A Saudi, an Indian and an Iranian walk into a Qatari bar ... | Maz Jobrani | TED

Maz Jobrani: Một người Saudi, một người Ấn Độ và một người Iran đi vào một quán ba Qatar

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Translator: Sonny Sasha Reviewer: Lien Hoang

Hello, Doha. Hello!

Xin chào Doha, xin chào. Salaam alaikum.

Salaam alaikum.

I love coming to Doha. It's such an international place.

Tôi rất thích thăm Doha. Doha đúng là một thành phố quốc tế.

It feels like the United Nations here.

Tôi cảm giác như cả Liên hợp quốc đang ở đây.

You land at the airport, and you're welcomed by an Indian lady

Bạn hạ cánh ở sân bay và được một cô gái Ấn Độ đón tiếp

who takes you to Al Maha Services, where you meet a Filipino lady

cô ấy sẽ dấn bạn tới dịch vụ Al Maha, ở đó bạn sẽ gặp một cô gái Phillippines

who hands you off to a South African lady

rồi cô ấy chuyển bạn cho một cô gái Nam Phi

cô này lại đưa bạn qua bạn tới một người Hàn Quốc và anh chàng này

who then takes you to a Korean

who takes you to a Pakistani guy with the luggage

đưa bạn đến chỗ anh chàng Pakistan giúp khuân hành lí

who takes you to the car with a Sri Lankan.

anh này lại đưa bạn ra xe với một tài xế người Sri Lanka.

You go to the hotel and you check in. There's a Lebanese.

Bạn đến khách sạn và làm thủ tập nhập phòng. Ở đó có một người Libăng.

Yeah? And then a Swedish guy showed me my room.

Và rồi một chàng Thụy Điển dẫn tôi lên phòng.

I said, "Where are the Qataris?"

Tôi nói "Thế người Qatar đâu hết rồi?" (Cười)

(Laughter)

(Applause)

(Vỗ tay)

They said, "No, no, it's too hot. They come out later. They're smart."

Họ nói "Không không, trời nóng quá. Một lúc nữa họ mới ra đường. Họ khôn lắm."

(Cười) "Họ biết đấy."

"They know."

(Laughter)

And of course, it's growing so fast, sometimes there's growing pains.

Và dĩ nhiên nó phát triển quá nhanh, đôi lúc có những nỗi đau cũng lớn dần lên.

You know, like sometimes you run into people

Bạn biết đấy, đôi khi bạn gặp những người mà bạn cho rằng

that you think know the city well, but they don't know it that well.

biết thành phố rất rõ, nhưng thật ra họ chẳng biết gì.

My Indian cab driver showed up at the W,

Tài xế taxi Ấn Độ của tôi đến khách sạn W,

vàt tôi nhờ anh đưa mình đến Sheraton,

and I asked him to take me to the Sheraton,

and he said, "No problem, sir."

và anh ta nói "Không vấn đề gì."

And then we sat there for two minutes.

Và rồi chúng tôi ngồi đó trong 2 phút.

I said, "What's wrong?" He said, "One problem, sir."

Tôi hỏi "Có chuyện gì vậy?", anh ta trả lời "Có một vấn đề, thưa ông."

(Laughter)

I said, "What?" He goes, "Where is it?"

Tôi hỏi "Vấn đề gì?" và anh ta nói "Nó nằm ở đâu?"

(Laughter)

(Cười)

I go, "You're the driver, you should know."

Tôi nói "Anh là tài xế, anh phải biết chứ." Anh ta bảo rằng "Không, tôi mới tới."

He goes, "No, I just arrived, sir."

I go, "You just arrived at the W?" "No, I just arrived in Doha, sir."

"Anh vừa tới khách sạn W?" "Không, tôi mới tới Doha, thưa ông.

(Laughter)

Tôi đang trên đường về nhà từ sân bay. Tôi nhận được việc

"I was on my way home from the airport,

I got a job. I'm working already."

và tôi bắt đầu làm ngay rồi."

(Laughter)

He goes, "Sir, why don't you drive?"

Anh ta bảo "Thưa ông, sao ông không thử lái?"

(Laughter)

"I don't know where we're going."

Tôi nói "Tôi không biết chúng ta đang đi đâu".

"Neither do I. It will be an adventure, sir."

"Tôi cũng không. Sẽ là một chuyến phiêu lưu đây."

(Laughter)

The Middle East has been an adventure the past couple of years.

Và quả thật như vậy. Trung Đông là vốn đúng là một chuyến phiêu lưu trong vài năm gần đây.

It is going crazy with the Arab Spring and revolution and all this.

Trung Đông đang nhộn nhạo với mùa xuân Ả rập

các cuộc cách mạng và đủ thứ nữa. Ở đây có ai đến từ Libăng không?

Are there any Lebanese here tonight, by applause?

Nếu là người Libăng xin hãy vỗ tay (Vỗ tay)

(Cheering)

Lebanese, yeah.

Vâng. Trung Đông đang phát điên.

The Middle East is going crazy.

You know the Middle East is going crazy

Dấu hiệu nhận biết là

when Lebanon is the most peaceful place in the region.

đến Libăng còn trở thành nơi êm dịu nhất trong khu vực được.

(Cười) (Vỗ tay)

(Laughter) (Applause)

Ai có thể ngờ? Ôi trời ơi.

Who would have thought?

(Laughter)

Oh my gosh.

Không. Có những vấn đề nghiêm trọng trong khu vực này

No, there's serious issues in the region.

mà một số người không muốn nhắc đến. Nhưng tôi sẽ làm điều đó tại đây trong tối nay

Some people don't want to talk about them. I'm here to talk about them tonight.

Ladies and gentlemen of the Middle East, here's a serious issue.

Thưa quý ông quý bà của Trung Đông,

đây là một vấn đề nghiêm trọng. Khi ta thấy nhau

When we see each other, when we say hello,

chúng ta chào nhau, ta sẽ hôn nhau bao nhiêu cái?

how many kisses are we going to do?

(Laughter)

Every country is different and it's confusing, okay?

Mỗi nước mỗi khác và điều đó thật loạn đúng không?

Ở Libăng , người ta trao 3 cái. Ở Ai Cập là hai.

In Lebanon, they do three.

In Egypt, they do two.

I was in Lebanon, I got used to three.

Tôi đã ở Libăng, tôi quen hôn 3 cái.

Khi tôi đến Ai Cập và chào cái anh chàng Ai Cập này

I went to Egypt. I went to say hello to this one Egyptian guy,

I went, one, two. I went for three --

Tôi hôn một, hai. Ba cái. Anh ta không thích cho lắm.

He wasn't into it.

(Laughter)

(Cười)

I told him, I said, "No, no, I was just in Lebanon."

Tôi bèn bảo rằng "Không không, Tôi vừa từ Libăng tới"

Anh ta bảo "Tôi không quan tâm anh đã ở đâu. Anh hãy ở nơi anh đang ở."

He goes, "I don't care where you were. You just stay where you are, please."

(Laughter) (Applause)

Tôi đến Ả rập Saudi. Ở đó người ta hôn 1, 2

I went to Saudi Arabia.

In Saudi Arabia, they go one, two, and then they stay on the same side:

và rồi cùng một bên má - 3, 4, 5, 6

three, four, five, six, seven, eight, nine,

7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.

10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18 --

(Laughter)

(Cười)

Next time you see a Saudi, look closely.

Lần tới bạn thấy một người Ả rập Saudi, nhìn thật kĩ. Đầu họ hơi bị vẹo một chút.

They're just a little bit tilted.

(Laughter)

"Abdul, are you okay?"

"Abdul, anh ổn chứ?" "Vâng, tôi mất nửa tiếng để chào hỏi

"I was saying hello for half an hour. I'll be all right."

và tôi sẽ ổn thôi".

(Laughter)

Qataris, you guys do the nose to nose.

Người Qatar, các bạn chạm mũi

Why is that? Are you too tired to go all the way around?

Tại sao như vậy? Quay từ má bên này sang bên kia mệt quá à?

(Laughter)

"Habibi, it's so hot. Just come here for a second. Say hello.

"Habibi, trời nóng quá. Hãy đến đây vài một tí. Chào tớ một tiếng.

Hello, Habibi. Just don't move. Just stay there, please.

Xin chào, Habibi, Đừng cử động. Xin hãy ở yên đó.

I need to rest."

Tớ cần phải nghỉ mệt".

(Laughter)

Iranians, sometimes we do two, sometimes we do three.

Mỗi nước - người Iran, đôi khi chúng tôi hôn 2 cái, đôi khi 3 cái.

A friend of mine explained to me, before the '79 revolution, it was two.

Một người bạn của tôi giải thích rằng trước cuộc cách mạng năm 79

là 2, và sau cuộc cách mạng là 3.

(Laughter)

After the revolution, three.

So with Iranians, you can tell whose side the person is on

Cho nên với người Iran, bạn có thể biết người ta theo bên nào

dựa vào số hôn người ta trao cho bạn.

based on the number of kisses they give you.

Nếu bạn hôn một, hai, ba cái -- "Tớ không tin được cậu ủng hộ chế độ này

Yeah, if you go one, two, three -- "I can't believe you support this regime!"

(Laughter)

với 3 cái hôn của cậu."

"With your three kisses."

(Laughter)

Nhưng không, thật sự là được ở đây là một dịp rất thú vị,

But no, guys, really, it is exciting to be here,

and like I said, you guys are doing a lot culturally,

và như tôi đã nói, các bạn đang làm rất nhiều về văn hóa,

you know, and it's amazing,

bạn biết đấy, nó rất tuyệt vời, và nó giúp thay đổi hình ảnh

and it helps change the image of the Middle East in the West.

của Trung Đông trong con mắt phương Tây. Nhiều người Mỹ

A lot of Americans don't know a lot about us, about the Middle East.

không biết nhiều về chúng ta, về Trung Đông.

I'm Iranian and American. I'm there. I know, I've traveled here.

Tôi là người Iran và Mỹ. Tôi đã du lịch tới đó. Tôi ở đó. Tôi biết.

There's so much, we laugh, right?

Có rất nhiều thứ, chúng ta cười, phải không?

People don't know we laugh.

Người ta không biết chúng ta cười. Khi tôi thực hiện làm tour lưu diễn hài Axis of Evil (Trục Đen Tối)

When I did the Axis of Evil comedy tour, it came out on Comedy Central,

nó được chiếu trên kênh Comeday Central, tôi lên mạng

I went online to see what people were saying.

để xem mọi người bàn luận gì về nó. Tôi tìm đến một trang web bảo thủ

I ended up on a conservative website.

One guy wrote another guy. He said, "I never knew these people laughed."

Một anh chàng viết rằng "Tôi không hề biết rằng những người này cũng cười."

Think about it. You never see us laughing in American film or television, right?

Hãy nghĩ mà xem. Bạn chưa bao giờ thấy chúng ta cười trong phim hay truyền hình Mỹ, đúng không?

Có khi là giống một tên ác nhân "Wuhahaha, wuhahaha" (Cười)

Maybe like an evil laugh: "Wuhahaha."

(Laughter)

"I will kill you in the name of Allah, wuhahahahaha."

Tôi sẽ giết bạn vì danh nghĩa Allah, wuhahaha".

(Laughter)

nhưng chưa bao giờ "ha ha ha ha ha."

But never like, "Ha ha ha ha la."

(Laughter)

We like to laugh. We like to celebrate life.

Chúng ta thích cười và ăn mừng cuộc sống.

And I wish more Americans would travel here.

Và tôi ước rằng nhiều người Mỹ sẽ du lịch đến đây. Tôi luôn khuyến khích các bạn mình:

I always encourage my friends:

Hãy du lịch, nhìn tận mắt Trung Đông, có rất nhiều thứ để xem, rất nhiều người tốt.

"Travel, see the Middle East,

there's so much to see, so many good people."

Và ngược lại, nó giúp ngăn chặn xảy ra vấn đề

And it's vice versa, and it helps stop problems

of misunderstanding and stereotypes from happening.

về hiểu lầm và định kiến.

For example, I don't know if you heard about this,

Ví dụ, tôi không biết bạn đã nghe qua chưa,

cách đây không lâu ở Mỹ, có một gia đình Hồi giáo

a little while ago in the US, there was a Muslim family

đi xuống lối đi trên máy bay

walking down the aisle of an airplane,

nói chuyện về nơi an toàn nhất để ngồi.

talking about the safest place to sit on the plane.

Some passengers overheard them,

Một số hành khách nghe thoáng qua, không may hiểu sai

somehow misconstrued that as terrorist talk,

cho rằng đó là một cuộc nói chuyện khủng bố và họ bị đuổi khỏi máy bay

got them kicked off the plane.

It was a family, a mother, father, child, talking about the seating.

Chỉ là một gia đình, bố, mẹ và con, đi xuống lối đi

bàn về chỗ ngồi. Bây giờ với tư cách là một người đàn ông Trung Đông

As a Middle Eastern male,

tôi biết có những điều không nên nói

I know there's certain things I'm not supposed to say

on an airplane in the US, right?

trên máy bay ở Mỹ đúng không?

I'm not supposed to be walking down the aisle,

Tôi không nên, kiểu như đi dọc xuống lối đi

and be like, "Hi, Jack." That's not cool.

và nói "Không, Tặc". Bạn biết đấy, điều đó chẳng hay.

(Laughter)

Even if I'm there with my friend named Jack, I say,

Ngay cả khi tôi đi cùng một anh bạn tên là Tặc, tôi sẽ nói,

Tôi sẽ nói "Đừng, Tặc. Chớ làm thế, Tặc."

"Greetings, Jack. Salutations, Jack."

Không bao giờ "Không, Tặc"

Never "Hi, Jack."

(Laughter)

(Cười)

But now, apparently we can't even talk

Nhưng bây giờ có vẻ như đến chỗ ngồi an toàn nhất trên máy bay

about the safest place to sit on an airplane.

ta cũng chẳng được nói.

So my advice to all my Middle Eastern friends and Muslim friends

Cho nên lời khuyên của tôi cho những người bạn Trung Đông và Hồi giáo

và bất kì ai nhìn giống như Trung Đông hoặc Hồi giáo

and anyone who looks Middle Eastern or Muslim,

bạn biết đấy, Ấn Độ và La-tinh, tất cả mọi người

so to, you know, Indians, and Latinos, everyone, if you're brown --

nếu bạn có da nâu

(Laughter)

Here's my advice to my brown friends.

đây là lời khuyên của tôi cho những người bạn da nâu.

(Laughter)

The next time you're on an airplane in the US,

Lần tới khi bạn ở trên máy bay ở Mỹ,

just speak your mother tongue.

cứ nói tiếng mẹ đẻ của mình.

That way no one knows what you're saying. Life goes on.

Như vậy không ai biết bạn đang nói gì. Cuộc sống sẽ diễn ra trôi chảy.

(Laughter)

Cũng phải công nhận, một số ngôn ngữ nghe có vẻ đe dọa

Granted, some mother tongues might sound a little threatening

đối với một người Mỹ bình thường đúng không?

to the average American.

Nếu bạn đi xuống lối đi và nói chuyện bằng tiếng Ả rập,

If you're walking down the aisle speaking Arabic,

bạn có thể làm họ hoảng sợ, nếu bạn đang đi "[tiếng Ả rập]"

you might freak them out --

(Imitating Arabic)

họ sẽ nói "Anh ta đang nói gì vậy?"

They might say, "What's he talking about?"

Vậy điều mấu chốt ở đây, đối với các anh chị em Ả rập,

The key, to my Arab brothers and sisters,

bạn phải dùng những từ ngữ tốt đẹp linh tinh

is to throw in random good words to put people at ease

as you're walking down the aisle.

để làm người ta yên tâm khi bạn đi xuống lối đi.

Just as you're walking down --

Kiểu là bạn đang đi: "[bắt chước tiếng Ả rập]"

(Imitating Arabic)

"dâu tây!"

Strawberry!

(Laughter)

(Cười)

(Imitating Arabic)

"[bắt chước tiếng Ả rập] -- cầu vồng!"

Rainbow!

(Laughter)

(Imitating Arabic)

"[bắt chước tiếng Ả rập] -- Tutti Frutti!"

Tutti Frutti!

(Laughter)

"I think he's going to hijack the plane with some ice cream."

"Tôi nghĩ anh ta sẽ cướp máy bay bằng kem que."

Xin cảm ơn rất nhiều. Chúc bạn buổi tối vui vẻ.

Thank you very much. Have a good night.

Cảm ơn, TED (Tán thưởng) (Vỗ tay)

Thank you, TED.

(Cheers) (Applause)