How trees talk to each other | Suzanne Simard

Translator: Thuy Linh Nguyen Doan Reviewer: Nga Vu

Imagine you're walking through a forest.

Hãy tưởng tượng bạn đang đi trong một khu rừng

I'm guessing you're thinking of a collection of trees,

Tôi đoán rằng bạn đang nghĩ đến một tập hợp rất nhiều cây,

what we foresters call a stand,

cái mà chúng ta những người đi rừng gọi là rừng cây,

with their rugged stems and their beautiful crowns.

với những thân cây xù xì và những vòm cây xinh đẹp.

Yes, trees are the foundation of forests,

Đúng vậy, cây chính là nền móng của những khu rừng

but a forest is much more than what you see,

nhưng một khu rừng thì ẩn chứa nhiều hơn các bạn có thể nhìn thấy bên ngoài nó

and today I want to change the way you think about forests.

và hôm nay tôi muốn thay đổi cách mà các bạn vẫn luôn nghĩ về những khu rừng

You see, underground there is this other world,

Các bạn thấy đấy, ở bên dưới đất ngầm là một thế giới hoàn toàn khác

a world of infinite biological pathways

thế giới của một tập hợp vô tận những đường mòn sinh học

that connect trees and allow them to communicate

cái mà kết nối những cái cây và cho phép chúng trò chuyện với nhau

and allow the forest to behave as though it's a single organism.

và cho phép khu rừng cư xử như thể chúng là một sinh vật cá thể riêng biệt

It might remind you of a sort of intelligence.

Nó có thể gợi cho bạn về một loại trí khôn nào đó.

How do I know this?

Làm thế nào mà tôi biết điều này?

Here's my story.

Sau đây là câu chuyện của tôi

I grew up in the forests of British Columbia.

Tôi sinh ra và lớn lên ở những khu rừng thuộc vùng British Columbia

I used to lay on the forest floor and stare up at the tree crowns.

Tôi thích nằm dài trên tầng đáy rừng và nhìn lên những vòm cây

They were giants.

Chúng thật là khổng lồ

My grandfather was a giant, too.

Và ông nội của tôi cũng vậy.

He was a horse logger,

Ông là một tiều phu,

and he used to selectively cut cedar poles from the inland rainforest.

ông thường chọn chặt những cây tuyết tùng từ khu rừng nhiệt đới nội địa.

Grandpa taught me about the quiet and cohesive ways of the woods,

Ông dạy cho tôi về cái cách những khu rừng yên ắng và gắn kết với nhau,

and how my family was knit into it.

và làm thế nào mà gia đình tôi cũng gắn chặt với điều đó.

So I followed in grandpa's footsteps.

Thế là tôi theo những bước chân của ông.

He and I had this curiosity about forests,

Ông và tôi có một sự tò mò đối với những khu rừng,

and my first big "aha" moment

và cái thời khắc mà tôi thốt lên "aha" lần đầu tiên

was at the outhouse by our lake.

đó là ở ngôi nhà phụ bên hồ của chúng tôi.

Our poor dog Jigs had slipped and fallen into the pit.

Con chó tội nghiệp Jigs của chúng tôi bị trượt chân ngã vào một cái hố

So grandpa ran up with his shovel to rescue the poor dog.

Thế là ông nội chạy vào cùng một cái xẻnh để cứu con chó đáng thương.

He was down there, swimming in the muck.

Nó ở dưới đó, lặn ngụp trong đống bùn lầy.

But as grandpa dug through that forest floor,

Nhưng lúc mà ông nội đào sâu vào tầng đáy rừng,

I became fascinated with the roots,

ngay lập tức tôi bị mê hoặc bởi những cái rễ,

and under that, what I learned later was the white mycelium

và ở dưới đó, sau này tôi khám phá ra rằng chúng là những khuẩn ti thể màu trắng

and under that the red and yellow mineral horizons.

và ở dưới nữa là những tầng khoáng sản đỏ và vàng.

Eventually, grandpa and I rescued the poor dog,

Rốt cuộc,ông nội và tôi cũng cứu được con chó,

but it was at that moment that I realized

nhưng chính vào thời khắc đó tôi nhận ra rằng

that that palette of roots and soil

màu sắc của rễ và đất

was really the foundation of the forest.

mới thật sự là nền móng của khu rừng

And I wanted to know more.

Và tôi muốn biết về chúng nhiều hơn nữa.

So I studied forestry.

Nên tôi nghiên cứu về lâm nghiệp

But soon I found myself working alongside the powerful people

Nhưng tôi sớm nhận ra bản thân đang làm việc cùng những con người quyền lực

in charge of the commercial harvest.

điều hành việc thu hoạch vì thương mại.

The extent of the clear-cutting

Mức độ của việc chặt trắng rừng

was alarming,

đang ở mức báo động.

and I soon found myself conflicted by my part in it.

tôi sớm nhận ra rằng bản thân mâu thuẫn bởi một phần trong đó.

Not only that, the spraying and hacking of the aspens and birches

Không chỉ thế, việc phun tưới và chặt những cây bạch dương và cây roi

to make way for the more commercially valuable planted pines and firs

để dọn đường cho việc trồng những cây thông và linh sam có giá trị thương mại hơn

was astounding.

cũng trở thành một ác mộng kinh hoàng.

It seemed that nothing could stop this relentless industrial machine.

Dường như chẳng điều gì có thể ngăn chặn cái cỗ máy công nghiệp tàn nhẫn này lại nữa.

So I went back to school,

Nên tôi đã quay trở lại trường

and I studied my other world.

và nghiên cứu về một thế giới khác

You see, scientists had just discovered in the laboratory in vitro

Các bạn thấy đấy, các nhà khoa học vừa khám phá ra trong ống nghiệm

that one pine seedling root

rằng một rễ giống cây thông

could transmit carbon to another pine seedling root.

có thể truyền cacbon đến rễ giống cây thông khác

But this was in the laboratory,

Nhưng điều này xảy ra trong phòng thí nghiệm,

and I wondered, could this happen in real forests?

và tôi tự hỏi, liệu nó có thể xảy ra trong một khu rừng chăng?

I thought yes.

Tôi nghĩ là có.

Trees in real forests might also share information below ground.

Cây ở trong những khu rừng cũng có thể chia sẻ thông tin bên dưới đất ngầm.

But this was really controversial,

Nhưng điều này thực sự gây tranh cãi,

and some people thought I was crazy,

và một số người nghĩ rằng tôi bị điên rồi,

and I had a really hard time getting research funding.

tôi đã có 1 khoảng thời gian khó khăn xin trợ cấp cho nghiên cứu

But I persevered,

Nhưng tôi vẫn kiên trì,

and I eventually conducted some experiments deep in the forest,

và rốt cuộc tôi đã thực hiện một vài cuộc thí nghiệm trong rừng sâu,

25 years ago.

25 năm trước.

I grew 80 replicates of three species:

Tôi làm 80 bản tái tạo của 3 loài:

paper birch, Douglas fir, and western red cedar.

cây roi, cây linh sam, và cây tuyết tùng đỏ miền Tây

I figured the birch and the fir would be connected in a belowground web,

Tôi phát hiện cây roi và linh sam được kết nối với nhau trong 1 mạng lưới ngầm

but not the cedar.

trừ cây tuyết tùng đỏ.

It was in its own other world.

Nó ở trong riêng thế giới của nó.

And I gathered my apparatus,

Tôi tập hợp tất cả dụng cụ thí nghiệm của tôi,

and I had no money, so I had to do it on the cheap.

và tôi chẳng còn đồng nào cả, nên phải làm thí nghiệm với giá rẻ

So I went to Canadian Tire --

Nên tôi đến Canadian Tire --

(Laughter)

(Cười)

and I bought some plastic bags and duct tape and shade cloth,

mua một vài túi nylon, băng dán và vải màn,

a timer, a paper suit, a respirator.

một đồng hồ hẹn giờ, một bộ đồ bảo hộ, một mặt nạ phòng hơi độc.

And then I borrowed some high-tech stuff from my university:

Sau đó mượn một vài thứ đồ công nghệ cao từ trường đại học:

a Geiger counter, a scintillation counter, a mass spectrometer, microscopes.

một máy đo phóng xạ, một máy đo tần số nháy, một khối phổ kế, kính hiển vi.

And then I got some really dangerous stuff:

Sau đó tôi lấy một vài thứ rất nguy hiểm:

syringes full of radioactive carbon-14 carbon dioxide gas

những ống tiêm đầy chất phóng xạ cacbon-14 khí cacbon đioxin

and some high pressure bottles

và một vài bình cao áp

of the stable isotope carbon-13 carbon dioxide gas.

đựng chất đồng bị cacbon-13 khí cacbon đioxin.

But I was legally permitted.

Tất nhiên tôi đã được sự chấp thuận hợp pháp

(Laughter)

(Cười)

Oh, and I forgot some stuff,

Ồ, tôi quên một vài thứ,

important stuff: the bug spray,

một thứ cực kì quan trọng: bình diệt côn trùng

the bear spray, the filters for my respirator.

bình xịt hơi cay và bộ lọc cho mặt nạ phòng hơi độc.

Oh well.

Vậy đấy.

The first day of the experiment, we got out to our plot

Vào ngày đầu tiên của cuộc thí nghiệm, chúng tôi đến vùng đất đó

and a grizzly bear and her cub chased us off.

và bị một con gấu xám và con của nó rượt đuổi.

And I had no bear spray.

Tôi đã không mang theo bình xịt hơi cay.

But you know, this is how forest research in Canada goes.

Và các bạn biết đấy, đây là cách mà những cuộc nghiên cứu rừng ở Canada diễn ra.

(Laughter)

(Cười)

So I came back the next day,

Nên tôi quay lại vào ngày hôm sau,

and mama grizzly and her cub were gone.

con gấu xám và gấu con đã bỏ đi.

So this time, we really got started,

Lúc đó, chúng tôi mới thật sự bắt đầu,

and I pulled on my white paper suit,

tôi mặc bộ đồ bảo hộ màu trắng,

I put on my respirator,

đeo mặt nạ phòng hơi độc,

and then

sau đó

I put the plastic bags over my trees.

trùm túi nylon lên những cái cây.

I got my giant syringes,

Tôi lấy ra những ống tiêm khổng lồ,

and I injected the bags

tiêm vào mấy cái túi

with my tracer isotope carbon dioxide gases,

cùng với máy dò chất đồng vị bền khí cacbon đioxin,

first the birch.

bắt đầu với cây bạch dương.

I injected carbon-14, the radioactive gas,

Tôi tiêm cacbon-14, khí phóng xạ,

into the bag of birch.

vào cái bao của cây bạch dương.

And then for fir,

Sau đó đến cây linh sam,

I injected the stable isotope carbon-13 carbon dioxide gas.

tôi tiêm chất đồng vị bền cacbon-13 khí cacbon đioxin.

I used two isotopes,

Tôi sử dụng hai chất đồng vị,

because I was wondering

bởi vì tôi băn khoăn

whether there was two-way communication going on between these species.

liệu có thể có hai cách giao tiếp đang diễn ra giữa những loài này hay không.

I got to the final bag,

Sau đó tôi chuyển sang cái túi cuối cùng,

the 80th replicate,

mẫu tái tạo thứ 80,

and all of a sudden mama grizzly showed up again.

và vụ con gấu xám mẹ lại tái diễn.

And she started to chase me,

Con gấu bắt đầu rượt đuổi tôi,

and I had my syringes above my head,

và lần này tôi đã cất mấy cái ống tiêm trên đầu mình,

and I was swatting the mosquitos, and I jumped into the truck,

tôi đập mấy con muỗi và nhảy lên xe tải,

and I thought,

và tôi nghĩ,

"This is why people do lab studies."

"Đây chính là lí do tại sao người ta làm thí nghiệm trong phòng thí nghiệm."

(Laughter)

(Cười)

I waited an hour.

Tôi đợi khoảng một tiếng đồng hồ.

I figured it would take this long

Tôi phát hiện ra rằng mấy cái cây mất chừng này thời gian

for the trees to suck up the CO2 through photosynthesis,

để hút khí CO2 bằng cách quang hợp,

turn it into sugars, send it down into their roots,

biến nó thành đường, và đưa xuống rễ,

and maybe, I hypothesized,

và có lẽ là, tôi giả định,

shuttle that carbon belowground to their neighbors.

vận chuyển chất cacbon ngầm đó đến hàng xóm của chúng.

After the hour was up,

Sau khi thời gian một tiếng đồng hồ kết thúc,

I rolled down my window,

tôi kéo cửa kính xuống,

and I checked for mama grizzly.

để thăm dò con gấu xám mẹ

Oh good, she's over there eating her huckleberries.

Ồ tốt, nó đang ở đằng kia chén mấy chùm việt quất.

So I got out of the truck and I got to work.

Tôi xuống xe và tiếp tục công việc đang dang dở.

I went to my first bag with the birch. I pulled the bag off.

Tôi đi đến cái túi đầu tiên có cây roi và mở cái bao ra.

I ran my Geiger counter over its leaves.

Tôi chạy máy đo phóng xạ trên mấy cái lá.

Kkhh!

Kkhh!

Perfect.

Tuyệt vời.

The birch had taken up the radioactive gas.

Cái cây bạch dương đã hấp thu khí phóng xạ.

Then the moment of truth.

Sau đó là đến khoảng khắc sự thật được hé lộ.

I went over to the fir tree.

Tôi đi đến cái cây linh sam

I pulled off its bag.

Dỡ cái bao ra.

I ran the Geiger counter up its needles,

Tôi cho chạy máy đo phóng xạ trên mấy cái lá kim,

and I heard the most beautiful sound.

và tôi đã nghe thấy âm thanh tuyệt vời nhất thế gian.

Kkhh!

Kkhh!

It was the sound of birch talking to fir,

Đó là âm thanh của cây roi đang nói chuyện với cây linh sam,

and birch was saying, "Hey, can I help you?"

và cây bạch dương nói, "Chào, tôi có thể giúp gì cho bạn không?"

And fir was saying, "Yeah, can you send me some of your carbon?

Và cây linh sam đáp, "Tuyệt, bạn có thể chuyển cho tôi một ít cacbon không?

Because somebody threw a shade cloth over me."

Bởi vì có ai đó đang trùm vải màn lên khắp cơ thể tôi."

I went up to cedar, and I ran the Geiger counter over its leaves,

Tôi đi đến cây tuyết tùng, và cho chạy máy đo phóng xạ lên mấy cái lá,

and as I suspected,

và đúng như tôi đã nghi ngờ,

silence.

chỉ là một sự im ắng.

Cedar was in its own world.

Cây tuyết tùng có thể giới riêng của nó.

It was not connected into the web interlinking birch and fir.

Nó không kết nối được với mạng lưới nối cây roi và cây linh sam.

I was so excited,

Tôi đã rất hào hứng,

I ran from plot to plot and I checked all 80 replicates.

Tôi chạy tới chạy lui giữa các mảnh đất và kiểm tra tất cả 80 mẫu tái tạo.

The evidence was clear.

Kết quả đã trở nên hoàn toàn rõ ràng.

The C-13 and C-14 was showing me

C-13 và C-14 đã chỉ cho tôi thấy

that paper birch and Douglas fir were in a lively two-way conversation.

rằng cây tuyết tùng và cây linh sam đã thực hiện một cuộc đối thoại hai chiều sống động.

It turns out at that time of the year,

Và hóa ra ở thời điểm đó,

in the summer,

vào mùa hè,

that birch was sending more carbon to fir than fir was sending back to birch,

cây bạch dương đã chuyển nhiều cacbon đến cây linh sam hơn là cây linh sam chuyển cho cây bạch dương,

especially when the fir was shaded.

đặc biệt là khi cây linh sam được phủ màn.

And then in later experiments, we found the opposite,

Trong những cuộc thí nghiệm sau này, chúng tôi lại khám phá ra điều ngược lại,

that fir was sending more carbon to birch than birch was sending to fir,

rằng cây linh sam chuyển nhiều cacbon cho cây bạch dương hơn,

and this was because the fir was still growing while the birch was leafless.

bởi vì cây linh sam vẫn lớn lên trong khi cây bạch dương rụng hết lá.

So it turns out the two species were interdependent,

Và hóa ra rằng hai loài này phụ thuộc lẫn nhau,

like yin and yang.

như là yin và yang.

And at that moment, everything came into focus for me.

Và lúc đó,

mọi chuyện đã trở nên rõ ràng với tôi

I knew I had found something big,

Tôi biết rằng tôi đã có một phát hiện lớn,

something that would change the way we look at how trees interact in forests,

cái mà sẽ thay đổi cách mà

chúng ta nhìn nhận về cách thức mà những cái cây sử dụng để tương tác với nhau

from not just competitors

không chỉ cạnh tranh với nhau

but to cooperators.

mà còn có cả hợp tác.

And I had found solid evidence

Và tôi đã tìm ra bằng chứng vững chắc

of this massive belowground communications network,

cho mạng lưới giao tiếp ngầm đồ sộ này,

the other world.

và một thế giới khác.

Now, I truly hoped and believed

Bây giờ, tôi thật sự hy vọng và tin rằng

that my discovery would change how we practice forestry,

khám phá của tôi sẽ thay đổi cách chúng ta sử dụng lâm nghiệp,

from clear-cutting and herbiciding

từ chặt phá và phun chất hóa học

to more holistic and sustainable methods,

trở thành những phương pháp toàn diện và bền vững hơn,

methods that were less expensive and more practical.

những phương pháp mà ít đắt đỏ hơn và thực tế hơn.

What was I thinking?

Lúc đó tôi đang nghĩ gì?

I'll come back to that.

Tôi sẽ quay lại thời điểm đó.

So how do we do science in complex systems like forests?

Làm cách nào mà chúng tôi làm thí nghiệm trong một môi trường phức tạp như rừng cây?

Well, as forest scientists, we have to do our research in the forests,

Là những nhà khoa học về rừng, chúng tôi phải thực hiện nghiên cứu trong những khu rừng

and that's really tough, as I've shown you.

Và điều đó thực sự rất khó khăn, như tôi đã chỉ cho các bạn thấy.

And we have to be really good at running from bears.

Và chúng tôi phải thực sự giỏi trong việc chạy trốn khỏi lũ gấu.

But mostly, we have to persevere

Nhưng hơn cả, chúng tôi phải kiên trì

in spite of all the stuff stacked against us.

Mặc cho tất cả những thứ chồng chất lên chúng tôi.

And we have to follow our intuition and our experiences

Và chúng tôi phải nghe theo trực giác và kinh nghiệm của mình

and ask really good questions.

và biết đặt ra những câu hỏi.

And then we've got to gather our data and then go verify.

Sau đó chúng tôi phải thu thập dữ liệu và xác nhận chúng.

For me, I've conducted and published hundreds of experiments in the forest.

Đối với tôi, tôi đã thực hiện và công bố hàng trăm cuộc thí nghiệm trong rừng.

Some of my oldest experimental plantations are now over 30 years old.

Một vài trong số những vườn ươm lâu đời nhất của tôi hiện nay đã 30 năm tuổi rồi.

You can check them out.

Bạn có thể đến đến thăm chúng.

That's how forest science works.

Đó là cách mà khoa học rừng hoạt động.

So now I want to talk about the science.

Bây giờ tôi muốn nói về khoa học.

How were paper birch and Douglas fir communicating?

Bằng cách nào mà cây roi và cây linh sam trò chuyện với nhau?

Well, it turns out they were conversing not only in the language of carbon

Sự thật là chúng đã trao đổi không chỉ bằng ngôn ngữ cacbon

but also nitrogen and phosphorus

và còn thông qua ni-tơ và và phốt-pho

and water and defense signals and allele chemicals and hormones --

nước, những dấu hiệu phòng ngự, những hóa chất Alen và kích thích tố --

information.

những thông tin.

And you know, I have to tell you, before me, scientists had thought

Và bạn biết rồi đấy, tôi phải nói rằng, trước tôi, những nhà khoa học đã nghĩ rằng

that this belowground mutualistic symbiosis called a mycorrhiza

trong quá trình cộng sinh dưới đất ngầm này có một loài gọi là Mycorrhiza

was involved.

đã tham gia vào.

Mycorrhiza literally means "fungus root."

Mycorrhiza nghĩa là "nấm rễ cộng sinh".

You see their reproductive organs when you walk through the forest.

Các bạn sẽ thấy chúng sinh sôi nảy nở khi các bạn đi xuyên qua khu rừng.

They're the mushrooms.

Chúng là nấm.

The mushrooms, though, are just the tip of the iceberg,

Những cây nấm, thế nhưng, chỉ là bề nổi của tảng băng trôi mà thôi,

because coming out of those stems are fungal threads that form a mycelium,

bởi vì lấy ra từ những thân cây đó là những sợi nấm cấu tạo nên khuẩn ty thể

and that mycelium infects and colonizes the roots

và khuẩn ty thể đó ăn sâu và chiếm đóng rễ

of all the trees and plants.

của toàn bộ cây cối.

And where the fungal cells interact with the root cells,

Và ở nơi mà tế bào nấm tương tác với tế bào rễ,

there's a trade of carbon for nutrients,

diễn ra một sự trao đổi cacbon để lấy dinh dưỡng,

and that fungus gets those nutrients by growing through the soil

và nấm sẽ lấy chất dinh dưỡng đó bằng cách phát triển qua đất

and coating every soil particle.

và bao phủ lên mọi mẩu đất.

The web is so dense that there can be hundreds of kilometers of mycelium

Mạng lưới đó dày đặc đến nỗi mà có thể có hàng trăm ki-lô-mét khuẩn ty thể

under a single footstep.

chỉ bên dưới một bước chân.

And not only that, that mycelium connects different individuals in the forest,

Và không chỉ thế, khuẩn ty thể đó còn kết nối những cá thể khác trong khu rừng,

individuals not only of the same species but between species, like birch and fir,

những cá thể đó không chỉ cùng loài, mà còn là giữa các loài, như roi và linh sam

and it works kind of like the Internet.

và nó hoạt động tương tự như mạng Internet.

You see, like all networks,

Các bạn thấy đấy, như tất cả mạng lưới khác,

mycorrhizal networks have nodes and links.

mạng lưới nấm rễ cộng sinh cũng có những điểm giao và đường dẫn.

We made this map by examining the short sequences of DNA

Chúng tôi vẽ ra sơ đồ này bằng cách nghiên cứu những chuỗi DNA ngắn

of every tree and every fungal individual in a patch of Douglas fir forest.

của mọi cái cây và mọi cá thể nấm trong một mảnh rừng linh sam

In this picture, the circles represent the Douglas fir, or the nodes,

Trong bức hình này, những vòng tròn đại diện cho cây linh sam, hay những điểm giao

and the lines represent the interlinking fungal highways, or the links.

và những đường thẳng đại diện cho những con đường nấm nối nhau, hay những đường dẫn

The biggest, darkest nodes are the busiest nodes.

Những điểm giao lớn nhất, tối màu nhất là những điểm giao bận rộn nhất.

We call those hub trees,

Chúng tôi gọi chúng là những cây trung tâm,

or more fondly, mother trees,

hoặc trìu mến hơn, những cây mẹ,

because it turns out that those hub trees nurture their young,

bởi vì hóa ra những cây trung tâm đó nuôi dưỡng cây con,

the ones growing in the understory.

những cây sinh trưởng ở tầng dưới tán.

And if you can see those yellow dots,

Và nếu các bạn có thể thấy những chấm màu vàng ở kia,

those are the young seedlings that have established within the network

chúng là những cây con thành lập bên trong mạng lưới

of the old mother trees.

của những cây mẹ già hơn.

In a single forest, a mother tree can be connected to hundreds of other trees.

Trong mỗi khu rừng, một cây mẹ có thể được kết nối đến hàng trăm cây khác

And using our isotope tracers,

Và bằng việc sử dụng máy dò chất đồng vị,

we have found that mother trees

chúng tôi khám phá ra rằng những cây mẹ

will send their excess carbon through the mycorrhizal network

sẽ chuyển lượng cacbon thừa qua mạng lưới nấm rễ cộng sinh

to the understory seedlings,

đến những cây giống con ở tầng dưới tán,

and we've associated this with increased seedling survival

và chúng tôi lên kết điều này với vệc khả năng sống sót của cây con

by four times.

tăng đến bốn lần.

Now, we know we all favor our own children,

Mà, ta nhận thấy rằng tất thảy chúng ta luôn yêu thương con cái của mình,

and I wondered, could Douglas fir recognize its own kin,

và tôi tự hỏi, liệu cây linh sam có nhận ra họ hàng của nó,

like mama grizzly and her cub?

như gấu xám mẹ và gấu con không?

So we set about an experiment,

Nên chúng tôi đã thực hiện một thí nghiệm,

and we grew mother trees with kin and stranger's seedlings.

chúng tôi trồng cây những cây mẹ cùng với cây con của chúng và cây giống khác,

And it turns out they do recognize their kin.

Và hóa ra chúng vẫn nhận biết được họ hàng của mình.

Mother trees colonize their kin with bigger mycorrhizal networks.

Những cây mẹ chiếm đóng họ hàng của chúng với một mạng lưới nấm rễ cộng sinh lớn hơn

They send them more carbon below ground.

Chúng chuyển nhiều cacbon xuống đất ngầm hơn

They even reduce their own root competition

Chúng thậm chí còn hạn chế sự tranh giành giữa những cái rễ

to make elbow room for their kids.

để tạo nên một khoảng không gian cho con của chúng.

When mother trees are injured or dying,

Khi cây mẹ bị thương hoặc chết đi,

they also send messages of wisdom on to the next generation of seedlings.

chúng vẫn chuyển những thông điệp trí khôn đến thế hệ cây con sau

So we've used isotope tracing

Chúng tôi lại dùng máy dò chất đồng vị

to trace carbon moving from an injured mother tree

để dò cacbon di chuyển từ cây mẹ đang bị thương

down her trunk into the mycorrhizal network

xuống thân của nó đi vào mạng lưới nấm rễ cộng sinh

and into her neighboring seedlings,

và đến với cây con lân cận,

not only carbon but also defense signals.

không chỉ có cacbon mà còn có những tín hiệu phòng ngự.

And these two compounds

Và hai chất này

have increased the resistance of those seedlings to future stresses.

đã tăng sức đề kháng của những con đối với những căng thẳng trong tương lai

So trees talk.

Vậy nên những cái cây biết nói chuyện.

(Applause)

(Vỗ tay)

Thank you.

Cảm ơn.

Through back and forth conversations,

Thông qua những cuộc trò chuyện qua lại,

they increase the resilience of the whole community.

chúng làm tăng khả năng chống chọi của toàn bộ cộng đồng.

It probably reminds you of our own social communities,

Điều này có lẽ sẽ nhắc nhở bạn về cộng đồng,

and our families,

và gia đình của chúng ta,

well, at least some families.

à thì, ít nhất là một vài gia đình.

(Laughter)

(Cười)

So let's come back to the initial point.

Chúng ta hãy quay lại điểm xuất phát,

Forests aren't simply collections of trees,

Rừng không chỉ đơn giản là một nơi tập hợp rất nhiều cây,

they're complex systems with hubs and networks

mà chúng là hệ thống phức tạp hơn với những trung tâm và mạng lưới

that overlap and connect trees and allow them to communicate,

chồng chéo lên nhau, kết nối những cái cây và cho phép chúng trò chuyện

and they provide avenues for feedbacks and adaptation,

chúng cung cấp những con đường cho việc phản hồi và thích nghi,

and this makes the forest resilient.

và điều này làm khu rừng trở nên sôi nổi

That's because there are many hub trees and many overlapping networks.

Đó là bởi vì có rất nhiều cây mẹ và nhiều mạng lưới chồng chéo.

But they're also vulnerable,

Những chúng cũng rất dễ gặp nguy hiểm,

vulnerable not only to natural disturbances

nguy hiểm không chỉ từ việc bị quấy nhiễu bởi tự nhiên

like bark beetles that preferentially attack big old trees

như những con bọ cánh cứng thích tấn công những cây cổ thụ lớn

but high-grade logging and clear-cut logging.

mà còn từ việc chặt chọn lọc và chặt trắng.

You see, you can take out one or two hub trees,

Các bạn thấy đấy, các bạn có thể chặt một hoặc hai cây mẹ,

but there comes a tipping point,

nhưng điều gì cũng có giới hạn của nó,

because hub trees are not unlike rivets in an airplane.

bởi vì cây mẹ giống như những cái đinh của một chiếc máy bay.

You can take out one or two and the plane still flies,

Nếu các bạn tháo ra một hoặc hai cái, chiếc máy bay vẫn bay ngon lành,

but you take out one too many,

nhưng nếu bạn tháo ra quá nhiều,

or maybe that one holding on the wings,

hoặc tóm lấy cánh của nó,

and the whole system collapses.

toàn bộ hệ thống sẽ sụp đổ tức thì.

So now how are you thinking about forests? Differently?

Vậy bây giờ các bạn đang nghĩ gì về những khu rừng? Khác hơn rồi chứ?

(Audience) Yes.

(Khán giả) Đúng vậy.

Cool.

Tuyệt.

I'm glad.

Tôi rất vui.

So, remember I said earlier that I hoped that my research,

Vậy, nhớ lại những gì tôi nói trước đó rằng tôi hy vọng nghiên cứu của tôi,

my discoveries would change the way we practice forestry.

những khám phá của ôi sẽ thay đổi cách mọi người lợi dụng lâm nghiệp.

Well, I want to take a check on that 30 years later here in western Canada.

Tôi muốn kiếm tra 30 năm sau đó ở đây tại miền Tây Canada này.

This is about 100 kilometers to the west of us,

Nơi này cách chúng ta khoảng 100 ki-lô-mét về phía Tây,

just on the border of Banff National Park.

ngay trên rìa Công Viên Quốc Gia Banff

That's a lot of clear-cuts.

Toàn là đồi trọc.

It's not so pristine.

Nó không còn nguyên vẹn nữa.

In 2014, the World Resources Institute reported that Canada in the past decade

Vào năm 2014, Viện Tài nguyên Thế giới báo cáo rằng Canada trong 10 năm trở lại đây

has had the highest forest disturbance rate of any country worldwide,

có tỉ lệ nạn phá rừng cao hơn bất cứ nơi nào trên thế giới,

and I bet you thought it was Brazil.

và tôi cá rằng các bạn đã nghĩ đó là Brazil.

In Canada, it's 3.6 percent per year.

Ở Canada, tỉ lệ là 3.6% mỗi năm.

Now, by my estimation, that's about four times the rate that is sustainable.

Bây giờ, theo đánh giá của tôi, nó gấp bốn lần tỉ lệ bền vững.

Now, massive disturbance at this scale is known to affect hydrological cycles,

Mà sự phá hoại hàng loạt ở phạm vi này được cho rằng sẽ ảnh hưởng đến chu kỳ thủy văn,

degrade wildlife habitat,

làm xuống cấp môi trường hoang dã tự nhiên,

and emit greenhouse gases back into the atmosphere,

và thải ra khí nhà kính vào tầng khí quyển,

which creates more disturbance and more tree diebacks.

cái mà sẽ gây nên nên nhiều sự tàn phá hơn và nhiều cây bị chết mầm non hơn nữa

Not only that, we're continuing to plant one or two species

Không chỉ vậy, chúng ta vẫn tiếp tục trồng một hoặc hai loài

and weed out the aspens and birches.

và chặt sạch tất cả những cây dương lá rung và cây roi.

These simplified forests lack complexity,

Những khu rừng bị đơn giản hóa như vậy thiếu sự đa dạng,

and they're really vulnerable to infections and bugs.

và chúng dễ bị nhiễm bệnh và côn trùng tấn công

And as climate changes,

Và khi khí hậu biến đổi,

this is creating a perfect storm

sẽ gây nên một trận cuồng phong

for extreme events, like the massive mountain pine beetle outbreak

của những sự kiện kinh hoàng, như sự bùng nổ của bọ cánh cứng đục gỗ thông

that just swept across North America,

đã càn quét toàn bộ vùng Bắc Mỹ,

or that megafire in the last couple months in Alberta.

hay vụ hỏa hoạn trong một vài tháng gần đây ở Alberta

So I want to come back to my final question:

Vậy tôi muốn quay lại câu hỏi cuối cùng:

instead of weakening our forests,

thay vì làm suy tàn những khu rừng,

how can we reinforce them and help them deal with climate change?

làm thế nào ta có thể củng cố lại chúng và giúp chúng đương đầu với sự biến đổi khí hậu?

Well, you know, the great thing about forests as complex systems

Các bạn biết đấy, điều vĩ đại ở những khu rừng và cũng là những hệ thống phức tạp

is they have enormous capacity to self-heal.

đó là việc chúng có một khả năng tự chữa lành cực kì mạnh mẽ.

In our recent experiments,

Trong những cuộc thí nghiệm gần đây,

we found with patch-cutting and retention of hub trees

Chúng tôi nhận ra, với việc cắt mảnh và sự duy trì của cây mẹ

and regeneration to a diversity of species and genes and genotypes

và sự tái sinh cho sự đa dạng loài, gen và kiểu gen

that these mycorrhizal networks, they recover really rapidly.

rằng những mạng lưới nấm rễ cộng sinh này, phục hồi rất nhanh chóng.

So with this in mind, I want to leave you with four simple solutions.

Với ý tưởng này, tôi muốn chỉ cho bạn 4 giải pháp đơn giản sau đây.

And we can't kid ourselves that these are too complicated to act on.

Chúng ta không thể lừa phỉnh chính mình rằng chúng quá phức tạp để thực hiện.

First, we all need to get out in the forest.

Đầu tiên, ta đều cần phải đi ra khỏi những khu rừng

We need to reestablish local involvement in our own forests.

Ta cần phải tái thiết sự can thiệp địa phương vào khu rừng của chính chúng ta.

You see, most of our forests now

Các bạn thấy đấy, hầu hết những khu rừng bây giờ

are managed using a one-size-fits-all approach,

được quản lí theo phương pháp một cách áp dụng cho tất cả,

but good forest stewardship requires knowledge of local conditions.

nhưng khả năng quản lí rừng tốt đòi hỏi phải có kiến thức về điều kiện địa phương.

Second, we need to save our old-growth forests.

Thứ hai, ta cần bảo vệ lấy những khu rừng già.

These are the repositories of genes and mother trees and mycorrhizal networks.

Chúng là những kho gen, cây mẹ và mạng lưới nấm rễ cộng sinh.

So this means less cutting.

Đồng nghĩa với việc giảm chặt rừng.

I don't mean no cutting, but less cutting.

Ý tôi không phải cấm chặt, mà là hạn chế đi

And third, when we do cut,

Và thứ ba, khi chúng ta chặt cây,

we need to save the legacies,

chúng ta phải bảo vệ di sản,

the mother trees and networks,

những cây mẹ và mạng lưới,

and the wood, the genes,

và gỗ, những bộ gen,

so they can pass their wisdom onto the next generation of trees

để chúng có thể truyền lại trí khôn cho thế hệ cây con sau

so they can withstand the future stresses coming down the road.

để chúng có thể chống chọi với những căng thẳng trong tương lai đang đến gần

We need to be conservationists.

Ta cần phải trở thành những người bảo vệ môi trường thiên nhiên.

And finally, fourthly and finally,

Và cuối cùng, thứ tư và cũng là điều cuối cùng,

we need to regenerate our forests with a diversity of species

ta cần phải tái tạo lại những khu rừng với sự đa dạng loài,

and genotypes and structures

kiểu gen và kết cấu

by planting and allowing natural regeneration.

bằng cách trồng và để cho sự tái tạo tự nhiên diễn ra.

We have to give Mother Nature the tools she needs

Ta cần phải cung cấp cho Mẹ Thiên Nhiên những công cụ cần thiết

to use her intelligence to self-heal.

để sử dụng trí thông minh của bà cho việc tự chữa lành.

And we need to remember that forests aren't just a bunch of trees

Và ta cần phải nhớ rằng những khu rừng không chỉ là một đống cây

competing with each other,

đấu đá lẫn nhau,

they're supercooperators.

chúng còn là những siêu cộng tác.

So back to Jigs.

Bây giờ quay lại với Jigs.

Jigs's fall into the outhouse showed me this other world,

Cú ngã của Jigs ở ngôi nhà phụ đã chỉ cho tôi thấy thế giới khác này,

and it changed my view of forests.

và nó đã thay đổi cái nhìn của tôi về những khu rừng.

I hope today to have changed how you think about forests.

Tôi hy vọng ngày hôm nay đã thay đổi cách các bạn nghĩ về những khu rừng.

Thank you.

Cảm ơn các bạn.

(Applause)

(Vỗ tay)