Everything you hear on film is a lie | Tasos Frantzolas

Vertaald door: Dries Van der Smissen Nagekeken door: Peter van de Ven

I want to start by doing an experiment.

Ik wil eerst even beginnen met een experiment.

I'm going to play three videos of a rainy day.

Ik ga drie beeldfragmenten laten zien van een regenachtige dag.

But I've replaced the audio of one of the videos,

Maar ik heb het geluid van één van de video's gewijzigd.

and instead of the sound of rain,

In plaats van het geluid van regen

I've added the sound of bacon frying.

heb ik het geluid toegevoegd van bakkend spek.

So I want you think carefully which one the clip with the bacon is.

Ik zou willen dat jullie eens nadenken welk fragment het geluid van het spek is.

(Rain falls)

(Vallende regen)

(Rain falls)

(Vallende regen)

(Rain falls)

(Vallende regen)

All right.

Oké.

Actually, I lied.

Ik heb eigenlijk gelogen.

They're all bacon.

Het was allemaal spek.

(Bacon sizzles)

(Spek sist)

(Applause)

(Applaus)

My point here isn't really to make you hungry

Mijn bedoeling was niet echt om jullie te laten watertanden

every time you see a rainy scene,

iedere keer als het regent.

but it's to show that our brains are conditioned to embrace the lies.

Ik wou aantonen dat onze hersenen zich makkelijk laten misleiden.

We're not looking for accuracy.

We zijn niet op zoek naar de waarheid.

So on the subject of deception,

Wat die misleiding betreft,

I wanted to quote one of my favorite authors.

wil ik één van mijn favoriete schrijvers citeren.

In "The Decay of Lying," Oscar Wilde establishes the idea

In 'The Decay of the Art of Lying' stelt Oscar Wilde

that all bad art comes from copying nature and being realistic;

dat slechte kunst de natuur zo realistisch mogelijk kopieert,

terwijl goede kunst voortvloeit uit leugens en bedrog,

and all great art comes from lying and deceiving,

and telling beautiful, untrue things.

en mooie onwaarheden vertelt.

So when you're watching a movie

Iedere keer je naar een film kijkt

and a phone rings,

en de telefoon rinkelt,

it's not actually ringing.

dan hoor je eigenlijk niet die telefoon.

It's been added later in postproduction in a studio.

Het is later toegevoegd, tijdens postproductie, in een studio.

All of the sounds you hear are fake.

Al het geluid dat je hoort, is vals.

Everything, apart from the dialogue,

Alles, behalve de dialoog,

is fake.

is vals.

Wanneer je een vogel ziet flapperen met zijn vleugels...

When you watch a movie and you see a bird flapping its wings --

(Wings flap)

(Vleugels flapperen)

dan is dat is niet echt het geluid van een vogel.

They haven't really recorded the bird.

It sounds a lot more realistic if you record a sheet

Het klinkt veel realistischer als je het geluid van een laken opneemt

or shaking kitchen gloves.

of met een ovenwant wappert.

(Flaps)

(Flapperen)

The burning of a cigarette up close --

De closeup van een brandende sigaret...

(Cigarette burns)

(Sigaret brandt)

It actually sounds a lot more authentic

Dat klinkt in feite realistischer

if you take a small Saran Wrap ball

als je 'n propje plasticfolie neemt

and release it.

en het openvouwt.

(A Saran Warp ball being released)

(Propje plasticfolie wordt opengevouwen)

Punches?

Een slag in het gezicht?

(Punch)

(Slag)

Oops, let me play that again.

Oeps. Ik zal het nog eens afspelen.

(Punch)

(Slag)

That's often done by sticking a knife in vegetables,

Dat geluid bekomt men vaak door met een mes in groenten te steken,

usually cabbage.

meestal kool.

(Cabbage stabbed with a knife)

(Kool die doorboord wordt met een mes)

The next one -- it's breaking bones.

Volgende: botten die breken.

(Bones break)

(Botten breken)

Well, no one was really harmed.

Er raakte niemand gewond.

Het is eigenlijk het geluid

It's actually ...

breaking celery or frozen lettuce.

van selderij of bevroren sla die gebroken wordt.

(Breaking frozen lettuce or celery)

(Bevroren sla of selderij die gebroken wordt)

(Laughter)

(Gelach)

Making the right sounds is not always as easy

Het juiste geluid vinden is niet altijd even makkelijk

as a trip to the supermarket

als even naar de supermarkt gaan

and going to the vegetable section.

en er wat groenten kopen.

But it's often a lot more complicated than that.

Het is vaak veel ingewikkelder.

So let's reverse-engineer together

Laten we eens onderzoeken wat er voorafgaat

the creation of a sound effect.

aan het maken van een geluidseffect.

One of my favorite stories comes from Frank Serafine.

Eén van mijn favoriete verhalen is van de hand van Frank Serafine.

He's a contributor to our library,

Hij werkt mee aan ons archief

and a great sound designer for "Tron" and "Star Trek" and others.

en is een geweldige geluidsontwerper voor onder andere 'Tron' en 'Star Trek'.

He was part of the Paramount team that won the Oscar for best sound

Hij maakte deel uit van het Paramountteam dat de Oscar won voor het beste geluid

for "The Hunt for Red October."

met 'The Hunt for Red October'.

In this Cold War classic, in the '90s,

In die klassieker uit de jaren 90 over de Koude Oorlog

they were asked to produce the sound of the propeller of the submarine.

moesten ze het geluid nabootsen van de propeller van een onderzeeër.

So they had a small problem:

Ze hadden een probleempje:

they couldn't really find a submarine in West Hollywood.

ze konden geen onderzeeër vinden in West-Hollywood.

So basically, what they did is,

Wat ze dus gedaan hebben...

they went to a friend's swimming pool,

Ze trokken naar hun vriend, die een zwembad had.

and Frank performed a cannonball, or bomba.

en Frank deed er een 'bommetje' of 'bomba'.

They placed an underwater mic

Ze installeerden een microfoon onder water

and an overhead mic outside the swimming pool.

en één boven water, naast het zwembad.

Dit is de opname van de microfoon onder water.

So here's what the underwater mic sounds like.

(Underwater plunge)

(Sprong onderwater)

Adding the overhead mic,

Samen met de microfoon boven water

it sounded a bit like this:

klinkt het als volgt...

(Water splashes)

(Water spat)

So now they took the sound and pitched it one octave down,

Ze hebben dat geluid genomen en het één octaaf verlaagd,

sort of like slowing down a record.

alsof je een plaat zou vertragen.

(Water splashes at lower octave)

(Water spat één octaaf lager)

And then they removed a lot of the high frequencies.

En daarna verwijderden ze de meeste hoge frequenties

(Water splashes)

(Water spat)

en verlaagden ze het met nog een octaaf.

And pitched it down another octave.

(Water splashes at lower octave)

(Water spat een octaaf lager)

And then they added a little bit of the splash

En daarna voegden ze een beetje van het geluid toe

from the overhead microphone.

van de microfoon boven het water.

(Water splashes)

(Water spat)

And by looping and repeating that sound,

Door dat geluid eindeloos te herhalen

they got this:

kregen ze het volgende...

(Propeller churns)

(Propeller draait)

So, creativity and technology put together in order to create the illusion

Als je creativiteit en technologie combineert, kan je de illusie creëren

that we're inside the submarine.

dat we ons in een onderzeeër bevinden.

But once you've created your sounds

Als je eenmaal je geluiden hebt gecreëerd

and you've synced them to the image,

en je hebt ze met het beeld gesynchroniseerd,

you want those sounds to live in the world of the story.

dan wil je dat die geluiden hun eigen leven gaan leiden binnen dat verhaal.

And one the best ways to do that is to add reverb.

De beste manier om dat te doen, is door een galm toe te voegen.

So this is the first audio tool I want to talk about.

Dat is het eerste audiotool waarover ik het wil hebben.

Reverberation, or reverb, is the persistence of the sound

Galm of 'reverb', is het laten naklinken van geluid,

after the original sound has ended.

nadat het geluid eigenlijk al verdwenen is.

So it's sort of like the --

Dat klinkt ongeveer als

de weerkaatsing van het geluid op het materiaal,

all the reflections from the materials,

the objects and the walls around the sound.

op voorwerpen en muren rondom het geluid.

Take, for example, the sound of a gunshot.

Neem nu het geluid van een geweerschot.

The original sound is less than half a second long.

Het oorspronkelijk geluid duurt nog geen halve seconde.

(Geweerschot)

(Gunshot)

By adding reverb,

Door galm toe te voegen,

we can make it sound like it was recorded inside a bathroom.

kunnen we het laten klinken alsof het in een badkamer was opgenomen.

(Gunshot reverbs in bathroom)

(Geweerschot in een badkamer)

Of alsof het was opgenomen in een kapel of een kerk.

Or like it was recorded inside a chapel or a church.

(Gunshot reverbs church)

(Geweerschot in een kerk)

Or in a canyon.

Of in een kloof.

(Gunshot reverbs in canyon)

(Geweerschot in een kloof)

So reverb gives us a lot of information

Galm geeft ons veel informatie

about the space between the listener and the original sound source.

over de ruimte tussen de luisteraar en de bron van het oorspronkelijk geluid.

If the sound is the taste,

Als het geluid de smaak is,

then reverb is sort of like the smell of the sound.

dan is de galm de geur van het geluid.

But reverb can do a lot more.

Maar galm kan veel meer doen.

Listening to a sound with a lot less reverberation

Als we naar een geluid luisteren met veel minder galm

than the on-screen action

dan wat de actie op het scherm suggereert,

is going to immediately signify to us

dan begrijpen we meteen

that we're listening to a commentator,

dat we naar een verteller luisteren,

to an objective narrator that's not participating in the on-screen action.

een objectieve verteller die niet deelneemt aan de actie op het scherm.

Also, emotionally intimate moments in cinema

Emotionele momenten worden in de filmwereld

are often heard with zero reverb,

vaak weergegeven zonder galm,

because that's how it would sound if someone was speaking inside our ear.

want zo zou het ook klinken als er iemand in ons oor zou fluisteren.

Het tegenovergestelde klopt ook.

On the completely other side,

Door galm toe te voegen aan een stem

adding a lot of reverb to a voice

is going to make us think that we're listening to a flashback,

kunnen ze ons laten geloven dat we een flashback horen,

or perhaps that we're inside the head of a character

of dat we in het hoofd van een personage zitten,

or that we're listening to the voice of God.

of dat we de stem van God horen.

Or, even more powerful in film,

Of, nog sterker in de wereld van de film...

Morgan Freeman.

Morgan Freeman.

(Laughter)

(Gelach)

So --

Dus...

(Applause)

(Applaus)

But what are some other tools or hacks

Maar welke andere tools of truukjes

that sound designers use?

gebruiken geluidsontwerpers nog zoal?

Well, here's a really big one.

Deze is nog zeer belangrijk...

It's silence.

Stilte.

A few moments of silence is going to make us pay attention.

Een korte stilte kan onze aandacht trekken.

And in the Western world,

In onze Westerse wereld

we're not really used to verbal silences.

zijn we niet echt gewoon aan stilte.

They're considered awkward or rude.

Het wordt beschouwd als gênant of grof.

So silence preceding verbal communication

Wanneer de verbale communicatie wordt voorafgegaan door stilte,

dan kan dat een grote spanning opwekken.

can create a lot of tension.

But imagine a really big Hollywood movie,

Maar neem nu een Hollywoodfilm,

where it's full of explosions and automatic guns.

met veel explosies en automatische geweren.

Loud stops being loud anymore, after a while.

Dan verliest het lawaai zijn effect na een tijdje.

So in a yin-yang way,

Het werkt een beetje als yin en yang.

silence needs loudness and loudness needs silence

Stilte heeft lawaai nodig en lawaai heeft stilte nodig,

for either of them to have any effect.

anders verliezen ze beide hun effect.

But what does silence mean?

Maar wat betekent stilte?

Well, it depends how it's used in each film.

Dat hangt ervan af hoe het gebruikt wordt in de film.

Silence can place us inside the head of a character

Stilte kan ons in het hoofd van een personage plaatsen,

or provoke thought.

of kan ons laten nadenken.

We often relate silences with ...

We associëren stilte vaak met...

contemplation,

contemplatie,

meditation,

meditatie,

being deep in thought.

diep in gedachten verzonken zijn.

But apart from having one meaning,

Stilte heeft niet één enkele betekenis.

silence becomes a blank canvas

Het is als een wit doek

upon which the viewer is invited to the paint their own thoughts.

waarop de kijker wordt uitgenodigd zijn eigen gedachten te schilderen.

But I want to make it clear: there is no such thing as silence.

Maar ik wil even verduidelijken dat absolute stilte niet bestaat.

And I know this sounds like the most pretentious TED Talk statement ever.

Dit is vast het meest pretentieuze dat een TED-spreker ooit heeft gezegd.

But even if you were to enter a room with zero reverberation

Zelfs als er in een kamer geen enkele galm zou zijn

and zero external sounds,

en geen externe geluiden,

you would still be able to hear the pumping of your own blood.

dan zou je nog steeds je eigen bloed horen stromen.

In de bioscoopzalen was er vroeger ook nooit een stil moment,

And in cinema, traditionally, there was never a silent moment

because of the sound of the projector.

want de projector maakte altijd lawaai.

And even in today's Dolby world,

Zelfs nu, met ons Dolby-geluid,

is er eigenlijk nooit een stil moment als je rondom je luistert.

there's not really any moment of silence if you listen around you.

There's always some sort of noise.

Er is altijd wel een of ander geluid.

Now, since there's no such thing as silence,

Aangezien absolute stilte niet bestaat,

what do filmmakers and sound designers use?

wat gebruiken filmmakers en geluidstechnici dan?

Well, as a synonym, they often use ambiences.

In de plaats daarvan gebruiken ze vaak omgevingsgeluid.

Ambiences are the unique background sounds

Omgevingsgeluid is uniek achtergrondlawaai

that are specific to each location.

dat eigen is aan iedere locatie.

Each location has a unique sound,

Iedere locatie heeft 'n eigen geluid

and each room has a unique sound,

en iedere ruimte heeft 'n eigen geluid,

which is called room tone.

dat we het 'ruimtegeluid' noemen.

So here's a recording of a market in Morocco.

Nu hoor je een geluidsopname van een markt in Marokko.

(Voices, music)

(Stemmen, muziek)

And here's a recording of Times Square in New York.

En nu hoor je een geluidsopname van Times Square in New York.

(Traffic sounds, car horns, voices)

(Verkeergeluiden, claxons van auto's, stemmen)

Room tone is the addition of all the noises inside the room:

Het ruimtegeluid combineert al de geluiden binnen in een kamer:

the ventilation, the heating, the fridge.

de ventilator, de verwarming, de koelkast.

Here's a recording of my apartment in Brooklyn.

Dit is een geluidsopname van mijn flat in Brooklyn.

(You can hear the ventilation, the boiler, the fridge and street traffic)

(Je hoort de ventilator, de boiler, de koelkast en het straatverkeer)

Ambiences work in a most primal way.

Omgevingsgeluiden werken op een zeer primitieve manier.

They can speak directly to our brain subconsciously.

Ze kunnen direct doordringen tot ons onderbewustzijn.

So, birds chirping outside your window may indicate normality,

Het getsjirp van de vogeltjes buiten is misschien een teken van alledaagsheid.

perhaps because, as a species,

Misschien omdat wij, als soort,

we've been used to that sound every morning for millions of years.

gewoon zijn geraakt aan dat geluid in de afgelopen miljoenen jaren.

(Birds chirp)

(Getsjirp van vogeltjes)

On the other hand, industrial sounds have been introduced to us

Industriële geluiden, daarentegen,

kennen we nog niet zo lang.

a little more recently.

Even though I really like them personally --

Hoewel ik er persoonlijk wel van hou

-- David Lynch, een van mijn helden maakte er vaak gebruik van,

they've been used by one of my heroes, David Lynch,

and his sound designer, Alan Splet --

en zijn geluidstechnicus, Alan Splet --

industrial sounds often carry negative connotations.

dragen industriële geluiden vaak een negatieve connotatie.

(Machine noises)

(Machinelawaai)

Now, sound effects can tap into our emotional memory.

Geluidseffecten kunnen inspelen op ons emotioneel geheugen.

Occasionally, they can be so significant

Soms zijn ze zo betekenisvol

that they become a character in a movie.

dat ze in de film zelf een personage worden.

The sound of thunder may indicate divine intervention or anger.

Het geluid van de donder kan wijzen op de tussenkomst van de goden of hun woede.

(Thunder)

(Donder)

Church bells can remind us of the passing of time,

Het geluid van de kerkklok herinnert ons aan de vergankelijkheid van de tijd

or perhaps our own mortality.

of misschien aan onze eigen sterfelijkheid.

(Bells ring)

(Kerkklokken luiden)

And breaking of glass can indicate the end of a relationship

Het geluid van brekend glas kan wijzen op het einde van een relatie

or a friendship.

of een vriendschap.

(Glass breaks)

(Glas breekt)

Scientists believe that dissonant sounds,

Wetenschappers geloven dat dissonante geluiden,

for example, brass or wind instruments played very loud,

zoals blaasinstrumenten die zeer luid worden bespeeld,

may remind us of animal howls in nature

ons kunnen herinneren aan het gehuil van dieren in de natuur.

and therefore create a sense of irritation or fear.

Daardoor kunnen ze een gevoel van irritatie of angst opwekken.

(Brass and wind instruments play)

(Blaasinstrumenten weerklinken)

So now we've spoken about on-screen sounds.

We hebben het nu al gehad over het geluid op het beeld.

But occasionally, the source of a sound cannot be seen.

Maar af en toe is de bron van het geluid niet zichtbaar op het scherm.

That's what we call offscreen sounds,

Dat noemen we 'off-screen geluid',

or "acousmatic."

of 'akoesmatisch geluid'.

Acousmatic sounds --

Akoesmatisch geluid...

well, the term "acousmatic" comes from Pythagoras in ancient Greece,

De term 'akoesmatisch' komt van Pythagoras, uit het Oude Griekenland.

who used to teach behind a veil or curtain for years,

Hij gaf jaren lang les van achter een gordijn

not revealing himself to his disciples.

en toonde zich niet aan zijn leerlingen.

I think the mathematician and philosopher thought that,

Ik denk dat deze wiskundige en filosoof geloofde dat,

in that way,

op deze manier,

his students might focus more on the voice,

zijn studenten zich meer zouden concentreren op zijn stem,

and his words and its meaning,

zijn woorden en hun betekenis.

rather than the visual of him speaking.

En niet op het visuele aspect van zijn betoog.

So sort of like the Wizard of Oz,

Een beetje zoals 'The Wizard of Oz',

or "1984's" Big Brother,

of 'Big Brother' uit '1984',

separating the voice from its source,

waar door de stem los te koppelen van zijn bron,

separating cause and effect

oorzaak en gevolg worden gescheiden,

sort of creates a sense of ubiquity or panopticism,

wat een soort alomtegenwoordigheid of alziendheid creëert,

en daardoor dus ook autoriteit.

and therefore, authority.

There's a strong tradition of acousmatic sound.

Akoesmatisch geluid gaat al lang mee in de geschiedenis.

In Rome en Venetië zongen de kloosternonnen vroeger

Nuns in monasteries in Rome and Venice used to sing in rooms

in de kamers en galerijen vlak onder het plafond.

up in galleries close to the ceiling,

creating the illusion that we're listening to angels up in the sky.

Omdat ze de illusie wilden creëren dat we naar engelen luisterden in de hemel.

Richard Wagner famously created the hidden orchestra

Richard Wagner was de eerste componist die werkte met een orkest

that was placed in a pit between the stage and the audience.

dat verborgen zat in een orkestbak tussen het podium en het publiek.

And one of my heroes, Aphex Twin, famously hid in dark corners of clubs.

Een van m'n helden, Aphex Twin, verstopt zich vaak in de donkere hoekjes in clubs.

I think what all these masters knew is that by hiding the source,

Al deze grootmeesters hadden volgens mij door,

dat je door de bron te verbergen

een gevoel van mysterie kunt creëren.

you create a sense of mystery.

This has been seen in cinema over and over,

Dit is al vaak gebruikt in de filmgeschiedenis,

with Hitchcock, and Ridley Scott in "Alien."

door Hitchcock en Ridley Scott met z'n 'Alien'.

Een geluid horen zonder dat je de bron kent,

Hearing a sound without knowing its source

is going to create some sort of tension.

creëert altijd een soort spanning.

Also, it can minimize certain visual restrictions that directors have

Het betekent ook dat regisseurs minder beperkt zijn in hun mogelijkheden

and can show something that wasn't there during filming.

en iets kunnen tonen wat er niet was tijdens de opnames.

And if all this sounds a little theoretical,

Dat klinkt misschien allemaal wat vaag,

I wanted to play a little video.

maar ik wil even een fragmentje afspelen.

(Speelgoed piept)

(Toy squeaks)

(Typewriter)

(Typemachine)

(Drums)

(Tromgeroffel)

(Ping-pong)

(Pingpong)

(Knives being sharpened)

(Zwaardgevecht)

(Record scratches)

(Scratchen van een plaat)

(Saw cuts)

(Zaaggeluiden)

(Woman screams)

(Vrouw gilt)

What I'm sort of trying to demonstrate with these tools

Met deze tools probeer ik aan te tonen

is that sound is a language.

dat geluid een taal is.

It can trick us by transporting us geographically;

Het kan ons verplaatsen in de ruimte.

it can change the mood;

Het kan de sfeer veranderen.

it can set the pace;

Het kan het tempo bepalen.

it can make us laugh or it can make us scared.

Het kan ons aan het lachen brengen, of het kan ons bang maken.

On a personal level, I fell in love with that language

Wat mezelf betreft --

ik werd enkele jaren geleden verliefd op deze taal.

a few years ago,

and somehow managed to make it into some sort of profession.

En op één of andere manier ben ik erin geslaagd er mijn beroep van te maken.

And I think with our work through the sound library,

Met het werk dat we verrichten in ons geluidsarchief

we're trying to kind of expand the vocabulary of that language.

proberen we de woordenschat van die taal wat te verruimen.

And in that way, we want to offer the right tools

En daarmee willen we de juiste hulpmiddelen aanbieden

to sound designers,

aan geluidstechnici,

filmmakers,

filmproducenten

and video game and app designers,

en de ontwikkelaars van videospelletjes en apps.

to keep telling even better stories

Zodat ze steeds betere verhalen kunnen vertellen

and creating even more beautiful lies.

en steeds mooiere leugens kunnen vertellen.

So thanks for listening.

Dank jullie voor je aandacht.

(Applause)