Sylvia Earle: How to protect the oceans (TED Prize winner!)

Vertaald door: Marcia Lauw Nagekeken door: Els De Keyser

Fifty years ago, when I began exploring the ocean,

50 jaar geleden, toen ik de oceaan begon te verkennen,

no one -- not Jacques Perrin, not Jacques Cousteau or Rachel Carson --

had niemand, noch Jacques Perrin, noch Jacques Cousteau of Rachel Carson,

imagined that we could do anything to harm the ocean

gedacht dat wij de oceaan konden beschadigen,

by what we put into it or by what we took out of it.

met wat we erin stopten of eruit haalden.

It seemed, at that time, to be a sea of Eden,

Indertijd leek het een zee van Eden,

but now we know, and now we are facing paradise lost.

maar nu we daar zeker van zijn, zien we het paradijs verloren gaan.

I want to share with you

Ik wil mijn persoonlijke kijk met jullie delen

my personal view of changes in the sea that affect all of us,

op veranderingen in de zee, die ons allen aangaan

and to consider why it matters that in 50 years, we've lost --

en overdenken, waarom het ertoe doet, dat we in 50 jaar veel zijn kwijtgeraakt --

actually, we've taken, we've eaten --

of eigenlijk: hebben weggehaald, opgegeten --

more than 90 percent of the big fish in the sea;

meer dan 90% van de grote vissen uit de zee,

why you should care that nearly half of the coral reefs have disappeared;

waarom je erom moet geven, dat bijna de helft van de koraalriffen

why a mysterious depletion of oxygen in large areas of the Pacific

is verdwenen, waarom een mysterieuze zuurstofuitdunning in grote delen van de Pacific,

should concern not only the creatures that are dying,

niet alleen een zorg is voor de wezens die doodgaan,

but it really should concern you.

maar het eigenlijk jullie zorg zou moeten zijn.

It does concern you, as well.

Het gaat jullie ook aan.

I'm haunted by the thought of what Ray Anderson calls "tomorrow's child,"

Ray Andersons idee over "Het kind van morgen" laat me niet los.

asking why we didn't do something on our watch

Ik vraag mezelf af waarom we in onze tijd niets deden

to save sharks and bluefin tuna and squids and coral reefs and the living ocean

om haaien, blauwvintonijn, pijlinktvissen, koraalriffen en de levende oceaan

while there still was time.

te redden, toen er nog tijd was.

Well, now is that time.

En nu is die tijd aangebroken.

I hope for your help

Ik hoop op uw hulp,

to explore and protect the wild ocean

om de woeste oceaan te verkennen en te beschermen,

in ways that will restore the health and,

op een manier die de gezondheid herstelt,

in so doing, secure hope for humankind.

en daarmee de hoop voor de mensheid zeker te stellen.

Health to the ocean means health for us.

Het welbevinden van de oceaan betekent: welbevinden voor onszelf.

And I hope Jill Tarter's wish to engage Earthlings includes dolphins and whales

Ik hoop dat met Jill Tarters wens, om aardbewoners te verenigen, ook dolfijnen en walvissen

and other sea creatures

en andere zeewezens bedoeld worden

in this quest to find intelligent life elsewhere in the universe.

in die missie om intelligent leven te vinden

And I hope, Jill, that someday

op andere plekken in het universum. Ik hoop, Jill,

we will find evidence that there is intelligent life among humans on this planet.

dat we ooit bewijs vinden, dat er intelligent leven is tussen de mensen op deze planeet.

(Laughter)

(Gelach)

Did I say that? I guess I did.

Zei ik dat? Ik geloof van wel.

For me, as a scientist,

Voor mij, als wetenschapper,

it all began in 1953

begon het allemaal in 1953,

when I first tried scuba.

bij mijn eerste duikpogingen.

It's when I first got to know fish swimming

Ik zag toen voor het eerst vissen rondzwemmen

in something other than lemon slices and butter.

in iets anders dan citroenschijfjes en boter.

I actually love diving at night;

Ik hou ervan om 's nachts te duiken.

you see a lot of fish then that you don't see in the daytime.

Je ziet dan allerlei vissen die je overdag niet ziet.

Diving day and night was really easy for me in 1970,

Dag en nacht duiken was erg eenvoudig voor mij in 1970,

when I led a team of aquanauts living underwater for weeks at a time --

toen ik een team leidde van aquanauten en weken achtereen onder water leefde,

at the same time that astronauts were putting their footprints on the moon.

in dezelfde tijd dat astronauten hun voetafdrukken neerzetten op de maan.

In 1979 I had a chance to put my footprints on the ocean floor

In 1979 kreeg ik de kans mijn voetafdrukken op de oceaanbodem te zetten,

while using this personal submersible called Jim.

door deze persoonlijke onderzeeër te gebruiken, genaamd Jim.

It was six miles offshore and 1,250 feet down.

Het was tien km uit de kust en 380 meter diep.

It's one of my favorite bathing suits.

Het is één van mijn favoriete badpakken.

Since then, I've used about 30 kinds of submarines

Sindsdien heb ik ongeveer 30 soorten onderzeeërs gebruikt

and I've started three companies and a nonprofit foundation called Deep Search

en heb ik drie bedrijven opgestart en een non-profitorganisatie genaamd Deep Search,

to design and build systems

om systemen te ontwerpen en bouwen,

to access the deep sea.

om toegang te verkrijgen tot de diepzee.

I led a five-year National Geographic expedition,

Ik heb een vijf jaar durende National Geographic-expeditie geleid:

the Sustainable Seas expeditions,

de Sustainable Seas-expedities,

using these little subs.

met gebruik van deze kleine duikboten.

They're so simple to drive that even a scientist can do it.

Ze zijn zo makkelijk bestuurbaar, dat zelfs een wetenschapper het kan.

And I'm living proof.

Ik ben het levende bewijs.

Astronauts and aquanauts alike

Zowel astronauten als aquanauten

really appreciate the importance of air, food, water, temperature --

zijn erg gesteld op het belang van lucht, voedsel, water en temperatuur,

all the things you need to stay alive in space or under the sea.

alles wat je nodig hebt om in de ruimte of onder zee te overleven.

I heard astronaut Joe Allen explain

Ik hoorde astronaut Joe Allen uitleggen

how he had to learn everything he could about his life support system

hoe hij al het mogelijke had moeten leren over

and then do everything he could

zijn levensonderhoudsysteem en daarbij al het mogelijke deed

to take care of his life support system;

om dat systeem te onderhouden.

and then he pointed to this and he said, "Life support system."

Toen wees hij dit aan en zei: "Levensonderhoudsysteem."

We need to learn everything we can about it

We moeten er al het mogelijke over leren

and do everything we can to take care of it.

en er al het mogelijke aan doen om het te onderhouden.

The poet Auden said, "Thousands have lived without love;

De dichter Auden zei: "Duizenden hebben geleefd zonder liefde.

none without water."

Geen één zonder water."

Ninety-seven percent of Earth's water is ocean.

97% van het water op Aarde is oceaan.

No blue, no green.

Geen blauw: geen groen.

If you think the ocean isn't important,

Als je denkt dat de oceaan onbelangrijk is,

imagine Earth without it.

stel je de Aarde dan voor zonder oceaan.

Mars comes to mind.

Het doet denken aan Mars.

No ocean, no life support system.

Geen oceaan. Geen levensonderhoudsysteem.

I gave a talk not so long ago at the World Bank

Niet lang geleden hield ik een lezing bij de Wereldbank

and I showed this amazing image of Earth

en liet ik deze wonderlijke afbeelding van de Aarde zien.

and I said, "There it is! The World Bank!"

Ik zei: "Daar is het! De Wereldbank!"

That's where all the assets are!

Daar zijn alle activa!

And we've been trawling them down

We hebben ze veel sneller opgevist,

much faster than the natural systems can replenish them.

dan natuurlijke systemen ze kunnen aanvullen.

Tim Worth says the economy is a wholly-owned subsidiary of the environment.

Tim Worth zegt dat de economie een volledige dochteronderneming is van het milieu.

With every drop of water you drink,

Iedere druppel water die je drinkt,

every breath you take,

elke ademhaling,

you're connected to the sea.

verbindt je met de zee.

No matter where on Earth you live.

Ongeacht waar je op Aarde leeft.

Most of the oxygen in the atmosphere is generated by the sea.

De meeste zuurstof in de atmosfeer is gegenereerd door de zee.

Over time, most of the planet's organic carbon

In de loop der tijd is het grootste deel van de organische koolstof op de planeet

has been absorbed and stored there,

hier geabsorbeerd en opgeslagen,

mostly by microbes.

voornamelijk door micro-organismen.

The ocean drives climate and weather,

De oceaan stuurt het klimaat en het weer aan,

stabilizes temperature, shapes Earth's chemistry.

stabiliseert de temperatuur en geeft vorm aan de chemie op Aarde.

Water from the sea forms clouds

Water uit de zee vormt wolken,

that return to the land and the seas

die teruggaan naar het land en in de zee,

as rain, sleet and snow,

als regen, natte sneeuw en sneeuw,

and provides home for about 97 percent of life in the world,

en herbergt zo'n 97% van het leven ter wereld,

maybe in the universe.

misschien wel van het universum.

No water, no life;

Geen water: geen leven.

no blue, no green.

Geen blauw: geen groen.

Yet we have this idea, we humans,

Toch hebben wij het idee, wij mensen,

that the Earth -- all of it: the oceans, the skies --

dat de Aarde -- alles ervan: de oceanen, de lucht --

are so vast and so resilient

zo uitgestrekt en veerkrachtig zijn,

it doesn't matter what we do to it.

dat het niet uitmaakt wat we ermee doen.

That may have been true 10,000 years ago,

10.000 jaar geleden zal dat inderdaad zo zijn geweest,

and maybe even 1,000 years ago

misschien zelf 1.000 jaar geleden,

but in the last 100, especially in the last 50,

maar de laatste 100 en met name de laatste 50 jaar,

we've drawn down the assets,

hebben we de rek uit de activa gehaald,

the air, the water, the wildlife

uit de lucht, het water, de wilde natuur

that make our lives possible.

die onze levens mogelijk maken

New technologies are helping us to understand

Nieuwe technologieën helpen ons te begrijpen

the nature of nature;

wat de aard van de natuur is.

the nature of what's happening,

de aard van hetgeen gaande is.

showing us our impact on the Earth.

Terwijl ze onze invloed op Aarde laat zien.

I mean, first you have to know that you've got a problem.

Wat ik bedoel, is dat je eerst moet weten dat je een probleem hebt.

And fortunately, in our time,

Gelukkig hebben we in onze tijd

we've learned more about the problems than in all preceding history.

meer over de problemen geleerd dan in heel de voorafgaande geschiedenis.

And with knowing comes caring.

Uit kennis komt zorg.

And with caring, there's hope

Uit zorg komt hoop

that we can find an enduring place for ourselves

dat we een vaste plek voor onszelf kunnen vinden,

within the natural systems that support us.

binnen het natuurlijke systeem dat ons onderhoudt.

But first we have to know.

Maar daarvoor hebben wij eerst kennis nodig.

Three years ago, I met John Hanke,

Drie jaar geleden ontmoette ik John Hanke,

who's the head of Google Earth,

hoofd van Google Earth,

and I told him how much I loved being able to hold the world in my hands

en ik vertelde hem hoeveel ik ervan hield de wereld te kunnen vasthouden,

and go exploring vicariously.

en op plaatsvervangende ontdekkingstocht te gaan.

But I asked him: "When are you going to finish it?

Maar ik vroeg hem: "Wanneer maak je het af?

You did a great job with the land, the dirt.

Je hebt geweldig werk verricht met het land, de aarde.

What about the water?"

Hoe zit het met het water?"

Since then, I've had the great pleasure of working with the Googlers,

Vanaf dat moment heb ik het grote genoegen gehad met de Googlers te mogen werken,

with DOER Marine, with National Geographic,

met DOER Marine, met National Geographic,

with dozens of the best institutions and scientists around the world,

met tientallen van de beste instellingen en wetenschappers ter wereld,

ones that we could enlist,

eenieder die we te hulpen konden roepen,

to put the ocean in Google Earth.

om de oceaan in Google Earth te verwerken.

And as of just this week, last Monday,

En net deze week, afgelopen maandag,

Google Earth is now whole.

is Google Earth heel geworden.

Consider this: Starting right here at the convention center,

Overweeg dit: te beginnen hier, in het congrescentrum,

we can find the nearby aquarium,

vinden we het nabijgelegen aquarium,

we can look at where we're sitting,

we kunnen zien waar we zitten,

and then we can cruise up the coast to the big aquarium, the ocean,

en we kunnen vanuit de kust afstevenen op het grote aquarium: de oceaan,

and California's four national marine sanctuaries,

en California's vier nationale zeereservaten

and the new network of state marine reserves

en het nieuwe netwerk van staatszeereservaten,

that are beginning to protect and restore some of the assets

die sommige activa beginnen te beschermen en herstellen.

We can flit over to Hawaii

We kunnen overvliegen naar Hawaii

and see the real Hawaiian Islands:

en de echte Hawaiiaanse eilanden zien ...

not just the little bit that pokes through the surface,

Niet alleen dat stukje dat uitsteekt boven het wateroppervlak,

but also what's below.

maar ook wat daaronder zit.

To see -- wait a minute, we can go kshhplash! --

Om te zien -- wacht even, we kunnen -- plons! --

right there, ha --

precies daar, ha --

under the ocean, see what the whales see.

onder de oceaan gaan en zien wat walvissen zien.

We can go explore the other side of the Hawaiian Islands.

We kunnen de andere kant van de Hawaiiaanse eilanden verkennen.

We can go actually and swim around on Google Earth

Met Google Earth kunnen we rondzwemmen

and visit with humpback whales.

en bultrugwalvissen bezoeken.

These are the gentle giants that I've had the pleasure of meeting face to face

Dit zijn zachtaardige reuzen, waarvan ik vele malen het genoegen had

many times underwater.

ze persoonlijk onder water te ontmoeten.

There's nothing quite like being personally inspected by a whale.

Niets is vergelijkbaar met persoonlijk te worden geïnspecteerd door een walvis.

We can pick up and fly to the deepest place:

We kunnen inpakken en naar de diepste plek vliegen:

seven miles down, the Mariana Trench,

zeven mijl diep, de Marianentrog,

where only two people have ever been.

waar maar twee mensen ooit zijn geweest.

Imagine that. It's only seven miles,

Stel je voor. Het is maar zeven mijl,

but only two people have been there, 49 years ago.

slechts twee mensen zijn er geweest, 49 jaar geleden.

One-way trips are easy.

Enkele reizen zijn makkelijk.

We need new deep-diving submarines.

We hebben nieuwe diepduikende onderzeeërs nodig.

How about some X Prizes for ocean exploration?

Misschien wat X Prizes voor oceaanverkenning?

We need to see deep trenches, the undersea mountains,

We moeten diepzeetroggen bekijken, de onderzeese bergen,

and understand life in the deep sea.

en het leven in de diepzee leren begrijpen.

We can now go to the Arctic.

We kunnen nu naar het Arctisch gebied gaan.

Just ten years ago I stood on the ice at the North Pole.

Nog maar tien jaar geleden stond ik op het ijs van de Noordpool.

An ice-free Arctic Ocean may happen in this century.

Een ijsvrije Noordelijke IJszee kan nog deze eeuw werkelijkheid worden.

That's bad news for the polar bears.

Dat is slecht nieuws voor de ijsbeer.

That's bad news for us too.

Dat is ook slecht nieuws voor ons.

Excess carbon dioxide is not only driving global warming,

Overmatige koolstofdioxide stuwt niet alleen globale opwarming op,

it's also changing ocean chemistry,

het verandert ook de chemie van de oceaan,

making the sea more acidic.

waardoor de zee meer verzuurt.

That's bad news for coral reefs and oxygen-producing plankton.

Dat is slecht nieuws voor koraalriffen en zuurstofproducerend plankton.

Also it's bad news for us.

Ook slecht nieuws voor ons.

We're putting hundreds of millions of tons of plastic

We storten honderden miljoenen tonnen aan plastic

and other trash into the sea.

en ander afval in de zee.

Millions of tons of discarded fishing nets,

Miljoenen tonnen afgedankte visnetten,

gear that continues to kill.

materieel dat blijft doden.

We're clogging the ocean, poisoning the planet's circulatory system,

We stoppen de oceaan vol, vergiftigen de planetaire bloedsomloop,

and we're taking out hundreds of millions of tons of wildlife,

en we roeien honderden miljoenen tonnen wilde natuur uit,

all carbon-based units.

allemaal op koolstof gebaseerde eenheden.

Barbarically, we're killing sharks for shark fin soup,

Heel barbaars doden wij haaien voor haaievinnensoep,

undermining food chains that shape planetary chemistry

en ondermijnen zo voedselketens die vormgeven aan de chemie op aarde

and drive the carbon cycle, the nitrogen cycle,

en die de kringlopen van koolstof, stikstof,

the oxygen cycle, the water cycle --

zuurstof en water aansturen,

our life support system.

ons levensonderhoudsysteem.

We're still killing bluefin tuna; truly endangered

We doden nog steeds de met uitsterven bedreigde blauwvintonijn.

and much more valuable alive than dead.

Terwijl die levend veel waardevoller is dan dood.

All of these parts are part of our life support system.

All deze onderdelen maken deel uit van ons levensonderhoudsysteem.

We kill using long lines, with baited hooks every few feet

We doden met lange lijnen, met om de meter haakjes aas,

that may stretch for 50 miles or more.

lijnen die soms 80 km of nog langer zijn.

Industrial trawlers and draggers are scraping the sea floor

Industriële trawlers en sleepnetboten schrapen over de zeebodem

like bulldozers, taking everything in their path.

als bulldozers, die alles in hun pad met zich meenemen.

Using Google Earth you can witness trawlers --

Met Google Earth kun je zien hoe trawlers

in China, the North Sea, the Gulf of Mexico --

in China, de Noordzee, de Golf van Mexico,

shaking the foundation of our life support system,

ons levensonderhoudsysteem op zijn grondvesten doen schudden,

leaving plumes of death in their path.

en dood en verderf zaaien.

The next time you dine on sushi -- or sashimi,

De volgende keer dat je sushi, sashimi,

or swordfish steak, or shrimp cocktail,

zwaardvissteak of garnalencocktail eet,

whatever wildlife you happen to enjoy from the ocean --

of elk ander wildleven uit de oceaan, dat je graag lust,

think of the real cost.

denk dan aan wat het echt kost.

For every pound that goes to market,

Voor elke kilo die op de markt terechtkomt,

more than 10 pounds, even 100 pounds,

wordt misschien wel meer dan 10 kilo, zelfs 100 kilo,

may be thrown away as bycatch.

weggegooid als bijvangst.

This is the consequence of not knowing

Dit is het gevolg van niet weten

that there are limits to what we can take out of the sea.

dat er grenzen zijn, aan wat we uit de zee kunnen halen.

This chart shows the decline in ocean wildlife

Deze kaart geeft de achteruitgang aan wildleven in de oceaan

from 1900 to 2000.

van 1900 tot 2000 weer.

The highest concentrations are in red.

De hoogste concentraties zijn in het rood.

In my lifetime, imagine,

Tijdens mijn leven, moet je nagaan,

90 percent of the big fish have been killed.

is 90% van de grote vissen gedood.

Most of the turtles, sharks, tunas and whales

De meeste schildpadden, haaien, tonijnen en walvissen

are way down in numbers.

zijn enorm afgenomen in aantal.

But, there is good news.

Maar er is goed nieuws.

Ten percent of the big fish still remain.

10% van de grote vissen zijn er nog.

There are still some blue whales.

Er zijn nog enkele blauwe vinvissen.

There are still some krill in Antarctica.

Er is nog steeds wat kril in Antarctica.

There are a few oysters in Chesapeake Bay.

Er zijn nog wat oesters in Chesapeake Bay.

Half the coral reefs are still in pretty good shape,

De helft van de koraalriffen is nog in behoorlijk goede staat,

a jeweled belt around the middle of the planet.

een juwelengordel om het middel van de planeet.

There's still time, but not a lot,

Er is nog tijd, maar niet veel,

to turn things around.

om dingen te veranderen.

But business as usual means that in 50 years,

Maar als alles bij het oude blijft, zullen er over 50 jaar

there may be no coral reefs --

misschien geen koraalriffen meer zijn,

and no commercial fishing, because the fish will simply be gone.

en ook geen commerciële visserij, omdat alle vis dan is verdwenen.

Imagine the ocean without fish.

Stel je de oceaan voor zonder vissen.

Imagine what that means to our life support system.

Stel je voor wat dat betekent voor ons levensonderhoudsysteem.

Natural systems on the land are in big trouble too,

Natuurlijke systemen op het land zijn ook in groot gevaar,

but the problems are more obvious,

maar de problemen daar zijn duidelijker zichtbaar,

and some actions are being taken to protect trees, watersheds and wildlife.

en er worden wel wat maatregelen genomen om bomen, stroomgebieden en wilde natuur te beschermen.

And in 1872, with Yellowstone National Park,

In 1872 begonnen de Verenigde Staten, met Yellowstone National Park,

the United States began establishing a system of parks

met de oprichting van een systeem van parken,

that some say was the best idea America ever had.

waarvan sommigen zeggen dat het Amerika's beste idee ooit was.

About 12 percent of the land around the world is now protected:

Ongeveer 12% van het land op de wereld is nu beschermd,

safeguarding biodiversity, providing a carbon sink,

waarmee de biodiversiteit, het zorgen voor koolstofdioxide-opslag,

generating oxygen, protecting watersheds.

de aanmaak van zuurstof en de bescherming van stroomgebieden, zijn veiliggesteld.

And, in 1972, this nation began to establish a counterpart in the sea,

In 1972 begon deze natie met de oprichting van een tegenhanger in de zee,

National Marine Sanctuaries.

Nationale Mariene Reservaten.

That's another great idea.

Wederom een goed idee.

The good news is

Het goede nieuws is

that there are now more than 4,000 places in the sea, around the world,

dat er nu wereldwijd meer dan 4.000 plekken in zee zijn

that have some kind of protection.

die op enigerlei wijze beschermd zijn.

And you can find them on Google Earth.

Je kunt ze op Google Earth terugvinden.

The bad news is

Het slechte nieuws is

that you have to look hard to find them.

dat je goed moet zoeken om ze te vinden.

In the last three years, for example,

De laatste drie jaar bijvoorbeeld,

the U.S. protected 340,000 square miles of ocean as national monuments.

beschermde de VS 880.000 vierkante km oceaan als nationale monumenten.

But it only increased from 0.6 of one percent

Maar er is slechts een toename van 0,6%

to 0.8 of one percent of the ocean protected, globally.

naar 0,8% van de oceaan die beschermd is, wereldwijd.

Protected areas do rebound,

Beschermde gebieden kunnen zich herstellen,

but it takes a long time to restore

maar het duurt lang voordat

50-year-old rockfish or monkfish, sharks or sea bass,

de 50 jaar oude rotsbaars, zeeduivel, haai, zeebaars

or 200-year-old orange roughy.

of de 200 jaar oude keizerbaars zich hebben hersteld.

We don't consume 200-year-old cows or chickens.

We consumeren geen 200 jaar oude koeien of kippen.

Protected areas provide hope

Beschermde gebieden bieden hoop

that the creatures of Ed Wilson's dream

dat de wezens uit Ed Wilsons droom

of an encyclopedia of life, or the census of marine life,

van een encyclopedie van leven, of de telling van het mariene leven,

will live not just as a list,

niet slechts als lijst voortleven,

a photograph, or a paragraph.

als foto, of alinea.

With scientists around the world, I've been looking at the 99 percent of the ocean

Met wetenschappers over de hele wereld heb ik de 99% van de oceaan bekeken,

that is open to fishing -- and mining, and drilling, and dumping, and whatever --

die blootstaat aan visserij, mijnbouw, boren, dumpen en wat dan ook,

to search out hope spots,

om 'hopespots' uit te kiezen,

and try to find ways to give them and us a secure future.

en een manier te vinden om deze plekken en onszelf een zekere toekomst te geven.

Such as the Arctic --

Bijvoorbeeld het Arctische gebied --

we have one chance, right now, to get it right.

we hebben nu een kans om het goed te doen.

Or the Antarctic, where the continent is protected,

Of Antarctica, waar het continent beschermd is,

but the surrounding ocean is being stripped of its krill, whales and fish.

maar waar de omliggende oceaan wordt ontdaan van haar kril, walvissen en vissen.

Sargasso Sea's three million square miles of floating forest

De 7,7 miljoen vierkante km aan drijvend bos van de Sargassozee

is being gathered up to feed cows.

wordt verzameld om koeien mee te voeden.

97 percent of the land in the Galapagos Islands is protected,

97% van het land van de Galapagos-eilanden is beschermd,

but the adjacent sea is being ravaged by fishing.

maar de aangrenzende zee wordt verwoest door de visserij.

It's true too in Argentina

Dat geldt ook voor Argentinië,

on the Patagonian shelf, which is now in serious trouble.

voor het continentaal plat van Patagonië, dat nu ernstig in problemen verkeert.

The high seas, where whales, tuna and dolphins travel --

De volle zee, waar walvissen, tonijnen en dolfijnen zwemmen --

the largest, least protected, ecosystem on Earth,

het grootste, minst beschermde ecosysteem op Aarde,

filled with luminous creatures,

vol met lichtgevende wezens,

living in dark waters that average two miles deep.

die leven in de donkere wateren, waar de gemiddelde diepte drie km is.

They flash, and sparkle, and glow

Ze flitsen, fonkelen en gloeien

with their own living light.

met hun eigen levende licht.

There are still places in the sea as pristine as I knew as a child.

Er zijn nog plekken in zee, zo maagdelijk als ik ze leerde kennen als kind.

The next 10 years may be the most important,

De komende 10 jaar zouden weleens de belangrijkste kunnen zijn,

and the next 10,000 years the best chance our species will have

en de volgende 10.000 jaar, de beste kans die onze soort krijgt,

to protect what remains of the natural systems that give us life.

om te beschermen wat nog over is van de natuurlijke systemen die ons leven geven.

To cope with climate change, we need new ways to generate power.

Om klimaatverandering het hoofd te bieden, hebben we nieuwe energieopwekkingsmethoden nodig.

We need new ways, better ways, to cope with poverty, wars and disease.

We hebben nieuwe, betere methoden nodig om armoede, oorlog en ziekte het hoofd te bieden.

We need many things to keep and maintain the world as a better place.

We hebben vanalles nodig om de wereld te behouden en onderhouden, als een betere plek.

But, nothing else will matter

Maar niets van dit alles doet er nog toe,

if we fail to protect the ocean.

als we er niet in slagen de oceaan te beschermen.

Our fate and the ocean's are one.

Ons lot en de oceaan zijn één.

We need to do for the ocean what Al Gore did for the skies above.

Wij moeten voor de oceaan doen, wat Al Gore deed voor de luchten boven ons.

A global plan of action

Een wereldwijd actieplan,

with a world conservation union, the IUCN,

met een wereldinstandhoudingsunie, het IUCN,

is underway to protect biodiversity,

komt eraan, om biodiversiteit te beschermen,

to mitigate and recover from the impacts of climate change,

om de impact van klimaatverandering in te dammen en ervan te herstellen.

on the high seas and in coastal areas,

Op volle zee en in kustgebieden,

wherever we can identify critical places.

overal waar we cruciale plekken herkennen,

New technologies are needed to map, photograph and explore

zijn nieuwe technologieën nodig om de 95% van de oceaan

the 95 percent of the ocean that we have yet to see.

die we nog niet gezien hebben, in kaart te brengen, te fotograferen en te verkennen.

The goal is to protect biodiversity,

Het doel is biodiversiteit te beschermen,

to provide stability and resilience.

om zorg te dragen voor stabiliteit en veerkracht.

We need deep-diving subs,

We hebben diepduikende onderzeeërs nodig,

new technologies to explore the ocean.

nieuwe technologieën om de oceaan te verkennen.

We need, maybe, an expedition --

Misschien hebben we een expeditie nodig --

a TED at sea --

een TED-at-sea --

that could help figure out the next steps.

die helpt de volgende stappen te bepalen.

And so, I suppose you want to know what my wish is.

Ik neem aan dat jullie willen weten wat mijn wens is.

I wish you would use all means at your disposal --

Ik wens dat jullie alles wat tot jullie beschikking staat --

films, expeditions, the web, new submarines --

films, expedities, het web, nieuwe duikboten --

and campaign to ignite public support

gebruiken om campagne te voeren om publieke steun aan te wakkeren

for a global network of marine protected areas --

voor een wereldwijd netwerk van mariene beschermde gebieden,

hope spots large enough to save and restore the ocean,

'hopespots' die groot genoeg zijn om de oceaan te redden en herstellen,

the blue heart of the planet.

het blauwe hart van de planeet.

How much?

Hoeveel?

Some say 10 percent, some say 30 percent.

Sommigen zeggen 10%, anderen 30%.

You decide: how much of your heart do you want to protect?

Bepaal zelf hoeveel je wilt beschermen van jouw hart.

Whatever it is,

Hoeveel het ook wordt,

a fraction of one percent is not enough.

een fractie van één procent is niet genoeg.

My wish is a big wish,

Mijn wens is een grote wens,

but if we can make it happen, it can truly change the world,

maar als we het voor elkaar krijgen, kan het de wereld echt veranderen,

and help ensure the survival

en helpen het voortbestaan te verzekeren,

of what actually -- as it turns out -- is my favorite species;

van wat -- toevallig -- mijn favoriete soort blijkt,

that would be us.

namelijk wijzelf.

For the children of today,

Voor de kinderen van nu,

for tomorrow's child:

voor het kind van morgen,

as never again, now is the time.

zoals nooit tevoren, het is nu tijd.

Thank you.

Dank jullie wel.

(Applause)

(Applaus)