Chris Bliss: Comedy is translation

Chris Bliss: Comedy is translation

Çeviri: Ece Yılmaz Gözden geçirme: Ramazan Şen

Gabriel García Márquez is one of my favorite writers,

Gabriel García Márquez, hikâye anlatıcılığı ile

for his storytelling,

en sevdiğim yazarlardan biridir.

but even more, I think,

Hatta bence,

for the beauty and precision of his prose.

nadide ve kıymetli eserleri olan yazarlardan biridir.

And whether it's the opening line from "One Hundred Years of Solitude"

İster "Yüz Yıllık Yalnızlık"ın açılış cümlesi olsun

or the fantastical stream of consciousness

ya da "Başkan Babamızın Sonbaharı"ndaki

in "Autumn of the Patriarch,"

büyüleyici bilinç akışı;

where the words rush by,

kelimelerin akıp gittiği,

page after page of unpunctuated imagery

nokta konulmadan sayfalarca anlatılan

sweeping the reader along

betimlemeler ile

like some wild river

okuyucuyu adeta

Güney Amerika'nın vahşi ormanlarında akan,

twisting through a primal South American jungle,

reading Márquez is a visceral experience.

azgın bir ırmak gibi sürükleyen Márquez'i okumak etkileyici bir deneyimdir.

Which struck me as particularly remarkable

Beni özellikle çok şaşırtan;

during one session with the novel

kitabı okumaya başladığımda

when I realized that I was being swept along

tercümenin içinde, bu olağanüstü

on this remarkable, vivid journey

ve renkli yolculuğa

in translation.

sürüklenmemdi.

Now I was a comparative literature major in college,

Üniversitede karşılaştırmalı edebiyat okuyordum.

which is like an English major,

İngiliz edebiyatına benzer.

only instead of being stuck studying Chaucer for three months,

Tek farkı, 3 ay boyunca Chaucer'e takılıp kalmak yerine

we got to read great literature in translation

tüm dünyadan, tercüme edilen

from around the world.

muazzam edebi eserleri okumamız.

And as great as these books were,

Bu kitapların, muazzam oldukları gibi

you could always tell

daima tam etkiye

that you were getting close to the full effect.

yakın olduğunu da fark edersiniz.

But not so with Márquez

Ama Márquez'de ise öyle değildir.

who once praised his translator's versions

O, çevirmenlerin versiyonlarının

as being better than his own,

kendi versiyonundan daha iyi olduğuyla övülmüştür.

which is an astonishing compliment.

Ki bu, harika bir iltifattır.

So when I heard that the translator, Gregory Rabassa,

Çevirmen Gregory Rabassa'nın

had written his own book on the subject,

bu konudaki kitabını duyunca,

I couldn't wait to read it.

okumak için sabırsızlandım.

It's called apropos of the Italian adage

Adı, kitaptan alıntıladığım

that I lifted from his forward,

İtalyan atasözüyle bağlantılı:

"If This Be Treason."

If This Be Treason (Eğer Bu İhanet Olsaydı)

And it's a charming read.

Çok hoş bir kitap.

It's highly recommended for anyone who's interested

Çevirmenlik sanatına ilgi duyan herkese

in the translator's art.

tavsiye ederim.

But the reason that I mention it

Ama benim bahsetmemin sebebi

is that early on, Rabassa offers

Rabassa'nın önerdiği

this elegantly simple insight:

bu yalın görüştür;

"Every act of communication

"Her iletişim faaliyeti,

is an act of translation."

bir tercüme faaliyetidir."

Now maybe that's been obvious to all of you for a long time,

Belki siz, bu konunun önceden beri farkındaydınız.

but for me,

Ama ben,

as often as I'd encountered

günlük hayatta bu durumla

that exact difficulty on a daily basis,

ne kadar çok karşılaşmış olsam da

I had never seen the inherent challenge of communication

iletişimin asıl zorluğunu,

in so crystalline a light.

en ince hatlarıyla anlamamıştım.

Ever since I can remember

Böyle şeyler üzerine

thinking consciously about such things,

uzun süredir kafa yorduğumdan beri

communication has been my central passion.

iletişim benim en büyük tutkum olmuştur.

Even as a child,

Çocukken bile,

I remember thinking that what I really wanted most in life

hayatta en çok istediğim şeyin

was to be able to understand everything

her şeyi anlamak ve herkese bunu iletmek

and then to communicate it to everyone else.

olduğunu düşündüğümü hatırlıyorum.

So no ego problems.

Yani, ego problemim yoktu.

It's funny, my wife, Daisy,

Komik, karım Daisy'nin ailesi

whose family is littered with schizophrenics --

şizofrenlerle doludur --

and I mean littered with them --

gerçekten onlarla dolup taşıyor.

once said to me, "Chris, I already have a brother who thinks he's God.

Bir gün bana dedi ki: "Chris, zaten kendini Tanrı sanan bir kardeşim var.

I don't need a husband who wants to be."

Bir de Tanrı olmak isteyen bir kocaya ihtiyacım yok."

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Anyway, as I plunged through my 20s

Neyse, 20'lerime geldiğimde

ever more aware of how unobtainable

çocukluk hayalimin ilk kısmının

the first part of my childhood ambition was,

olamayacağını daha da iyi anladım.

it was that second part,

İkinci kısım ise,

being able to successfully communicate to others

insanlarla başarıyla iletişim kurabilmek için

whatever knowledge I was gaining,

ne kadar bilgi edinsem de

where the futility of my quest really set in.

arayışım gittikçe anlamsızlaşıyordu.

Time after time,

Birçok kere,

ne zaman mühim bir gerçeği

whenever I set out to share some great truth

insanlarla paylaşmaya kalkıp memnun olacaklarını sansam,

with a soon-to-be grateful recipient,

it had the opposite effect.

tam tersi etki yaptı.

Interestingly, when your opening line of communication is,

İlginçtir ki, açılış cümlen şu olunca;

"Hey, listen up,

"Bak, dinle,

because I'm about to drop some serious knowledge on you,"

çünkü üzerine ciddi bilgiler indireceğim."

it's amazing how quickly you'll discover

Dünyanın kaç bucak olduğunu

both ice and the firing squad.

çabucak anlamanız inanılmazdır.

Finally, after about 10 years

Sonunda, yaklaşık 10 yıl

of alienating friends and strangers alike,

arkadaşlarımı ve yabancıları böyle uzaklaştırdıktan sonra,

I finally got it,

sonunda anladım.

a new personal truth all my own,

Kendi doğrularımı oluşturarak,

that if I was going to ever communicate well with other people

eğer insanlarla iyi iletişim kuracaksam

the ideas that I was gaining,

edindiğim fikirleri aktarmanın

I'd better find a different way of going about it.

daha iyi bir yolunu bulmam gerekiyordu.

And that's when I discovered comedy.

İşte o zaman mizahı keşfettim.

Now comedy travels along a distinct wavelength

Mizah, dilin diğer türlerinden

from other forms of language.

bağımsız bir şekilde hareket eder.

If I had to place it on an arbitrary spectrum,

Gelişigüzel bir tanım yapmam gerekirse,

I'd say it falls somewhere

şiir sanatı ile yalanlar arasında

between poetry and lies.

bir yerlere düştüğünü söyleyebilirim.

And I'm not talking about all comedy here,

Bütün mizahlardan bahsetmiyorum.

because, clearly, there's plenty of humor

Çünkü, şüphesiz, o kadar çeşit var ki,

that colors safely within the lines of what we already think and feel.

satırlar içinde duygu ve düşüncelerimizi rahatça etkilerler.

What I want to talk about

Benim konuşmak istediğim şey,

is the unique ability that the best comedy and satire has

iyi mizah ve taşlamanın,

kökleşmiş görüşlerimizi bozabilme yeteneği.

at circumventing our ingrained perspectives --

comedy as the philosopher's stone.

Mizahı felsefe taşı olarak düşünün.

It takes the base metal of our conventional wisdom

Basmakalıp inançlarımızı alıp

and transforms it through ridicule

alayla birlikte

başka bir görüş tarzına dönüştürür.

into a different way of seeing

and ultimately being in the world.

Ve nihayetinde, dünyamızda var olur.

Because that's what I take

Çünkü bu konferansın temasından bunu anlıyorum:

from the theme of this conference: Gained in Translation.

"Tercümeden Kazanılanlar."

That it's about communication

İletişimle ilgili olup

that doesn't just produce greater understanding

bireyin zihninde daha iyi bir kavrayış

within the individual,

sağlamakla kalmayıp

but leads to real change.

hakiki bir değişikliğe de yol açar.

Which in my experience means communication

Benim deneyimlerime göre iletişim,

that manages to speak to and expand

bireysel çıkar anlayışımıza ulaşıp

our concept of self-interest.

yayılmayı başarır.

Now I'm big on speaking to people's self-interest

İnsanların kişisel çıkarlarına seslenmeye meraklıyım,

because we're all wired for that.

çünkü hepimiz buna bağlıyız.

It's part of our survival package,

İçgüdümüzün bir parçasıdır,

and that's why it's become so important for us,

bu nedenle bizim için çok önemlidir ve

and that's why we're always listening at that level.

o yüzden her şeyi bu seviyede algılarız.

And also because that's where,

Ve böylece,

in terms of our own self-interest,

kendi çıkarlarımız doğrultusunda

we finally begin to grasp

mukabele yeteneğimizi

our ability to respond, our responsibility

ve dünyaya karşı olan

sorumluluğumuzu kavramaya başlarız.

to the rest of the world.

Now as to what I mean by the best comedy and satire,

İyi mizah ve taşlamadan kastım ise,

I mean work that comes first and foremost

her şeyden önce, doğruluk ve dürüstlük

from a place of honesty and integrity.

ile yapılmış bir yapıt olmasıdır.

Now if you think back

Geriye dönüp

on Tina Fey's impersonations on Saturday Night Live

Tina Fey'in, Saturday Night Live'da yaptığı

of the newly nominated vice presidential candidate

yeni başkan yardımcısı adayı

Sarah Palin,

Sarah Palin taklidini düşünün,

they were devastating.

çok etkileyiciydi.

Fey demonstrated far more effectively than any political pundit

Fey, adayın ciddiyet eksikliğini bütün politik uzmanlardan

the candidate's fundamental lack of seriousness,

çok daha etkin bir şekilde eleştirerek

cementing an impression

öyle kalıcı bir etki yarattı ki,

that the majority of the American public still holds today.

Amerikan halkı bugün, hâlâ hatırlıyor.

And the key detail of this

Ve en önemlisi,

is that Fey's scripts weren't written by her

Fey'in senaryosu,

and they weren't written by the SNL writers.

kendisi veya programın yazarları tarafından yazılmamıştır.

They were lifted verbatim

Kelimesi kelimesine

from Palin's own remarks.

Palin'in kendi sözlerinden alınmıştır.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Here was a Palin impersonator

İşte kelimesi kelimesine kendi sözleriyle Palin'in taklidi.

quoting Palin word for word.

Now that's honesty and integrity,

İşte bu, doğruluk ve dürüstlük örneğidir.

and it's also why Fey's performances

Ayrıca Fey'in performansının

left such a lasting impression.

kalıcı etki yaratmasının nedeni de budur.

On the other side of the political spectrum,

Politik yönünün dışında,

the first time that I heard Rush Limbaugh

Rush Limbaugh'nın

başkan aday adayı John Edwards'tan

refer to presidential hopeful John Edwards as the Breck girl

şampuan reklamı kızı olarak bahsettiğini duyunca,

I knew that he'd made a direct hit.

tam isabet olduğunu biliyordum.

Now it's not often that I'm going to associate

Şimdi, doğruluğu ve dürüstlüğü

the words honesty and integrity with Limbaugh,

genellikle Limbaugh ile bağdaşlaştırmam

but it's really hard to argue with that punchline.

ama bu noktaya karşı çıkmak çok zor.

The description perfectly captured

Bu betimleme,

Edwards' personal vanity.

Edwards'ın beyhude kişiliğini çok iyi yansıtıyor.

And guess what?

Ve ne oldu?

Bu kişilik özelliği,

That ended up being the exact personality trait

politika kariyerini bitiren skandalın özü olmuştur.

that was at the core of the scandal that ended his political career.

Now The Daily Show with John Stewart

"The Daily Show with Jon Stewart"

is by far the most --

şu ana kadarki--

(Applause)

(Alkışlar)

(Laughter)

(Gülüşmeler)

it's by far the most well-documented example

Bu tür komedinin etkenliliğinin şu ana kadarki

of the effectiveness of this kind of comedy.

en iyi tescillenmiş örneği olmuştur.

Survey after survey,

Anket üstüne anket ile,

Pew Araştırma ve Annenberg Kamu Düzeni Merkezi dâhil

from Pew Research to the Annenberg Center for Public Policy,

has found that Daily Show viewers are better informed about current events

Daily Show izleyicilerinin, güncel olaylardan tüm kablo ve yayın ağındaki

than the viewers of all major network and cable news shows.

haber programı izleyicilerinden daha iyi haberdar olduklarını söylüyor.

(Applause)

(Alkışlar)

Now whether this says more

Kurumsal gazeteciliğin

about the conflict between integrity and profitability

doğruluk ve kârlılığı

arasındaki uyuşmazlığın,

of corporate journalism

Stewarts izleyicilerinin dikkatliliğinden daha çok şey anlatmasına rağmen,

than it does about the attentiveness of Stewart's viewers,

the larger point remains

buradaki önemli nokta,

that Stewart's material

Stewart'ın malzemesi

is always grounded in a commitment to the facts --

her zaman gerçeklere bağlılıktan oluşur.

not because his intent is to inform. It's not.

Amacı bilgilendirmek olduğundan değil. Gerçekten.

His intent is to be funny.

Amacı komik olmak.

It just so happens that Stewart's brand of funny

Böylece Stewart'ın komedi türü,

doesn't work unless the facts are true.

olaylar gerçek değilse işe yaramaz.

And the result is great comedy

Ve sonuçta iyi mizah

that's also an information delivery system

ayrıca bir bilgi dağıtım sistemidir ki,

that scores markedly higher in both credibility and retention

akılda kalıcılık ve itibarda, profesyonel medyadan açık arayla

than the professional news media.

çok daha yüksek derece yapar.

Now this is doubly ironic

Şimdi bu iki kat ironiktir çünkü;

when you consider that what gives comedy its edge

mizaha insanların duvarlarını yıkmakta

at reaching around people's walls

üstünlük veren şey

is the way that it uses deliberate misdirection.

kasıtlı yanlış yönlendirme kullanmasıdır.

A great piece of comedy is a verbal magic trick,

İyi bir mizah eseri,

sihirli bir sözcük oyunudur.

where you think it's going over here

Şuraya gittiğini sanarken

and then all of a sudden you're transported over here.

bir de bakmışsınız orada bitivermişsiniz.

And there's this mental delight

Bir de şu zihinsel haz var ki,

that's followed by the physical response of laughter,

fiziksel tepki olarak

which, not coincidentally,

gülmeyi de beraberinde getirir.

releases endorphins in the brain.

Hiç tesadüfen olmayarak,

beyindeki endorfini açığa çıkarır.

And just like that, you've been seduced

Ve şık diye, farklı bir bakış açısının

into a different way of looking at something

aklınıza girdiğini fark edersiniz,

because the endorphins have brought down your defenses.

çünkü endorfin savunma duvarlarınızı indirmiştir.

This is the exact opposite

Bu öfke, korku ve telaşın,

of the way that anger and fear and panic,

yani savaşma veya kaçmaya

all of the flight-or-fight responses, operate.

yönlendiren dürtülerin işleyiş şeklinin tam tersidir.

Flight-or-fight releases adrenalin,

Bu dürtü, adrenalini açığa çıkartır,

which throws our walls up sky-high.

bu da etrafımıza yüksekçe bir duvar örer.

And the comedy comes along,

Sonra mizah gelir,

dealing with a lot of the same areas

çoğunluğu aynı bölgeler ile uğraşarak,

where our defenses are the strongest --

savunmamızın en güçlü olduğu yerlere;

race, religion, politics, sexuality --

ırk, din, siyaset, cinsiyet,

only by approaching them through humor instead of adrenalin,

yalnızca mizah ile yaklaşarak

adrenalin yerine

we get endorphins

endorfinleri elde ederiz

and the alchemy of laughter turns our walls into windows,

ve kahkahanın kimyası

duvarlarımızı pencerelere dönüştürüp

revealing a fresh and unexpected point of view.

taze ve beklenmedik bir bakış açısı açığa çıkarır.

Now let me give you an example from my act.

Şimdi size oyunumdan bir örnek vereyim.

I have some material

Radikal gey gündemiyle ilgili

about the so-called radical gay agenda,

birtakım mizah malzemelerim var.

which starts off by asking,

Şöyle bir soruyla başlıyor:

how radical is the gay agenda?

"Bu gey gündemi ne kadar radikal?"

Because from what I can tell, the three things gay Americans seem to want most

Çünkü anladığım kadarıyla

gey Amerikanların en çok istediği üç şey;

are to join the military, get married and start a family.

orduya katılmak, evlenmek ve aile kurmak.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Three things I've tried to avoid my entire life.

Hayatım boyunca uzak durduğum üç şey.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Have at it you radical bastards. The field is yours.

Alın sizin olsun, radikal hergeleler.

Dükkân sizin olsun.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And that's followed by these lines

Bundan sonra da geylerin evlat edinmesiyle ilgili soru geliyor:

about gay adoption:

What is the problem with gay adoption?

Geylerin evlat edinmesinde ne var?

Why is this remotely controversial?

Neden bu kadar tartışmalı bir durum bu?

If you have a baby and you think that baby's gay,

Bebeğinizin gey olduğunu düşünüyorsanız

you should be allowed to put it up for adoption.

siz de onu evlatlık verebilmelisiniz.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

You have given birth to an abomination.

İğrenç bir yaratık doğurmuşsunuz.

Remove it from your household.

Evinizden atın gitsin.

Now by taking the biblical epithet "abomination"

İncil'le ilgili "iğrenç yaratık" sözünü,

and attaching it to the ultimate image of innocence, a baby,

en güçlü masumiyet simgesiyle,

bir bebekle ilişkilendirerek,

this joke short circuits the emotional wiring

bu espri, tartışmanın ardındaki duygusal bağlantılara

behind the debate

kısa devre yaptırır.

and it leaves the audience with the opportunity, through their laughter,

Ve izleyiciyi, kahkahalarıyla birlikte,

geçerliliğini sorgulayabilme fırsatıyla baş başa bırakır.

to question its validity.

Misdirection isn't the only trick

Yanlış yönlendirme, mizahın kullandığı

that comedy has up its sleeve.

tek numara değil.

Economy of language

Dil tasarrufu,

is another real strong suit of great comedy.

iyi mizahın diğer bir etkin güçlü noktasıdır.

There are few phrases

Bazı cümleler var ki

that pack a more concentrated dose of subject and symbol

konunun ve simgenin en can alıcı noktadan

daha iyi özetleştirilmiş hâlini

than the perfect punchline.

içinde bulundurur.

Bill Hicks -- and if you don't know his work,

Bill Hicks, çalışmalarını bilmiyorsanız

you should really Google him --

gerçekten Google'dan aratmalısınız.

Hicks had a routine

Hicks'in bir rutini vardır.

about getting into one of those childhood bragging contests on the playground,

Parkta, çocukluktaki rekabetçi tartışmalara karışınca

where finally the other kid says to him,

diğer çocuk ona söyle der:

"Huh? Well my dad can beat up your dad,"

"Benim babam senin babanı döver."

to which Hicks replies,

Hicks şöyle cevap verir:

"Really? How soon?"

"Gerçekten mi? Ne zaman?"

(Laughter)

(Gülüşmeler)

That's an entire childhood

Alın size bütün çocukluğunu

in three words.

üç kelimede anlatıyor.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Not to mention what it reveals

Onlarla konuşan yetişkin hakkında

about the adult who's speaking them.

neleri gösterdiğinden bahsetmiyorum bile.

And one last powerful attribute

Mizahın iletişim açısından güçlü vasıflarından biri de

that comedy has as communication

is that it's inherently viral.

doğası gereği hızlı yayılmasıdır.

People can't wait

İnsanlar yeni duydukları hoş bir espriyi

to pass along that new great joke.

iletmek için sabırsızlanıyorlar.

And this isn't some new phenomenon of our wired world.

Ve bu, globalleşen dünyamızda

Comedy has been crossing country

yeni bir şey değil.

Mizah, olağanüstü bir hızla

with remarkable speed

sınırları aşıyordu.

way before the Internet, social media,

Hem de internet, sosyal medya,

even cable TV.

hatta kablolu televizyondan bile önce.

Back in 1980

1980'de,

when comedian Richard Pryor accidentally set himself on fire

komedyen Richard Pryor uyuşturucu hazırlarken

during a freebasing accident,

kazara kendini ateşe vermişti.

I was in Los Angeles the day after it happened

Ertesi gününde ben Los Angeles'daydım

and then I was in Washington D.C. two days after that.

ve iki gün sonra da Washington'daydım.

And I heard the exact same punchline on both coasts --

Ve iki uçta da aynı betimlemeyi duydum,

something about the Ignited Negro College Fund.

Ateşlenmiş Zenci Okulu Vakfı ile ilgili bir şeylerdi.

Clearly, it didn't come out of a Tonight Show monologue.

Bu betimlemenin Tonight Show'dan çıkmadığı belli.

And my guess here -- and I have no research on this --

Tahminimce,

hiç araştırma yapmadım ama

is that if you really were to look back at it and if you could research it,

geriye dönüp bir bakarsanız

ve araştırırsanız

you'd find out that comedy

mizahın

en eski ve en yaygın uğraş

is the second oldest viral profession.

olduğunu bulursunuz.

First there were drums

İlk başta davullar vardı,

and then knock-knock jokes.

sonra da "tak tak" şakaları.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

But it's when you put all of these elements together --

Ama tüm bunları bir araya koyduğunuzda:

when you get the viral appeal of a great joke

Hoş bir esprinin tutulmasını ve yayılmasını

with a powerful punchline

güçlü, can alıcı ve

doğruluk, dürüstlükle işlenmiş bir sözle sağladığınızda,

that's crafted from honesty and integrity,

it can have a real world impact

konuşmayı değiştirmede gerçek hayat etkisi yaratabilir.

at changing a conversation.

Now I have a close friend, Joel Pett,

Joel Pett diye yakın bir arkadaşım var.

who's the editorial cartoonist

Lexington Herald-Leader gazetesinde editör karikatürist.

for the Lexington Herald-Leader.

And he used to be the USA Today Monday morning guy.

Eskiden USA Today Pazartesi sabah haberleri sunucusuydu.

I was visiting with Joel

Joel'i ziyaret ediyordum.

the weekend before the Copenhagen conference on climate change opened

Kopenhag iklim konferansının açılmasından

in December of 2009.

önceki haftasonu 2009'un Aralık ayındaydı.

And Joel was explaining to me

Ve Joel bana şunları söyledi:

that, because USA Today

USA Today, Amerika'nın kayda değer ilk dört gazetesinden biri olduğu için,

was one of America's four papers of record,

it would be scanned by virtually everyone in attendance at the conference,

konferansa katılanlar gazeteyi muhtemelen okumuş olacaktır.

which meant that, if he hit it out of the park with his cartoon

Yani, eğer karikatürüyle büyük bir başarı elde ederse,

on Monday, the opening day of the conference,

konferansın açıldığı Pazartesi günü

it could get passed around

asıl karar vericilerin arasında

at the highest level among actual decision-makers.

en üst seviyede

elden ele dolaşabilirdi.

So we started talking about climate change.

Öylece küresel ısınma hakkında konuşmaya başladık.

And it turned out that Joel and I

Sonradan ortaya çıktı ki Joel ve ben aynı şeyden rahatsızmışız.

were both bothered by the same thing,

which was how so much of the debate

Yani tartışmanın çoğunluğunun

was still focused on the science

bilime odaklı olduğunu

and how complete it was or wasn't,

ve ne kadar eksiksiz olup olmadığını

which, to both of us,

ve bunun biraz da kasıtlı bir şekilde

seems somewhat intentionally off point.

konu dışı olduğunu düşünmüşüz.

Because first of all, there's this false premise

Çünkü her şeyden önce,

eksiksiz bilim diye bir şeyin

that such a thing as complete science exists.

var olduğu yanılgısı var.

Now Governor Perry of my newly-adopted state of Texas

Yeni kabul edilmiş Teksas eyaletimin valisi Perry,

was pushing this same line this past summer

geçtiğimiz yaz ayında,

Cumhuriyetçi Parti başkanlık adaylığının

at the beginning of his oops-fated campaign

şok yaratması kaçınılmaz kampanyasında

for the Republican presidential nomination,

aynı sözleri irdeliyordu.

proclaiming over and over that the science wasn't complete

Defalarca bilimin eksiksiz olmadığını ilan ettiği,

at the same time that 250

aynı zamanda

Teksas eyaletindeki 254 ilçenin 250'si

out of 254 counties in the state of Texas

were on fire.

yanıyordu.

And Perry's policy solution

Ve Perry'nin politik çözümü

was to ask the people of Texas

Teksas'taki insanlardan

to pray for rain.

yağmur için dua etmelerini istemek oldu.

Personally, I was praying for four more fires

Şahsen, ben 4 yangın için daha dua ediyordum ki

so we could finally complete the damn science.

şu kahrolasıca bilimi sonunda tamamlayabilelim.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

But back in 2009,

Ama 2009 yılında,

the question Joel and I kept turning over and over

Joel ve benim durmadan başa sardığımız soru

was why this late in the game

iklim değişikliğini belirlemek için

so much energy was being spent talking about the science

gerekli politikalar bilime bakmaksızın

when the policies necessary to address climate change

uzun vadede, tartışmasız bir şekilde,

insanlık için faydalı kabul edilirken,

were unequivocally beneficial for humanity in the long run

neden bilimle ilgili konuşmaya

bu kadar enerji harcandığıydı.

regardless of the science.

So we tossed it back and forth until Joel came up with this.

Böylece düşündük taşındık

ve Joel sonunda böyle bir şey buldu.

Cartoon: "What if it's a big hoax and we create a better world for nothing?"

[Ya her şey koca bir eşek şakası ise

ve bir hiç uğruna iyi bir dünya yaratmaya çalışıyorsak?]

(Gülüşmeler)

(Laughter)

You've got to love that idea.

Bayıldınız değil mi?

(Applause)

(Alkışlar)

How about that? How about we create a better world for nothing?

Buna ne dersiniz?

Ya boş yere iyi bir dünya yaratıyorsak?

Not for God, not for country, not for profit --

Tanrı için, ülke için, çıkar sağlamak için değil.

just as a basic metric for global decision-making.

Tıpkı küresel çapta karar vermek için basit bir ölçek gibi.

And this cartoon hit the bull's eye.

Bu karikatür hedefi tam on ikiden vuruyor.

Shortly after the conference was over,

Konferans bittikten kısa bir süre sonra,

Joel got a request for a signed copy

Washington'daki Çevre Koruma Kurumu müdürünün

from the head of the EPA in Washington

Joel'dan imzalı istediği o kopya

whose wall it now hangs on.

şimdi duvarında asılı duruyor.

And not long after that, he got another request for a copy

Bundan kısa bir süre sonra da başka bir kopya isteği geldi.

from the head of the EPA in California

Bu seferki kopyayı,

who used it as part of her presentation

Kaliforniya'daki ÇKK'nun müdürü

geçen yıl Sacramento'da gerçekleşen

at an international conference on climate change

uluslararası bir iklim değişikliği konferansında,

in Sacramento last year.

sunumunda kullandı.

And it didn't stop there.

Ve bununla kalmadı.

To date, Joel's gotten requests from over 40 environmental groups,

Bugüne kadar, Joel 40'tan fazla çevreci gruptan,

in the United States, Canada and Europe.

ABD'den, Kanada'dan

And earlier this year,

ve Avrupa'dan istekler aldı.

Bu yılın başında,

he got a request from the Green Party in Australia

Avustralya'daki Yeşil Parti'den bir istek aldı.

who used it in their campaign

Onlar da bunu kampanyalarında kullandılar

where it became part of the debate

ve tartışmanın sonucunda

that resulted in the Australian parliament

Avustralya meclisinde

adopting the most rigorous carbon tax regime

dünyanın en titiz karbon vergi rejiminin

of any country in the world.

kabul edilmesi sağlandı.

(Applause)

(Alkışlar)

That is a lot of punch

Bu, alt tarafı 14 kelime için çok büyük bir hareket.

for 14 words.

So my suggestion to those of you out here

Yani sizlere önerim,

who are seriously focused on creating a better world

eğer daha iyi bir dünya yaratmayı cidden istiyorsanız,

is to take a little bit of time each day

her gün biraz zamanınızı ayırın

and practice thinking funny,

ve komik düşünme çalışması yapın.

because you might just find the question that you've been looking for.

Çünkü, belki de aradığınız cevabı böyle bulursunuz.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)