Jonas Eliasson: How to solve traffic jams

Jonas Eliasson: Làm thế nào để giải quyết tắc nghẽn giao thông.

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Translator: Hong Nguyen Reviewer: Trang Do

Hi. I'm here to talk about congestion,

Xin chào. Tôi ở đây để nói về sự tắc nghẽn

namely road congestion.

được gọi tên là tắc đường.

Road congestion is a pervasive phenomenon.

Tắc đường là một hiện tượng mang tính chất lan toả

It exists in basically all of the cities all around the world,

Về cơ bản nó tồn tại ở tất cả các thành phố trên khắp thế giới

which is a little bit surprising when you think about it.

điều này có chút xíu ngạc nhiên khi các bạn nghĩ về nó.

I mean, think about how different cities are, actually.

Ý của tôi thực chất là, nghĩ về các thành phố khác nhau như thế nào

I mean, you have the typical European cities,

ý của tôi là, các bạn có các thành phố Châu Âu điển hình

with a dense urban core, good public transportation

với trung tâm thành thị đông đúc và phương tiện công cộng tốt

mostly, not a lot of road capacity.

đa phần là thế, chứ không phải là rất nhiều không gian đường phố

But then, on the other hand, you have the American cities.

Nhưng bạn cũng có những thành phố kiểu Mỹ

It's moving by itself, okay.

Nó tự mình di chuyển.

Anyway, the American cities:

Dù sao đi nữa, các thành phố kiểu Mỹ là:

lots of roads dispersed over large areas,

vô vàn các con đường tỏa đi nhiều hướng khác nhau trong không gian rộng lớn,

almost no public transportation.

gần như không có phương tiện giao thông công cộng.

And then you have the emerging world cities,

Và chúng ta có những thành phố mới nổi

with a mixed variety of vehicles,

với sự pha trộn của đủ loại phương tiện,

mixed land-use patterns, also rather dispersed

sự pha trộn của các làn đường, và cũng phân tán hơn

but often with a very dense urban core.

nhưng thường là những trung tâm thành thị rất đông đúc

And traffic planners all around the world have tried

Và những nhà hoạch định giao thông trên khắp thế giới đã và đang thử

lots of different measures: dense cities or dispersed cities,

rất nhiều cách định lượng khác nhau: đô thị đông đức hay đô thị phân tán

lots of roads or lots of public transport

vô vàn còn đường hay vô vàn phương tiện giao thông công cộng

or lots of bike lanes or more information,

hay rất nhiều tuyến đường xe đạp hoặc nhiều thông tin khác

or lots of different things, but nothing seems to work.

và rất nhiều điều khác nữa, nhưng dường như không có phương án nào hoạt động.

But all of these attempts have one thing in common.

Nhưng tất cả những nỗ lực ấy có một điểm chung

They're basically attempts at figuring out

Chúng cơ bản tập trung vào tìm ra

what people should do instead of rush hour car driving.

mọi người nên làn gì thay vì lái xe vào giờ cao điểm

They're essentially, to a point, attempts at planning

Những nỗ lực đó là cần thiết, đi thẳng vào vấn đề, để hoạch định

what other people should do, planning their life for them.

mọi người nên làm gì, hoạch đình cuộc sống của họ.

Now, planning a complex social system

hoạch định một hệ thống xã hội phức tạp

is a very hard thing to do, and let me tell you a story.

là một điều khó để làm, và để tôi kể cho các bạn nghe một câu chuyện.

Back in 1989, when the Berlin Wall fell,

Quay trở về năm 1989, khi thành Berlin sụp đổ

an urban planner in London got a phone call

một nhà hoạch định đô thị ở Luân Đôn nhận một cuộc gọi

from a colleague in Moscow saying, basically,

từ một người đồng nghiêp ở Moscow nói đại khái là

"Hi, this is Vladimir. I'd like to know,

"Chào, Vladimir đây. Tôi muốn biết,

who's in charge of London's bread supply?"

Ai quản lý viêc cung cấp bánh mì của Luân Đôn?"

And the urban planner in London goes,

Và nhà hoạch định ở London nói:

"What do you mean, who's in charge of London's —

"Ý của ông là gì, ai quản lý (việc cung cấp bánh mì) của London-

I mean, no one is in charge."

Ý tôi là, không ai hết."

"Oh, but surely someone must be in charge.

"Oh, nhưng chắc phải có ai đó chứ.

I mean, it's a very complicated system. Someone must control all of this."

Ý của tôi là, nó là một hệ thống phức tạp. Phải có một ai đó kiểm soát nó"

"No. No. No one is in charge.

"Không. Không. Không ai hết mà.

I mean, it basically -- I haven't really thought of it.

Ý tôi là, thật ra,--Tôi chưa bao giờ thực sự nghĩ đến nó.

It basically organizes itself."

Nó tự quản lý hoạt động bằng bản thân nó."

It organizes itself.

Nó tự hình thành.

That's an example of a complex social system

Đó là một ví dụ về một hệ thống xã hội phức tạp

which has the ability of self-organizing,

nó có khẳ năng tự tổ chức

and this is a very deep insight.

và đây thực sự là một cái nhìn sâu sắc.

When you try to solve really complex social problems,

Khi bạn cố giải quyết những vấn đề xã hội phức tạp,

the right thing to do is most of the time

điều đúng đắn phải làm là

to create the incentives.

tạo ra sự khuyến khích.

You don't plan the details,

Bạn không lên kế hoạch các tiểu tiết,

and people will figure out what to do,

và mọi người sẽ tìm ra phải làm gì,

how to adapt to this new framework.

làm thế nào để thích nghi với khuôn khổ mới

And let's now look at how we can use this insight

Và bây giờ hãy xem làm thế nào chúng ta có thể sử dụng nhận thức này

to combat road congestion.

để xử lý vấn đề tắc đường

This is a map of Stockholm, my hometown.

Đây là bản đồ của Stockholm, quê hương tôi.

Now, Stockholm is a medium-sized city, roughly two million people,

Stockholm là một thành phố có diện tích trung bình, có khoảng 2 triệu người,

but Stockholm also has lots of water and lots of water

nhưng Stockholm có rất nhiều rất nhiều nước

means lots of bridges -- narrow bridges, old bridges --

bằng nghĩa với việc có rất nhiều cây cầu- những cây cầu nhỏ hoặc cũ-

which means lots of road congestion.

điều đó có nghĩa tắc đường xảy ra rất nhiều

And these red dots show the most congested parts,

Và những chấm đỏ này chỉ ra những phần tắc đường nhiều nhất

which are the bridges that lead into the inner city.

đó cũng chính là những cây cầu dẫn tới trung tâm thành phố

And then someone came up with the idea that,

Và có người đã đưa ra ý kiến rằng,

apart from good public transport,

ngoại trừ việc có phương tiện giao thông công cộng tốt

apart from spending money on roads,

ngoại trừ việc dùng tiền để xây dựng các con đường

let's try to charge drivers one or two euros at these bottlenecks.

hãy thử thu phí các lãi xe từ 1 đến 2 euros ở những điểm tắc nghẽn này.

Now, one or two euros, that isn't really a lot of money,

1-2 euros, đó không phải là một số tiền lớn,

I mean compared to parking charges and running costs, etc.,

Ý tôi là so sánh với tiền đỗ xe, và các chi phí khác, vân vân.,

so you would probably expect that car drivers

cho nên bạn có thể đoán là các lái xe

wouldn't really react to this fairly small charge.

sẽ không phản ứng gì với số phí nhỏ này

You would be wrong.

Bạn đã sai.

One or two euros was enough to make 20 percent of cars

1-2 euros đủ để làm 20% số lượng ô tô

disappear from rush hours.

biến mất trong giờ cao điểm.

Now, 20 percent, well, that's a fairly huge figure, you might think,

20%, nó là một con số khá khổng lồ, bạn có thể nghĩ,

but you've still got 80 percent left of the problem, right?

nhưng chúng ta vẫn còn 80% của vấn đề, đúng không?

Because you still have 80 percent of the traffic.

Bởi bạn vẫn còn 80% tham gia giao thông.

Now, that's also wrong, because traffic happens to be

Và điều đó cũng sai, bởi giao thông diễn ra

a nonlinear phenomenon, meaning that

là một hiện tượng phi tuyến tính, có nghĩa ra

once you reach above a certain capacity threshold

khi bạn đạt tới một ngưỡng không gian nhất định nào đó

then congestion starts to increase really, really rapidly.

thì sự tắc nghẽn bắt đầu gia tăng rất nhanh.

But fortunately, it also works the other way around.

Nhưng may mắn thay, điều này cũng xảy ra ở chiều hướng ngược lại.

If you can reduce traffic even somewhat, then congestion

Nếu bạn có thể giảm lượng giao thông như thế nào đó, thì sự nghẽn

will go down much faster than you might think.

sẽ giảm nhanh hơn mức bạn nghĩ.

Now, congestion charges were introduced in Stockholm

Vậy phí tắc nghẽn đã được ban hành ở Stockholm

on January 3, 2006, and the first picture here is a picture

vào ngày 3 tháng 1, 2006, và đây là bức tranh đầu tiên

of Stockholm, one of the typical streets, January 2.

ở Stockholm, một trong những tuyến đường điển hình, ngày 2 tháng 1

The first day with the congestion charges looked like this.

Ngày đầu tiên với thu phí tắc được trông như thế này

This is what happens when you take away

Đây là những gì đã diễn ra khi bạn giảm

20 percent of the cars from the streets.

20% số lượng ô tô trên các con đường

You really reduce congestion quite substantially.

Bạn thực sự giảm sự tắc nghẽn một cách đáng kể.

But, well, as I said, I mean, car drivers adapt, right?

Nhưng, như tôi đã nói, các lái xe thích nghi, đúng không?

So after a while they would all come back because they

Vây, sau đó một thời gian, họ sẽ trở lại bởi họ

have sort of gotten used to charges.

bởi họ phần nào cũng quen với việc thu phí này.

Wrong again. It's now six and a half years ago

Lại sai nữa. Đã sáu năm rưỡi

since the congestion charges were introduced in Stockholm,

kể từ khi phí tắc nghẽn được giới thiệu ở Stockholm,

and we basically have the same low traffic levels still.

và chúng ta cơ bản vẫn duy trì được lượng giao thông mức độ thấp.

But you see, there's an interesting gap here in the time series

Nhưng như các bạn thấy, ở đây có một bản đồ rất thú vị trong chuỗi thời gian

in 2007.

vào năm 2007.

Well, the thing is that, the congestion charges,

Vấn đề là, phí tắc nghẽn,

they were introduced first as a trial, so they were introduced

đã được giới thiệu lần đầu như một phép thử, vì vậy nó đã được đưa ra

in January and then abolished again at the end of July,

vào tháng 1 và bị bãi bỏ lại vào cuối tháng 6,

followed by a referendum, and then they were reintroduced

theo trưng cầu dân ý, và sau đó nó lại được đưa ra một lần nữa

again in 2007, which of course was a wonderful scientific opportunity.

vào năm 2007, thực sự là một cơ hội khoa học tuyệt với.

I mean, this was a really fun experiment to start with,

Ý của tôi là, đó thực sự là một thử nghiệm thú vị để bắt đầu,

and we actually got to do it twice.

và chúng ta phải làm nó 2 lần

And personally, I would like to do this every once a year or so,

Và theo ý của riêng tôi, tôi muốn thực thi nó(phí tắc nghẽn) mỗi năm một lần hoặc tương tự vậy,

but they won't let me do that.

nhưng họ không để tôi làm như thế.

But it was fun anyway.

Nhưng dù sao nó cũng rất thú vị.

So, we followed up. What happened?

Chúng tôi theo sau đó. Điều gì đã xảy ra?

This is the last day with the congestion charges, July 31,

Đây là ngày cuối cùng của luật thu phí tắc nghẽn, 31 tháng 7

and you see the same street but now it's summer,

và bạn đang thấy cùng một con đường, nhưng vào mùa hè

and summer in Stockholm is a very nice

và mùa hè ở Stockholm khoảng thời gian rất đẹp

and light time of the year,

khoảng thời gian nhẹ nhàng của năm,

and the first day without the congestion charges

và ngày đầu tiền không còn thu phí tắc nghẽn

looked like this.

trông như thế này.

All the cars were back again, and you even have to admire

Tất cả ô tô đã trở lại, và bạn thậm chí còn phải ngưỡng mộ

the car drivers. They adapt so extremely quickly.

các lại xe. Họ thích nghi quá nhanh.

The first day they all came back.

Ngày đầu tiên tất cả quay trở lại.

And this effect hanged on. So 2007 figures looked like this.

Và hậu quả của nó kéo dài. Và biểu đồ năm 2007 trông như thế này.

Now these traffic figures are really exciting

Và biểu đồ giao thông thực sự là thú vị

and a little bit surprising and very useful to know,

và có một chút ngạc nhiên và rất hữu ích để biết,

but I would say that the most surprising slide here

cái slide đáng ngạc nhiên nhất ở đây

I'm going to show you today is not this one. It's this one.

cái tôi sẽ cho các bạn xem hôm nay không phải là cái này. Là cái này cơ.

This shows public support for congestion pricing of Stockholm,

Nó cho ta thấy sự ủng hộ của cộng đồng với việc thu phí tắc nghẽn ở Stockholm,

and you see that when congestion pricing were introduced

và bạn thấy rằng khi thu phí tắc nghẽn được giới thiệu

in the beginning of Spring 2006, people were fiercely against it.

vào đầu năm 2006, mọi người đã chống lại nó một cách gay gắt

Seventy percent of the population didn't want this.

70% dân số không muốn nó.

But what happened when the congestion charges

Nhưng điều đã xảy ra với lệ phí tắc nghẽn

were there is not what you would expect, that people hated it more and more.

không phải điều mà bạn trông đợi, bạn sẽ ghét nó nhiều hơn

No, on the contrary, they changed, up to a point

không, trái lại, họ đã thay đổi, lên tới mức

where we now have 70 percent support for keeping the charges,

mà chúng ta có tới 70% ủng hộ cho việc tiếp tục thu phí

meaning that -- I mean, let me repeat that:

có nghĩa rằng--Ý của tôi là, hãy để tôi nhắc lại một lần nữa

70 percent of the population in Stockholm

70% dân số ở Stokholm

want to keep a price for something that used to be free.

muốn duy trì lệ phí cho một điều mà đã từng miễn phí

Okay. So why can that be? Why is that?

Vậy làm sao nó có thể như thế? Tại sao lại vậy?

Well, think about it this way. Who changed?

Hãy nghĩ về nó theo cách này. Ai đã thay đổi?

I mean, the 20 percent of the car drivers that disappeared,

20% các lại xe biến mất,

surely they must be discontent in a way.

Chắc chắn họ phải phẫn nộ với cách này

And where did they go? If we can understand this,

Và họ đã đi đâu? Nếu chúng ta hiểu điều này

then maybe we can figure out how people can be so happy with this.

thì chúng ta có thể hiểu được làm thế nào mọi người lại hài lòng với nó.

Well, so we did this huge interview survey

Vậy chúng tôi làm một cuộc điều tra lớn

with lots of travel services, and tried to figure out

với rất nhiều dịch vụ du lịch, và cố để hiểu

who changed, and where did they go?

ai đã thay đổi, và họ đi đâu?

And it turned out that they don't know themselves. (Laughter)

Và kết quả là chính họ cũng không biết. (Cười)

For some reason, the car drivers are --

Vì lý do nào đó, mà các lái xe =

they are confident they actually drive the same way that they used to do.

họ tin, họ vẫn đi con đường mà họ vẫn đi

And why is that? It's because that travel patterns

Tại sao lai như vây? Bởi vì những thành phần tham gia giao thông

are much less stable than you might think.

không ổn đinh như bạn tưởng.

Each day, people make new decisions, and people change

Mỗi ngày, mọi người lại ra một quyết định mới, và mọi người đổi thay

and the world changes around them, and each day

và thể giới thay đổi xung quanh họ, mỗi ngày

all of these decisions are sort of nudged ever so slightly

tất cả những quyết đinh ấy như một cú huých nhẹ

away from rush hour car driving

khỏi giờ cao điểm

in a way that people don't even notice.

theo cách mà ngay cả họ cũng không chú ý.

They're not even aware of this themselves.

chính họ cũng không tự nhận thức được điều đó.

And the other question, who changed their mind?

Và câu hỏi khác, ai đã thay đổi cách suy nghĩ của họ?

Who changed their opinion, and why?

Ai đã thay đổi ý kiến của họ, và tại sao?

So we did another interview survey, tried to figure out

Vì thế chúng tôi làm một cuộc điều tra khác, cố để hiểu

why people changed their mind, and what type of group changed their minds?

tại sao họ thay đổi, và nhưng nhóm người nào thay đổi?

And after analyzing the answers, it turned out that

Sau khi phân tích câu trả lời, kết quả là

more than half of them believe that they haven't changed their minds.

hơn nửa trong số họ tin rằng họ đã không thay đổi ý kiến.

They're actually confident that they have

Thực sự họ tự tin rằng họ

liked congestion pricing all along.

luôn thích lệ phí tắc nghẽn ngay từ đầu đến bây giờ

Which means that we are now in a position

Điều này có nghĩa, chúng ta đang ở một vị trí

where we have reduced traffic across this toll cordon

chúng ta đã giảm lượng giao thông

with 20 percent, and reduced congestion by enormous numbers,

20% và giảm một lượng tắc nghẽn đáng kể

and people aren't even aware that they have changed,

và mọi người thậm chí không nhận thức là họ thay đổi

and they honestly believe that they have liked this all along.

và họ thực tự tin rằng, họ thích nó từ đầu.

This is the power of nudges when trying to solve

Đây là sức mạnh của một những cái huých khi cố gắng giải quyết

complex social problems, and when you do that,

những vấn đề phức tạp của xã hôi, và khi nào bạn làm điều đó,

you shouldn't try to tell people how to adapt.

bạn không nên cố nói với mọi người rằng làm thế nào để thích nghi.

You should just nudge them in the right direction.

bạn nên chỉ đẩy họ theo hướng đúng.

And if you do it right,

Và nếu bạn làm điều đó đúng,

people will actually embrace the change,

mọi người sẽ thực sự dám thay đổi,

and if you do it right, people will actually even like it.

và nếu bạn làm đúng, mọi người thậm chí sẽ thích nó.

Thank you. (Applause)

Cảm ơn. (Vỗ tay)