Martin Villeneuve: How I made an impossible film

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Translator: Kanawat Senanan Reviewer: Tisa Tontiwatkul

I made a film that was impossible to make,

ผมได้สร้างภาพยนต์เรื่องหนึ่งที่ไม่น่าจะเป็นไปได้

but I didn't know it was impossible,

โดยที่ไม่รู้มาก่อนว่ามันเป็นไปไม่ได้

and that's how I was able to do it.

และนั่นทำให้ผมสร้างมันขึ้นมาได้

"Mars et Avril" is a science fiction film.

"มาร์ส แอนด์ เอพริล" เป็นภาพยนต์ไซไฟ

It's set in Montreal some 50 years in the future.

เรื่องเกิดในมอนทรีออลในอีก 50 ปีข้างหน้า

No one had done that kind of movie in Quebec before

ไม่มีใครเคยทำหนังแบบนี้ในควีเบ็คมาก่อน

because it's expensive, it's set in the future,

เพราะว่ามันต้นทุนสูง เป็นเรื่องที่เกิดในอนาคต

and it's got tons of visual effects,

และต้องใช้เทคนิคพิเศษมหาศาล

and it's shot on green screen.

แถมยังต้องถ่ายกับฉากสีเขียว

Yet this is the kind of movie that I wanted to make

แต่ว่านี่ก็เป็นภาพยนต์ที่ผมอยากจะทำ

ever since I was a kid, really,

ตั้งแต่ผมยังเป็นเด็กแล้ว

back when I was reading some comic books

ตั้งแต่ตอนที่อ่านหนังสือการ์ตูน

and dreaming about what the future might be.

และวาดฝันว่าอนาคตน่าจะเป็นอย่างไร

When American producers see my film,

ตอนที่โปรดิวเซอร์ชาวอเมริกันดูหนังของผม

they think that I had a big budget to do it,

พวกเขาคิดว่าผมมีงบก้อนโตสร้างมัน

like 23 million.

อาจจะสัก 23 ล้านเหรียญ

But in fact I had 10 percent of that budget.

แต่จริงๆแล้ว ผมมีแค่ 10 เปอร์เซ็นต์ ของเงินก้อนนั้นเท่านั้นเอง

I did "Mars et Avril" for only 2.3 million.

ผมสร้าง "มาร์ส แอนด์ เอพริล" ด้วยเงินเพียง 2.3 ล้านเหรียญ

So you might wonder, what's the deal here?

คุณอาจสงสัยว่าเป็นไปได้อย่างไร

How did I do this?

ผมทำมันไปได้อย่างไร

Well, it's two things. First, it's time.

คือ มีสองอย่างครับ หนึ่งคือเวลา

When you don't have money, you must take time,

ยามคุณไม่มีเงิน คุณก็ต้องใช้เวลา

and it took me seven years to do "Mars et Avril."

และผมก็ใช้เวลาถึง 7 ปี ในการสร้าง "มาร์ส แอนด์ เอพริล"

The second aspect is love.

อย่างที่สองคือความรัก

I got tons and tons of generosity from everyone involved.

ผมได้รับความเมตตาเป็นกระบุงจากทุกคนที่เกี่ยวข้อง

And it seems like every department had nothing,

และก็ดูเหมือนแต่ละแผนกก็ไม่มีอะไรเลย

so they had to rely on our creativity

พวกเขาก็เลยต้องพึ่งความสร้างสรรค์ของเรา

and turn every problem into an opportunity.

และเปลี่ยนทุกปัญหาให้เป็นโอกาส

And that brings me to the point of my talk, actually,

นั่นแหล่ะเป็นต้นเรื่องของประเด็นการพูดของผม

how constraints, big creative constraints, can boost creativity.

ว่าข้อจำกัดที่ยิ่งใหญ่ของการสร้างสรรค์ จะเพิ่มขีดการสร้างสรรค์ได้ยังไง

But let me go back in time a bit.

แต่ผมขอย้อนไปหน่อยหนึ่ง

In my early 20s, I did some graphic novels,

ตอนอายุยี่สิบต้นๆ ผมทำหนังสือภาพเล่าเรื่อง

but they weren't your usual graphic novels.

แต่ไม่ใช่แบบปกติที่คุณคุ้นๆ กันหรอก

They were books telling a science fiction story

เพราะมันเป็นหนังสือที่เล่าเรื่องราวไซไฟ

through images and text,

ผ่านภาพและตัวหนังสือ

and most of the actors who are now starring

นักแสดงแทบทุกคนที่ตอนนี้แสดง

in the movie adaptation, they were already involved

ในเวอร์ชั่นภาพยนตร์ก็ได้มีส่วนตั้งแต่ตอนนั้น

in these books portraying characters

โดยถูกวาดเป็นตัวละครในหนังสือที่ว่านี้

into a sort of experimental, theatrical, simplistic way.

เป็น ละครเวที แบบง่ายๆ ออกไปในแนวการทดลอง

And one of these actors is the great stage director

หนึ่งในนักแสดงเหล่านี้ก็เป็นผู้กำกับละครเวทีที่สุดยอด

and actor Robert Lepage.

และเป็นนักแสดงด้วย โรเบิร์ต เลอพาจ นั่นเองครับ

And I just love this guy.

ผมล่ะ รักเขาจริงๆเลย

I've been in love with this guy since I was a kid.

ผมรักเขาตั้งแต่ผมยังเป็นเด็ก

His career I admire a lot.

ชื่นชมอาชีพของเขามาก

And I wanted this guy to be involved in my crazy project,

ผมอยากให้เขาเข้ามาทำงาน ในโครงการพิลึกกึกกือของผมนี่ด้วย

and he was kind enough to lend his image

และเขาก็ใจดีพอที่จะให้ยืมรูปของเขา

to the character of Eugène Spaak,

มาเป็นตัวละคร ยูจีน สปาค

who is a cosmologist and artist who seeks relation

ซึ่งเป็นนักจักรวาลวิทยา และเป็นศิลปินที่ค้นหาความสัมพันธ์

in between time, space, love, music and women.

ระหว่างเวลา อวกาศ ความรัก ดนตรี และผู้หญิง

And he was a perfect fit for the part,

และเขาก็เหมาะกับบทบาทนี้มาก

and Robert is actually the one who gave me my first chance.

ที่จริง โรเบิร์ตนี่เองที่เป็นคนให้โอกาสแรกแก่ผม

He was the one who believed in me

เขาเป็นคนที่เชื่อมั่นในตัวผม

and encouraged me to do an adaptation of my books

และกระตุ้นให้ผมดัดแปลงหนังสือของผม

into a film, and to write, direct,

ให้กลายเป็นหนัง และกระตุ้นให้เขียน ให้กำกับ

and produce the film myself.

และสร้างหนังเรื่องนี้ด้วยตัวผมเอง

And Robert is actually the very first example

และจริงๆ แล้ว โรเบิร์ต เป็นตัวอย่างแรกๆ

of how constraints can boost creativity.

ที่ว่าข้อจำกัดสามารถเพิ่มขีดความสร้างสรรค์ได้อย่างไร

Because this guy is the busiest man on the planet.

เพราะเขาคือคนที่ยุ่งที่สุดในโลก

I mean, his agenda is booked until 2042,

คือ ตารางงานเขาถูกจองจนถึงปี 2042

and he's really hard to get,

และเขาก็ติดต่อยากมากๆ

and I wanted him to be in the movie,

แต่ผมก็อยากให้เขามาอยู่ในหนัง

to reprise his role in the movie.

เพื่อเล่นบทที่เขียนมาเพื่อเขา

But the thing is, had I waited

แต่ถ้าผมต้องรอ

for him until 2042, my film wouldn't be

ให้เขาว่างจนถึงปี 2042 ภาพยนต์ของผมคงจะ

a futuristic film anymore, so I just couldn't do that. Right?

ไม่ใช่ภาพยนต์อนาคตอีกต่อไป ผมจึงรอไม่ได้ จริงไหมครับ

But that's kind of a big problem.

แต่นั้นมันก็เป็นปัญหาใหญ่

How do you get somebody who is too busy

คุณจะเอาคนที่ยุ่งมากๆ

to star in a movie?

มาเป็นดาราในภาพยนต์สักเรื่องได้อย่างไร

Well, I said as a joke in a production meeting --

ผมเคยพูดตลก เล่นๆ ในที่ประชุม --

and this is a true story, by the way —

แล้วนี่ก็เป็นเรื่องจริงนะครับ --

I said, "Why don't we turn this guy into a hologram?

ผมพูดว่า "ทำไมเราไม่ทำให้เขาเป็นภาพโฮโลแกรมหล่ะ?"

Because, you know, he is everywhere

เพราะว่า เขาอยู่ในทุกๆ ที่

and nowhere on the planet at the same time,

และในเวลาเดียวกัน ก็ไม่อยู่ที่ใดเลย บนโลกนี้

and he's an illuminated being in my mind,

และเขาก็เป็นเหมือนดวงแก้ว ที่ยึดเหนี่ยวในใจผม

and he's in between reality and virtual reality,

เขาอยู่ระหว่างโลกจริง และโลกเสมือน

so it would make perfect sense

ดังนั้นมันคงจะดูสมเหตุผล

to turn this guy into a hologram."

ที่จะทำให้เขากลายเป็นภาพโฮโลแกรม"

Everybody around the table laughed,

ตอนนั้น ทุกคนรอบๆ โต๊ะต่างหัวเราะ

but the joke was kind of a good solution,

แต่มุขตลกก็ดูเหมือนจะเป็นทางออกที่ดี

so that's what we ended up doing.

และนั่นเป็นสิ่งที่เราทำในที่สุด

Here's how we did it. We shot Robert with six cameras.

เราทำอย่างนี้ครับ เราถ่าย โรเบิร์ต ด้วยกล้อง 6 ตัว

He was dressed in green and he was like

เขาถูกจับใส่ชุดสีเขียว และ เหมือนกับ

in a green aquarium.

อยู่ในตู้ปลาสีเขียว

Each camera was covering 60 degrees of his head,

กล้องแต่ละตัวครอบคลุมภาพ 60 องศาของหัวของเขา

so that in post-production we could use

เพื่อที่ว่า หลังการถ่ายทำ เราจะได้ใช้

pretty much any angle we needed,

ภาพจากแทบทุกมุมที่เราต้องการ

and we shot only his head.

และเราถ่ายเฉพาะหัวของเขา

Six months later there was a guy on set,

หกเดือนให้หลัง เราให้คนอีกคนหนึ่งในฉาก

a mime portraying the body,

เล่นเป็นนักแสดงใบ้เพื่อแสดงเฉพาะส่วนร่างกาย

the vehicle for the head.

เป็นพาหนะสำหรับส่วนหัว

And he was wearing a green hood

และเขาก็สวมหมวกสีเขียว

so that we could erase the green hood in postproduction

เพื่อที่เราจะได้ลบหมวกสีเขียวออก หลังการถ่ายทำ

and replace it with Robert Lepage's head.

และแทนที่ด้วยหัวของ โรเบิร์ต เลอพาจ

So he became like a renaissance man,

เขาก็จะกลายเป็นเหมือนมนุษย์มีชีวิต

and here's what it looks like in the movie.

และนี่คือผลที่ออกมาในภาพยนต์

(Music)

(เสียงเพลง)

(Video) Robert Lepage: [As usual, Arthur's drawing

(วิดิโอ) โรเบิร์ต เลอพาจ: เช่นเคย ภาพวาดของอาร์เธอร์

didn't account for the technical challenges.

ไม่ใช่เรื่องยากในทางเทคนิค

I welded the breech, but the valve is still gaping.

ผมเชื่อมรอยแยกได้ แต่วาล์วก็ยังคงแตกออกเหมือนเดิม

I tried to lift the pallets to lower the pressure in the sound box,

ผมลองยกลิ้นมันขึ้นเพื่อลดความดันในกล่องเสียงดูแล้ว

but I might have hit a heartstring.

แต่ผมคงไปแตะถูกชิ้นส่วนสำคัญเข้า

It still sounds too low.]

เสียงมันยังต่ำเกินไป]

Jacques Languirand: [That's normal.

ฌ็าค ลังกิรานด์ : [มันเป็นปกติ

The instrument always ends up resembling its model.]

เครื่องดนตรีมักจบลงคล้ายกับต้นแบบของมัน

(Music)

(เสียงเพลง)

Martin Villeneuve: Now these musical instruments

มาติน วิลลินูฟ: เครื่องดนตรีเหล่านี้

that you see in this excerpt,

ที่คุณเห็นในตอนที่ตัดมา

they're my second example of how

มันเป็นอีกตัวอย่าง ที่ว่า

constraints can boost creativity,

ข้อจำกัดเพิ่มความสร้างสรรค์ได้อย่างไร

because I desperately needed these objects in my movie.

เพราะว่าผมต้องการสิ่งเหล่านี้ในภาพยนต์ของผม

They are objects of desire.

พวกมันเป็นสิ่งที่ทุกคนปรารถนา

They are imaginary musical instruments.

พวกมันคือเครื่องดนตรีในจินตนาการ

And they carry a nice story with them.

ที่มีเรื่องราวเบื้องหลังอันน่าสนใจ

Actually, I knew what these things would look like

จริงๆ แล้ว ผมรู้ว่าพวกมันหน้าตาเป็นอย่างไร

in my mind for many, many years.

มันอยู่ในหัวผมมานานหลายปี

But my problem was, I didn't have the money

แต่ปัญหาคือ ผมไม่มีเงิน

to pay for them. I couldn't afford them.

ที่จะซื้อมัน ผมซื้อมันไม่ไหว

So that's kind of a big problem too.

นั่นก็เป็นอีกปัญหาใหญ่

How do you get something that you can't afford?

คุณจะได้สิ่งที่คุณจ่ายเงินซื้อไม่ไหวได้อย่างไร

And, you know, I woke up one morning with a pretty good idea.

แล้วคุณรู้ไหม ผมตื่นขึ้นมาวันหนึ่งพร้อมกับความคิดที่ดีมากๆ

I said, "What if I have somebody else pay for them?"

ผมพูดกับตัวเองว่า "ถ้าผมให้คนอื่นจ่ายเงินซื้อมันแทนหล่ะ?"

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

But who on Earth would be interested

แต่ใครในโลกนี้จะสนใจ

by seven not-yet-built musical instruments

ในเครื่องดนตรี 7 ชิ้นที่ยังไม่ได้ถูกสร้างขึ้น

inspired by women's bodies?

ที่ได้แรงบันดาลใจจากเรือนร่างของผู้หญิง

And I thought of Cirque du Soleil in Montreal,

แล้วผมก็นึกถึงคณะแสดง เซิร์ก เดอ โซเลย์ ในมอนทรีออล

because who better to understand the kind of

เพราะคงไม่มีใครที่ดีกว่านี้ที่จะเข้าใจแนวคิด

crazy poetry that I wanted to put on screen?

ของบทกลอนเพี้ยนๆ ที่ผมต้องการใส่ลงไปในภาพยนต์แล้ว

So I found my way to Guy Laliberté, Cirque du Soleil's CEO,

ดังนั้น ผมจึงหาทางพบ กีย์ ลาลิบาร์เต ผู้บริหารของ เซิร์ก เดอ โซเลย์

and I presented my crazy idea to him

และนำเสนอแนวคิดเพียนๆ ของผม

with sketches like this and visual references,

และแบบร่างเหมือนอย่างนี้ และรูปภาพประกอบ

and something pretty amazing happened.

และสิ่งที่วิเศษสุดก็เกิดขึ้น

Guy was interested by this idea

กีย์สนใจแนวคิดของผม

not because I was asking for his money,

ไม่ใช่เพราะผมกำลังขอเงินเขา

but because I came to him with a good idea

แต่เพราะผมไปหาเขาด้วยแนวคิดดีๆ

in which everybody was happy.

ซึ่งทุกฝ่ายก็มีความสุข

It was kind of a perfect triangle

มันเป็นเหมือนสามเหลี่ยมที่ลงตัว

in which the art buyer was happy

ซึ่ง ผู้ซื้องานศิลปะก็มีความสุข

because he got the instruments at a cheaper price,

เพราะเขาได้เครื่องดนตรีที่ราคาถูก

because they weren't even made.

เพราะมันยังไม่ถูกสร้างขึ้นด้วยซ้ำ

He took a leap of faith.

เขากล้าเดิมพัน

And the artist, Dominique Engel, brilliant guy,

และในส่วนของศิลปิน, โดมินิค เอ็งเกล, ซึ่งเป็นคนที่เก่งมาก

he was happy too because he had a dream project

เขาก็มีความสุขด้วยเพราะเขาได้โปรเจคในฝัน

to work on for a year.

ทำงานกันเป็นปี

And obviously I was happy because I got the instruments

และที่ชัดที่สุดคือตัวผม ก็มีความสุข เพราะผมได้เครื่องดนตรี

in my film for free, which was kind of what I tried to do.

ใช้ในภาพยนต์ของผมฟรีๆ ซึ่งนั่นก็คือสิ่งที่ผมพยามทำ

So here they are.

และมันก็เป็นแบบนี้เอง

And my last example of how constraints

และตัวอย่างสุดท้ายของการที่ข้อจำกัด

can boost creativity

สามารถเพิ่มความสร้างสรรค์

comes from the green,

มาจากสีเขียว

because this is a weird color, a crazy color,

เพราะมันเป็นสีประหลาด เป็นสีไม่ธรรมดา

and you need to replace the green screens eventually

และคุณต้องแทนฉากสีเขียวในที่สุด

and you must figure that out sooner rather than later.

และทางที่ดีคุณควรต้องคิดให้ออกเสียแต่เนิ่นๆ

And I had, again, pretty much, ideas in my mind

แล้วผมก็มีแนวคิดคร่าวๆ ในหัวของผม

as to what the world would be,

เกี่ยวกับว่าโลกควรเป็นอย่างไร

but then again I turned to my childhood imagination

ผมหันไปหาจินตนาการวัยเด็กของผม

and went to the work of Belgian comic book master

แล้วจึงไปร่วมงานกับนักวาดการ์ตูนชาวเบลเยียมชั้นครู

François Schuiten in Belgium.

ฟรานซัวส์ เควตัน ในเบลเยียม

And this guy is another guy I admire a lot,

เขาเป็นคนที่ผมชื่นชมมาก

and I wanted him to be involved in the movie

แล้วผมก็ต้องการเขาเข้ามาช่วยในภาพยนต์ของผม

as a production designer.

ในฐานะนักออกแบบการถ่ายทำ

But people told me, you know, Martin, it's impossible,

แต่ทุกคนบอกผมว่า มาร์ติน มันเป็นไปไม่ได้

the guy is too busy and he will say no.

เขาเป็นคนที่ยุ่งมากและเขาจะปฏิเสธผม

Well, I said, you know what, instead of mimicking his style,

ดังนั้นผมจึงตอบไปว่า แทนที่จะพยายามเลียนเบบสไตล์ของเขา

I might as well call the real guy and ask him,

ผมโทรไปถามเขาเสียเลยดีกว่า

and I sent him my books,

ผมก็ส่งหนังสือของผมไปให้เขา

and he answered that he was interested

แล้วเขาก็ตอบมาว่าเขาสนใจ

in working on the film with me

จะทำงานในภาพยนต์เรื่องนี้กับผม

because he could be a big fish in a small aquarium.

เพราะว่าเขาจะได้มีบทบาทสำคัญในงานนี้

In other words, there was space for him to dream with me.

พูดอีกอย่างคือ มันมีพื้นที่ว่างสำหรับเขา ที่จะวาดฝันไปพร้อมๆ กับผม

So here I was with one of my childhood heroes,

และผมก็ได้ทำงานกับฮีโร่วัยเด็กของผม

drawing every single frame that's in the film

วาดทุกๆ เฟรมในภาพยนต์

to turn that into Montreal in the future.

เพื่อรังสรรค์มอนทรีออลในโลกอนาคต

And it was an amazing collaboration

และมันก็เป็นการร่วมงานที่มหัศจรรย์

to work with this great artist whom I admire.

ที่ได้ทำงานกับศิลปินที่ผมชื่นชอบ

But then, you know, eventually you have to turn

แต่สุดท้ายคุณก็ต้องแปลง

all these drawings into reality.

ภาพวาดเหล่านี้ให้เป็นความจริง

So, again, my solution was to aim

แล้วก็อีกนั่นแหล่ะ ทางออกของผมคือ

for the best possible artist that I could think of.

หันไปหาศิลปินที่ดีที่สุดที่ผมจะนึกได้

And there's this guy in Montreal, another Quebecois

มีคนคนหนึ่งในมอนทรีออล เป็นคนควิเบค

called Carlos Monzon, and he's a very good VFX artist.

ชื่อ คาร์ลอส มอนซอน เขาเป็นศิลปินเทคนิคพิเศษด้านภาพ

This guy had been lead compositor on such films

เขาเคยเป็นหัวหน้าทีมจัดองค์ประกอบในภาพยนต์เช่น

as "Avatar" and "Star Trek" and "Transformers,"

อวตาร สตาร์เทรค และ ทรานส์ฟอร์เมอร์

and other unknown projects like this,

และโปรเจคโนเนมอื่นๆ คล้ายๆ ของผม

and I knew he was the perfect fit for the job,

ผมรู้ว่าเขาเหมาะที่สุดกับงานของผม

and I had to convince him,

และผมต้องโน้มน้าวเขาให้มาทำงานกับผม

and, instead of working on the next Spielberg movie,

แทนที่จะไปทำงานให้หนังเรื่องถัดไปของสปีลเบิร์ก

he accepted to work on mine.

เขารับคำเชิญมาทำงานกับผม

Why? Because I offered him a space to dream.

ทำไมน่ะหรือ เพราะผมเสนอพื้นที่ว่างสำหรับให้เขาฝัน

So if you don't have money to offer to people,

ดังนั้น ถ้าคุณไม่มีเงินจ้างคน

you must strike their imagination with something

คุณต้องกระตุ้นจินตนาการของเขาด้วยบางสิ่ง

as nice as you can think of.

ให้ดีที่สุดที่คุณจะนึกออก

So this is what happened on this movie,

ดังนั้น นี่คือสิ่งที่เกิดขึ้นในภาพยนต์เรื่องนี้

and that's how it got made,

เป็นวิธีที่มันถูกสร้างขึ้น

and we went to this very nice postproduction company

แล้วเราก็ไปหาบริษัทตัดต่อที่ใจดีมาก

in Montreal called Vision Globale,

ในมอนทรีออล เชื่อ วิชัน โกลบอล

and they lent their 60 artists to work full time

เขาให้ศิลปิน 60 คน ทำงานเต็มเวลา

for six months to do this crazy film.

เป็นเวลา 6 เดือนเพื่อทำภาพยนต์พิลึกเรื่องนี้

So I want to tell you that, if you have some crazy ideas

ดังนั้น ผมอยากจะบอกพวกคุณว่า ถ้าคุณมีความคิดประหลาดๆ

in your mind, and that people tell you

อยู่ในใจ แล้วคนรอบข้างบอกคุณว่า

that it's impossible to make,

มันเป็นไปไม่ได้ที่จะทำให้เป็นจริง

well, that's an even better reason to want to do it,

ผมว่า มันเป็นเหตุผลที่ดีมากที่คุณจะต้องทำมันให้ได้

because people have a tendency

เพราะทุกคนมีแนวโน้ม

to see the problems rather than the final result,

ที่จะมองเห็นปัญหา แทนที่จะเห็นผลสำเร็จ

whereas if you start to deal with problems

ในขณะที่ ถ้าคุณเริ่มจัดการกับปัญหา

as being your allies rather than your opponents,

ให้กลายเป็นพันธมิตรแทนที่จะเป็นศัตรูของคุณ

life will start to dance with you

ชีวิตคุณจะง่ายขึ้น

in the most amazing way.

อย่างมหัศจรรย์ที่สุด

I have experienced it.

ผมมีประสบการณ์มาแล้ว

And you might end up doing some crazy projects,

แล้วคุณอาจได้ทำโปรเจคแปลกๆ

and who knows, you might even end up

แล้วใครจะรู้ คุณอาจ

going to Mars.

ได้ไปดาวอังคารก็ได้

Thank you.

ขอบคุณครับ

(Applause)

(เสียงปรบมือ)