What we don't know about mother's milk | Katie Hinde

136,263 views ・ 2017-04-19

TED


ဗီဒီယိုကိုဖွင့်ရန် အောက်ပါ အင်္ဂလိပ်စာတန်းများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။

Translator: Myo Aung Reviewer: sann tint
00:12
Have you ever heard the one about how breastfeeding is free?
0
12380
3159
မိခင်နို့ဖြင့် တိုက်ကျွေးမှုဟာ အခမဲ့ ဆိုတာ ရှင်တို့ ကြားဖူးရဲ့လား။
00:17
(Laughter)
1
17086
1150
(ရယ်မောသံများ)
00:18
Yeah, it's pretty funny,
2
18260
2216
ဟုတ်ကဲ့၊ အဲဒါ စိတ်ဝင်စားစရာပါပဲ၊
00:20
because it's only free if we don't value women's time and energy.
3
20500
5080
မိခင်ရဲ့ အချိန်နဲ့ စွမ်းအင်ကို ကျွန်ပ်တို့ တန်ဖိုးမထားဘူးဆိုရင် အခမဲ့ပေါ့လေ။
00:26
Any mother can tell you how much time and energy it takes
4
26940
4576
ဘယ်မိခင်ဟာမဆို၊ သူမကိုယ်ထဲမှာ နို့ရည် ထုတ်လုပ်ပေးရန် အချိန်နဲ့ စွမ်းအင်တွေကို
00:31
to liquify her body --
5
31540
1936
ဘယ်လောက် သုံးရမှန်း ပြောပြနိုင်ပါတယ်--
00:33
to literally dissolve herself --
6
33500
2536
ကိုယ့်ကိုကိုယ် အရည်ဖျော်ပေးရတာပါ--
00:36
(Laughter)
7
36060
1576
(ရယ်မောသံများ)
00:37
as she feeds this precious little cannibal.
8
37660
2880
နုနယ်သေးတဲ့ ကလေးကို တိုက်ကျွေးဖို့ အတွက်ပါ။
00:40
(Laughter)
9
40940
2216
(ရယ်မောသံများ)
00:43
Milk is why mammals suck.
10
43180
2320
နို့တိုက်သတ္တဝါမှန်ရင် နို့ကို စို့ကြရပါတယ်။
00:47
At Arizona State University,
11
47220
1896
Arizona State University တွင်
00:49
in the Comparative Lactation Lab,
12
49140
1936
Comparative Lactation Lab မှာ
00:51
I decode mothers' milk composition
13
51100
2776
ကျွန်မဟာ မိခင်နို့ရဲ့ ရှုပ်ထွေးမှုကို နားလည်နိုင်ရန်နဲ့
00:53
to understand its complexity
14
53900
2976
၎င်းက ကလေးရဲ့ ဖွံ့ဖြိုးမှုကို အကျိုးပြုပေးပုံကို နားလည်ရန်
00:56
and how it influences infant development.
15
56900
2400
မိခင်နို့အား ဖွဲ့စည်းပါဝင်မှုကို ဖေါ်ထုတ်နေသူပါ။
01:00
The most important thing that I've learned
16
60540
2360
အရေးကြီးဆုံး ကျွန်မ နားလည်လိုက်ရတာက
01:03
is that we do not do enough to support mothers and babies.
17
63620
5120
မိခင်နဲ့ ကလေးတွေကို ကူညီဖို့ ကျွန်ုပ်တို့ လုပ်ပေးတာ မလုံလောက်တာကိုပါ။
မိခင်များနဲ့ ကလေးတွေရှေ့မှာ ကျွန်မတို့ တာဝန် မကျေရင်၊
01:09
And when we fail mothers and babies,
18
69540
2176
01:11
we fail everyone who loves mothers and babies:
19
71740
3360
ကျွန်မတို့ဟာ မိခင်နဲ့ ကလေးတွေကို ချစ်ကြသူတို့ အားလုံး၊
01:15
the fathers, the partners, the grandparents, the aunties,
20
75900
3176
ဖခင်များ၊ လုပ်ဘက်များ၊ အဖိုးအဖွားများ၊ အဒေါ်များ၊ မိတ်ဆွေများ၊
01:19
the friends and kin that make our human social networks.
21
79100
4080
ဆွေမျိုးရင်းခြား စသဖြင့် လူမှုကွန်ရက်ထဲ ပါဝင်ကြသူတို့ရှေ့မှာ တာဝန်မကျေမှုပါပဲ။
01:24
It's time that we abandon simple solutions and simple slogans,
22
84300
4736
ဖြေရှင်းနည်း ရိုးရိုးတွေ၊ ကြွေးကြော်ချက် ရိုးရိုးလေးတွေကို စွန့်ပစ်လျက် အသေးစိတ်
01:29
and grapple with the nuance.
23
89060
1720
အချက်တွေကို စဉ်းစားရမယ့် အချိန်ပါ။
01:32
I was very fortunate
24
92020
1576
အဲဒီ အသေးစိတ်ကလေးကိုမှ ကျွန်မာ
01:33
to run smack-dab into that nuance very early,
25
93620
3656
စောစီးစွာ နားလည်မိတာ သိပ်ကို ကံကောင်းခဲ့တယ်၊
01:37
during my first interview with a journalist
26
97300
2040
သတင်းစာဆရာနဲ့ ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ အင်တာဗျူးမှာ
01:40
when she asked me,
27
100380
1296
မေးခံလိုက်ရတာက၊
01:41
"How long should a mother breastfeed her baby?"
28
101700
3280
“မိခင်ဟာ သူ့ကလေးကို ဘယ်လောက်ကြာ နို့တိုက်သင့်ပါသလဲ။”
01:47
And it was that word "should" that brought me up short,
29
107860
3880
သူမေးလိုက်တဲ့ထဲက “သင့်သလဲ” ဆိုတဲ့ စကားလုံးက ကျွန်မကို စဉ်းစားလာစေခဲ့တယ်။
01:52
because I will never tell a woman what she should do with her body.
30
112460
4320
မိခင် အနေနဲ့ သူ့ကလေးကို ဘာလုပ်သင့်တယ် ဆိုတာကို ကျွန်မ ဘယ်တော့မှ မပြောနိုင်ပါ။
01:58
Babies survive and thrive
31
118620
1776
မိခင်နို့ဟာ အစားအစာ၊ ဆေးဝါး နဲ့
02:00
because their mother's milk is food, medicine and signal.
32
120420
4656
အချက်ပြမှု ဖြစ်လို့ ကလေးဟာ အသက်ရှင် ရပ်တည်လာနိုင်တာပါ။
02:05
For young infants,
33
125100
1216
နို့စို့ ကလေးငယ်များအတွက်
02:06
mother's milk is a complete diet
34
126340
1936
မိခင်နို့ဟာ လိုတာအားလုံးပါတဲ့ ဓာတ်စာပါပဲ၊
02:08
that provides all the building blocks for their bodies,
35
128300
2576
ကလေးခန္ဓာကိုယ် အတွက် လိုအပ်တဲ့ ဆောက်လုပ်ရေး ဘလောက်တွေ၊
02:10
that shapes their brain
36
130900
1376
ဦးနှောက်ကို ပုံသွင်းဖို့ နဲ့
02:12
and fuels all of their activity.
37
132300
2160
လှုပ်ရှားမှုတွေကို ဖြည့်ဆည်းပေးဖို့ လိုတာကို ပေးပါတယ်။
02:15
Mother's milk also feeds the microbes
38
135180
2416
ပြီးတော့ မိခင်နို့ဟာ ကလေးရဲ့ အူမထဲမှာ နေထိုင်ကြတဲ့
02:17
that are colonizing the infant's intestinal tract.
39
137620
2440
ပိုးမွှားတွေကိုလည်း အစာကျွေးပေးသေးတယ်။
02:20
Mothers aren't just eating for two,
40
140660
1696
မိခင်တွေဟာ နှစ်ယောက်စာ စားသောက်နေကြရုံသာမက၊
02:22
they're eating for two to the trillions.
41
142380
2160
သူတို့ဟာ နှစ်ဦးမှ ထရီလီယံများ အတွက် စားကြရတာပါ။
ရောဂါဖြစ်စေတဲ့ အရာများအား တိုက်ခိုက်ရေး ကိုယ်ခံအားကိုလည်း မိခင်နို့က ပေးတယ်၊
02:26
Milk provides immunofactors that help fight pathogens
42
146380
3440
02:30
and mother's milk provides hormones that signal to the infant's body.
43
150820
5000
မိခင်နို့ဟာ ကလေးငယ်ရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ကို လမ်းညွှန် ပေးတဲ့ ဟော်မုန်းကိုလည်း စီမံတယ်။
02:36
But in recent decades,
44
156620
1496
ဒါပေမဲ့ မကြာမီ နှစ်များတွင်း
ကျွန်မတို့ဟာ နို့ကို အလကား ရသလို မြင်လာကြတယ်။
02:38
we have come to take milk for granted.
45
158140
2136
02:40
We stopped seeing something in plain sight.
46
160300
2976
ကျွန်မတို့ရဲ့ တနည်းတဖုံ ပြောင်းလာခဲ့တယ်။
02:43
We began to think of milk as standardized, homogenized, pasteurized,
47
163300
5136
ပုံမှန်၊ မွှောထားတာ၊ ပိုးသတ်ထားတာ၊ ထုပ်ထားတာ၊ အမှုန့်လုပ်ထားတာ၊
02:48
packaged, powdered, flavored and formulated.
48
168460
2960
အနံ့ထည့်ထားတာ၊ ဖေါ်မြူလာနဲ့ လုပ်ထားတာ ဆိုပြီး ခေါ်ဝေါ်လာကြတယ်။
ကျွန်မတို့ဟာ လူသားရဲ့ ကောင်းကျိုးဖြစ်တဲ့ နို့ကို စွန့်ပစ်လိုက်ကြကာ
02:52
We abandoned the milk of human kindness
49
172500
2176
02:54
and turned our priorities elsewhere.
50
174700
2040
အခြားအရာတွေကို ဦးစားပေး လေ့လာလာကြတယ်။
02:58
At the National Institutes of Health
51
178380
1736
Washington DC ရှိတဲ့
03:00
in Washington DC
52
180140
1616
National Institutes of Health မှာ
03:01
is the National Library of Medicine,
53
181780
1840
ဆောင်းပါးပေါင်း ၂၅ သန်းရှိနေတဲ့
03:04
which contains 25 million articles --
54
184340
2736
National Library of Medicine ထဲတွင်၊
03:07
the brain trust of life science and biomedical research.
55
187100
4240
အသက်ရှင်မှု သိပ္ပံပညာနဲ့ ဇီဝကျန်းမာရေး သုတေသနများထဲ ရောက်ရှိနေကြတယ်။
03:11
We can use keywords to search that database,
56
191900
3376
အဲဒီ ဒေတာဘေ့စ်ကို ရှာကြည့်ရန် သော့ချက် စကားလုံးတွေကို သုံးနိုင်တယ်၊
ကျွန်မတို့ အဲဒီလို လုပ်ကြည့်ရင်၊
03:15
and when we do that,
57
195300
1256
03:16
we discover nearly a million articles about pregnancy,
58
196580
3080
ကိုယ်ဝန် အကြောင်း ဆောင်းပါး တစ်သန်းခန့် တွေ့မြင်ကြရမယ်၊
03:20
but far fewer about breast milk and lactation.
59
200460
3360
ဒါပေမဲ့ မိခင်နို့နဲ့ နို့ရည်လိုက်ခြင်း အကြောင်းကျတော့ နည်းပါတယ်။
03:24
When we zoom in on the number of articles just investigating breast milk,
60
204660
4000
ကျွန်မတို့က မိခင်နို့ အကြောင်း ဆောင်းပါး အရေအတွက် လေ့လာကြည့်မယ်ဆိုရင်၊
03:29
we see that we know much more about coffee, wine and tomatoes.
61
209300
4496
ကော်ဖီ၊ ဝိုင်အရက် နဲ့ ခရမ်းချဉ်သီး အကြောင်းကို ကျွန်မ ပိုသိတာ တွေ့နိုင်တယ်။
03:33
(Laughter)
62
213820
1200
(ရယ်မောသံများ)
03:36
We know over twice as much about erectile dysfunction.
63
216340
3696
ယောက်ျားအင်္ဂါ မတောင့်ရခြင်း အကြောင်းကို နှစ်ဆလောက် ပိုသိနေကြတယ်။
03:40
(Laughter)
64
220060
1520
(ရယ်မောသံများ)
အဲဒီအကြောင်းတွေကို မသိသင့်ဘူးလို့ ကျွန်မ မဆိုလိုချင်ပါ--
03:44
I'm not saying we shouldn't know about those things --
65
224060
2576
03:46
I'm a scientist, I think we should know about everything.
66
226660
2696
သိပ္ပံပညာရှင် တစ်ဦးအနေနဲ့ အားလုံးကို သိသင့်တယ်လို့ ယူဆပါတယ်။
03:49
But that we know so much less --
67
229380
2336
ဒါပေမဲ့ မိခင်နို့ အကြောင်းကို ဒီလောက်
03:51
(Laughter)
68
231740
1776
(ရယ်မောသံများ)
03:53
about breast milk --
69
233540
1296
ဒီလောက်နည်းပြီး သိခြင်းဟာ--
03:54
the first fluid a young mammal is adapted to consume --
70
234860
2776
မွေးခါစ နို့တိုက်သတ္တဝါ ဦးစွာ စားသုံးရတဲ့ ပထမံ အရည် အကြောင်း သိမှုဟာ
03:57
should make us angry.
71
237660
1360
ကျွန်မတို့အတွက် မကျေနပ်စရာကြီးပါ။
03:59
Globally, nine out of 10 women will have at least one child in her lifetime.
72
239780
4496
ခြုံပြောရရင်၊ အမျိုးသမီး ၁၀ ဦးမှာ ၉ ဦးဟာ တစ်သက်မှာ အနည်းဆုံး ကလေး တစ်ယောက် မွေးတယ်။
04:04
That means that nearly 130 million babies are born each year.
73
244300
4456
ဒီတော့ နှစ်စဉ်တိုင်း ကလေး ၁၃၀ သန်း မွေးနေတဲ့ သဘောပါပဲ။
04:08
These mothers and babies deserve our best science.
74
248780
3120
အဲဒီ မိခင်များနဲ့ ကလေးများကို အကောင်းဆုံး သိပ္ပံပညာရှင်များက လုပ်ကျွေးရမယ်။
04:12
Recent research has shown that milk doesn't just grow the body,
75
252900
3656
မကြာမီက သိလာရတဲ့ သုတေသနများအရ မိခင်နို့ဟာ ခန္ဓာကို ကြီးထွားစေရုံသမာက၊
04:16
it fuels behavior and shapes neurodevelopment.
76
256580
3240
အာရုံကြော ဖွံ့ဖြိုးမှုကိုပါ ပုံသွင်းပေးလျက် အားအင် ဖြည့်တင်းပေးတယ်။
04:20
In 2015, researchers discovered
77
260620
3016
၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် သုတေသီများက
04:23
that the mixture of breast milk and baby saliva --
78
263660
2976
မိခင်နို့နဲ့ ကလေးရဲ့ တံတွေးဟာ၊ အထူးသဖြင့်
04:26
specifically, baby saliva --
79
266660
2056
ကလေးရဲ့ တံတွေးဟာ
04:28
causes a chemical reaction that produces hydrogen peroxide
80
268740
3816
ဓာတုပြုမှုကို ဖန်တီးပေးကာ hydrogen peroxide ကို ထုတ်ပေးခြင်းဖြင့် အဆိပ်သင့်
04:32
that can kill staph and salmonella.
81
272580
1760
ပိုးတွေကို သတ်ပစ်နိုင်တာ တွေ့ခဲ့တယ်။
04:35
And from humans and other mammal species,
82
275700
2176
လူတွေနဲ့ အခြားနို့တိုက် သတ္တဝါတွေကို လေ့လာမှုများမှ
04:37
we're starting to understand that the biological recipe of milk
83
277900
3416
သားအတွက် ဒါမှမဟုတ် သမီးအတွက် ထုတ်လွှတ်ပေးတဲ့ နို့ရဲ့ ဖေါ်မြူလာဟာ
04:41
can be different when produced for sons or daughters.
84
281340
3120
မတူကွဲပြားနိုင်တာကို သိရှိလာကြရပါတယ်။
04:45
When we reach for donor milk in the neonatal intensive care unit,
85
285380
3616
မွေးခါစ ကလေးတွေကို အပြင်းအထန် ကုသပေးရတဲ့ ဌာနမှာ သုံးတဲ့ အလှူရှင်နို့
ဒါမှမဟုတ် ဆိုင်တွေမှာ ရောင်းတဲ့ ဖေါ်မြူလာနို့ကျတော့
04:49
or formula on the store shelf,
86
289020
1976
04:51
it's nearly one-size-fits-all.
87
291020
2320
အားလုံးအတွက် တစ်ပုံစံတည်းပါ။
04:53
We aren't thinking about how sons and daughters may grow at different rates,
88
293780
4256
ယောက်ျားလေးတွေ၊ မိန်းကလေးတွေ မတူညီတဲ့ နှုန်းဖြင့် ဒါမှမဟုတ် မတူကွဲပြားစွာ
04:58
or different ways,
89
298060
1216
ကြီးထွားလာနိုင်တာကို
04:59
and that milk may be a part of that.
90
299300
1720
မိခင်နို့က အဲဒါကို ညှိပေးပုံရတယ်။
05:02
Mothers have gotten the message
91
302020
1936
မိခင်ဆီမှာ အဲဒီလို အချက်ပေးမှု ရှိပြီး
05:03
and the vast majority of mothers intend to breastfeed,
92
303980
3416
မိခင် အများစုတို့ဟာ ကလေးတွေကို နို့တိုက်လိုကြပါတယ်၊
05:07
but many do not reach their breastfeeding goals.
93
307420
2840
ဒါပေမဲ့ တော်တော်များများက နို့တိုက်ရေး ပန်းတိုင် မမှီကြပါ။
05:11
That is not their failure;
94
311340
2096
အဲဒါဟာ သူတို့ရဲ့ အပြစ်မဟုတ်ပါ၊
05:13
it's ours.
95
313460
1440
ကျွန်မတို့ရဲ့ အပြစ်ပါ။
05:15
Increasingly common medical conditions like obesity, endocrine disorders,
96
315580
4576
ဝလွန်းခြင်း၊ အင်ဒိုခရိုင်း ပြဿနာများ၊
ဗိုက်ခွဲမွေးခြင်း နဲ့ အချိန်စော မွေးခြင်း
05:20
C-section and preterm births
97
320180
1616
05:21
all can disrupt the underlying biology of lactation.
98
321820
2600
အများသိ ကျန်းမာရေး အခြေအနေများဟာ နို့ရည်ရဲ့ ဇီဝသဘောကို ထိခိုက်စေနိုင်တယ်။
05:25
And many women do not have knowledgeable clinical support.
99
325100
3720
ပြီးတော့ အမျိုးသမီး အများအပြားထံတွင် အားကိုးလို့ရတဲ့ ဆေးကုခန်း အကူအညီ မရှိပါ။
05:29
Twenty-five years ago,
100
329340
1376
လွန်ခဲ့တဲ့ ၂၅ နှစ်တုန်းက
05:30
the World Health Organization and UNICEF established criteria
101
330740
3856
ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့နဲ့ UNICEF တို့က ဆေးရုံတွေ
05:34
for hospitals to be considered baby friendly --
102
334620
2576
ကလေးအတွက် အဆင်ပြေမှုရှိရန် သတ်မှတ်ချက်တွေကို ချမှတ်ခဲ့တယ်။
05:37
that provide the optimal level of support for mother-infant bonding
103
337220
3816
မိခင်နဲ့ကလေးတို့ သံယောဇဉ် ခိုင်မြဲလာရေးကို ကလေးနို့တိုက်ပေးရေးကို ထောက်ကူပေးမယ့်
05:41
and infant feeding.
104
341060
1320
အခြေအနေများ ပြဌာန်းခဲ့တယ်။
05:43
Today, only one in five babies in the United States
105
343300
3376
ဒီနေ့တွင် အမေရိက ပြည်ထောင်စုမှာ မွေးတဲ့ ကလေး ငါးဦးထဲက တစ်ဦးသာလျှင်
05:46
is born in a baby-friendly hospital.
106
346700
2160
အဲဒီလို ကလေးကို တန်ဖိုးထားတဲ့ ဆေးရုံမှာ မွေးတာပါ။
အဲဒါကမှ ပြဿနာကြီးပါ၊
05:51
This is a problem,
107
351020
1256
05:52
because mothers can grapple with many problems
108
352300
2856
မိခင်များဟာ နို့ရည် တိုက်နေရတဲ့ မိနစ်များ၊ နာရီများ၊ နေ့များမှာ
05:55
in the minutes, hours, days and weeks of lactation.
109
355180
4056
ပြဿနာတွေ များစွာကို ရင်ဆိုင်နေကြရတာပါ။
05:59
They can have struggles with establishing latch,
110
359260
2496
သူတို့ဟာ နို့ရည် မှန်မှန် ထွက်လာရေးကို ရုန်းကန်းရတယ်၊
06:01
with pain,
111
361780
1216
နာကျင်မှု၊
06:03
with milk letdown
112
363020
1216
နို့ရည်ကို ညှစ်ထုတ်ပေးရန်
06:04
and perceptions of milk supply.
113
364260
1480
နို့တိုက်ရခြင်းရဲ့ သဘာဝကို နားလည်ဖို့ မလွယ်ပါ။
06:06
These mothers deserve knowledgeable clinical staff
114
366820
4496
အဲဒီမိခင်များဟာ ပညာသားပါပါ အကူအညီတွေကို အဲဒီဖြစ်စဉ်များကို
06:11
that understand these processes.
115
371340
2200
သိနားလည်ကြတဲ့ ဝန်ထမ်းများထံမှ ရထိုက်ပါတယ်။
06:14
Mothers will call me as they're grappling with these struggles,
116
374300
3520
မိခင်တွေဟာ အဲဒီလို ပြဿနာတွေကို ရုန်းကန်ရင်း ငိုသံပါတဲ့ အသံနဲ့
06:18
crying with wobbly voices.
117
378700
2400
ကျွန်မကို ဖုန်းခေါ် ပြောပြကြပါတယ်။
06:23
"It's not working.
118
383220
1200
“ဘာမှ လုပ်လို့ မရဘူး။
06:25
This is what I'm supposed to naturally be able to do.
119
385060
2656
သဘာဝ အလျောက် ဒါကို ကျွန်မ လုပ်တတ်ရမယ် ထင်ရတယ်။
06:27
Why is it not working?"
120
387740
1240
ဘာဖြစ်လို့ မရတာလဲ။”
06:30
And just because something is evolutionarily ancient
121
390060
2840
တစ်ခုခုဟာ ရှေးခေတ်ကတည်းက ဆင့်ကဲဆင့်ကဲ ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့လို့
06:33
doesn't mean that it's easy or that we're instantly good at it.
122
393660
2960
အဲဒါလွယ်တယ် ဒါမှမဟုတ် ကျွန်မတို့ တော်ကြရမယ်လို့ ပြောမရနိုင်ပါ။
06:37
You know what else is evolutionarily ancient?
123
397380
2656
အလားတူ ရှေးခေတ်က ဆင့်ကဲဖြစ်ပျက်လတာ နောက်တစ်ခုကို သိလား။
06:40
(Laughter)
124
400060
2280
(ရယ်မောသံများ)
06:44
Sex.
125
404020
1296
လိင်စပ်ယှက်မှုပေါ့။
06:45
And nobody expects us to start out being good at it.
126
405340
2936
အဲဒီမှာလည်း ကျွန်မတို့ အားလုံး တော်မယ် လုံးဝ မျှော်လင့် မရပါ။
06:48
(Laughter)
127
408300
2160
(ရယ်မောသံများ)
06:51
Clinicians best deliver quality equitable care
128
411300
4536
ဆေးကုဝန်ထမ်းတွေဟာ နို့ထွက်ရေးကို ကလေးအား တို့တိုက်ရေးကို ဘယ်လိုနည်းနဲ့
06:55
when they have continuing education
129
415860
2016
အကောင်းဆုံး ကူညီပေးရမှာကို ဆက်တိုက်
06:57
about how to best support lactation and breastfeeding.
130
417900
3120
သင်ယူထားမှသာ ထိုက်တန်စွာ ကူညီပေးနိုင်ကြတာပါ။
07:01
And in order to have that continuing education,
131
421660
2216
အဲဒီလို အဆက်မပြတ် ပညာသင်ယူမှု စည်းရုံးပေးရန်၊
07:03
we need to anchor it to cutting-edge research
132
423900
2136
ကျွန်မတို့ဟာ သက်ရှိဘဝ နဲ့ လူမှုရေး သိပ္ပံပညာဆိုင်ရာ
07:06
in both the life sciences and the social sciences,
133
426060
3496
သုတေသနတွေထဲမှာ အဲဒါကို နှစ်မြှုပ်ထည့်သွင်းပေးရန် လိုတယ်၊
07:09
because we need to recognize
134
429580
1696
မကြာခဏဆိုသလို
07:11
that too often
135
431300
1280
သမိုင်းလာ အနာတရဖြစ်မှုနဲ့
07:13
historical traumas and implicit biases
136
433460
3416
အကြွင်းမဲ့ ခံယူချက်များဟာ မိခင်သစ် နဲ့ သူမအား ဆေးကုပေးကြသူတို့
07:16
sit in the space between a new mother and her clinician.
137
436900
3520
အကြားမှာ နေရာယူ ဟန့်တားနေတတ်လို့ပါ။
07:21
The body is political.
138
441500
1600
လူရဲ့ခန္ဓာကိုယ်ဟာ နိုင်ငံရေးပါ။
07:24
If our breastfeeding support is not intersectional,
139
444580
3696
မိခင်နို့တိုက်မှုအား ကူညီပေးမှု နေရာတိုင်းမှာ မရှိလျှင်
07:28
it's not good enough.
140
448300
1880
အဲဒါဟာ မကောင်းနိုင်တော့ပါ။
07:30
And for moms who have to return for work,
141
450940
2976
ပြီးတော့ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုလို နိုင်ငံမှာ သားဖွားခွင့်
07:33
because countries like the United States do not provide paid parental leave,
142
453940
5016
မရှိဘူးဆိုတာ့ မိခင်တွေ အလုပ်ကို ပြန်ဆင်းဖို့ ရှိနေတာလည်း ထည့်တွက်ရမယ်။
07:38
they can have to go back in as short as just a few days after giving birth.
143
458980
4160
မိခင်များဟာ ကလေးကို မွေးပြီးလို့ ရက်ပိုင်း အတွင်းမှာကို အလုပ်ပြန်ဆင်းဖို့ လိုတတ်တယ်။
07:44
How do we optimize mother and infant health
144
464220
3336
ကျွန်မတို့က မိခင်များအား နို့တိုက်ကြရန် အားပေး တိုက်တွန်းနေကြပေမဲ့
07:47
just by messaging about breast milk to moms
145
467580
3336
မိခင်နဲ့ကလေး အကြား ခိုင်မာတဲ့ သံယောဇဉ် ချိတ်တွယ်လာဖို့အတွက်
07:50
without providing the institutional support
146
470940
2776
ကလေးတွေကို မိခင်မှ နို့တိုက်နိုင်ကြဖို့ ပံ့ပိုး ကူညီမှုတွေ
07:53
that facilitates that mother-infant bonding
147
473740
2656
လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေကို စည်းရုံးမပေးကြရင်
07:56
to support breastfeeding?
148
476420
1440
ဘာများ အဓိပ္ပါယ် ရှိနိုင်မလဲ။
07:58
The answer is: we can't.
149
478500
2000
ဘယ်လိုမှ အဓိပ္ပါယ် မရှိနိုင်ပါ။
08:02
I'm talking to you, legislators,
150
482820
2456
ဥပဒေပြု အမတ်တွေ နဲ့ သူတို့ကို ရွေးပေးကြတဲ့
08:05
and the voters who elect them.
151
485300
1936
ရှင်တို့လို မဲပေးကြသူတွေကို ကျွန်မ မေးလိုပါတယ်။
08:07
I'm talking to you, job creators and collective bargaining units,
152
487260
4696
အလုပ်နေရာကို ဖန်တီးပေးကြသူတွေ၊ အလုပ်သမား စည်းကမ်းတွေကို ဆွေးနွေးသူတွေ၊
08:11
and workers, and shareholders.
153
491980
2160
အလုပ်သမားတွေ နဲ့ အစုရှင်တွေကို ကျွန်မ မေးလိုပါတယ်။
08:15
We all have a stake in the public health of our community,
154
495180
3936
ကျွန်မတို့ အားလုံးဟာ လူ့အဖွဲ့အစည်းထဲက ပြည်သူတွေရဲ့ ကျန်းမာရေးအတွက် တာဝန်ရှိပြီး
08:19
and we all have a role to play in achieving it.
155
499140
2960
အဲဒါကို လက်လှမ်းမှီရန် အားလုံး ပါဝင်ရမယ့် အခန်းကဏ္ဍတွေ ရှိတယ်။
08:23
Breast milk is a part of improving human health.
156
503020
3080
မိခင်နို့တိုက်မှုဟာ လူသားရဲ့ ကျန်းမာရေး မြှင့်တင်မှု တစ်ပိုင်းပါ။
08:26
In the NICU, when infants are born early or sick or injured,
157
506820
4016
NICU တွင်၊ ကလေးဟာ စောပြီး မွေးခဲ့မယ် ဒါမှမဟုတ် ဒဏ်ရာ၇ထားတယ်၊
08:30
milk or bioactive constituents in milk can be critically important.
158
510860
3720
မိခင်နို့ ဒါမှမဟုတ် အစားထိုးနိုင်မယ့် ဇီဝတက်ကြွတဲ့ အစားအဟာ သိပ်အရေးကြီးတယ်။
08:35
Environments or ecologies,
159
515180
1416
ကူးစက်ရောဂါ ဖြစ်ပွားနိုင်မယ့်
08:36
or communities where there's high risk of infectious disease,
160
516620
3216
အန္တရာယ်များ ရှိတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင် သို့မဟုတ် ဂေဟာ စနစ်ထဲတွင်
08:39
breast milk can be incredibly protective.
161
519860
2456
မိခင်နို့ဟာ အထူးတလည် ကာကွယ် ပေးနိုင်စွမ်း ရှိပါတယ်။
08:42
Where there are emergencies like storms and earthquakes,
162
522340
3615
မုန်တိုင်း နဲ့ မြေငလျင်တို့လို အရေးပေါ် အခြေအနေမျိုးမှာ၊
08:45
when the electricity goes out,
163
525979
1496
လျှပ်စစ် မီး ပြတ်တောက်နေရင်၊
08:47
when safe water is not available,
164
527499
1976
သောက်သုံးနိုင်တဲ့ ရေ မရှိတဲ့ အခါမျိုးမှာ၊
08:49
breast milk can keep babies fed and hydrated.
165
529499
2801
မိခင်နို့ဖြင့် ကလေးတွေကို တိုက်ကျွေးကါ ရေဓာတ်ရှိစေနိုင်တယ်။
08:54
And in the context of humanitarian crises,
166
534180
2696
ပြီးတော့ လူသားတစ်ရပ်လုံးဆိုင်ရာ အကြပ်အတည်းများထဲမှာ
08:56
like Syrian mothers fleeing war zones,
167
536900
2200
စစ်မက်ဇုံတွေမှ မိခင်တွေ ပြေးရှောင်နေရချိန်မှာ
09:00
the smallest drops can buffer babies from the biggest global challenges.
168
540060
5520
အစက်အနည်းငယ်မျှသော မိခင်နို့ဟာ ကလေးတွေကို ကပ်ဘေးမှ ကယ်ပေးနိုင်တယ်။
09:07
But understanding breast milk is not just about messaging to mothers
169
547300
4736
မိခင်နို့ကို သိရှိနားလည်ရာတွင် မိခင်များနဲ့ မူဝါဒ ချမှတ်ပေးကြသူတို့အား
09:12
and policy makers.
170
552060
1520
အသိပေးခြင်းနဲ့တင် မပြီးနိုင်ပါ။
09:13
It's also about understanding what is important in breast milk
171
553900
3096
မိခင်နို့ဖြင့် တိုက်နိုင်စွမ်း မရှိကြတဲ့ ဒါမှမဟုတ် မတိုက်နိုင်ကြတဲ့
09:17
so that we can deliver better formulas
172
557020
2776
မိခင်များအတွက် အကောင်းဆုံး ဖေါ်မြူလာများကို ထုတ်လုပ်
09:19
to moms who cannot or do not breastfeed for whatever reason.
173
559820
3800
ပေးနိုင်ရန် မိခင်နို့ထဲမှာ အရေးကြီးတဲ့ အချက်ကဘာလဲကို နားလည်ရန် လိုသေးတယ်။
မတူကွဲပြားကြတဲ့ မိခင်များအား နည်းလမ်း အမျိုးမျိုးဖြင့် ကလေးတွေကို
09:24
We can all do a better job
174
564260
1816
09:26
of supporting the diversity of moms raising their babies
175
566100
3296
မွေးထုတ်ကြရာတွင် ကူညီပေးနိုင်ရန် ကျွန်မတို့ လုပ်ပေးနိုင်တဲ့
09:29
in a diversity of ways.
176
569420
1720
ပိုကောင်းတဲ့ နည်းလမ်း ရှိပါတယ်။
09:32
As women around the world struggle
177
572500
1856
တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ အမျိုးသမီးတွေက
09:34
to achieve political, social and economic equality,
178
574380
3656
နိုင်ငံရေး၊ လူမှုရေး နဲ့ စီးပွားရေး တန်းတူညီမျှရေးအတွက် ရုန်းကန်နေချိန်မှာ၊
09:38
we must reimagine motherhood
179
578060
2536
ကျွန်မတို့ အားလုံးဟာ မိခင်ဖြစ်ရမှုကို
09:40
as not the central, core aspect of womanhood,
180
580620
5216
အမျိုးသမီးများရဲ့ ဗဟိုအကျဆုံး၊ အခရာအကျဆုံး အချက်အဖြစ် မဟုတ်ဘဲ၊ အမျိုးသမီးတွေကို
09:45
but one of the many potential facets of what makes women awesome.
181
585860
4480
အံ့ဩဖွယ် ဖြစ်လာအောင် လုပ်ပေးတဲ့ လက္ခဏာ တစ်ရပ်အဖြစ် ပြန်လည် မြှင့်တင်ပေးကြပါစို့။
09:50
It's time.
182
590900
1200
အချိန်တန်ပါပြီ။
09:52
(Applause)
183
592860
5403
(လက်ခုပ်တီးသံများ)
ဤဝဘ်ဆိုဒ်အကြောင်း

ဤဆိုက်သည် သင့်အား အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာရန်အတွက် အသုံးဝင်သော YouTube ဗီဒီယိုများနှင့် မိတ်ဆက်ပေးပါမည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ထိပ်တန်းဆရာများ သင်ကြားပေးသော အင်္ဂလိပ်စာသင်ခန်းစာများကို သင်တွေ့မြင်ရပါမည်။ ဗီဒီယိုစာမျက်နှာတစ်ခုစီတွင် ပြသထားသည့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းထိုးများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။ စာတန်းထိုးများသည် ဗီဒီယိုပြန်ဖွင့်ခြင်းနှင့်အတူ ထပ်တူပြု၍ လှိမ့်သွားနိုင်သည်။ သင့်တွင် မှတ်ချက်များ သို့မဟုတ် တောင်းဆိုမှုများရှိပါက ဤဆက်သွယ်ရန်ပုံစံကို အသုံးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်ပါ။

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7