Chris Bliss: Comedy is translation

Vertaald door: Axel Saffran Nagekeken door: Rik Delaet

Gabriel García Márquez is one of my favorite writers,

Gabriel García Márquez is een van mijn favoriete schrijvers,

for his storytelling,

om zijn vertelkunst,

but even more, I think,

maar meer nog

for the beauty and precision of his prose.

om de schoonheid en precisie van zijn proza.

And whether it's the opening line from "One Hundred Years of Solitude"

Of het nu de openingszin van "Honderd jaar eenzaamheid" is,

or the fantastical stream of consciousness

of de fantastische stroom bewustzijn

in "Autumn of the Patriarch,"

in "De herfst van de patriarch",

where the words rush by,

waarin de woorden voorbij razen,

page after page of unpunctuated imagery

in pagina na pagina van ononderbroken beeldspraak

sweeping the reader along

die de lezer meevoert

like some wild river

als een woeste rivier

twisting through a primal South American jungle,

die door de ongerepte Zuid-Amerikaanse jungle kronkelt.

reading Márquez is a visceral experience.

Het lezen van Márquez is een diepgewortelde ervaring.

Which struck me as particularly remarkable

Wat me opviel als uitzonderlijk opvallend

during one session with the novel

gedurende een sessie met de roman,

when I realized that I was being swept along

was dat ik meegesleurd werd

on this remarkable, vivid journey

op deze opmerkelijke, levendige reis

in translation.

in vertaling...

Now I was a comparative literature major in college,

Ik was student in de vergelijkende letteren,

which is like an English major,

wat zoiets is als een student Engels,

only instead of being stuck studying Chaucer for three months,

maar in plaats van drie maanden Chaucer te moeten bestuderen,

we got to read great literature in translation

lazen wij vertaalde topliteratuur

from around the world.

van over de hele wereld.

And as great as these books were,

Hoe groot deze boeken ook waren,

you could always tell

je kon altijd merken

that you were getting close to the full effect.

dat ze het volle effect net niet benaderden.

But not so with Márquez

Maar niet bij Márquez,

who once praised his translator's versions

die ooit de versie van zijn vertaler roemde

as being better than his own,

als beter dan zijn eigen versie.

which is an astonishing compliment.

Een verbijsterend compliment.

So when I heard that the translator, Gregory Rabassa,

Toen ik hoorde dat de vertaler, Gregory Rabassa,

had written his own book on the subject,

zijn eigen boek hierover had geschreven,

I couldn't wait to read it.

kon ik niet wachten het te lezen.

It's called apropos of the Italian adage

Het is, naar het Italiaanse gezegde

that I lifted from his forward,

dat ik uit zijn voorwoord plukte:

"If This Be Treason."

"Mocht dit verraad heten"

And it's a charming read.

Het is een charmant werkje.

It's highly recommended for anyone who's interested

Zeer aan te raden voor iedereen met interesse

in the translator's art.

in de kunst van het vertalen.

But the reason that I mention it

Maar de reden dat ik het aanhaal

is that early on, Rabassa offers

is dat Rabassa in het begin

this elegantly simple insight:

dit eenvoudige inzicht deelt:

"Every act of communication

"Iedere handeling van communicatie

is an act of translation."

is een vertaal-handeling."

Now maybe that's been obvious to all of you for a long time,

Dat was wellicht klaar als een klontje voor jullie allemaal,

but for me,

maar voor mij,

as often as I'd encountered

hoe vaak ik ook dagelijks

that exact difficulty on a daily basis,

dat exacte probleem was tegengekomen,

I had never seen the inherent challenge of communication

ik had nooit eerder de inherente uitdaging van communicatie

in so crystalline a light.

in zulk helder licht gezien.

Ever since I can remember

Zolang ik me kan herinneren

thinking consciously about such things,

dat ik bewust nadenk over zulke dingen,

communication has been my central passion.

is communicatie mijn centrale passie geweest.

Even as a child,

Zelfs als kind

I remember thinking that what I really wanted most in life

herinner ik me dat mijn liefste wens in het leven

was to be able to understand everything

was alles te kunnen begrijpen

and then to communicate it to everyone else.

en het dan te communiceren naar alle anderen.

So no ego problems.

Geen ego-problemen dus.

It's funny, my wife, Daisy,

Grappig dat mijn vrouw, Daisy,

whose family is littered with schizophrenics --

wiens familie grotendeels bestaat uit schizofrenen --

and I mean littered with them --

en dat zeg ik zonder overdrijving --

once said to me, "Chris, I already have a brother who thinks he's God.

ooit tegen me zei: "Chris, ik heb al een broer die denkt dat hij God is.

I don't need a husband who wants to be."

Ik hoef niet ook nog een echtgenoot die het wil zijn."

(Laughter)

(Gelach)

Anyway, as I plunged through my 20s

Enfin, als twintiger

ever more aware of how unobtainable

drong tot me door hoe onbereikbaar

the first part of my childhood ambition was,

het eerste deel van mijn kinderlijke ambities was.

it was that second part,

Maar het was dat tweede deel:

being able to successfully communicate to others

succesvol kunnen communiceren naar anderen

whatever knowledge I was gaining,

wat ikzelf aan kennis opstak,

where the futility of my quest really set in.

waar de futiliteit van mijn streven duidelijk werd.

Time after time,

Keer op keer,

whenever I set out to share some great truth

wanneer ik een grote waarheid ging delen

with a soon-to-be grateful recipient,

met een nietsvermoedende toehoorder,

it had the opposite effect.

had dit een onverwacht effect.

Interestingly, when your opening line of communication is,

Interessanterwijs, als je openingszin is:

"Hey, listen up,

"Hé, luister,

because I'm about to drop some serious knowledge on you,"

ik ga je mijn diepe inzichten mededelen",

it's amazing how quickly you'll discover

is het opvallend hoe snel je zowel

both ice and the firing squad.

ijs als het vuurpeloton tegenover je hebt.

Finally, after about 10 years

Uiteindelijk, na zo'n tien jaar

of alienating friends and strangers alike,

vriend en vijand te hebben vervreemd,

I finally got it,

drong het tot me door.

a new personal truth all my own,

Een nieuwe persoonlijke waarheid:

that if I was going to ever communicate well with other people

als ik ooit mijn ideeën op vruchtbare wijze wilde

the ideas that I was gaining,

communiceren naar mensen,

I'd better find a different way of going about it.

kon ik maar beter een nieuwe aanpak verzinnen.

And that's when I discovered comedy.

Dat is het punt waar ik humor ontdekte.

Now comedy travels along a distinct wavelength

Humor bevindt zich op een aparte golflengte

from other forms of language.

van andere vormen van taal.

If I had to place it on an arbitrary spectrum,

Als ik het op een kunstmatige schaal moest zetten,

I'd say it falls somewhere

zou ik zeggen dat het ergens

between poetry and lies.

tussen poëzie en leugens inzit.

And I'm not talking about all comedy here,

Dan heb ik het niet over alle soorten humor,

because, clearly, there's plenty of humor

want er is duidelijk genoeg humor

that colors safely within the lines of what we already think and feel.

die veilig binnen de grenzen valt van wat we reeds denken en voelen.

What I want to talk about

Waar ik het over wil hebben

is the unique ability that the best comedy and satire has

is het unieke vermogen van de beste humor en satire

at circumventing our ingrained perspectives --

om onze vastgeroeste gezichtspunten te omzeilen --

comedy as the philosopher's stone.

humor als de steen der wijzen.

It takes the base metal of our conventional wisdom

Het neemt het onedele metaal van onze conventionele wijsheid

and transforms it through ridicule

en transformeert deze door spot

into a different way of seeing

tot een andere manier van zien

and ultimately being in the world.

en van 'in de wereld zijn'.

Because that's what I take

Want dat is wat ik

from the theme of this conference: Gained in Translation.

van het conferentiethema meeneem: "Toegenomen door vertaling".

That it's about communication

Het gaat over communicatie

that doesn't just produce greater understanding

die niet alleen beter overbrengt

within the individual,

wat je wil zeggen,

but leads to real change.

maar die ook tot verandering leidt.

Which in my experience means communication

Hetgeen in mijn ervaring betekent: communicatie

that manages to speak to and expand

die tot ons concept van eigenbelang spreekt

our concept of self-interest.

en dat verruimt.

Now I'm big on speaking to people's self-interest

Nu spreek ik graag tot het eigenbelang van mensen

because we're all wired for that.

omdat ons dit zit ingebakken.

It's part of our survival package,

Het maakt deel uit van ons overlevingspakket

and that's why it's become so important for us,

en is daarom zo belangrijk voor ons.

and that's why we're always listening at that level.

Dat spreekt ons altijd aan.

And also because that's where,

Ook omdat daar

in terms of our own self-interest,

in termen van ons eigenbelang,

we finally begin to grasp

we uiteindelijk zicht krijgen

our ability to respond, our responsibility

op ons vermogen om te reageren

to the rest of the world.

op de rest van de wereld.

Now as to what I mean by the best comedy and satire,

Wat ik bedoel met de beste humor en satire,

I mean work that comes first and foremost

is werk dat primair voortkomt

from a place of honesty and integrity.

uit eerlijkheid en integriteit.

Now if you think back

Als je terugdenkt

on Tina Fey's impersonations on Saturday Night Live

aan Tina Feys imitaties op Saturday Night Live

of the newly nominated vice presidential candidate

van de vers genomineerde vice-presidentskandidaat

Sarah Palin,

Sarah Palin...

they were devastating.

die waren verwoestend.

Fey demonstrated far more effectively than any political pundit

Fey demonstreerde veel effectiever dan welke commentator ook

the candidate's fundamental lack of seriousness,

het fundamentele gebrek aan serieusheid van de kandidaat.

cementing an impression

Ze construeerde een impressie die nog steeds

that the majority of the American public still holds today.

beklijft bij de meerderheid van het Amerikaanse publiek.

And the key detail of this

Voornaamste detail hiervan

is that Fey's scripts weren't written by her

is dat Feys scripts niet waren geschreven

and they weren't written by the SNL writers.

door haar, of door de SNL-schrijvers.

They were lifted verbatim

Het zijn woord voor woord

from Palin's own remarks.

Palins eigen uitspraken.

(Laughter)

(Gelach)

Here was a Palin impersonator

Hier zat een Palin-imitator

quoting Palin word for word.

Palin woord voor woord te citeren.

Now that's honesty and integrity,

Dat is eerlijkheid en integriteit,

and it's also why Fey's performances

en tevens waarom Feys optredens

left such a lasting impression.

zulk een blijvende indruk maakten.

On the other side of the political spectrum,

Aan de andere kant van het politieke spectrum:

the first time that I heard Rush Limbaugh

de eerste keer dat ik Rush Limbaugh

refer to presidential hopeful John Edwards as the Breck girl

hoorde refereren aan presidentskandidaat John Edwards als "the Breck girl",

I knew that he'd made a direct hit.

wist ik dat hij een voltreffer had.

Now it's not often that I'm going to associate

Nou associeer ik de woorden eerlijkheid en

the words honesty and integrity with Limbaugh,

integriteit niet snel met Rush Limbaugh,

but it's really hard to argue with that punchline.

maar deze uitspraak is moeilijk te betwisten.

The description perfectly captured

De beschrijving geeft perfect

Edwards' personal vanity.

Edwards persoonlijke ijdelheid weer.

And guess what?

En wat denk je?

That ended up being the exact personality trait

Dat was precies de karaktereigenschap

that was at the core of the scandal that ended his political career.

aan de basis van het schandaal dat zijn politieke carrière beëindigde.

Now The Daily Show with John Stewart

The Daily Show met John Stewart

is by far the most --

is verreweg de meest --

(Applause)

(Applaus)

(Laughter)

(Gelach)

it's by far the most well-documented example

verreweg het best gedocumenteerde voorbeeld

of the effectiveness of this kind of comedy.

van de effectiviteit van dit soort humor.

Survey after survey,

Peiling na peiling,

from Pew Research to the Annenberg Center for Public Policy,

van Pew Research tot het Annenberg Center for Public Policy,

has found that Daily Show viewers are better informed about current events

toonde aan dat kijkers van de Daily Show beter geïnformeerd zijn over actualiteiten

than the viewers of all major network and cable news shows.

dan de kijkers van alle grote publieke en commerciële nieuwsrubrieken.

(Applause)

(Applaus)

Now whether this says more

Of dit nou meer zegt over

about the conflict between integrity and profitability

over het conflict tussen integriteit en winstgevendheid

of corporate journalism

van omroep-journalisme

than it does about the attentiveness of Stewart's viewers,

dan over de opmerkzaamheid van Stewarts kijkers,

the larger point remains

de omvattende stelling blijft onverlet,

that Stewart's material

dat Stewarts materiaal

is always grounded in a commitment to the facts --

altijd geworteld is in respect voor de feiten --

not because his intent is to inform. It's not.

niet om in de eerste plaats te informeren.

His intent is to be funny.

Zijn intentie is om grappig te zijn.

It just so happens that Stewart's brand of funny

Maar Stewarts vorm van grappigheid

doesn't work unless the facts are true.

werkt niet tenzij de feiten kloppen.

And the result is great comedy

Het resultaat is geweldige humor

that's also an information delivery system

met ondergeschoven informatie.

that scores markedly higher in both credibility and retention

Dat scoort aanmerkelijk hoger op geloofwaardigheid en beklijven

than the professional news media.

dan de professionele nieuwsmedia.

Now this is doubly ironic

Dit is dubbel ironisch

when you consider that what gives comedy its edge

als je bedenkt dat wat humor zijn kracht geeft

at reaching around people's walls

om de muren van mensen te omzeilen,

is the way that it uses deliberate misdirection.

de manier is waarop het bewuste misleiding gebruikt.

A great piece of comedy is a verbal magic trick,

Humor is voor een groot deel een verbale truc,

where you think it's going over here

waarbij je denkt dat het allemaal deze kant uitgaat

and then all of a sudden you're transported over here.

en je plotseling heel ergens anders terechtkomt.

And there's this mental delight

Dat geeft mentaal genot,

that's followed by the physical response of laughter,

gevolgd door de fysieke respons van lachen,

which, not coincidentally,

wat -- niet toevallig --

releases endorphins in the brain.

endorfines verspreidt in de hersenen.

And just like that, you've been seduced

Zo word je verleid om

into a different way of looking at something

op een andere wijze naar iets te kijken

because the endorphins have brought down your defenses.

omdat de endorfines je weerstand hebben weggenomen.

This is the exact opposite

Dit is het exacte tegendeel

of the way that anger and fear and panic,

van hoe woede en angst en paniek,

all of the flight-or-fight responses, operate.

al die vecht- of vluchtreacties, opereren.

Flight-or-fight releases adrenalin,

'Vecht-of-vlucht' produceert adrenaline,

which throws our walls up sky-high.

wat torenhoge barrières opwerpt.

And the comedy comes along,

Humor daarentegen

dealing with a lot of the same areas

richt zich op veel van diezelfde gebieden

where our defenses are the strongest --

waar onze barrières het hoogst zijn --

race, religion, politics, sexuality --

ras, religie, politiek, seksualiteit --

only by approaching them through humor instead of adrenalin,

maar door humor krijgen we, in plaats van adrenaline,

we get endorphins

endorfines

and the alchemy of laughter turns our walls into windows,

en de alchemie van het lachen doet onze weerstand smelten

revealing a fresh and unexpected point of view.

en schept ruimte voor een nieuw, onverwacht gezichtspunt.

Now let me give you an example from my act.

Ik zal je een voorbeeld geven van mijn programma.

I have some material

Ik heb wat materiaal

about the so-called radical gay agenda,

over de zogenaamde radicale homo-agenda,

which starts off by asking,

wat allereerst de vraag stelt:

how radical is the gay agenda?

hoe radicaal is de homo-agenda?

Because from what I can tell, the three things gay Americans seem to want most

Want volgens mij zijn de drie dingen die Amerikaanse homo's het liefste willen:

are to join the military, get married and start a family.

in het leger gaan, trouwen en een gezin stichten.

(Laughter)

(Gelach)

Three things I've tried to avoid my entire life.

Drie dingen die ik mijn hele leven probeerde te vermijden.

(Laughter)

(Gelach)

Have at it you radical bastards. The field is yours.

Ga je gang, stelletje radicale schoften... Vrije doorgang.

(Laughter)

(Gelach)

And that's followed by these lines

Daarop volgen dan de volgende zinnen

about gay adoption:

over homo-adoptie:

What is the problem with gay adoption?

Wat is het probleem met homo-adoptie?

Why is this remotely controversial?

Wat is hier controversieel aan?

If you have a baby and you think that baby's gay,

Als je een baby hebt en je denkt dat ie homo is,

you should be allowed to put it up for adoption.

moet je hem kunnen aanbieden ter adoptie.

(Laughter)

(Gelach)

You have given birth to an abomination.

Je hebt een gruwel op de wereld gezet.

Remove it from your household.

Verlos je familie ervan!

Now by taking the biblical epithet "abomination"

Door de bijbelse benaming 'gruwel' te nemen,

and attaching it to the ultimate image of innocence, a baby,

en ze te hechten aan het toonbeeld van onschuld, een baby,

this joke short circuits the emotional wiring

sluit deze grap de emotionele bedrading

behind the debate

achter het debat kort,

and it leaves the audience with the opportunity, through their laughter,

en geeft het publiek de gelegenheid om door hun lachen

to question its validity.

de geldigheid ervan in vraag te stellen.

Misdirection isn't the only trick

Misleiding is niet de enige truc

that comedy has up its sleeve.

die humor tot zijn beschikking heeft.

Economy of language

Spaarzaam taalgebruik

is another real strong suit of great comedy.

is een ander kenmerk van goede humor.

There are few phrases

Er zijn weinig frasen

that pack a more concentrated dose of subject and symbol

met een geconcentreerder dosis onderwerp en symbool

than the perfect punchline.

dan de perfecte pointe.

Bill Hicks -- and if you don't know his work,

Bill Hicks -- en als je zijn werk niet kent,

you should really Google him --

moet je hem echt even opgoogelen --

Hicks had a routine

Hicks had een routine

about getting into one of those childhood bragging contests on the playground,

over een opschepwedstrijd op het schoolplein,

where finally the other kid says to him,

waarin uiteindelijk het andere kind zegt:

"Huh? Well my dad can beat up your dad,"

"Huh! Mijn vader kan jouw vader in elkaar slaan",

to which Hicks replies,

waarop Hicks antwoordt:

"Really? How soon?"

"Echt? Wanneer?"

(Laughter)

(Gelach)

That's an entire childhood

Dat is een hele jeugd

in three words.

in twee woorden.

(Laughter)

(Gelach)

Not to mention what it reveals

Om nog maar te zwijgen over wat het zegt

about the adult who's speaking them.

over de volwassene die ze uitspreekt.

And one last powerful attribute

Eén laatste attribuut

that comedy has as communication

van humor als communicatie

is that it's inherently viral.

is dat het inherent viraal is.

People can't wait

Mensen kunnen niet wachten

to pass along that new great joke.

om die nieuwe grap verder te vertellen.

And this isn't some new phenomenon of our wired world.

Dit is geen nieuw, digitaal fenomeen.

Comedy has been crossing country

Humor werd in razend tempo

with remarkable speed

door het land verspreid,

way before the Internet, social media,

lang voordat er internet, sociale media,

even cable TV.

en zelfs kabel-tv waren.

Back in 1980

In 1980 stak

when comedian Richard Pryor accidentally set himself on fire

komiek Richard Pryor zichzelf per ongeluk in brand

during a freebasing accident,

tijdens een freebase-ongelukje.

I was in Los Angeles the day after it happened

Ik was de dag erna in Los Angeles

and then I was in Washington D.C. two days after that.

en twee dagen later in Washington D.C.

And I heard the exact same punchline on both coasts --

Aan beide kusten hoorde ik exact dezelfde pointe --

something about the Ignited Negro College Fund.

iets over het Ignited Negro Studiefonds.

Clearly, it didn't come out of a Tonight Show monologue.

Het kwam duidelijk niet uit een Tonight Show-monoloog.

And my guess here -- and I have no research on this --

Ik vermoed -- niet op basis van onderzoek --

is that if you really were to look back at it and if you could research it,

dat als je terug zou gaan om het te onderzoeken,

you'd find out that comedy

je zou zien dat humor

is the second oldest viral profession.

het op één na oudste virale beroep is.

First there were drums

Eerst waren er drums

and then knock-knock jokes.

en toen klop-klop-grapjes.

(Laughter)

(Gelach)

But it's when you put all of these elements together --

Maar als je al deze elementen samenvoegt --

when you get the viral appeal of a great joke

als je de virale aantrekkingskracht krijgt van een supergrap

with a powerful punchline

met een krachtige pointe

that's crafted from honesty and integrity,

die voortkomt uit eerlijkheid en integriteit,

it can have a real world impact

kan dat een conversatie in de echte wereld

at changing a conversation.

werkelijk beïnvloeden.

Now I have a close friend, Joel Pett,

Ik heb een goede vriend, Joel Pett,

who's the editorial cartoonist

die de vaste cartoonist was

for the Lexington Herald-Leader.

van de Lexington Herald-Leader.

And he used to be the USA Today Monday morning guy.

Ook stond hij elke maandagochtend in de USA Today.

I was visiting with Joel

Ik was op bezoek bij Joel

the weekend before the Copenhagen conference on climate change opened

in het weekend voordat de klimaatconferentie in Kopenhagen begon

in December of 2009.

in december 2009.

And Joel was explaining to me

Joel legde me uit dat

that, because USA Today

omdat USA Today één van de vier

was one of America's four papers of record,

belangrijkste Amerikaanse kranten is,

it would be scanned by virtually everyone in attendance at the conference,

hij bekeken zou worden door vrijwel iedereen op de conferentie.

which meant that, if he hit it out of the park with his cartoon

Dat betekende, dat als hij een onweerstaanbare cartoon maakte

on Monday, the opening day of the conference,

voor maandag, de openingsdag van de conferentie,

it could get passed around

deze zou circuleren

at the highest level among actual decision-makers.

op het hoogste niveau van invloedrijke beslissers.

So we started talking about climate change.

We gingen praten over klimaatverandering.

And it turned out that Joel and I

Het bleek dat zowel Joel als ik

were both bothered by the same thing,

ons stoorden aan hetzelfde punt,

which was how so much of the debate

namelijk dat het debat nog steeds ging

was still focused on the science

over de wetenschappelijke onderbouwing,

and how complete it was or wasn't,

en hoe compleet die al dan niet was.

which, to both of us,

Dit leek ons beiden

seems somewhat intentionally off point.

een lichtelijk opzettelijk dwaalspoor.

Because first of all, there's this false premise

Ten eerste is er de valse vooronderstelling

that such a thing as complete science exists.

dat er zoiets bestaat als volledige wetenschappelijke kennis.

Now Governor Perry of my newly-adopted state of Texas

Gouverneur Perry van mijn vers-geadopteerde thuisstaat Texas

was pushing this same line this past summer

hamerde deze zomer op ditzelfde argument

at the beginning of his oops-fated campaign

aan het begin van zijn 'oeps'-gedoemde campagne

for the Republican presidential nomination,

voor de Republikeinse presidentiële nominatie.

proclaiming over and over that the science wasn't complete

Hij verkondigde keer op keer dat de wetenschap incompleet was

at the same time that 250

terwijl destijds 250

out of 254 counties in the state of Texas

van de 254 provincies van de staat Texas

were on fire.

in brand stonden.

And Perry's policy solution

Perry's beleidsmatige oplossing

was to ask the people of Texas

was om aan de mensen van Texas te vragen

to pray for rain.

om regen te bidden.

Personally, I was praying for four more fires

Persoonlijk bad ik om nóg vier branden

so we could finally complete the damn science.

om die verdomde wetenschap volledig te krijgen.

(Laughter)

(Gelach)

But back in 2009,

Maar in 2009

the question Joel and I kept turning over and over

was de vraag die Joel en ik ons steeds weer stelden,

was why this late in the game

waarom op zo'n laat tijdstip

so much energy was being spent talking about the science

zoveel energie gestoken werd in gepraat over de wetenschap

when the policies necessary to address climate change

terwijl het noodzakelijke beleid om klimaatverandering aan te pakken

were unequivocally beneficial for humanity in the long run

ontegenzeggelijk een weldaad was voor de mensheid op lange termijn.

regardless of the science.

Los van de onderbouwing.

So we tossed it back and forth until Joel came up with this.

Dus we kaatsten het heen en weer tot dat Joel dit verzon.

Cartoon: "What if it's a big hoax and we create a better world for nothing?"

Cartoon: "Stel je voor dat het onzin is en we creëren voor niets een betere wereld?"

(Laughter)

(Gelach)

You've got to love that idea.

Onweerstaanbaar idee, toch?

(Applause)

(Applaus)

How about that? How about we create a better world for nothing?

Wat vind je? Zullen we voor niets een betere wereld creëren?

Not for God, not for country, not for profit --

Niet voor God, niet voor het land, niet voor de winst --

just as a basic metric for global decision-making.

maar als uitgangspunt voor mondiale beleidsvorming.

And this cartoon hit the bull's eye.

Deze cartoon was een schot in de roos.

Shortly after the conference was over,

Kort nadat de conferentie voorbij was

Joel got a request for a signed copy

kreeg Joel een verzoek om een gesigneerde versie,

from the head of the EPA in Washington

van het hoofd van de EPA in Washington,

whose wall it now hangs on.

waar het nu aan de muur hangt.

And not long after that, he got another request for a copy

Niet lang daarna kreeg hij nog een verzoek

from the head of the EPA in California

van het hoofd van de EPA in Californië,

who used it as part of her presentation

die het in haar presentatie gebruikte

at an international conference on climate change

op een internationale conferentie over klimaatverandering,

in Sacramento last year.

verleden jaar in Sacramento.

And it didn't stop there.

Maar daar bleef het niet bij.

To date, Joel's gotten requests from over 40 environmental groups,

Tot op heden heeft Joel verzoeken gehad van 40 milieugroepen

in the United States, Canada and Europe.

uit de V.S., Canada en Europa.

And earlier this year,

Eerder dit jaar

he got a request from the Green Party in Australia

kreeg hij een verzoek van de Green Party in Australië

who used it in their campaign

die het in hun campagne gebruiken.

where it became part of the debate

Het werd onderdeel van het debat

that resulted in the Australian parliament

dat ertoe leidde dat het Australische parlement

adopting the most rigorous carbon tax regime

's werelds meest rigoreuze maatregelen

of any country in the world.

voor koolstofheffing aannam.

(Applause)

(Applaus)

That is a lot of punch

Dat is een hoop invloed

for 14 words.

voor 14 woorden.

So my suggestion to those of you out here

Mijn suggestie voor diegenen van jullie

who are seriously focused on creating a better world

die serieus gericht zijn op het creëren van een betere wereld,

is to take a little bit of time each day

is om dagelijks wat tijd te reserveren

and practice thinking funny,

om te oefenen grappig te denken.

because you might just find the question that you've been looking for.

Je kon wel eens de vraag vinden waarnaar je zocht.

Thank you.

Dank je wel.

(Applause)

(Applaus)