Tales of ice-bound wonderlands | Paul Nicklen

Tłumaczenie: Karolina Ginalska Korekta: Kinga Skorupska

My journey to become a polar specialist,

Moja droga kariery specjalisty polarnego,

photographing, specializing in the polar regions,

fotografującego regiony polarne,

began when I was four years old,

rozpoczęła się kiedy miałem 4 lata

when my family moved from southern Canada

i przeprowadziliśmy się z południowej Kanady

to Northern Baffin Island, up by Greenland.

na północ, na Ziemię Baffina, koło Grenlandii.

There we lived with the Inuit

Mieszkaliśmy tam z Eskimosami.

in the tiny Inuit community of 200 Inuit people,

W społeczności eskimoskiej liczącej 200 osób

where [we] were one of three non-Inuit families.

byliśmy jedną z trzech nieeskimoskich rodzin.

And in this community, we didn't have a television;

Nie mieliśmy tam telewizji,

we didn't have computers, obviously, radio.

ani oczywiście komputerów, czy radia.

We didn't even have a telephone.

Nie było nawet telefonu.

All of my time was spent outside

Spędzałem moje dni na dworze

with the Inuit, playing.

bawiąc się z Eskimosami.

The snow and the ice were my sandbox,

Śnieg i lód były moją piaskownicą,

and the Inuit were my teachers.

a Eskimosi nauczycielami.

And that's where I became

Tam właśnie

truly obsessed with this polar realm.

zafascynowało mnie polarne królestwo.

And I knew someday that I was going to do something

Pewnego dnia chciałem zrobić coś,

that had to do with trying to share news about it

by opowiedzieć ludziom o tym miejscu

and protect it.

i o tym jak je chronić.

I'd like to share with you, for just two minutes only,

Podzielę się z wami zdjęciami,

some images, a cross-section of my work,

które są przekrojem mojej pracy,

to the beautiful music by Brandi Carlile, "Have You Ever."

do pięknej muzyki Brandi Carlile „Czy kiedykolwiek”.

I don't know why National Geographic has done this, they've never done this before,

National Geographic po raz pierwszy zgodził się

but they're allowing me to show you a few images

na pokazanie zdjęć z relacji,

from a coverage that I've just completed that is not published yet.

którą ukończyłem, ale która jeszcze się nie ukazała.

National Geographic doesn't do this,

National Geographic nigdy tego nie robi.

so I'm very excited to be able to share this with you.

Cieszę się, że mogę się nimi z wami podzielić.

And what these images are --

Cieszę się, że mogę się nimi z wami podzielić.

you'll see them at the start of the slide show -- there's only about four images --

Pierwsze cztery zdjęcia przedstawiają

but it's of a little bear that lives in the Great Bear Rainforest.

niedźwiadka z Lasu Deszczowego Wielkiego Niedźwiedzia.

It's pure white, but it's not a polar bear.

Jest biały, ale to nie niedźwiedź polarny.

It's a spirit bear, or a Kermode bear.

To niedźwiedź duch, albo Kermode.

There are only 200 of these bears left.

Zostało ich tylko około 200.

They're more rare than the panda bear.

Występują nawet rzadziej niż pandy.

I sat there on the river for two months without seeing one.

Spędziłem na rzece dwa miesiące zanim go zobaczyłem.

I thought, my career's over.

Myślałem, że to koniec mojej kariery.

I proposed this stupid story to National Geographic.

Sam zaproponowałem ten głupi temat.

What in the heck was I thinking?

Co ja sobie myślałem?

So I had two months to sit there

Siedziałem tam przez dwa miesiące

and figure out different ways of what I was going to do in my next life,

i próbowałem znaleźć nowy pomysł na życie

after I was a photographer, because they were going to fire me.

w miejsce fotografii, po tym, jak mnie wyleją.

Because National Geographic is a magazine; they remind us all the time:

Bo National Geographic to magazyn; mówią nam,

they publish pictures, not excuses.

że publikują zdjęcia, nie wykręty.

(Laughter)

(Śmiech)

And after two months of sitting there --

Po dwóch miesiącach takiego siedzenia

one day, thinking that it was all over,

pewnego dnia, myśląc, że to już koniec,

this incredible big white male came down,

pojawił się ten niesamowity, duży biały samiec,

right beside me, three feet away from me,

tuż obok mnie, niecały metr,

and he went down and grabbed a fish and went off in the forest and ate it.

złapał rybę, odszedł do lasu i ją zjadł.

And then I spent the entire day living my childhood dream

Spędziłem cały dzień przeżywając marzenie z dzieciństwa

of walking around with this bear through the forest.

o spacerowaniu z tym niedźwiedziem po lesie.

He went through this old-growth forest

Przedarł się przez pierwotny gąszcz,

and sat up beside this 400-year-old culturally modified tree and went to sleep.

usiadł obok 400-letniego drzewa i usnął.

And I actually got to sleep within three feet of him,

A ja położyłem się spać jakiś metr od niego,

just in the forest, and photograph him.

w lesie i robiłem mu zdjęcia.

So I'm very excited to be able to show you those images

Cieszę się, że mogę wam pokazać te zdjęcia

and a cross-section of my work that I've done on the polar regions.

i przekrój mojej pracy z regionów polarnych.

Please enjoy.

Miłego odbioru.

(Music)

(Muzyka)

Brandi Carlile: ♫ Have you ever wandered lonely through the woods? ♫

Brandi Carlile: ♫ Czy kiedykolwiek przemierzałeś samotnie las? ♫

♫ And everything there feels just as it should ♫

♫ I czułeś, że wszystko jest tak, jak należy. ♫

♫ You're part of the life there ♫

♫ Jesteś częścią tego życia. ♫

♫ You're part of something good ♫

♫ Częścią czegoś dobrego. ♫

♫ If you've ever wandered lonely through the woods ♫

♫ Jeśli kiedykolwiek przemierzałeś samotnie las. ♫

♫ Ooh, ooh, ooh, ooh ♫

♫ Ooo, ooo, ooo, ooo ♫

♫ If you've ever wandered lonely through the woods ♫

♫ Jeśli kiedykolwiek przemierzałeś samotnie las. ♫

♫ Have you ever stared into a starry sky? ♫

♫ Czy kiedykolwiek przyglądałeś się gwiaździstemu niebu? ♫

♫ Lying on your back, you're asking why ♫

♫ Leżąc na plecach, pytasz dlaczego, ♫

♫ What's the purpose? ♫

♫ jaki jest cel? ♫

♫ I wonder, who am I? ♫

♫ Zastanawiam się, kim jestem? ♫

♫ If you've ever stared into a starry sky ♫

♫ Jeśli kiedykolwiek przyglądałeś się gwiaździstemu niebu. ♫

♫ Ooh, ooh, ooh, ooh ♫

♫ Ooo, ooo, ooo, ooo ♫

♫ Aah, ah, aah ♫

♫ Aaa, aaa, aaa ♫

♫ Ah, oh, oh, ah, ah, oh, oh ♫

♫ Aa, oo, oo, aa, aa, oo, oo ♫

♫ Have you ever stared into a starry sky? ♫

♫ Czy kiedykolwiek przyglądałeś się gwiaździstemu niebu? ♫

♫ Have you ever been out walking in the snow? ♫

♫ Czy kiedykolwiek przechadzałeś się po śniegu? ♫

♫ Tried to get back where you were before ♫

♫ Próbowałeś wrócić do miejsc, w których byłeś wcześniej. ♫

♫ You always end up ♫

♫ Zawsze kończy się na tym, ♫

♫ Not knowing where to go ♫

♫ że nie wiesz dokąd pójść. ♫

♫ If you've ever been out walking in the snow ♫

♫ Czy kiedykolwiek przechadzałeś się po śniegu? ♫

♫ Ooh, ooh, ooh, ooh ♫

♫ Ooo, ooo, ooo, ooo ♫

♫ Aah, ah, aah, ah, aah ♫

♫ Aaa, aaa, aa, aaa ♫

♫ Ah, ah, oh, ah, ah, oh, ah ♫

♫ Aa, aa, oo, aa, aa, oo, aa ♫

♫ Oh, ah, ah, ah ♫

♫ Oo, aa, aa, aa ♫

♫ Ah, ah, oh, ah, ah, oh, oh ♫

♫ Aa, aa, oo, aa, aa, oo, oo ♫

♫ If you'd ever been out walking you would know ♫

♫ Gdybyś kiedykolwiek się przechadzał, wiedziałbyś. ♫

(Applause)

(Brawa)

Paul Nicklen: Thank you very much. The show's not over.

Paul Nicklen: Bardzo dziękuję. To nie koniec.

My clock is ticking. OK, let's stop.

Zegar tyka. Wystarczy.

Thank you very much. I appreciate it.

Bardzo dziękuję.

We're inundated with news all the time

Ciągle docierają do nas informacje,

that the sea ice is disappearing

że lód morski się topi,

and it's at its lowest level.

a jest go mniej niż kiedykolwiek.

And in fact, scientists were originally saying

Naukowcy mówili na początku,

sea ice is going to disappear in the next hundred years, then they said 50 years.

że lód morski stopnieje w ciągu stulecia, potem, że 50 lat.

Now they're saying the sea ice in the Arctic,

Teraz mówią, że letnia połać lodu na Arktyce

the summertime extent is going to be gone in the next four to 10 years.

zniknie w ciągu następnych 4-10 lat.

And what does that mean?

Co to oznacza?

After a while of reading this in the news, it just becomes news.

Po przeczytaniu, to jedna z wielu wiadomości.

You glaze over with it.

Przyjmujemy ją z niedowierzaniem.

And what I'm trying to do with my work is put faces to this.

Ja próbuję dołączyć do tej wiadomości obrazy.

And I want people to understand and get the concept

Chcę, żeby ludzie zrozumieli, pojęli,

that, if we lose ice,

że jeśli utracimy lód,

we stand to lose an entire ecosystem.

ryzykujemy utratę całego ekosystemu.

Projections are that we could lose polar bears, they could become extinct

Niedźwiedzie polarne mogą wyginąć

in the next 50 to 100 years.

w ciągu następnych 50-100 lat.

And there's no better, sexier,

A nie ma lepszych, bardziej seksownych,

more beautiful, charismatic megafauna species

piękniejszych, bardziej charyzmatycznych gatunków megafauny,

for me to hang my campaign on.

o które mógłbym oprzeć swoją kampanię.

Polar bears are amazing hunters.

Niedźwiedzie polarne są niesamowitymi łowcami.

This was a bear I sat with for a while on the shores.

Z tym niedźwiedziem siedziałem na brzegu.

There was no ice around.

Nie było wokół lodu, ale lodowiec

But this glacier caved into the water and a seal got on it.

zwalił się w wodę i dostała się na niego foka,

And this bear swam out to that seal --

Niedźwiedź podpłynął do tej foki...

800 lb. bearded seal --

Ważącej ponad 360 kilogramów foki wąsatej...

grabbed it, swam back and ate it.

Chwycił ją, odpłynął i zjadł.

And he was so full, he was so happy and so fat eating this seal,

Był taki najedzony, szczęśliwy i gruby jak ją jadł,

that, as I approached him --

że jak do niego podszedłem bliżej...

about 20 feet away -- to get this picture,

Na około 6 metrów, żeby zrobić to zdjęcie...

his only defense was to keep eating more seal.

Jego jedyną obroną była dalsza konsumpcja foki.

And as he ate, he was so full --

Jak tak się zajadał, był tak syty,

he probably had about 200 lbs of meat in his belly --

miał w brzuchu jakieś 90 kilogramów mięsa,

and as he ate inside one side of his mouth,

i jak przeżuwał po jednej stronie

he was regurgitating out the other side of his mouth.

pokarm wymykał się z drugiej strony paszczy.

So as long as these bears have any bit of ice they will survive,

Jeśli niedźwiedzie będą miały trochę lodu, przeżyją.

but it's the ice that's disappearing.

Ale właśnie lód znika.

We're finding more and more dead bears in the Arctic.

Znajdujemy na Arktyce coraz więcej martwych niedźwiedzi.

When I worked on polar bears as a biologist 20 years ago,

Badałem niedźwiedzie jako biolog 20 lat temu.

we never found dead bears.

Nigdy nie znajdowaliśmy ich martwych.

And in the last four or five years,

A w ciągu ostatnich 4-5 lat,

we're finding dead bears popping up all over the place.

martwe niedźwiedzie są wszędzie.

We're seeing them in the Beaufort Sea,

Znajdujemy je dryfujące w Morzu Beauforta

floating in the open ocean where the ice has melted out.

na otwartym oceanie gdzie lód się stopił.

I found a couple in Norway last year. We're seeing them on the ice.

W zeszłym roku znalazłem dwa w Norwegii.

These bears are already showing signs

Te niedźwiedzie już dają oznaki

of the stress of disappearing ice.

stresu z powodu znikającego lodu,

Here's a mother and her two year-old cub

Ta matka wraz jej dwuletnim młodym,

were traveling on a ship a hundred miles offshore in the middle of nowhere,

przedostała się statkiem sto mil od brzegu, pośrodku nicości,

and they're riding on this big piece of glacier ice,

i płynie na dużym kawałku lodu lodowcowego,

which is great for them; they're safe at this point.

na którym jest bezpieczna.

They're not going to die of hypothermia.

Nie zginie z powodu wychłodzenia.

They're going to get to land.

Dostanie się na ląd.

But unfortunately, 95 percent of the glaciers in the Arctic

Niestety 95% lodowców na Arktyce

are also receding right now

też się obecnie cofa,

to the point that the ice is ending up on land

do tego stopnia, że lód ląduje na lądzie,

and not injecting any ice back into the ecosystem.

i nie powraca do ekosystemu.

These ringed seals, these are the "fatsicles" of the Arctic.

Te foki obrączkowane są "tłuścioszkami" Arktyki.

These little, fat dumplings,

Te małe, grubiutkie kluski,

150-pound bundles of blubber

fałdy tłuszczu ważące 70 kilogramów,

are the mainstay of the polar bear.

są podstawą diety niedźwiedzi.

And they're not like the harbor seals that you have here.

Nie są jak portowe foki, które tutaj widzicie.

These ringed seals also live out their entire life cycle

Foki obrączkowane w ciągu całego życia

associated and connected to sea ice.

związane są z morskim lodem.

They give birth inside the ice,

Rodzą w lodzie i żywią się

and they feed on the Arctic cod that live under the ice.

arktycznym dorszem, który żyje pod lodem.

And here's a picture of sick ice.

A to jest zdjęcie niedobrego lodu.

This is a piece of multi-year ice that's 12 years old.

Ten kawałek wieloletniego lodu ma 12 lat.

And what scientists didn't predict is that, as this ice melts,

Naukowcy nie przewidzieli, że kiedy lód się topi,

these big pockets of black water are forming

tworzą się duże strefy martwej wody,

and they're grabbing the sun's energy

które pochłaniają energię słoneczną

and accelerating the melting process.

i przyśpieszają proces topnienia.

And here we are diving in the Beaufort Sea.

A tutaj nurkujemy w Morzu Beauforta.

The visibility's 600 ft.; we're on our safety lines;

Widoczność 183 metry; jesteśmy na linach bezpieczeństwa;

the ice is moving all over the place.

wokół nas dryfuje sam lód.

I wish I could spend half an hour telling you

Gdybym miał pół godziny opowiedziałbym wam

about how we almost died on this dive.

o tym jak prawie wtedy zginęliśmy.

But what's important in this picture is that you have a piece of multi-year ice,

Ale na tym zdjęciu ważny jest ten wieloletni lód.

that big chunk of ice up in the corner.

Ta duża bryła lodu, tam w rogu.

In that one single piece of ice,

W tym jednym kawałku lodu,

you have 300 species of microorganisms.

znajduje się 300 gatunków mikroorganizmów.

And in the spring, when the sun returns to the ice,

A wiosną, kiedy powraca słońce,

it forms the phytoplankton, grows under that ice,

tworzy się, fitoplankton, rośnie pod tym lodem.

and then you get bigger sheets of seaweed,

Powstają z niego płaty wodorostów morskich,

and then you get the zooplankton feeding on all that life.

którymi karmi się zooplankton.

So really what the ice does

Lód działa więc jak ogród.

is it acts like a garden.

Lód działa więc jak ogród.

It acts like the soil in a garden. It's an inverted garden.

Jak ziemia w ogrodzie. To jest odwrócony ogród.

Losing that ice is like losing the soil in a garden.

Utrata lodu to jak utrata ziemi w ogrodzie.

Here's me in my office.

To ja w moim biurze.

I hope you appreciate yours.

Mam nadzieję, że doceniacie swoje biuro.

This is after an hour under the ice.

Tutaj po godzinie spędzonej pod lodem

I can't feel my lips; my face is frozen;

nie czuję ust, twarz mi przemarza.

I can't feel my hands; I can't feel my feet.

Nie czuję dłoni i stóp.

And I've come up, and all I wanted to do was get out of the water.

Wypłynąłem i chciałem tylko wydostać się z wody.

After an hour in these conditions,

Po godzinie w takich warunkach,

it's so extreme that, when I go down,

jest tak ekstremalnie, że kiedy się zanurzam,

almost every dive I vomit into my regulator

zazwyczaj wymiotuję w regulator,

because my body can't deal with the stress of the cold on my head.

bo organizm nie radzi sobie ze stresem zimna.

And so I'm just so happy that the dive is over.

Cieszę się, że to zanurzenie dobiegło końca.

I get to hand my camera to my assistant,

Oddaję mojemu asystentowi aparat,

and I'm looking up at him, and I'm going, "Woo. Woo. Woo."

spoglądam na niego i „mówię” „Łu. Łu. Łu.”

Which means, "Take my camera."

co oznacza „Weź mój aparat”.

And he thinks I'm saying, "Take my picture."

On myśli, że mówię: „Zrób mi zdjęcie”.

So we had this little communication breakdown.

Pojawił się więc mały problem z komunikacją.

(Laughter)

(Śmiech)

But it's worth it.

Ale było warto.

I'm going to show you pictures of beluga whales, bowhead whales,

Zobaczycie zdjęcia białuch, wielorybów grenlandzkich,

and narwhals, and polar bears, and leopard seals today,

narwali, niedźwiedzi polarnych i lampartów morskich,

but this picture right here means more to me than any other I've ever made.

ale to zdjęcie jest dla mnie najważniejsze.

I dropped down in this ice hole, just through that hole that you just saw,

Wskoczyłem w przerębel, który właśnie widzieliście,

and I looked up under the underside of the ice,

podniosłem wzrok pod spód lodu,

and I was dizzy; I thought I had vertigo.

byłem oszołomiony, myślałem, że to zawroty głowy.

I got very nervous -- no rope, no safety line,

Byłem zdenerwowany bez sznura, ani liny bezpieczeństwa

the whole world is moving around me --

a cały świat wokół mnie wirował

and I thought, "I'm in trouble."

i pomyślałem „No to mam problem”.

But what happened is that the entire underside

Ale okazało się, że cały spód

was full of these billions of amphipods and copepods

był pokryty trzema miliardami obunogów i widłonogów

moving around and feeding on the underside of the ice,

poruszających się i żywiących się tym, co jest pod lodem,

giving birth and living out their entire life cycle.

rodzących i spędzających tam cały swój cykl życiowy.

This is the foundation of the whole food chain in the Arctic, right here.

Stanowi to podstawę łańcucha pokarmowego na Arktyce.

And when you have low productivity in this, in ice,

A jeśli wzrost w lodzie jest niewielki,

the productivity in copepods go down.

wydajność widłonogów także maleje.

This is a bowhead whale.

To jest wieloryb grenlandzki.

Supposedly, science is stating

Ponoć, tak mówi nauka,

that it could be the oldest living animal on earth right now.

to najstarsze w tej chwili żyjące zwierzę na świecie.

This very whale right here could be over 250 years old.

Wieloryb na tym zdjęciu może mieć 250 lat.

This whale could have been born

Mógł się urodzić

around the start of the Industrial Revolution.

w czasach Rewolucji Przemysłowej.

It could have survived 150 years of whaling.

Możliwe, że przeżył 150 lat wielorybnictwa.

And now its biggest threat is the disappearance of ice in the North

Teraz najgroźniejsze dla niego jest zniknięcie na Północy lodu,

because of the lives that we're leading in the South.

z powodu stylu życia, jaki prowadzimy na Południu.

Narwhals, these majestic narwhals

Narwale, te majestatyczne narwale,

with their eight-foot long ivory tusks, don't have to be here;

z 2.5 metrowymi kłami w kolorze kości słoniowej,

they could be out on the open water.

mogłyby być na otwartej wodzie.

But they're forcing themselves to come up in these tiny little ice holes

Ale zmuszają się do podpływania do tych maleńkich przerębli,

where they can breathe, catch a breath,

gdzie mogą zaczerpnąć powietrza,

because right under that ice are all the swarms of cod.

bo pod samym lodem jest pełno dorsza.

And the cod are there

A dorsze są tutaj dlatego,

because they are feeding on all the copepods and amphipods.

że karmią się obunogami i widłonogami.

Alright, my favorite part.

W porządku, moja ulubiona część.

When I'm on my deathbed,

Kiedy będę już na łożu śmierci,

I'm going to remember one story more than any other.

jedną historię zapamiętam lepiej niż inne.

Even though that spirit bear moment was powerful,

Mimo że historia z niedźwiedziem duchem była przejmująca,

I don't think I'll ever have another experience

nie sądzę, że doświadczę jeszcze tego,

like I did with these leopard seals.

co udało mi się przeżyć z lampartami morskimi.

Leopard seals, since the time of Shackleton, have had a bad reputation.

Lamparty morskie od czasu Shackletona mają złą reputację.

They've got that wryly smile on their mouth.

Mają na twarzy cierpki uśmiech,

They've got those black sinister eyes

czarne, złowrogie oczy,

and those spots on their body.

a na ciele plamy,

They look positively prehistoric and a bit scary.

wyglądają naprawdę prehistorycznie i trochę strasznie.

And tragically in [2003],

Niestety tragicznie w 2004 roku,

a scientist was taken down and drowned,

naukowiec został porwany, utopiony,

and she was being consumed by a leopard seal.

i zjedzony przez lamparta morskiego.

And people were like, "We knew they were vicious. We knew they were."

Ludzie mówili: „Wiedzieliśmy, że to bestie”.

And so people love to form their opinions.

Ludzie uwielbiają wydawać opinie.

And that's when I got a story idea:

Stąd narodził się pomysł na ten temat:

I want to go to Antarctica,

chcę pojechać na Antarktydę,

get in the water with as many leopard seals as I possibly can

wejść do wody z lampartami morskimi

and give them a fair shake --

i potraktować je uczciwie...

find out if they really are these vicious animals, or if they're misunderstood.

Przekonać się, czy są bezwzględne czy niezrozumiane.

So this is that story.

O tym właśnie jest ta historia.

Oh, and they also happen to eat Happy Feet.

Tak też się składa, że jedzą pingwiny.

(Laughter)

(Śmiech)

As a species, as humans, we like to say penguins are really cute,

My mówimy, że pingwiny, jako gatunek, są urocze

therefore, leopard seals eat them, so leopard seals are ugly and bad.

a ponieważ lamparty morskie się nimi żywią, są brzydkie i złe.

It doesn't work that way.

Nie tak to działa.

The penguin doesn't know it's cute,

Pingwin nie wie, że jest słodki.

and the leopard seal doesn't know it's kind of big and monstrous.

A lampart morski nie wie, że jest ogromny i straszny.

This is just the food chain unfolding.

Na tym polega łańcuch pokarmowy.

They're also big.

Są też duże.

They're not these little harbor seals.

Nie tak jak małe foczki pospolite.

They are 12 ft. long, a thousand pounds.

Mają ponad 3.5 metra i ważą 450 kilogramów.

And they're also curiously aggressive.

Są też dziwnie agresywne.

You get 12 tourists packed into a Zodiac,

12 turystów zapakowanych w ponton Zodiac,

floating in these icy waters,

dryfuje po lodowatych wodach,

and a leopard seal comes up and bites the pontoon.

lampart morski podpływa i gryzie ponton.

The boat starts to sink, they race back to the ship

Łódka zaczyna tonąć, turyści wracają na statek i do domów

and get to go home and tell the stories of how they got attacked.

gdzie opowiadają o tym, jak zostali zaatakowani.

All the leopard seal was doing --

A lampart morski jedynie

it's just biting a balloon.

pogryzł balon.

It just sees this big balloon in the ocean -- it doesn't have hands --

Widzi na oceanie duży balon, nie ma rąk,

it's going to take a little bite, the boat pops, and off they go.

postanawia ugryźć kawałek, balon pęka i koniec.

(Laughter)

(Śmiech)

So after five days of crossing the Drake Passage --

Pięć dni po przekroczeniu Cieśniny Drake'a

isn't that beautiful --

nie jest tak pięknie.

after five days of crossing the Drake Passage,

Pięć dni po przekroczeniu Cieśniny Drake’a

we have finally arrived at Antarctica.

nareszcie dotarliśmy na Antarktydę.

I'm with my Swedish assistant and guide.

Towarzyszy mi szwedzki asystent i przewodnik.

His name is Goran Ehlme from Sweden -- Goran.

Nazywa się Goran Ehlme ze Szwecji – Goran.

And he has a lot of experience with leopard seals. I have never seen one.

Ma doświadczenie z lampartami morskimi. Ja nie.

So we come around the cove in our little Zodiac boat,

Podpływamy do zatoczki w nadmuchiwanym pontonie,

and there's this monstrous leopard seal.

a tam ogromny lampart morski.

And even in his voice, he goes, "That's a bloody big seal, ya."

On komentuje: „A to cholernie duża foka”.

(Laughter)

(Śmiech)

And this seal is taking this penguin by the head,

Foka ta bierze za głowę pingwina

and it's flipping it back and forth.

i rzuca nim wte i wewte.

And what it's trying to do is turn that penguin inside-out,

Próbuje wywrócić go na drugą stronę,

so it can eat the meat off the bones,

żeby mogła zjeść mięso z kości,

and then it goes off and gets another one.

a potem łapie kolejnego.

And so this leopard seal grabbed another penguin,

Następnie chwyta kolejnego pingwina,

came under the boat, the Zodiac,

podpłynął do łódki, do pontonu Zodiac

starting hitting the hull of the boat.

i zaczął uderzać w jej kadłub.

And we're trying to not fall in the water.

Próbowaliśmy nie wpaść do wody.

And we sit down, and that's when Goran said to me,

Siadamy i Goran mówi do mnie:

"This is a good seal, ya.

"To jest dobra foka.

It's time for you to get in the water."

Czas abyś wskoczył do wody”.

(Laughter)

(Śmiech)

And I looked at Goran, and I said to him, "Forget that."

Spojrzałem na Gorana i powiedziałem, że może o tym zapomnieć.

But I think I probably used a different word starting with the letter "F."

Ale użyłem chyba innego słowa, na „k”.

But he was right.

Ale miał rację.

He scolded me out, and said, "This is why we're here.

Zrugał mnie i powiedział: „Po to tu jesteśmy.

And you purposed this stupid story to National Geographic.

Zaproponowałeś tę głupią historię National Geographic.

And now you've got to deliver.

Musisz się wywiązać z obietnicy.

And you can't publish excuses."

Nie możesz opublikować wykrętów”.

So I had such dry mouth --

Miałem sucho w ustach...

probably not as bad as now --

Może nie aż tak jak teraz...

but I had such, such dry mouth.

Ale miałem tak sucho w ustach.

And my legs were just trembling. I couldn't feel my legs.

A moje nogi drżały. Nie czułem ich.

I put my flippers on. I could barely part my lips.

Założyłem płetwy. Nie mogłem rozchylić ust.

I put my snorkel in my mouth,

Włożyłem do ust rurkę

and I rolled over the side of the Zodiac into the water.

i stoczyłem się z Zodiaca w wodę.

And this was the first thing she did.

Najpierw foka szybko podpłynęła

She came racing up to me, engulfed my whole camera --

pochłonęła mój aparat...

and her teeth are up here and down here --

Jej zęby były odtąd dotąd...

but Goran, before I had gotten in the water, had given me amazing advice.

Zanim wskoczyłem Goran dał mi niesamowitą radę:

He said, "If you get scared, you close your eyes, ya, and she'll go away."

„Jeśli się przestraszysz, zamknij oczy i odpłynie”.

(Laughter)

(Śmiech)

So that's all I had to work with at that point.

Miałem tylko tę radę.

But I just started to shoot these pictures.

Ale dopiero zacząłem robić zdjęcia.

So she did this threat display for a few minutes,

Przez kilka minut robiła pokaz zagrożenia,

and then the most amazing thing happened -- she totally relaxed.

a później, co niesamowite, całkiem odpuściła.

She went off, she got a penguin.

Odpłynęła, złapała pingwina.

She stopped about 10 feet away from me,

Zatrzymała się 3 metry ode mnie z tym pingwinem

and she sat there with this penguin, the penguin's flapping, and she let's it go.

pingwin wymachuje, a ona go puszcza wolno.

The penguin swims toward me, takes off.

Pingwin płynie w moim kierunku i odpływa.

She grabs another one. She does this over and over.

Foka łapie kolejne pingwiny i robi to samo.

And it dawned on me that she's trying to feed me a penguin.

Pojąłem, że próbuje mnie nakarmić.

Why else would she release these penguins at me?

Bo czemu uwalniałaby te pingwiny w moim kierunku?

And after she did this four or five times,

Po 4-5 próbach,

she swam by me with this dejected look on her face.

przepłynęła obok mnie ze zniechęconym wyrazem twarzy.

You don't want to be too anthropomorphic, but I swear that she looked at me

Nie chcę być zbyt antropomorficzny, ale pewnie myślała sobie:

like, "This useless predator's going to starve in my ocean."

"Ten beznadziejny drapieżnik umrze z głodu w moim oceanie". (Śmiech)

(Laughter)

"Ten beznadziejny drapieżnik umrze z głodu w moim oceanie". (Śmiech)

So realizing I couldn't catch swimming penguins,

Zrozumiała, że nie umiałem złapać pływających pingwinów,

she'd get these other penguins and bring them slowly towards me,

złapała inne pingwiny i powoli mi je przyniosła,

bobbing like this, and she'd let them go.

podskakując w ten sposób i wtedy je uwalniała.

This didn't work.

Nic z tego.

I was laughing so hard and so emotional

Śmiałem się tak bardzo i tak emocjonalnie,

that my mask was flooding, because I was crying underwater,

że moja maska zalała się od środka,

just because it was so amazing.

bo płakałem pod wodą, niesamowite.

And so that didn't work.

A więc to nie zadziałało.

So then she'd get another penguin and try this ballet-like sexy display

Chwyciła kolejnego pingwina i zrobiła baletowy, seksowny pokaz,

sliding down this iceberg like this. (Laughter)

zjeżdżając po tej górze lodowej, w ten sposób.

And she would sort of bring them over to me and offer it to me.

Przynosiła mi je i oferowała.

This went on for four days.

Trwało to cztery dni.

This just didn't happen a couple of times.

Robiła tak wiele razy.

And then so she realized I couldn't catch live ones,

Zrozumiała też, że nie umiałem łapać żywych pingwinów,

so she brought me dead penguins.

więc przyniosła mi martwe.

(Laughter)

(Śmiech)

Now I've got four or five penguins floating around my head,

Pięć czy sześć martwych pingwinów dryfuje wokół mnie,

and I'm just sitting there shooting away.

a ja w tej wodzie robię zdjęcia.

And she would often stop and have this dejected look on her face

Przystawała z zawiedzionym wyrazem twarzy,

like, "Are you for real?"

jakby mówiła: „Ale z ciebie kretyn!”

Because she can't believe I can't eat this penguin.

Nie mogła uwierzyć, że nie umiem zjeść pingwina.

Because in her world, you're either breeding or you're eating --

Bo w jej świecie, albo rodzisz, albo jesz,

and I'm not breeding, so ...

a ja oczywiście nie rodziłem.

(Laughter)

(Śmiech)

And then that wasn't enough; she started to flip penguins onto my head.

To nie wszystko – zaczęła rzucać mi na głowę pingwiny.

She was trying to force-feed me. She's pushing me around.

Próbowała nakarmić mnie na siłę. Popychała mnie dokoła.

She's trying to force-feed my camera,

Próbowała na siłę nakarmić mój aparat,

which is every photographer's dream.

co jest marzeniem każdego fotografa.

And she would get frustrated; she'd blow bubbles in my face.

Denerwowała się, dęła mi w twarz pęcherzyki.

She would, I think, let me know that I was going to starve.

Pokazywała, że umrę z głodu.

But yet she didn't stop.

Ale nie przestawała karmić mnie pingwinami.

She would not stop trying to feed me penguins.

Ale nie przestawała karmić mnie pingwinami.

And on the last day with this female

A ostatniego dnia razem

where I thought I had pushed her too far,

pomyślałem, że posunąłem się za daleko,

I got nervous because she came up to me,

przestraszyłem się, bo podpłynęła do mnie,

she rolled over on her back,

przeturlała się na plecy

and she did this deep, guttural jackhammer sound, this gok-gok-gok-gok.

i wydała gardłowy dźwięk, jak wiertarka udarowa, gokgokgokgok.

And I thought, she's about to bite.

Myślałem, że zaraz mnie ugryzie.

She's about to let me know she's too frustrated with me.

Da mi znać, że irytuje ją moje zachowanie.

What had happened was another seal had snuck in behind me,

Okazało się, że inna foka podkradła się do mnie od tyłu

and she did that to threat display.

i moja foka zrobiła pokaz zagrożenia.

She chased that big seal away, went and got its penguin

Odstraszyła wielką fokę, złapała jej pingwina

and brought it to me.

i mi go przyniosła.

(Laughter)

(Śmiech)

That wasn't the only seal I got in the water with.

To nie była jedyna foka, z którą byłem w wodzie.

I got in the water with 30 other leopard seals,

Było ze mną około 30 innych lampartów morskich

and I never once had a scary encounter.

i ani razu nie byłem przerażony.

They are the most remarkable animals I've ever worked with,

To najbardziej niezwykłe zwierzęta z jakimi pracowałem,

and the same with polar bears.

tak samo jak niedźwiedzie polarne.

And just like the polar bears,

I tak jak one

these animals depend on an icy environment.

zwierzęta te są zależne od środowiska lodu.

I get emotional. Sorry.

To dla mnie bardzo emocjonalne. Przepraszam.

It's a story that lives deep in my heart,

To historia z głębi mojego serca i jestem dumny

and I'm proud to share this with you.

z tego, że mogłem się z wami nią podzielić.

And I'm so passionate about it.

Jest to moja pasja.

Anybody want to come with me to Antarctica or the Arctic, I'll take you; let's go.

Chce ktoś pojechać ze mną na Antarktydę lub Arktykę?

We've got to get the story out now. Thank you very much.

Musimy nagłośnić tę historię. Dziękuję bardzo.

(Applause)

(Brawa)

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)

Thank you. Thanks very much.

Dziękuję. Wielkie dzięki.

(Applause)

(Brawa)

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)