Matthieu Ricard: How to let altruism be your guide

Translator: Nhu PHAM Reviewer: Ngoc Minh Tran

So we humans have an extraordinary potential for goodness,

Loài người chúng ta có một tiềm năng to lớn về tính thiện,

but also an immense power to do harm.

nhưng cũng có sức mạnh vô biên để làm điều ác.

Any tool can be used to build or to destroy.

Bất kỳ công cụ nào cũng có thể được dùng để xây dựng hoặc hủy diệt.

That all depends on our motivation.

Điều đó đều phụ thuộc vào động cơ của chúng ta.

Therefore, it is all the more important

Vì thế, điều quan trọng hơn cả

to foster an altruistic motivation rather than a selfish one.

là khuyến khích một động cơ từ lòng vị tha hơn là một động cơ từ sự ích kỷ

So now we indeed are facing many challenges in our times.

Giờ đây, ta đang phải đối mặt với rất nhiều thách thức của thời đại.

Those could be personal challenges.

Đó có thể là những thách thức mang tính cá nhân.

Our own mind can be our best friend or our worst enemy.

Trí óc của ta có thể là người bạn tốt nhất nhưng cũng có thể là kẻ thù ghê gớm nhất.

There's also societal challenges:

Đó cũng là những thách thức mang tính xã hội :

poverty in the midst of plenty, inequalities, conflict, injustice.

Tình trạng nghèo khổ tràn lan, bất bình đẳng, mâu thuẫn, bất công.

And then there are the new challenges, which we don't expect.

Và còn những thách thức mới mà chúng ta không ngờ tới.

Ten thousand years ago, there were about five million human beings on Earth.

Cách đây mười ngàn năm, có khoảng năm triệu người trên Trái đất.

Whatever they could do,

Bất kể họ làm gì,

the Earth's resilience would soon heal human activities.

khả năng phục hồi của Trái đất sẽ sớm hàn gắn hoạt động của con người.

After the Industrial and Technological Revolutions,

Sau các cuộc Cách mạng khoa học và kỹ thuật,

that's not the same anymore.

mọi chuyện bây giờ đã khác.

We are now the major agent of impact on our Earth.

Chúng ta hiện nay là tác nhân chính yếu gây ảnh hưởng lên Trái đất.

We enter the Anthropocene, the era of human beings.

Chúng ta bước vào Kỷ Nhân Sinh kỷ nguyên của nhân loại.

So in a way, if we were to say we need to continue this endless growth,

Thế nên, nếu nói chúng ta cần tiếp tục sự tăng trưởng không ngừng này,

endless use of material resources,

việc sử dụng liên tục các nguồn nguyên liệu,

it's like if this man was saying --

Điều đó giống như lời một vị

and I heard a former head of state, I won't mention who, saying --

tôi đã nghe một vị lãnh đạo chính phủ, tôi sẽ không nói tên, đã nói là

"Five years ago, we were at the edge of the precipice.

"Năm năm trước, chúng ta đã ở bờ vực thẳm.

Today we made a big step forward."

Giờ đây, chúng ta đã tiến một bước lớn''

So this edge is the same that has been defined by scientists

Bờ vực thẳm này giống như đã được các nhà khoa học xác định

as the planetary boundaries.

là những giới hạn hành tinh.

And within those boundaries, they can carry a number of factors.

Trong khuôn khổ những giới hạn đó, chúng bao gồm rất nhiều nhân tố.

We can still prosper, humanity can still prosper for 150,000 years

Ta còn có thể tiếp tục sự thịnh vượng loài người còn tồn tại trong 150 ngàn năm nữa

if we keep the same stability of climate

với điều kiện ta giữ nguyên sự ổn định của môi trường

as in the Holocene for the last 10,000 years.

giống như trong Kỷ Toàn Tân trong 10 ngàn năm vừa qua.

But this depends on choosing a voluntary simplicity,

Nhưng điều đó phụ thuộc vào một sự giản đơn có tính tự nguyện

growing qualitatively, not quantitatively.

sư phát triển chuyên vào chất lượng, không phải số lượng

So in 1900, as you can see, we were well within the limits of safety.

Vào năm 1900, con người vẫn ở trong các giới hạn an toàn.

Now, in 1950 came the great acceleration.

Còn đây, năm 1950 đã đạt đến một mức tăng tốc to lớn

Now hold your breath, not too long, to imagine what comes next.

Chuẩn bị tinh thần nhé, một chút nữa thôi, tưởng tượng ra điều gì sẽ đến tiếp theo.

Now we have vastly overrun some of the planetary boundaries.

Chúng ta đã vượt qua rất xa một vài giới hạn của hành tinh.

Just to take biodiversity, at the current rate,

Hãy lấy sự đa dạng sinh học, trong mức độ hiện tại,

by 2050, 30 percent of all species on Earth will have disappeared.

đến năm 2050, 30 phần trăm các loài sinh vật trên Trái đất sẽ biến mất.

Even if we keep their DNA in some fridge, that's not going to be reversible.

Ngay cả, nếu lưu giữ được DNA của chúng, ta cũng không thể đảo ngược tình thế.

So here I am sitting

Đây là tôi,

in front of a 7,000-meter-high, 21,000-foot glacier in Bhutan.

ngồi trước một đỉnh núi băng cao 7000 mét, 21 ngàn phút ở Bhutan,

At the Third Pole, 2,000 glaciers are melting fast, faster than the Arctic.

Ở Cực Thứ Ba, 2000 đỉnh núi băng tan ra nhanh chóng, nhanh hơn cả Bắc Cực

So what can we do in that situation?

Vậy chúng ta có thể làm gì trong tình hình này?

Well, however complex politically, economically, scientifically

Mặc dù với sự phức tạp từ chính trị, kinh tế, khoa học

the question of the environment is,

vấn đề của môi trường

it simply boils down to a question of altruism versus selfishness.

được thu gọn trong vấn đề của lòng tốt hay lòng ích kỷ.

I'm a Marxist of the Groucho tendency.

Tôi là một người Mác-xít theo phong cách của Groucho

(Laughter)

(Cười)

Groucho Marx said, "Why should I care about future generations?

Groucho Marx nói: "Sao phải quan tâm tới các thế hệ tương lai?

What have they ever done for me?"

Họ đã làm gì cho tôi nào?''

(Laughter)

(Cười)

Unfortunately, I heard the billionaire Steve Forbes,

Thật không may, tôi đã nghe nhà tỷ phú Steve Forbes,

on Fox News, saying exactly the same thing, but seriously.

trên trang Fox News, đã nói chính xác như vậy, nhưng rất nghiêm túc.

He was told about the rise of the ocean,

Ông ta được báo về sự dâng lên của nước đại dương,

and he said, "I find it absurd to change my behavior today

ông ta nói: "Tôi thấy nó thật vớ vẩn khi phải thay đổi hành vi của tôi bây giờ

for something that will happen in a hundred years."

cho điều gì đó sẽ xảy ra trong một trăm năm nữa.''

So if you don't care for future generations,

Vậy, nếu bạn không quan tâm đến các thế hệ tương lai,

just go for it.

Vậy thì cứ việc.

So one of the main challenges of our times

Một trong các thách thức lớn nhất của thời đại chúng ta

is to reconcile three time scales:

là hòa hợp ba hệ thời gian:

the short term of the economy,

Sự ngắn hạn của nền kinh tế,

the ups and downs of the stock market, the end-of-the-year accounts;

Sự thăng trầm của thị trường chứng khoán, các thanh khoản cuối năm;

the midterm of the quality of life --

Sự hữu hạn của chất lượng cuộc sống

what is the quality every moment of our life, over 10 years and 20 years? --

là chất lượng mỗi khoảnh khắc cuộc sống, trong 10 hay 20 năm qua

and the long term of the environment.

và tính dài hạn của môi trường.

When the environmentalists speak with economists,

Khi các nhà nghiên cứu môi trường thảo luận với các nhà kinh tế,

it's like a schizophrenic dialogue, completely incoherent.

nó giống như cuộc trò chuyện của người tâm thần phân lập

They don't speak the same language.

hoàn toàn không có tí liên quan. Họ không cùng nói một ngôn ngữ.

Now, for the last 10 years, I went around the world

Trong 10 năm qua, tôi đã đi vòng quanh thế giới

meeting economists, scientists, neuroscientists, environmentalists,

gặp gỡ các nhà kinh tế, các nhà khoa học, các nhà thần kinh học, các nhà môi trường,

philosophers, thinkers in the Himalayas, all over the place.

triết gia, nhà tư tưởng ở khu vực Himalayas, khắp mọi nơi.

It seems to me, there's only one concept

Tôi nhận thấy là, chỉ có một khái niệm

that can reconcile those three time scales.

mà có thể hòa hợp ba hệ thời gian đó.

It is simply having more consideration for others.

Đơn giản là cần có hơn nữa sự quan tâm với người xung quanh.

If you have more consideration for others, you will have a caring economics,

Có thêm sự quan tâm với người khác, bạn sẽ có một nền kinh tế chu toàn

where finance is at the service of society

nơi mà tài chính phục vụ xã hội

and not society at the service of finance.

chứ không phải xã hội phục vụ tài chính.

You will not play at the casino

Bạn sẽ không chơi ở một sòng bạc

with the resources that people have entrusted you with.

bằng tiền bạc của những người đã đặt niềm tin vào bạn.

If you have more consideration for others,

Có hơn sự quan tâm với người khác,

you will make sure that you remedy inequality,

bạn sẽ chắc chắn rằng bạn khắc phục sự bất bình đẳng

that you bring some kind of well-being within society,

rằng bạn mang đến sự sung túc nào đó cho xã hội,

in education, at the workplace.

cho nền giáo dục, cho nơi công sở.

Otherwise, a nation that is the most powerful and the richest

Nếu không, một quốc gia là cường quốc mạnh nhất, giàu nhất

but everyone is miserable, what's the point?

nhưng mọi người đều bất hạnh, thế thì có ý nghĩa gì nữa?

And if you have more consideration for others,

Và nếu có hơn sự quan tâm đến người khác,

you are not going to ransack that planet that we have

bạn sẽ không phá hoại cái hành tinh mà chúng ta có

and at the current rate, we don't have three planets to continue that way.

và ở tình hình hiện tại, chúng ta không có ba hành tinh để mà tiếp tục làm như thế.

So the question is,

Vậy câu hỏi là,

okay, altruism is the answer, it's not just a novel ideal,

được rồi, lòng tốt là câu trả lời, đó chỉ là một sự lý tưởng phi thực tế,

but can it be a real, pragmatic solution?

mà nó có thể là một giải pháp thực tế có thật không?

And first of all, does it exist,

Trước hết, nó có tồn tại không,

true altruism, or are we so selfish?

lòng tốt thật sự, hay chúng ta ích kỷ đến thế?

So some philosophers thought we were irredeemably selfish.

Một số triết gia cho rằng chúng ta đều ích kỷ không cứu vãn được

But are we really all just like rascals?

Chẳng lẽ chúng ta đều là những kẻ bất lương sao?

That's good news, isn't it?

Tin tốt, phải không?

Many philosophers, like Hobbes, have said so.

Nhiều triết gia, như Hobber, đã nói vậy.

But not everyone looks like a rascal.

Nhưng không phải tất cả mọi người đều trông đểu cáng.

Or is man a wolf for man?

Hay người chỉ như chó sói với nhau?

But this guy doesn't seem too bad.

Người đàn ông này trông không tệ đến vậy chứ.

He's one of my friends in Tibet.

Ông ấy là một người bạn của tôi ở Tây Tạng.

He's very kind.

Ông ấy rất tử tế.

So now, we love cooperation.

Chúng ta yêu thích sự hợp tác.

There's no better joy than working together, is there?

Không có niềm vui nào hơn được làm việc với nhau, phải không?

And then not only humans.

Không chỉ có mỗi con người.

Then, of course, there's the struggle for life,

Rồi, tất nhiên, có cả sự đấu tranh vì sự sống,

the survival of the fittest, social Darwinism.

sự sinh tồn của kẻ mạnh, của thuyết Đác-uyn xã hội

But in evolution, cooperation -- though competition exists, of course --

Trong tiến hóa, sự hợp tác -- cho dù sự canh tranh cũng tồn tại, tất nhiên,--

cooperation has to be much more creative to go to increased levels of complexity.

sự hợp tác phải sáng tạo hơn nhiều để có thể tăng cường phát triển.

We are super-cooperators and we should even go further.

Chúng ta đều biết phối hợp tuyệt vời và chúng ta có thế còn đi xa hơn nữa.

So now, on top of that, the quality of human relationships.

Hơn hết cả là chất lượng mối quan hệ giữa người với người.

The OECD did a survey among 10 factors, including income, everything.

Tổ chức OEDC đã làm một khảo sát gồm 10 nhân tố, bao gồm thu nhập, và nhiều thứ khác.

The first one that people said, that's the main thing for my happiness,

Điều đầu tiên mà người ta trả lời điều quan trọng đối với hạnh phúc của tôi

is quality of social relationships.

là chất lượng của các mối quan hệ xã hội.

Not only in humans.

Không chỉ loài người.

And look at those great-grandmothers.

Hãy nhìn những bà cụ đáng yêu này.

So now, this idea that if we go deep within,

Vậy nếu chúng ta phân tích sâu hơn, cái ý kiến cho rằng

we are irredeemably selfish,

chúng ta đều ích kỷ không cứu chữa được,

this is armchair science.

đó là khoa học kiểu chuyện phiếm.

There is not a single sociological study,

Không có bất cứ một nghiên cứu xã hội học nào,

psychological study, that's ever shown that.

nghiên cứu tâm lý học nào, đã chỉ ra được điều đó.

Rather, the opposite.

Thậm chí là trái lại.

My friend, Daniel Batson, spent a whole life

Bạn tôi, Daniel Batson, đã dành cả đời mình

putting people in the lab in very complex situations.

để mời người ta vào phòng thí nghiệm trong các tình huống phức tạp.

And of course we are sometimes selfish, and some people more than others.

Và đương nhiên chúng ta đôi khi ích kỷ, và một số người thì ích kỷ hơn những người khác.

But he found that systematically, no matter what,

Nhưng ông ấy đã chỉ ra rằng, theo hệ thống, cho dù thế nào

there's a significant number of people

luôn luôn có một số lượng lớn người

who do behave altruistically, no matter what.

cư xử vị tha bất kể thế nào.

If you see someone deeply wounded, great suffering,

Nếu bạn nhìn thấy một người bị thương, chịu đau đớn,

you might just help out of empathic distress --

bạn có thể chỉ là muốn thoát khỏi cảm giác cảm thông--

you can't stand it, so it's better to help than to keep on looking at that person.

bạn không thể chịu nổi, thế nên tốt nhất là giúp đỡ hơn là đứng im nhìn người đó.

So we tested all that, and in the end, he said, clearly people can be altruistic.

Chúng tôi đã làm đủ loại thí nghiệm, cuối cùng, ông ấy nói, rõ ràng là con người có thể rất tốt đẹp.

So that's good news.

Vậy đó là một tin tốt.

And even further, we should look at the banality of goodness.

Hơn thế nữa, chúng ta nên nhìn vào tính vô vị của lòng tốt.

Now look at here.

Hãy nhìn vào đây.

When we come out, we aren't going to say, "That's so nice.

Khi chúng ta ra về, chúng ta sẽ không nói "Dễ thương quá''

There was no fistfight while this mob was thinking about altruism."

Không có một cuộc đánh lộn nào khi mà đám đông nghĩ về lòng tốt''

No, that's expected, isn't it?

Điều đó được biết trước rồi, đúng không?

If there was a fistfight, we would speak of that for months.

Nếu có một cuộc đánh lộn, chúng ta sẽ nói về nó hàng tháng trời.

So the banality of goodness is something that doesn't attract your attention,

Vậy thì sự vô vị của lòng tốt là điều gì đó không thu hút sự chú ý của bạn,

but it exists.

nhưng nó tồn tại.

Now, look at this.

Hãy nhìn vào đây.

So some psychologists said,

Một số nhà tâm lý học nói,

when I tell them I run 140 humanitarian projects in the Himalayas

khi tôi kể với họ rằng tôi theo 140 dự án nhân đạo ở khu vực Himalaya,

that give me so much joy,

điều đó đem lại cho tôi nhiều niềm vui,

they said, "Oh, I see, you work for the warm glow.

thì họ nói: ''Ôi, tôi hiểu rồi, ông làm việc để có cảm giác ấm áp.

That is not altruistic. You just feel good."

Đó không phải là cái thiện., Ông chỉ làm vì cảm thấy tốt thôi.''

You think this guy, when he jumped in front of the train,

Bạn nghĩ anh chàng này khi nhảy xuống giữa đường ray

he thought, "I'm going to feel so good when this is over?"

anh ấy nghĩ "Mình chắc chắn sẽ cảm thấy rất tuyệt khi mọi chuyện kết thúc?''

(Laughter)

(Cười)

But that's not the end of it.

Chưa hết.

They say, well, but when you interviewed him, he said,

Họ nói, nhưng khi được phỏng vấn, anh ấy nói

"I had no choice. I had to jump, of course."

''Tôi không có lựa chọn khác, tôi phải nhảy xuống thôi''

He has no choice. Automatic behavior. It's neither selfish nor altruistic.

Anh ấy không có sự lựa chọn khác. Phản xạ tự nhiên

No choice?

Đó chỉ có thể là sự ích kỷ hay lòng tốt mà thôi. Không lựa chọn ư?

Well of course, this guy's not going to think for half an hour,

Nào, đương nhiên, anh chàng này cũng sẽ không nghĩ tới nửa giờ

"Should I give my hand? Not give my hand?"

''Minh có nên đưa tay ra giúp hay không?"

He does it. There is a choice, but it's obvious, it's immediate.

Anh ấy làm thế. Có sự lựa chọn nhưng nó rành rành. Nó ngay lập tức.

And then, also, there he had a choice.

Và tất nhiên, anh bạn này cũng có sự lựa chọn.

(Laughter)

(Cười)

There are people who had choice, like Pastor André Trocmé and his wife,

Có những người có sự lựa chọn, như Pastor André Trocmé và vợ,

and the whole village of Le Chambon-sur-Lignon in France.

và cả ngôi làng Le Chambon-sur-Lignon ở Pháp

For the whole Second World War, they saved 3,500 Jews,

Qua cả Thế chiến thứ hai, họ đã cứu sống 3500 người Do Thái,

gave them shelter, brought them to Switzerland,

cung cấp cho họ chỗ ở, đưa họ sang Thụy Sĩ,

against all odds, at the risk of their lives and those of their family.

bất chấp mọi gian nan, nguy hiểm tới tính mạng của họ và của gia đình họ.

So altruism does exist.

Lòng tốt có tồn tại.

So what is altruism?

Lòng tốt là cái gì?

It is the wish: May others be happy and find the cause of happiness.

Đó là niềm mong ước: người khác được hạnh phúc và tìm thấy căn nguyên của hạnh phúc.

Now, empathy is the affective resonance or cognitive resonance that tells you,

Sự cảm thông là điều cộng hưởng do xúc cảm hay tri nhận, giúp bạn thấy

this person is joyful, this person suffers.

người này hạnh phúc người kia chịu đựng

But empathy alone is not sufficient.

Nhưng sự cảm thông, một mình nó thì chưa đủ.

If you keep on being confronted with suffering,

Nếu tiếp tục chứng kiến nỗi đau đớn,

you might have empathic distress, burnout,

bạn có thể bị đau đớn do cảm thông, bị bùng nổ,

so you need the greater sphere of loving-kindness.

thế nên, cần ảnh hưởng lớn hơn của tình thương - lòng trắc ẩn

With Tania Singer at the Max Planck Institute of Leipzig,

Làm việc với Tania Singer ở Max Planck Viện Leipzig,

we showed that the brain networks for empathy and loving-kindness are different.

chúng tôi chỉ ra hệ thần kinh hoạt động khác nhau với sự cảm thông và lòng tốt .

Now, that's all well done,

Công việc đã kết thúc tốt đẹp

so we got that from evolution, from maternal care, parental love,

chúng ta học được từ tiến hóa từ tình mẫu tử, tình phụ tử

but we need to extend that.

chúng ta cần phát huy nó.

It can be extended even to other species.

Lòng tốt có thể được phát huy tới cả các sinh vật khác.

Now, if we want a more altruistic society, we need two things:

Nếu muốn một xã hội vị tha hơn, chúng ta cần hai điều:

individual change and societal change.

Thay đổi cá nhân và thay đổi xã hội.

So is individual change possible?

Việc thay đổi cá nhân có khả thi không?

Two thousand years of contemplative study said yes, it is.

Hai ngàn năm nghiên cứu thiền định nói rằng có.

Now, 15 years of collaboration with neuroscience and epigenetics

15 năm hợp tác nghiên cứu giữa thần kinh học và tế bào học

said yes, our brains change when you train in altruism.

nói rằng có, bộ não của chúng ta thay đổi khi bạn rèn luyện lòng tốt.

So I spent 120 hours in an MRI machine.

Tôi đã dành 120 tiếng trong thiết bị MRI (máy cộng hưởng từ)

This is the first time I went after two and a half hours.

Đây là lần đầu tiên tôi ở trong đó sau hai tiếng rưỡi,

And then the result has been published in many scientific papers.

Sau đó, kết quả đã được công bố trên rất nhiều tạp chí khoa học.

It shows without ambiguity that there is structural change

Nó chỉ ra không có gì mơ hồ có một sự thay đổi cấu trúc

and functional change in the brain when you train the altruistic love.

và thay đổi chức năng trong bộ não khi bạn rèn luyện tình yêu vị tha

Just to give you an idea:

Để bạn hiểu rõ hơn:

this is the meditator at rest on the left,

Đây là thiền sư không tham gia tập huấn bên trái,

meditator in compassion meditation, you see all the activity,

thiền sư trong thiền định như bạn thấy có tất cả các hoạt động.

and then the control group at rest, nothing happened,

một nhóm có kiểm soát không tham gia tập huấn, không có gì xảy ra,

in meditation, nothing happened.

thiền đinh, không có gì xảy ra.

They have not been trained.

Họ đều không tham gia chương trình rèn luyện.

So do you need 50,000 hours of meditation? No, you don't.

Thế bạn có cần 50 ngàn giờ ngồi thiền không? Không cần.

Four weeks, 20 minutes a day, of caring, mindfulness meditation

Bốn tuần, 20 phút mỗi ngày thiền định chăm sóc tâm trí

already brings a structural change in the brain compared to a control group.

là đã mang lại sự thay đổi cấu trúc trong bộ não so với nhóm có kiểm soát.

That's only 20 minutes a day for four weeks.

Chỉ 20 phút mỗi ngày trong bốn tuần.

Even with preschoolers -- Richard Davidson did that in Madison.

Ngay cả với trẻ em mẫu giáo -- Richard Davidson đã tiến hành ở Madison.

An eight-week program: gratitude, loving- kindness, cooperation, mindful breathing.

Một chương trình kéo dài tám tuần: lòng biết ơn, lòng tốt, sự hợp tác, thở giác niệm.

You would say, "Oh, they're just preschoolers."

Bạn có thể nói ''Chúng nó chỉ là con nít mà''

Look after eight weeks,

Hãy nhìn sau tám tuần,

the pro-social behavior, that's the blue line.

Hành vi tiền xã hội, đường đồ thị màu xanh.

And then comes the ultimate scientific test, the stickers test.

Sau đó là cuộc kiểm tra khoa học sau chót, kiểm tra dán nhãn

Before, you determine for each child who is their best friend in the class,

Trước hết, xác định cho mỗi trẻ ai là bạn tốt nhất trong lớp,

their least favorite child, an unknown child, and the sick child,

đứa không được quý nhất, đứa vô danh, đứa bị bệnh

and they have to give stickers away.

và bọn trẻ phải dán nhãn các đối tượng.

So before the intervention, they give most of it to their best friend.

Trước khi có tập huấn, chúng dán nhãn hết cho bạn thân của mình.

Four, five years old, 20 minutes three times a week.

Những đứa bé bốn, năm tuổi, 20 phút ba lần một tuần.

After the intervention, no more discrimination:

Sau khi tập huấn, không còn sự phân biệt:

the same amount of stickers to their best friend and the least favorite child.

cùng một số lượng nhãn cho các bạn thân nhất và không được quý nhất.

That's something we should do in all the schools in the world.

Đó là điều chúng ta nên làm ở tất cả các trường học trên thế giới.

Now where do we go from there?

Chúng ta sẽ đi đến đâu từ điểm này?

(Applause)

(Vỗ tay)

When the Dalai Lama heard that, he told Richard Davidson,

Khi biết về thí nghiệm này. Đức Đạt Lai Lạt Ma đã nói với Richard Davidson:

"You go to 10 schools, 100 schools, the U.N., the whole world."

''Anh sẽ đi tới 10, 100 cả liên hiệp quốc, cả thế giới"

So now where do we go from there?

Chúng ta sẽ đi tới đâu?

Individual change is possible.

Thay đổi cá nhân là điều có thể.

Now do we have to wait for an altruistic gene to be in the human race?

Liệu ta có phải đợi loại gien của lòng tốt cho nhân loại?

That will take 50,000 years, too much for the environment.

Thế thì sẽ mất 50 ngàn năm sẽ là quá nhiều tổn hại cho môi trường.

Fortunately, there is the evolution of culture.

May mắn thay, chúng ta có sự tiến hóa của văn hóa.

Cultures, as specialists have shown, change faster than genes.

Văn hóa, như các chuyên gia đã nhận định biển đổi nhanh chóng hơn di truyền.

That's the good news.

Đó là một tin tức tốt đẹp.

Look, attitude towards war has dramatically changed over the years.

Thái độ với chiến tranh đã có nhiều thay đổi những năm qua.

So now individual change and cultural change mutually fashion each other,

Sự thay đổi cá nhân và biến đổi văn hóa tạo ra nhau.

and yes, we can achieve a more altruistic society.

đúng vậy, chúng ta có thể đạt đến một xã hội vị tha hơn.

So where do we go from there?

Vậy chúng ta sẽ đi tới đâu?

Myself, I will go back to the East.

Cá nhân tôi thì quay trở lại phương Đông.

Now we treat 100,000 patients a year in our projects.

Chúng tôi chữa trị 100 ngàn bệnh nhân một năm trong các dự án.

We have 25,000 kids in school, four percent overhead.

Chúng tôi có 25 ngàn trẻ em bốn phần trăm kinh phí

Some people say, "Well, your stuff works in practice,

Vài người nói: "Mấy thứ của ông có tác dụng trong thực tế,

but does it work in theory?"

vậy còn trong lý thuyết?''

There's always positive deviance.

Luôn luôn có sự sai lầm.

So I will also go back to my hermitage

Thế nên, tôi sẽ trở lại với tu viện của mình

to find the inner resources to better serve others.

để tìm nguồn cơn để phục vụ cộng đồng tốt hơn.

But on the more global level, what can we do?

Nhưng ở cấp độ toàn cầu, chúng ta có thể làm gì?

We need three things.

Chúng ta cần ba điều.

Enhancing cooperation:

Nâng tầm hợp tác:

Cooperative learning in the school instead of competitive learning,

Nền giáo dục hợp tác ở trường học thay thế cho nền giáo dục cạnh tranh

Unconditional cooperation within corporations --

Hợp tác vô điều kiện trong lòng các tổ chức --

there can be some competition between corporations, but not within.

có thể có một vài cạnh tranh giữa các tổ chức, nhưng không phải bên trong.

We need sustainable harmony. I love this term.

Chúng ta cần một sự hòa hợp bền vững. Tôi rất thích thuật ngữ này.

Not sustainable growth anymore.

Không phải là phát triển bền vững nữa.

Sustainable harmony means now we will reduce inequality.

Hòa hợp bền vững có nghĩa là hiện tại chúng ta phải giảm thiểu bất bình đẳng.

In the future, we do more with less,

Trong tương lai, chúng ta cần phải làm hiệu quả hơn,

and we continue to grow qualitatively, not quantitatively.

tiếp tục phát huy chất lượng không phải là số lượng.

We need caring economics.

Chúng ta cần một nền kinh tế chu toàn.

The Homo economicus cannot deal with poverty in the midst of plenty,

Cỗ máy kinh tế đội lốt con người sẽ không thể xử lý được tình trạng đói nghèo tràn lan,

cannot deal with the problem of the common goods

không thể xử lý được vấn đề của quyền lợi chung

of the atmosphere, of the oceans.

các vấn đề của không khí, của đại dương.

We need a caring economics.

Chúng ta cần một nền kinh tế chu toàn.

If you say economics should be compassionate,

Nếu bạn nói kinh tế nên quan tâm tới mọi người,

they say, "That's not our job."

họ sẽ nói: "Đó không phải là việc của chúng tôi"

But if you say they don't care, that looks bad.

Nếu bạn nói, họ không quan tâm thì điều đó quả là tệ.

We need local commitment, global responsibility.

Chúng ta cần những cam kết ở mức địa phương, trách nhiệm ở mức toàn cầu.

We need to extend altruism to the other 1.6 million species.

Chúng ta cần mở rộng lòng tốt đến 1,6 triệu loài sinh vật khác.

Sentient beings are co-citizens in this world.

Những sinh vật có cảm giác cũng là công dân của thế giới này.

and we need to dare altruism.

và chúng ta cần khuyến khích cái thiện.

So, long live the altruistic revolution.

Cách mạng Vị tha muôn năm!

Viva la revolución de altruismo.

Cách mạng Vị tha muôn năm!

(Applause)

(Vỗ tay)

Thank you.

Xin cảm ơn

(Applause)

(Vỗ tay)