruar mjaftueshëm forcë për ta hapur.

Your nervous system has just leveraged the resources you already have,

Sistemi yt nervor sapo ka shfrytëzuar burimet që ti veq i ke,

other muscles,

muskujt e tjerë,

to meet the demand.

për të plotësuar kërkesën.

While all this is happening,

Ndërkohë që gjithë kjo po ndodh,

your muscle fibers undergo another kind of cellular change.

fibrat e tua muskulore kalojnë nëpër një ndryshim tjetër qelizor.

As you expose them to stress, they experience microscopic damage,

Ndërsa ti i ekspozon në tension, ato përjetojnë dëm mikroskopik,

which, in this context, is a good thing.

i cili, në këtë kontekst, është gjë e mirë.

In response, the injured cells release inflammatory molecules called cytokines

Si reagim, qelizat e dëmtuara lëshojnë molekula nxitëse që quhen citokine

that activate the immune system to repair the injury.

që aktivizojnë sistemin imunitar që ta rregulloj dëmtimin.

This is when the muscle-building magic happens.

Ky është momenti kur magjia e ndërtimit të muskujve ndodh.

The greater the damage to the muscle tissue,

Sa më i madh dëmi ndaj indit muskulor,

the more your body will need to repair itself.

aq më shumë do ti nevojitet trupit tënd ta riparojë veten.

The resulting cycle of damage and repair

Cikli rezultues i dëmtimit dhe riparimit

eventually makes muscles bigger and stronger

eventualisht i bën muskujt më të mëdhenj dhe fuqishëm

as they adapt to progressively greater demands.

derisa adaptohen ndaj kërkesave progresivisht më të mëdha.

Since our bodies have already adapted to most everyday activities,

Përderisa trupat tanë veq janë adaptuar ndaj shumicës së aktiviteteve ditore,

those generally don't produce enough stress

këto në përgjithësi nuk krijojnë mjaftueshëm tension

to stimulate new muscle growth.

që të stimulojnë rritje të re të muskujve.

So, to build new muscle, a process called hypertrophy,

Pra, për të ndërtuar muskuj të ri, proces ky që quhet hipertrofi,

our cells need to be exposed to higher workloads than they are used to.

qelizat tona duhet të ekspozohen ndaj ngarkesave më të mëdha se zakonisht.

In fact, if you don't continuously expose your muscles to some resistance,

Në fakt, nëse nuk i ekspozon vazhdimisht muskujt ndaj ndonjë rezistence,

they will shrink,

ata do të tkurren,

a process known as muscular atrophy.

proces ky që njihet si atrofi muskulare.

In contrast, exposing the muscle to a high-degree of tension,

Në kontrast, ekspozimi i muskulit ndaj një tensioni të shkallës së lartë,

especially while the muscle is lengthening,

sidomos ndërsa muskuli po zgjatet,

also called an eccentric contraction,

që gjithashtu quhet tkurrje ekscentrike,

generates effective conditions for new growth.

gjeneron kushte efektive për rritje të re.

However, muscles rely on more than just activity to grow.

Sidoçoftë, muskujt varen në më shumë sesa vetëm aktivitet fizik për rritje.

Without proper nutrition, hormones, and rest,

Pa ushqimin, hormonet, dhe pushimin e duhur,

your body would never be able to repair damaged muscle fibers.

trupi yt nuk do të ishte kurrë në gjendje të riparonte fibrat e dëmtuara muskulore.

Protein in our diet preserves muscle mass

Proteina në dietën tonë ruan masën muskulore

by providing the building blocks for new tissue

duke mundësuar blloqet ndërtuese për indet e reja

in the form of amino acids.

në formën e amino acideve.

Adequate protein intake, along with naturally occurring hormones,

Konsumimi i mjaftueshëm i proteinave, së bashku me hormonet natyrale,

like insulin-like growth factor and testosterone,

si hormoni i rritjes dhe testosteroni,

help shift the body into a state where tissue is repaired and grown.

ndihmojnë transformimin e trupit në një gjendje ku indi është i riparuar e i rritur.

This vital repair process mainly occurs when we're resting,

Ky proces vital i riparimit kryesisht ndodh kur ne jemi duke pushuar,

especially at night while sleeping.

sidomos natën kur ne jemi duke fjetur.

Gender and age affect this repair mechanism,

Gjinia dhe mosha ndikojnë këtë mekanizëm riparimi,

dhe kjo është pse meshkujt e rinj me më shumë testosteron

which is why young men with more testosterone

have a leg up in the muscle building game.

kanë avantazh në lojën e ndërtimit të muskujve.

Genetic factors also play a role in one's ability to grow muscle.

Faktorët gjenetikë gjithashtu luajnë rol në aftësinë e personit për të rritur muskuj.

Some people have more robust immune reactions to muscle damage,

Disa njerëz kanë reaksione imunitare më të fuqishme ndaj dëmit muskular,

and are better able to repair and replace damaged muscle fibers,

dhe janë në gjendje që të riparojnë dhe zëvendësojnë fibrat muskulare më mirë,

increasing their muscle-building potential.

duke rritur potencialin e tyre të rritjes së muskujve.

The body responds to the demands you place on it.

Trupi ju përgjigjet kërkesave që ti ia vendos.

If you tear your muscles up, eat right, rest and repeat,

Nëse i shqyen muskujt, ha në rregull, pushon dhe e përsërit,

you'll create the conditions to make your muscles as big and strong as possible.

do të krijosh kushtet që ti bësh muskujt mundësisht sa më të mëdhenj e fuqishëm.

It is with muscles as it is with life:

Është me muskujt ashtu si është me jetën:

Meaningful growth requires challenge and stress.

Zhvillimi i kuptimtë kërkon sfidim dhe tension.