Steven Pinker: What our language habits reveal

Translator: Varoj Khamboot Reviewer: Sirapol Kwangtongpanich

นี่คือภาพของ โมรีส ดรูอง

เลขาธิการกิตติมศักดิ์แห่ง L'Academie francaise

หรือราชบัณฑิตยสถานประเทศฝรั่งเศส

เขาใส่ชุดเครื่องแบบหรูหรา มูลค่ากว่า 68,000 ดอลล่าร์

สมกับบทบาทของราชบัณฑิตยสถาน

This is a picture of Maurice Druon,

the Honorary Perpetual Secretary of L'Academie francaise,

ในฐานะที่ออกกฎเกณฑ์

การใช้ภาษาฝรั่งเศสอย่างถูกต้อง

the French Academy.

และคงภาษาไว้ไม่ให้สูญหาย

He is splendidly attired in his 68,000-dollar uniform,

ราชบัณฑิตยสถานฝรั่งเศส มีหน้าที่หลักอยู่สองประการ

ประการแรก คือการจัดทำพจนานุกรมฉบับทางการ

befitting the role of the French Academy

ซึ่งตอนนี้ พวกเขากำลังทำฉบับที่เก้า

as legislating the

โดยเริ่มดำเนินการมาตั้งแต่ปี ค.ศ. 1930 และถึงตัวอักษร P (เป) แล้ว

correct usage in French

and perpetuating the language.

พวกเขายังกำหนดกฎการใช้ภาษาอย่างถูกต้อง

The French Academy has two main tasks:

เช่น การใช้ศัพท์บัญญัติ แทนคำทับศัพท์คำว่า "email" (อีเมล)

it compiles a dictionary of official French.

They're now working on their ninth edition,

โดยใช้คำฝรั่งเศสว่า "courriel" (กูริแยล)

หรือ World Wide Web (เวิลด์ไวด์เว็บ)

which they began in 1930, and they've reached the letter P.

ควรจะใช้คำฝรั่งเศสว่า

La toile d'araignée mondiale แปลตรงตัวคือ เครือข่ายใยแมงมุม

They also legislate on correct usage,

such as the proper term for what the French call "email,"

ซึ่งเป็นคำแนะนำที่ คนฝรั่งเศสยังไม่คิดจะใช้

which ought to be "courriel."

นี่แหละ คือหนึ่งในรูปแบบ ว่าภาษามีความเป็นมาอย่างไร

The World Wide Web, the French are told,

ought to be referred to as

ตัวอย่างเช่น มันถูกกำหนดโดยราชบัณฑิตฯ

"la toile d'araignee mondiale" -- the Global Spider Web --

แต่ถ้าใครก็ตามมามองดูแล้วล่ะก็ จะพบว่า

recommendations that the French gaily ignore.

มันออกจะดูเป็นความคิดที่โง่เง่าไปหน่อย

Now, this is one model of how language comes to be:

ที่ภาษา ซึ่งเกิดจากปฏิสัมพันธ์ระหว่าง ความนึกคิดของมนุษย์คนหนึ่งกับอีกคนหนึ่ง

และก็เห็นได้ชัดว่า ภาษาไม่เคยหยุดเปลี่ยนแปลง

namely, it's legislated by an academy.

But anyone who looks at language realizes

ความจริงที่ว่า เมื่อถึงเวลาที่ ราชบัณฑิตย์ทำพจนานุกรมเสร็จแล้ว

that this is a rather silly conceit,

มันก็ตกยุคไปแล้วเรียบร้อย

เราจะเห็นได้จาก

that language, rather, emerges from human minds interacting from one another.

การเกิดคำแสลงหรือ ศัพท์เฉพาะกลุ่มขึ้นมาเรื่อย ๆ

And this is visible in the unstoppable change in language --

จากการเปลี่ยนแปลงภาษาในประวัติศาสตร์

จากความหลากหลายของภาษาถิ่นต่าง ๆ

the fact that by the time the Academy finishes their dictionary,

และจากการกำเนิดภาษาใหม่ ๆ

it will already be well out of date.

ดังนั้น ภาษาไม่ได้เป็นผู้สร้าง หรือกำหนดธรรมชาติมนุษย์

We see it in the

constant appearance of slang and jargon,

มากเท่ากับเป็นหน้าต่างสู่ธรรมชาติของมนุษย์

ในหนังสือที่ผมกำลังเขียนอยู่ตอนนี้

of the historical change in languages,

in divergence of dialects

ผมหวังที่จะใช้ภาษาในการอธิบาย

and the formation of new languages.

หลาย ๆ แง่มุมตามธรรมชาติของมนุษย์

So language is not so much a creator or shaper of human nature,

รวมถึงกลไกความคิด

ที่มนุษย์ใช้ในการรับรู้สิ่งรอบ ๆ ตัว

so much as a window onto human nature.

และความเชื่อมโยงต่าง ๆ ที่กำหนด การปฏิสัมพันธ์กับมนุษย์ด้วยกัน

In a book that I'm currently working on,

ผมจะอธิบายแต่ละอย่างนิด ๆ หน่อย ๆ ให้ทุกท่านฟังในเช้านี้

I hope to use language to shed light on

ผมขอเริ่มต้นจากปัญหาเชิงทฤษฎีของภาษา

a number of aspects of human nature,

ที่ผมกังวลมาพักใหญ่แล้ว

including the cognitive machinery

และมันก็ทำให้ผมหมกมุ่น

with which humans conceptualize the world

and the relationship types that govern human interaction.

กับความหลงใหล ในเรื่องของคำกริยา และวิธีการใช้คำเหล่านี้

And I'm going to say a few words about each one this morning.

ปัญหาก็คือ คำกริยาใด เหมาะกับ หน่วยสร้างใดของภาษา

Let me start off with a technical problem in language

คำกริยาคือตัวขับเคลื่อนของประโยค

that I've worried about for quite some time --

มันเป็นโครงที่ให้ส่วนอื่น ๆ มายึดติดด้วย

and indulge me

เรามาลองทบทวนกันนิดนึง

in my passion for verbs and how they're used.

กับเรื่องที่ทุกท่านอาจจะลืมไปนานแล้ว

The problem is, which verbs go in which constructions?

อกรรมกริยา เช่นคำว่า "ทานมื้อค่ำ"

The verb is the chassis of the sentence.

ไม่ต้องมีกรรมตรงมารองรับ

คุณต้องพูด "แซมทานมื้อค่ำแล้ว"

It's the framework onto which the other parts are bolted.

ไม่ใช่ "แซมทานมื้อค่ำพิซซ่าแล้ว"

ส่วนสกรรมกริยานั้น ถูกกำหนดมาว่า

Let me give you a quick reminder

จะต้องมีกรรมมารองรับมัน

of something that you've long forgotten.

"แซมสวาปามพิซซ่า"

คุณไม่ได้พูดแค่ว่า "แซมสวาปาม"

An intransitive verb, such as "dine," for example,

มีคำกริยาเช่นนี้อีกมากมาย

can't take a direct object.

You have to say, "Sam dined," not, "Sam dined the pizza."

แต่ละตัวก็จะกำหนดประโยคของมัน

ดังนั้น ปัญหาในการอธิบาย วิธีการที่เด็กเรียนภาษา

A transitive verb mandates

that there has to be an object there:

ปัญหาในการสอนภาษาให้ผู้ใหญ่ เพื่อจะได้ไม่ใช้ภาษาผิดไวยากรณ์

"Sam devoured the pizza." You can't just say, "Sam devoured."

There are dozens or scores of verbs of this type,

และปัญหาในการเขียนโปรแกรม ให้คอมพิวเตอร์ใช้ภาษาได้

each of which shapes its sentence.

ก็คือ กริยาไหน ควรอยู่ในหน่วยสร้างใด

So, a problem in explaining how children learn language,

ตัวอย่างเช่น หน่วยของกรรมรองในภาษาอังกฤษ

คุณจะพูดว่า "Give a muffin to a mouse" ซึ่งใช้คำบุพบทก็ได้

a problem in teaching language to adults so that they don't make grammatical errors,

หรือ "Give a mouse a muffin" โดยวางกรรมตรง กรรมรองติดกันก็ได้

and a problem in programming computers to use language is

"Promise anything to her" หรือ "Promise her anything" และอีกมากมาย

which verbs go in which constructions.

คำกริยาหลายร้อยคำ สามารถใช้ได้ทั้งสองแบบ

For example, the dative construction in English.

ดังนั้น จึงเกิดเกณฑ์ทั่วไปสำหรับเด็ก

You can say, "Give a muffin to a mouse," the prepositional dative.

สำหรับผู้ใหญ่ สำหรับคอมพิวเตอร์

คือ คำกริยาใด ๆ ที่ปรากฏ ในหน่วยสร้างในรูปแบบ

Or, "Give a mouse a muffin," the double-object dative.

"ประธาน-กริยา-ของ-ให้-คนรับ"

"Promise anything to her," "Promise her anything," and so on.

สามารถเขียนในรูปแบบ "ประธาน-กริยา-ผู้รับ-ของ" ได้เช่นกัน

Hundreds of verbs can go both ways.

ที่เรามีอะไรที่ใช้ง่าย ๆ แบบนี้เกิดขึ้น

So a tempting generalization for a child,

เพราะว่า ภาษาไม่มีที่สิ้นสุด

for an adult, for a computer

และคุณไม่สามารถท่องจำ ประโยคที่คุณเพิ่งได้ยินได้

is that any verb that can appear in the construction,

ดังนั้นคุณต้องตกผลึกเกณฑ์ง่าย ๆ

"subject-verb-thing-to-a-recipient"

เพื่อให้คุณสร้างและเข้าใจประโยคใหม่ ๆ ได้

can also be expressed as "subject-verb-recipient-thing."

นี่แหละ คือตัวอย่างของกระบวนการข้างต้น

A handy thing to have,

โชคไม่ดี เพราะว่ามันก็มีข้อยกเว้นด้วย

because language is infinite,

คุณพูดว่า "บิฟขับรถไปชิคาโก"

and you can't just parrot back the sentences that you've heard.

แต่ไม่พูดว่า "บิฟขับชิคาโกรถ"

You've got to extract generalizations

so you can produce and understand new sentences.

คุณพูดว่า "แซลทำให้เจสันปวดหัว"

This would be an example of how to do that.

แต่พูดว่า "แซลให้ปวดหัวแก่เจสัน" ก็ดูแปลก

Unfortunately, there appear to be idiosyncratic exceptions.

ทางออกของปัญหาก็คือ ต้องรู้ว่า แม้หน่วยสร้างเหล่านี้ดูเหมือนกัน

You can say, "Biff drove the car to Chicago,"

แต่มันต่างกัน

but not, "Biff drove Chicago the car."

เพราะเมื่อมองลงไปถึงรายละเอียดของ

การรับรู้ของมนุษย์ คุณจะเห็นข้อแตกต่างย่อย ๆ

You can say, "Sal gave Jason a headache,"

ในความหมายของมัน

but it's a bit odd to say, "Sal gave a headache to Jason."

ดังนั้น "ให้ X แก่ Y"

หน่วยสร้างนี้ สัมพันธ์กับความคิดว่า "ทำให้เกิด X และไปยัง Y"

The solution is that these constructions, despite initial appearance,

are not synonymous,

ในขณะที่ "ให้ Y แก่ X"

that when you crank up the microscope

จะสัมพันธ์กับความคิดที่ว่า "ทำให้เกิด Y ที่ทำให้มี X"

on human cognition, you see that there's a subtle difference

in meaning between them.

เอาล่ะครับ หลาย ๆ เหตุการณ์ขึ้นอยู่กับ การตีความ

So, "give the X to the Y,"

that construction corresponds to the thought

คล้ายกับภาพลวงตาคลาสสิกที่คุ้นชินกัน

"cause X to go to Y." Whereas "give the Y the X"

ซึ่งเราจะมองไปที่

corresponds to the thought "cause Y to have X."

วัตถุนั้น ๆ

ซึ่งในกรณีนี้ พื้นที่รอบ ๆ วัตถุ จะถูกมองข้ามไป

Now, many events can be subject to either construal,

หรือคุณจะเห็นใบหน้าคนตรงพื้นที่ว่าง

kind of like the classic figure-ground reversal illusions,

ซึ่งกรณีนี้ วัตถุก็จะถูกมองข้ามไป

in which you can either pay attention

แล้วการตีความหมายแบบนี้ สะท้อนภาษาอย่างไร

to the particular object,

ครับ ทั้งสองกรณี สิ่งที่ถูกตีความ ว่าเป็นผู้รับผลนั้น

in which case the space around it recedes from attention,

จะถูกแสดงออกมาเป็นกรรมตรง

or you can see the faces in the empty space,

หรือคำนามที่ตามหลังคำกริยา

in which case the object recedes out of consciousness.

ดังนั้น เมื่อคุณนึกถึงเหตุการณ์ ที่ทำให้ขนมมัฟฟินไปไหนสักที่

How are these construals reflected in language?

ที่ที่คุณกำลังทำบางสิ่งบางอย่างกับมัฟฟิน

Well, in both cases, the thing that is construed as being affected

คุณพูดว่า "Give the muffin to the mouse"

แต่เมื่อคุณตีความว่า "ทำให้หนูได้รับบางสิ่ง"

is expressed as the direct object,

คุณกำลังทำบางสิ่งกับหนู

the noun after the verb.

ดังนั้น คุณจะพูดว่า "Give the mouse the muffin"

So, when you think of the event as causing the muffin to go somewhere --

ดังนั้น คำกริยาไหนไปอยู่ในหน่วยสร้างใด

where you're doing something to the muffin --

ปัญหาที่ผมกำลังพูดถึงนี้

you say, "Give the muffin to the mouse."

จะขึ้นอยู่กับว่ากริยาระบุการเคลื่อนที่

When you construe it as "cause the mouse to have something,"

หรือระบุการเปลี่ยนมือในการครอบครอง

you're doing something to the mouse,

การให้บางสิ่ง เกี่ยวข้องกับทั้ง การทำให้บางสิ่งบางอย่างออกไป

and therefore you express it as, "Give the mouse the muffin."

และทำให้บางคนมีบางสิ่งด้วย

So which verbs go in which construction --

การขับรถ มีแค่ทำให้บางสิ่งออกไป

the problem with which I began --

depends on whether the verb specifies a kind of motion

เพราะชิคาโกไม่ใช่สิ่งที่จะไปครองอีกสิ่งได้

มีแค่มนุษย์ที่ครองสิ่งต่าง ๆ ได้

or a kind of possession change.

และการให้ความปวดหัวกับใคร คือการทำให้คนนั้นปวดหัว

To give something involves both causing something to go

แต่ไม่ได้บอกว่า เราเอาความปวดหัวออกจากหัวเรา

and causing someone to have.

แล้วทำให้มันไปยังอีกคน

To drive the car only causes something to go,

แล้วฝังตัวในคนนั้นแล้วงอกขึ้นมา

because Chicago's not the kind of thing that can possess something.

คุณอาจจะเสียงดังหรือทำตัวน่ารังเกียจเฉย ๆ

Only humans can possess things.

หรือทำอะไรสักอย่างที่ทำให้เขาปวดหัว

ดังนั้น นั่นแหละ

And to give someone a headache causes them to have the headache,

but it's not as if you're taking the headache out of your head

คือตัวอย่างของสิ่งที่ผมทำในแต่ละวันของผม

and causing it to go to the other person,

แล้วทำไมคนถึงต้องสนใจล่ะ

and implanting it in them.

เพราะ ผมคิดว่ามันมีข้อสรุป บางประการที่น่าสนใจ

You may just be loud or obnoxious,

เกี่ยวกับเรื่องนี้และการวิเคราะห์อื่น ๆ

or some other way causing them to have the headache.

So, that's

ในคำกริยากว่าอีกหลายร้อยคำ

อย่างแรกคือ มีแผนผังมโนทัศน์อย่างละเอียด

an example of the kind of thing that I do in my day job.

So why should anyone care?

ที่เราประมวลผลโดยอัตโนมัติและไม่รู้ตัว

Well, there are a number of interesting conclusions, I think,

ทุกครั้งที่เราสร้างหรือเปล่งประโยคออกไป สิ่งนี้ ควบคุมการใช้ภาษาของเรา

from this and many similar kinds of analyses

คุณเรียกสิ่งนี้ได้ว่าเป็นภาษาของความคิด หรือ "mentalese"(เมนทาลีส)

of hundreds of English verbs.

First, there's a level of fine-grained conceptual structure,

ซึ่งน่าจะมีพื้นมาจากชุดความคิดที่ตายตัว

which we automatically and unconsciously compute

ที่ควบคุมหน่วยสร้างจำนวนมากและกริยานับพัน

every time we produce or utter a sentence, that governs our use of language.

ไม่ใช่แค่ภาษาอังกฤษ แต่ในทุก ๆ ภาษา

กรอบความคิดพื้นฐาน เช่น พื้นที่

You can think of this as the language of thought, or "mentalese."

เวลา สาเหตุ และเจตนาของมนุษย์

It seems to be based on a fixed set of concepts,

เช่น อะไรคือวิธีการ และอะไรคือผลลัพธ์

which govern dozens of constructions and thousands of verbs --

สิ่งเหล่านี้ เป็นตัวย้ำเตือนเราถึงหมวดหมู่

ที่อิมมานูเอล คานท์อภิปรายไว้

not only in English, but in all other languages --

นี่คือโครงสร้างพื้นฐานของความคิดมนุษย์

fundamental concepts such as space,

และมันน่าสนใจว่า จิตใต้สำนึก ของการใช้ภาษาของเรา

time, causation and human intention,

สะท้อนถึงหมวดหมู่แบบคานท์เหล่านี้

such as, what is the means and what is the ends?

ไม่ต้องสนใจคุณภาพที่รับรู้

These are reminiscent of the kinds of categories

เช่นสี เนื้องาน น้ำหนัก และความเร็ว

that Immanuel Kant argued

ซึ่งไม่เคยแบ่ง

are the basic framework for human thought,

การใช้งานคำกริยาในหน่วยสร้างอย่างแท้จริง

and it's interesting that our unconscious use of language

อีกสิ่งที่น่าสนใจก็คือ ทุกหน่วยสร้างในภาษาอังกฤษ

seems to reflect these Kantian categories.

ไม่ได้ถูกใช้สื่อความ ตรงตามตัวอักษรเท่านั้น

Doesn't care about perceptual qualities,

แต่ยังถูกใช้ในแนวกึ่ง ๆ อุปมาด้วย

such as color, texture, weight and speed,

ตัวอย่างเช่น หน่วยสร้างนี้ กรรมรอง

which virtually never differentiate

ไม่ได้ใช้สำหรับการเคลื่อนย้ายของเท่านั้น

the use of verbs in different constructions.

แต่ยังมีความคิดเคลื่อนย้ายเชิงอุปมาด้วย

An additional twist is that all of the constructions in English

เช่นที่เราพูด "เธอบอกเรื่องนี้กับฉัน"

are used not only literally,

หรือ "เธอบอกฉันเรื่องนี้"

but in a quasi-metaphorical way.

"แมกซ์สอนภาษาสเปนแก่นักเรียน" หรือ "สอนนักเรียน ภาษาสเปน"

For example, this construction, the dative,

มันคือหน่วยสร้างเดียวกันเป๊ะ

is used not only to transfer things,

แค่ไม่มีขนมมัฟฟิน ไม่มีหนู ไม่มีอะไรเคลื่อนไหว

but also for the metaphorical transfer of ideas,

มันทำให้นึกถึงอุปมาที่แฝงอยู่ในการสื่อสาร

as when we say, "She told a story to me"

or "told me a story,"

ซึ่งเรารับรู้ความคิดนี้เป็นเหมือนวัตถุ

"Max taught Spanish to the students" or "taught the students Spanish."

ประโยคเป็นเหมือนเครื่องบรรจุ

และการสื่อสารเป็นเหมือนการส่งบางสิ่ง

It's exactly the same construction,

เช่นเราพูดว่า "รวบรวม" ความคิดของเรา และ "ประกอบ" มัน "เป็น" คำ.

but no muffins, no mice, nothing moving at all.

และถ้าสารของเราไม่ "กลวง" ไม่ "ลวง"

It evokes the container metaphor of communication,

เราก็อาจพาความคิดเรา "ข้าม" ไปถึงคนฟัง

in which we conceive of ideas as objects,

ผู้สามารถ "เปิดรับ" ความของเราเพื่อ "ถอด" ออกมาเป็น "สาระ" ได้

sentences as containers,

และแน่นอนว่า การพูดน้ำท่วมทุ่ง ไม่ใช่ข้อยกเว้น แต่เป็นกฏ

and communication as a kind of sending.

As when we say we "gather" our ideas, to "put" them "into" words,

มันยากมากที่จะยกตัวอย่างภาษาที่เป็นนามธรรม

and if our words aren't "empty" or "hollow,"

ที่อยู่บนพื้นฐานการอุปมาที่เป็นรูปธรรม

we might get these ideas "across" to a listener,

ยกตัวอย่าง คุณสามารถพูดกริยาว่า "ไป"

who can "unpack" our words to "extract" their "content."

กับคำบุพบท "ยัง" และ "จาก"

And indeed, this kind of verbiage is not the exception, but the rule.

ในเชิงพื้นที่ตามความหมาย

"คนส่งของ ไปจากปารีส ไปยังอิสตันบูล"

It's very hard to find any example of abstract language

คุณยังพูดได้ว่า "บิฟ จากที่ป่วย ไปเป็นหายดี"

that is not based on some concrete metaphor.

เขาไม่ต้องไปไหน เขาจะอยู่ บนเตียงตลอดเวลาก็ยังได้

For example, you can use the verb "go"

แต่มันเหมือนกับว่าสุขภาพของเขา เป็นจุด ๆ หนี่งในห้วงเวลา

and the prepositions "to" and "from"

ซึ่งคุณมีกรอบความคิดว่ามันเคลื่อนที่

in a literal, spatial sense.

หรือ "ประชุม จากสามโมง ไปถึงสี่โมง"

"The messenger went from Paris to Istanbul."

ซึ่งเรารับรู้เวลาว่าเป็นเส้นตรงเส้นหนึ่ง

You can also say, "Biff went from sick to well."

ในทำนองเดียวกัน เราใช้คำว่า "บังคับ"

He needn't go anywhere. He could have been in bed the whole time,

ไม่ใช่แค่กับแรงทางกายภาพ

but it's as if his health is a point in state space

เช่น "โรสบังคับให้ประตูเปิด"

that you conceptualize as moving.

แต่ใช้กับแรงระหว่างคนด้วย

Or, "The meeting went from three to four,"

เช่น "โรสบังคับให้เซดี้ออกไป" ซึ่งมันไม่จำเป็นว่าต้องผลักไสออกไป

in which we conceive of time as stretched along a line.

อาจแค่พูดขู่เฉย ๆ ก็ได้

Likewise, we use "force" to indicate

หรือ "โรสบังคับตัวเองให้ออกไป"

not only physical force,

เรากับว่ามีสิ่งสองสิ่งในหัวเซดี้

as in, "Rose forced the door to open,"

กำลังชักเย่อกันไปมา

but also interpersonal force,

ข้อสรุปอันที่สอง คือความสามารถในการรับรู้

as in, "Rose forced Sadie to go," not necessarily by manhandling her,

ในเหตุการณ์หนึ่ง ๆ เป็นสองแบบที่ต่างกัน

but by issuing a threat.

เช่น "ทำให้บางสิ่ง ไปยังบางคน"

Or, "Rose forced herself to go,"

และ "ทำให้บางคน มีบางสิ่ง"

as if there were two entities inside Rose's head,

ผมคิดว่า มันเป็นลักษณะพื้นฐาน ของความคิดมนุษย์

engaged in a tug of a war.

Second conclusion is that the ability to conceive

และมันเป็นรากฐานของการให้เหตุผล ของมนุษย์อีกมากมาย

of a given event in two different ways,

ซึ่งคนไม่ได้เห็นต่างกันนักในข้อเท็จจริง

such as "cause something to go to someone"

ว่ามันควรถูกตีความอย่างไร

and "causing someone to have something,"

ผมขอลองยกตัวอย่างนะครับ

I think is a fundamental feature of human thought,

"ยุติภาวะตั้งครรภ์" กับ "ฆ่าเด็กในท้อง"

"ก้อนเซลล์" กับ "เด็กที่ยังไม่เกิด"

and it's the basis for much human argumentation,

"รุกรานอิรัก" กับ "ปลดปล่อยอิรัก"

in which people don't differ so much on the facts

"จัดสรรความมั่งคั่ง" กับ "ริบทรัพย์"

as on how they ought to be construed.

และผมคิดว่า ภาพใหญ่สุดนั้น

Just to give you a few examples:

จะอยู่บนพื้นฐานของความจริงมาก ๆ

"ending a pregnancy" versus "killing a fetus;"

"a ball of cells" versus "an unborn child;"

จนกระทั่งการพูดเวิ่นเว้อ ถึงเรื่องนามธรรมของเรา

"invading Iraq" versus "liberating Iraq;"

นั้นยืนพื้นจากการอุปมาเชิงรูปธรรม

"redistributing wealth" versus "confiscating earnings."

และมองเห็นว่าความฉลาดของมนุษย์นั้น

มีแนวคิดอยู่หลายอย่าง

And I think the biggest picture of all

เช่น วัตถุ พื้นที่ เวลา สาเหตุ และเจตนา

would take seriously the fact

ซึ่งมีประโยชน์ในสังคมของ เผ่าพันธุ์ที่ขับเคลื่อนด้วยความรู้

that so much of our verbiage about abstract events

is based on a concrete metaphor

เผ่าพันธุ์ที่มีวิวัฒนาการที่คุณรู้จักกันดี

and see human intelligence itself

และกระบวนการอุปมาเชิงนามธรรมนี้

as consisting of a repertoire of concepts --

ช่วยให้เราชำระแนวคิด

such as objects, space, time, causation and intention --

เรื่องกรอบเนื้อหาแรกเริ่มเหล่านี้

which are useful in a social, knowledge-intensive species,

พื้นที่ เวลา และการบังคับ

และประยุกต์มันเข้ากับขอบเขตนามธรรมใหม่ ๆ

whose evolution you can well imagine,

ทำให้เผ่าพันธุ์ที่มีวิวัฒนาการ

and a process of metaphorical abstraction

เพื่อจัดการกับหิน เครื่องมือ และสัตว์

that allows us to bleach these concepts

ได้สร้างกรอบความคิดเรื่องคณิตศาสตร์ ฟิสิกส์ กฏหมาย

of their original conceptual content --

และขอบเขตนามธรรมอื่น ๆ

space, time and force --

ผมบอกไว้ว่าจะเล่าถึงหน้าต่างสองบาน ที่ส่องธรรมชาติของมนุษย์

and apply them to new abstract domains,

therefore allowing a species that evolved

กลไกความคิดที่เราใช้มองโลก

to deal with rocks and tools and animals,

ตอนนี้ผมจะเล่าสั้น ๆ เกี่ยวกับ รูปแบบความสัมพันธ์

to conceptualize mathematics, physics, law

ที่ควบคุมการปฏิสัมพันธ์ของมนุษย์

ซึ่งสะท้อนอยู่ในภาษาเช่นกัน

and other abstract domains.

ผมขอเริ่มจากปริศนาของวัจนกรรมอ้อม

Well, I said I'd talk about two windows on human nature --

the cognitive machinery with which we conceptualize the world,

ผมเชื่อว่าทุกท่านส่วนใหญ่ เคยชมหนัง "Fargo"

และคงจำฉากนั้นได้

and now I'm going to say a few words about the relationship types

ที่โจรลักพาตัวถูกตำรวจลากเข้าข้างทาง

that govern human social interaction,

again, as reflected in language.

และให้แสดงใบขับขี่

และเขาหยิบกระเป๋าสตางค์ออกมา

And I'll start out with a puzzle, the puzzle of indirect speech acts.

พร้อมแบงก์ 50 ดอลล่าร์ที่ยื่น

Now, I'm sure most of you have seen the movie "Fargo."

เป็นมุมเล็ก ๆ ออกมาจากกระเป๋า

And you might remember the scene in which

เขาพูดว่า "ฉันแค่กำลังคิดว่า

the kidnapper is pulled over by a police officer,

เราอาจจะตกลงกันได้ที่ฟาร์โกนี่นะ"

ซึ่งทุกคน รวมถึงคนดู

is asked to show his driver's license

and holds his wallet out

แปลได้ว่า มันคือใต้โต๊ะนั่นแหละ

with a 50-dollar bill extending

สารทางอ้อมแบบนี้ลุกลามอยู่ในภาษา

at a slight angle out of the wallet.

And he says, "I was just thinking

ยกตัวอย่างเช่น การขอร้องแบบสุภาพ

that maybe we could take care of it here in Fargo,"

เมื่อมีคนพูดว่า "ถ้าคุณช่วยหยิบกัวคาโมเล

which everyone, including the audience,

มาให้ได้ มันคงจะเยี่ยมเลย"

เราเข้าใจความหมายแน่นอน ว่าเขาจะสื่ออะไร

interprets as a veiled bribe.

แม้ว่ามันจะดู

This kind of indirect speech is rampant in language.

เป็นอะไรที่ค่อนข้างประหลาดก็ตาม

(เสียงหัวเราะ)

For example, in polite requests,

"สนใจมาดูภาพสะสมที่บ้านฉันไหม"

if someone says, "If you could pass the guacamole,

ผมคิดว่าคนส่วนใหญ่

that would be awesome,"

เข้าใจถึงจุดประสงค์เบื้องหลังแน่ ๆ

we know exactly what he means,

even though that's a rather bizarre

และทำนองเดียวกัน ถ้ามีใครพูดว่า

concept being expressed.

"ร้านของนายนี่ดีนะ ถ้ามันเป็นอะไรไปคงแย่"

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

เราเข้าใจว่ามันคือคำขู่แบบอ้อม ๆ

"Would you like to come up and see my etchings?"

มากกว่าเป็นการไตร่ตรองความน่าจะเป็น

I think most people

understand the intent behind that.

ดังนั้น ปริศนาก็คือ ทำไมการติดสินบน

And likewise, if someone says,

การขอร้องแบบสุภาพ การเชิญชวน และการขู่ บ่อยครั้งไม่ได้ออกมาตรง ๆ

"Nice store you've got there. It would be a real shame if something happened to it" --

ไม่มีใครไม่ฉลาดพอ

(Laughter) --

ทั้งสองฝ่ายรู้ตรงกันว่าผู้พูดจะสื่ออะไร

we understand that as a veiled threat,

rather than a musing of hypothetical possibilities.

และผู้พูดก็รู้ว่าผู้ฟังรู้เช่นกันว่า

ผู้พูดรู้ว่าผู้ฟังรู้ และอื่น ๆ อีกมากมาย

So the puzzle is, why are bribes,

เกิดอะไรขึ้น

polite requests, solicitations and threats so often veiled?

ผมคิดว่า ความคิดสำคัญก็คือภาษา

No one's fooled.

คือรูปแบบในการเจรจาความสัมพันธ์

Both parties know exactly what the speaker means,

และความสัมพันธ์ของมนุษย์ก็มีหลายรูปแบบ

and the speaker knows the listener knows

มีการจัดกลุ่มโดยนักมานุษยวิทยา อลัน ฟิสค์

that the speaker knows that the listener knows, etc., etc.

ซึ่งความสัมพันธ์ถูกแบ่งกลุ่มอย่างเหมาะสม

So what's going on?

I think the key idea is that language

เป็นความร่วมกัน ที่อยู่บนหลักการที่ว่า

is a way of negotiating relationships,

"ของเราคือของท่าน ของท่านคือของเรา"

and human relationships fall into a number of types.

ความเชื่อแบบนี้มีอยู่ใน เช่น ครอบครัว

There's an influential taxonomy by the anthropologist Alan Fiske,

แบบปกครอง ก็จะใช้หลักการ ว่า "อย่ามายุ่งกับฉัน"

in which relationships can be categorized, more or less,

แบบถ้อยทีถ้อยอาศัย บอกว่า "เธอเกาหลังฉัน ฉันเกาหลังเธอ"

into communality, which works on the principle

"what's mine is thine, what's thine is mine,"

และแบบเรื่องเพศ คำพูดอมตะของโคล พอร์ตเตอร์ ที่บอกไว้ว่า "มาทำกันเถอะ"

the kind of mindset that operates within a family, for example;

เอาล่ะ รูปแบบความสัมพันธ์นั้นต่อรองได้

dominance, whose principle is "don't mess with me;"

แม้ว่าจะมีสถานการณ์ทั่วไป

reciprocity, "you scratch my back, I'll scratch yours;"

ที่ความเชื่อเหล่านี้ใช้ได้

มันก็สามารถยืดหยุ่นได้

and sexuality, in the immortal words of Cole Porter, "Let's do it."

ตัวอย่างเช่น ความร่วมกัน ที่อยู่เป็นธรรมชาติใน

Now, relationship types can be negotiated.

ครอบครัวและเพื่อน

แต่มันก็สามารถใช้เพื่อพยามยามส่งต่อ

Even though there are default situations

จิตแห่งการแบ่งปัน

in which one of these mindsets can be applied,

ไปยังกลุ่มที่ปกติไม่มีแนวโน้มที่จะทำ

they can be stretched and extended.

เช่น ในพวกพ้อง ในสมาคม

For example, communality applies most naturally

within family or friends,

ในสโมสรสตรี สำนวนเช่น "the family of man" (ครอบครัวมนุษย์)

but it can be used to try to transfer

คุณพยายามที่จะดึงผู้คนที่ไม่เกี่ยวข้อง

the mentality of sharing

แล้วนำนิยามความสัมพันธ์ที่ปกติแล้ว

to groups that ordinarily would not be disposed to exercise it.

เราจะใช้มันกับญาติพี่น้องที่สนิท มาใช้

For example, in brotherhoods, fraternal organizations,

มันไม่เหมาะสมนัก เมื่อคนหนึ่ง ทึกทักว่าเป็นความสัมพันธ์แบบหนึ่ง

sororities, locutions like "the family of man,"

ขณะที่อีกคนคิดว่าเป็นอีกแบบ ซึ่งมันคงแปลก

you try to get people who are not related

ตัวอย่างเช่น ถ้าคุณแวะไปเยี่ยมบ้านหัวหน้า

to use the relationship type that would ordinarily

แล้วหยิบกุ้งจากจานของหัวหน้ามากิน

มันคงแปลก ๆ

be appropriate to close kin.

หรือถ้าแขกที่เชิญมาทานมื้อค่ำ หลังทานเสร็จ

Now, mismatches -- when one person assumes one relationship type,

เขาหยิบกระเป๋าสตางค์ออกมา บอกว่าจะเลี้ยงคุณ

and another assumes a different one -- can be awkward.

นั้นก็คงแปลก ๆ เหมือนกัน

ในกรณีที่ไม่ค่อยโจ่งแจ้ง

If you went over and you helped yourself

to a shrimp off your boss' plate,

บ่อยครั้งก็มีการเจรจาต่อรองเกิดขึ้น

for example, that would be an awkward situation.

อย่างเช่น ในที่ทำงาน

Or if a dinner guest after the meal

ก็มีความเครียดอยู่บ่อยครั้ง

pulled out his wallet and offered to pay you for the meal,

ว่าพนักงานผูกมิตรกับเจ้านายได้หรือไม่

that would be rather awkward as well.

หรือ เรียกชื่อเจ้านาย

In less blatant cases,

โดยไม่ต้องเรียกด้วยนามสกุลได้

ถ้าเพื่อนสองคน มีธุรกรรม

there's still a kind of negotiation that often goes on.

ที่มีผลประโยชน์ซึ่งกันและกัน เช่น การขายรถ

In the workplace, for example,

เรารู้ดีว่า นี่แหละอาจเป็นจุดเริ่มต้น

there's often a tension over whether an employee

ของความเครียด หรือความประหม่าได้

can socialize with the boss,

ในการเดท การเปลี่ยนขั้น

or refer to him or her

จากความเป็นเพื่อน ไปเป็นเซ็กส์

on a first-name basis.

อาจนำไปสู่ความอึกอักฉาวโฉ่ในหลายแบบ

If two friends have a

พอ ๆ กับการมีเซ็กส์ในที่ทำงาน

reciprocal transaction, like selling a car,

ซึ่งเราเรียกความขัดแย้งระหว่าง ผู้มีอำนาจ

it's well known that this can be a source

of tension or awkwardness.

กับเรื่องสัมพันธ์สวาทว่า "การคุมคามทางเพศ"

In dating, the transition

แล้ว เรื่องพวกนี้มันเกี่ยวกับภาษาอย่างไร

from friendship to sex

ภาษา ในฐานะการปฏิสัมพันธ์ในสังคม

can lead to, notoriously, various forms of awkwardness,

จะต้องตอบโจทย์ในสองเงื่อนไขนี้

and as can sex in the workplace,

คุณต้องสื่อเนื้อหาที่แท้จริง

in which we call the conflict between a

เรากลับมากันที่เรื่องอุปลักษณ์พื้นที่บรรจุ

dominant and a sexual relationship "sexual harassment."

คุณต้องการสื่อถึงการติดสินบน การสั่ง สัญญา

Well, what does this have to do with language?

การเชิญชวน หรืออื่น ๆ

Well, language, as a social interaction,

แต่เช่นกัน คุณต้องเจรจา

has to satisfy two conditions.

และคงไว้ซึ่งรูปแบบความสัมพันธ์

You have to convey the actual content --

ที่คุณมีกับคนอื่น ๆ

ผมคิดว่า ทางออกก็คือ เราใช้ภาษาในสองระดับ

here we get back to the container metaphor.

You want to express the bribe, the command, the promise,

แบบตรง ๆ ตามตัวอักษร

ซึ่งเป็นความสัมพันธ์ที่ปลอดภัยสุดกับผู้ฟัง

the solicitation and so on,

but you also have to negotiate

ขณะที่สารที่เข้ามาเกี่ยวพัน

and maintain the kind of relationship

การตีความแต่ละบรรทัด ที่เราหวังให้ผู้ฟังทำ

you have with the other person.

ช่วยให้ผู้ฟังได้รับความหมาย

The solution, I think, is that we use language at two levels:

ที่เกี่ยวข้องกับเนื้อความมากที่สุด

the literal form signals

ซึ่งอาจเริ่มเปลี่ยนความสัมพันธ์ได้

the safest relationship with the listener,

ตัวอย่างที่ง่ายสุด ก็คือการร้องขอแบบสุภาพ

whereas the implicated content --

the reading between the lines that we count on the listener to perform --

ถ้าคุณแสดงการขอร้องในลักษณะเงื่อนไข

allows the listener to derive the interpretation

"ถ้าช่วยเปิดหน้าต่างได้ มันคงจะดีมาก"

which is most relevant in context,

แม้ว่าเนื้อหาจริง ๆ มันคือคำสั่งก็ตาม

which possibly initiates a changed relationship.

ความจริงที่ว่า คุณไม่ได้ใช้น้ำเสียงที่สั่ง

The simplest example of this is in the polite request.

แปลว่าคุณไม่ได้กำลังทำตัวว่ามีอำนาจเหนือ

If you express your request as a conditional --

ซึ่งทำให้คุณรู้ได้ว่าคนอื่นจะปฏิบัติตาม

"if you could open the window, that would be great" --

ในอีกมุมหนึ่ง คุณต้องการกัวคาโมเลอะไรนั่น

even though the content is an imperative,

โดยแสดงออกในรูปแบบข้อความ ถ้า-แล้ว

the fact that you're not using the imperative voice

คุณก็สามารถส่งสารไปถึง

means that you're not acting as if you're in a relationship of dominance,

โดยไม่ต้องทำตัวเป็นเจ้านายสั่งคนรอบ ๆ ตัวได้

where you could presuppose the compliance of the other person.

และผมคิดว่า ในแบบที่สื่อนัย ๆ นี่แหละ ได้ผล

สำหรับทุกวัจนกรรมที่ไม่เผยจุดประสงค์ตรง ๆ

On the other hand, you want the damn guacamole.

รวมถึงการปฏิเสธความไร้เหตุผล:

By expressing it as an if-then statement,

การใต้โต๊ะ การขู่ การเสนอ

you can get the message across

การเชิญชวน และอื่น ๆ

without appearing to boss another person around.

วิธีคิดแบบหนึ่งก็คือ ลองจินตนาการ

ว่ามันจะเป็นอย่างไรถ้าภาษา

And in a more subtle way, I think, this works

ใช้แบบตรงตัวเท่านั้น และคุณ คิดในนิยามของ

for all of the veiled speech acts

เมตริกผลตอบแทนตามทฤษฎีเกมส์

involving plausible deniability:

the bribes, threats, propositions,

ลองเอาตัวเองไปอยู่ในตำแหน่ง

solicitations and so on.

ของโจรลักพาตัวที่ต้องการใต้โต๊ะกับตำรวจ

One way of thinking about it is to imagine what it would be like

มันมีการเดิมพันที่สูง

if language -- where it could only be used literally.

บนความเป็นไปได้สองอย่าง

And you can think of it in terms of a

คือเจอตำรวจไม่สุจริต หรือเจอที่สุจริต

game-theoretic payoff matrix.

ถ้าคุณไม่ติดสินบนตำรวจ

Put yourself in the position of the

kidnapper wanting to bribe the officer.

คุณก็จะโดนใบสั่ง

หรือ ในกรณีของ "ฟาร์โก" แย่กว่านั้น

There's a high stakes

ตำรวจที่สุจริตนั้น

in the two possibilities

ซื่อสัตย์หรือไม่ก็ตาม

of having a dishonest officer or an honest officer.

ถ้าไม่ลองเสี่ยง ก็ไม่ได้อะไรกลับมา

ซึ่งกรณีนั้น ผลลัพธ์ค่อนข้างแย่เอาการ

If you don't bribe the officer,

ในอีกมุมหนึ่ง ถ้าคุณยื่นสินบน

then you will get a traffic ticket --

ถ้าเจ้าหน้าที่ไม่ซื่อสัตย์

or, as is the case of "Fargo," worse --

คุณก็ได้รับผลตอบแทนก้อนโต คุณเป็นอิสระ

whether the honest officer

is honest or dishonest.

ถ้าเจ้าหน้าที่ซื่อสัตย์ คุณเจอโทษหนัก

Nothing ventured, nothing gained.

ด้วยข้อหาติดสินบนเจ้าหน้าที่

In that case, the consequences are rather severe.

ดังนั้น มันค่อนข้างเป็นสถานการณ์ ที่เต็มไปด้วยปัญหา

On the other hand, if you extend the bribe,

ในอีกมุมหนึ่ง ด้วยภาษาอ้อม ๆ

if the officer is dishonest,

ถ้าคุณติดสินบนแบบอ้อม ๆ

you get a huge payoff of going free.

เจ้าหน้าที่ที่ทุจริต

สามารถเข้าใจได้ว่ามันคือใต้โต๊ะ

If the officer is honest, you get a huge penalty

กรณีนี้ คุณได้ผลตอบแทน ได้เป็นอิสระ

of being arrested for bribery.

ส่วนเจ้าหน้าที่ที่สุจริตจะไม่สามารถรั้งคุณไว้

So this is a rather fraught situation.

On the other hand, with indirect language,

ด้วยข้อหาติดสินบน และคุณได้รับใบสั่งน่ารำคาญมาใบนึง

if you issue a veiled bribe,

ซึ่งคุณได้สิ่งที่ดีสุดในทั้งสองกรณี

then the dishonest officer

could interpret it as a bribe,

และผมคิดว่า การวิเคราะห์คล้าย ๆ กันนี้

in which case you get the payoff of going free.

สามารถใช้ได้กับความประหม่าที่น่าจะเกิดใน

การเชื้อเชิญที่แฝงสัมพันธ์สวาทได้ด้วย

The honest officer can't hold you to it as being a bribe,

และกรณีอื่นที่การปฏิเสธความไร้เหตุผลมีค่า

and therefore, you get the nuisance of the traffic ticket.

ผมคิดว่า นี่เป็นสิ่งยืนยัน

So you get the best of both worlds.

ที่สิ่งที่นักการทูตรู้จักกันมายาวนาน

มันคือ ความคลุมเครือของภาษา

And a similar analysis, I think,

มากกว่าที่จะเป็นข้อผิดพลาดหรือบกพร่อง

can apply to the potential awkwardness

of a sexual solicitation,

จริง ๆ มันอาจเป็นลักษณะของภาษาเอง

and other cases where plausible deniability is an asset.

เราใช้มันเพื่อเป็นข้อได้เปรียบ ในการปฏิสัมพันธ์ทางสังคม

I think this affirms

สรุปก็คือ ภาษาเป็นกลุ่มก้อน ที่มนุษย์สร้างขึ้น

something that's long been known by diplomats --

namely, that the vagueness of language,

และสะท้อนถึงธรรมชาติของมนุษย์

far from being a bug or an imperfection,

วิถีที่เรามองความเป็นจริง

วิถีที่เราผูกสัมพันธ์กับผู้อื่น

actually might be a feature of language,

และจากนั้น เมื่อวิเคราะห์ถึงสำนวน และความซับซ้อนของภาษาแล้ว

one that we use to our advantage in social interactions.

ผมคิดว่า เราจะเข้าใจกรอบ ของสิ่งที่มากระตุ้นเรา

So to sum up: language is a collective human creation,

ขอบคุณมากครับ

reflecting human nature,

(เสียงปรบมือ)

how we conceptualize reality,

how we relate to one another.

And then by analyzing the various quirks and complexities of language,

I think we can get a window onto what makes us tick.

Thank you very much.

(Applause)