How to raise a Black son in America | Clint Smith

Tłumaczenie: Kacper Borowiecki Korekta: Robert Filipowski

Growing up, I didn't always understand

Kiedy dorastałem, nie zawsze rozumiałem,

why my parents made me follow the rules that they did.

czemu rodzice każą mi przestrzegać różnych zasad.

Like, why did I really have to mow the lawn?

Po co, tak naprawdę, muszę kosić trawnik?

Why was homework really that important?

Dlaczego praca domowa jest taka ważna?

Why couldn't I put jelly beans in my oatmeal?

Dlaczego nie mogę dodawać żelków do owsianki?

My childhood was abound with questions like this.

Moje dzieciństwo obfitowało w takie pytania.

Normal things about being a kid and realizing that sometimes,

Kiedy jesteś dzieckiem, to normalne, że czasem zdajesz sobie sprawę,

it was best to listen to my parents even when I didn't exactly understand why.

że lepiej słuchać rodziców, nawet jeśli nie do końca wiesz, po co.

And it's not that they didn't want me to think critically.

Nie chodzi o to, że nie chcą, bym myślał krytycznie.

Their parenting always sought to reconcile the tension

Próbują załagodzić napięcie

between having my siblings and I understand the realities of the world,

wynikające z pokazywania rzeczywistości.

while ensuring that we never accepted the status quo as inevitable.

Równocześnie zapewniając,

że nie traktujemy statusu quo jako nieuniknionego.

I came to realize that this, in and of itself,

Zdałem sobie sprawę, że to samo w sobie

was a very purposeful form of education.

było bardzo celowym sposobem edukacji.

One of my favorite educators, Brazilian author and scholar Paulo Freire,

Jeden z moich ulubionych wychowawców, brazylijski autor i uczony Paulo Freire,

speaks quite explicitly about the need for education

mówi dość wyraźnie o potrzebie używania kształcenia

to be used as a tool for critical awakening and shared humanity.

jako narzędzia krytycznego myślenia, pokazującego wspólnotę ludzkości.

In his most famous book, "Pedagogy of the Oppressed,"

W jego najbardziej znanej książce "Pedagogika uciśnionych"

he states, "No one can be authentically human

twierdzi: "Nikt nie może być prawdziwym człowiekiem,

while he prevents others from being so."

jeśli uniemożliwia to innym".

I've been thinking a lot about this lately, this idea of humanity,

Myślałem ostatnio sporo o tej idei ludzkości,

and specifically, who in this world is afforded the privilege

a konkretnie o tym, kto w naszym świecie ma przywilej

of being perceived as fully human.

bycia postrzeganym jako w pełni człowiek.

Over the course of the past several months,

W ciągu ostatnich miesięcy cały świat patrzył,

the world has watched as unarmed black men, and women,

jak niewinni czarni mężczyźni i kobiety

have had their lives taken at the hands of police and vigilante.

giną z rąk policji i straży obywatelskiej.

These events and all that has transpired after them

Te wydarzenia i wszystko, co się po nich stało,

have brought me back to my own childhood

przypomniały mi moje dzieciństwo,

and the decisions that my parents made about raising a black boy in America

decyzje rodziców dotyczące wychowania czarnego chłopca w USA,

that growing up, I didn't always understand in the way that I do now.

których wtedy nie rozumiałem w ten sam sposób, co dzisiaj.

I think of how hard it must have been, how profoundly unfair it must have felt

Zastanawiam się, jak trudne to było, jak głęboko czuli niesprawiedliwość

for them to feel like they had to strip away parts of my childhood

pozbawiania mnie części dzieciństwa,

just so that I could come home at night.

takich jak późne powroty do domu.

For example, I think of how one night,

Myślę na przykład o pewnej nocy.

when I was around 12 years old, on an overnight field trip to another city,

Kiedy miałem około 12 lat, wybraliśmy się na nocną wycieczkę do innego miasta.

my friends and I bought Super Soakers

Kupiliśmy z przyjaciółmi pistolety na wodę

and turned the hotel parking lot into our own water-filled battle zone.

i zamieniliśmy parking hotelowy w wypełnione wodą pole bitwy.

We hid behind cars,

Chowaliśmy się za samochodami,

running through the darkness that lay between the streetlights,

biegaliśmy w ciemności pomiędzy lampami ulicznymi,

boundless laughter ubiquitous across the pavement.

śmiejąc się do rozpuku lataliśmy wzdłuż chodnika.

But within 10 minutes,

Nie minęło 10 minut,

my father came outside, grabbed me by my forearm

a ojciec wyszedł, złapał mnie za ramię

and led me into our room with an unfamiliar grip.

i zaprowadził do pokoju, trzymając w nieprzyjemnym ucisku.

Before I could say anything,

Zanim zdążyłem cokolwiek powiedzieć,

tell him how foolish he had made me look in front of my friends,

wytłumaczyć mu, że przez niego zbłaźniłem się przed kolegami,

he derided me for being so naive.

wyśmiał mnie za naiwność.

Looked me in the eye, fear consuming his face,

Spojrzał mi w oczy, na jego twarzy widać było strach.

and said, "Son, I'm sorry,

Powiedział: "Synu, przepraszam,

but you can't act the same as your white friends.

ale nie możesz bawić się tak samo, jak biali koledzy.

You can't pretend to shoot guns.

Nie możesz udawać, że strzelasz.

You can't run around in the dark.

Nie możesz biegać w ciemności.

You can't hide behind anything other than your own teeth."

Nie możesz chować się za czymkolwiek innym niż samym sobą".

I know now how scared he must have been,

Teraz wiem, jak musiał być przestraszony,

how easily I could have fallen into the empty of the night,

jak łatwo mogłem zniknąć w ciemności nocy,

that some man would mistake this water

bo ktoś mógłby uznać tę wodę

for a good reason to wash all of this away.

za dobry powód do wyczyszczenia wszystkiego.

These are the sorts of messages I've been inundated with my entire life:

Jest to ten rodzaj komunikatu, którym zalewano mnie całe życie:

Always keep your hands where they can see them, don't move too quickly,

Zawsze trzymaj ręce na widoku, nie ruszaj się zbyt szybko,

take off your hood when the sun goes down.

zdejmuj kaptur po zachodzie słońca.

My parents raised me and my siblings in an armor of advice,

Moi rodzice wychowywali mnie i rodzeństwo w pancerzu rad.

an ocean of alarm bells so someone wouldn't steal the breath from our lungs,

Użyli wielu dzwonków alarmowych, aby nikt nie ukradł nam powietrza z płuc,

so that they wouldn't make a memory of this skin.

nie przywiązywał uwagi do skóry.

So that we could be kids, not casket or concrete.

Żebyśmy mogli być dziećmi, nie trumną lub betonem.

And it's not because they thought it would make us better than anyone else

Nie myśleli, że dzięki temu będziemy lepsi od innych,

it's simply because they wanted to keep us alive.

chcieli po prostu utrzymać nas przy życiu.

All of my black friends were raised with the same message,

Moim czarnym kolegom przekazywano tę samą wiadomość

the talk, given to us when we became old enough

odkąd byliśmy na tyle duzi,

to be mistaken for a nail ready to be hammered to the ground,

że ktoś mógłby wziąć nas za gwóźdź gotowy do wbicia w ziemię,

when people made our melanin synonymous with something to be feared.

gdy barwa naszej skóry zaczęła budzić obawy.

But what does it do to a child

Ale co z dzieckiem robi

to grow up knowing that you cannot simply be a child?

dorastanie ze świadomością, że nie może po prostu być dzieckiem?

That the whims of adolescence are too dangerous for your breath,

Że kaprysy dojrzewania są zbyt niebezpieczne dla jego tchu,

that you cannot simply be curious,

nie może po prostu być ciekawskie,

that you are not afforded the luxury of making a mistake,

nie może pozwolić sobie na popełnienie błędu,

that someone's implicit bias

a czyjeś ukryte uprzedzenia

might be the reason you don't wake up in the morning.

mogą być powodem tego, że rano się nie obudzi.

But this cannot be what defines us.

To nie może nas definiować.

Because we have parents who raised us to understand

Mamy rodziców, którzy wychowują i tłumaczą nam,

that our bodies weren't meant for the backside of a bullet,

że nasze ciała nie są przeznaczone dla pocisków,

but for flying kites and jumping rope, and laughing until our stomachs burst.

ale dla latawców, skakanek i śmiania się do rozpuku.

We had teachers who taught us how to raise our hands in class,

Mieliśmy nauczycieli, którzy uczyli podnosić ręce na lekcji

and not just to signal surrender,

nie tylko z powodu kapitulacji,

and that the only thing we should give up

powinniśmy zaś odrzucić wyłącznie stwierdzenie,

is the idea that we aren't worthy of this world.

że nie jesteśmy warci tego świata.

So when we say that black lives matter, it's not because others don't,

Życie czarnych ma znaczenie, ale nie chodzi o to, że innych nie ma.

it's simply because we must affirm that we are worthy of existing without fear,

Musimy potwierdzać, że jesteśmy godni życia bez strachu,

when so many things tell us we are not.

bo wielu mówi nam coś innego...

I want to live in a world where my son

Chcę żyć w świecie, w którym mój syn

will not be presumed guilty the moment he is born,

nie będzie obarczany winą w momencie narodzin,

where a toy in his hand isn't mistaken for anything other than a toy.

w którym zabawka w jego ręku nie będzie mylona z czymś innym.

And I refuse to accept that we can't build this world into something new,

Nie zgadzam się, że nie można zmienić tego świata w coś nowego,

some place where a child's name

miejsca, gdzie imię dziecka

doesn't have to be written on a t-shirt, or a tombstone,

nie musi być wypisane na koszulce lub nagrobku,

where the value of someone's life

gdzie wartość czyjegoś życia

isn't determined by anything other than the fact that they had lungs,

nie jest liczona inaczej, niż faktem posiadania płuc,

a place where every single one of us can breathe.

narządu, którym każdy z nas może oddychać.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)