How does artificial intelligence learn? - Briana Brownell

709,016 views ・ 2021-03-11

TED-Ed


ဗီဒီယိုကိုဖွင့်ရန် အောက်ပါ အင်္ဂလိပ်စာတန်းများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။

Translator: Sanntint Tint Reviewer: Myo Aung
00:09
Today, artificial intelligence helps doctors diagnose patients,
0
9829
5167
ယနေ့ ဉာဏ်ရည်တုက ဆရာဝန်တွေ လူနာတွေရဲ့ ရောဂါရှာဖွေဖို့၊ လေယာဉ်မှူးတွေ
00:14
pilots fly commercial aircraft, and city planners predict traffic.
1
14996
5042
လေယာဉ်တွေ မောင်းဖို့၊မြို့ပြစီမံကိန်း ဆွဲသူတွေ ယာဉ်ကြောကို ကြိုတွက်ဖို့ ကူညီတယ်။
00:20
But no matter what these AIs are doing, the computer scientists who designed them
2
20038
4250
ဒါပေမဲ့ AI တွေ လုပ်နေတာက ဘာဖြစ်ဖြစ် ပုံစံထုတ်တဲ့ ကွန်ပြူတာ သိပ္ပံပညာရှင်တွေဟာ
00:24
likely don’t know exactly how they’re doing it.
3
24288
2750
သူတို့ ဘယ်လို ပြန်လုပ်နေတာကို အတိအကျ မသိနိုင်လောက်ပါ။
00:27
This is because artificial intelligence is often self-taught,
4
27038
3875
AI တွေဟာ မကြာခဏတော့ ကိုယ်တိုင် သင်ကြားတာကြောင့်ပါ။
00:30
working off a simple set of instructions
5
30913
2374
စည်းမျဉ်းတွေနဲ့ နည်းဗျူဟာတွေ ထူခြားတဲ့
00:33
to create a unique array of rules and strategies.
6
33287
3584
တည်ဆောက်မှုတစ်ခု ဖန်တီးဖို့ ရိုးရိုး လမ်းညွှန်ချက်တစ်စုံကို တွက်ချက်ရင်းပါ။
00:36
So how exactly does a machine learn?
7
36871
2625
ဒီတော့ စက်တစ်ခုက ဘယ်လို အတိအကျ သင်ယူလဲ။
00:39
There are many different ways to build self-teaching programs.
8
39496
3000
ကိုယ်တိုင် သင် အစီအစဉ်တွေ ဆောက်ဖို့ မတူတဲ့ နည်းများစွာရှိတယ်၊
00:42
But they all rely on the three basic types of machine learning:
9
42496
3916
ဒါပေမဲ့ အားလုံးဟာ အခြေခံ စက် သင်ယူရေး အမျိုးအစား သုံးခုအပေါ် အမှီပြုတယ်။
00:46
unsupervised learning, supervised learning, and reinforcement learning.
10
46412
5000
မကြီးကြပ်တဲ့ သင်ယူခြင်း၊ ကြီးကြပ်တဲ့ သင်ယူခြင်းနဲ့ အားပေး သင်ယူခြင်းပါ။
00:51
To see these in action,
11
51412
1959
ဒါတွေကို လုပ်ဆောင်ချက်မှာ မြင်ဖို့
00:53
let’s imagine researchers are trying to pull information
12
53371
3250
ထောင်ချီတဲ့ လူနာ မှတ်တမ်းတွေပါဝင်တဲ့ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ဒေတာတစ်စုကနေ
00:56
from a set of medical data containing thousands of patient profiles.
13
56621
4208
သတင်းအချက်အလက်ကို ဆွဲထုတ်ဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ သုတေသီတွေကို စိတ်ကူးကြည့်ပါ။
01:01
First up, unsupervised learning.
14
61371
3125
ပထမဆုံး မကြီးကြပ်တဲ့ သင်ယူခြင်း။
01:04
This approach would be ideal for analyzing all the profiles
15
64496
3333
ဒီနည်းလမ်းက ယေဘုယျ တူညီတာတွေနဲ့ အသုံးဝင်တဲ့ ပုံစံတွေ ရှာတွေ့ဖို့
01:07
to find general similarities and useful patterns.
16
67829
3625
မှတ်တမ်းအားလုံးကို သရုပ်ခွဲတာအတွက် အကောင်းဆုံးဖြစ်လိမ့်မယ်။
01:11
Maybe certain patients have similar disease presentations,
17
71454
3417
တချို့လူနာတွေကမှာ တူညီတဲ့ ရောဂါ တင်ပြချက်တွေ ရှိနိုင်လောက်တယ်။
01:14
or perhaps a treatment produces specific sets of side effects.
18
74871
4042
(သို့)ဖြစ်နိုင်တာက ကုသမှုတစ်ခုက ထွက်တဲ့ တိကျတဲ့ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုး အစုတွေပေါ့။
01:18
This broad pattern-seeking approach can be used to identify similarities
19
78913
4125
ဒီကျယ်ပြန့်တဲ့ ပုံစံရှာတဲ့ နည်းလမ်းက လူနာ မှတ်တမ်းတွေကြားက တူညီမှုတွေကို
01:23
between patient profiles and find emerging patterns,
20
83038
3375
ဖော်ထုတ်ဖို့နဲ့ ပေါ်လာနေတဲ့ ပုံစံတွေကို ရှာဖို့ အသုံးပြုနိုင်တယ်။
01:26
all without human guidance.
21
86413
2291
အားလုံး လူသား လမ်းညွှန်ချက်မပါဘူး။
01:28
But let's imagine doctors are looking for something more specific.
22
88704
3209
ဒါပေမဲ့ ပိုတိကျတာကို ရှာနေတဲ့ ဆရာဝန်တွေကို စိတ်ကူးကြည့်ရအောင်။
01:32
These physicians want to create an algorithm
23
92371
2208
ဒီသမားတော်တွေက ထူးခြားတဲ့ အခြေအနေတစ်ခုကို
01:34
for diagnosing a particular condition.
24
94579
2709
ရောဂါရှာဖို့ အယ်လ်ဂိုရစ်သမ်တစ်ခုကို ဖန်တီးချင်တယ်။
01:37
They begin by collecting two sets of data—
25
97288
2583
ဒေတာ နှစ်စုံကို ကောက်ယူရင်း စတင်လိုက်တယ်။
01:39
medical images and test results from both healthy patients
26
99871
3375
ကျန်းမာတဲ့ လူနာတွေနဲ့ ဒီအခြေအနေမှာ ရောဂါပေါ်နေတဲ့ သူတွေဆီကရတဲ့
01:43
and those diagnosed with the condition.
27
103246
2417
ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ပုံရိပ်တွေနဲ့ စစ်ဆေးတဲ့ ရလဒ်တွေပါ။
01:45
Then, they input this data into a program
28
105663
2583
ဒီနောက်မှာ ဒေတာကို ဖျားနာနေတဲ့ လူနာတွေမှာ တူညီနေတဲ့
01:48
designed to identify features shared by the sick patients
29
108246
3375
အင်္ဂါရပ်ကို ရှာဖွေဖို့ ပုံစံထုတ်ထားတဲ့ ပရိုဂရမ်တစ်ခုထဲ ထည့်တယ်။
01:51
but not the healthy patients.
30
111621
2125
ဒါပေမဲ့ ကျန်းမာတဲ့ လူနာတွေ မဟုတ်ဘူး။
01:53
Based on how frequently it sees certain features,
31
113746
3083
အင်္ဂါရပ်တွေကို မကြာခဏ တွေမြင်ပုံကို အခြေခံထားတဲ့
01:56
the program will assign values to those features’ diagnostic significance,
32
116829
4042
ပရိုဂရမ်က ဒီအင်္ဂါရပ်တွေရဲ့ရောဂါရှာဖွေမှု ထူးခြားမှုအလိုက် တန်ဖိုးသတ်မှတ်မယ်။
02:00
generating an algorithm for diagnosing future patients.
33
120871
3708
နောင်လာမည့် လူနာတွေကို ရောဂါရှာဖွေရေးအတွက် အယ်ဂိုရစ်သမ်တစ်ခု ထုတ်ပေးတာပါ။
02:04
However, unlike unsupervised learning,
34
124579
3167
ဒါပေမဲ့ မကြီးကြပ်တဲ့ သင်ယူခြင်းနဲ့ မတူတာက
02:07
doctors and computer scientists have an active role in what happens next.
35
127746
4625
ဆရာဝန်တွေနဲ့ ကွန်ပြူတာ သိပ္ပံပညာရှင်တွေမှာ နောက်ဖြစ်မယ့်အရာမှာ နိုးကြားတဲ့ကဏ္ဍရှိတယ်။
02:12
Doctors will make the final diagnosis
36
132371
2083
ဆရာဝန်တွေဟာ နောက်ဆုံး ရောဂါရှာဖွေမှု လုပ်ကာ
02:14
and check the accuracy of the algorithm’s prediction.
37
134454
2917
အယ်ဂိုရစ်သမ် ခန့်မှန်းချက်ရဲ့ တိကျမှုကို စစ်ဆေးမယ်။
02:17
Then computer scientists can use the updated datasets
38
137871
2917
နောက် ကွန်ပြူတာ သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ပရိုဂရမ် ကန့်သတ်ဘောင်တွေကို
02:20
to adjust the program’s parameters and improve its accuracy.
39
140788
3500
ညှိဖို့၊တိကျမှု တိုးတက်ဖို့ မွမ်းမံထားတဲ့ ဒေတာစုတွေကို သုံးနိုင်တယ်။
02:24
This hands-on approach is called supervised learning.
40
144663
3166
ဒီလက်တွေ့ နည်းလမ်းကို ကြီးကြပ်တဲ့ သင်ယူခြင်းလို့ခေါ်တယ်။
02:27
Now, let’s say these doctors want to design another algorithm
41
147829
3167
ကဲ ဒီဆရာဝန်တွေက ကုသမှု အစီအစဉ်တွေကို အကြံပြုဖို့ နောက်ထပ်
02:30
to recommend treatment plans.
42
150996
1750
အယ်ဂိုရစ်သမ် ဖန်တီးချင်တယ်ဆိုပါစို့။
02:32
Since these plans will be implemented in stages,
43
152746
2833
ဒီအစီအစဉ်တွေဟာ အဆင့်တွေနဲ့ အကောင်အထည်ဖော်မှာဖြစ်ပြီး
02:35
and they may change depending on each individual's response to treatments,
44
155579
3959
ကုသမှုတွေကို တစ်ဦချင်းရဲ့ တုံ့ပြန်မှုအပေါ် မူတည်ပြီး ပြောင်းလဲနိုင်တာကြောင့်
02:39
the doctors decide to use reinforcement learning.
45
159538
2833
ဆရာဝန်တွေဟာ အားပေး သင်ယူခြင်းကို သုံးဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်။
02:42
This program uses an iterative approach to gather feedback
46
162746
3167
ဒီပရိုဂရမ်က ဆေးဝါးတွေ၊ သောက်သုံးမှုခပမာဏနဲ့ ထိရောက်တဲ့
02:45
about which medications, dosages and treatments are most effective.
47
165913
4583
ကုသမှုတွေအကြောင်း တုံပြန်မှုတွေကို ကောက်ယူ ဖို့ လှုံ့ဆော်တဲ့ နည်းလမ်းကို သုံးတယ်။
02:50
Then, it compares that data against each patient’s profile
48
170496
3000
ဒီနောက် ထူးခြားတဲ့ အကောင်းဆုံး ကုသမှု အစီအစဉ်ကို ဖန်တီးဖို့
02:53
to create their unique, optimal treatment plan.
49
173496
2833
ဒီဒေတာကို လူနာတစ်ဦးစီရဲ့ မှတ်တမ်းနဲ့ နှိုင်းယှဉ်တယ်။
02:56
As the treatments progress and the program receives more feedback,
50
176329
3500
ကုသမှုတွေ တိုးတက်ပြီး ပရိုဂရမ်က ပိုများတဲ့ တုံ့ပြန်မှု ရရှိတာကြောင့်
02:59
it can constantly update the plan for each patient.
51
179829
3292
လူနာတစ်ဦးစီအတွက် အစီအစဉ်ကို အမြဲမပြတ် မွမ်းမံနိုင်တယ်။
03:03
None of these three techniques are inherently smarter than any other.
52
183121
3375
ဒီနည်းစနစ် သုံးခုအနက် တစ်ခုကမှ အခြားတစ်ခုထက် ပင်ကိုအားဖြင့် ပိုမသာဘူး။
03:06
While some require more or less human intervention,
53
186496
2667
တချို့က လူသား ပါဝင်ပတ်သက်မှု လိုအပ်သလောက်နီးပါးဆိုပေမဲ့
03:09
they all have their own strengths and weaknesses
54
189163
2416
အားလုံးမှာ တချို့လုပ်ဆောင်ချက်တွေ အတွက် အသင့်ဆုံး
03:11
which makes them best suited for certain tasks.
55
191579
2250
ဖြစ်စေတဲ့ အားသာချက်တွေနဲ့ အားနည်းချက်တွေ ရှိတယ်။
03:14
However, by using them together,
56
194329
2375
ဒါပေမဲ့ ဒါတွေကို အတူတူ သုံးခြင်းအားဖြင့်
03:16
researchers can build complex AI systems,
57
196704
2875
သုတေသီတွေဟာ သီးခြားပရိုဂရမ်တွေ အချင်းချင်း
03:19
where individual programs can supervise and teach each other.
58
199579
3292
ကြီးကြပ်၊ သင်ပေးနိုင်တဲ့ ရှုပ်ထွေးတဲ့ AI စနစ်တွေ တည်ဆောက်နိုင်တယ်။
03:22
For example, when our unsupervised learning program
59
202871
2958
ဥပမာ မကြီးကြပ်တဲ့ သင်ယူရေး ပရိုဂရမ်က
03:25
finds groups of patients that are similar,
60
205829
2334
တူညီတဲ့ လူနာတွေရဲ့ အဖွဲ့တွေကို ရှာတွေ့တဲ့အခါ
03:28
it could send that data to a connected supervised learning program.
61
208163
3375
ဒီဒေတာကို ဆက်သွယ်နေတဲ့ ကြီးကြပ် သင်ယူရေး ပရိုဂရမ်တစ်ခုဆီ ပို့နိုင်တယ်။
03:31
That program could then incorporate this information into its predictions.
62
211829
3500
ပရိုဂရမ်က သတင်းအချက်အလက်ကို ခန့်မှန်းချက်တွေထဲမှာ ထည့်သွင်းနိုင်တယ်။
03:35
Or perhaps dozens of reinforcement learning programs
63
215871
2792
(သို့) ဒါဇင်ချီတဲ့ အားပေး သင်ယူရေး ပရိုဂရမ်တွေက
03:38
might simulate potential patient outcomes
64
218663
2291
မတူတဲ့ ကုသရေး အစီအစဉ်တွေအကြောင်း
03:40
to collect feedback about different treatment plans.
65
220954
2750
တုံ့ပြန်မှုကောက်ဖို့ လူနာ ရလဒ်တွေကို လှုံ့ဆော်နိုင်တယ်။
03:43
There are numerous ways to create these machine-learning systems,
66
223704
3125
ဒီစက် သင်ယူရေး စနစ်တွေကို ဖန်တီးဖို့ နည်းလမ်းများစွာရှိပြီး
03:46
and perhaps the most promising models
67
226829
1834
ဖြစ်လောက်တာက အလားအလာ အကောင်းဆုံး
03:48
are those that mimic the relationship between neurons in the brain.
68
228663
3416
ပုံစံငယ်တွေက ဦးနှောက်ထဲက နူရွန်းတွေကြားက ဆက်စပ်မှုကို အသွင်တုတာတွေပါ။
03:52
These artificial neural networks can use millions of connections
69
232079
3292
ဒီအာရုံကြော ကွန်ရက်အတုတွေက ရုပ်ပုံ မှတ်မိမှု၊ စကားသံ မှတ်မိမှုနဲ့
03:55
to tackle difficult tasks like image recognition, speech recognition,
70
235371
4417
ဘာသာစကား ဘာသာပြန်မှုလိုတောင် ခက်ခဲတဲ့ လုပ်ဆောင်မှုတွေကို ဖြေရှင်းဖို့
03:59
and even language translation.
71
239788
2041
သန်းချီတဲ့ ဆက်သွယ်မှုတွေကို သုံးနိုင်တယ်။
04:01
However, the more self-directed these models become,
72
241829
3292
ဒါပေမဲ့ ဒီပုံစံငယ်တွေက ပိုပြီး ၎င်းတို့ဘာသာ ညွှန်ကြားလာလေလေ၊
04:05
the harder it is for computer scientists
73
245121
2125
ကွန်ပြူတာ သိပ္ပံပညာရှင်တွေအတွက်
04:07
to determine how these self-taught algorithms arrive at their solution.
74
247246
3833
ကိုယ်တိုင် သင်ကြားမှု အယ်လ်ဂိုရစ်သမ်တွေ အဖြေတစ်ခုရပုံကို ဆုံးဖြတ်ဖို့ ခက်လေလေပါ။
04:11
Researchers are already looking at ways to make machine learning more transparent.
75
251079
4459
သုတေသီတွေဟာ စက် သင်ယူခြင်းကို ပို မြင်သာစေဖို့ နည်းလမ်းတွေကိုကြည့်နေပါပြီ။
04:15
But as AI becomes more involved in our everyday lives,
76
255538
2916
ဒါပေမဲ့ AI က နေ့စဉ်ဘဝတွေမှာ ပိုပြီး ပါဝင်ပတ်သက်လာတာကြောင့်
04:18
these enigmatic decisions have increasingly large impacts
77
258454
2792
ပဟေဠိဆန်တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေက အလုပ်၊ကျန်းမာရေးနဲ့
04:21
on our work, health, and safety.
78
261246
2875
လုံခြုံမှုအပေါ် တိုးလာနေတဲ့ ပိုကြီးတဲ့ သက်ရောက်မှုတွေရှိတယ်။
04:24
So as machines continue learning to investigate, negotiate and communicate,
79
264121
4958
ဒီတော့ စက်တွေက စုံးစမ်း ၊ညှိနှိုင်း၊ ဆက်သွယ်ဖို့ ဆက်လက် သင်ယူသလို
04:29
we must also consider how to teach them to teach each other to operate ethically.
80
269079
5209
စက်အချင်းချင်း ကျင့်ဝတ်နဲ့အညီ လုပ်ဆောင် ဖို့ သင်နည်းကို သင်ပေးရမှာပါ။
ဤဝဘ်ဆိုဒ်အကြောင်း

ဤဆိုက်သည် သင့်အား အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာရန်အတွက် အသုံးဝင်သော YouTube ဗီဒီယိုများနှင့် မိတ်ဆက်ပေးပါမည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ထိပ်တန်းဆရာများ သင်ကြားပေးသော အင်္ဂလိပ်စာသင်ခန်းစာများကို သင်တွေ့မြင်ရပါမည်။ ဗီဒီယိုစာမျက်နှာတစ်ခုစီတွင် ပြသထားသည့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းထိုးများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။ စာတန်းထိုးများသည် ဗီဒီယိုပြန်ဖွင့်ခြင်းနှင့်အတူ ထပ်တူပြု၍ လှိမ့်သွားနိုင်သည်။ သင့်တွင် မှတ်ချက်များ သို့မဟုတ် တောင်းဆိုမှုများရှိပါက ဤဆက်သွယ်ရန်ပုံစံကို အသုံးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်ပါ။

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7