Chris Jordan: Turning powerful stats into art

Chris Jordan şok edici istatistikleri resmediyor

Çeviri: yasin alp aluç Gözden geçirme: osman oguz ahsen

My work is about the behaviors that we all engage in unconsciously,

Benim çalışmam, hepimizin bilinçsiz olarak gösterdiğimiz,

on a collective level.

müşterek davranışlar hakkında.

And what I mean by that, it's the behaviors

Bundan kastettiğim davranışlar ise,

that we're in denial about,

hepimizin inkar etttiği ve

and the ones that operate below the surface of our daily awareness.

günlük farkındalık seviyemizin altında işleyenler.

And as individuals, we all do these things, all the time, everyday.

Bireyler olarak, tüm bu şeyleri yapıyoruz, her zaman, her gün.

It's like when you're mean to your wife

Hani başkasına kızıp da

because you're mad at somebody else.

eşinize huysuzluk ettiğinizdeki gibi.

Or when you drink a little too much at a party, just out of anxiety.

Veya endişeli olduğnuz için partinin birinde içkiyi fazla kaçırmak gibi.

Or when you overeat because your feelings are hurt, or whatever.

Ya da duygularınız incindiği için aşırı yemek gibi, ya da herneyse.

And when we do these kind of things,

Ve bunun gibi şeyleri yaptığımızda,

when 300 million people do unconscious behaviors,

300 milyon kişi bilinçsiz davranışlar gösterdiğinde,

then it can add up to a catastrophic consequence

tüm bunların toplamı yıkıcı sonuçlara yol açabiliyor.

that nobody wants, and no one intended.

ki bunların olmasını ne isteriz ne de amaçlarız.

And that's what I look at with my photographic work.

İşte fotoğraf çalışmalarımla ele aldığım konu bu.

This is an image I just recently completed, that is --

Bu resmi kısa süre önce tamamladım, bu,

when you stand back at a distance,

biraz uzaktan baktığınızda,

it looks like some kind of neo-Gothic, cartoon image

bir tür neo-gotik, karikatüre

of a factory spewing out pollution.

kirlilik kusan bir fabrikaya benziyor.

And as you get a little bit closer,

Biraz daha yaklaştığınızda,

it starts looking like lots of pipes, like maybe a chemical plant,

bir sürü boruya benzemeye başlıyor, mesela bir kimyevi fabrika,

or a refinery, or maybe a hellish freeway interchange.

ya da rafineri veya karmakarışık bir otoyol kavşağına.

And as you get all the way up close,

Ve iyice yaklaştığınızda,

you realize that it's actually made of lots and lots of plastic cups.

aslında bir sürü plastik bardaktan oluştuğunu fark ediyorsunuz.

And in fact, this is one million plastic cups,

Gerçekte ise bu, bir milyon plastik bardak,

which is the number of plastic cups that are used on airline flights

bu sayı, ABD'de yapılan havayolu uçuşlarında, her altı saatte

in the United States every six hours.

kullanılan bardakların sayısı.

We use four million cups a day on airline flights,

Uçuşlarda, günde 4 milyon plastik bardak kullanıyoruz,

and virtually none of them are reused or recycled.

ve bunların hemen hiçbiri tekrar kullanılmıyor veya geri dönüştürülmüyor.

They just don't do that in that industry.

o sektörde bunu yapmıyorlar.

Now, that number is dwarfed

Ama her gün kullandığımız kağıt bardakların

by the number of paper cups we use every day,

sayısının yanında, bu sayı küçük kalıyor.

and that is 40 million cups a day for hot beverages,

Her gün sıcak içecekler için 40 milyon bardak kullanıyoruz,

most of which is coffee.

çoğunu ise kahve için.

I couldn't fit 40 million cups on a canvas,

40 milyon bardağı tuvale sığdıramadım,

but I was able to put 410,000. That's what 410,000 cups looks like.

ama 410,000 tanesini yerleştirebildim. İşte 410.000 bardak böyle görünüyor.

That's 15 minutes of our cup consumption.

Bu 15 dakikalık bardak tüketimimiz.

And if you could actually stack up that many cups in real life,

Ve eğer bu kadar çok bardağı üst üste koyabilseydiniz,

that's the size it would be.

boyutu bu kadar olurdu.

And there's an hour's worth of our cups.

Ve işte bir saatlik bardaklarımız.

And there's a day's worth of our cups.

Ve işte bür gün ederinde bardaklarımız.

You can still see the little people way down there.

İşte orada hala küçük insanları görebiliyorsunuz.

That's as high as a 42-story building,

42 katlı bir bina kadar yüksek,

and I put the Statue of Liberty in there as a scale reference.

ve buraya da Özgürlük Heykelini referans ölçek olarak koydum.

Speaking of justice, there's another phenomenon going on in our culture

Adaletten bahsedersek, kültürümüzde süregelen bir fenomen daha var ki,

that I find deeply troubling, and that is that America, right now,

bence son derece rahatsız edici; Amerika şu anda

has the largest percentage of its population in prison

dünyadaki diğer tüm ülkelere göre nüfusuna oranla

of any country on Earth.

en çok mahkumun olduğu ülke.

One out of four people, one out of four humans in prison

Hapisteki her dört kişiden biri, her dört insandan birisi

are Americans, imprisoned in our country.

Amerikalı ve ülkede hapsedilmiş durumda.

And I wanted to show the number.

Ve ben bu sayıyı göstermek istedim.

The number is 2.3 million Americans were incarcerated in 2005.

Hapisteki Amerikalılıarın sayısı 2005 yılında 2.3 milyondu.

And that's gone up since then, but we don't have the numbers yet.

O zamandan beri artıyor ama şu an ki sayıyı bilmiyoruz.

So, I wanted to show 2.3 million prison uniforms,

Ben de 2.3 milyon hapisane üniformasını göstermek istedim,

and in the actual print of this piece,

bu resmin gerçek ölçülerdeki görüntüsünde

each uniform is the size of a nickel on its edge.

her bir üniforma bir demir para kalınlığında.

They're tiny. They're barely visible as a piece of material,

Ufacıklar, çok zor görülebilecek durumdalar

and to show 2.3 million of them required a canvas

ve de 2.3 milyonu göstermek için dünyada bulunan herhangi bir

that was larger than any printer in the world would print.

printerın yapabileceğinden daha büyük bir kanvas gerekli.

And so I had to divide it up into multiple panels

Bu yüzden birkaç panele bölmem gerekti,

that are 10 feet tall by 25 feet wide.

paneller 3 metre boyunda ve 7.5 metre genişliğinde.

This is that piece installed in a gallery in New York --

Bu New York'da bir galeride oluşturduğum o çalışmam;

those are my parents looking at the piece.

çalışmaya göz atanlar annem ve babam.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Every time I look at this piece,

Bu resme ne zaman baksam, annem babama

I always wonder if my mom's whispering to my dad,

şöyle mi sesleniyor diye merak ediyorum,

"He finally folded his laundry."

"Sonunda giyeceklerini katlamış."

(Laughter)

(Gülüşmeler)

I want to show you some pieces now that are about addiction.

Şimdi size bağımlılık ile ilgili bazı çalışmalar

And this particular one is about cigarette addiction.

göstermek istiyorum. Bu sigara bağımlılığı ile ilgili.

I wanted to make a piece that shows the actual number of Americans

Sigaradan ölen Amerikalılıarın sayısını gösteren

who die from cigarette smoking.

bir çalışma yapmak istedim.

More than 400,000 people die in the United States every year

Her yıl ABD'de sigara yüzünden

from smoking cigarettes.

400,000 kişi ölüyor.

And so, this piece is made up of lots and lots of boxes of cigarettes.

Bu çalışma da bir sürü sigara kutusundan yapıldı.

And, as you slowly step back,

Yavaşça geriye gittiğinizde,

you see that it's a painting by Van Gogh, called "Skull with Cigarette."

bunun Van Gogh'un "Sigaralı Kafatası" adlı resmi olduğunu göreceksiniz.

It's a strange thing to think about, that on 9/11,

Bu çok ilginç bir durum, 11 Eylül olaylarında

when that tragedy happened, 3,000 Americans died.

3000 kişi hayatını kaybetti,

And do you remember the response?

buna verilen tepkiyi hatırlıyor musunuz?

It reverberated around the world,

Tüm dünyada yansımaları oldu ve

and will continue to reverberate through time.

zaman içinde yansımaya da devam edecek.

It will be something that we talk about in 100 years.

100 yıl boyunca konuşacağımız bir konu olacak bu.

And yet on that same day, 1,100 Americans died from smoking.

Ve tam o gün, 1,100 Amerikalı sigaradan hayatını kaybetti.

And the day after that, another 1,100 Americans died from smoking.

Ve ertesi gün, bir 1,100 Amerikalı daha.

And every single day since then, 1,100 Americans have died.

Ve takip eden her gün, 1,100 Amerikalı daha öldü

And today, 1,100 Americans are dying from cigarette smoking.

ve bugün, 1,100 Amerikalı sigaradan ölüyor.

And we aren't talking about it -- we dismiss it.

Bunun hakkında konuşmuyoruz, göz ardı ediyoruz.

The tobacco lobby, it's too strong.

Tütün lobisi çok güçlü.

We just dismiss it out of our consciousness.

Bilinçsiz olarak göz ardı ediyoruz.

And knowing what we know about the destructive power of cigarettes,

Sigaranın yıkıcı gücünü bilmemize rağmen,

we continue to allow our children, our sons and daughters,

çocuklarımızın, torunlarımızın, sigaranın tesiri altında kalmalarına

to be in the presence of the influences that start them smoking.

ve sigaraya başlamalarına müsaade ediyoruz.

And this is what the next piece is about.

Bu da sıradaki çalışmanın çıkış kaynağı.

This is just lots and lots of cigarettes: 65,000 cigarettes,

Burada bir sürü sigara var: 65,000 sigara.

which is equal to the number of teenagers

Bu sayı bu ay ve her ay ABD'de

who will start smoking this month, and every month in the U.S.

sigaraya başlayan gençlerin sayısına eşit.

More than 700,000 children in the United States aged 18 and under

ABD'de her sene 18 yaş ve altındaki 700,000 çocuk

begin smoking every year.

sigaraya başlıyor.

One more strange epidemic in the United States

Sizlere tanıtmak istediğim ABD'deki

that I want to acquaint you with

bir başka garip yaygın hastalık da

is this phenomenon of abuse and misuse of prescription drugs.

reçeteli ilaçların yanlış ve kötüye kullanılma olgusu.

This is an image I've made out of lots and lots of Vicodin.

Bu bir sürü Vicodin'den yaptığım bir çalışma --

Well, actually, I only had one Vicodin

aslında sadece bir Vicodin'im vardı

that I scanned lots and lots of times.

ama onu birçok kez tarayarak elde ettim bunu.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And so, as you stand back, you see 213,000 Vicodin pills,

Biraz geriden bakarsanız 213,000 Vicodin hapı göreceksiniz,

which is the number of hospital emergency room visits

bu da her sene ABD'de hastaların ziyaret ettiği

yearly in the United States,

reçete ile verilmiş

attributable to abuse and misuse of prescription painkillers

endişe giderici ilaçların, ağrı kesicilerin kötü ve yanlış kullanılmasına ayrılmış

and anti-anxiety medications.

hastane acil odası sayısı.

One-third of all drug overdoses in the U.S. --

ABD'deki ilaçların üçte biri aşırı tüketiliyor --

and that includes cocaine, heroin, alcohol, everything --

buna kokain, eroin, alkol ve her şey dahil --

one-third of drug overdoses are prescription medications.

aşırı kullanılan ilaçların üçte biri reçeteli ilaçlar.

A strange phenomenon.

Garip bir olgu.

This is a piece that I just recently completed

Bu da bir başka trajik olgu hakkında yeni tamamladığım

about another tragic phenomenon. And that is the phenomenon,

çalışmam. Giderek artan bir saplantı olan

this growing obsession we have with breast augmentation surgery.

göğüs büyütme operasyonları hakkında.

384,000 women, American women, last year

Geçen sene 384,000 Amerikalı bayan

went in for elective breast augmentation surgery.

gönüllü olarak göğüs büyütme operasyonuna gitti.

It's rapidly becoming the most popular high school graduation gift,

Hızla en popüler lise mezuniyeti hediyesi haline geliyor,

given to young girls who are about to go off to college.

koleje başlayacak kızlara hediye olarak veriliyor.

So, I made this image out of Barbie dolls,

Ben de bunu Barbie bebeklerden yaptım,

and so, as you stand back you see this kind of floral pattern,

geriden baktığınızda çiçek motiflerini göreceksiniz,

and as you get all the way back, you see 32,000 Barbie dolls,

tamamen baktığınızda da, 32,000 Barbie bebek göreceksiniz,

which represents the number of breast augmentation surgeries

bu da ABD'de her ay gerçekleşmekte olan göğüs büyütme

that are performed in the U.S. each month.

operasyonlarının sayısı.

The vast majority of those are on women under the age of 21.

Bunu yaptıranların büyük bir çoğunluğu 21 yaşın altında.

And strangely enough, the only plastic surgery

Ve gariptir ki, göğüs büyütmeden

that is more popular than breast augmentation is liposuction,

daha popüler olan tek plastik cerrahi operasyon liposuction,

and most of that is being done by men.

bunun da çoğu erkekler tarafından yaptırılıyor.

Now, I want to emphasize that these are just examples.

Şimdi, bunların sadece örnekler olduğunu vurgulamak istiyorum,

I'm not holding these out as being the biggest issues.

bunu çok büyük bir sorunmuş gibi göstermiyorum.

They're just examples.

Sadece örnekler bunlar.

And the reason that I do this, it's because I have this fear

Bunu yapmamın sebebi de, şu anda tam bir

that we aren't feeling enough as a culture right now.

kültüre sahipmişiz gibi hissetmediğimizden korkmam.

There's this kind of anesthesia in America at the moment.

Şu an Amerika'da bir çeşit anestezi yapılmış gibi.

We've lost our sense of outrage, our anger and our grief

Kültürümüze neler olduğu, ülkemizde neler olduğu, dünyada

about what's going on in our culture right now,

bizim adımıza yapılan zalimlikler konusunda,

what's going on in our country,

öfke hissimizi, nefretimizi

the atrocities that are being committed in our names around the world.

ve ızdırabımızı kaybetmiş durumdayız.

They've gone missing; these feelings have gone missing.

Kayboldular; bu duyguları kaybettik.

Our cultural joy, our national joy is nowhere to be seen.

Kültürel, ulusal sevincimizi bulamıyoruz.

And one of the causes of this, I think,

Bunun bir sebebi de bence,

is that as each of us attempts to build this new kind of worldview,

herbirimizin inşa etmeye çaltığı bu yeni dünya görüşü,

this holoptical worldview, this holographic image

bu holoptikal dünya görüşü, farklı şeylerin

that we're all trying to create in our mind

etkileşimi sonucunda beynimizde

of the interconnection of things: the environmental footprints

yaratmaya çalıştığımız bu holografik görüntü;

1,000 miles away of the things that we buy;

1,000 mil uzaktan satın aldığımız çevresel ayak izleri;

the social consequences 10,000 miles away

tüketici olarak aldığımız kararların 10,000 mil

of the daily decisions that we make as consumers.

uzakta oluşturduğu sosyal sonuçlar.

As we try to build this view,

Bu görüşü oluşturmaya çalışırken,

and try to educate ourselves about the enormity of our culture,

ve de kültürümüzün büyüklüğü hakkında kendimizi eğitmeye çalışırken,

the information that we have to work with is these gigantic numbers:

karşılaşmamız gereken bilgiler şu devasa sayılarla ifade ediliyor :

numbers in the millions, in the hundreds of millions,

milyonlar, yüz milyonlar,

in the billions and now in the trillions.

milyarlar ve şimdi trilyonlar.

Bush's new budget is in the trillions, and these are numbers

Bush'un yeni bütçesi trilyonlarda ve

that our brain just doesn't have the ability to comprehend.

beynimiz bu sayıları kavrayabilecek kapasitede değil.

We can't make meaning out of these enormous statistics.

Bu devasa istatistiklerden bir anlam çıkaramıyoruz.

And so that's what I'm trying to do with my work,

İşte bu da benim çalışmamda yapmak istediğim şey,

is to take these numbers, these statistics

bu sayıları alıp,

from the raw language of data, and to translate them

verilerin ham dilinden bu istatistikleri alıp onları

into a more universal visual language, that can be felt.

daha evrensel görsel bir dile tercüme etmek, anlaşabilecek şekilde.

Because my belief is, if we can feel these issues,

Çünkü bence, eğer bunları anlayabilirsek,

if we can feel these things more deeply,

bunları daha derinden hissedebilirsek,

then they'll matter to us more than they do now.

şimdi olduğundan daha fazla bizim için önemli olacaklar.

And if we can find that,

Ve eğer bunu bulabilirsek,

then we'll be able to find, within each one of us,

her birimiz içimizde şu karşılaşmamız gereken

what it is that we need to find to face the big question,

önemli soruyu kolaylıkla bulabilecek. Soru;

which is: how do we change?

Nasıl değişeceğiz?

That, to me, is the big question that we face as a people right now:

Bana göre bir insan olarak şu an karşılaştığımız önemli bir soru bu:

how do we change? How do we change as a culture,

Nasıl değişeceğiz? Kültür olarak nasıl değişeceğiz

and how do we each individually take responsibility

ve bireysel olarak bunun çözümünde üstümüze düşen

for the one piece of the solution that we are in charge of,

kısmın sorumluluğunu nasıl alacağız,

and that is our own behavior?

nasıl davranacağız?

My belief is that you don't have to make yourself bad

Bu konularla ilgilenmek için kendinizi kötü

to look at these issues.

yapmanız gerekmez.

I'm not pointing the finger at America in a blaming way.

Amerika'yı suçlar bir şekilde işaret etmiyorum.

I'm simply saying, this is who we are right now.

Sadece şu an bizim böyle olduğumuzu söylüyorum.

And if there are things that we see

Ve eğer kültümüz hakkında görüp de

that we don't like about our culture,

hoşlanmadıklarımız varsa,

then we have a choice.

o zaman bir tercihimiz vardır.

The degree of integrity that each of us can bring to the surface,

Her birimizin ortaya çıkarabileceği entegrasyon derecesi,

to bring to this question, the depth of character that we can summon,

bu sorunun yanıtını bulmak için, nasıl değişeceğiz sorusunun

as we show up for the question of how do we change --

karşısına çıkarken getirebileceğimiz karakter derinliğimiz.

it's already defining us as individuals and as a nation,

Bu bizi bireyler ve ulus olarak tanımlıyor zaten

and it will continue to do that, on into the future.

ve bunu gelecekte de yapmaya devam edecek.

And it will profoundly affect the well-being, the quality of life

Kararlarımızın neticesine göre mirasımızı yaşayacak milyarlarca insanın

of the billions of people

yaşam kalitesini,

who are going to inherit the results of our decisions.

saadetini derinden etkileyecek.

I'm not speaking abstractly about this,

Soyut olarak konuşmuyorum,

I'm speaking -- this is who we are in this room,

şu an bu odadakiler adına konuşuyorum.

right now, in this moment.

Şu anda burada.

Thank you and good afternoon.

Teşekkürler ve iyi akşamlar.

(Applause)

(Alkışlar)