Why is the Mona Lisa so famous? - Noah Charney

Translator: Mahshad Jonaidi Reviewer: shirin etebar

As dawn broke over Paris on August 21st, 1911,

در سپیده دم ۲۱ آگوست ۱۹۱۱ در پاریس،

Vincenzo Peruggia hoisted a painting off the wall

وینچنزو پروجا نقاشی‌ای را از روی دیوار برداشت،

and slipped down the back stairs of the Louvre.

و از پله‌های پشتی موزه لوور به پایین رفت.

He was close to freedom, the exit just before him

نزدیک آزادی، خروجی هم درست پیش روی او بود

when he encountered a two-pronged problem:

که از دو سو با مشکل مواجه شد:

the door was locked and footsteps were approaching.

در قفل بود و صدای پایی هم در نزدیکی شنیده می‌شد.

Tucked under Peruggia’s arm was Leonardo da Vinci’s “Mona Lisa.”

«مونالیزا» اثر داوینچی زیر بازوی پروجا بود.

It's arguably the world's most famous painting today.

مسلماً این نقاشی شناخته شده‌ترین اثر امروز جهان است.

But how did it achieve its status?

ولی چطور به این جایگاه رسید؟

Leonardo is thought to have started the portrait in 1503

تصور می‌شود که لئوناردو نقاشی این پرتره را در ۱۵۰۳

at the request of a Florentine businessman

به درخواست یک تاجر فلورانسی شروع کرده

who wanted a portrait of his wife, Lisa Gherardini.

‌که یک پرتره از همسرش، لیزا گراردینی می‌خواست.

Leonardo continued working on the painting for more than 10 years,

لئوناردو بیش از ۱۰ سال بر روی این اثر کار کرد،

but it was unfinished by the time he died.

اما تا زمان مرگ او ناتمام ماند.

Over his lifetime, Leonardo conducted groundbreaking studies on human optics,

در طول زندگی‌اش اقدامات پیشگامانه‌ای را در مطالعات نورشناسی انسان انجام داد

which led him to pioneer certain artistic techniques.

که باعث شد او در برخی از تکنیک‌های هنری پیش‌قدم باشد.

Some can be seen in the “Mona Lisa.”

برخی از آن‌ها در «مونالیزا» دیده می‌شوند.

Using “atmospheric perspective,” he made images at greater distances hazier,

با استفاده از «ژرف‌نمایی جوی» تصویرها را در فواصل دورتر، مبهم‌تر کرد،

producing the illusion of profound depth.

که باعث ایجاد توهم عمق می‌شد.

And with “sfumato,” he created subtle gradations between colors

و با «اسفوماتو» درجه‌بندی‌های ظریفی بین رنگ‌ها ایجاد کرد

that softened the edges of the forms he depicted.

که لبه‌های شکل‌هایی را که به تصویر کشیده بود، نرم می‌کرد.

All of this is striking,

همه‌ی این‌ها قابل توجه است،

but is it enough to make the “Mona Lisa” the world’s most famous painting?

ولی آیا برای تبدیل «مونالیزا» به مشهورترین اثر جهان کافی است؟

Many scholars consider it an outstanding Renaissance portrait—

خیلی از پژوهشگران آن را یک پرتره‌ی برجسته‌ی عصر رنسانس می‎‌دانند-

but one among plenty.

ولی یکی در میان تعدادی زیاد.

And history is full of great paintings.

و تاریخ هم پر از نقاشی‌های مهم و خوب است.

Indeed, the “Mona Lisa’s” rise to worldwide fame

درواقع، به شهرت رسیدن جهانی «مونالیزا»

depended largely on factors beyond the canvas.

تا حد زیادی به عواملی فراتر از بوم نقاشی بستگی داشت.

King François the First of France purchased the painting

فرانسوای اول، پادشاه فرانسه، این نقاشی را خریداری کرد

and began displaying it after Leonardo’s death.

و پس از مرگ لئوناردو آن را به نمایش گذاشت.

Then, in 1550, Italian scholar Giorgio Vasari

سپس، در سال ۱۵۵۰، پژوهشگر ایتالایی، جورجو وازاری

published a popular biography of Italian Renaissance artists,

بیوگرافی مشهوری را از هنرمندان رنسانس ایتالایی منتشر کرد

Leonardo included.

که شامل لئوناردو هم می‌شد.

The book was translated and distributed widely,

این کتاب ترجمه و به طور گسترده‌ای توزیع شد،

and it contained a gushing description of the “Mona Lisa”

همین طور حاوی توصیفاتی متملقانه از «مونالیزا»

as a hypnotic imitation of life.

به عنوان تقلیدی افسون‌کننده از زندگی بود.

Over the years, the “Mona Lisa” became one of the most enviable pieces

در طی سال‌ها «مونالیزا» به یکی از رشک‌برانگیزترین قطعه‌‌ها

in the French Royal Collection.

در مجموعه سلطنتی فرانسه تبدیل شد.

It hung in Napoleon’s bedroom and eventually went on public display

در اتاق خواب ناپلئون آویزان بود و نهایتاً در موزه لوور

in the Louvre Museum.

به نمایش عمومی در آمد.

There, visitors flocked to see the once-private treasures

در آنجا، بازدیدکنندگان برای دیدن گنجینه‌های خصوصیِ

of the deposed aristocracy.

اشراف برکنار شده هجوم آوردند.

During the 1800s, a series of European scholars further hyped the “Mona Lisa” up,

در دهه ۱۸۰۰، یک سری از پژوهشگران اروپایی باعث مشهور شدن بیشتر آن اثر شدند،

fixating to a conspicuous degree on the subject's allure.

تا حد قابل توجه‌ای با تمرکز بر جذابیت سوژه.

In 1854, Alfred Dumesnil said that Mona Lisa’s smile imparted

در ۱۸۵۴، آلفرد دومسنیل، بیان کرد که لبخند مونالیزا

a “treacherous attraction.”

یک «جذابیت خائنانه» را آشکار می‌کند.

A year later, Théophile Gautier wrote of her “mocking lips”

یک سال بعد، تئوفیل گوتیه درباره‌ی «پوزخند مسخره‌آمیز» او

and “gaze promising unknown pleasures.”

و «نگاه امیدبخش لذت‌های ناشناخته» او نوشت.

And in 1869, Walter Pater described Mona Lisa

و در ۱۸۶۹، والتر پیتر مونالیزا را

as the embodiment of timeless feminine beauty.

به عنوان تجسمی بی‌زمان از زیبایی زنانه توصیف کرد.

By the 20th century, the portrait was an iconic piece

تا قرن بیستم، این پرتره به یک اثر نمادین

in one of the world’s most famous museums.

در یکی از مشهورترین موزه‌های جهان تبدیل شده بود.

But the “Mona Lisa” wasn’t yet a household name.

ولی «مونالیزا» هنوز یک اثر نام‌آشنا بین مردم نبود.

It was Peruggia’s 1911 heist that helped it skyrocket to unprecedented fame.

سرقت پروجا در ۱۹۱۱ باعث شد که به این شهرت بی‌سابقه برسد.

Having been contracted to make protective cases for the Louvre,

با توجه به تمهیداتی که برای محافظت از آثار لوور انجام شده بود،

it wasn’t totally inconceivable for Peruggia to be locked inside the museum.

خیلی غیرقابل تصور نبود که پروجا در موزه گیر بیفتد.

And, lucky for him, when a workman encountered him in the stairwell,

و از شانس او، وقتی که یکی از کارکنان در راه‌پله با او برخورد کرد،

he simply helped Peruggia open the door and let him walk out into the morning.

به پروجا کمک کرد تا در را باز کرده و اجازه داد به سادگی فرار کند.

The theft made international headlines.

این سرقت خبرساز شد.

People gathered to see the blank space where the “Mona Lisa” once hung.

مردم جمع شدند تا جای خالی‌ای که زمانی «مونالیزا» آنجا بود را ببینند.

The police interviewed Peruggia because he had worked at the Louvre,

پلیس از پروجا به خاطر اینکه زمانی آنجا کار می‌کرد بازجویی کرد،

but they never considered him a suspect.

ولی هیچ‌وقت او را مظنون نمی‌دانستند.

Meanwhile, they interrogated Pablo Picasso because of his connection

در همین حین، از پابلو پیکاسو به خاطر ارتباطش

to a previous Louvre theft, but eventually let him go.

با یک دزدی از لوور در گذشته بازجویی کردند، اما نهایتاً رهایش کردند.

For two years, Peruggia kept the painting in a false-bottom suitcase,

برای دو سال، پروجا نقاشی را در جاساز مخفی یک چمدان نگه داشت،

then smuggled the “Mona Lisa” to Italy

ولی بعد «مونالیزا» را به ایتالیا قاچاق کرد

and arranged to sell it to a Florentine art dealer.

و آن را به یک دلال هنری فلورانسی فروخت.

Peruggia saw himself as an Italian patriot returning an old master’s work.

پروجا خود را ایتالیایی میهن‌پرستی می‌دید که کار استادی قدیمی را به اصل برمی‌گرداند.

But instead of being celebrated as such, he was immediately arrested.

ولی به جای تقدیر و تشکر، بلافاصله دستگیر شد.

With the mystery solved, the “Mona Lisa” went back on display to large crowds,

با حل شدن این معما، «مونالیزا» دوباره به نمایش عموم درآمد

and newspapers took the story for a victory lap.

و روزنامه‌ها هم از آن به عنوان راهی برای نشان دادن پیروزیشان استفاده کردند.

In the following decades, conceptual artist Marcel Duchamp mocked it;

در دهه‌های بعد، مارسل دوشامپ از آن تقلید کرد،

Nazi art thieves pursued it; Nat King Cole sang about it;

غارتگران نازی آن را گرفتند؛ نت کینگ کول درباره‌اش خواند؛

and museumgoers wielding stones, paint, acid, and teacups attacked it.

و بازدیدکننده‌ها هم با سنگ، رنگ، اسید و فنجان به آن حمله‌ور شدند.

More than 500 years after its creation— eyebrows and eyelashes long since faded—

بیش از۵۰۰ سال بعد از خلقتش- مژه‌ها و ابروهایش خیلی وقت است که از بین رفته‌اند-

the “Mona Lisa” is protected by a bulletproof, earthquake-safe case.

«مونالیزا» با قابی ضدگلوله و مقاوم در برابر زلزله محافظت می‌شود.

Now, it stands perhaps less as an exemplary Renaissance portrait

حالا، شاید کمتر به عنوان یک پرتره‌ی نمونه از رنسانس، بلکه بیشتر

and more as a testament to how we create and maintain celebrity.

به عنوان شاهدی برای اینکه چطور ما شهرت را می‌سازیم و حفظش می‌کنیم، شناخته شود.