What we don't know about mother's milk | Katie Hinde

137,420 views ・ 2017-04-19

TED


Бейнені ойнату үшін төмендегі ағылшын тіліндегі субтитрлерді екі рет басыңыз.

Аудармашы: Amina Saburova Редактор: Qaragoz Simadil
00:12
Have you ever heard the one about how breastfeeding is free?
0
12380
3159
«Бала емізу – тегін» деген сөзді әйтеуір бір естіген боларсыз?
00:17
(Laughter)
1
17086
1150
(Күлкі)
00:18
Yeah, it's pretty funny,
2
18260
2216
Иә, бұл өте күлкілі,
00:20
because it's only free if we don't value women's time and energy.
3
20500
5080
әйелдің уақыты мен энергиясын бағаламаса, сүтке ақы төленбейді.
00:26
Any mother can tell you how much time and energy it takes
4
26940
4576
Әрбір ана бойын иітіп, кеудесіндегі нәр сүтке айналуы үшін
00:31
to liquify her body --
5
31540
1936
қанша уақыт және энергия кеткенін
00:33
to literally dissolve herself --
6
33500
2536
тәптіштеп айтып бере алады.
00:36
(Laughter)
7
36060
1576
(Күлкі)
00:37
as she feeds this precious little cannibal.
8
37660
2880
Өйткені ол "іштен шыққан шұбар жыланды" асырайды ғой.
00:40
(Laughter)
9
40940
2216
( күлкі )
00:43
Milk is why mammals suck.
10
43180
2320
Сүттің арқасында сүтқоректілер емуді біледі.
00:47
At Arizona State University,
11
47220
1896
Аризона штаты университетіндегі
00:49
in the Comparative Lactation Lab,
12
49140
1936
Салыстырмалы Лактация зертханасында
00:51
I decode mothers' milk composition
13
51100
2776
ана сүтінің маңызын білу үшін,
00:53
to understand its complexity
14
53900
2976
оның бала дамуына қалай ықпал ететінін
00:56
and how it influences infant development.
15
56900
2400
түсіну үшін ана сүтінің құрамын талдадым.
01:00
The most important thing that I've learned
16
60540
2360
Көзім жеткен маңызды дерек – ана мен балаға
01:03
is that we do not do enough to support mothers and babies.
17
63620
5120
қолдау көрсете алмайды екенбіз.
01:09
And when we fail mothers and babies,
18
69540
2176
Ана мен баланы қорғамасақ,
01:11
we fail everyone who loves mothers and babies:
19
71740
3360
оларды ерекше жақсы көретін жақындарын:
01:15
the fathers, the partners, the grandparents, the aunties,
20
75900
3176
әкесін, әжесін, атасын, тәтесін,
01:19
the friends and kin that make our human social networks.
21
79100
4080
достар мен туыстарын ұмытамыз.
01:24
It's time that we abandon simple solutions and simple slogans,
22
84300
4736
Қарапайым шешімдер мен ұрандардан бас тартып,
01:29
and grapple with the nuance.
23
89060
1720
мәселенің мәнін ұғатын уақыт келді.
01:32
I was very fortunate
24
92020
1576
Жолым болған шығар,
01:33
to run smack-dab into that nuance very early,
25
93620
3656
сұхбат берген алғашқы сәттен бастап
01:37
during my first interview with a journalist
26
97300
2040
осы мәселені ертерек түсіндім.
01:40
when she asked me,
27
100380
1296
Журналист менен:
01:41
"How long should a mother breastfeed her baby?"
28
101700
3280
«Анасы баласын қанша уақыт емізуі керек?» деп сұрағанда,
01:47
And it was that word "should" that brought me up short,
29
107860
3880
«керек» деген сөз ұнамады.
01:52
because I will never tell a woman what she should do with her body.
30
112460
4320
Себебі әйелдің тәніне қатысты істеуің «керек» деген сөзге қарсымын.
01:58
Babies survive and thrive
31
118620
1776
Нәресте ана сүті арқылы аман қалады,
02:00
because their mother's milk is food, medicine and signal.
32
120420
4656
cебебі, ана сүті балаға қорек, дәрі-дәрмек және белгі береді.
02:05
For young infants,
33
125100
1216
Кішкентай нәрестеге
02:06
mother's milk is a complete diet
34
126340
1936
ана сүті күш-қуат сыйлайды,
02:08
that provides all the building blocks for their bodies,
35
128300
2576
миын қалыптастырады,
02:10
that shapes their brain
36
130900
1376
тұтас ағзаға қажет
02:12
and fuels all of their activity.
37
132300
2160
рационмен қамтамасыз етеді.
02:15
Mother's milk also feeds the microbes
38
135180
2416
Ана сүті сәбидің асқазан-ішек жолындағы
02:17
that are colonizing the infant's intestinal tract.
39
137620
2440
микроорганизмдерге де қуат береді.
02:20
Mothers aren't just eating for two,
40
140660
1696
Аналар екі адам үшін емес,
02:22
they're eating for two to the trillions.
41
142380
2160
триллиондарды нәрлендіру үшін тамақтанады.
02:26
Milk provides immunofactors that help fight pathogens
42
146380
3440
Ана сүті ауру қоздырғышпен күресетін иммунофакторлармен қамтамасыз етеді.
02:30
and mother's milk provides hormones that signal to the infant's body.
43
150820
5000
Баланың тәніне белгі беретін гормондар да ананың сүті арқылы сіңеді.
02:36
But in recent decades,
44
156620
1496
Бірақ соңғы уақытта
02:38
we have come to take milk for granted.
45
158140
2136
ана сүтіне бей-жай қарайтын болдық.
02:40
We stopped seeing something in plain sight.
46
160300
2976
Бәріне белгілі дүниені елеуден қалдық.
02:43
We began to think of milk as standardized, homogenized, pasteurized,
47
163300
5136
Ана сүтін стандартталған, гомогенделген, пастерленген,
02:48
packaged, powdered, flavored and formulated.
48
168460
2960
қораптағы, ұнтақ, хош істі, рецеппен жасалған зат санаймыз.
02:52
We abandoned the milk of human kindness
49
172500
2176
Ана сүтінен ерікті түрде бас тартып,
02:54
and turned our priorities elsewhere.
50
174700
2040
тамақты басқа жақтан іздейтін болдық.
02:58
At the National Institutes of Health
51
178380
1736
Вашингтондағы
03:00
in Washington DC
52
180140
1616
Ұлттық денсаулық сақтау институты,
03:01
is the National Library of Medicine,
53
181780
1840
Ұлттық медициналық кітапханасында
03:04
which contains 25 million articles --
54
184340
2736
25 миллионнан аса мақала бар.
03:07
the brain trust of life science and biomedical research.
55
187100
4240
Бұл жер биомедициналық зерттеулердің,
03:11
We can use keywords to search that database,
56
191900
3376
медициналық-биологиялық ғылым әлемінің орталығы.
03:15
and when we do that,
57
195300
1256
Кілт сөзбен іздесек,
03:16
we discover nearly a million articles about pregnancy,
58
196580
3080
жүктілік туралы миллиондаған мақала алдымыздан шығады.
03:20
but far fewer about breast milk and lactation.
59
200460
3360
Алайда емізу мен ана сүті туралы мақала аз.
03:24
When we zoom in on the number of articles just investigating breast milk,
60
204660
4000
Ал ол мақалалардан ана сүті туралы дерек іздесек,
03:29
we see that we know much more about coffee, wine and tomatoes.
61
209300
4496
кофе, шарап немесе қызанақ туралы көбірек білетінімізді мойындаймыз.
03:33
(Laughter)
62
213820
1200
(Күлкі).
03:36
We know over twice as much about erectile dysfunction.
63
216340
3696
Тіпті қозу қызметінің бұзылуы туралы білетініміз екі есе көп.
03:40
(Laughter)
64
220060
1520
(Күлкі).
03:44
I'm not saying we shouldn't know about those things --
65
224060
2576
Олар жайлы ештеңе білмеуіміз керек демеймін.
03:46
I'm a scientist, I think we should know about everything.
66
226660
2696
Ғалым болғандықтан, жан-жақты болған жөн деп ойлаймын.
03:49
But that we know so much less --
67
229380
2336
Бірақ ана сүті туралы білімсіздігімізге,
03:51
(Laughter)
68
231740
1776
(Күлкі)
03:53
about breast milk --
69
233540
1296
дүниеге жаңа келген
03:54
the first fluid a young mammal is adapted to consume --
70
234860
2776
сүтқоректі еметін сүт туралы хабарсыздығымызға
03:57
should make us angry.
71
237660
1360
күйінуіміз керек қой.
03:59
Globally, nine out of 10 women will have at least one child in her lifetime.
72
239780
4496
Дүниежүзінде әрбір он әйелдің тоғызы ең болмаса бір сәбиді дүниеге әкеледі.
04:04
That means that nearly 130 million babies are born each year.
73
244300
4456
Демек жыл сайын 130 миллионға жуық бала өмірге келеді.
04:08
These mothers and babies deserve our best science.
74
248780
3120
Аналар мен балалар ғылымның назарынан тыс қалмауы керек.
04:12
Recent research has shown that milk doesn't just grow the body,
75
252900
3656
Соңғы зерттеулер ана сүті ағзаның дамуы үшін пайдалы екенін
04:16
it fuels behavior and shapes neurodevelopment.
76
256580
3240
жүйке-психикалық мінез-құлықты қалыптастыратынын дәлелдеді.
04:20
In 2015, researchers discovered
77
260620
3016
2015 жылы жүргізілген зерттеу мынаны дәлелдеді:
04:23
that the mixture of breast milk and baby saliva --
78
263660
2976
ана сүті мен баланың сілекейі,
04:26
specifically, baby saliva --
79
266660
2056
иә, баланың сілекейі араласып,
04:28
causes a chemical reaction that produces hydrogen peroxide
80
268740
3816
химиялық реакция түзіп, сутегінің тотығы бөлініп,
04:32
that can kill staph and salmonella.
81
272580
1760
стафилококкты, сальмонелланы жояды.
04:35
And from humans and other mammal species,
82
275700
2176
Адамдар және сүтқоректілерді зерттегенде
04:37
we're starting to understand that the biological recipe of milk
83
277900
3416
сүттің биологиялық құрамы
04:41
can be different when produced for sons or daughters.
84
281340
3120
дүниеге қыздың әлде ұлдың келетініне тәуелді болатынын анықтадық.
04:45
When we reach for donor milk in the neonatal intensive care unit,
85
285380
3616
Жаңа туған балаларға арналған донорлық ана сүті
04:49
or formula on the store shelf,
86
289020
1976
немесе дүкендегі сүттің
04:51
it's nearly one-size-fits-all.
87
291020
2320
құрамы стандартталған.
04:53
We aren't thinking about how sons and daughters may grow at different rates,
88
293780
4256
Ұлдарымыз бен қыздарымыз әртүрлі жолмен жетіліп,
04:58
or different ways,
89
298060
1216
дамитынын ескермейміз.
04:59
and that milk may be a part of that.
90
299300
1720
Сүттің маңызын да ойламаймыз.
05:02
Mothers have gotten the message
91
302020
1936
Аналар мұның маңызды екенін біледі.
05:03
and the vast majority of mothers intend to breastfeed,
92
303980
3416
Сондықтан олардың көпшілігі баланы өз сүтімен өсіруге тырысқанымен,
05:07
but many do not reach their breastfeeding goals.
93
307420
2840
шамасы келмей жататын кездер көп.
05:11
That is not their failure;
94
311340
2096
Бұл олардың емес,
05:13
it's ours.
95
313460
1440
біздің кінәміз.
05:15
Increasingly common medical conditions like obesity, endocrine disorders,
96
315580
4576
Семіздік, эндокриндік аурулар, кесер тілігі, мерзімінен бұрын босану
05:20
C-section and preterm births
97
320180
1616
мәселелері көп.
05:21
all can disrupt the underlying biology of lactation.
98
321820
2600
Мұның бәрі лактацияның биологиялық механизмін бұзады.
05:25
And many women do not have knowledgeable clinical support.
99
325100
3720
Әйелдердің көпшілігі сапалы клиникалық мекемеде емделе де алмайды.
05:29
Twenty-five years ago,
100
329340
1376
25 жыл бұрын
05:30
the World Health Organization and UNICEF established criteria
101
330740
3856
ДДҰ мен ЮНИСЕФ балаларды емізу үшін
05:34
for hospitals to be considered baby friendly --
102
334620
2576
бала мен ананың байланысын қолдау мақсатында
05:37
that provide the optimal level of support for mother-infant bonding
103
337220
3816
емізуге жағдай жасайтын ауруханаларға арнап
05:41
and infant feeding.
104
341060
1320
критерийлер енгізген еді.
05:43
Today, only one in five babies in the United States
105
343300
3376
Бүгін АҚШ-тағы осындай ауруханаларда
05:46
is born in a baby-friendly hospital.
106
346700
2160
бес баланың біреуі ғана дүниеге келеді.
05:51
This is a problem,
107
351020
1256
Бұл үлкен мәселе,
05:52
because mothers can grapple with many problems
108
352300
2856
себебі, бала өмірге келген минутта, сағатта, күнде, аптада
05:55
in the minutes, hours, days and weeks of lactation.
109
355180
4056
аналар көптеген тосын жағдайға тап келеді.
05:59
They can have struggles with establishing latch,
110
359260
2496
Олар сүттің жетіспеуі,
06:01
with pain,
111
361780
1216
емізудегі ауырсыну,
06:03
with milk letdown
112
363020
1216
сүт мөлшерін білмеу
06:04
and perceptions of milk supply.
113
364260
1480
сияқты мәселелерге кезігеді.
06:06
These mothers deserve knowledgeable clinical staff
114
366820
4496
Бұл аналар осы процесті жақсы түсінетін
06:11
that understand these processes.
115
371340
2200
кәсіби дәрігерлердің көмегіне әбден зәру.
06:14
Mothers will call me as they're grappling with these struggles,
116
374300
3520
Мұндай мәселеге кездескен әйелдердің көпшілігі
06:18
crying with wobbly voices.
117
378700
2400
көзін жасқа бұлап, былай дейді:
06:23
"It's not working.
118
383220
1200
«Қолымнан келмейді.
06:25
This is what I'm supposed to naturally be able to do.
119
385060
2656
Ешкім үйретпей-ақ бала емізуді білуім керек қой.
06:27
Why is it not working?"
120
387740
1240
Неге емізе алмаймын?»
06:30
And just because something is evolutionarily ancient
121
390060
2840
Болмысымыздағы дүниені
06:33
doesn't mean that it's easy or that we're instantly good at it.
122
393660
2960
білу міндетті емес.
06:37
You know what else is evolutionarily ancient?
123
397380
2656
Адам пайда болғалы бар әрекетті білесіздер ме?
06:40
(Laughter)
124
400060
2280
(Күлкі)
06:44
Sex.
125
404020
1296
Жыныстық қатынас.
06:45
And nobody expects us to start out being good at it.
126
405340
2936
Алайда, алғаш жақындасқан сәтте ешкім де бәрін біліп алмайды.
06:48
(Laughter)
127
408300
2160
(Күлкі).
06:51
Clinicians best deliver quality equitable care
128
411300
4536
Лактация мен емізуді
06:55
when they have continuing education
129
415860
2016
қалай қолдау керегін,
06:57
about how to best support lactation and breastfeeding.
130
417900
3120
сапалы күтімді дәрігерлер қамтамасыз етеді.
07:01
And in order to have that continuing education,
131
421660
2216
Оларды оқыту үшін
07:03
we need to anchor it to cutting-edge research
132
423900
2136
биология, әлеуметтанудағы үздік зерттеулермен
07:06
in both the life sciences and the social sciences,
133
426060
3496
таныс болу керек.
07:09
because we need to recognize
134
429580
1696
Себебі наным-сенімдер мен
07:11
that too often
135
431300
1280
бұрынғы заманның сөздері
07:13
historical traumas and implicit biases
136
433460
3416
көп жағдайда
07:16
sit in the space between a new mother and her clinician.
137
436900
3520
ана мен дәрігер арасында шиеленіс тудырады.
07:21
The body is political.
138
441500
1600
Тән – саясаттың құралы.
07:24
If our breastfeeding support is not intersectional,
139
444580
3696
Емізетін әйелдерді жан-жақты қолдай алмасаңыз,
07:28
it's not good enough.
140
448300
1880
демек барынша тырыспағаныңыз.
07:30
And for moms who have to return for work,
141
450940
2976
АҚШ секілді елдер жүктіліктен кейін ақша төлемейтіндіктен,
07:33
because countries like the United States do not provide paid parental leave,
142
453940
5016
аналар босанған соң небәрі бірнеше күн өткенде
07:38
they can have to go back in as short as just a few days after giving birth.
143
458980
4160
жұмысқа оралуға мәжбүр.
07:44
How do we optimize mother and infant health
144
464220
3336
Ешбір ұйымдық қолдауға сүйенбей-ақ,
07:47
just by messaging about breast milk to moms
145
467580
3336
ана сүтін насихаттау арқылы ғана емізуді қалай қолдаймыз?
07:50
without providing the institutional support
146
470940
2776
07:53
that facilitates that mother-infant bonding
147
473740
2656
сәби мен ана денсаулығын
07:56
to support breastfeeding?
148
476420
1440
қалай түзейміз?
07:58
The answer is: we can't.
149
478500
2000
Жауап: түзей алмаймыз.
08:02
I'm talking to you, legislators,
150
482820
2456
Заң шығарушылар мен сайлауға қатысушылар!
08:05
and the voters who elect them.
151
485300
1936
Жұмыс берушілер мен кәсіподақ!
08:07
I'm talking to you, job creators and collective bargaining units,
152
487260
4696
Жұмысшылар мен акционерлер!
08:11
and workers, and shareholders.
153
491980
2160
Сөзіме құлақ асыңыздар.
08:15
We all have a stake in the public health of our community,
154
495180
3936
Бәріміз де қоғамның сау, жақсы болуына мүдделіміз,
08:19
and we all have a role to play in achieving it.
155
499140
2960
ол үшін үлес те қоса аламыз.
08:23
Breast milk is a part of improving human health.
156
503020
3080
Адам денсаулығын жақсартуда ана сүті өте пайдалы.
08:26
In the NICU, when infants are born early or sick or injured,
157
506820
4016
Шала туған, дімкәс, мүгедек балалар өмірге келетін
08:30
milk or bioactive constituents in milk can be critically important.
158
510860
3720
қарқынды терапия бөлімдерінде ана сүті бірінші кезекте маңызды.
08:35
Environments or ecologies,
159
515180
1416
Жұқпалы аурулар қаупі зор
08:36
or communities where there's high risk of infectious disease,
160
516620
3216
қауымдастықтар мен өңірлерде
08:39
breast milk can be incredibly protective.
161
519860
2456
ана сүті көп аурудан қорғайды.
08:42
Where there are emergencies like storms and earthquakes,
162
522340
3615
Дауыл, зілзала жарығы жоқ жерлерде,
08:45
when the electricity goes out,
163
525979
1496
таза суы жоқ аймақтарда,
08:47
when safe water is not available,
164
527499
1976
апатты жағдайларға тап келетін өңірлерде
08:49
breast milk can keep babies fed and hydrated.
165
529499
2801
жаңа туған сәби үшін ана сүті әрі сусын, әрі тағам.
08:54
And in the context of humanitarian crises,
166
534180
2696
Апатты аймақтардан қашқан сириялық аналарды еске алыңыз,
08:56
like Syrian mothers fleeing war zones,
167
536900
2200
кез келген гуманитарлық дағдарыстардан
09:00
the smallest drops can buffer babies from the biggest global challenges.
168
540060
5520
балаларды ананың сүті сақтап қалады.
09:07
But understanding breast milk is not just about messaging to mothers
169
547300
4736
Ана сүтінің маңызын аналар ғана емес,
09:12
and policy makers.
170
552060
1520
саясаткерлер де түсінуге тиіс.
09:13
It's also about understanding what is important in breast milk
171
553900
3096
Әңгіме ана сүтінің не үшін маңызды екенін түсінуде,
09:17
so that we can deliver better formulas
172
557020
2776
сол кезде ғана түрлі себеппен ана баласын емізе алмағанда,
09:19
to moms who cannot or do not breastfeed for whatever reason.
173
559820
3800
барынша сапалы қоспаны дайындаудың маңызын ұғамыз.
09:24
We can all do a better job
174
564260
1816
Балаларын әртүрлі жолмен өсіретін
09:26
of supporting the diversity of moms raising their babies
175
566100
3296
барлық ананы
09:29
in a diversity of ways.
176
569420
1720
барынша қолдайтын боламыз.
09:32
As women around the world struggle
177
572500
1856
Күллі әлімнің әйелдері
09:34
to achieve political, social and economic equality,
178
574380
3656
саяси, әлеуметтік, экономикалық теңдік үшін күресіп жүргенде,
09:38
we must reimagine motherhood
179
578060
2536
ана болудың маңызын елеп-екшеуіміз керек.
09:40
as not the central, core aspect of womanhood,
180
580620
5216
Ана болу – әйел болудың негізгі аспектісі деп емес,
09:45
but one of the many potential facets of what makes women awesome.
181
585860
4480
әйелді ерекшелейтін, маңызды аспекті деп білуіміз қажет.
09:50
It's time.
182
590900
1200
Ол уақыт келді!
09:52
(Applause)
183
592860
5403
(Қол шапалақтау)
Осы веб-сайт туралы

Бұл сайт ағылшын тілін үйренуге пайдалы YouTube бейнелерімен таныстырады. Сіз әлемнің түкпір-түкпірінен келген үздік оқытушылар жүргізетін ағылшын тілі сабақтарын көресіз. Бейнені сол жерден ойнату үшін әрбір бейне бетінде көрсетілетін ағылшын тіліндегі субтитрлерді екі рет басыңыз. Субтитрлер бейнені ойнатумен синхрондалады. Егер сізде қандай да бір ескертулер немесе сұраулар болса, осы байланыс формасы арқылы бізге хабарласыңыз.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7