Martin Villeneuve: How I made an impossible film

Martin Villeneuve: Nasıl imkansız bir film yaptım

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Çeviri: Zeynep Duygu Tamer Gözden geçirme: Beyazit Sahin

I made a film that was impossible to make,

Yapılması imkansız bir film yaptım,

but I didn't know it was impossible,

ama o zaman imkansız olduğunu bilmiyordum

and that's how I was able to do it.

ve bu şekilde filmi yapabildim.

"Mars et Avril" is a science fiction film.

"Mars et Avril" bir bilim kurgu filmi.

It's set in Montreal some 50 years in the future.

50 yıl sonraki gelecekte Montreal şehrinde geçiyor.

No one had done that kind of movie in Quebec before

Quebec'de daha önce hiç kimse böyle bir film yapmamış,

because it's expensive, it's set in the future,

çünkü çok pahalı, gelecekte geçiyor

and it's got tons of visual effects,

ve tonla görsel efekt içeriyor

and it's shot on green screen.

ve yeşil ekran üzerinde çekiliyor.

Yet this is the kind of movie that I wanted to make

Yine de bu çocukluğumdan beri yapmak istediğim türden

ever since I was a kid, really,

bir film, gerçekten.

back when I was reading some comic books

Eskiden çizgi romanları okur ve

and dreaming about what the future might be.

geleceğin nasıl olacağına dair hayal kurardım.

When American producers see my film,

Amerikalı yapımcılar filmimi gördüğünde,

they think that I had a big budget to do it,

filmi yaparken büyük bir bütçeye sahip olduğumu düşündüler,

like 23 million.

23 milyon gibi bir bütçe.

But in fact I had 10 percent of that budget.

Fakat aslında bu bütçenin %10'una sahiptim.

I did "Mars et Avril" for only 2.3 million.

"Mars et Avril" filmini sadece 2.3 milyona yaptım

So you might wonder, what's the deal here?

Şimdi merak ediyor olabilirsiniz, buradaki olay ne?

How did I do this?

Bunu nasıl yaptım?

Well, it's two things. First, it's time.

İki şeyle. İlki, zaman.

When you don't have money, you must take time,

Paran olmadığı vakit, zaman harcamak zorunda kalırsın,

and it took me seven years to do "Mars et Avril."

ve "Mars et Avril" filmini çekmek yedi senemi aldı.

The second aspect is love.

İkinci etken ise sevgi.

I got tons and tons of generosity from everyone involved.

Dahil olan herkesten ziyadesiyle cömertlk gördüm.

And it seems like every department had nothing,

Ve sanki hiçbir departmanın birşeyi yoktu.

so they had to rely on our creativity

yaratıcılığımıza güvenmek ve her bir problemi

and turn every problem into an opportunity.

fırsata dönüştürmek zorunda kaldılar.

And that brings me to the point of my talk, actually,

Ve bu da beni konuşmanın esas noktasına getiriyor, aslında,

how constraints, big creative constraints, can boost creativity.

sınırların nasıl, büyük yaratıcı sınırların nasıl yaratıcılığı körüklediği.

But let me go back in time a bit.

Fakat biraz geçmişe bakalım.

In my early 20s, I did some graphic novels,

20'li yaşlarımın başında çizgi romanlar yapmıştım,

but they weren't your usual graphic novels.

fakat klasik çizgi romanlar gibi değildiler.

They were books telling a science fiction story

Bir bilim kurgu hikayesini resim ve yazılarla

through images and text,

anlatan kitaplardı,

and most of the actors who are now starring

ve film uyarlamasındaki aktörlerin çoğu,

in the movie adaptation, they were already involved

karakterleri bir tür deneysel, dramatik, basit şekilde

in these books portraying characters

canlandırarak zaten

into a sort of experimental, theatrical, simplistic way.

bu kitapların bir parçasıydılar.

And one of these actors is the great stage director

Ve bu aktörlerden biri büyük sahne yönetmeni

and actor Robert Lepage.

ve aktör Robert Lepage.

And I just love this guy.

Ve ben bu adama tek kelimeyle aşığım.

I've been in love with this guy since I was a kid.

Çocukluktan beri ona aşıktım.

His career I admire a lot.

Kariyerine büyük bir hayranlık duyuyorum.

And I wanted this guy to be involved in my crazy project,

Ve bu adamın çılgın projemde yer almasını istiyordum

and he was kind enough to lend his image

ve zaman, uzay, aşk, müzik ve

to the character of Eugène Spaak,

kadınlar arasında bağlantı arayan

who is a cosmologist and artist who seeks relation

bir kozmolog ve sanatçı olan Eugène Spaak karakterini

in between time, space, love, music and women.

canladırmayı nazikçe kabul etti.

And he was a perfect fit for the part,

Ve bu rol için mükemmel bir seçimdi

and Robert is actually the one who gave me my first chance.

ve Robert aslında bana ilk şansımı veren insandı.

He was the one who believed in me

Bana inanan ve kitaplarımın

and encouraged me to do an adaptation of my books

bir film adaptasyonunu yapmak, yazmak, yönetmek

into a film, and to write, direct,

ve prodüktörlüğünü yapmak

and produce the film myself.

konusunda beni teşvik eden tek insandı.

And Robert is actually the very first example

Ve Robert aslında sınırların yaratıcılığı nasıl

of how constraints can boost creativity.

arttıracağı konusunda ilk örnektir.

Because this guy is the busiest man on the planet.

Çünkü bu adam gezegendeki en meşgul insan.

I mean, his agenda is booked until 2042,

2042 yılına kadar ajandası dolu

and he's really hard to get,

ve ulaşılması zor bir insan

and I wanted him to be in the movie,

ve onun bu filmde olmasını istedim,

to reprise his role in the movie.

filmdeki rolünü tekrar oynamak için.

But the thing is, had I waited

Ama durum şu ki, 2042'ye kadar

for him until 2042, my film wouldn't be

bekleseydim, filmim artık fütüristik bir film

a futuristic film anymore, so I just couldn't do that. Right?

olmazdı, yani bunu yapamazdım. Değil mi?

But that's kind of a big problem.

Ama bu büyük bir problem.

How do you get somebody who is too busy

Çok meşgul olan bir insanı nasıl bir filmde

to star in a movie?

başrolde oynatabilirsiniz?

Well, I said as a joke in a production meeting --

Prodüksiyon toplantısında bir şaka olarak söyle dedim --

and this is a true story, by the way —

ve bu gerçek bir hikaye, bu arada ---

I said, "Why don't we turn this guy into a hologram?

"Neden bu adamı bir holograma dönüştürmüyoruz?

Because, you know, he is everywhere

Çünkü, biliyorsunuz, o gezegende

and nowhere on the planet at the same time,

aynı anda hem heryerde hem de hiçbiryerde

and he's an illuminated being in my mind,

ve zihnimde aydınlatılmış bir varlık

and he's in between reality and virtual reality,

ve gerçeklik ve sanal gerçeklik arasında biryerde,

so it would make perfect sense

yani bu adamı holograma

to turn this guy into a hologram."

dönüştürmek çok mantıklı."

Everybody around the table laughed,

Masadaki herkes güldü,

but the joke was kind of a good solution,

ama şaka iyi bir çözümdü,

so that's what we ended up doing.

böylece sonunda öyle yaptık.

Here's how we did it. We shot Robert with six cameras.

Şöyle yaptık. Robert'ı altı kamera ile çektik.

He was dressed in green and he was like

Yeşil renkte giyinmişti ve yeşil bir akvaryumda

in a green aquarium.

gibiydi.

Each camera was covering 60 degrees of his head,

Her bir kamera kafasının 60 derecesini kapsıyordu,

so that in post-production we could use

böylece post-prodüksiyonda ihtiyacımız olan

pretty much any angle we needed,

neredeyse her açıyı kullanabilirdik

and we shot only his head.

ve sadece kafasını çektik.

Six months later there was a guy on set,

Altı ay sonra sette bir adam vardı,

a mime portraying the body,

vücudu canlandıran bir pandomimci,

the vehicle for the head.

kafa için bir araç.

And he was wearing a green hood

Ve yeşil bir başlık takmıştı

so that we could erase the green hood in postproduction

böylece post-prodüksiyonda yeşil başlığı silebilir

and replace it with Robert Lepage's head.

ve Robert Lepage'nin kafası ile değiştirebilirdik.

So he became like a renaissance man,

Bir rönesans adamı gibi oldu

and here's what it looks like in the movie.

ve filmde şöyle görünüyor.

(Music)

(Müzik)

(Video) Robert Lepage: [As usual, Arthur's drawing

(Video) Robert Lepage: [Her zamanki gibi, Arthur'un çizimi

didn't account for the technical challenges.

teknik sorunlarının sebebini açıklamadı.

I welded the breech, but the valve is still gaping.

Arkasını birleştirdim, ama vana hala açık.

I tried to lift the pallets to lower the pressure in the sound box,

Ses kutusundaki baskıyı azaltmak için paletleri kaldırmayı denedim,

but I might have hit a heartstring.

ama bir duyguya çarpmış olabilirim.

It still sounds too low.]

Sesi hala çok düşük.]

Jacques Languirand: [That's normal.

Jacques Languirand: [Bu normal.

The instrument always ends up resembling its model.]

Enstrüman sonunda her zaman modeline benziyor.]

(Music)

(Müzik)

Martin Villeneuve: Now these musical instruments

Martin Villeneuve: Bu alıntıda gördüğünüz

that you see in this excerpt,

müzik enstrümanları,

they're my second example of how

sınırların yaratıcılığı nasıl arttıracağına dair

constraints can boost creativity,

ikinci örneğim, çünkü bu nesnelerin

because I desperately needed these objects in my movie.

filmimde olmasını çok ihtiyacım vardı.

They are objects of desire.

Onlar arzunun nesneleri.

They are imaginary musical instruments.

Hayali müzik enstrümanları.

And they carry a nice story with them.

Ve beraberinde güzel bir hikaye getiriyorlar.

Actually, I knew what these things would look like

Aslında, yıllar boyunca zihnimde bu nesnelerin

in my mind for many, many years.

nasıl görüneceği biliyordum.

But my problem was, I didn't have the money

Ama problemim, onları satın almak için param

to pay for them. I couldn't afford them.

yoktu. Param yetmiyordu.

So that's kind of a big problem too.

Bu da büyük bir problem.

How do you get something that you can't afford?

Paranın yetmediği birşeyi nasıl alabilirsin?

And, you know, I woke up one morning with a pretty good idea.

Ve bir sabah hayli iyi bir fikir ile uyandım.

I said, "What if I have somebody else pay for them?"

"Ya onları satın alacak başka birini bulsam?" dedim.

(Laughter)

(Kahkaha)

But who on Earth would be interested

Ama kim yeni adet daha yapılmamış

by seven not-yet-built musical instruments

kadın vücudundan esinlenmiş müzik

inspired by women's bodies?

enstrümanları ile ilgilenir?

And I thought of Cirque du Soleil in Montreal,

Ve Montreal'deki Cirque du Soleil aklıma geldi,

because who better to understand the kind of

çünkü beyazperdeye koymak istediğim

crazy poetry that I wanted to put on screen?

çılgın tür şiiri daha iyi kim anlayabilir?

So I found my way to Guy Laliberté, Cirque du Soleil's CEO,

Cirque du Soleil'in CEO'su Guy Laliberté'yi buldum

and I presented my crazy idea to him

ve ona çılgın fikrimi, bunun gibi karalamalar

with sketches like this and visual references,

ve görsel örneklerde sundum

and something pretty amazing happened.

ve oldukça inanılmaz birşey gerçekleşti.

Guy was interested by this idea

Bu fikir Guy'ın ilgisini çekti,

not because I was asking for his money,

parasını istediğim için değil,

but because I came to him with a good idea

ama ona herkesi mutlu olduğu iyi bir fikir ile

in which everybody was happy.

geldiğim içindi.

It was kind of a perfect triangle

Mükemmel bir üçgendi,

in which the art buyer was happy

sanat alıcısı mutluydu

because he got the instruments at a cheaper price,

çünkü enstrümanları daha ucuz bir fiyata aldı,

because they weren't even made.

çünkü daha yapılmamışlardı bile.

He took a leap of faith.

Bize güvendi.

And the artist, Dominique Engel, brilliant guy,

Ve sanatçı Dominique Engel, bu zeki adam,

he was happy too because he had a dream project

o da mutluydu çünkü bir yıl boyunca üzerinde çalışacağı

to work on for a year.

rüya gibi bir projesi vardı.

And obviously I was happy because I got the instruments

Ve tabi ki, ben de enstrümanları filmime bedava olarak

in my film for free, which was kind of what I tried to do.

aldığım için mutluydum, ki yapmaya çalıştığım şey buydu.

So here they are.

İşte buradalar.

And my last example of how constraints

Sınırların yaratıcılığı nasıl arttıracağına dair

can boost creativity

son örneğim

comes from the green,

yeşilden geliyor,

because this is a weird color, a crazy color,

çünkü bu garip bir renk, çılgınca bir renk

and you need to replace the green screens eventually

ve neticede yeşil ekranları değiştirmeniz gerekiyor

and you must figure that out sooner rather than later.

ve bunu nasıl yapacağınızı eninde sonunda çözmeniz gerekiyor.

And I had, again, pretty much, ideas in my mind

Ve yine o dünyanın nasıl olacağına dair aklımda

as to what the world would be,

birkaç fikir vardı,

but then again I turned to my childhood imagination

ama sonra çocukluk hayalgücüme döndüm

and went to the work of Belgian comic book master

ve Belçika'daki çizgi roman ustası François Schuiten'in

François Schuiten in Belgium.

çalışmalarına inceledim.

And this guy is another guy I admire a lot,

Bu adam hayranı olduğum biri

and I wanted him to be involved in the movie

ve onun bu filmde prodüksiyon tasarımcısı

as a production designer.

olarak çalışmasını istiyordum.

But people told me, you know, Martin, it's impossible,

Ama insanlar bana "Martin, bu imkansız,

the guy is too busy and he will say no.

adam çok meşgul ve hayır diyecek" dediler.

Well, I said, you know what, instead of mimicking his style,

Ben de onlara "onun tarzını taklit edeceğime,

I might as well call the real guy and ask him,

onu gerçekten arayıp, sorarım daha iyi" dedim,

and I sent him my books,

kitaplarımı ona yolladım

and he answered that he was interested

ve benimle filmde çalışmak istediğini

in working on the film with me

çünkü küçük bir akvaryumda

because he could be a big fish in a small aquarium.

büyük bir balık olabileceğini söyledi.

In other words, there was space for him to dream with me.

Bir başka deyişle, benimle hayal kurması için alanı vardı.

So here I was with one of my childhood heroes,

Çocukluk kahramanlarımdan biri ile beraber,

drawing every single frame that's in the film

gelecekteki Montreal'e dönüşecek filmin

to turn that into Montreal in the future.

her karesini çiziyordum.

And it was an amazing collaboration

Ve hayran olduğum bu büyük sanatçı ile

to work with this great artist whom I admire.

çalışmak inanılmaz bir işbirliğiydi.

But then, you know, eventually you have to turn

Ama sonra neticede tüm bu çizimleri gerçeğe

all these drawings into reality.

dönüştürmek zorundasınız.

So, again, my solution was to aim

Yani, yine, çözümüm aklıma gelebilecek

for the best possible artist that I could think of.

olası en iyi sanatçıyı hedef almaktı.

And there's this guy in Montreal, another Quebecois

Ve Montreal'da başka bir Quebec'li olan Carlos Monzon adlı

called Carlos Monzon, and he's a very good VFX artist.

bir adam var ve çok iyi bir VFX sanatçısı.

This guy had been lead compositor on such films

Bu adam "Avatar", "Star Trek" ve "Transformers" gibi filmlerde

as "Avatar" and "Star Trek" and "Transformers,"

ve bunun gibi diğer bilinmeyen projelerde

and other unknown projects like this,

baş kompozitörlük yapmıştı ve biliyordum ki

and I knew he was the perfect fit for the job,

bu iş için mükemmel bir seçimdi,

and I had to convince him,

onu ikna etmeliydim

and, instead of working on the next Spielberg movie,

ve bir sonraki Spielberg filminde çalışmak yerine,

he accepted to work on mine.

benimkinde çalışmayı kabul etti.

Why? Because I offered him a space to dream.

Neden mi? Çünkü ona hayal kurması için bir alan teklif ettim.

So if you don't have money to offer to people,

Eğer insanlara teklif edebileceğiniz paranız yoksa,

you must strike their imagination with something

aklınıza gelebilecek en güzel şeyle onların hayal dünyasını

as nice as you can think of.

hareketlendirmeniz gerekiyor.

So this is what happened on this movie,

İşte filmde yaşanan buydu

and that's how it got made,

ve böyle yapıldı.

and we went to this very nice postproduction company

Montreal'de Vision Globale adında güzel bir

in Montreal called Vision Globale,

post-prodüksiyon şirketine gittik

and they lent their 60 artists to work full time

ve bize bu çılgın filmde altı aylığına tam zamanlı

for six months to do this crazy film.

çalışması için 60 sanatçı ödünç verdiler.

So I want to tell you that, if you have some crazy ideas

Size şunu söylemek istiyorum, aklınızda çılgınca fikirler varsa

in your mind, and that people tell you

ve insanlar size bu fikirleri gerçekleştirmenin

that it's impossible to make,

imkansız olduğunu söylüyorsa,

well, that's an even better reason to want to do it,

bu gerçekleştirmeyi istemeniz için daha da iyi bir neden.

because people have a tendency

Çünkü insanlar genellikle

to see the problems rather than the final result,

nihai sonuç yerine problemleri görürler,

whereas if you start to deal with problems

oysa problemleri düşman yerine

as being your allies rather than your opponents,

dostunuz olarak görmeye başlarsanız,

life will start to dance with you

hayat sizinle en şaşırtıcı şekilde

in the most amazing way.

dans etmeye başlayacaktır.

I have experienced it.

Ben bunu yaşadım.

And you might end up doing some crazy projects,

Ve belki sonunda çılgınca projeler yapabilirsiniz

and who knows, you might even end up

ve kim bilir, belki de Mars'a bile

going to Mars.

gidebilirsiniz.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)