Matthieu Ricard: How to let altruism be your guide

Tłumaczenie: Magda Komorowska Korekta: Rysia Wand

So we humans have an extraordinary potential for goodness,

My, ludzie, mamy ogromny potencjał dobroci,

but also an immense power to do harm.

ale także wielką moc wyrządzania krzywdy.

Any tool can be used to build or to destroy.

Każde narzędzie może służyć

albo do budowania, albo do niszczenia.

That all depends on our motivation.

Wszystko zależy od naszej motywacji.

Dlatego trzeba rozwijać

Therefore, it is all the more important

to foster an altruistic motivation rather than a selfish one.

motywację altruistyczną, a nie egoistyczną.

So now we indeed are facing many challenges in our times.

W dzisiejszych czasach zmierzamy się z wieloma wyzwaniami.

Those could be personal challenges.

To mogą być wyzwania osobiste.

Our own mind can be our best friend or our worst enemy.

Umysł może być naszym najlepszym przyjacielem

albo najgorszym wrogiem.

There's also societal challenges:

Są wyzwania natury społecznej:

poverty in the midst of plenty, inequalities, conflict, injustice.

wszechobecna bieda, nierówność, konflikty, niesprawiedliwość.

And then there are the new challenges, which we don't expect.

Są też nowe wyzwania, których się nie spodziewamy.

Ten thousand years ago, there were about five million human beings on Earth.

10 tysięcy lat temu na Ziemi było około 5 milionów ludzi.

Whatever they could do,

Niezależnie od ich działań,

the Earth's resilience would soon heal human activities.

Ziemia umiała się zregenerować.

After the Industrial and Technological Revolutions,

Po rewolucji przemysłowej i technicznej

that's not the same anymore.

to się zmieniło.

We are now the major agent of impact on our Earth.

Nasz gatunek wywiera największy wpływ na planetę.

We enter the Anthropocene, the era of human beings.

Nadchodzi era antropozoiczna, era człowieka.

So in a way, if we were to say we need to continue this endless growth,

Jeśli nie zrezygnujemy z ciągłego wzrostu,

endless use of material resources,

ciągłego korzystania z zasobów materialnych,

it's like if this man was saying --

to tak, jakby ten mężczyzna mówił...

and I heard a former head of state, I won't mention who, saying --

Słyszałem słowa byłej głowy państwa, nie powiem którego:

"Five years ago, we were at the edge of the precipice.

"Pięć lat temu byliśmy na skraju przepaści.

Today we made a big step forward."

Dzisiaj zrobiliśmy wielki krok naprzód".

So this edge is the same that has been defined by scientists

Skraj przepaści pozostał ten sam.

as the planetary boundaries.

a według naukowców są nim granice planety,

And within those boundaries, they can carry a number of factors.

na które składa się szereg czynników.

We can still prosper, humanity can still prosper for 150,000 years

Ludzkość wciąż może prosperować, nawet przez 150 000 lat,

if we keep the same stability of climate

jeśli utrzymamy taką stabilność klimatu,

as in the Holocene for the last 10,000 years.

jak w holocenie przez minione 10 000 lat.

But this depends on choosing a voluntary simplicity,

Trzeba jednak dobrowolnie wybrać prostotę,

growing qualitatively, not quantitatively.

wzrost jakościowy, nie ilościowy.

So in 1900, as you can see, we were well within the limits of safety.

W 1900 roku mieściliśmy się w granicach bezpieczeństwa.

Now, in 1950 came the great acceleration.

W 1950 roku nastąpiło wielkie przyspieszenie.

Now hold your breath, not too long, to imagine what comes next.

Wstrzymajcie oddech, nie na długo, by wyobrazić sobie, co nadchodzi.

Now we have vastly overrun some of the planetary boundaries.

Już znacząco przekroczyliśmy niektóre granice planety.

Just to take biodiversity, at the current rate,

Weźmy pod uwagę różnorodność biologiczną w obecnym stanie.

by 2050, 30 percent of all species on Earth will have disappeared.

Do 2050 roku 30% obecnych gatunków wyginie.

Even if we keep their DNA in some fridge, that's not going to be reversible.

Nawet jeśli zamrozimy ich DNA, ten proces jest nieodwracalny.

So here I am sitting

Siedzę naprzeciwko lodowca w Bhutanie

in front of a 7,000-meter-high, 21,000-foot glacier in Bhutan.

o wysokości 7000 metrów i szerokości 6400 metrów.

At the Third Pole, 2,000 glaciers are melting fast, faster than the Arctic.

W regionie lodowca Siachen

2000 lodowców topnieje szybciej niż te w Arktyce.

So what can we do in that situation?

Co można zrobić w tej sytuacji?

Well, however complex politically, economically, scientifically

Nieważne, jak złożona pod względem politycznym, ekonomicznym i naukowym

the question of the environment is,

jest kwestia środowiska,

it simply boils down to a question of altruism versus selfishness.

wszystko sprowadza się do walki altruizmu z egoizmem.

I'm a Marxist of the Groucho tendency.

Jestem marksistą w rodzaju Groucho Marxa.

(Laughter)

(Śmiech)

Groucho Marx said, "Why should I care about future generations?

Groucho Marx powiedział:

"Czemu mam się przejmować przyszłym pokoleniem?

What have they ever done for me?"

Co oni zrobili dla mnie?".

(Laughter)

(Śmiech)

Unfortunately, I heard the billionaire Steve Forbes,

Niestety słyszałem, jak miliarder Steve Forbes

on Fox News, saying exactly the same thing, but seriously.

w Fox News mówił to samo, ale na poważnie.

He was told about the rise of the ocean,

Słysząc o podnoszeniu się poziomu oceanu,

and he said, "I find it absurd to change my behavior today

odparł: "To nonsens, żebym zmieniał dzisiejsze nawyki,

for something that will happen in a hundred years."

bo coś może się stać za sto lat".

So if you don't care for future generations,

Jeśli nie obchodzą cię przyszłe pokolenia,

just go for it.

to rzeczywiście daj sobie spokój.

So one of the main challenges of our times

Jednym z największych wyzwań naszych czasów

is to reconcile three time scales:

jest pogodzenie trzech wymiarów czasowych:

the short term of the economy,

gospodarki krótkoterminowej,

the ups and downs of the stock market, the end-of-the-year accounts;

czyli wahań giełdowych, sprawozdań rocznych,

the midterm of the quality of life --

średnioterminowej jakości życia,

what is the quality every moment of our life, over 10 years and 20 years? --

czyli jakości, jakiej spodziewamy się przez 10 czy 20 lat,

and the long term of the environment.

oraz długoterminowego stanu środowiska.

When the environmentalists speak with economists,

Dyskusje ekologów z ekonomistami

it's like a schizophrenic dialogue, completely incoherent.

są jak dialog ze schizofrenikiem, zupełnie niespójny.

They don't speak the same language.

Nie mówią w tym samym języku.

Now, for the last 10 years, I went around the world

Przez ostatnie 10 lat podróżowałem po świecie.

meeting economists, scientists, neuroscientists, environmentalists,

Spotykałem ekonomistów, naukowców, neurologów, ekologów,

philosophers, thinkers in the Himalayas, all over the place.

filozofów, myślicieli w Himalajach i w innych miejscach.

It seems to me, there's only one concept

Wydaje mi się, że tylko jedna rzecz

that can reconcile those three time scales.

może pogodzić te trzy wymiary.

It is simply having more consideration for others.

Trzeba bardziej troszczyć się o innych.

If you have more consideration for others, you will have a caring economics,

W trosce o innych będziesz miał gospodarkę opiekuńczą,

where finance is at the service of society

w której pieniądze służą społeczeństwu,

and not society at the service of finance.

a nie społeczeństwo pieniądzom.

You will not play at the casino

Nie będziesz uprawiał hazardu środkami,

with the resources that people have entrusted you with.

które inni ci zawierzyli.

If you have more consideration for others,

Jeśli bardziej troszczysz się o innych,

you will make sure that you remedy inequality,

na pewno zapobiegniesz nierówności,

that you bring some kind of well-being within society,

wniesiesz pomyślność do społeczeństwa,

in education, at the workplace.

do edukacji, do miejsca pracy.

Otherwise, a nation that is the most powerful and the richest

Co z tego, że jakiś naród jest najpotężniejszy i najbogatszy,

but everyone is miserable, what's the point?

jeśli wszyscy są nieszczęśliwi?

And if you have more consideration for others,

Jeśli bardziej troszczysz się o innych,

you are not going to ransack that planet that we have

to przestajesz wyzyskiwać planetę,

and at the current rate, we don't have three planets to continue that way.

jak to się teraz dzieje.

Nie mamy trzech innych planet w zapasie.

So the question is,

Rodzi się pytanie:

okay, altruism is the answer, it's not just a novel ideal,

jeśli altruizm to rozwiązanie, a nie tylko najnowsza moda,

but can it be a real, pragmatic solution?

to czy może być też rzeczywistym, pragmatycznym rozwiązaniem?

And first of all, does it exist,

Przede wszystkim, czy istnieje prawdziwy altruizm,

true altruism, or are we so selfish?

czy jesteśmy zbyt egoistyczni?

[Odkryłem niewiele dobrego w ludziach. Większość to łajdacy - Zygmunt Freud]

So some philosophers thought we were irredeemably selfish.

Niektórzy filozofowie twierdzili, że jesteśmy nieuleczalnymi egoistami.

But are we really all just like rascals?

Ale czy wszyscy jesteśmy łajdakami?

That's good news, isn't it?

To chyba dobra wiadomość?

Many philosophers, like Hobbes, have said so.

Wielu filozofów, jak Hobbes, było tego zdania.

But not everyone looks like a rascal.

Nie każdy wygląda jak łajdak.

Or is man a wolf for man?

Czy człowiek człowiekowi wilkiem?

But this guy doesn't seem too bad.

Ten człowiek nie wygląda na złego.

He's one of my friends in Tibet.

To jeden z moich tybetańskich przyjaciół.

He's very kind.

Jest bardzo miły.

So now, we love cooperation.

Bardzo lubimy współpracować.

There's no better joy than working together, is there?

Nie ma lepszej zabawy od współpracy, prawda?

And then not only humans.

To się tyczy nie tylko ludzi.

Then, of course, there's the struggle for life,

Istnieje oczywiście walka o przetrwanie,

the survival of the fittest, social Darwinism.

dobór naturalny, darwinizm społeczny.

But in evolution, cooperation -- though competition exists, of course --

Podczas ewolucji, mimo współzawodnictwa,

cooperation has to be much more creative to go to increased levels of complexity.

współpraca musiała być bardziej pomysłowa, żeby pozwolić na rozwój.

We are super-cooperators and we should even go further.

Potrafimy wspaniale współpracować, powinniśmy iść jeszcze dalej.

So now, on top of that, the quality of human relationships.

Przede wszystkim liczy się jakość stosunków międzyludzkich.

The OECD did a survey among 10 factors, including income, everything.

W badaniach OECD wzięto pod uwagę 10 czynników, jak dochody.

The first one that people said, that's the main thing for my happiness,

Jako warunek szczęścia wymieniano przed wszystkim

is quality of social relationships.

jakość stosunków międzyludzkich.

Not only in humans.

To się tyczy nie tylko ludzi.

And look at those great-grandmothers.

Spójrzcie na te prababcie.

So now, this idea that if we go deep within,

Koncept, że w głębi ducha

we are irredeemably selfish,

jesteśmy niepoprawnymi egoistami,

this is armchair science.

to teoria wyssana z palca.

There is not a single sociological study,

Nie potwierdza tego ani jedno badanie socjologiczne.

psychological study, that's ever shown that.

Rather, the opposite.

Wręcz przeciwnie.

My friend, Daniel Batson, spent a whole life

Mój przyjaciel Daniel Batson spędził całe życie

putting people in the lab in very complex situations.

na laboratoryjnym badaniu ludzi w trudnych sytuacji.

And of course we are sometimes selfish, and some people more than others.

Faktycznie jesteśmy czasem egoistyczni, niektórzy bardziej od innych.

But he found that systematically, no matter what,

Ale Daniel systematycznie odkrywał,

there's a significant number of people

że mimo wszystko wiele osób

who do behave altruistically, no matter what.

zachowuje się altruistycznie, choćby nie wiem, co.

If you see someone deeply wounded, great suffering,

Jeśli widzisz, że ktoś jest ciężko ranny, cierpi

you might just help out of empathic distress --

raczej pomożesz przez stres empatyczny:

you can't stand it, so it's better to help than to keep on looking at that person.

nie możesz tego znieść, więc wolisz pomóc, niż się gapić.

So we tested all that, and in the end, he said, clearly people can be altruistic.

Daniel wszystko przetestował, a wreszcie oznajmił,

że ludzie mogą być altruistami.

So that's good news.

To dobra wiadomość.

And even further, we should look at the banality of goodness.

Trzeba skupić się na banalności dobra.

Now look at here.

Spójrzcie tutaj.

When we come out, we aren't going to say, "That's so nice.

Wychodząc, nie powiemy: "To takie miłe.

There was no fistfight while this mob was thinking about altruism."

Nie było walki na pięści, kiedy tłum myślał o altruizmie".

No, that's expected, isn't it?

Tego można się spodziewać, prawda?

If there was a fistfight, we would speak of that for months.

Gdyby doszło do walki, mówiono by o tym miesiącami.

So the banality of goodness is something that doesn't attract your attention,

Banalność dobra nie przykuwa uwagi,

but it exists.

ale istnieje.

Now, look at this.

Spójrzcie na to.

So some psychologists said,

Kiedy oznajmiłem,

when I tell them I run 140 humanitarian projects in the Himalayas

że koordynuję 140 projektów humanitarnych w Himalajach,

that give me so much joy,

które dają mi sporo satysfakcji,

they said, "Oh, I see, you work for the warm glow.

niektórzy psychologowie stwierdzili: "Pracujesz dla przyjemności.

That is not altruistic. You just feel good."

To nie altruizm. Po prostu sobie dogadzasz".

You think this guy, when he jumped in front of the train,

Myślicie, że skacząc na tory, ten chłopak pomyślał:

he thought, "I'm going to feel so good when this is over?"

"Ależ mi to sprawi przyjemność!"?

(Laughter)

(Śmiech)

But that's not the end of it.

Ale to nie koniec.

They say, well, but when you interviewed him, he said,

Kiedy z nim rozmawiałem, powiedział:

"I had no choice. I had to jump, of course."

"Nie miałem wyboru, musiałem skoczyć, to oczywiste".

He has no choice. Automatic behavior. It's neither selfish nor altruistic.

Nie miał wyboru. Bezwarunkowy odruch. Nie jest ani egoistą, ani altruistą.

No choice?

Nie miał wyboru?

Well of course, this guy's not going to think for half an hour,

Oczywiście że nie będzie myślał przez pół godziny:

"Should I give my hand? Not give my hand?"

"Pomóc? Nie pomóc?".

He does it. There is a choice, but it's obvious, it's immediate.

Po prostu pomógł. To jest wybór, oczywisty, natychmiastowy.

And then, also, there he had a choice.

Ten tutaj też miał wybór.

(Laughter)

(Śmiech)

There are people who had choice, like Pastor André Trocmé and his wife,

Są ludzie, którzy mieli wybór, jak pastor André Trocmé i jego żona,

and the whole village of Le Chambon-sur-Lignon in France.

i cała francuska wieś Le Chambon-sur-Lignon.

For the whole Second World War, they saved 3,500 Jews,

Podczas II wojny światowej uratowali 3500 Żydów,

gave them shelter, brought them to Switzerland,

dali im schronienie, przewieźli do Szwajcarii.

against all odds, at the risk of their lives and those of their family.

Na przekór wszystkiemu zaryzykowali życie swoje i rodziny.

So altruism does exist.

A więc altruizm istnieje.

So what is altruism?

Czym on jest?

It is the wish: May others be happy and find the cause of happiness.

To życzenie: niech inni będą szczęśliwi i znajdą powód do radości.

Now, empathy is the affective resonance or cognitive resonance that tells you,

Empatia to emocjonalny lub poznawczy głos, który mówi:

this person is joyful, this person suffers.

ta osoba jest radosna, tamta osoba cierpi.

But empathy alone is not sufficient.

Sama empatia nie wystarcza.

If you keep on being confronted with suffering,

Jeśli wciąż masz do czynienia z cierpieniem,

you might have empathic distress, burnout,

twoja empatia może zostać zaburzona, może się wypalić,

so you need the greater sphere of loving-kindness.

więc potrzeba więcej życzliwości.

With Tania Singer at the Max Planck Institute of Leipzig,

Razem z Tanią Singer z Instytutu Maxa Plancka w Lipsku

we showed that the brain networks for empathy and loving-kindness are different.

udowodniliśmy, że powiązania mózgowe dla empatii i życzliwości się różnią.

Now, that's all well done,

Wszystko ładnie,

so we got that from evolution, from maternal care, parental love,

dostajemy to dzięki ewolucji, matczynej trosce, rodzicielskiej miłości,

but we need to extend that.

ale musimy to rozwinąć.

It can be extended even to other species.

Można to rozwinąć nawet u innych gatunków.

Now, if we want a more altruistic society, we need two things:

Jeśli chcemy bardziej altruistycznego społeczeństwa, potrzebujemy dwóch rzeczy:

individual change and societal change.

zmian indywidualnych i społecznych.

So is individual change possible?

Czy indywidualne zmiany są możliwe?

Two thousand years of contemplative study said yes, it is.

Dwa tysiące lat historii kontemplacji pokazało, że tak.

Now, 15 years of collaboration with neuroscience and epigenetics

Przez 15 lat współpracy neurologii oraz epigenetyki potwierdzono,

said yes, our brains change when you train in altruism.

że mózg się zmienia, jeśli ćwiczymy altruizm.

So I spent 120 hours in an MRI machine.

Spędziłem 120 godzin w skanerze MRI.

This is the first time I went after two and a half hours.

Tu pierwszy raz wychodzę po 2,5 godzinie.

And then the result has been published in many scientific papers.

Wyniki zostały opublikowane w wielu czasopismach naukowych.

It shows without ambiguity that there is structural change

Widać jednoznacznie, że nastąpiła zmiana w strukturze

and functional change in the brain when you train the altruistic love.

i zmiana funkcjonalna mózgu, w wyniku treningu altruistycznej miłości.

Just to give you an idea:

Żeby dać wam ilustrację:

this is the meditator at rest on the left,

po lewej stronie mózg medytującego.

meditator in compassion meditation, you see all the activity,

Podczas medytacji współczucia, widać całą aktywność,

and then the control group at rest, nothing happened,

potem grupa kontrolna w spoczynku, nic się nie stało,

in meditation, nothing happened.

podczas medytacji nic się nie stało.

They have not been trained.

Nie byli wyćwiczeni.

So do you need 50,000 hours of meditation? No, you don't.

Czy potrzebujesz 50 000 godzin medytacji? Nie.

Four weeks, 20 minutes a day, of caring, mindfulness meditation

Cztery tygodnie, 20 minut dziennie starannej, uważnej medytacji wystarczy,

already brings a structural change in the brain compared to a control group.

aby nastąpiła strukturalna zmiana w mózgu w porówananiu do grupy kontrolnej.

That's only 20 minutes a day for four weeks.

To tylko 20 minut dziennie przez cztery tygodnie.

Even with preschoolers -- Richard Davidson did that in Madison.

Nawet dla przedszkolaków. Richard Davidson spróbował tego w Madison.

An eight-week program: gratitude, loving- kindness, cooperation, mindful breathing.

Ośmiotygodniowy program: wdzięczność, życzliwość, współpraca, świadomy oddech.

You would say, "Oh, they're just preschoolers."

Można by rzec: "To tylko przedszkolaki".

Look after eight weeks,

Po ośmiu tygodniach

the pro-social behavior, that's the blue line.

prospołeczne zachowania, to ta niebieska linia.

And then comes the ultimate scientific test, the stickers test.

Potem następuje

ostateczne badanie naukowe, test naklejki.

Before, you determine for each child who is their best friend in the class,

Ustalamy dla każdego dziecka, z kim się przyjaźni, kogo najmniej lubi,

their least favorite child, an unknown child, and the sick child,

kogo nie zna albo które dziecko jest chore.

and they have to give stickers away.

Dzieci muszą podarować naklejki.

So before the intervention, they give most of it to their best friend.

Przed treningiem dają naklejki głównie najlepszym kolegom.

Four, five years old, 20 minutes three times a week.

Dzieci 4-, 5-letnie, 20 minut tygodniowo.

After the intervention, no more discrimination:

Po treningu nie ma już dyskryminacji:

the same amount of stickers to their best friend and the least favorite child.

ta sama ilość naklejek dla przyjaciół oraz dla mniej lubianych dzieci.

That's something we should do in all the schools in the world.

To powinniśmy robić w szkołach na świecie.

Now where do we go from there?

Jak to osiągnąć?

(Applause)

(Brawa)

When the Dalai Lama heard that, he told Richard Davidson,

Dalajlama, słysząc o tym, powiedział Davidsonowi:

"You go to 10 schools, 100 schools, the U.N., the whole world."

"Pójdziesz do 10 szkół, 100 szkół w USA, na całym świecie".

So now where do we go from there?

Dokąd zmierzamy?

Individual change is possible.

Indywidualna zmiana jest możliwa.

Now do we have to wait for an altruistic gene to be in the human race?

Czy trzeba czekać na pojawienie się genu altruizmu u ludzi?

That will take 50,000 years, too much for the environment.

To zajmie 50 000 lat, to za długo dla środowiska.

Fortunately, there is the evolution of culture.

Na szczęście kultura ewoluuje.

Cultures, as specialists have shown, change faster than genes.

Kultury zmieniają się szybciej niż geny, udowodnili to naukowcy.

That's the good news.

To dobra wiadomość.

Look, attitude towards war has dramatically changed over the years.

Stosunek do wojny zmienił się radykalnie w ostatnich latach.

So now individual change and cultural change mutually fashion each other,

Zmiany indywidualne i kulturowe wpływają na siebie nawzajem.

and yes, we can achieve a more altruistic society.

Bardziej altruistyczne społeczeństwo jest możliwe.

So where do we go from there?

Dokąd zmierzamy?

Myself, I will go back to the East.

Ja pojadę na wschód.

Now we treat 100,000 patients a year in our projects.

Mamy 100 000 podopiecznych w naszych projektach.

We have 25,000 kids in school, four percent overhead.

Mamy 25 000 dzieci w szkołach, 4% więcej, niż zakładaliśmy.

Some people say, "Well, your stuff works in practice,

Niektórzy mówią:

"Może twoje poglądy sprawdzają się w praktyce,

but does it work in theory?"

ale czy działają w teorii?".

There's always positive deviance.

Zawsze są pozytywne odchylenia.

So I will also go back to my hermitage

Wrócę do swojej pustelni,

to find the inner resources to better serve others.

by znaleźć wewnętrzną siłę, by lepiej służyć innym.

But on the more global level, what can we do?

Ale co możemy zrobić w skali światowej?

We need three things.

Potrzebne są trzy rzeczy.

Enhancing cooperation:

Zacieśnienie współpracy.

Cooperative learning in the school instead of competitive learning,

Uczenie współpracy w szkole zamiast ciągłej rywalizacji w nauce.

Unconditional cooperation within corporations --

Bezwarunkowa współpraca wewnątrz korporacji.

there can be some competition between corporations, but not within.

Korporacje mogą rywalizować między sobą, ale nie wewnątrz.

We need sustainable harmony. I love this term.

Potrzebujemy ciągłej harmonii. To wspaniałe pojęcie.

Not sustainable growth anymore.

Koniec z ciągłym wzrostem.

Sustainable harmony means now we will reduce inequality.

Ciągła harmonia oznacza, że zmniejszą się nierówności.

In the future, we do more with less,

W przyszłości mniej znaczy więcej,

and we continue to grow qualitatively, not quantitatively.

będziemy skupiać się na wzroście jakościowym, nie ilościowym.

We need caring economics.

Potrzebujemy opiekuńczej gospodarki.

The Homo economicus cannot deal with poverty in the midst of plenty,

Homo economicus nie poradzi sobie z wszechobecną biedą,

cannot deal with the problem of the common goods

nie poradzi sobie z problemem dóbr wspólnych,

of the atmosphere, of the oceans.

z klimatem, z oceanami.

We need a caring economics.

Potrzeba opiekuńczej gospodarki.

If you say economics should be compassionate,

Gospodarka powinna być litościwa.

they say, "That's not our job."

Słyszę: "To nie nasze zadanie",

But if you say they don't care, that looks bad.

bo mówienie "mam to gdzieś" źle wygląda.

We need local commitment, global responsibility.

Potrzebujemy lokalnego zaangażowania oraz globalnej odpowiedzialności.

We need to extend altruism to the other 1.6 million species.

Altruizm musi też rozszerzyć się na pozostałe 1,6 miliona gatunków.

Sentient beings are co-citizens in this world.

Każda czująca istota należy do tego świata.

and we need to dare altruism.

Musimy odważyć się na altruizm!

So, long live the altruistic revolution.

Niech żyje altruistyczna rewolucja!

Viva la revolución de altruismo.

Viva la revolución de altruismo.

(Applause)

(Brawa)

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)