Mosquitos, malaria and education | Bill Gates

685,128 views ・ 2009-02-06

TED


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Bartosz Barlowski Korekta: Karolina Laniewska
00:15
I wrote a letter last week talking about the work of the foundation,
0
15160
3000
W zeszłym tygodniu napisałem list na temat działań fundacji,
00:18
sharing some of the problems.
1
18160
3000
dzieląc się kilkoma problemami.
00:21
And Warren Buffet had recommended I do that --
2
21160
3000
Warren Buffet polecił, abym
00:24
being honest about what was going well, what wasn't,
3
24160
3000
był szczery na temat pomyślnych i niepomyślnych spraw,
00:27
and making it kind of an annual thing.
4
27160
3000
i abym robił to mniej więcej raz do roku.
00:30
A goal I had there was to draw more people in to work on those problems,
5
30160
3000
Moim celem było zaangażowanie większej ilości osób do pracy nad tymi problemami,
00:33
because I think there are some very important problems
6
33160
3000
ponieważ sądzę, że istnieją pewne bardzo ważne problemy,
00:36
that don't get worked on naturally.
7
36160
3000
których się normalnie nie porusza.
00:39
That is, the market does not drive the scientists,
8
39160
5000
Na przykład, rynek nie nakłania naukowców,
00:44
the communicators, the thinkers, the governments
9
44160
3000
komunikatorów, myślicieli, rządów,
00:47
to do the right things.
10
47160
3000
do podejmowania właściwych decyzji.
00:50
And only by paying attention to these things
11
50160
3000
Jedynie zwracając uwagę na te rzeczy,
00:53
and having brilliant people who care and draw other people in
12
53160
4000
i angażując genialnych ludzi, którym zależy, i którzy przyciągają innych,
00:57
can we make as much progress as we need to.
13
57160
2000
zrobimy postęp, jakiego potrzebujemy.
00:59
So this morning I'm going to share two of these problems
14
59160
3000
Dziś chciałbym więc poruszyć dwa z tych problemów,
01:02
and talk about where they stand.
15
62160
3000
i omówić ich obecny status.
01:05
But before I dive into those I want to admit that I am an optimist.
16
65160
3000
Zanim jednak zacznę, muszę przyznać, że jestem optymistą.
01:09
Any tough problem, I think it can be solved.
17
69160
4000
Myślę, że każdy trudny problem można rozwiązać.
01:13
And part of the reason I feel that way is looking at the past.
18
73160
3000
Podstawą mojego nastawienia jest przeszłość.
01:16
Over the past century, average lifespan has more than doubled.
19
76160
5000
W ostatnim wieku, średnia żywotność człowieka wzrosła ponad dwukrotnie.
01:21
Another statistic, perhaps my favorite,
20
81160
3000
Kolejną statystyką, jedną z moich ulubionych,
01:24
is to look at childhood deaths.
21
84160
3000
jest umieralność dzieci.
01:27
As recently as 1960, 110 million children were born,
22
87160
6000
W 1960 roku urodziło się 110 mln dzieci.
01:33
and 20 million of those died before the age of five.
23
93160
4000
20 mln z nich umarło przed piątym rokiem życia.
01:37
Five years ago, 135 million children were born -- so, more --
24
97160
4000
Pięć lat temu, urodziło się 135 mln dzieci - więc więcej -
01:41
and less than 10 million of them died before the age of five.
25
101160
5000
i mniej niż 10 mln z nich umarło przed piątym rokiem życia.
01:47
So that's a factor of two reduction of the childhood death rate.
26
107160
5000
Jest to więc podwójny spadek umieralności dzieci.
01:52
It's a phenomenal thing.
27
112160
2000
To fenomenalna sprawa.
01:54
Each one of those lives matters a lot.
28
114160
3000
Każde jedno życie znaczy bardzo wiele.
01:57
And the key reason we were able to it was not only rising incomes
29
117160
5000
Kluczem do osiągnięcia tego rezultatu był nie tylko wzrost dochodów,
02:02
but also a few key breakthroughs:
30
122160
3000
ale także kilka przełomowych osiągnięć:
02:05
vaccines that were used more widely.
31
125160
3000
Szczepionki stały się bardziej dostępne.
02:08
For example, measles was four million of the deaths
32
128160
3000
Dla przykładu, w 1990 roku odra była przyczyną śmierci
02:11
back as recently as 1990
33
131160
2000
czterech milionów osób,
02:13
and now is under 400,000.
34
133160
3000
a obecnie zabiera mniej niż 400 000 osób.
02:16
So we really can make changes.
35
136160
2000
Potrafimy więc wprowadzać zmiany.
02:18
The next breakthrough is to cut that 10 million in half again.
36
138160
3000
Kolejnym osiągnięciem będzie zmniejszenie tych 10 mln o połowę.
02:22
And I think that's doable in well under 20 years.
37
142160
4000
Myśle, że możemy tego dokonać o wiele szybciej niż w 20 lat.
02:26
Why? Well there's only a few diseases
38
146160
4000
Jak? Ponieważ za ogromną większość tych śmierci
02:30
that account for the vast majority of those deaths:
39
150160
3000
odpowiedzialnych jest tylko kilka chorób:
02:33
diarrhea, pneumonia and malaria.
40
153160
5000
biegunka, zapalenie płuc i malaria.
02:39
So that brings us to the first problem that I'll raise this morning,
41
159160
5000
Prowadzi nas to więc do pierwszego problemu, który chcę dzisiaj poruszyć,
02:44
which is how do we stop a deadly disease that's spread by mosquitos?
42
164160
7000
czyli jak powstrzymać śmiertelną chorobę roznoszoną przez komary?
02:51
Well, what's the history of this disease?
43
171160
2000
Jaka jest historia tej choroby?
02:53
It's been a severe disease for thousands of years.
44
173160
3000
Jest poważną chorobą od tysięcy lat.
02:56
In fact, if we look at the genetic code,
45
176160
3000
W zasadzie, jeśli spojrzymy na kod genetyczny,
02:59
it's the only disease we can see
46
179160
3000
jest to jedyna choroba, co do której wiemy, że
03:02
that people who lived in Africa
47
182160
2000
skłoniła ludzi zamieszkujących Afrykę
03:04
actually evolved several things to avoid malarial deaths.
48
184160
3000
do rozwinięcia indywidualnych cech w celu uniknięcia śmierci.
03:08
Deaths actually peaked at a bit over five million in the 1930s.
49
188160
6000
Liczba zgonów sięgnęła nieco ponad pięć milionów w latach 30-tych.
03:14
So it was absolutely gigantic.
50
194160
3000
Była więc absolutnie gigantyczna.
03:17
And the disease was all over the world.
51
197160
3000
Choroba występowała na całym świecie.
03:20
A terrible disease. It was in the United States. It was in Europe.
52
200160
3000
Straszna choroba. Była w USA. Była w Europie.
03:23
People didn't know what caused it until the early 1900s,
53
203160
3000
Jej przyczyna nie była znana aż do początku 20-tego wieku,
03:26
when a British military man figured out that it was mosquitos.
54
206160
6000
kiedy brytyjski żołnierz zauważył, że chorobę przenoszą komary.
03:32
So it was everywhere.
55
212160
2000
Była więc wszędzie.
03:34
And two tools helped bring the death rate down.
56
214160
4000
Dwa środki pomogły zmniejszyć umieralność.
03:38
One was killing the mosquitos with DDT.
57
218160
3000
Jednym z nich było zabijanie komarów przy użyciu środka owadobójczego DDT.
03:41
The other was treating the patients with quinine, or quinine derivatives.
58
221160
5000
Drugim, podawanie pacjentom chininy lub jej pochodnych.
03:46
And so that's why the death rate did come down.
59
226160
4000
W ten sposób umieralność zmalała.
03:50
Now, ironically, what happened was
60
230160
3000
Co się następnie ironicznie wydarzyło;
03:53
it was eliminated from all the temperate zones,
61
233160
3000
choroba została wyeliminowana ze wszystkich terenów strefy umiarkowanej,
03:56
which is where the rich countries are.
62
236160
1000
czyli z bogatych krajów.
03:57
So we can see: 1900, it's everywhere.
63
237160
2000
Tak więc: 1900 rok, choroba jest wszędzie.
03:59
1945, it's still most places.
64
239160
3000
1945 rok, nadal prawie wszędzie.
04:03
1970, the U.S. and most of Europe have gotten rid of it.
65
243160
3000
1970 rok, Stany i większość Europy pozbyły się jej.
04:06
1990, you've gotten most of the northern areas.
66
246160
3000
1990 rok, większość terenów północnych.
04:09
And more recently you can see it's just around the equator.
67
249160
4000
A obecnie występuje ona głównie w okolicach równika.
04:15
And so this leads to the paradox that
68
255160
4000
Prowadzi to więc do paradoksu:
04:19
because the disease is only in the poorer countries,
69
259160
2000
Jako że choroba występuje tylko w biedniejszych krajach,
04:21
it doesn't get much investment.
70
261160
3000
nie inwestuje się w nią.
04:25
For example, there's more money put into baldness drugs
71
265160
4000
Na przykład, więcej pieniędzy przeznaczanych jest na leki zwalczające łysienie
04:29
than are put into malaria.
72
269160
2000
niż na walkę z malarią.
04:32
Now, baldness, it's a terrible thing.
73
272160
3000
Tak, łysienie to naprawdę straszna sprawa.
04:35
(Laughter)
74
275160
3000
(Śmiech)
04:38
And rich men are afflicted.
75
278160
3000
Dotyka bogatych mężczyzn.
04:41
And so that's why that priority has been set.
76
281160
5000
I właśnie dlatego stała się priorytetem.
04:47
But, malaria --
77
287160
2000
Ale malaria -
04:49
even the million deaths a year caused by malaria
78
289160
2000
nawet wspomniany milion zgonów na rok
04:51
greatly understate its impact.
79
291160
2000
znacznie bagatelizuje jej wpływ.
04:53
Over 200 million people at any one time are suffering from it.
80
293160
3000
Ponad 200 mln osób cierpi na malarię.
04:56
It means that you can't get the economies in these areas going
81
296160
5000
Oznacza to, że gospodarki tych krajów nie mogą się rozwijać,
05:01
because it just holds things back so much.
82
301160
3000
bo choroba tak bardzo to utrudnia.
05:04
Now, malaria is of course transmitted by mosquitos.
83
304160
4000
Malaria jest oczywiście przenoszona przez komary.
05:08
I brought some here, just so you could experience this.
84
308160
5000
Przyniosłem kilka ze sobą, żebyście mogli tego doświadczyć.
05:13
We'll let those roam around the auditorium a little bit.
85
313160
4000
Wypuszczę je, żeby sobie polatały trochę po sali wykładowej.
05:17
(Laughter)
86
317160
3000
(Śmiech)
05:20
There's no reason only poor people should have the experience.
87
320160
3000
To niesprawiedliwe, żeby tylko biedni ludzie mogli tego doświadczać.
05:23
(Laughter) (Applause)
88
323160
7000
(Śmiech)
05:30
Those mosquitos are not infected.
89
330160
3000
Te komary nie są zakażone.
05:35
So we've come up with a few new things. We've got bed nets.
90
335160
4000
Znaleźliśmy kilka rozwiązań. Mamy moskitiery.
05:39
And bed nets are a great tool.
91
339160
3000
Moskitiery są świetnym rozwiązaniem.
05:42
What it means is the mother and child stay under the bed net at night,
92
342160
3000
Oznacza to, że matka i dziecko śpią pod taką osłoną w nocy,
05:45
so the mosquitos that bite late at night can't get at them.
93
345160
5000
więc komary, które atakują późno w nocy, nie mają do nich dostępu.
05:50
And when you use indoor spraying with DDT
94
350160
5000
Tak więc, używając pokojowego spreju owadobójczego DDT
05:55
and those nets
95
355160
1000
i moskitier,
05:56
you can cut deaths by over 50 percent.
96
356160
3000
można zmniejszyć umieralność o ponad 50%.
05:59
And that's happened now in a number of countries.
97
359160
3000
Dzieje się tak już w wielu krajach.
06:02
It's great to see.
98
362160
2000
Wspaniale na to patrzeć.
06:04
But we have to be careful because malaria --
99
364160
3000
Ale musimy być ostrożni, ponieważ malaria -
06:07
the parasite evolves and the mosquito evolves.
100
367160
5000
pasożyt ewoluuje i komary ewoluują.
06:12
So every tool that we've ever had in the past has eventually become ineffective.
101
372160
4000
Każde rozwiązanie, po które sięgaliśmy, stawało się więc w końcu nieskuteczne.
06:16
And so you end up with two choices.
102
376160
3000
Pozostają nam w ten sposób dwie możliwości.
06:19
If you go into a country with the right tools and the right way,
103
379160
4000
Wkraczając do kraju w odpowiedni sposób i z odpowiednimi rozwiązaniami,
06:23
you do it vigorously,
104
383160
3000
robimy to żywiołowo,
06:26
you can actually get a local eradication.
105
386160
3000
i możemy lokalnie wytępić chorobę.
06:29
And that's where we saw the malaria map shrinking.
106
389160
2000
Dzięki temu obszar występowania malarii zawęża się.
06:31
Or, if you go in kind of half-heartedly,
107
391160
3000
Albo, jeśli robimy to na "pół gwizdka",
06:34
for a period of time you'll reduce the disease burden,
108
394160
3000
na pewien okres zmniejszymy ciężar choroby,
06:37
but eventually those tools will become ineffective,
109
397160
4000
ale w końcu rozwiązania te staną się nieskuteczne
06:41
and the death rate will soar back up again.
110
401160
3000
i umieralność ponownie wzrośnie.
06:44
And the world has gone through this where it paid attention and then didn't pay attention.
111
404160
5000
Świat przeszedł już przez okres zaangażowania, a później obojętności.
06:49
Now we're on the upswing.
112
409160
2000
Obecnie doświadczamy poprawy.
06:51
Bed net funding is up.
113
411160
3000
Mamy dotacje na moskitiery.
06:54
There's new drug discovery going on.
114
414160
3000
Prowadzone są badania nad nowymi lekami.
06:57
Our foundation has backed a vaccine that's going into phase three trial
115
417160
4000
Nasza fundacja wspiera szczepionkę, która za parę miesięcy wejdzie w trzeci
07:01
that starts in a couple months.
116
421160
1000
etap testów.
07:02
And that should save over two thirds of the lives if it's effective.
117
422160
3000
Jeśli okaże się skuteczna, powinna uratować ponad 2/3 osób.
07:05
So we're going to have these new tools.
118
425160
3000
Będziemy więc mieli nowe rozwiązania.
07:08
But that alone doesn't give us the road map.
119
428160
3000
Ale samo to nie wystarczy.
07:11
Because the road map to get rid of this disease
120
431160
3000
Do pozbycia się tej choroby
07:14
involves many things.
121
434160
2000
potrzebujemy wielu rzeczy.
07:16
It involves communicators to keep the funding high,
122
436160
3000
Potrzebujemy komunikatorów do zbierania środków,
07:19
to keep the visibility high,
123
439160
2000
do uwidaczniania problemu,
07:21
to tell the success stories.
124
441160
2000
i do opowiadania o sukcesach.
07:23
It involves social scientists,
125
443160
2000
Potrzebujemy naukowców społecznych,
07:25
so we know how to get not just 70 percent of the people to use the bed nets,
126
445160
3000
żebyśmy wiedzieli jak przekonać do używania moskitier nie 70,
07:28
but 90 percent.
127
448160
2000
ale 90 procent ludności.
07:30
We need mathematicians to come in and simulate this,
128
450160
3000
Potrzebujemy matematyków do prowadzenia symulacji,
07:33
to do Monte Carlo things to understand how these tools combine and work together.
129
453160
6000
do odkrycia, za pomocą metody Monte Carlo, jak te rozwiązania się łączą, i jak ze sobą współpracują.
07:39
Of course we need drug companies to give us their expertise.
130
459160
3000
Potrzebujemy oczywiście ekspertyzy firm farmaceutycznych.
07:42
We need rich-world governments to be very generous in providing aid for these things.
131
462160
5000
Potrzebujemy szczodrości bogatych rządów świata w dostarczaniu pomocy.
07:47
And so as these elements come together,
132
467160
3000
A kiedy połączymy te wszystkie elementy,
07:50
I'm quite optimistic
133
470160
3000
jestem pełen optymizmu,
07:53
that we will be able to eradicate malaria.
134
473160
3000
że damy radę unicestwić malarię.
07:57
Now let me turn to a second question,
135
477160
3000
Pozwólcie, że zadam teraz drugie pytanie.
08:00
a fairly different question, but I'd say equally important.
136
480160
3000
Trochę inne, jednak tak samo ważne.
08:04
And this is: How do you make a teacher great?
137
484160
3000
A mianowicie: Jak sprawić, aby nauczyciel był wspaniały?
08:07
It seems like the kind of question that people would spend a lot of time on,
138
487160
5000
Brzmi to jak rodzaj pytania, na które poświęcamy dużo czasu,
08:12
and we'd understand very well.
139
492160
3000
i które staramy się zrozumieć.
08:15
And the answer is, really, that we don't.
140
495160
3000
Jednak odpowiedź brzmi, że tak naprawdę nie wiemy.
08:19
Let's start with why this is important.
141
499160
3000
Wytłumaczmy najpierw dlaczego to jest ważne.
08:22
Well, all of us here, I'll bet, had some great teachers.
142
502160
4000
Tak więc, założę się, że każdy z nas tu obecnych miał kilku wspaniałych nauczycieli.
08:26
We all had a wonderful education.
143
506160
3000
Wszyscy mieliśmy wspaniałą edukację.
08:29
That's part of the reason we're here today,
144
509160
3000
Po części dzięki temu tu jesteśmy,
08:32
part of the reason we're successful.
145
512160
2000
dzięki temu coś osiągnęliśmy.
08:34
I can say that, even though I'm a college drop-out.
146
514160
3000
Muszę przyznać, nawet jako spadkowicz z koledżu,
08:37
I had great teachers.
147
517160
3000
że miałem wspaniałych nauczycieli.
08:40
In fact, in the United States, the teaching system has worked fairly well.
148
520160
5000
W zasadzie, amerykański system edukacji działa całkiem dobrze.
08:45
There are fairly effective teachers in a narrow set of places.
149
525160
5000
W niektórych miejscach mamy dość skutecznych nauczycieli.
08:50
So the top 20 percent of students have gotten a good education.
150
530160
3000
Stąd, 20% uczniów otrzymało dobre wykształcenie.
08:53
And those top 20 percent have been the best in the world,
151
533160
4000
I te 20% było najlepszymi na świecie,
08:57
if you measure them against the other top 20 percent.
152
537160
3000
jeśli porównamy ich do kolejnych 20% najlepszych.
09:00
And they've gone on to create the revolutions in software and biotechnology
153
540160
5000
To oni stali się twórcami rewolucyjnych osiągnięć w informatyce i biotechnologii,
09:05
and keep the U.S. at the forefront.
154
545160
3000
i utrzymują USA na pierwszym planie.
09:09
Now, the strength for those top 20 percent
155
549160
3000
Siła tych 20% najlepszych
09:12
is starting to fade on a relative basis,
156
552160
3000
zaczyna jednak powoli zanikać.
09:15
but even more concerning is the education that the balance of people are getting.
157
555160
6000
Ale nawet bardziej niepokojący jest poziom edukacji jaką wielu ludzi otrzymuje.
09:21
Not only has that been weak. it's getting weaker.
158
561160
5000
Nie tylko jest niski, ale coraz niższy.
09:26
And if you look at the economy, it really is only providing opportunities now
159
566160
4000
A jeśli przyjrzymy się gospodarce, naprawdę daje ona teraz szansę
09:30
to people with a better education.
160
570160
3000
tylko ludziom z lepszym wykształceniem.
09:33
And we have to change this.
161
573160
3000
I my musimy to zmienić.
09:36
We have to change it so that people have equal opportunity.
162
576160
3000
Musimy sprawić, aby ludzie mieli równe szanse.
09:39
We have to change it so that the country is strong
163
579160
3000
Musimy sprawić, aby kraj był silny
09:42
and stays at the forefront
164
582160
2000
i pozostał na czele
09:44
of things that are driven by advanced education,
165
584160
3000
spraw napędzanych przez edukację specjalistyczną,
09:47
like science and mathematics.
166
587160
2000
takich jak nauki ścisłe.
09:49
When I first learned the statistics,
167
589160
3000
Kiedy po raz pierwszy poznałem statystyki,
09:52
I was pretty stunned at how bad things are.
168
592160
3000
byłem zaskoczony tym jak jest źle.
09:55
Over 30 percent of kids never finish high school.
169
595160
3000
Ponad 30% dzieci nigdy nie kończy liceum.
09:58
And that had been covered up for a long time
170
598160
3000
Zatajano to przez dość długi czas,
10:01
because they always took the dropout rate as the number
171
601160
3000
przedstawiająć ilość spadkowiczów jako porównanie liczby uczniów,
10:04
who started in senior year and compared it to the number who finished senior year.
172
604160
5000
którzy rozpoczęli ostatnią klasę liceum z liczbą tych, którzy ją ukończyli.
10:09
Because they weren't tracking where the kids were before that.
173
609160
2000
Nie sprawdzano gdzie uczniowie uczęszczali wcześniej.
10:11
But most of the dropouts had taken place before that.
174
611160
3000
A większość z nich rezygnowało wcześniej.
10:14
They had to raise the stated dropout rate
175
614160
3000
Po zebraniu tych informacji trzeba było
10:17
as soon as that tracking was done
176
617160
2000
podnieść wskaźnik ilości spadków
10:19
to over 30 percent.
177
619160
2000
do ponad 30%.
10:21
For minority kids, it's over 50 percent.
178
621160
3000
W przypadku nieletnich, do ponad 50%.
10:25
And even if you graduate from high school,
179
625160
3000
Nawet jeśli ukończysz liceum,
10:28
if you're low-income,
180
628160
3000
i masz niski dochód,
10:31
you have less than a 25 percent chance of ever completing a college degree.
181
631160
4000
masz mniej niż 25% szansy na ukończenie studiów.
10:35
If you're low-income in the United States,
182
635160
5000
Jeśli masz niski dochód w Stanach Zjednoczonych,
10:40
you have a higher chance of going to jail
183
640160
4000
masz większą szansę pójść do więzienia
10:44
than you do of getting a four-year degree.
184
644160
2000
niż ukończyć 4-letnie studia.
10:46
And that doesn't seem entirely fair.
185
646160
3000
Nie brzmi to sprawiedliwie.
10:49
So, how do you make education better?
186
649160
3000
Co więc można zrobić, aby to poprawić?
10:52
Now, our foundation, for the last nine years, has invested in this.
187
652160
4000
Nasza fundacja od 9 lat w to inwestuje.
10:56
There's many people working on it.
188
656160
3000
Wielu ludzi nad tym pracuje.
10:59
We've worked on small schools,
189
659160
3000
Współpracowaliśmy z małymi szkołami,
11:02
we've funded scholarships,
190
662160
2000
fundowaliśmy stypendia,
11:04
we've done things in libraries.
191
664160
2000
usprawnialiśmy biblioteki.
11:06
A lot of these things had a good effect.
192
666160
2000
Wiele z tych działań odbierano pozytywnie.
11:08
But the more we looked at it, the more we realized that having great teachers
193
668160
3000
Ale im więcej się temu przyglądaliśmy, tym bardziej byliśmy przekonani, że dobrzy nauczyciele
11:11
was the very key thing.
194
671160
3000
są kluczem do sukcesu.
11:14
And we hooked up with some people studying
195
674160
3000
Dotarliśmy do osób badających
11:17
how much variation is there between teachers,
196
677160
3000
różnice między nauczycielami,
11:20
between, say, the top quartile -- the very best --
197
680160
3000
między, powiedzmy, najlepszymi
11:23
and the bottom quartile.
198
683160
2000
i gorszymi.
11:25
How much variation is there within a school or between schools?
199
685160
3000
Jakie różnice istnieją w obrębie szkoły albo między szkołami?
11:28
And the answer is that these variations are absolutely unbelievable.
200
688160
4000
Odpowiedź brzmi: absolutnie niewyobrażalne.
11:33
A top quartile teacher will increase the performance of their class --
201
693160
5000
Dobry nauczyciel podwyższa ogólny poziom klasy
11:38
based on test scores --
202
698160
3000
na podstawie rezultatów testów
11:41
by over 10 percent in a single year.
203
701160
2000
o ponad 10% w ciągu roku.
11:43
What does that mean?
204
703160
1000
Co to oznacza?
11:44
That means that if the entire U.S., for two years,
205
704160
3000
Znaczy to, że jeśli całe Stany Zjednoczone, miałyby
11:47
had top quartile teachers,
206
707160
3000
przez dwa lata najlepszych nauczycieli,
11:50
the entire difference between us and Asia would go away.
207
710160
4000
różnica pomiędzy nami a Azją zniknęłaby całkowicie.
11:54
Within four years we would be blowing everyone in the world away.
208
714160
6000
W ciągu czterech lat prześcignęlibyśmy cały świat.
12:00
So, it's simple. All you need are those top quartile teachers.
209
720160
3000
A więc to proste. Potrzeba tylko tych najlepszych nauczycieli.
12:05
And so you'd say, "Wow, we should reward those people.
210
725160
4000
Pewnie powiecie: "Wow, powinniśmy nagradzać tych ludzi.
12:09
We should retain those people.
211
729160
3000
Powinniśmy ich zatrzymywać.
12:12
We should find out what they're doing and transfer that skill to other people."
212
732160
3000
Powinniśmy się dowiedzieć co takiego oni robią, i nauczyć tego innych.
12:15
But I can tell you that absolutely is not happening today.
213
735160
5000
Mogę wam powiedzieć, że to się zdecydowanie teraz nie dzieje.
12:20
What are the characteristics of this top quartile?
214
740160
3000
Jakie są cechy tych najlepszych nauczycieli?
12:23
What do they look like?
215
743160
2000
Jak oni wyglądają?
12:25
You might think these must be very senior teachers.
216
745160
3000
Pewnie myślicie, że są to bardzo doświadczeni nauczyciele.
12:28
And the answer is no.
217
748160
2000
Odpowiedź brzmi: nie.
12:30
Once somebody has taught for three years
218
750160
3000
Po trzech latach nauczania
12:33
their teaching quality does not change thereafter.
219
753160
5000
jakość stosowanych metod nie zmienia się.
12:38
The variation is very, very small.
220
758160
3000
Różnice są bardzo, bardzo małe.
12:41
You might think these are people with master's degrees.
221
761160
5000
Możecie myśleć, że ci ludzie posiadają stopnie magisterskie.
12:46
They've gone back and they've gotten their Master's of Education.
222
766160
3000
Są to Magistrowie Edukacji.
12:49
This chart takes four different factors
223
769160
3000
Ten wykres pokazuje cztery właściwości
12:52
and says how much do they explain teaching quality.
224
772160
3000
i określa ich wpływ na jakość nauczania.
12:55
That bottom thing, which says there's no effect at all,
225
775160
3000
Ta najniższa, oznaczająca brak skuteczności,
12:58
is a master's degree.
226
778160
3000
to dyplom magisterski.
13:02
Now, the way the pay system works is there's two things that are rewarded.
227
782160
4000
System płatniczy działa obecnie w sposób nagradzający dwie rzeczy.
13:06
One is seniority.
228
786160
2000
Jedną jest staż pracy.
13:08
Because your pay goes up and you vest into your pension.
229
788160
3000
Ponieważ pensja rośnie i liczy się do emerytury.
13:11
The second is giving extra money to people who get their master's degree.
230
791160
3000
Druga to dodatkowe pieniądze na osób, które uzyskają tytuł magistra.
13:14
But it in no way is associated with being a better teacher.
231
794160
3000
Ale nie jest to w żaden sposób kojarzone z byciem lepszym nauczycielem.
13:17
Teach for America: slight effect.
232
797160
3000
Nauczaj dla Ameryki: z niewielkim skutkiem.
13:20
For math teachers majoring in math there's a measurable effect.
233
800160
4000
Dla nauczycieli matematyki specjalizacja w naukach matematycznych ma widoczne skutki.
13:24
But, overwhelmingly, it's your past performance.
234
804160
5000
Jednakże niezwykle ważne są dotychczasowe dokonania.
13:29
There are some people who are very good at this.
235
809160
3000
Niektóre osoby są w tym naprawdę dobre.
13:32
And we've done almost nothing
236
812160
3000
A my nie zrobiliśmy prawie nic
13:35
to study what that is
237
815160
3000
aby to zidentyfikować,
13:38
and to draw it in and to replicate it,
238
818160
3000
rozrysować i powielić,
13:41
to raise the average capability --
239
821160
3000
żeby zwiększyć średni potencjał,
13:44
or to encourage the people with it to stay in the system.
240
824160
3000
albo by zachęcić tych, którzy to mają do pozostania w systemie.
13:47
You might say, "Do the good teachers stay and the bad teacher's leave?"
241
827160
3000
Możecie zapytać: "Czy dobrzy nauczyciele zostają, a źli odchodzą?"
13:50
The answer is, on average, the slightly better teachers leave the system.
242
830160
3000
Odpowiedź brzmi: zazwyczaj trochę lepsi nauczyciele odchodzą.
13:53
And it's a system with very high turnover.
243
833160
3000
Jest to system z bardzo dużą rotacją kadr.
13:57
Now, there are a few places -- very few -- where great teachers are being made.
244
837160
6000
Istnieją miejsca - jest ich niewiele - gdzie kształci się wspaniałych nauczycieli.
14:03
A good example of one is a set of charter schools called KIPP.
245
843160
5000
Dobrym przykładem jest sieć szkół społecznych zwana KIPP.
14:08
KIPP means Knowledge Is Power.
246
848160
3000
KIPP oznacza Knowledge Is Power Program (Program Wiedza to Siła).
14:11
It's an unbelievable thing.
247
851160
3000
Niesamowita sprawa.
14:14
They have 66 schools -- mostly middle schools, some high schools --
248
854160
3000
To sieć 66 szkół, głównie gimnazjów i kilku liceów.
14:17
and what goes on is great teaching.
249
857160
4000
Odbywa się tam wspaniałe nauczanie.
14:21
They take the poorest kids,
250
861160
3000
Przyjmowane są najbiedniejsze dzieci,
14:24
and over 96 percent of their high school graduates go to four-year colleges.
251
864160
4000
a ponad 96% absolwentów liceów idzie na 4-letnie studia.
14:28
And the whole spirit and attitude in those schools
252
868160
3000
Nastrój i nastawienie w tych szkołach
14:31
is very different than in the normal public schools.
253
871160
3000
bardzo różnią się od tych w zwykłych szkołach publicznych.
14:34
They're team teaching. They're constantly improving their teachers.
254
874160
4000
Nauczyciele razem prowadzą zajęcia i nieustannie zwiększają swoje kwalifikacje.
14:38
They're taking data, the test scores,
255
878160
3000
Szkoły zbierają dane i wyniki testów,
14:41
and saying to a teacher, "Hey, you caused this amount of increase."
256
881160
3000
i informują nauczyciela: "Hej, udało ci się o tyle podnieść poziom."
14:44
They're deeply engaged in making teaching better.
257
884160
4000
Są one głęboko zaangażowane w usprawnianie nauczania.
14:48
When you actually go and sit in one of these classrooms,
258
888160
3000
Kiedy rzeczywiście pójdziesz i usiądziesz w jednej z klas,
14:51
at first it's very bizarre.
259
891160
3000
na początku wszystko wydaje się bardzo dziwne.
14:54
I sat down and I thought, "What is going on?"
260
894160
3000
Ja usiadłem i sobie pomyślałem : "Co tu się dzieje?"
14:57
The teacher was running around, and the energy level was high.
261
897160
3000
Nauczyciel biegał, a poziom energii w klasie był wysoki.
15:00
I thought, "I'm in the sports rally or something.
262
900160
3000
Pomyślałem: "Chyba jestem na jakimś wyścigu sportowym.
15:03
What's going on?"
263
903160
2000
O co chodzi?"
15:05
And the teacher was constantly scanning to see which kids weren't paying attention,
264
905160
3000
Nauczyciel nieustannie obserwował dzieci, aby sprawdzić kto nie uważa,
15:08
which kids were bored,
265
908160
2000
kto jest znudzony,
15:10
and calling kids rapidly, putting things up on the board.
266
910160
3000
i niespodziewanie wywoływał je pokazując im rzeczy na tablicy.
15:13
It was a very dynamic environment,
267
913160
2000
Atmosfera była bardzo dynamiczna
15:15
because particularly in those middle school years -- fifth through eighth grade --
268
915160
3000
ponieważ, szczególnie w przypadku gimnazjów (5-8 klasa),
15:18
keeping people engaged and setting the tone
269
918160
3000
zyskując uwagę uczniów i ustalając,
15:21
that everybody in the classroom needs to pay attention,
270
921160
3000
że wszyscy w klasie muszą być skupieni,
15:24
nobody gets to make fun of it or have the position of the kid who doesn't want to be there.
271
924160
6000
nikt się z tego nie naśmiewa i nie czuje się jak na złym miejscu.
15:30
Everybody needs to be involved.
272
930160
2000
Każdy musi się angażować.
15:32
And so KIPP is doing it.
273
932160
2000
KIPP tak działa.
15:35
How does that compare to a normal school?
274
935160
3000
Jak to porównać ze zwykłą szkołą?
15:38
Well, in a normal school, teachers aren't told how good they are.
275
938160
4000
W zwykłej szkole nauczycielom nie mówi się jak są dobrzy.
15:42
The data isn't gathered.
276
942160
3000
Nie zbiera się danych.
15:45
In the teacher's contract,
277
945160
2000
W kontrakcie nauczyciela
15:47
it will limit the number of times the principal can come into the classroom --
278
947160
4000
istnieje limit na ilość odwiedzin dyrektora podczas zajęć,
15:51
sometimes to once per year.
279
951160
2000
czasami jest to raz na rok.
15:53
And they need advanced notice to do that.
280
953160
3000
W dodatku wymagane jest uprzednie zawiadomienie.
15:56
So imagine running a factory where you've got these workers,
281
956160
3000
Wyobraźcie więc sobie fabrykę, której pracownicy
15:59
some of them just making crap
282
959160
3000
nie robią tego, co trzeba,
16:02
and the management is told, "Hey, you can only come down here once a year,
283
962160
4000
a zarząd słyszy: "Hej, możecie tu wpaść tylko raz na rok,
16:06
but you need to let us know, because we might actually fool you,
284
966160
2000
ale musicie nam wcześniej dać znać ponieważ możemy was w ten sposób nabrać
16:08
and try and do a good job in that one brief moment."
285
968160
4000
i robić dobrą robotę przez tą jedną krótką chwilę."
16:12
Even a teacher who wants to improve doesn't have the tools to do it.
286
972160
5000
Nawet jeśli nauczyciel chce usprawnić swoje nauczanie, nie ma do tego środków.
16:17
They don't have the test scores,
287
977160
2000
Nie ma wyników testów,
16:19
and there's a whole thing of trying to block the data.
288
979160
3000
oraz istnieje cała idea zatrzymania tych informacji.
16:22
For example, New York passed a law
289
982160
3000
Nowy York, na przykład, wprowadził przepis
16:25
that said that the teacher improvement data could not be made available and used
290
985160
5000
który mówi, że dane na temat podnoszenia kwalifikacji przez nauczycieli nie mogą być rozpowszechniane i wykorzystywane
16:30
in the tenure decision for the teachers.
291
990160
3000
do decyzji o przedłużeniu kontraktu nauczycieli.
16:34
And so that's sort of working in the opposite direction.
292
994160
3000
Tak więc działa to w odwrotny sposób.
16:37
But I'm optimistic about this,
293
997160
2000
Ale ja podchodzę do tego pozytywnie.
16:39
I think there are some clear things we can do.
294
999160
4000
Myślę, że jest kilka oczywistych rzeczy, które możemy zrobić.
16:43
First of all, there's a lot more testing going on,
295
1003160
4000
Po pierwsze, przeprowadzanych jest więcej testów
16:47
and that's given us the picture of where we are.
296
1007160
3000
i to daje nam lepszy podgląd na sprawę.
16:50
And that allows us to understand who's doing it well,
297
1010160
4000
To też pozwala nam zrozumieć kto robi to dobrze,
16:54
and call them out, and find out what those techniques are.
298
1014160
3000
oraz dowiedzieć się co to za metody.
16:57
Of course, digital video is cheap now.
299
1017160
3000
Kamery cyfrowe są oczywiście tanie w dzisiejszych czasach.
17:00
Putting a few cameras in the classroom
300
1020160
2000
Umieszczając kilka kamer w klasie
17:02
and saying that things are being recorded on an ongoing basis
301
1022160
6000
i mówiąc, że wszystko będzie od teraz nagrywane
17:08
is very practical in all public schools.
302
1028160
2000
jest bardzo praktyczne we wszystkich szkołach publicznych.
17:10
And so every few weeks teachers could sit down
303
1030160
3000
Dzięki temu, raz na kilka tygodni, nauczyciele mogliby usiąść
17:13
and say, "OK, here's a little clip of something I thought I did well.
304
1033160
3000
i powiedzieć: "Dobrze, tutaj mamy nagranie tego, co uważam, że zrobiłem dobrze."
17:16
Here's a little clip of something I think I did poorly.
305
1036160
3000
"Tutaj jest nagranie tego, co nie poszło dobrze."
17:19
Advise me -- when this kid acted up, how should I have dealt with that?"
306
1039160
3000
"Poradźcie mi - kiedy to dziecko tak zareagowało, jak powinienem był sobie z tym poradzić?"
17:22
And they could all sit and work together on those problems.
307
1042160
4000
Wszyscy nauczyciele mogliby razem usiąść i porozmawiać o problemach.
17:26
You can take the very best teachers and kind of annotate it,
308
1046160
4000
Można by zwołać najlepszych nauczycieli i odnotować to,
17:30
have it so everyone sees who is the very best at teaching this stuff.
309
1050160
4000
tak aby wszyscy widzieli kto naucza najlepiej.
17:34
You can take those great courses and make them available
310
1054160
2000
Nagrania można by wtedy udostępnić,
17:36
so that a kid could go out and watch the physics course, learn from that.
311
1056160
5000
tak aby dziecko mogło pójść do domu, obejrzeć lekcję fizyki i nauczyć się.
17:41
If you have a kid who's behind,
312
1061160
2000
W przypadku dzieci, które nie nadążają,
17:43
you would know you could assign them that video to watch and review the concept.
313
1063160
4000
można by im zadać obejrzenie nagrania w domu i powtórzenie materiału.
17:47
And in fact, these free courses could not only be available just on the Internet,
314
1067160
4000
W sumie, te darmowe lekcje nie powinny być dostępne tylko w internecie,
17:51
but you could make it so that DVDs were always available,
315
1071160
4000
ale także na ogólnodostępnych płytach DVD,
17:55
and so anybody who has access to a DVD player can have the very best teachers.
316
1075160
7000
dzięki czemu osoby z dostępem do odtwarzacza DVD miałyby dostęp do najlepszych nauczycieli.
18:02
And so by thinking of this as a personnel system,
317
1082160
5000
Stąd, myśląc o tym jak o systemie indywidualnym,
18:07
we can do it much better.
318
1087160
2000
możemy to zrobić znacznie lepiej.
18:09
Now there's a book actually, about KIPP --
319
1089160
2000
Istnieje nawet książka o KIPP,
18:11
the place that this is going on --
320
1091160
2000
o miejscu, gdzie to działa,
18:13
that Jay Matthews, a news reporter, wrote -- called, "Work Hard, Be Nice."
321
1093160
5000
napisana przez Jay Matthews'a, reportera wiadomości, zatytułowana "Work Hard, Be Nice" (Pracuj ciężko, bądź miłym).
18:18
And I thought it was so fantastic.
322
1098160
2000
Uważam, że jest fantastyczna.
18:20
It gave you a sense of what a good teacher does.
323
1100160
4000
Pozwala poczuć to, co charakteryzuje dobrego nauczyciela.
18:24
I'm going to send everyone here a free copy of this book.
324
1104160
3000
Wyślę wszystkim tu obecnym darmową kopię tej książki.
18:27
(Applause)
325
1107160
5000
(Oklaski)
18:32
Now, we put a lot of money into education,
326
1112160
3000
Przeznaczamy dużo pieniędzy na edukację,
18:35
and I really think that education is the most important thing to get right
327
1115160
6000
i naprawdę sądzę, że szkolnictwo to najważniejsza sprawa, którą trzeba porządnie kierować,
18:41
for the country to have as strong a future as it should have.
328
1121160
5000
aby kraj był w przyszłości tak silny jak być powinien.
18:46
In fact we have in the stimulus bill -- it's interesting --
329
1126160
2000
9
18:48
the House version actually had money in it for these data systems,
330
1128160
3000
wersja izby niższej Kongresu przewidywała pieniądze na systemy danych,
18:51
and it was taken out in the Senate
331
1131160
2000
ale Senat wycofał projekt
18:53
because there are people who are threatened by these things.
332
1133160
3000
ponieważ są ludzie, którzy obawiają sie tych zmian.
18:56
But I -- I'm optimistic.
333
1136160
2000
Ale ja... ja jestem optymistą.
18:58
I think people are beginning to recognize how important this is,
334
1138160
4000
Myślę, że ludzie zaczynają zauważać jak jest to ważne,
19:02
and it really can make a difference for millions of lives, if we get it right.
335
1142160
7000
i że, porządnie kierowane, naprawdę może to mieć wpływ na miliony istnień.
19:09
I only had time to frame those two problems.
336
1149160
3000
Miałem czas na poruszenie tylko tych dwóch problemów.
19:12
There's a lot more problems like that --
337
1152160
2000
Istnieje wiele innych, podobnych problemów.
19:14
AIDS, pneumonia -- I can just see you're getting excited,
338
1154160
4000
AIDS, zapalenie płuc - widzę, że się ekscytujecie już
19:18
just at the very name of these things.
339
1158160
3000
samymi nazwami.
19:21
And the skill sets required to tackle these things are very broad.
340
1161160
5000
Umiejętności potrzebne do walki z tymi problemami są bardzo rozległe.
19:26
You know, the system doesn't naturally make it happen.
341
1166160
3000
No wiecie, system samoistnie tego nie naprawia.
19:29
Governments don't naturally pick these things in the right way.
342
1169160
5000
Rządy nie dokonują automatycznie trafnych wyborów.
19:34
The private sector doesn't naturally put its resources into these things.
343
1174160
4000
Sektor prywatny nie inwestuje normalnie w te sprawy.
19:38
So it's going to take brilliant people like you
344
1178160
3000
A więc potrzeba tak genialnych ludzi jak wy
19:41
to study these things, get other people involved --
345
1181160
3000
do prowadzenia badań, angażowania innych osób -
19:44
and you're helping to come up with solutions.
346
1184160
3000
i wy pomagacie znaleźć rozwiązania.
19:47
And with that, I think there's some great things that will come out of it.
347
1187160
3000
Myślę, że dzięki temu powstaną wspaniałe rzeczy.
19:50
Thank you.
348
1190160
2000
Dziękuję.
19:52
(Applause)
349
1192160
18000
(Oklaski)
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7