Steve Jurvetson: The joy of rockets

Steve Jurvetson chia sẻ niềm đam mê các tên lửa mô hình

Translator: Ha Tran Reviewer: Dang Trang Nguyen

By day, I'm a venture capitalist.

Từ thứ 2 đến thứ 6, tôi là nhà tư bản kinh doanh. Cuối tuần, tôi yêu thích tên lửa.

On weekends, I love rockets.

Tôi yêu nhiếp ảnh và tên lửa,

I love photography, I love rockets.

I'm going to talk about a hobby that can scale

và tôi sẽ nói với các bạn về thú vui của mình

và cùng các bạn xem một số bức ảnh tôi đã chụp trong nhiều năm

and show you photos I've taken over the years

cùng những đứa trẻ, có thể khi lớn lên chúng sẽ yêu thích tên lửa học,

with kids like these, that hopefully will grow up to love rocketry

và biết đâu sẽ trở thành Richard Branson hay Diamandis thứ hai thì sao.

and eventually become a Richard Branson or Diamandis.

My son designed a rocket that became stable, a golf ball rocket.

Con trai tôi đã thiết kế một chiếc tên lửa, hoạt động ổn định --

một chiếc tên lửa bóng golf. Theo tôi đó là một thử nghiệm khá thú vị

I thought it was quite an interesting experiment

về các nguyên lý cơ bản của ngành khoa học tên lửa,

in the principles of rocket science.

và nó bay thẳng vút như mũi tên.

And it flies straight as an arrow.

Baking soda and vinegar.

Kết tủa soda và giấm ăn.

Night shots are beautiful,

Các bức ảnh chụp về đêm là rất đẹp,

piercing the Big Dipper and the Milky Way.

chụp hình chòm sao Đại Hùng và dải Ngân Hà.

2-stage rockets with video cameras on them,

Các tên lửa 2 kỳ, tên lửa có kèm camera,

các máy tính trên tàu ghi chép các chuyến bay của chúng.

onboard computers logging their flights, rocket gliders that fly back to Earth.

Các tàu lượn tên lửa bay trở lại trái đất.

I use RockSim to simulate flights before they go

Tôi dùng RockSim để mô phỏng các chuyến bay trước khi phóng

để xem liệu chúng có phá vỡ siêu âm hay không,

to see if they'll break supersonic,

then fly them with onboard computers to verify performance.

rồi dùng các máy tính trên tàu để xác nhận tình trạng hoạt động của chúng.

To launch the big stuff, you go to the middle of nowhere:

Nhưng để phóng tên lửa cỡ to, cần phải tới một nơi xa xôi hẻo lánh --

Sa Mạc Đá Đen, nơi những sự kiện nguy hiểm diễn ra.

Black Rock Desert, where dangerous things happen.

Khi các cậu bé càng lớn lên thì những chiếc tên lửa cũng to ra.

The boys and the rockets get bigger.

Họ dùng các động cơ

They use motors used on cruise-missile boosters.

trên các động cơ đẩy phụ tên lửa đầu đạn hạt nhân tầm thấp.

They rumble the belly and leave even photographers in awe,

Chúng gầm rú rồi để lại các nhà nhiếp ảnh sững sỡ

watching the spectacle.

ngắm nhìn cảnh tượng hùng vĩ.

These rockets use experimental motors like nitrous oxide.

Các tên lửa đó sử dụng các động cơ thử nghiệm như NO (nitơ oxit).

They use solid propellant most frequently.

Chúng sử dụng nhiên liệu phản lực rắn thường xuyên nhất.

It's a strange kind of love.

Đó là một tình yêu kỳ lạ.

RocketMavericks.com with my photos, if you want to learn about this,

Các bức ảnh của tôi được đăng trên trang web Rocketmavericks.com,

nếu các bạn muốn tìm hiểu thêm -- hãy tham gia và cổ vũ chúng tôi.

participate, be a spectator.

We had to call it Rocket Mavericks.

Chúng tôi gọi nó là những người phóng túng yêu tên lửa (Rocket Mavericks).

This one was great, went to 100,000 feet -- but didn't quite.

Chiếc này thật tuyệt, nó phóng xa tới 100,000 feet,

nhưng trong đất sét rắn, nó chỉ phóng xa được 11 feet,

Actually, it went 11 feet into solid clay and became a bunker-buster.

và nó trở thành bom xuyên phá,

khoét sâu lòng đất sét -- loại bom này phải đào lên.

It had to be dug out.

Rockets often spiral out of control if you put too much propellant in them.

Tên lửa thường bay mất kiểm soát theo đường xoắn ốc nếu dùng quá nhiều nhiên liệu phản lực.

Đây là một cuộc đua xe.

Here was a drag race.

Vào ban đêm các bạn có thể thấy diễn biến trong tích tắc,

At night you can see what happened in a second;

ban ngày chúng tôi gọi chúng là quân đoàn cá mập cạn.

in daytime, we call them land sharks.

Sometimes they just explode before your eyes or come down supersonic.

Chúng nổ tung trước mắt bạn, hoặc thành siêu âm.

(Tiếng cười)

(Laughter)

To take this shot, I did what I often do, which is go way beyond the pads,

Để chụp bức này, dựa trên kinh nghiệm

tôi đã vượt lên đoạn đường không có khán giả.

where none of the spectators are.

Hãy xem video sau đây và các bạn sẽ biết

And if we can run the video, I'll show you what it took

cần gì để có được bức ảnh của hãng DreamWorks này.

to get this DreamWorks shot.

(Video) Voices: Woo-hoo! Yeah. Nice.

Video: Giọng nói: Uh. Được đấy.

Steve Jurvetson: They realize the computer failed, they're yelling "Deploy!"

Steve Jurvetson: Chuyện này rất hiếm khi xảy ra. Họ đã phát hiện ra máy tính bị hỏng.

Họ đang kêu ầm lên. Giọng nói: Ôi, chết tiệt.

(Video) Man: Oh, shit.

SJ: This is when they realize everything's gone haywire.

SJ: Đây là khi họ nhận ra mọi thứ trên tàu đang bị mất kiểm soát.

Giọng nói: Nó đang đi vào đường đạn. Ôi, chết tiệt.

(Video) Man: It's going ballistic.

SJ: Và giờ tôi sẽ không bình luận gì thêm.

Giọng nói: Không.

SJ: I'll just be quiet.

(Video) Woman: No!

Come on, come on, come on.

Lên, lên, lên đi.

SJ: And that's me over there, taking photos the whole way.

SJ: Kia là tôi đang chụp ảnh.

Things often go wrong.

Sự việc thường trở nên hỗn loạn sau đó.

Some people watch this because of a NASCAR-like fascination

Một số khán giả xem sự kiện này vì nó gần giống NASCAR,

with things bumping and grinding.

họ đổ xô đến chỗ chiếc dù rơi xuống, xé rồi đốt nó --

Burning the parachute as it fell. That was last weekend.

vụ việc mới xảy ra tuần trước.

Anh này chạy đến chiếc máy bay siêu âm, tháo tung bộ phận thăng bằng ra,

This guy went up, went supersonic, ripped the fin can off.

đem bán với giá trên trời,

The art sale in the sky.

và một mảng kim loại cháy xém đang quay trở lại.

A burning metal hunk coming back.

These things dropped down from above all through the weekend

Những thứ như thế sẽ rơi từ trên cao xuống suốt dịp cuối tuần

trong và sau cuộc phóng tên lửa.

of rocket launch after rocket launch.

Đó là một nhịp điệu khó mà tưởng tượng nổi.

It's a cadence you can't quite imagine.

Và bằng nhiều cách tôi đã cố gắng chụp được khoảng khắc rủi ro --

I try to capture the mishaps; it's a challenge in photography

đó là thử thách khó khăn trong nhiếp ảnh khi sự việc chỉ diễn ra

when these things take place in a fraction of a second.

trong tích tắc.

Why do it? For things like this:

Tại sao họ lại làm thế? Đó là vì các điều sau:

Gene from Alabama drives out there

Gene từ bang Alabama lái xe đến đó

with this rocket he's built with X-ray sensors, video cameras,

cùng chiếc tên lửa anh đã chế tạo, bao gồm các bộ cảm ứng tia X, camera

festooned with electronics.

và trang trí bằng các bộ phận điện tử, nó đã bay cao được tới 100,000 feet,

He succeeds getting to 100,000 feet,

leaving the atmosphere, seeing a thin blue line of space.

rời khí quyển và nhìn thấy một đường xanh mỏng của không gian.

Đây là một bức ảnh khiến ta phải nín thở --

It is this breathtaking image -- success, of course -- that motivates us

rõ ràng sự thành công là động lực cho chúng ta.

and motivates kids to follow and understand rocket science,

Cũng là động lực thúc đẩy trẻ em đi theo và tìm hiểu về ngành tên lửa học,

understand the importance of physics and math

hiểu được tầm quan trọng của môn vật lý và toán học,

and, in many ways, to have that awe at exploration

và kinh ngạc trong quá trình khám phá

các ranh giới bí ẩn, chưa từng biết tới.

of the frontiers of the unknown.

Thank you.

Xin cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)